KHOA DU L CHỊ
Ạ Ọ Ố Ồ Đ I H C VĂN HÓA THÀNH PH H CHÍ MINH
- - - - - -
Ậ
Ể
TI U LU N
Ạ Ậ MÔN PHÁP LU T Đ I
C
NGƯƠ
Ạ
Ộ Ạ CÁC GIAI ĐO N PH M T I
ướ ẫ Ặ Giáo viên h ng d n : Đ NG HOÀNG VŨ
ự ệ Ế Sinh viên th c hi n Ầ : NGUY NỄ TR N ANH TI N
L pớ : 20DHDDL1
MSSV : D20DL141
TPHCM,
28/05/2021
Ậ
Ủ NH N XÉT C A GIÁO VIÊN
……………………………………………………
……………………………………………………
……………………………………………………
……………………………………………………
……………………………………………………
…………………………………………………….
……………………………………………………
……………………………………………………
……………………………………………………
……………………………………………………
……………………………………………………
…………………………………………………….
……………………………………………………
……………………………………………………
……………………………………………………
……………………………………………………
……………………………………………………
…………………………………………………….
Ụ
Ụ
M C L C
Ở Ầ PH NẦ 1: M Đ U
ề ọ 1. Lý do ch n đ tài
ố ượ ươ ứ 2. Đ i t ng và ph ng pháp nghiên c u
ụ 3. M c đích đ tàiề
Ộ Ầ PH N 2: N I DUNG
ươ Ệ Ộ Ự Ạ Ạ Ệ Ch ng 1: KHÁI NI M CÁC GIAI ĐO N TH C HI N T I PH M
ươ Ẩ Ị Ộ Ộ Ư Ạ Ạ Ạ Ch ng 2: CHU N B PH M T I VÀ PH M T I CH A Đ T
Ẩ Ạ Ị Ộ 1.CHU N B PH M T I
ệ ẩ ạ ị ộ 1.1 Khái ni m chu n b ph m t i
ự ệ ạ ẩ ạ ị ộ 1.2 Trách nhi m hình s trong giai đo n chu n b ph m t i
Ư Ạ Ạ Ộ 2. PH M T I CH A Đ T
ệ ạ ộ 2.1 Khái ni m ph m t ư ạ i ch a đ t
ạ ườ ạ ợ ộ 2.2 Phân lo i các tr ng h p ph m t ư ạ i ch a đ t
ươ Ộ Ử Ự Ạ Ch Ừ ng 3: PH M T I HOÀN THÀNH VÀ T Ý N A CH NG
Ứ Ạ Ấ Ộ Ệ CH M D T VI C PH M T I
Ộ Ạ 1.PH M T I HOÀN THÀNH
ạ ộ 1.1 Ph m t i hoàn thành là gì?
ể ạ ờ ộ 1.2 Th i đi m ph m t i hoàn thành
ứ ử ự ừ ệ ấ ạ ộ 2. T ý n a ch ng ch m d t vi c ph m t i
ệ ủ ự ừ ử ứ ệ ấ ạ ộ ề 2.1 Đi u ki n c a t ý n a ch ng ch m d t vi c ph m t i
ự ố ớ ườ ợ ự ử ừ ấ ệ 2.2 Trách nhi m hình s đ i v i tr ng h p t ứ ý n a ch ng ch m d t
ệ ạ ộ vi c ph m t i
Ậ Ầ Ế PH N 3: K T LU N
Ả Ệ TÀI LI U THAM KH O
Ở Ầ
Ầ
PH N M Đ U
ọ ề
1. Lý do ch n đ tài.
ể ủ ớ ự ề ộ ệ ấ ộ ạ V i s phát tri n c a xã h i hi n này thì v n đ t i ph m gia tăng là
ể ể ề ậ ạ ộ đi u hi n mà làm sao đ nh n bi ế ượ t đ c đâu là hành vi ph m t ẽ i thì s
ượ ể ậ ạ ạ ạ ộ đ c em trình bày qua bài ti u lu n “Các giai đo n ph m t ộ T i ph m là i”.
ệ ượ ộ ớ ự ự ệ ấ ấ ộ ờ m t hi n t ng tiêu c c nh t trong xã h i, xu t hi n cùng v i s ra đ i
ướ ư ậ ấ ộ ủ c a nhà n c và pháp lu t, cũng nh khi xã h i phân chia thành giai c p
ể ả ề ợ ề ướ ố đ i kháng, đ b o v các quy n l ấ ầ i cho giai c p c m quy n. ề Nhà n c đã
ữ ể ộ ị ộ ụ ạ quy đ nh nh ng hành vi nguy hi m cho xã h i nào là t i ph m và áp d ng
ự ố ớ ữ ệ ườ ự ệ ộ trách nhi m hình s đ i v i nh ng ng i nào th c hi n hành vi đó nên t i
ệ ượ ả ấ ạ ộ ệ ượ ự ph m mang b n ch t là m t hi n t ng pháp lý. Là hi n t ng tiêu c c
ử ộ ộ ị ứ ự ạ ộ mang thu c tính xã h i pháp lý l ch s , t i ph m luôn ch a đ ng trong
ố ạ ướ ạ ượ ạ ớ ợ mình đăc tính ch ng l i nhà n ố c, ch ng l ộ i xã h i, đi ng i v i l c l i ích
ủ ộ ậ ự ồ ế ề ộ ự chung c a c ng đ ng, tr t t ạ xã h i, xâm ph m đ n quy n, t do và các l ợ i
ủ ợ ườ ễ ạ ạ ộ ích h p pháp c a con ng i. T i ph m di n ra các giai đo n khác nhau thì
ứ ộ ể ộ m c đ nguy hi m cho xã h i thì cũng khác nhau.
ố ượ
ươ
ứ
ng và ph
ng pháp nghiên c u.
2. Đ i t
Đ i t
ố ượ ứ ộ ạ ng nghiên c u: các t ộ ể i ph m nguy hi m cho xã h i
ươ ể ự ứ ể ậ Ph ử ệ ng pháp nghiên c u: đ th c hi n bài ti u lu n này em đã s
ộ ố ươ ứ ụ d ng m t s ph ư ng pháp nghiên c u nh :
ươ ậ ạ ươ ứ +Ph ng pháp nghiên c u chuyên ngành: pháp lu t đ i c ng
ươ ư ầ ữ ệ ố +Ph ng pháp ọ ọ u t m, so sành, th ng kê d li u, ch n l c
ươ ổ +Ph ng pháp ợ ữ ệ phân tích đánh giá t ng h p d li u
ụ
ề
3. M c đích đ tài
Trong đ tài này, ng ề
ườ ế ẽ ậ ụ ơ ở ữ ậ i vi t lu n là em s v n d ng nh ng c s lý
ự ễ ứ ề ậ ể ứ ế ề ậ ọ lu n v khoa h c th c ti n và ki n th c v pháp lu t đ nghiên c u và
ể ạ ơ ộ ự ự ệ ạ ạ ề giúp ta hi u h n v các giai đo n mà t i ph m th c hi n. Giai đo n th c
ệ ộ ứ ộ ự ể ệ ừ ệ ạ ạ ị ộ ừ hi n t i ph m v a th hi n m c đ th c hi n ý đ nh ph m t i v a liên
ự ế ự ủ ệ ế ườ ộ ệ quan tr c ti p đ n trách nhi m hình s c a ng ạ i ph m t i. Cho nên, vi c
ắ ợ ệ ộ ự ạ ộ ị ạ ư đ a ra m t nguyên t c h p lý xác đ nh giai đo n th c hi n t i ph m t o c ạ ơ
ệ ộ ự ể ậ ạ ị ố ớ ạ ở s lý lu n đúng đ xác đ nh đúng các giai đo n th c hi n t i ph m đ i v i
ườ ạ ợ ộ ụ ể ả ề ặ ệ ậ các tr ng h p ph m t i c th là vi c làm có ý nghĩa c v m c lý lu n
ự ễ ướ ủ ệ ộ ự ạ ố ượ và th c ti n. T ng ừ b c c a quá trình th c hi n t i ph m c ý đ c phân
ệ ớ ứ ộ ự ự ễ ế ệ ấ ằ ở bi t v i nhau b i các d u hi u nh m đánh giá s di n bi n m c đ th c
ệ ạ ộ ứ ộ ơ ở ệ ạ ị hi n ý đ nh ph m t ị i, làm c s cho vi c xác đ nh ph m vi và m c đ trách
ụ ự ề ể ệ ạ ầ ằ nhi m hình s và hình ph t, m c đích nh m góp ph m tìm hi u v nguyên
PH NẦ 2:
ạ ạ ị ộ ắ t c xác đ nh giai đo n ph m t i.
Ộ
N I DUNG
ƯƠ
Ạ
Ệ
CH
Ộ NG 1: KHÁI NI M T I PH M, CÁC GIAI
Ệ Ộ
Ự
Ạ
Ạ
ĐO N TH C HI N T I PH M.
ư ể ạ Theo nh em đ ượ bi c ế ộ t t i ph m là hành vi nguy hi m cho xã h i đ ộ ượ c
ự ị ườ ự ệ ộ ậ quy đ nh trong B lu t Hình s , do ng ự i có năng l c trách nhi m hình s
ặ ươ ự ệ ạ ạ ặ ộ ố ho c pháp nhân th ng m i th c hi n m t cách c ý ho c vô ý, xâm ph m
ổ ổ ủ ề ẹ ạ ấ ố ố ộ ậ đ c l p, ch quy n, th ng nh t, toàn v n lãnh th T qu c, xâm ph m ch ế
ế ộ ị ế ề ậ ự ố ộ đ chính tr , ch đ kinh t , n n văn hóa, qu c phòng, an ninh, tr t t , an
ề ợ ủ ổ ứ ề ợ ộ toàn xã h i, quy n, l i ích h p pháp c a t ạ ch c, xâm ph m quy n con
ườ ề ợ ự ữ ủ ạ ợ ng i, quy n, l i ích h p pháp c a công dân, xâm ph m nh ng lĩnh v c
ậ ự ộ ậ ủ ủ ậ ộ ị ủ khác c a tr t t pháp lu t xã h i ch nghĩa mà theo quy đ nh c a B lu t
ả ị ử ự này ph i b x lý hình s .
ệ ộ ự ứ ộ ự ệ ộ ạ ạ ố ạ Giai đo n th c hi n t i ph m là m c đ th c hi n t i ph m (c ý)
ượ ẩ ạ ị ị ộ ộ ư ạ ạ đ ậ c quy đ nh trong lu t: chu n b ph m t ạ i, ph m t i ch a đ t và ph m
ộ t i hoàn thành.
ế ị ệ ộ ự ạ ệ ủ ừ ạ ị Ch đ nh giai đo n th c hi n t ấ i ph m quy đ nh d u hi u c a t ng giai
ự ố ớ ạ ị ườ ự ệ ợ ệ đo n và xác đ nh trách nhi m hình s đ i v i các tr ng h p vi c th c
ệ ộ ễ ạ ở hi n t i ph m đang di n ra ạ giai đo n đó.
ệ ộ ự ạ ướ ự ố ạ Các giai đo n th c hi n t i ph m là các b c trong quá trình c ý th c
ệ ộ ạ ệ ớ ệ ể ệ ấ ở hi n t ượ i ph m. Đ c phân bi ằ t v i nhau b i các d u hi u, bi n hi u nh m
ứ ộ ự ự ễ ế ệ ạ ị ộ ơ ở đánh giá s di n bi n m c đ th c hi n ý đ nh ph m t i, làm c s cho
ứ ộ ự ệ ệ ạ ạ ị vi c xác đ nh ph m vi và m c đ trách nhi m hình s và hình ph t.
ạ ộ ạ ộ ạ ộ ư ấ ủ ườ Ho t đ ng ph m t i cũng nh b t ký ho t đ ng nào c a con ng i
ấ ị ễ ề ộ đi u di n ra theo m t quá trình b t đ nh.
ụ ể ạ ượ ả ự ụ ế ạ ả ạ Ví d : Đ đ t đ c m c đích chi m đo t tài s n can ph m ph i l a
ố ượ ọ ắ ự ể ộ ọ ị ch n đ i t ể ng tác đ ng. Sau đó cân nh c, l a ch n thòi gian đ a đi m đ
ệ ộ ự ượ ấ sao cho quá trình th c hi n t ạ i ph m đ c an toàn nh t.
ộ ố ụ ệ ượ ự ạ ẹ ọ Trong m t s v án, can ph m th c hi n đ c tr n v n các quá tình
ộ ố ườ ư ả ừ ợ ạ ở ữ ờ trên, nh ng có m i s tr ạ ng h p can ph m ph i d ng l nh ng th i i
ữ ể ể ố đi m khác nhau do nh ng nguyên nhân khách quan ngoài ý mu n. Đ đánh
ứ ộ ủ ộ ấ ơ ở ể ự ệ ạ giá tính ch t, m c đ c a t i ph m đã th c hi n qua đó c đ xác đình
ự ố ớ ệ ườ ộ ự ệ ậ trách nhi m hình s đ i v i ng ạ i ph m t i. Lu t hình s Vi t Nam đã
ệ ộ ự ạ ạ ẩ ạ ị phân chia quá trình th c hi n t i ph m thành 3 giai đo n: chu n b ph m
ộ ư ạ ạ ộ ộ t ạ i, ph m t i ch a đ t và ph m t i hoành thành.
ệ ộ ự ể ọ ơ ồ ạ Chúng ta có th minh h a quá trình th c hi n t i ph m qua s đ sau:
ộ ạ ệ ự
ầ ộ ỏ T đ u đ c Đ ị ả T i ph m ph i ch u trách nhi m hình s Đ ch tế ố Mua thu cố B thu c vào Phi tang
ướ ố ứ lý n c u ng ứ ch ng c và
xác Đ
ị ạ Ý đ nh ph m Chu n bẩ ị ạ Ph m t ộ i ạ Ph m t ộ i ạ Ph m t ộ ế i k t
iộ t hoành thành
ớ ộ ạ ph m t ự ộ i ệ ộ ư ạ ch a đ t ạ ự ỉ ặ i ph m ch đ t ra v i các t thúc ệ i th c hi n cùng ạ Các giai đo n th c hi n t
ứ ỗ ố ự ế ố ớ ộ ớ ỗ ự ớ v i hình th c l ở i c ý tr c ti p. B i vì đ i v i các t i th c hiên v i l i vô ý
ư ạ ế ể ẩ ặ ố ị ể ị và c ý gián ti p thì không th quy đ nh “chu n b ” ho c là “ ch a đ t” đ
ộ ọ ị ư ả ệ ề ọ ự ề ữ bu c h ch u trách nhi m hình s v nh ng đi u ch a x y ra và h cũng
ả ố ồ ờ ớ ộ ự ữ ệ không mong mu n x y ra. Đ ng th i, v i các t ớ i th c hi n v i nh ng hình
ứ ỗ ự ỉ ặ ả ả ự ệ ậ th c l i này trách nhi m hình s ch đ t ra khi có h u qu x y ra trên th c
ế ừ ệ ấ ướ t tr khi vô ý làm m t tài li u nhà n c.
ộ ớ ỗ ố ự ế ự ườ ạ ố ớ Đ i v i các t ệ i th c hi n v i l i c ý tr c ti p th ị ng có ý đ nh ph m
ự ỉ ặ ư ệ ề ấ ộ ườ ắ ầ ộ t i nh ng v n đ trách nhi m hình s ch đ t ra khi m t ng i đã b t đ u
ướ ạ ẩ ạ ị ộ b c vào giai đo n chu n b ph m t i.
ệ ủ ộ ữ ấ ư ạ ấ Nh ng hành vi tuy có d u hi u c a t i ph m nh ng tính ch t nguy
ể ể ả ộ ạ ượ hi m cho xã h i ộ nh ngư không đáng k thì không ph i là t i ph m và đ c
ệ ằ ử x lý b ng các bi n pháp khác.
ừ ộ ở ể ư ệ ề T n i dung đã phân tích trên có th đ a ra khái ni m v các giai
ệ ộ ạ ệ ộ ự ư ạ ạ ạ ự đo n th c hi n t i ph m nh sau: Các giai đo n th c hi n t i ph m là các
ướ ệ ộ ự ố ạ ẩ ạ ồ ị ộ b c trong quá trình c ý th c hi n t i ph m bao g m chu n b ph m t i,
ộ ộ ạ ạ ph m t ư ạ i ch a đ t và t i ph m hoàn thành.
ƯƠ
Ộ
Ẩ
Ạ
Ị
CH
Ộ Ạ NG 2: CHU N B PH M T I VÀ PH M T I
Ư
Ạ
CH A Đ T
Ẩ
Ạ
Ị
Ộ 1. CHU N B PH M T I
ệ
ẩ
ạ
ị
1.1 Khái ni m chu n b ph m t
ộ i
ẩ ạ ị ộ ộ ướ ệ ộ ự ạ Chu n b ph m t i là m t b c trong các giai đo n th c hi n t ạ i ph m
ườ ộ ệ ầ ữ ữ ề ạ trong đó ng ạ i ph m t i có nh ng hành vi t o ra nh ng đi u ki n c n thi ế t
ệ ộ ự ệ ư ắ ầ ệ ộ ự ư ạ cho vi c th c hi n t i ph m nh ng ch a b t đ u th c hi n t ạ i ph m đó.
ệ ủ ừ ệ ề ể ạ ẩ ị ị ộ T khái ni m trên có th xác đ nh các đi u ki n c a chu n b ph m t i
là:
ề ờ ủ ể ạ ẩ ạ ị ộ +V th i đi m c a giai đo n chu n b ph m t i
ắ ầ ủ ể ẩ ạ ạ ờ ị ộ ể ./Th i đi m b t đ u c a giai đo n chu n b ph m t ờ i là: th i đi m
ườ ộ ể ệ ế ớ ạ ng ạ i ph m t i có hành vi th hi n qua bên ngoài th gi i khách quan t o
ệ ầ ề ế ệ ộ ự ệ đi u ki n c n thi t cho vi c th c hi n t ạ i ph m.
ứ ủ ể ấ ẩ ạ ạ ờ ị ộ ể ./Th i đi m ch m d t c a giai đo n chu n b ph m t ờ i là: th i đi m
ướ ủ ộ ự ệ ngay tr c khi th c hi n hành vi khách quan c a t ạ i ph m
ề ộ ự ủ ệ ạ ạ ẩ +v n i dung c a các d ng hành vi th c hi n trong các giai đo n chu n
ộ ượ ị ạ ự ư ộ ậ ề ạ ị b ph m t i đ c quy đ nh t i đi u 17 b lu t hình s nh sau:
ụ ề ươ ệ ế ./Ti m ki m công c , ph ng ti n
ử ụ ươ ệ ạ ./S a so n công c , ph ng ti n
ệ ầ ề ạ ế ị ế ẩ ạ ạ ./T o ra các đi u ki n c n thi t khác nhau: Chu n b k ho ch ph m
ạ ủ ườ ị ạ ườ ộ t ậ i, thăm dò quy lu t sinh ho t c a ng i b h i, tìm ng ơ ỡ i giúp đ , tìm n i
ậ ủ ộ ấ ấ c t gi u tang v t c a t ạ i ph m...
ẩ
ị
ự
ệ
ạ
ạ
1.2 Trách nhi m hình s trong giai đo n chu n b ph m
iộ t
ề ơ ở ọ ể ộ ị ườ ệ ả ị V c s khoa h c đ xác đ nh m t ng i ph i ch u trách nhi m hình
ẩ ạ ạ ị ộ ệ ở ự ặ ự ở s giai đo n chu n b ph m t i. M c dù hành vi đã th c hi n ạ giai đo n
ẩ ạ ộ ố ượ ư ủ ộ ị chu n b ph m t ộ i ch a tác đ ng vào đ i t ộ ng tác đ ng c a t ể ạ i ph m đ
ệ ị ự ở ọ ẫ ư ệ ộ ị gây thi ả t h a cho xã h i nh ng h v n ph i ch u trách nhi m hình s , b i
vì:
ấ ủ ả ẩ ạ ị ộ ề ề ệ +B n ch t c a chu n b ph m t ề ạ i là hành vi ti n đ t o đi u ki n cho
ệ ộ ệ ạ ướ ớ ệ ạ ụ ự vi c th c hi n t i ph m. Hành vi này luôn h ng t i vi c đ t m c đích
ế ị ấ ị ộ ạ ả ả nh t đ nh. Chính nó quy t đ nh t ư i ph m x y ra hay không và x y ra nh
ế th nào.
ộ ộ ự ự ể ệ ạ ị +M t t ẩ i ph m khi th c hi n có s chu n b thì tính nguy hi m cho xã
ớ ườ ơ ự ẩ ợ ộ ủ h i c a nó cao h n so v i tr ị ng h p không có s chu n b .
ệ ộ ự ứ ủ ạ ố +Trong ý th c ch quan can ph m là mong mu n th c hi n t ạ i ph m
ế đ n cùng.
ệ ừ ạ ẩ ạ ị ộ +Vi c d ng l ạ ở i giai đo n chu n b ph m t i do nguyên nhân khách
quan ngoài ý mu n.ố
ự ứ ể ệ ẩ ị ị Các căn c pháp lý đ xác đ nh trách nhi m hình s trong chu n b
ư ị ạ ph m t ộ ượ i đ c quy đ nh nh sau:
ộ ậ ự ề ạ ẩ ị ị ộ ị +Đi u 17 trong b lu t hình s quy đ nh: “Chu n b ph m t ả i ph i ch u
ự ề ộ ấ ặ ộ ặ ệ ọ ệ trách nhi m hình s v t i r t nghiêm tr ng, ho c t i đ c bi t nghiêm
ọ tr ng”.
ố ớ ộ ậ ề ả ẩ ạ ị ị ự +Kho n 1, Đi u 52 b lu t hình s quy đ nh: “Đ i v i chu n b ph m
ạ ượ ề ủ ộ ậ ế ị ề ộ ộ t i, hình ph t đ c quy t đ nh theo các đi u c a b lu t này v các t i
ươ ứ ộ ủ ể ấ ạ ph m t ứ ộ ng ng tùy theo tính ch t, m c đ nguy hi m cho xã h i c a
ứ ộ ự ệ ạ ị ộ ế ế hành vi, m c đ th c hi n ý đ nh ph m t ữ i và nh ng tình ti t khác khi n
ệ ượ ớ ự ạ ộ t i ph m không th c hi n đ c t i cùng”
ộ ậ ậ ượ ự ế ề ề ả +Kho n 2, Đi u 52 b lu t hình s : “N u đi u lu t đ ụ c áp d ng có
ạ ấ ị ử ứ ạ ấ quy đ nh hình ph t cao nh t là tù chung thân, t hình thì m c ph t cao nh t
ẩ ạ ị ộ ớ ờ ạ ứ ế ớ v i chu n b ph m t i là không t i 20 năm tù. N u có tù th i h n thì m c
ứ ề ạ ạ ậ ị ph t không quá ½ m c ph t tù mà đi u lu t này quy đ nh.
Ư
Ạ
Ạ
Ộ 2. PH M T I CH A Đ T
ệ
ạ
ộ
2.1 Khái ni m ph m t
ư ạ i ch a đ t
ạ ộ ư ạ ượ ị ạ ộ ậ ự ề ạ Ph m t i ch a đ t đ c quy đ nh t i đi u 18 b lu t hình s “Ph m
ư ạ ệ ộ ự ệ ượ ế ư ự ạ ộ t ố i ch a đ t là c ý th c hi n t i ph m nh ng không th c hi n đ c đ n
ố ủ ữ ườ ộ cùng vì nh ng nguyên nhân ngoài ý mu n c a ng ạ i ph m t i”.
ệ ủ ề ạ ộ Đi u ki n c a ph m t ư ạ i ch a đ t:
ắ ầ ủ ề ờ ể ể ạ ạ ờ ộ +V th i đi m: th i đi m b t đ u c a giai đo n ph m t ư ạ i ch a đ t: là
ự ệ ể ắ ờ ượ ả ấ th i đi m b t đàu th c hi n hành vi khách quan đ c mô t trong c u
ộ ề ạ ặ ướ thành t i ph m ho c hành vi đi li n tr c hành vi khách quan.
ự ề ệ ạ ướ +Can ph m đã th c hi n hành vi đi li n tr c hành vi khách quan.
ố ớ ộ ư ự ệ ạ ế +Can ph m ch a th c hi n h t các hành vi khách quan đ i v i t ạ i ph m
ấ ộ ứ ề ạ có c u thành t i ph m hình th c mà có nhi u hành vi khách quan.
ả ư ư ự ế ệ ạ ậ +Can ph m đã th c hi n h t hành vi khách quan nh ng h u qu ch a
ộ ạ ậ ố ớ ấ ả x y ra đ i v i c u thành t ấ i ph m v t ch t
ả ừ ề ệ ạ ạ ở ữ ờ V tâm lý: Vi c can ph m ph i d ng l ể nh ng th i đi m trên là do i
ể ạ các nguyên nhân khách quan, các nguyên nhân đó có th là do: N n nhân
ượ ườ ố ượ ặ ặ tránh đ ặ c, ho c ng i khác ngăn ch n, ho c không có đ i t ng tác
ụ ặ ươ ố ộ ư ạ ệ ệ ổ ộ đ ng, ho c công c , ph ng ti n vô hi u nh đ n không n , thu c đ c
ị ử ụ không còn giá tr s d ng.
ạ
ườ
ợ
ạ
ộ
2.2 Phân lo i các tr
ng h p ph m t
ư ạ i ch a đ t
ủ ứ ộ ườ ộ ố ớ Căn c vào thái đ tâm lý c a ng ạ i ph m t ọ i đ i v i hành vi mà h đã
ự ệ : th c hi n
ủ ế ộ ườ ộ ộ +N u căn vào thái đ tâm lý c a ng ạ i ph m t ể i, có th phân t ạ i ph m
ư ạ ạ ạ ộ ư ạ ư ạ ộ ch a đ t thành hai lo i sau: ph m t i ch a đ t ch a hoàn thành; ph m t i
ư ạ ch a đ t đã hoàn thành.
ạ ộ ư ạ ư ườ ạ ợ ộ ./Ph m t i ch a đ t ch a hoàn thành: là tr ng h p ph m t ư ạ i ch a đ t,
ườ ộ ự ư ế ệ trong đó ng ạ i ph m t i vì nguyên nhân khách quan ch a th c hi n h t các
ầ ế ể ả ủ ộ hành vi cho là c n thi ậ t đ gây ra h u qu c a t ạ i ph m.
ạ ộ ư ạ ườ ạ ợ ộ ./Ph m t i ch a đ t đã hoàn thành: là tr ng h p ph m t ư ạ i ch a đ t
ư ườ ộ ệ ượ ế ầ ế nh ng ng ạ i ph m t ự i đã th c hi n đ c h t các hành vi cho là c n thi t
ậ ả ẫ ư ậ ố ể đ gây ra h u qu ả nh ng do nguyên nhân ngoài ý mu n, h u qu v n
ả không x y ra.
ấ ặ ứ ệ ủ ế ệ Căn c vào tính ch t đ c bi ư ạ : ẫ t c a nguyên nhân d n đ n vi c ch a đ t
ự ế ệ ẫ ạ ộ ư ạ ể +D a vào nguyên nhân d n đ n vi c ph m t i ch a đ t, có th chia
ạ ộ ư ạ ệ ườ ư ạ ợ thành ph m t i ch a đ t vô hi u và các tr ng h p ch a đ t khác.
ạ ộ ư ạ ệ ườ ạ ợ ộ ./Ph m t i ch a đ t vô hi u là tr ng h p ph m t ư ạ i ch a đ t mà
ư ạ ắ ủ ụ ớ ươ ệ nguyên nhân khách quan c a vi c ch a đ t g n v i công c , ph ệ ng ti n,
ủ ộ ớ ố ượ v i đ i t ộ ng tác đ ng c a t ạ i ph m.
ạ ộ ư ạ ồ ườ ợ ườ ./Ph m t ệ i ch a đ t vô hi u bao g m 2 tr ng h p sau: Tr ợ ng h p th ứ
ấ ườ ủ ể ự ằ ợ ệ ạ nh t là tr ệ ng h p ch th th c hi n hành vi nh m gây thi t h i cho khách
ể ư ự ế ố ượ th nh ng th c t không gây thi ệ ạ ượ t h i đ c vì không có đ i t ng tác
ủ ơ ở ộ ấ ượ ư ề ấ ộ đ ng (m tr m két c a c quan l y ti n nh ng không l y đ c vì trong két
ố ượ ề ặ ấ ộ ườ không còn ti n) ho c vì đ i t ng tác đ ng không có tính ch t mà ng i
ư ố ộ ề ạ ph m t ộ ưở i t ng là có (đ a h i l cho ng ườ ưở i t ứ ụ ng là có ch c v , quy n
ứ ụ ề ườ ư ạ h n nh ng th c t ự ế ườ ng i đó không có ch c v , quy n h n); ạ Tr ợ ng h p
ứ ườ ạ ợ ộ ư ạ ườ ộ th 2 là tr ng h p ph m t i ch a đ t do ng ạ i ph m t ử ụ i đã s d ng
ầ ươ ệ ườ ộ ố ử ụ ậ nh m ph ng ti n mà ng ạ i ph m t ả i mu n s d ng kh năng gây ra h u
ả ủ ộ ư ạ ươ ườ ử ụ qu c a t i ph m nh ng ph ệ ụ ể ng ti n c th mà ng i đó đã s d ng
ụ ả ớ ộ ườ ườ ộ không có kh năng đó.Ví d : Vì có thù v i m t ng i nên ng ạ i ph m t i
ủ ề ể ầ ố ọ ườ ư ế đã dùng thu c ng li u cao đ đ u đ c cho ng i đó ch t. Nh ng ng ườ ị i b
ế ộ ườ ộ ủ ả ố ầ đ u đ c đã không ch t vì ng ạ i ph m t ả i đã dùng ph i thu c ng gi .
ườ ạ ợ ộ ư ạ ữ ườ ợ ./Các tr ng h p ph m t i ch a đ t khác là nh ng tr ng h p không
ườ ạ ợ ộ ư ạ ệ ộ thu c tr ng h p ph m t i ch a đ t vô hi u.
Ộ
Ạ
CH
Ự NGƯƠ 3: PH M T I HOÀN THÀNH VÀ T Ý
Ừ
Ữ
Ứ
Ấ
Ạ
Ệ
Ộ N A CH NG CH M D T VI C PH M T I
Ộ
Ạ
1. PH M T I HOÀN THÀNH
ạ
ộ
1.1 Ph m t
i hoàn thành là gì?
ạ ộ ườ ạ ợ ộ ế ỏ T i ph m hoàn thành là tr ng h p hành vi ph m t i th a mãn h t các
ộ ụ ể ượ ạ ị ạ ề ệ ủ ấ ấ d u hi u c a c u thành t i ph m c th đ c quy đ nh t ậ i đi u lu t trong
ầ ộ ộ ậ ủ ạ Ph n các t ự i ph m c a B lu t hình s .
ộ ạ ườ ạ ợ ộ Nói cách khác, t i ph m hoàn thành là tr ng h p hành vi ph m t i đã
ệ ủ ấ ấ ỏ ộ ạ ượ ị th a mãn các d u hi u c a c u thành t i ph m hoàn thành đ c quy đ nh
ự ể ộ ậ ị ườ ợ ộ ạ trong B lu t hình s . Đ xác đ nh tr ng h p nào là t i ph m hoàn thành
ả ị ượ ự ệ ỏ ấ ả ệ ủ thì ph i xác đ nh đ c hành vi th c hi n th a mãn t ấ t c các d u hi u c a
ộ ạ ươ ứ ượ ậ ị ấ c u thành t i ph m hoàn thành t ng ng đ c quy đ nh trong lu t hình
s .ự
ự ế ế ườ ố ươ ế N u trên th c t ộ , m t ng i có hành vi c ý gây th ẫ ng tích d n đ n
ả ế ườ ỗ ủ ườ ố ớ ậ ự ệ ậ h u qu ch t ng i mà l i c a ng ả i th c hi n hành vi đ i v i h u qu
ườ ủ ộ ườ ế ch t ng i là vô ý, nghĩa là thái đ tâm lý c a ng i đó là không mong
ả ế ể ặ ậ ố ườ ả ậ ằ mu n và không đ m c cho h u qu ch t ng i x y ra mà cho r ng h u
ườ ả ặ ườ ấ ướ ậ ả ế qu ch t ng i không x y ra ho c ng i đó không th y tr ả c h u qu
ườ ả ư ả ấ ộ ướ ậ ả ặ ế ch t ng i x y ra nh ng bu c ph i th y tr c h u qu đó, thì m c dù
ả ế ự ệ ệ ậ ườ ộ ấ ệ ố ấ hành vi đã th c hi n có d u hi u h u qu ch t ng i, m t d u hi u gi ng
ủ ấ ệ ặ ộ ộ ế ườ ấ d u hi u thu c m t khách quan c a c u thành t ạ i ph m gi t ng i, cũng
ể ườ ạ ợ ộ ế ườ ị không th xác đ nh hành vi đó là tr ng h p ph m t i gi t ng i vì hành vi
ệ ỗ ố ố ớ ậ ả ế ư ấ ỏ ườ đó ch a th a mãn d u hi u l i c ý đ i v i h u qu ch t ng i. Trong
ườ ự ệ ả ợ ố ị ươ tr ng h p này, ph i xác đ nh hành vi đã th c hi n là c ý gây th ng tích
ế ế ườ ệ ủ ấ ấ ỏ ẫ d n đ n ch t ng i, vì hành vi đó th a mãn các d u hi u c a c u thành t ộ i
ượ ị ạ ộ ậ ự ề ả ạ ph m đ c quy đ nh t i kho n 3 Đi u 134 B lu t hình s 2015.
ươ ự ườ ợ ộ ườ ự ệ ố T ng t , trong tr ng h p m t ng i đã th c hi n hành vi c ý gây
ươ ườ ư ủ ộ ườ ạ th ng tích cho ng i khác nh ng thái đ tâm lý c a ng i đó l i mong
ả ế ố ườ ả ỗ ố ộ ế ườ ậ mu n cho h u qu ch t ng i x y ra (l i c ý trong t i gi t ng i), thì
ệ ặ ậ ả ươ ộ ấ ệ ấ m c dù hành vi đó có d u hi u h u qu gây th ng tích, m t d u hi u
ệ ủ ấ ặ ấ ố ộ ạ ộ ố gi ng d u hi u c a m t khách quan trong c u thành t i ph m c a ủ t i c ý
ươ ứ ặ ổ ỏ ườ ạ ho c gây t n h i cho s c kh e ng ộ ề i khác (Đi u 134 B gây th ng tích
ể ế ự ư ậ ậ ườ ạ ộ ố lu t hình s 2015), nh ng không th k t lu n ng i đó ph m t i c ý gây
ươ ứ ặ ạ ổ ỏ ườ ị th ng tích ho c gây t n h i cho s c kh e ng ả i khác mà ph i xác đ nh
ườ ạ ộ ế ườ ư ạ ấ ỏ ng i đó ph m t i gi t ng i ch a đ t vì hành vi đó th a mãn các d u
ệ ủ ấ ộ ế ườ ượ ị ạ hi u c a c u thành t ạ i ph m gi t ng ư ạ i (ch a đ t) đ c quy đ nh t ề i Đi u
ộ ậ ự ề 123 và Đi u 15 B lu t hình s 2015.
ạ
ộ
ờ ể 1.2 Th i đi m ph m t
i hoàn thành
ạ ấ ủ ứ ể ặ ấ ộ ạ Căn c vào đ c đi m c u trúc c a các lo i c u thành t ể i ph m, có th
ể ờ ị ộ ạ ộ ủ ạ xác đ nh th i đi m t i ph m hoàn thành c a các lo i t ư i nh sau:
ố ớ ộ ạ ấ ậ ấ ộ ạ ậ ấ – Đ i v i t i ph m có c u thành v t ch t: ấ C u thành t i ph m v t ch t
ấ ộ ệ ạ ấ ắ ặ ộ ộ là c u thành t ủ i ph m mà các d u hi u b t bu c thu c m t khách quan c a
ạ ạ ồ ộ ậ ả ạ ộ ộ t i ph m bao g m: hành vi ph m t i, h u qu do hành vi ph m t i gây ra;
ả ữ ệ ậ ả ạ ố ộ và m i quan h nhân qu gi a hành vi và h u qu do hành vi ph m t i gây
ra.
ố ớ ộ ạ ấ ấ ậ ộ ượ +Đ i v i t i ph m có c u thành v t ch t thì t ạ i ph m đ c coi là hoàn
ườ ộ ự ệ ạ ộ ậ thành khi ng ạ i ph m t i th c hi n hành vi ph m t i đã gây ra h u qu t ả ộ i
ớ ậ ả ượ ạ ợ ấ ộ ụ ạ ph m phù h p v i h u qu đ c nêu trong c u thành t i ph m. Ví d :
ạ ộ ế ộ ạ ờ Hành vi ph m t i gi t ng ườ ượ i đ c coi là t i ph m hoàn thành vào th i
ả ế ể ậ ườ ả ượ ắ ộ ộ đi m gây h u qu ch t ng i; hành vi tr m c p tài s n đ c coi là t i
ể ạ ờ ườ ộ ạ ượ ế ả ph m hoàn thành vào th i đi m ng ạ i ph m t i chi m đo t đ c tài s n.
ố ớ ộ ạ ấ ộ ứ ạ – Đ i v i t i ph m có c u thành t i ph m hình th c:
ấ ộ ạ ấ ộ ạ ấ +C u thành t ứ i ph m hình th c là c u thành t i ph m mà có các d u
ệ ạ ộ ắ ủ ộ ộ ộ ạ hi u ph m t ặ i b t bu c thu c m t khách quan c a t i ph m là hành vi
ể ộ nguy hi m cho xã h i.
ố ớ ộ ạ ấ ộ ứ ộ ạ ượ +Đ i v i t i ph m có c u thành t i ph m hình th c, t ạ i ph m đ c coi
ừ ờ ườ ộ ự ệ ạ ộ là hoàn thành t ể th i đi m ng ạ i ph m t i đã th c hi n hành vi ph m t i
ấ ạ ỏ ị ạ ề ệ th a mãn d u hi u hành vi ph m t ộ ượ i đ c quy đ nh t ậ i đi u lu t trong
ầ ộ ộ ậ ủ ạ Ph n các t ự i ph m c a B lu t hình s .
ố ớ ộ ạ ấ ộ ạ ắ – Đ i v i t i ph m có c u thành t i ph m c t xén:
ự ườ ợ ộ ườ ạ ớ ỉ ậ +Trong lu t hình s , có tr ng h p m t ng i m i ch có hành vi “ho t
ậ ặ ổ ứ ằ ậ ổ ề ị ộ đ ng thành l p ho c tham gia t ch c” nh m l t đ chính quy n đã b coi
ộ ạ ộ ượ ậ ạ ộ ậ ề là t i ph m. Đó là t ạ i ph m đ c ghi nh n t ự i Đi u 109 B lu t hình s
ạ ộ ằ ộ ậ ổ ự ề ấ năm 2015 – T i ho t đ ng nh m l t đ chính quy n nhân dân. Th c ch t,
ạ ộ ậ ặ ổ ứ ộ ạ hành vi “ho t đ ng thành l p ho c tham gia t ch c” trong t i ph m này là
ệ ủ ộ ạ ủ ộ ể ạ ộ m t d ng bi u hi n c a hành vi khách quan c a t i ph m, nghĩa là m t
ộ ứ ạ ủ ấ ạ d ng c a c u thành t i ph m hình th c.
Ự
Ử
Ừ
Ứ
Ấ
Ạ
Ệ
Ộ 2. T Ý N A CH NG CH M D T VI C PH M T I
ứ ự ử ừ ệ ấ ạ ộ ườ ợ ự T ý n a ch ng ch m d t vi c ph m t i là tr ng h p t mình không
ệ ộ ự ế ạ ả th c hi n t i ph m đ n cùng tuy không có gì ngăn c n
ệ ủ ự
ề
ứ ệ
ử
ừ
ấ
ạ
ộ
2.1 Đi u ki n c a t
ý n a ch ng ch m d t vi c ph m t
i:
+V th i đi m: Ch có th x y ra
ề ờ ể ả ể ỉ ở ạ ộ ạ ộ ạ giai đo n ph m t i và ph m t i
ư ạ ch a đ t hoàn thành.
ố ớ ệ ự ề ừ ử ứ ệ ấ ạ ộ +V tâm lý: Đ i v i vi c t ý n a ch ng ch m d t vi c ph m t ệ i, vi c
ạ ở ữ ể ờ ự ứ ệ ừ d ng l ạ ộ i t i ph m nh ng th i đi m trên t nguy n và d t khoát.
ự ứ ứ ự ệ ả ẩ ộ ./T nguy n: T c là do đ ng l c bên trong thúc đ y ch không ph i do
nguyên nhân khách quan chi ph i.ố
ệ ộ ứ ự ứ ứ ệ ả ấ ạ ộ ./D t khoát: T c là ph i ch m d t vi c th c hi n t i ph m m t cách
tri ệ ể t đ .
ự ố ớ ườ ệ ợ ự ử ấ 2.2 Trách nhi m hình s đ i v i tr ng h p t ừ ý n a ch ng ch m
ứ ệ ạ ộ d t vi c ph m t i.
ệ ượ ị ạ ộ ậ ự ề +Trách nhi m này đ c quy đ nh t i đi u 19 b lu t hình s đó là:
ứ ử ừ ệ ạ ấ ễ ./Ng ườ ự i t ý n a ch ng ch m d t vi c ph m t ộ ượ i đ c mi n trách
ự ề ộ ị ệ ệ nhi m hình s v t ự i đ nh th c hi n.
ự ế ế ầ ủ ế ố ấ ự ệ ỏ ./N u hành vi th c t đã th c hi n th a mãn đ y đ các y u t c un
ộ ộ ộ ạ ườ ệ ả ị thành t ủ i ph m c a m t t i khác thì ng i đó ph i ch u trách nhi m hình
ấ ự ề ộ s v t i đã c u thành.
PH N 3:Ầ
Ậ
Ế
K T LU N
ệ ộ ư ấ ớ ự ủ ệ ạ ạ Theo nh ta th y, v i vi c t i ph m th c hi n hành vi ph m pháp c a
ừ ạ ở ạ ộ ố mình d ng l i hay hoàn thành ạ giai đo n ph m t ẽ ị i nào s b truy t trách
ứ ộ ủ ủ ộ ữ ệ nhi m tùy theo m c đ c a hành vi đó. Nh ng hành vi c a t ẽ ạ i ph m s
ượ ạ ạ ộ ẽ ự ệ ấ đ c phân tích thành các giai đo n ph m t i và s d a trên các d u hi u
ộ ể ư ứ ử ạ ạ ợ ớ ấ c u thành t i ph m đ đ a ra các hình th c xét x , hình ph t phù h p v i
ứ ộ ụ ọ m c đ nghiêm tr ng trong v án.
ừ ầ ủ ề ậ ấ T ph n phân tích trên c a em trong bài ti u lu n, ta th y rõ các giai
ạ ạ ộ ể ượ ụ ể ả ơ đo n ph m t ấ ủ i và hi u rõ h n b n ch t c a các v án, tìm hi u đ c kĩ
ạ ẫ ủ ể ệ ề ề ơ càng h n v giai đo n l n nguyên nhân. Ta hi u rõ v các khái ni m c a
ạ ộ ẩ ạ ộ ộ ư ạ ạ ộ ạ các giai đo n ph m t ị i, chu n b ph m t ạ i, ph m t i ch a đ t, ph m t i
ự ứ ữ ừ ệ ấ ạ ộ ể hoàn thành, t ý n a ch ng ch m d t vi c ph m t i. Khi ta tìm hi u kĩ và
ạ ẽ ậ ư ơ ừ ơ rõ ràng h n t ng giai đo n s giúp các c quan thi hành pháp lu t đ a ra
ấ ớ ữ ự ạ ằ ườ ị ố hình ph t công b ng xác th c nh t v i nh ng ng i b truy t và cũng là
ộ ụ ạ ế ố ể y u t ấ đ xét c u thành t ủ ừ i ph m c a t ng v án.
Ả
Ệ
TÀI LI U THAM KH O
ự ệ ậ ể ề ấ 1.Đào Trí Úc, Lu t hình s Vi ữ t Nam ( Quy n 1Nh ng v n đ chung ),
ọ ộ ộ NXB Khoa h c Xã h i, Hà N i2000
ự ệ ậ ườ ậ ộ 2.Giáo trình Lu t hình s Vi t Nam, tr ng ĐH Lu t Hà N i,NXB Công
an nhân dân, Hà Nôi2007
ộ ậ ự ượ ử ổ ổ 3.B lu t hình s năm 1999 đ c s a đ i, b sung năm 2009,NXB
ố ộ ị Chính tr qu c gia, Hà N i2009
ậ ạ ươ ụ ộ ạ ạ 4.B giáo D c và Đào T o, Giáo trình Pháp lu t đ i c ng,NXB Đ i
ộ ọ ư ạ h c S ph m, Hà N i2014