Tóm tắt Luận án Tiến sĩ Y học: Nghiên cứu nồng độ TGF-beta1 và hs-huyết thanh ở bệnh nhân bị bệnh thận mạn

Ạ Ọ Ế Đ I H C HU

ƯỜ ƯỢ TR Ạ Ọ NG Đ I H C Y D C

Ấ Ễ NGUY N VĂN TU N

Ồ Ứ

Ở Ệ Ộ NGHIÊN C U N NG Đ   Ế TGF­beta1 VÀ hs­CRP HUY T THANH B NH NHÂN B Ị

Ậ Ạ Ệ B NH TH N M N

ậ

ế

ệ t ni u

Chuyên ngành: N i Th n ­ Ti ố

ộ Mã s : 62 72 01 46

Ọ Ậ Ế LU N ÁN TI N SĨ Y H C

Ế HU  ­ 2015

ượ ạ ạ ọ ạ ọ ế Công trình đ c hoàn thành t ượ i: Đ i h c Y D c – Đ i h c Hu

ẫ ọ Ng ườ ướ i h ng d n khoa h c:

1. PGS.TS. Võ Tam 2. PGS.TS. Hoàng Bùi B oả

ệ ả Ph n bi n 1: ……………………

ệ ả Ph n bi n 2: ……………………

ệ ả Ph n bi n 3: ……………………

ẽ ượ ả ệ ạ ộ ồ ạ ọ ấ ấ ậ c b o v  t ậ i H i đ ng ch m lu n án c p Đ i h c

ồ ờ Lu n án s  đ ế ọ ạ i: ……………vào h i … gi … ngày … tháng …. năm Hu  h p t

201…

ể ậ ạ Có th  tìm lu n án t i:

ạ ọ ệ ọ ế

Trung tâm h c li u Đ i h c Hu ế ư ệ ượ ạ ọ Th  vi n Đ i h c Y D c Hu

Ấ Ặ Ề Đ T V N Đ

ươ ụ ế ể ậ ạ

ổ T n th ố ả ạ ậ ạ ố ng th n m n tính là quá trình ti n tri n liên t c mà   ổ   ậ h u qu  cu i cùng là suy th n m n giai đo n cu i, cho dù t n

ươ ầ ở ầ ậ ế ố ề th

ng ban đ u là  ẩ ầ ẽ ậ  c u th n hay k  th n. Có nhi u y u t ậ ậ ở ệ ơ ph n thúc đ y quá trình x  hóa th n

góp ạ   ệ  b nh nhân b nh th n m n ọ ủ ế ố ạ ơ sinh h c gây x  và tình tr ng viêm

trong đó có có vai trò c a y u t ậ ở ệ ệ ạ ạ m n tính

ế ố ưở ể ổ tăng tr

­ beta1 (TGF­beta1: y u t ố b nh nhân b nh th n m n. Transforming Growth Factor ế   ng chuy n đ i – beta1) là y u ọ ế ơ ọ ơ ơ t

th n. high sensitivity C­reactive Protein

ổ ể ỉ ể ủ ạ ấ ộ ọ sinh h c gây x , có vai trò quan tr ng trong c  ch  gây x  hóa   ả ứ   ậ  (hs­CRP: Protein ph n  ng ạ   C đ  nh y cao) là ch t ch  đi m sinh h c c  đi n c a tình tr ng

ượ ế ố ơ ố ớ ế ố viêm đã đ

ị c xác đ nh là  y u t ể ơ ế nguy c  đ i v i các bi n c  tim ậ ủ ệ ệ ạ ạ m ch và nguy c  ti n tri n nhanh c a b nh lý th n m n. Hi n nay

ứ ề ồ ộ ố ế ớ ộ

ở ệ i đã có m t s  nghiên c u v  n ng đ  TGF­beta1, hs­ ậ ệ ế ạ trên th  gi ế CRP huy t thanh

ườ ử ế ệ đái tháo đ

ụ ế ế ể ậ ớ

ứ ư ậ ạ ở ộ b nh nhân b nh th n m n do tăng huy t áp và ề ứ   ng và đang ti n hành các th  nghi m lâm sàng v   c ệ   ch  TGF­beta1 và viêm v i m c đích làm ch m ti n tri n b nh ề  ướ c ch a có m t nghiên c u nào v trong n

ở ệ ộ ậ ị ệ ạ

ồ ề th n m n. Tuy nhiên,  ồ n ng đ  TGF­beta1 và hs­CRP  ế ậ v y chúng tôi ti n hành nghiên c u đ  tài

ứ “Nghiên c u n ng đ ị ệ ở ệ ế b nh nhân b  b nh th n m n. Vì   ộ  ứ ậ     b nh   nhân   b   b nh   th n

ớ TGF­beta1   và   hs­  huy t   thanh   ụ m n” ạ v i hai m c tiêu:

ế ệ ồ ộ ị 1. Xác đ nh n ng đ  TGF­beta1 và hs­CRP huy t b nh nhân

ậ ạ ầ ậ ạ

ị ệ b  b nh th n m n do viêm c u th n m n. ố ả ộ ủ ồ 2. Kh o sát m i liên quan c a n ng đ  TGF­beta1 và hs­CRP

ế ớ ỉ ố ế ồ ộ ổ ớ huy t thanh i, ch  s  BMI, huy t áp, n ng đ  hemoglobin

ứ ọ ế ồ ố v i tu i, gi ậ ầ ộ máu, m c l c c u th n, n ng đ  albumin huy t thanh và m i liên

ữ ồ ớ ồ ộ ộ

ở ệ ị ệ ầ ậ ạ ậ ế   ế quan gi a n ng đ  TGF­beta1 huy t thanh v i n ng đ  hs­CRP huy t ạ  b nh nhân b  b nh th n m n do viêm c u th n m n. thanh

ọ ự ễ ủ ề

ậ ế ả ủ ầ

ế ượ ự ế ổ ồ ả ộ bi t đ * Ý nghĩa khoa h c và th c ti n c a đ  tài ẽ K t qu  c a lu n án s  góp ph n giúp cho các nhà lâm sàng   ư

c s  bi n đ i n ng đ  TGF­beta1 và hs­CRP x y ra nh ạ ở ệ ế ệ ầ ậ ạ ậ th  nào

ở ệ ế ệ ị

ng TGF­beta1 và hs­CRP huy t thanh  ạ b nh nhân b ượ ẽ ậ ộ b nh nhân b nh th n m n do viêm c u th n m n. Và   ị  ượ ự ế   ng s  ti n vi c đ nh l ệ b nh th n m n s  là m t kênh thông tin giúp tiên l

ể ệ ề ậ ạ ị tri n b nh th n m n trong quá trình đi u tr  và theo dõi.

ấ ậ * C u trúc lu n án:

ậ ặ ấ ề ồ ươ ng 1.

Lu n án có 114 trang g m: Đ t v n đ  3 trang, Ch ươ ươ ố ượ ổ ệ T ng quan tài li u 30 trang, Ch ng pháp

ứ ươ ng 2. Đ i t ả ế ng và ph ứ nghiên   c u   18   trang,     Ch

ng   3.   K t   qu   nghiên   c u   32   trang, ế ậ ế ị ậ ươ Ch

ng 4. Bàn lu n 28 trang, K t lu n và  ki n ngh  3 trang. ả ả ậ ế ể ậ ồ

ả   K t qu  lu n án có 34 b ng, 9 bi u đ . Lu n án tham kh o ệ ế ế ệ ế t, 86 ti ng Anh, 1 ti ng Pháp). 104 tài li u (17 ti ng Vi

Ữ Ế Ắ

CH  VI T T T BT: Bình th ngườ ệ ậ ạ BTM: B nh th n m n

CRP: C­reactive Protein BMI: Body Mass Index

EMT: Epithelial­to­Mesenchymal Transition

ậ ổ ạ ầ FSGS: Focal Segmental Glomerulosclerosis (viêm c u th n đo n)

GĐ: Giai đo nạ hs­CRP: high sensitivity C­reactive Protein

ICAM­1: Intercellular adhesion molecule­1 ầ ồ HC: H ng c u

ạ ơ NCTM: Nguy c  tim m ch ứ ọ ầ ậ MLCT: M c l c c u th n

ế ố TGF­beta1: Transforming Growth Factor­beta1 (Y u t ể ổ  chuy n đ i tăng

ưở tr ng beta 1)

TNF­ : α Tumor necrosis factor­α THA: Tăng huy t ápế

ầ ậ ạ VCTM: Viêm c u th n m n

ƯƠ Ổ Ệ

Ệ CH Ậ NG 1. T NG QUAN TÀI LI U Ạ 1.1. B NH TH N M N

ệ ậ ạ

1.1.1. B nh th n m n tính ộ ậ ố ỳ

ườ ấ ấ ị ị ệ   Theo H i th n qu c gia Hoa K  (NKF/KDIGO) 2012, b nh ặ   ượ ng c u trúc ho c c xác đ nh là b  BTM khi có b t th

nhân đ ứ ủ ậ

ch c năng c a th n kéo dài trên 3 tháng. ệ ẩ ạ ậ 1.1.4. Ch n đoán b nh th n m n

ẩ ậ ạ ệ ị

ượ ệ ẩ ị 1.1.4.1. Ch n đoán xác đ nh b nh th n m n ẩ   ự c ch n đoán b  BTM d a theo các tiêu chu n

B nh nhân đ ộ ậ ọ ỳ ủ c a H i th n h c Hoa K  2012 (NKF/KDIGO­2012).

ạ ệ ẩ ậ ạ 1.1.4.2. Ch n đoán giai đo n b nh th n m n

ẩ ạ Ch n đoán giai đo n BTM theo NKF/KDIGO­2012.

ố ậ ạ ữ ơ ệ

1.1.6. M i liên quan gi a viêm và x  trong b nh th n m n ặ ở ự ượ ượ ư ậ ậ ầ   c đ c tr ng b i s  xâm nh p vào c u c đ

ậ ế ạ ầ ồ

Viêm th n đ ở ẽ ậ th n và k  th n b i các t ạ ự ầ trung tính, đ i th c bào, lympho bào. Quá trình viêm ban đ u đ bào viêm, bao g m b ch c u đa nhân   ượ   c

ệ ượ ầ ự ạ ầ ở gây ra b i hi n t

ụ ế ế ấ ự  bào và th c bào các t

ề ng th c bào. Đ u tiên là b ch c u đa nhân trung   ạ   ế  bào ch t. B ch ơ   i phóng ra các cytokine viêm và ti n x .

tính h p thu các mãnh v n t ả ầ c u đa nhân trung tính gi ạ ự ế ậ ổ ứ ổ ươ Ti p theo đ i th c bào xâm nh p vào t ự ng, th c bào

ch c t n th ồ ế ự ạ ơ ế và   ti t   ra

t   ra  các  cytokine  x .   Đ i   th c   bào  là   ngu n  chính  ti ổ ứ ơ  ch c x . transforming growth factor­beta1 (TGF­beta1) trong t

1.2.   TRANSFORMING   GROWTH   FACTOR   ­   beta1   TRONG

Ậ Ạ Ệ B NH LÝ TH N M N

ổ ề 1.2.1. T ng quan v  Transforming Growth Factor – beta1

1.2.1.1. Phân t ử Transforming Growth Factor – beta1

ế ố Transforming growth factor­beta1(TGF­beta1: y u t

ưở ượ ệ ừ ổ đ i tăng tr ng ­ beta1) đ c phát hi n t năm 1983. ể    chuy n Ở ườ   i  ng

ượ ể ố ễ ắ ử TGF­beta1 đ c mã hóa trên nhi m s c th  s  19. Phân t TGF­

beta1 có 112 acid amin. ệ ố ệ ủ 1.2.1.2. H  th ng tín hi u c a TGF­beta1

ượ ể ươ ạ c ho t hóa, TGF­beta1 có th  t ụ ể

Khi đ ở ệ ớ ế ể ớ ng tác v i th  th ế ủ c a nó trên màng t ể  bào đ  chuy n tín hi u t i nhân t

ứ bào thông ệ   ề ộ qua Smad (Smad là các protein n i bào có ch c năng truy n tín hi u

ạ ừ ế ế ạ ơ ngo i bào t TGF­beta1 đ n nhân t bào n i chúng kích ho t dòng

thác phiên mã gen).

ể ủ ệ ế ậ ạ 1.2.2. TGF­beta1 trong ti n tri n c a b nh th n m n

ế ệ ầ ơ ơ ọ TGF­beta1 góp ph n quan tr ng vào c  ch  b nh lý x  hóa

ầ ả ẫ ậ ế ứ ọ ậ ừ ậ th n t

ộ ế ế ế ạ bào có chân, t

ạ beta1 tác đ ng lên t ế đó   d n đ n gi m m c l c c u th n và suy th n. TGF­ ộ    bào n i ầ bào gian m ch, t ậ Ở ầ ậ ố bào  ng th n.

m ch và t ự ế ọ ầ ơ ứ ầ ổ ơ

ề ặ ọ ẹ ể ầ ả ố ộ

ả ự ế ế ậ c u th n, TGF­beta1 góp ph n chính ậ   ậ vào s  bi n đ i màng l c c u th n, x  hóa và x  c ng c u th n, ậ   làm gi m b  m t l c và cu i cùng gây ra x p cu n ti u c u th n. ự  Ở ố ng th n, TGF­beta1 tham gia c  tr c ti p và gián ti p vào s

ậ ố thoái hóa  ng th n.

Ả Ứ Ộ Ạ Ệ 1.3. PROTEIN PH N  NG C Đ  NH Y CAO TRONG B NH

Ậ Ạ TH N M N

ả ứ ả ứ ổ ề 1.3.1. T ng quan v  protein ph n  ng C và protein ph n  ng C

ộ ạ đ  nh y cao

ọ ộ ấ ủ ổ ể ỉ ể

ớ ệ ươ ạ   CRP là m t ch t ch  đi m sinh h c c  đi n c a tình tr ng ị ượ ng pháp đ nh l

viêm. Hi n nay, v i ph ượ ế ị

ng CRP nhanh và chính   ộ ấ   ớ ồ ng CRP trong huy t thanh v i n ng đ  r t ạ ấ ọ xác cho phép đ nh l ộ th p g i là CRP đ  nh y cao (hs­CRP

ượ ươ ư ế ệ ữ ng ti n h u ích đ

c khuy n cáo nh  là m t ph ạ ấ ệ ả ố : high sensitivity C­reactive  ể  ộ Protein) và nó đ ứ   ế ơ ự d  báo nguy c  xu t hi n các bi n c  tim m ch và suy gi m ch c

ậ ở ệ ậ ạ năng th n ệ  b nh nhân b nh th n m n.

ồ ố ủ ệ ậ ạ 1.3.3. Ngu n g c c a viêm trong b nh th n m n

ị ồ Ở ệ ộ ủ

ứ ọ ầ ợ ở ậ ả ổ cao là do gi m m c l c c u th n và tăng t ng h p

các t ầ ả ẩ ả ả

ụ ể ố b nh nhân b  BTM, n ng đ  c a các cytokine viêm tăng ổ ứ    ch c. ố ủ   Gi m   đào   th i   các   cytokine   viêm,   các   s n   ph m   đ u   cu i   c a ở   chuy n hóa glycation (AGEs) và các g c oxy hóa có tác d ng kh i

ứ ả ậ ạ

ả ị ủ ứ ả ả phát và duy trì tình tr ng viêm khi ch c năng th n gi m. Ngoài ra   ệ ở i d ch, suy gi m ch c năng c a hàng rào b o v còn do quá t

ộ ộ ố ậ ủ ế ự ộ ẫ ru t d n đ n s  xâm nh p c a các n i đ c t .

ồ ộ ế ớ ơ ử 1.3.4. Tăng n ng đ  hs­CRP huy t thanh v i nguy c  t

ệ ạ ứ ả ậ ở ệ vong   ậ    b nh nhân b nh th n

tim m ch và gi m ch c năng th n  m nạ

ứ ạ ạ ộ i ch

ưở ủ ả ạ ỗ ả Tình tr ng tăng hs­CRP ph n ánh m t đáp  ng viêm t ổ ậ Ả ủ c a th n.  nh h ỗ  ợ   i ch  là làm gi m t ng h p ng c a hs­CRP t

ộ ộ ụ ể ế th  th  angiotensin II trong t

ạ ế ị

ơ ứ ệ ạ ậ ộ

nitric oxid (NO), và tăng b c l ượ ơ ơ c  tr n thành m ch. Viêm đ ầ ộ đ ng m ch, mà x  c ng c u th n là m t quá trình b nh lý t ự ư ơ ữ ộ ưở ế ạ ả t

nh  x  v a đ ng m ch. hs­CRP  nh h ứ ứ ế ế ệ ố bào ơ ữ   ơ ế ẫ c xác đ nh là c  ch  d n đ n x  v a ươ   ng ạ   ộ  bào n i m ch ế ng lên t ạ ộ  bào g c n i m ch và bi

thông qua  c ch  ch c năng t ế ố ằ ạ t hóa t ả nhân kappa B (NF­ кB), gi

ả ạ ạ ồ ộ bào b ng cách ho t hóa y u t ố ế ố y u t i phóng ạ    co m ch có ngu n g c n i m ch endothelin­1, gi m ho t

ủ ấ ả ế ạ ạ ộ ộ

ế ệ ạ ẩ ậ tính c a  nitric oxid trong t ế ố y u t bào n i m ch đ ng m ch. T t c  các ể  này thúc đ y ti n tri n b nh th n m n.

Ề Ứ 1.4. TÌNH HÌNH NGHIÊN C U V  TGF­beta1 và hs­CRP Ở

Ệ Ạ Ậ

Ị Ệ B NH NHÂN B  B NH TH N M N ứ ế ớ

1.4.1. Các nghiên c u trên th  gi ứ ủ ấ ồ i Nghiên c u c a Meng H (2013) cho th y có tăng n ng đ ộ

ế ở ệ ậ ầ   b nh  nhân   viêm   c u   th n  IgA,   và   nó

TGF­beta1   huy t   thanh  ể ươ ớ ế ệ ặ t ủ ng quan v i ti n tri n n ng c a b nh. Cottone Santina (2009)

ấ ở ệ ệ ậ ồ ộ b nh nhân b nh th n THA n ng đ  TGF­beta1và hs­

cho th y  ế ườ ườ ồ ộ i bình th ớ ng

ng và n ng đ  TGF­ ế ươ ế ộ CRP huy t thanh tăng so v i   ư ồ beta1 huy t thanh cũng nh  n ng đ  hs­CRP huy t thanh t ng quan

ị ớ ứ ọ ầ ậ

ngh ch v i m c l c c u th n (p < 0,0001). ữ ố ươ ấ ộ ị

Abraham Georgi (2009)  ế   ồ ng quan ngh ch gi a n ng đ  hs­CRP huy t ầ cho th y có m i t ứ ọ ậ thanh   và   m c   l c   c u   th n   (p   <   0,05).   Suthanthiran   Manikkam

ấ ậ ồ ộ (2009) [86] và August Phyllis (2003) nh n th y n ng đ  TGF­beta1

ớ ế ố ủ ế ạ ộ huy t thanh liên quan m nh v i y u t ư  ch ng t c nh ng không liên

ớ ế ố ớ ổ quan v i y u t gi

1.4.2. Các nghiên c u trong n i tính và tu i. ướ ứ c

ứ ư ế ướ Cho đ n nay ch a có nghiên c u nào trong n c liên quan

ở ệ ậ ạ ượ ế đ n TGF­beta1 c báo cáo.

ị ệ  b nh nhân b  b nh th n m n đ ướ ề ở ố ớ trong n Đ i v i hs­CRP

ế   c có nhi u báo cáo liên quan đ n ườ ạ ị ệ ở ệ b nh nhân b  b nh tim m ch, đái tháo đ

hs­CRP  ư ứ ả ộ ồ b nh nhân b

ề ấ ặ ạ ậ ọ

ế ạ ộ ồ ị ng,... Tuy nhiên ị  ở ệ ch a có nghiên c u nào kh o sát n ng đ  hs­CRP  ả   ị ả ồ ệ b nh th n m n đi u tr  b o t n. Đ ng Ng c Tu n Anh (2011) kh o ố   ở ệ  b nh nhân b  BTM giai đo n cu i

ồ ỳ ướ ọ

sát n ng đ  hs­CRP huy t thanh  ộ ấ ọ l c máu chu k  cho th y n ng đ   hs­CRP tr ệ ọ c l c máu: 2,61 ± 6,7 ố t có ý nghĩa th ng kê so

ứ ớ mg/l, sau l c máu: 3,13 ± 7,7 mg/l khác bi ớ v i nhóm ch ng là 0,38 ± 1,19 mg/l v i p < 0,0001.

ƯƠ Ố ƯỢ ƯƠ Ứ CH NG 2. Đ I T NG VÀ PH NG PHÁP NGHIÊN C U

Ố ƯỢ Ứ 2.1. Đ I T NG NGHIÊN C U

ồ ườ ượ i đ c chia làm 2 nhóm:

G m 212 ng ệ ị ệ ậ ­ Nhóm b nh nhân b  b nh th n m n:

ị ộ ượ ề ạ ạ c đi u tr  n i trú và ngo i trú t

ữ ệ ệ ị BTM do VCTM đ ệ ợ h p ­ B nh vi n H u ngh  đa khoa Ngh  An. Trong nhóm b nh đ ị  ạ   152 b nh nhân b ệ ộ ổ   i Khoa N i t ng ượ   ệ c

ạ ự ạ ệ ậ chia thành 5 phân nhóm theo 5 giai đo n b nh th n m n d a vào cách

ủ ạ ỗ ừ ế  30 đ n 31

phân giai đo n c a NKF­KDIGO­2012, m i nhóm có t ệ b nh nhân.

ườ ườ ườ ạ ỏ 60 ng i kh e m nh. ­ Nhóm ng i bình th ng:

ọ ố ượ ứ

ẩ ự 2.1.1. Tiêu chu n l a ch n đ i t ệ ng nghiên c u ạ ậ ị ệ

2.1.1.1. Nhóm b nh nhân b  b nh th n m n ậ ệ ạ ầ ị ư ề B nh nhân b  BTM do viêm c u th n m n: ch a  đi u tr ị

ươ ế ậ ị ằ ư ề ằ b ng các ph

ư ỉ ố ế ố ứ ế ố ả ng pháp thay th  th n suy, ch a đi u tr  b ng các ế   ưở ng đ n các bi n s  nghiên c u nh  ch  s  huy t

ổ ừ ứ ế ồ thu c có  nh h ọ h c, albumin máu, tu i t 18 đ n 80, đ ng ý tham gia nghiên c u.

ườ ườ ườ ữ 60 ng 2.1.1.2. Nhóm ng

ạ i bình th ố ề ổ ng:  ớ ỏ   i (30 nam, 30 n ) kh e ị ệ m nh có cùng phân b  v  tu i so v i nhóm b nh nhân b  BTM.

ậ ạ ệ ẩ ẩ

2.1.1.3. Tiêu chu n ch n đoán b nh th n m n  do VCTM ệ ượ ẩ ẩ ị c ch n đoán xác đ nh b ị

* Ch n đoán BTM: B nh nhân đ ự ẩ ủ ậ ộ ọ ố ỳ BTM d a vào tiêu chu n c a H i th n h c qu c gia Hoa K  ­ 2012

(NKF/KDIGO­2012). ẩ ề ử ầ ậ

ậ ặ ứ ư ệ ồ ờ

ợ ế ườ ườ ể ng trong đ t ti n tri n, THA ng là vi th , p ệ ni u th

ỏ ơ ướ ể ả ể hù th ậ ,   hai   th n   kích   th c   có   th   nh   h n   bình   th gi m MLCT

ờ ề ề ậ ấ   *  Ch n đoán BTM do VCTM: Có ti n s  viêm c u th n c p ầ   ộ ho c h i ch ng th n h , protein ni u (> 1 g/24 gi ), h ng c u , có thể  ườ   ng ể ậ   (chi u cao < 10 cm), b  đ u, nhu mô th n tăng âm, đài b  th n

ế ằ ạ ươ ậ ng pháp siêu âm th n ­ ti ế   t

không bi n d ng (đánh giá b ng ph ni u).ệ

ạ ệ ẩ ậ ạ 2.1.1.4. Ch n đoán giai đo n b nh th n m n

ự ẩ ạ Ch n đoán giai đo n BTM theo NKF/KDIGO­2012  d a vào

ướ ứ ự MLCT.   MLCT c   tính   d a   vào   công   th c   CKD­EPI   2009

(Chronic Kidney Disease Epidemiology Collaboration ­ 2009).

ạ ừ ẩ 2.1.2. Tiêu chu n lo i tr

ợ ấ ứ ệ ạ ậ ị B nh nhân b  BTM th  phát, đ t c p suy th n m n. BTM

ư ệ ệ ạ

ế ướ t tr ế ạ ẩ ơ ồ c nh  b nh van tim, kèm theo các b nh lý tim m ch đã bi   ệ   ệ b nh tim b m sinh, nh i máu c  tim, tai bi n m ch máu não, b nh

ễ ạ ấ ạ ạ m ch máu ngo i vi. BTM kèm theo nhi m trùng c p và m n tính

ậ ệ ể ố ấ ể

ệ ư ườ ớ bi u hi n trên lâm sàng và c n lâm sàng, s t b t k  do nguyên nhân   ệ   ng, viêm kh p, b nh

ấ ươ ư ệ ậ ẫ

gì. BTM kèm theo các b nh nh  đái tháo đ ệ ố h  th ng, ch n th ố ả ưở ế ế ậ ủ ố t   creatinin   c a   ng   th n   nh các   thu c   nh   h

ng   đ n   bài   ti ệ ệ ạ ố

ng, ph u thu t, ung th . B nh nhân đang dùng   ư  ụ   cimetidin, trimethoprime. B nh nhân nghi n hút thu c, l m d ng ượ ệ ố r

u, có thai, hi n đang dùng các thu c nhóm statin, corticoid. ệ ộ ổ ể ệ ị ữ   ứ  Khoa N i t ng h p – B nh vi n h u ợ

ệ ị 2.1.3. Đ a đi m nghiên c u: ngh  đa khoa Ngh  An

ƯƠ Ứ 2.2. PH NG PHÁP NGHIÊN C U

ế ế ứ ắ 2.2.1. Thi

t k  nghiên c u: ướ ế ứ   Nghiên c u c t ngang. ứ 2.2.2. Các b

c ti n hành nghiên c u ẩ ệ ệ ậ ạ * Khám lâm sàng, làm b nh án, ch n đoán b nh th n m n.

ứ ệ ướ ể * Xét nghi m công th c máu, sinh hóa, n c ti u và siêu âm

ậ ế ệ ệ th n ­ ti

t ni u và các xét nghi m liên quan khác. ự ứ ệ ọ * L a ch n b nh nhân nghiên c u.

ữ ứ ư ệ

* Nh ng b nh nhân đ a vào nghiên c u đ ế ẫ ở ế ả ả ượ ấ   c l y máu, tách oC cho đ n khi xét nghi m ệ huy t thanh và b o qu n m u ­ 25

TGF­beta1 và hs­CRP.

ử ụ ứ ậ ỹ 2.2.3. Các k  thu t chính s  d ng trong nghiên c u

ượ ế ỹ ậ ị ng TGF­beta1 huy t thanh

2.2.3.5. K  thu t đ nh l ơ ự ệ ệ ệ +  N i   th c   hi n:   Khoa   Hóa   sinh,   B nh  vi n  Trung ươ   ng

Hu .ế

ệ ệ ẫ ả ấ ả ẫ

ẩ   ẩ + Quy trình l y m u b nh ph m, b o qu n m u b nh ph m ệ ượ ướ ự ự ỹ c th c hi n d a theo h ẫ ủ ng d n c a nhà ậ ế và k  thu t ti n hành đ

ử ấ ố ỹ cung c p thu c th   hãng DRG, M  (EIA­1864).

ậ ỹ + Nguyên lý: K  thu t ELISA.

ươ ệ ự ộ + Ph

ố ng ti n, hóa ch t:   ử ượ ấ Máy phân tích t ủ ấ Twin Plus (M ).ỹ   Thu c   th   đ ệ  đ ng hi u Evolis   ỹ c   cung  c p  c a  hãng  DRG,   M

(EIA­1864). ỹ ậ ị ượ ế ng hs­CRP huy t thanh

2.2.3.6. K  thu t đ nh l ơ ự ệ ệ ệ +  N i   th c   hi n:   Khoa   Hóa   sinh,   B nh  vi n  Trung ươ   ng

Hu .ế

ươ ộ ụ ễ + Nguyên lý: Ph ị ng pháp mi n d ch đo đ  đ c.

ươ ệ ệ ấ +   Ph

ng   ti n   và   hóa   ch t:   Máy   xét   nghi m   OLYMPUS ố ử ở ấ AU640.   Thu c   th   cung   c p   b i   hãng   Beckman   Coulter

(OLYMPUS). ộ ố ứ ứ ẩ ụ 2.2.4. M t s  tiêu chu n và công th c áp d ng trong nghiên c u

ế ẩ ẩ ạ 2.2.4.1. Tiêu chu n ch n đoán và phân lo i tăng huy t áp

ệ ế ộ

Theo WHO/ISH 2004 và H i tăng huy t áp Vi ệ t nam 2013. ạ ậ ế ẩ ẩ

2.2.4.2. Tiêu chu n ch n đoán thi u máu trong b nh th n m n   ọ ế ệ ệ ậ ộ Theo H i Ti t ni u Th n h c Vi t Nam 2013 và NKF/KDIGO

2012.

ự ồ ộ ẩ 2.2.4.3. Tiêu chu n đánh giá NCTM  d a vào n ng đ  hs­CRP

ừ ể ệ ậ Theo Trung tâm ki m soát và Phòng ng a b nh t t Hoa K ỳ

ạ ộ ỳ và H i tim m ch Hoa K  năm 2002 (CDC/AHA­2002).

ỉ ố ố ơ ể 2.2.4.4. Ch  s  kh i c  th  (BMI)

ệ ộ ẩ ủ ươ Theo tiêu chu n c a Hi p h i ĐTĐ Châu Á – Thái Bình D ng.

ố ệ

ử 2.2.5.  X  lý s  li u ố ệ ậ ượ ử ậ ố S  li u thu th p đ ằ   c x  lý theo thu t toán th ng kê b ng

ề ầ ph n m m SPSS 18.0.

ƯƠ Ứ Ế Ả NG 3. K T QU  NGHIÊN C U

Ủ Ố ƯỢ Ặ Ứ CH Ể 3.1. Đ C ĐI M C A Đ I T NG NGHIÊN C U

ặ ủ ố ượ ể ứ

3.1.1. Đ c đi m chung c a đ i t ặ ề ổ ả ể ứ Đ c đi m v  tu i, gi B ng 3.1. ng nghiên c u ớ ủ ố ượ i c a đ i t ớ Gi Chung Nhóm nghiên c uứ Nam p1 n Tu iổ n ng nghiên c u i tính  Nữ Tu iổ n

60 30 30 Nhóm BT 45,83 ±  20,08 >  0,05 47,07 ±  17,44

60 38 22

BTM có MLCT ≥  60/ml/ph/1,73m2 BTM có MLCT<  60/ml/ph/1,73m2 p2

92 41 51 >  0,05 >  0,05 49,03 ±  13,80 51,26 ±  16,32 > 0,05 Tu iổ 48,30  ±  14,56 49,92 ±  11,96 48,76 ±  19,08 > 0,05 49,41 ±  15,32 53,28 ±  13,59 > 0,05

ườ ổ ươ ươ ữ ữ ữ Tu i t ng đ ng gi a nam và n , gi a nhóm ng

ườ i bình 2 và nhóm BTM có ng, nhóm BTM có MLCT ≥ 60/ml/ph/1,73m

th MLCT < 60/ml/ph/1,73m2 (p > 0,05)

Ồ Ộ Ế Ủ   3.2. N NG Đ  TGF­beta1 VÀ hs­CRP HUY T THANH C A

Ố ƯỢ Ứ Đ I T

NG NGHIÊN C U ộ ả ồ N ng đ  TGF­beta1 và hs­CRP

ế ạ B ng 3.9. ở ườ  ng huy t thanh ng và b nh nhân b nh th n m n i bình th

ườ Nhóm ng ệ i BT Ch  sỉ ố

p plogTGF­ beta1 <  0,001

ườ (n=60) 13,45 ± 7,17 12,44 (8,28; 17,59) 0,41 ± 0,39 ệ ậ Nhóm BTM (n = 152) 32,35 ± 11,74 30,30 (22,98; 39,56 3,10 ± 3,67

X  ± SD Trung vị  (25th;75th) X  ± SD

ploghs­ CRP <  0,001 Trung vị  (25th;75th) 0,23  (0,12; 0,48) 1,51  (0,72; 3,93) TGF­beta1  ế huy t thanh (ng/ml) hs­CRP  huy tế   thanh  (mg/l)

ế ồ ộ ở N ng đ  TGF­beta1 và hs­CRP huy t thanh nhóm BTM cao

logTGF­beta1 < 0,001;   ploghs­CRP <

ườ ườ ơ h n nhóm ng i bình th ng (p

0,001).  ả ở ộ ồ N ng đ  TGF­beta1 và hs­CRP huy t thanh

B ng 3.11. ệ b nh có MLCT ≥ 60/ml/ph/1,73m ế    nhóm 2  so v i nhóm b nh có MLCT < ệ

Ch  sỉ ố

p1

p2

p3

Nhóm BT (n=60)

BTM  MLCT ≥  60/ml/ph/1, 73m2 (n= 60)

23,86 ± 8,28

ớ 60/ml/ph/1,73m2

X  ± SD 13,45 ± 7,17

p3logTG F­beta1  < 0,001

p1logTGF ­beta1 <  0,001

p2logTG F­beta1  < 0,001

TGF­ beta1  (ng/ml)

Trung vị  (25th;75th)

12,44 (8,28; 17,59)

22,08 (20,06;  27,79)

BTM  MLCT <  60/ml/ph/1, 73m2 (n= 92) 37,88 ±  10,29 36,13 (29,50;  45,89) 4,61 ± 4,05

p3loghs­ CRP <  0,001

hs­CRP  (mg/l)

p1loghs­ CRP <  0,001

0,79 ± 0,44 p2loghs­ CRP <  0,001

3,25 (1,84; 6,21)

X  ± SD 0,41± 0,39 Trung vị  (25th;75th)

0,23 (0,12; 0,48)

0,71 (0,55; 0,88)

ộ ồ ế ở N ng đ  TGF­beta1 và hs­CRP huy t thanh

ơ

ư ệ ệ    nhóm b nh có MLCT ≥ 60/ml/ph/1,73m2   th p h n có ý nghĩa th ng kê so v i ớ   ấ ố 2 nh ng cao h n có ý nghĩa ơ nhóm b nh có MLCT < 60/ml/ph/1,73m

ố ớ ườ ườ th ng kê so v i nhóm ng i bình th ng.

ả ế ộ ồ ủ ố   N ng đ  TGF­beta1 và hs­CRP huy t thanh c a đ i B ng 3.14.

ượ ứ t ổ ng nghiên c u theo nhóm tu i ộ

ồ

ế

ồ ế

ộ N ng đ  hs­CRP  huy t thanh (mg/L)

Nhóm tu iổ

( X  ± SD)

( X  ± SD)

12,42 ± 7,28

0,44 ± 0,41

Nhóm BT (n=60)

14,99 ± 7,19

0,46 ± 0,42

N ng đ  TGF­beta1 huy t thanh (ng/mL) Trung vị  (25th;75th) 11,58 (8,07; 16,06) 14,41 (9,79; 16,80)

Trung vị  (25th;75th) 0,35 (0,15; 0,48) 0,33 (0,16; 0,56)

18 ­ 40 tu iổ (n=20) 41 ­ 60 tu iổ (n=21)

12,83 ± 7,13

0,28 ± 0,34

11,10 (7,33; 18,63)

0,14 (0,09; 0,34)

23,65 ± 8,42

0,77 ± 0,46

23,44 ± 6,86

0,87 ± 0,42

0,64 ± 0,26

ệ Nhóm b nh có MLCT ≥  60/ml/ph/1,73m2 (n= 60)

plogTGF­beta1 > 0,05 21,81 (19,02; 29,99) 22,23 (21,08; 24,57) 23,81 (19,42; 39,58)

ploghs­CRP > 0,05 0,67 (0,54; 0,82) 0,82 0,63; 0,95) 0,51 (0,49; 0,83)

39,97 ± 9,76

5,51 ± 5,70

3,84 ± 2,50

4,77 ± 3,87

ệ Nhóm b nh có MLCT <  60/ml/ph/1,73m2 (n=92)

61 ­ 80 tu iổ (n=19) p 18 ­ 40 tu iổ  (n=42) 41 ­ 60 tu iổ  (n=15) 61 ­ 80 tu iổ   (n=3) p 18 ­ 40 tu iổ  (n=25) 41 ­ 60 tu iổ  (n=36) 61 ­ 80 tu iổ   (n=31) p

28,86 ±  14,14 plogTGF­beta1 > 0,05 38,58 (33,93; 47,07) 33,60 36,07 ±  (28,68; 40,43) 10,10 36,15 (29,62;  38,29 ±  47,21) 10,87 plogTGF­beta1 > 0,05

ploghs­CRP > 0,05 2,84 (2,04; 7,41) 3,09 (1,67; 5,81) 3,64 (1,94;  6,43) ploghs­CRP > 0,05

ố ệ ự ề ồ ộ Không có s  khác bi

ế ữ

ườ ệ

i bình th ệ

t có ý nghĩa th ng kê v  n ng đ  TGF­ ổ 18 ­ 40 tu iổ , 41 ­  beta1 và hs­CRP huy t thanh gi a các nhóm tu i  60 tu i ổ và 61 ­ 80 tu i ổ  c  nhóm ng ườ ở ả ng, nhóm b nh có MLCT   ≥   60/ml/ph/1,73m2  và   nhóm   b nh   có   MLCT   < 60/ml/ph/1,73m2. ồ ả ế ộ ủ ố   N ng đ  TGF­beta1 và hs­CRP huy t thanh c a đ i B ng 3.15.

ứ ớ i ượ t ồ

ộ

ồ

ng nghiên c u theo gi ế   ộ N ng đ  TGF­beta1 huy t thanh (ng/mL)

ế   N ng đ  hs­CRP huy t thanh (mg/L)

Gi

iớ

Trung v  (25ị

th;75th)

( X  ± SD)

( X  ± SD)

14,74 ± 6,57

0,45 ± 0,48

ườ

Nhóm ng

i BT

12,16 ± 7,62

0,34 ± 0,29

(n=60

14,32 (9,95; 16,38) 10,97 ( 6,43: 18,34)

Trung vị  (25th;75th) 0,18 (0,11; 0,61) 0,26 (0,15; 0,43)

plogTGF­beta1 > 0,05

ploghs­CRP > 0,05

22,82 ± 6,89

0,80 ± 0,48

25,66 ± 10,18

0,77 ± 0,38

22,08 (19,95; 27,44) 22,03 (20,57; 33,73)

0,69 (0,55; 0,89) 0,72 (0,54; 0,87)

plogTGF­beta1 > 0,05

ploghs­CRP > 0,05

ệ

36,71 ± 9,12

4,44 ± 4,49

ệ Nhóm b nh có MLCT ≥  60/ml/ph/1,73m2 (n= 60) Nhóm b nh có

Nam (n=30) Nữ (n=30) p Nam (n=34) Nữ (n=26) p Nam (n=41)

37,63 (31,18; 45,40)

2,69 (1,36; 6,17)

40,43 ± 10,54

4,74 ± 6,39

38,58 (33,57; 47,97)

3,85 (2,05; 6,24)

Nữ (n=51) p

plogTGF­beta1 > 0,05

ploghs­CRP > 0,05

MLCT <  60/ml/ph/1,73m2 (n = 92)

ố ệ ự ề ồ ộ Không có s  khác bi

ế ớ ữ ở ả ữ c  nhóm ng

beta1 và hs­CRP huy t thanh gi a nam so v i n   ệ ườ t có ý nghĩa th ng kê v  n ng đ  TGF­ ườ   i 2  và  nhóm

ng,    nhóm  b nh có MLCT ≥ 60/ml/ph/1,73m bình th 2. ệ b nh có MLCT < 60/ml/ph/1,73m ộ ỷ ệ ả ế ồ tăng n ng đ  TGF­beta1 huy t thanh và t ỷ ệ   l B ng 3.16.

T  l ồ ạ ậ ệ tăng n ng hs­CRP c a nhóm b nh th n m n

ạ

ậ

ệ

p

Ch  sỉ ố

Chung (n=152)

Nhóm b nhệ   có MLCT <  60/ml/ph/1,7 3m2 (n=92) %

n

n

n

%

91

59,90

15

25,00

76

82,60

<  0,001

88

57,89

5

8,33

83

90,22

<  0,001

Tăng TGF­ beta1 huy tế   thanh Tăng hs­ CRP huy tế   thanh

ủ Nhóm b nh th n m n Nhóm b nhệ   có MLCT ≥  60/ml/ph/1,7 3m2 (n=60) %

ỷ ệ ệ ộ ồ ế T  l

ộ ỷ ệ ệ b nh nhân tăng n ng đ  TGF­beta1 huy t thanh (> ồ l

27,79 ng/mL) và t ở ệ ế  b nh nhân tăng n ng đ  hs­CRP huy t thanh   2  cao h nơ

(> 1,19  mg/L)  ệ ớ so v i nhóm b nh có MLCT ≥ 60/ml/ph/1,73m

ả nhóm b nh có MLCT < 60/ml/ph/1,73m 2 (p < 0,001). ế ỷ ệ ộ ồ T  l B ng 3.17.

tăng n ng đ  TGF­beta1 và hs­CRP huy t thanh  ậ ệ ạ ạ theo các giai đo n b nh th n m n

ệ

Nhóm b nh nhân BTM

p

GĐ 1

Ch  sỉ ố

GĐ 2

GĐ 3

GĐ 4

GĐ 5

(n=30

(n=30)

(n=30)

(n=31)

(n=31)

)

19

28

29

n

8

7

Tăng  TGF­

< 0,001

beta1

%

26,7

23,3

63,3

90,3

93,5

ế

huy t thanh

n

0

5

22

30

31

Tăng hs­CRP

< 0,001

ế

%

0,00

16,67

73,33

96,77

100,00

huy t thanh

ỷ ệ ệ ế ồ T  l

ỷ ệ ệ ế ộ ồ ộ  b nh nhân có tăng n ng đ  TGF­beta1 huy t thanh và   ướ   ng l t

b nh nhân tăng n ng đ  hs­CRP huy t thanh có xu h ầ ạ ậ ạ ệ tăng d n theo giai đo n b nh th n m n (p < 0,001).

Ữ Ồ Ộ

Ớ Ộ Ố Ỉ Ố Ế 3.3.   LIÊN   QUAN   GI A   N NG   Đ   TGF­beta1   VÀ   hs­CRP   Ậ   HUY T THANH V I M T S  CH  S  LÂM SÀNG VÀ C N

Ở Ệ Ậ Ạ LÂM SÀNG Ị Ệ  B NH NHÂN B  B NH TH N M N

ữ ồ

ắ ở ệ ị ệ ớ ế   ộ 3.3.1.   Liên   quan   gi a   n ng   đ   TGF­beta1   và   hs­CRP   huy t ậ    b nh nhân b  b nh th n

ệ ố ươ ữ ồ ộ H  s  t

ỉ ố ế ớ ng quan gi a n ng đ  TGF­beta1 và hs­CRP  ạ ắ ở ậ ộ ố ỉ ố thanh v i m t s  ch  s  nhân tr c  m nạ ả B ng 3.21. huy t thanh v i ch  s  nhân tr c nhóm b nh nhân b nh th n m n

TGF­beta1 huy tế   thanh(ng/mL) hs­CRP huy tế   thanh (mg/L)

Ch  sỉ ố

r p r p ệ ệ ắ ỉ ố Ch  s  nhân tr c Cân n ngặ   VB (cm) (kg) 0,04 ­ 0,19 > 0,05 > 0,05 0,06 ­ 0,13 > 0,05 > 0,05 ề Chi u cao (m) ­ 0,18 > 0,05 ­ 0,10 > 0,05 BMI (kg/m2) 0,13 > 0,05 ­ 0,11 > 0,05

ố ươ ậ ấ ữ ồ ộ Không nh n th y m i t

ế ớ ng quan gi a n ng đ  TGF­beta1 ỉ ố ề ắ

ị ệ ỉ ố ụ ệ

và hs­CRP huy t thanh v i các ch  s  nhân tr c là chi u cao, cân   ậ   ở ặ   nhóm  b nh nhân b   b nh th n n ng,  vòng b ng,  ch   s   BMI  m n.ạ

ữ ồ ế   ộ 3.3.2.   Liên   quan   gi a   n ng   đ   TGF­beta1   và   hs­CRP   huy t

ớ ế ở ị ệ ệ ậ ạ thanh v i huy t áp nhóm b nh nhân b  b nh th n m n

ả ồ ộ ế ở nhóm B ng 3.22.

ị ệ ậ

ậ

Nhóm không THA  (n = 90)

N ng đ  TGF­beta1 và hs­CRP huy t thanh  ạ ệ b nh nhân b  b nh th n m n có THA và không THA ệ Nhóm b nh th n m n

ạ Nhóm THA  (n = 62)

Ch  sỉ ố

p

Trung vị  (25th;75th)

Trung vị  (25th;75th)

( X  ±  SD)

( X  ±  SD)

28,33 ±  9,96

38,18 ±  11,76

36,51 (32,79; 46,32)

27,23 (21,49; 32,17)

plogTGF­ beta1 <  0,001

TGF­beta1  ế huy t thanh (ng/ml)

4,67 ± 4,61

2,02  ±  2,31

0,90 (0,62; 2,56)

2,90 (1,28; 6,48)

ploghs­ CRP <  0,001

hs­CRP  ế huy t thanh (mg/l)

ồ ủ ế ộ

ế ớ ơ ố ệ   N ng đ  TGF­beta1 và hs­CRP huy t thanh c a nhóm b nh ệ   nhân có tăng huy t áp cao h n có ý nghĩa th ng kê so v i nhóm b nh

logTGF­beta1 < 0,001 và  Ploghs­CRP <

ế nhân không tăng huy t  áp (P

0,001). ả ệ ố ươ ữ ồ ộ ng quan gi a n ng đ  TGF­beta1 và hs­CRP

HATTr  (mmHg) 0,18 < 0,05

r p y = ax + b

B ng 3.25. ế H  s  t ớ ỉ ố ở ệ huy t thanh v i các ch  s  huy t áp ệ  b nh nhân b nh th n m n

r p y = ax + b

0,44 < 0,001 y = 0,06x –  4,90

0,28 < 0,001 y = 0,08x –  2,73

0,42 < 0,001 y = 0,10x – 6,42

TGF­beta1  huy tế   thanh  (ng/mL) hs­CRP  huy tế   thanh  (mg/L)

ế HATT  (mmHg) 0,50 < 0,001 y = 0,22x  +3,01 ậ ạ HATB  (mmHg) 0,39 < 0,001 y  = 0,30x +  5,52

ố ươ ữ ồ ậ ố

ng quan thu n có ý nghĩa th ng kê gi a n ng đ ỉ ố Có m i t ớ TGF­beta1 v i ch  s  HATT, HATB (p < 0,001) và có m i t

ậ ữ ồ ộ ố ộ  ố ươ   ng ế

ỉ ố ở quan thu n có ý nghĩa th ng kê gi a n ng đ  hs­CRP huy t thanh ớ v i ch  s  HATT, HATTr và HATB nhóm BTM (p < 0,001).

ữ ồ

ộ ố ỉ ố ớ ế ạ ế   ộ 3.3.3.   Liên   quan   gi a   n ng   đ   TGF­beta1   và   hs­CRP   huy t ế ọ ở thanh v i tình tr ng thi u máu và m t s  ch  s  huy t h c

ị ệ ệ ạ ậ nhóm b nh nhân b  b nh th n m n

ả ế ộ ở ồ nhóm B ng 3.26.

N ng đ  TGF­beta1 và hs­CRP huy t thanh  ế ệ ế ậ ạ ệ b nh nhân b nh th n m n có thi u máu và không thi u máu

ậ

ạ

Nhóm b nh th n m n

ế

ế

p

Ch  sỉ ố

ệ Nhóm không thi u máu (n = 72)

Nhóm thi u máu (n = 80)

( X  ±  SD)

( X  ±  SD)

28,45 ±  11,95

35,86 ±  10,43

plogTGF­ beta1 <  0,001

TGF­beta1  (ng/ml)

ploghs­CRP   < 0,001

1,57 ±  1,87

Trung vị  (25th;75th) 24,50 (21,11;  35,59) 0,81 (0,59; 1,44)

4,47 ±  4,30

Trung vị  (25th;75th) 34,55 (27,89;  43,24) 2,96 (1,50; 6,03)

hs­CRP   (mg/l)

ế ộ ồ ở N ng đ  TGF­beta1 và hs­CRP huy t thanh nhóm BTM có

ế ớ ơ ố thi u máu cao h n có ý nghĩa th ng kê so v i nhóm BTM không

ế thi u máu ( plogTGF­beta1 < 0,001 và ploghs­CRP < 0,001).

ả ệ ố ươ ữ ồ H  s  t

B ng 3.29. ế ộ ng quan gi a n ng đ  TGF­beta1 và hs­CRP ế ọ ở ớ

Ch  sỉ ố nhóm BTM Hematocrit (%) Hemoglobin (g/l)

ộ ố ỉ ố huy t thanh v i m t s  ch  s  huy t h c  HC (T/l) ­ 0,39 < 0,001 r p

ế

TGF­beta1  huy t thanh (ng/mL)

y = ax + b  y = ­ 4,22x + 49,52

­ 0,37 < 0,001 y = ­ 0,45x +  47,82 ­ 0,50 < 0,001 ­ 0,39 < 0,001 y = ­ 0,13x +  48,00 ­ 0,49 < 0,001

hs­CRP  ế huy t thanh (mg/L)

r p y = ax + b ­ 0,45 < 0,001 y = ­1,51x + 9,25 y = ­0,19x + 9,61 y = ­ 0,05x + 9,20

ậ ố ươ ộ ị

ớ ố ượ ầ ồ ữ ồ ng quan ngh ch gi a n ng đ  TGF­beta1   ồ   ng h ng c u, hematocrit và n ng

ấ Nh n th y m i t ế và hs­CRP huy t thanh v i s  l ở ộ đ  hemoglobin nhóm BTM (p < 0,001).

ữ ồ

ậ ở ớ ế   ộ 3.3.4.   Liên   quan   gi a   n ng   đ   TGF­beta1   và   hs­CRP   huy t ị ộ ố ỉ ố ứ thanh v i m t s  ch  s  ch c năng th n ệ  nhóm b nh nhân b

BTM ả ữ ồ ệ ố ươ B ng 3.32.

H  s  t ớ nhóm BTM ế Ch  sỉ ố

ế

TGF­beta1    huy t thanh

MLCT  (ml/ph/1,73m2) ­ 0,59 < 0,001

r p

ậ ở huy t thanh v i m t s  ch  s  ch c năng th n  Creatinin  (μmol/l) 0,42 < 0,001 ộ ng quan gi a n ng đ  TGF­beta1 và hs­CRP ộ ố ỉ ố ứ Ure  (mmol/l) 0,49 < 0,001

(ng/mL)

y = ax + b

hs­CRP  ế huy t thanh   (mg/L)

r p y = ax + b

y = 0,51x +  25,33 0,56 < 0,001 y =  0,18x +  0,60

y = 0,02x +  28,06 0,62 < 0,001 y = 0,01x +  1,10

y = ­ 0,20x +  42,01 ­ 0,60 < 0,001 y = ­ 0,06x +  6,14

Ở ế ồ ộ

ớ ồ ươ ế ậ ộ nhóm BTM, n ng đ  TGF­beta1 và hs­CRP huy t thanh   ươ   ng t

ng quan thu n v i n ng đ  ure, creatin huy t thanh và t ậ ớ ị ứ ọ ầ quan ngh ch v i m c l c c u th n (p < 0,001).

ữ ồ

ớ ồ ở ộ ế ế   ộ 3.3.5.   Liên   quan   gi a   n ng   đ   TGF­beta1   và   hs­CRP   huy t ệ    nhóm b nh thanh v i n ng đ  protit và albumin huy t thanh

ị ệ ạ ậ nhân b  b nh th n m n

ộ ả ữ ồ ệ ố ươ H  s  t ng quan gi a n ng đ  TGF­beta1 và hs­CRP

Ch  sỉ ố

Albumin huy tế   thanh (g/l)

ộ ở ế ệ

­ 0,11

r

> 0,05

> 0,05

p

B ng 3.33.  ớ ồ v i n ng đ  protit và albumin huy t thanh   nhóm BTM ạ ậ Nhóm b nh th n m n (n = 152) Protit huy tế   thanh (g/l) 0,03

ộ

­ 0,10 > 0,05

r p y = ax + b

­ 0,29 < 0,05 y = ­ 0,21x + 12,53

ộ ồ N ng đ  TGF­ beta1 huy tế   thanh (ng/ml) ồ N ng đ  hs­ CRP huy tế   thanh (mg/l)

ị ố ươ ộ ế ữ ứ ộ ồ Có m i t

ế ng quan ngh ch m c đ  y u gi a n ng đ  hs­ ớ ữ ồ ế

ị ệ ộ ệ ế ế CRP huy t thanh v i albumin huy t thanh (r = ­ 0,29; p < 0,05). ớ   ộ 3.3.6.   Liên   quan   gi a   n ng   đ   TGF­beta1   huy t   thanh   v i ậ   ở  nhóm b nh nhân b  b nh th n

ồ n ng đ  hs­CRP huy t thanh  m n ạ

70

60

)

50

40

30

r = 0,54; p < 0,001 y = 1,71x + 27,04

L m / g n (   1 a t e b ­ F G T

20

10

0

5

10

15

20

hs­CRP (mg/L)

ươ ộ ớ

T ộ nhóm BTM ữ ồ ế ữ ồ Có m i t ở ể ồ ng quan gi a n ng đ   TGF­beta1 v i  Bi u đ  3.9. ồ ở n ng đ  hs­CRP huy t thanh  ớ ồ   ộ ậ ố ươ ng quan thu n gi a n ng đ  TGF­beta1 v i n ng ế  nhóm BTM ( r = 0,54; p < 0,001). ộ đ  hs­CRP huy t thanh

Ậ ƯƠ NG 4. BÀN LU N

Ặ Ể Ứ CH Ủ Ố ƯỢ 4.1. Đ C ĐI M C A Đ I T NG NGHIÊN C U

ặ ổ ứ ng nghiên c u

ế ự ấ ứ ở ả ớ ủ ố ượ i c a đ i t  b ng 3.1 cho th y không có s  khác

ể 4.1.1. Đ c đi m tu i và gi ả K t qu  nghiên c u  ổ ữ ệ ớ ườ ườ ệ t tu i và gi i gi a nhóm ng

ư ữ ng và nhóm b nh nhân ị

ệ ớ ị

bi i bình th ệ ị b  BTM cũng nh  gi a nhóm b nh nhân b  BTM có MLCT ≥ 60 ml/ph/1,73m2    so   v i   nhóm   b nh   nhân   b   BTM   có   MLCT   <   60 ml/ph/1,73m2. Ồ Ộ Ế Ủ   4.2. N NG Đ  TGF­beta1 VÀ hs­CRP HUY T THANH C A

Ố ƯỢ Ứ Đ I T NG NGHIÊN C U

ồ ộ ế ở 4.2.1. N ng đ  TGF­beta1 huy t thanh ệ  nhóm b nh nhân b ị

ạ ệ

ả ở ả ấ ộ ế   ồ   b ng   3.9   cho   th y   n ng   đ   TGF­beta1   huy t

ậ b nh th n m n ế K t   qu   ở ệ ơ ố ị nhóm b nh nhân b  BTM cao h n có ý nghĩa th ng kê so

ườ ườ ớ thanh  ớ v i nhóm ng i bình th

ế ả ng (32,35 ± 11,74 ng/ml so v i 13,45 ±   ứ ở ả    b ng

ế ấ ộ ở ồ

ộ ơ 7,17 ng/ml, plogTGF­beta1 < 0,001). K t qu  nghiên c u  ệ  nhóm b nh nhân 2 cao h n so v i n ng đ  TGF­ ớ ồ 3.11 cho th y n ng đ  TGF­beta1 huy t thanh  ị b  BTM có MLCT < 60 ml/ph/1,73m

ệ ị

nhóm   b nh   nhân   b   BTM   có   MLCT   ≥   60 ơ ườ ườ ớ ế ở beta1   huy t   thanh   ml/ph/1,73m2 và cao h n so v i nhóm ng i bình th

logTGF­ ng (p ộ  ồ

ứ ủ beta1 < 0,001). Nghiên c u c a Santina Cottone (Italia), n ng  đ

ế ệ ở

ệ ơ

ơ nhóm   b nh   nhân   có   MLCT   < TGF­beta1   huy t   thanh   60/ml/ph/1,73m2   là 38,0 ± 8,8 ng/mL cao h n nhóm b nh nhân có MLCT ≥ 60/ml/ph/1,73m2    là 27,0 ± 5,2 ng/mL và cao h n nhóm

ườ ườ ứ ớ ng i bình th ng làm ch ng là 22,0 ± 4,4 ng/mL, v i p < 0,001.

ồ ộ ế ở 4.2.2.   N ng   đ   hs­CRP   huy t   thanh ệ   nhóm   b nh   nhân   b ị

ệ ạ

ậ b nh th n m n ồ ộ ế ở ệ ị N ng đ  hs­CRP huy t thanh nhóm b nh nhân b  BTM cao

ố ớ ườ ườ ơ h n có ý nghĩa th ng kê so v i nhóm ng i bình th

loghs­ ộ

ng (P ồ ả ở ả ế ấ ả CRP < 0,001) (b ng 3.9). K t qu b ng 3.11 cho th y n ng đ

ị ở ế

ệ ớ

ủ

ả ươ ự ế ệ ị ệ hs­CRP huy t thanh   nhóm b nh nhân b  BTM có MLCT < 60 ml/ph/1,73m2  cao h n có ý nghĩa th ng kê so v i nhóm b nh nhân ơ ố   2 (ploghs­CRP < 0,001). Nghiên  ị b  BTM có MLCT ≥ 60 ml/ph/1,73m ứ c u CRIC (chronic renal insufficiency cohort) c a Jayanta Gupta và ộ c ng s  trên 3939 b nh nhân b  BTM cũng cho k t qu  t ự .

ồ ộ ế ng t ủ

ố   4.2.3.   N ng   đ   TGF­beta1   và   hs­CRP   huy t   thanh   c a   đ i ượ ứ ổ ớ i t

ng nghiên c u theo tu i và gi ả ở ả ế ự ấ K t qu

ề ồ ộ ệ b ng 3.14 và 3.15 cho th y không có s  khác   ế   ố t có ý nghĩa th ng kê v  n ng đ  TGF­beta1 và hs­CRP huy t bi

ổ ữ ữ ổ

ườ ệ ị ớ ả ở i c nhóm ng i bình th

ệ ị

ứ ủ ứ

ư ọ ệ thanh gi a 3 nhóm tu i (18­40; 41­60 và 61 – 80 tu i) và gi a hai ườ ng, nhóm b nh nhân b  BTM có gi MLCT ≥ 60 ml/ph/1,73m2  và nhóm b nh nhân b  BTM có MLCT <   ml/ph/1,73m2. Nghiên c u c a Phyllis August và nghiên c u c a ủ   ế   ị Georgi Abraham trên b nh nhân b  BTM ch a l c máu cũng cho k t

ả ươ qu  t ự .

ng t ỷ ệ ồ ộ ế

tăng n ng đ  TGF­beta1 và hs­CRP huy t thanh ạ ệ ị ệ ậ 4.2.5. T  l ủ c a nhóm b nh nhân b  b nh th n m n

ỷ ệ ồ ộ ế ở 4.2.5.1.   T   l tăng   n ng   đ   TGF­beta1   huy t   thanh nhóm

BTM

ế ả ở ả ệ ổ ố ở K t qu nhóm

b ng 3.16, trong t ng s  152 b nh nhân  ệ ồ ộ BTM thì có 91 b nh nhân (59,90%) có tăng n ng đ  TGF­beta1

ế ạ ả ồ ộ huy t thanh. Xét theo giai đo n BTM (b ng 3.17), n ng đ  TGF­

ế ướ ạ ầ beta1 huy t thanh có xu h ng tăng d n theo giai đo n BTM (p <

ạ ố ệ ủ ở 0,001), ngay

giai đo n 1 c a BTM cũng có 23,3% s  b nh nhân ộ ế ồ có tăng n ng đ  TGF­beta1 huy t thanh.

ỷ ệ ồ ở ộ ế 4.2.5.2. T  l nhóm BTM

tăng n ng đ  hs­CRP huy t thanh   ả ở ả ệ ố ị ế b ng 3.16, trong s  152 b nh nhân b  BTM có 88 K t qu

ồ ộ ế ế

ả ở ả ế ạ Xét theo giai đo n BTM, k t qu b ng 3.17 cho th y t

ế ầ ộ ồ

ủ ứ ớ BTM v i p < 0,001.

ệ   b nh nhân (chi m 57,89%) có tăng n ng đ  hs­CRP huy t thanh. ấ ỷ ệ ệ    b nh  l ạ   nhân có tăng n ng đ  hs­CRP huy t thanh tăng d n theo giai đo n ệ   Nghiên c u c a Georgi Abraham trên b nh ố ệ ư ọ ấ nhân BTM ch a l c máu cho th y 67% s  b nh nhân có tăng hs­

ứ ủ ấ CRP > 6 mg/L Nghiên c u c a João Edigo Romão Jr cho th y có

ố ệ ộ ồ

44% s  b nh nhân BTM có tăng n ng đ  hs­CRP > 5 mg/L. Ồ Ộ Ữ

Ớ Ộ Ố Ỉ Ố Ế 4.3.   LIÊN   QUAN   GI A   N NG   Đ   TGF­beta1   VÀ   hs­CRP   Ậ   HUY T THANH V I M T S  CH  S  LÂM SÀNG VÀ C N

Ở Ị Ệ Ậ Ạ Ệ LÂM SÀNG NHÓM B NH NHÂN B  B NH TH N M N

ữ ồ ộ ế

ắ ở ệ ị 4.3.1. Liên quan gi a n ng đ  TGF­beta1 và hs­CRP huy t thanh ớ ộ ố ỉ ố v i m t s  ch  s  nhân tr c

ả ở ả ế ố ươ nhóm b nh nhân b  BTM ấ  b ng 3.21 cho th y không có m i t K t qu

ớ ỉ ố ữ ồ ế ộ gi a n ng đ  TGF­beta1 và hs­CRP huy t thanh v i ch  s  BMI

ệ ứ ủ ươ

ả ươ ườ ườ ng quan   ở  ề ồ   ng Phi Hùng v  n ng ự ế . ng t nhóm b nh nhân BTM. Nghiên c u c a Tr ộ đ  hs­CRP trên ng

i bình th ữ ồ ng cũng cho k t qu  t ế   ộ 4.3.2.   Liên   quan   gi a   n ng   đ   TGF­beta1   và   hs­CRP   huy t

ớ ế ở ệ ị thanh v i huy t áp

ả ồ ả ấ ộ nhóm b nh nhân b  BTM B ng 3.22 và 3.25 cho th y c  n ng đ  TGF­beta1 và hs­

ệ ở ị ơ nhóm b nh nhân b  BTM có THA cao h n so

ệ ế CRP huy t thanh  ị ớ v i nhóm b nh nhân b  BTM không THA (p

ố ươ ậ

logTGF­beta1 < 0,001,  ố   ng quan  thu n có ý nghĩa th ng ỉ ố

ploghs­CRP < 0,001 ) và có m i t ộ ữ ồ ế ớ kê gi a n ng đ  TGF­beta1 và hs­CRP huy t thanh v i các ch  s

ở ứ ủ ệ HATT và HATTB nhóm b nh nhân BTM. Nghiên c u c a Phyllis

ế ấ ồ ở ộ August   cho  th y n ng   đ  TGF­beta1 huy t  thanh ệ     nhóm   b nh

ơ ớ ố nhân THA cao h n có ý nghĩa th ng kê so v i nhóm không THA.

ủ ứ ấ ồ ộ ở Nghiên c u c a Shafi M Dar cho th y n ng đ  hs­CRP

ệ ố ơ

ườ nhóm   ớ   b nh nhân THA là 3,2 mg/L cao h n có ý nghĩa th ng kê so v i ế i không có tăng huy t áp là 1,36 mg/L. nhóm ng

ữ ồ ộ ế

ế ọ ở ế ạ ớ   4.3.3. Liên quan gi a n ng đ  TGF­beta1 và hs­CRP huy t thanh v i ệ   ộ ố ỉ ố  nhóm b nh tình tr ng thi u máu và m t s  ch  s  huy t h c

ị ệ ậ ạ nhân b  b nh th n m n

ả ế ộ ồ ở ệ    nhóm b nh

B ng 3.26, n ng  đ  TGF­beta1 huy t thanh  ệ ế ớ ơ nhân BTM có thi u máu cao h n so v i nhóm b nh nhân BTM

ế ớ không thi u máu (35,86 ± 10,43 ng/ml so v i 28,45 ± 11,95 ng/ml, p

ố ươ ả ữ ồ ộ ị < 0,001). B ng 3.29, có m i t ng quan ngh ch gi a n ng đ  TGF­

ộ ế ớ ồ

ứ ế ạ ổ 0,001). Theo Jerome Rosert, tình tr ng thi u oxy t

ế ậ ố

máu kích thích các t ợ ườ ế ổ t ra TGF­beta1 gây ra tăng n ng đ tăng c

ng  t ng h p và ti ả ế ế ồ ộ beta1 huy t thanh v i n ng  đ  hemoglobin máu (r = ­ 0,39; p < ế    ch c do thi u ơ ủ ẽ ậ    bào  ng th n và nguyên bào x  c a k  th n ộ  ồ ở TGF­beta1 huy t thanh. B ng 3.26, n ng đ  hs­CRP huy t thanh

ế ệ

ớ ệ ế

loghs­CRP < 0,05). B ng 3.29 cho th y  ế ồ

ả ấ ở

nhóm ị ươ

ộ ế ả ng quan ngh ch   ươ   ng

nhóm b nh nhân BTM có thi u máu là 2,96 (1,50; 6,03) mg/L cao ơ h n so v i nhóm b nh nhân BTM không có thi u máu là 0,81 (0,59; 1,44) mg/L, v i Pớ ộ ệ b nh nhân BTM n ng đ  hs­CRP huy t thanh t ớ ồ v i n ng đ  hemoglobin (r = ­ 0,49; p < 0,001). K t qu  này t ự ớ ứ ủ ệ t

v i nghiên c u c a Michel Chonchol trên b nh nhân BTM. ế ữ ồ ộ

ệ ị

ố ươ ả ộ ồ ị 4.3.4. Liên quan gi a n ng đ  TGF­beta1 và hs­CRP huy t thanh ậ ở ớ ộ ố ỉ ố ứ v i m t s  ch  s  ch c năng th n  B ng 3.32, có m i t

ế ớ nhóm b nh nhân b  BTM ữ ng quan ngh ch gi a n ng đ  TGF­ ươ   ng beta1 huy t thanh v i MLCT (r = ­ 0,59; p < 0,001), và t

ớ ồ ậ ộ ế quan thu n v i n ng đ  ure huy t thanh (r = 0,49; p < 0,001) và

ộ ồ ế Phân tích hệ

ố ươ ấ ả ị n ng đ  creatinin huy t thanh (r = 0,42; p < 0,001).  ố ươ s  t ng quan cho th y (b ng 3.32) có m i t ng quan ngh ch

ữ ồ ế ớ ộ

gi a n ng đ  hs­CRP huy t thanh v i MLCT (r = ­ 0,60; p < 0,001), ộ ớ ồ ươ ế ậ ng quan thu n v i n ng đ  ure huy t thanh (r = 0,56; p < và t

ế ồ ộ 0,001)   và   n ng   đ   creatinin   huy t   thanh   (r   =   0,62;   p   <   0,001).

ứ ủ ứ ủ Nghiên   c u   c a   Santina   Cotton   và   nghiên   c u   c a   Gyanendra

ả ươ ệ ế ự . Kumar Sonkar trên b nh nhân BTM cũng cho k t qu  t

ng t ế ữ ồ ộ

ở ệ ộ ế ị 4.3.5. Liên quan gi a n ng đ  TGF­beta1 và hs­CRP huy t thanh ớ ồ v i n ng đ  albumin huy t thanh

ấ ả ồ b nh nhân b  BTM ữ ố ộ

ế B ng 3.33 cho th y không có m i liên quan gi a n ng đ ộ ớ ồ ế

ườ ứ

p > 0,05). Nghiên c u Phyllis August trên nhóm ng ự ả ươ ậ ạ ậ ố

th n giai đo n cu i cũng cho nh n xét t ươ ng t ế ữ ồ ớ ồ ộ ị TGF­beta1 huy t thanh v i n ng đ  albumin huy t thanh (r = 0,03; ỹ ị ệ   i M  b  b nh ố   . B ng 3.33, có m i ộ ng quan ngh ch gi a n ng đ  hs­CRP huy t thanh v i n ng đ t

ế ứ ủ

ở ệ ư ọ ấ ị Abraham

albumin huy t thanh (r = ­ 0,29; p < 0,05). Nghiên c u c a Georgi   ệ    b nh nhân b  BTM ch a l c máu cũng cho th y b nh ồ ế ộ ộ ồ

nhân có n ng đ  hs­CRP càng cao thì n ng đ  albumin huy t thanh càng th p.ấ

ữ ồ ộ ế 4.3.6.   Liên  quan   gi a   n ng  đ   TGF­beta1  huy t   thanh

ộ ế ở ệ ớ ồ v i n ng đ  hs­CRP huy t thanh b nh nhân BTM

ố ươ ể ấ ồ Bi u đ  3.9 cho th y có m i t

ữ ồ   ậ ng quan thu n gi a n ng ế ộ ế ớ ồ

ứ ủ

ế ế ồ ộ

ế ậ

ộ   đ  TGF­beta1 huy t thanh v i n ng đ  hs­CRP huy t thanh (r = ấ ả ồ   0,54; p < 0,001). Nghiên c u c a Santina Cottone cho th y c  n ng ở ệ   ộ  b nh đ  TGF­beta1 huy t thanh và n ng đ  hs­CRP huy t thanh  2 đ u gia ề ứ ọ ầ nhân tăng huy t áp có m c l c c u th n < 60 ml/ph/1,73 m ả ứ ọ ầ ậ tăng khi m c l c c u th n gi m.

Ậ Ế K T LU N

ứ ế ộ ồ Nghiên c u n ng đ  TGF­beta1 và hs­CRP huy t thanh

ệ ệ ậ ạ ậ ầ ạ 152 b nh nhân b nh th n m n do viêm c u th n m n và 60 ng ở  ườ   i

ườ ộ ố ế ứ ậ ố

bình th ồ ng làm đ i ch ng, chúng tôi rút ra m t s  k t lu n sau: ộ ở ế 1. N ng đ  TGF­beta1 và hs­CRP huy t thanh ệ    nhóm b nh

ị ệ ạ ậ ạ ầ ậ nhân b  b nh th n m n do viêm c u th n m n

ồ ế ở ộ ệ    nhóm b nh

­ N ng đ  TGF­beta1 và hs­CRP huy t thanh  ơ ị ệ ạ ậ ớ ố nhân b  b nh th n m n cao h n có ý nghĩa th ng kê so v i nhóm

ườ ườ ng

i bình th ồ ng (p < 0,001). ộ ế ở ­ N ng đ  TGF­beta1 và hs­CRP huy t thanh

ứ ọ ầ ị ệ ậ ậ ạ

ị ệ ậ ố ớ ệ    nhóm b nh 2 cao  nhân b  b nh th n m n có m c l c c u th n < 60 ml/ph/1,73m ạ   ơ h n có ý nghĩa th ng kê so v i nhóm b nh nhân b  b nh th n m n

ứ ọ ầ ậ có m c l c c u th n ≥ 60 ml/ph/1,73m

ồ ầ ộ ệ 2 (p < 0,001). ế

ủ ệ ệ ạ ạ ả ậ ớ ­ N ng đ  TGF­beta1 và hs­CRP huy t thanh tăng d n theo   ậ   ạ giai đo n b nh th n m n, ngay c  giai đo n s m c a b nh th n

ạ

m n cũng đã tăng (p < 0,001). ỷ ệ ệ ồ ộ ế ­ T  l

ỷ ệ ệ ộ (> 27,79 ng/mL) và t

l ở ậ ạ

ố ơ b nh nhân có tăng n ng đ  TGF­beta1 huy t thanh   ế   ồ  b nh nhân có tăng n ng đ  hs­CRP huy t ứ   ị ệ ệ  nhóm b nh nhân b  b nh th n m n có m c 2 cao h n có ý nghĩa th ng kê so v i ớ

thanh (> 1,19 mg/L)  ậ ọ ầ l c c u th n < 60 ml/ph/1,73m ậ ệ ứ ọ ậ ầ ạ

ị ệ nhóm  b nh  nhân b   b nh  th n  m n  có m c l c c u th n  ≥ 60 ml/ph/1,73m2 (p < 0,001).

ỷ ệ ệ ế ộ ồ ­ T  l

ỷ ệ ệ ộ b nh nhân có tăng n ng đ  TGF­beta1 huy t thanh   ế   ồ  b nh nhân có tăng n ng đ  hs­CRP huy t l (> 27,79 ng/mL) và t

ướ ạ ầ thanh (> 1,19 mg/L) có xu h ệ   ng tăng d n theo giai đo n b nh

ạ ậ

th n m n (p < 0,001). ố ủ ồ ộ ế   2. Các m i liên quan c a n ng đ  TGF­beta1 và hs­CRP huy t

ở ị ệ ệ ậ ạ nhóm b nh nhân b  b nh th n m n

thanh  ồ ế ộ ớ ổ 2.1. N ng đ  TGF­beta1 huy t thanh:

ỉ ố ậ ớ ươ ế ồ ộ

ế ế

ế ộ ồ ớ   Không liên quan v i tu i, gi i, ỉ  ch  s  BMI và n ng đ  albumin huy t thanh. T ng quan thu n v i ch ố s  huy t áp tâm thu (r = 0,50; p < 0,001), huy t áp trung bình (r = 0,39; p <   ế   0,001), n ng đ  ure huy t thanh (r = 0,49; p < 0,001), creatinin huy t

ớ ồ ươ ộ ị thanh (r = 0,42; p < 0,001). T ng quan ngh ch v i n ng đ  hemoglobin

ậ ).

ứ ọ ầ máu (r = ­ 0,39; p < 0,001), m c l c c u th n (r = ­ 0,59; p < 0,001 ớ ổ ộ ồ ế ớ Không liên quan v i tu i, gi i và 2.2. N ng đ  hs­CRP huy t thanh:

ươ ỉ ố ậ ớ ỉ ố ế

ươ ế ộ ồ ớ 0,001), v i huy t áp tâm tr

ch  s  BMI. T ng quan thu n v i ch  s  huy t áp tâm thu (r = 0,44; p <   ế   ng (r = 0,28; p < 0,001), n ng đ  ure huy t ế ồ ộ thanh (r = 0,56; p < 0,001), n ng đ  creatinin huy t thanh (r = 0,62; p <

ớ ớ ồ ươ ộ ị 0,001). T ng quan ngh ch v i v i n ng đ  hemoglobin máu (r = ­ 0,49;

ứ ọ ầ ậ ộ ồ p < 0,001), m c l c c u th n (r = ­ 0,60; p < 0,001), n ng đ  albumin

ế

huy t thanh (r = ­ 0,29; p < 0,05). ậ ố ươ ữ ồ ộ

2.3. Có m i t ớ ồ ở ệ ộ ế ế   ng quan thu n gi a n ng đ  TGF­beta1 huy t ị ệ    b nh nhân b  b nh

thanh v i n ng đ  hs­CRP huy t thanh  ầ ậ ạ ạ ậ th n m n do viêm c u th n m n (r = 0,54; p < 0,001).

Ế Ị KI N NGH ữ ậ ạ ệ ế ế ủ ộ ế ố TGF­beta1 và hs­CRP là nh ng y u t ể ả ồ ể ủ ậ ả ạ ớ ệ ệ ậ ậ ầ ạ ườ ng TGF­beta1 và hs­CRP m t cách th ượ ự ế ậ ạ ơ ố ớ ự   nguy c  đ i v i s ấ   ứ ti n tri n c a b nh th n m n. Qua k t qu  nghiên c u cho th y ủ   ặ ườ tăng n ng đ  TGF­beta1 và hs­CRP là bi u hi n th ng g p c a ạ ệ   b nh th n m n ngay c  giai đo n s m c a b nh. Vì v y trong ự ế   ề t th c hành lâm sàng theo dõi và đi u tr  b nh th n m n c n thi ể  ả ị ph i đ nh l ng quy đ ượ tiên l ị ệ ộ ể ủ ệ ng s  ti n tri n c a b nh th n m n.

ả ệ ứ ữ ệ ầ C n có nh ng  nghiên c u đánh giá  hi u qu  vi c  c ch ế ề ạ ậ ứ ị ệ TGF­beta1 và viêm trong đi u tr  b nh lý th n m n.

Ụ Ố DANH M C CÁC BÀI BÁO ĐàCÔNG B

ễ ả ả ấ

ườ ườ ế ở ộ 1. Nguy n Văn Tu n, Võ Tam, Hoàng Bùi B o (2014), “Kh o sát   T pạ ng”. ng

ồ n ng đ  TGF­beta1 huy t thanh  ạ ọ ườ ọ i bình th ế ượ chí Y D c h c, Tr ượ ng Đ i h c Y D c Hu . 22­23, tr. 90 –

93.

ễ ả ả ấ

ở ệ ế ậ ộ 2. Nguy n Văn Tu n, Võ Tam, Hoàng Bùi B o (2013), “Kh o sát   ạ    b nh nhân suy th n m n ồ n ng đ  TGF­beta1 huy t thanh

ượ ạ ọ ườ ề ị ả ồ T p chí Y D c h c, Tr ạ ọ ng Đ i h c Y

đi u tr  b o t n”.   ế ượ D c Hu . 15,

tr. 36 – 39. ấ ễ ả

ủ ồ ế ố ộ ả   3. Nguy n Văn Tu n, Võ Tam, Hoàng Bùi B o (2015), “ Kh o ở ệ    b nh sát các m i liên quan c a n ng đ  hs­CRP huy t thanh

ệ ậ ạ ự ạ ọ T p chí Y h c th c hành. 952, nhân b nh th n m n”. tr. 50­52.

HUE UNIVERSITY

UNIVERSITY OF MEDICINE AND PHARMACY

NGUYEN VAN TUAN

THE CONCENTRATIONS OF SERUM TGF­beta1 AND hs­

CRP IN PATIENTS WITH CHRONIC KIDNEY DISEASE

Speciality: Nephrology and Urology

Code: 62 72 01 46

ABSTRACT OF MEDICAL DOCTORAL THESIS

HUE – 2015 The thesis was completed at: University of Medicine and Pharmacy –

Hue University

The scientific instructors:

1. Assoc. Prof. Ph.D. Tam Vo

2. Assoc. Prof. Ph.D. Bao Hoang Bui

Reviewer 1: …………..

Reviewer 2: …………..

Reviewer 3: …………..

The   thesis   will   be   judged   by   the   board   of   examiners   of   Hue

University at: …………  o’clock ….. month ….  date …. 2015.

The thesis can be found at:

The learning resource Center of Hue University

The library of University of Medicine and Parmacy – Hue

University

INTRODUCTION

Chronic   kidney   damage   is   a   continuously   process   but   the

ultimate   outcome   is   end­stage   chronic   kidney   disease.   There   are

many factors contributing to the process of renal fibrosis in patients

with chronic kidney disease, including biological factors that cause

fibrosis   and   chronic   inflammation   in   patients   with   chronic   kidney

disease.   Transforming   Growth   Factor   ­   beta1   (TGF­beta1)   is   a

biological factor that cause fibrosis, have an important role in causing

kidney   fibrosis.   high   sensitivity   C­reactive   protein   (hs­CRP)   is   a

classic biological marker of inflammation that has been identified as

a   risk   factor   for   cardiovascular   events   and   rapid   progression   of

chronic   kidney   disease.   At   present   in   the   world,   there   have   been

some   studies   that   related   concentration   of   serum   TGF­beta1,

concentration   of   serum   hs­CRP   in   patients   with   chronic   kidney

disease due to hypertension and diabetes and is conducting clinical

trials   to  inhibit   TGF­beta1  and  inflammation  in  order   to  slow   the

progression of chronic kidney disease. However, so far in Viet Nam

do   not   have   any   research   that   related   the   concentration   of   serum

TGF­beta1 and hs­CRP in patients with chronic kidney disease. So

we carried out the thesis: “The concentrations of serum TGF­beta1  and hs­CRP in patients with chronic kidney disease”.  The thesis  has 2 objectives:

1. Identifying the concentrations of serum TGF­beta1 and hs­

CRP   in   patients   with   chronic   kidney   disease   due   to   chronic

glomerulonephritis.

2.   Surveying   the   relations   between   the   concentrations   of

serum   TGF­beta1   and   hs­CRP   with   age,   gender,   BMI,   blood

pressure, level of blood hemoglobin, glomerular filtration rate, level

of   serum   albumin   and   the   relation   between   the   concentration   of

serum TGF­beta1 with the concentration of serum hs­CRP in patients

with chronic kidney disease due to chronic glomerulonephritis.

* The scientific and practical significance of the thesis

The   results   of   the   thesis   will   help   clinicians   to   know   the

variation of the concentration of serum TGF­beta1 and hs­CRP in

patients   with   chronic   kidney   disease   due   to   chronic

glomerulonephritis.

The quantification of the concentration of serum TGF­beta1

and hs­CRP in patients with chronic kidney disease will be a channel

of   information   to   help   to   predict   progression   of   CKD   during

treatment and follow­up.

* The structure of the thesis:   The   thesis   has   114  page,   including;   introduction:   3  pages,

chapter 1. Overview of document: 30 pages, chapter 2. Objects and

methods:   18   pages,   chapter   3.   Results:   32   pages,   chapter   4.

discussion: 28 pages, Conclusion and Recommendation: 3 pages.

The results of the thesis has 34 tables, 9 charts.

The   thesis   has   104   reference   documents   (17   Vietnamese

documents, 86 English documents and 1 French document).

ABBREVIATIONS

BP : Blood Pressure GFR :Glomerular filtration rate

CKD : Chronic kidney disease RBC : Red Blood Cell

CHAPTER 1. OVERVIEW

1.1. CHRONIC KIDNEY DISEASE 1.1.1. Chronic kidney disease According to   US   National

Kidney   Foundation  (NKF/KDIGO) 2012, patient was identified as CKD when there is  abnormal structure or function of the kidneys last over 3 months.

1.1.4. Diagnosis of CKD 1.1.4.1. Definitive diagnosis of CKD

Definitive   diagnosis   of   CKD   based   on   the   criterias   of

NKF/KDIGO 2012. 1.1.4.2. Staging of CKD

Diagnosing   of   stage   of   CKD   base   on   the   criterias   of

NKF/KDIGO 2012.

1.1.6. The relation between inflammation and fibrosis in CKD

Renal   inflammation   is   characterized   by   glomerular   and  tubulointerstitial   infiltration   of   inflammatory   cells,   including  neutrophils,   macrophages,   lymphocytes,   and   so   forth.   The  inflammatory   process   is   initiated   by   the   phenomenon   of  phagocytosis.  Initial   inflammation   is   caused   by   cytokine­mediated  endocytosis/phagocytosis. Neutrophils are the first cells recruited, as  they uptake cell debris and phagocytose apoptotic bodies. Activated  neutrophils   degranulate,   release   inflammatory   and   profibrogenic  cytokines,   and   apoptose. Following   neutrophils,   macrophages  infiltrate   damaged   tissues,   phagocytose,   and   secrete   fibrogenic

β β cytokines. Macrophages are a major source of transforming growth  factor­ 1 (TGF­ 1) in fibrosing organs.

1.2. ROLE OF TRANSFORMING GROWTH FACTOR – beta 1  IN CHRONIC KIDNEY DISEASE 1.2.1. Overview of Transforming growth factor – beta 1 1.2.1.1. Molecule of TGF­beta1

Transforming   growth   factor   –   beta   1   (TGF­beta1)   was  detected from 1983. TGF­beta1 in human is encode on chromosome  19. Molecule of TGF­beta1 has 112 amino acid. 1.2.1.2. Signal systems of TGF­beta1

When   TGF­beta1   was   activated,   it   may   interact   with   its  receptor on the cell membrane to transfer signals to the cell nucleus  via Smad (Smad are intracellular proteins that transmits extracellular  signals   from   TGF­beta1   to   the   nucleus   where   they   activate   the  cascade of transcription).

1.2.2. The role of TGF­beta1 in the progression of CKD

TGF­beta1   significanly   contributed   to   the   pathological  mechanisms of renal fibrosis, thereby leading to reduced GFR and  impaired   renal   funtion.   TGF­beta1   effects   on   mesangial   cells,  podocytes, endothelial cells and tubular cells. At glomerular   level,  TGF­beta1   contributes   to   glomerular   filtration   barrier   alteration,  fibrosis and sclerosis, that reduce the filtration surface. TGF­beta1  participates both directly and indirectly in tuble degeneration.

1.3. ROLE OF hs­CRP IN CHRONIC KIDNEY DISEASE 1.3.1. Overview of CRP and hs­CRP

CRP   is   a   classic   biological   marker   of   inflammation.  Quantification   of   CRP   within   the   normal   range   of   up   to   3   mg/L  requires more sensitive methods. The variation of CRP values within  the normal limits are evaluated by using high sensitivity CRP (hs­ CRP). Quantification of  hs­CRP is recommended as a useful means

to   predict   the   risk   of     cardiovascular   events   and   renal   functional  decline in patients with CKD.

1.3.3. Sources of Inflammation in CKD

In the patients with CKD, the concentration of inflammatory  cytokines increase is due to decreased GFR and increased synthesis  in   the   organs.   Reducing   excretion   of   inflammatory   cytokines,  advanced glycation end­products (AGEs) and oxidative radicals that  triggers and maintains the inflammation when renal function impair.  In   addition   due   to   fluid   overload,   impairment   of   intestinal   barrier  leads to the infiltration of endotoxin.

1.3.4. Increasing concentration of serum hs­CRP is a risk factor  for cardiovascular mortality and impairment of renal function in  patients with CKD

Increasing   concentration   of   serum   hs­CRP   reflects   a   local  inflammatory response of the kidney. hs­CRP reduces nitric oxide  (NO)  synthesis  and increases  to express angiotensin II  receptor in  vascular smooth muscle cells. Inflammation has been identified as  the mechanism leading to atherosclerosis but glomerular sclerosis is a  pathological process that is similar to atherosclerosis. hs­CRP effects  on endothelial cells through inhibiting function of endothelial stem  cells and cell differentiation by activating nuclear factor  kappa  B,  releasing endothelin­1, reducing activity of NO in endothelial cells.  All these factors promote progression of CKD.

1.4. SOME RESEARCHS RELATED TO TGF­beta 1 AND hs­ CRP IN PATIENTS WITH CKD 1.4.1. Some researchs on the world

Meng H’s research (2013) showed that there are the elevation  of   concentration   of   serum   TGF­beta1   in   patients   with   IgA  glomerulonephritis and it related to the progression of the disease.  Cottone Santina’s research (2009) showed that the concentration of

serum   TGF­beta1   and   hs­CRP   in   patients   with   hypertensive  nephropathy   were   higher   than   that   of   control   group.   The  concentration of serum TGF­beta1 and hs­CRP related inversely to  GFR (p < 0.001). Abrahm Georgi research (2009) showed that the  concentration of serum hs­CRP related inversely to GFR (p < 0.05).  Suthanthiran   Manikkam’s   research   (2009)   and   August   Phyllis’s  research (2003) proved that the concentration of serum TGF­beta1  related strongly to the race but not related to gender and age.

1.4.2. Some researchs in Viet Nam

There have not been research that involve the TGF­beta1 in

patients with CKD.

In Viet Nam, there are some researchs related to hs­CRP in  patients   with   cardiovascular   disease,   diabetes,   …   However,   there  have not been research that related to the concentration of serum hs­ CRP   in   patients   with   CKD   who   were   treated   by   conservative  methods. Anh Dang Ngoc Tuan’s research in patients with ESRD  treated by hemodialysis showed that the concentration of serum hs­ CRP of patients group was higher than that of control group (p <  0.0001).

CHAPTER 2. SUBJECTS AND METHODS

2.1. SUBJECTS OF RESEARCH

212 subjects were divided into 2 groups:

­   The   group   of   patients   with   CKD:   152   patients   with   CKD

were treated in Department of Internal Medicine, Nghe An General

Hospital. This group was divided into 5 subgroups according to the

stage of CKD.

­ The control group: 60 healthy people.

2.1.1. The criteria for choosing the research’s subjects.

2.1.1.1. The group of patients with CKD

Patients   with   CKD   due   to  chronic  glomerulonephritis:   not

treated by renal replacement methods, not treated by drugs that affect

the   variables   of   reseach   (haematological   index,   level   of   serum

albumin), aged 18 to 80, agreed to participate the research.

2.1.1.2. The control group

60   healthy   people   (30   male,   30   female)   have   the   same

distribution of age compared with the group of patients with CKD.

2.1.1.3.   The   criteria   for   diagnosing   CKD   due   to   chronic

glomerulonephritis

* The criteria for diagnosing CKD: Definitive diagnosis of

CKD based on the criterias of NKF/KDIGO 2012.

*   The   criteria   for   diagnosing   CKD   due   to   chronic

glomerulonephritis:   A   history   of   acute   glomerulonephritis   or

nephrotic syndrome, proteinuria (> 1g/24 hours), hematuria, edema,

hypertension, may reduce GFR, kidney size may be smaller, renal

parenchyma is hyperechoic (examination by ultrasound method).

2.1.1.4. Staging of CKD

Diagnosing   of   stage   of   CKD   based   on   the   criteria   of

NKF/KDIGO   2012.   eGFR   based   on   formula   of   CKD­EPI   2009

(Chronic Kidney Disease Epidemiology Collaboration – 2009).

2.1.2. The criteria for exclusion Patients with secondary CKD, exacerbation of chronic renal failure,

the   patients   with   CKD   had   previous   cardiovascular   disease   (heart

valve disease, congenital heart disease, myocardial infarction, stroke,

peripheral vascular diasese), the patients with CKD had acute and

chronic   infections,   fever.   The   patients   with   CKD   had   other

conditions such as diabetes, arthritis, trauma, burns, cancer, … The

patients   with   CKD   had   alcohol   abuse,   addiction   of   smoking,

pregnant. The patients with CKD was taking the drug such as statin,

corticoid, cimetidin, trimethoprime.

2.1.3. The place of study: Department of Internal Medicine – Nghe  An General Hospital.

2.2. METHODS 2.2.1. The research’s design: Cross­sectional study.

2.2.2. The steps to perform

* Clinical examination

* Paraclinical examination

* Choosing patients for research.

* Patients who were recruited into the research were taken

blood samples. The blood samples were split to get serum samples.  The   serum  samples  were stored  at   – 25oC  until   quantifying  TGF­

beta1 and hs­CRP.

2.2.3. The techniques were used in the research

2.2.3.5. The technique for quantifying serum TGF­beta1

+ The location: Biochemistry Department, Hue Central Hospital.

+ The process to collected the samples, preserved the samples and

quantified   concentration   of   serum   TGF­beta1   according   to   the

guidelines of  DRG, USA (EIA­1864).

+ Principle: ELISA

+ Biochemical machine: Evolis Twin Plus (USA).

+ Reagent: Reagent was supplied by DRG, USA (EIA­1864).

2.2.3.6. The technique for quantifying serum hs­CRP

+ The location: Biochemistry Department, Hue Central Hospital.

+ Principle: Nephelometric immunological method.

+ Biochemical machine: OLYMPUS AU640

+ Reagent: Reagent was supplied by Beckman Coulter (OLYMPUS).

2.2.4. Criterias and formulas were applied in the research

2.2.4.1. The criteria for diagnosing hypertension

According to WHO/ISH 2004

2.2.4.2. The criteria for diagnosing anemia in patients with CKD

According to  the guidelines for treatment of anemia in CKD

of VUNA 2013 and NKF/KDIGO 2012.

2.2.4.3. The criteria for assessing cardiovascular risk based on hs­

According to CDC/AHA 2002 CRP concentration:

2.2.4.4. The criteria for assessing BMI

According to WPRO criteria 2000

2.2.5. Statistical analysis

Data were processed by statistical software SPSS 18.0.

CHAPTER 3. RESULTS

3.1. THE CHARACTERISTICS OF THE  SUBJECTS

3.1.1. The general characteristics of subjects

Table 3.1. The characteristic of age and gender of subjects Gender Total Subjects Male p1 n age n age Female age n

60 30 30 Control group 45.83 ±  20.08 >  0.05 47.07 ±  17.44

38 60 22

92 41 51 >  0.05 >  0.05 48.30  ±  14.56 49.92 ±  11.96 48.76 ±  19.08 > 0.05 49.03 ±  13.80 51.26 ±  16.32 > 0.05 49.41 ±  15.32 53.28 ±  13.59 > 0.05

CKD with GFR  ≥  60/ml/ph/1.73m2 CKD with GFR  <  60/ml/ph/1.73m2 p2 The age of male subgroup was similar to the age of female  subgroup in the control group, the group of patients with CKD with  GFR   ≥ 60/ml/ph/1.73m2  and the group of patients with CKD with  GFR  < 60/ml/ph/1.73m2 (p > 0.05).

3.2.   THE   CONCENTRATION   OF   SERUM   TGF­beta1   AND

Index

p plogTGF­ beta1 <  0.001 ploghs­ CRP <  0.001 THE CONCENTRATION OF SERUM hs­CRP OF SUBJECTS Table 3.9. The concentration of serum TGF­beta1 and hs­CRP of  control group and group of patients with CKD Control group  (n=60) 13.45 ± 7.17 12.44 (8.28; 17.59) 0.41 ± 0.39 0.23 (0.12; 0.48) Group of CKD (n = 152) 32.35 ± 11.74 30.30 (22.98; 39.56 3.10 ± 3.67 1.51 (0.72; 3.93)

X  ± SD Median (25th;75th) X  ± SD Median  (25th;75th)

Serum TGF­ beta1  (ng/mL) Serum hs­ CRP (mg/L)

Index

p1

p2

p3

Control  group

CKD with  GFR ≥

CKD with  GFR <

The concentrations of serum TGF­beta1 and hs­CRP of the  group   of   patients   with   CKD   were   higher   than   that   of   the   control  group (plogTGF­beta1 < 0.001;  ploghs­CRP < 0.001). Table 3.11. The serum concentrations of  TGF­beta1 and hs­CRP in  the subgroup of patients with GFR ≥ 60/ml/ph/1.73m2 and the  subgroup of patients with GFR < 60/ml/ph/1.73m2

60/ml/ph/1.73m 2

(n=60)

60/ml/ph/1.73 m2 (n= 60) 23.86 ± 8.28

(n= 92) 37.88 ± 10.29

X  ± SD 13.45 ± 7.17

p1logTGF ­beta1 <  0.001

p2logTG F­beta1  < 0.001

p3logTG F­beta1  < 0.001

Median  (25th;75th)

12.44 (8.28; 17.59)

22.08 (20.06; 27.79)

36.13 (29.50; 45.89)

Serum  TGF­ beta1  (ng/mL)

0.79 ± 0.44

4.61 ± 4.05

p3loghs­ CRP <  0.001

p1loghs­ CRP <  0.001

p2loghs­ CRP <  0.001

Serum  hs­CRP  (mg/L)

X  ± SD 0.41± 0.39 Median  (25th;75th)

0.23 (0.12; 0.48)

0.71 (0.55; 0.88)

3.25 (1.84; 6.21)

The concentration of serum TGF­beta1 and hs­CRP of the  subgroup of patients with GFR  ≥ 60/ml/ph/1.73m2    was lower than  that of  the subgroup of patients with  GFR < 60/ml/ph/1.73m2    (p <  0.001), but was higher than that of control group (p < 0.001).

Serum TGF­beta1 (ng/mL)

Age

( X  ± SD)

( X  ± SD)

12.42 ± 7.28

0.44 ± 0.41

14.99 ± 7.19

0.46 ± 0.42

Control group (n=60)

12.83 ± 7.13

0.28 ± 0.34

Median  (25th;75th) 11.58 (8.07; 16.06) 14.41 (9.79; 16.80) 11.10 (7.33; 18.63)

Serum hs­CRP (mg/L) Median  (25th;75th) 0.35 (0.15; 0.48) 0.33 (0.16; 0.56) 0.14 (0.09; 0.34)

23.65 ± 8.42

0.77 ± 0.46

23.44 ± 6.86

0.87 ± 0.42

CKD with GFR ≥  60/ml/ph/1.73m2 (n= 60)

28.86 ±14.14

0.64 ± 0.26

plogTGF­beta1 > 0.05 21.81 (19.02; 29.99) 22.23 (21.08; 24.57) 23.81 (19.42; 39.58)

ploghs­CRP > 0.05 0.67 (0.54; 0.82) 0.82 0.63; 0.95) 0.51 (0.49; 0.83)

39.97 ± 9.76

5.51 ± 5.70

CKD with GFR <

18 – 40 (n=20) 41 ­ 60 (n=21) 61 ­ 80 (n=19) p 18 ­ 40 (n=42) 41 ­ 60 (n=15) 61 – 80 (n=3) p 18 ­ 40 (n=25)

plogTGF­beta1 > 0.05 38.58 (33.93; 47.07)

ploghs­CRP > 0.05 2.84 (2.04; 7.41)

Table 3.14.  The concentration of serum TGF­beta1 and the  concentration of serum hs­CRP according to age

36.07 ±10.10

3.84 ± 2.50

38.29 ±10.87

4.77 ± 3.87

60/ml/ph/1.73m2 (n=92)

3.09 (1.67; 5.81) 3.64 (1.94;  6.43)

41 ­ 60 (n=36) 61 ­ 80  (n=31) p

33.60 (28.68; 40.43) 36.15 (29.62;  47.21) plogTGF­beta1 > 0.05

ploghs­CRP > 0.05

There was no difference of the concentration of serum TGF­ beta1 and hs­CRP between 3 age subgroups in control group, group  of CKD with GFR ≥ 60/ml/ph/1.73m2  and group of CKD with GFR  < 60/ml/ph/1.73m2 (p > 0.05).

Serum TGF­beta1 (ng/mL)

Serum hs­CRP (mg/L)

Gender

( X  ± SD)

( X  ± SD)

14.74 ± 6.57

0.45 ± 0.48

12.16 ± 7.62

0.34 ± 0.29

Control group (n=60)

Median  (25th;75th) 14.32 (9.95; 16.38) 10.97 ( 6.43: 18.34)

Median  (25th;75th) 0.18 (0.11; 0.61) 0.26 (0.15; 0.43)

22.82 ± 6.89

0.80 ± 0.48

0.77 ± 0.38

plogTGF­beta1 > 0.05 22.08 (19.95; 27.44) 22.03 (20.57; 33.73)

25.66 ±  10.18

ploghs­CRP > 0.05 0.69 (0.55; 0.89) 0.72 (0.54; 0.87)

CKD with GFR ≥  60/ml/ph/1.73m2 (n= 60)

36.71 ± 9.12

4.44 ± 4.49

4.74 ± 6.39

plogTGF­beta1 > 0.05 37.63 (31.18; 45.40) 38.58 (33.57; 47.97)

40.43 ±  10.54

ploghs­CRP > 0.05 2.69 (1.36; 6.17) 3.85 (2.05; 6.24)

CKD with GFR <  60/ml/ph/1.73m2 (n = 92)

Nam (n=30) Nữ (n=30) p Nam (n=34) Nữ (n=26) p Nam (n=41) Nữ (n=51) p

plogTGF­beta1 > 0.05

ploghs­CRP > 0.05

Table 3.15.  The concentration of serum TGF­beta1 and the  concentration of serum hs­CRP according to gender

There were no difference of the concentration of serum TGF­ beta1   and   hs­CRP   between   male   versus   female   in   control   group,  group of CKD with GFR ≥ 60/ml/ph/1.73m2  and group of CKD with  GFR < 60/ml/ph/1.73m2 (p > 0.05). Table 3.16. The proportion of patients with CKD that had increased  concentration of serum TGF­beta1 and hs­CRP

Group of CKD

Index p Total (n=152)

n % CKD with GFR ≥  60/ml/ph/1.73m2 (n=60) % n CKD with GFR <  60/ml/ph/1.73m2 (n=92) % n

91 59.90 15 25.00 76 82.60 < 0.001

88 57.89 5 8.33 83 90.22 < 0.001

Increased  serum  TGF­beta1 Increased  serum hs­ CRP

The   proportion   of   patients   with   CKD   that   had   increased  concentration   of   serum   TGF­beta1   (>   27.79   ng/ml)   and   the  proportion of patients with CKD that had increased concentration of  serum   hs­CRP   (>   1.19   mg/L)   of   group   of   CKD   with   GFR  <  60/ml/ph/1.73m2 was higher than that of group of CKD with GFR ≥  60/ml/ph/1.73m2 (p < 0.001).

Table 3.17. The proportion of patients with CKD had increased  concentration of serum TGF­beta1 and hs­CRP according to stages of CKD

Group of CKD p Index

<  0.001 n % Stage 1  (n=30) 8 26.7 Stage 2 (n=30) 7 23.3 Stage 3 (n=30) 19 63.3 Stage 4 (n=31) 28 90.3 Stage 5 (n=31) 29 93.5 Increased  serum

n 0 5 22 30 31

<  0.001 % 0.00 16.67 73.33 96.77 100.00 TGF­beta1 Increased  serum hs­ CRP

The   proportion   of   patients   with   CKD   who   had   increased  concentration   of   serum   TGF­beta1   and   the   proportion   of   patients  with CKD who had increased concentration of serum hs­CRP tended  to increase over stages of CKD (p < 0.001).

3.3.   THE   RELATIONS   BETWEEN   CONCENTRATION   OF  SERUM   TGF­beta1   AND   hs­CRP   WITH   SOME   CLINICAL  AND PARACLINICAL INDEXS IN PATIENTS WITH CKD 3.3.1. The relations between concentrations of serum TGF­beta1  and hs­CRP with anthropometrical indexs in patients with CKD Table 3.21. The correlation coefficient between the concentrations of  serum TGF­beta1 and hs­CRP with anthropometrical indexs in  patients with CKD Anthropometrical index Index

r p r p Height (m) ­ 0.18 > 0.05 ­ 0.10 > 0.05 Weight  (kg) ­ 0.19 > 0.05 ­ 0.13 > 0.05 Waist (cm) 0.04 > 0.05 0.06 > 0.05 BMI (kg/m2) 0.13 > 0.05 ­ 0.11 > 0.05 Serum TGF­ beta1(ng/mL) Serum hs­CRP  (mg/L)

Not found the relation between the concentration of serum TGF­ beta1 and hs­CRP with anthropometrical indexs (height, weight, waist,  BMI) in patients with CKD (p > 0.05).

3.3.2. The relations between concentrations of serum TGF­beta1  and hs­CRP with blood pressure in patients with CKD Table 3.22. The concentrations of serum TGF­beta1 and hs­CRP of  patients with CKD according to hypertension and non­hypertension Index Group of CKD p

CKD with hypertension (n = 90) CKD without hypertension (n = 62)

( X  ± SD) ( X  ± SD) Median  (25th;75th) Median  (25th;75th)

28.33 ±  9.96 27.23 (21.49; 32.17) 38.18 ±  11.76 36.51 (32.79; 46.32) Serum TGF­ beta1 (ng/ml)

plogTGF­ beta1 <  0.001 ploghs­CRP  < 0.001

4.67 ± 4.61 2.02  ±  2.31 0.90 (0.62; 2.56) 2.90 (1.28; 6.48) Serum hs­ CRP  (mg/l)

The   concentrations   of   serum   TGF­beta1   and   hs­CRP   of  patients   with   CKD   with   hypertension   were   higher   than   that   of  patients with CKD without hypertension (p < 0.001).

Table 3.25. The correlation coefficient between concentrations of  serum TGF­beta1 and hs­CRP with BP indexs in patients with CKD

Diastolic BP  (mmHg) 0.18 < 0.05

Serum  TGF­beta1  (ng/mL)

Serum hs­ CRP  (mg/L) r p y = ax + b r p y = ax + b Systolic BP (mmHg) 0.50 < 0.001 y = 0.22x +3.01 0.44 < 0.001 y = 0.06x – 4.90 0.28 < 0.001 y = 0.08x – 2.73 Average BP (mmHg) 0.39 < 0.001 y  = 0.30x + 5.52 0.42 < 0.001 y = 0.10x –6.42

In the patients with CKD, there was positive relation between  the concentration of serum TGF­beta1 with systolic BP, average BP  (p < 0.001) and between the concentration of serum hs­CRP with  systolic BP, diastolic BP and average (p < 0.001).

3.3.3. The relations between concentrations of serum TGF­beta1  and hs­CRP with haematological indexs in patients with CKD

Table 3.26. The concentrations of serum TGF­beta1 and hs­CRP of  patients with CKD according to anemia and non­anemia Group of CKD p Index CKD without anemia (n = 72) CKD with anemia (n = 80)

( X  ± SD) Median  (25th;75th) Median  (25th;75th) ( X  ±  SD)

28.45 ±  11.95 24.50 (21.11; 35.59) 35.86 ±  10.43 34.55 (27.89; 43.24) Serum TGF­ beta1 (ng/ml)

plogTGF­ beta1 <  0.001 ploghs­ CRP <  0.001

1.57 ± 1.87 0.81 (0.59; 1.44) 4.47 ±  4.30 2.96 (1.50; 6.03) Serum  hs­CRP(mg/l)

The   concentrations   of   serum   TGF­beta1   and   the  concentration of serum hs­CRP of patients with CKD with anemia  were   higher   than  that   of   patients   with  CKD   without   anemia  (p <  0.001).

Index

RBC (T/l)

Hematocrit (%)

r p

­ 0.37 < 0.001

Serum TGF­ beta1 (ng/mL)

y = ax + b

y = ­ 0.45x + 47.82

r p

­ 0.50 < 0.001

Hemoglobin  (g/l) ­ 0.39 < 0.001 y = ­ 0.13x +  48.00 ­ 0.49 < 0.001

Serum hs­ CRP (mg/L)

y = ax + b

y = ­ 0.19x + 9.61 y = ­ 0.05x + 9.20

­ 0.39 < 0.001 y = ­ 4.22x +  49.52 ­ 0.45 < 0.001 y = ­ 1.51x +  9.25

Table 3.29. The correlation coefficient between concentration  of serum  TGF­beta1 and hs­CRP with haematological indexs in patients with CKD

There  were  negative relation between  the concentration of  serum TGF­beta1 and the concentration of serum hs­CRP with RBC,  hematocrit and hemoglobin in patients with CKD (p < 0.001)

3.3.4. The relations between concentrations of serum TGF­beta1  and hs­CRP with indexs of renal function in patients with CKD

Index

Serum TGF­ beta1  (ng/mL) Serum hs­ CRP (mg/L)

Serum creatinin  (μmol/l) 0.42 < 0.001 y = 0.02x + 28.06 0.62 < 0.001 y = 0.01x + 1.10

Serum ure (mmol/l) 0.49 < 0.001 y = 0.51x + 25.33 0.56 < 0.001 y =  0.18x + 0.60

r p y = ax + b r p y = ax + b

Table 3.32. The correlation coefficient between  concentrations of serum  TGF­beta1 and hs­CRP with haematological indexs in patients with CKD GFR  (ml/ph/1.73m2) ­ 0.59 < 0.001 y = ­ 0.20x + 42.01 ­ 0.60 < 0.001 y = ­ 0.06x + 6.14

In the group of CKD, the concentration of serum TGF­beta1  and the concentration of serum hs­CRP related positively with the  level   of   serum   ure   and   the   level   of   serum   creatinin   but   related  negatively with GFR (p < 0.001).

3.3.5. The relations between concentrations of serum TGF­beta1 and hs­ CRP  with level of serum protid and albumin in patients with CKD Table 3.32. The correlation coefficient between the concentration of  serum TGF­beta1 and hs­CRP with levels of serum protid and  albumin in patients with CKD Group of CKD (n = 152) Index

Serum TGF­ beta1 (ng/ml)

Serum protid (g/l) 0.03 > 0.05 ­ 0.10 > 0.05 Serum hs­ CRP (mg/l) r p r p y = ax + b Serum albumin  (g/l) ­ 0.11 > 0.05 ­ 0.29 < 0.05 y = ­ 0.21x + 12.53

There   was   negative   relation   between   the   concentration   of  serum hs­CRP with the the level of serum albumin in patients with  CKD (r = ­ 0.29; p < 0.05).

70

60

)

50

L m / g n (

40

30

1 a t e b ­ F G T

20

r = 0.54; p < 0.001 y = 1.71x + 27.04

10

0

5

10

15

20

hs­CRP (mg/L)

3.3.6. The  relation between concentration of serum  TGF­beta1  with concentration of serum hs­CRP in patients with CKD

Chart 3.9. The relation between concentration of serum TGF­beta1  with concentration of serum hs­CRP in patients with CKD

There   was   positive   relation   between   the   concentration   of  serum   TGF­beta1   with   the   concentration   of   serum   hs­CRP   in   the  group of patients with CKD (r = 0.54; p < 0.001).

CHAPTER 4. DISCUSSION

4.1. THE CHARACTERISTICS OF THE  SUBJECTS 4.1.1. Age and gender of research’s subjects

Table 3.1 shows that the age of male subgroup was similar to  the age of female subgroup in the control group, the group of patients  with CKD with GFR   ≥ 60/ml/ph/1.73m2  and the group of patients  with CKD with GFR  < 60/ml/ph/1.73m2 (p > 0.05). 4.2.   THE   CONCENTRATION   OF   SERUM   TGF­beta1   AND  THE CONCENTRATION OF SERUM hs­CRP OF SUBJECTS

4.2.1.   The   concentration   of   serum   TGF­beta1   in   the   group   of  patients with CKD

Table 3.9 shows that the concentration of serum TGF­beta1  of the group of patients with CKD was higher than that of the control  group (32.35 +/­ 11.74 ng/mL vs 13.45 +/­ 7.17 ng/mL, plogTGF­beta1  < 0.001). Table 3.11 shows that the concentration of serum TGF­beta1  of the subgroup of patients with GFR < 60/ml/ph/1.73m2  was higher  than that of the subgroup of patients with GFR ≥ 60/ml/ph/1.73m2  (p  <   0.001)   and   higher   than   that   of   control   group   (plogTGF­beta1   <  0.001).   Santina   Cotton’s   research   (Italia)   showed   that   the  concentration of serum TGF­beta1 of the patient with CKD with GFR  < 60/ml/ph/1.73m2  was 38.0 +/­ 8.8 ng/mL, the concentration of serum  TGF­beta1 of the patient with CKD with GFR ≥ 60/ml/ph/1.73m2  was  27.0 +/­ 5.2 ng/mL and the concentration of serum TGF­beta1 of group  of healthy people was 22.0 +/­ 4.4 ng/mL (p < 0.001).

4.2.2.   The  concentration   of   serum   hs­CRP   in   the   group   of  patients with CKD

The concentration of serum hs­CRP of the group of patients  with CKD was higher than that of the control group (ploghs­CRP <  0.001) (table 3.9). Table 3.11. shows that the concentration of serum hs­ CRP of the subgroup of patients with GFR  < 60/ml/ph/1.73m2    was  higher   than   that   of  the   subgroup   of   patients   with  GFR   ≥  60/ml/ph/1.73m2    (p < 0.001) and higher than that of control group  (ploghs­CRP < 0.001). The CRIC study of Jayanta Gupta which was  conducted on 3939 patients with CKD also gave similar results.

4.2.3.  The  concentrations of serum TGF­beta1 and hs­CRP  of the  research’s subjects according to age and gender

Table 3.14 and 3.15 shows that there were no difference of  the concentration of serum TGF­beta1 and hs­CRP between 3 age  subgroups (18 ­   40, 41 ­ 60 and 61 – 80 age) and between male

versus   female   in   control   group,   group   of   CKD   with   GFR  ≥  60/ml/ph/1.73m2  and group of CKD with GFR < 60/ml/ph/1.73m2 (p >  0.05). Phyllis August’s research and Georgi Abraham’s research which  was conducted on the patients with CKD also gave similar results.

4.2.5.  The   proportion   of   patients   with   CKD   that   had   increased  concentration of serum TGF­beta1 and increased concentration of  serum hs­CRP  4.2.5.1. The proportion of patients with CKD that had increased   concentration of serum TGF­beta1

Table 3.16 shows that the group of patients with CKD had 91  patients   who   had   increased   concentration   of   serum   TGF­beta1  (59.90%). According to stages of CKD (table 3.17), the proportion of  patients with CKD had increased concentration of serum TGF­beta1  tended to increase over stages of CKD (p < 0.001). Even in stage 1 of  CKD also had 23.3% of patients who had increased concentration of  serum TGF­beta1. 4.2.5.2. The proportion of patients with CKD that had increased   concentration of serum hs­CRP

Table 3.16 shows that the group of patients with CKD had 88  patients who had increased concentration of serum hs­CRP (57.89%).  According to stages of CKD (table 3.17), the proportion of patients  with CKD who had increased concentration of serum hs­CRP tended  to   increase   over   stages   of   CKD   (p   <   0.001).   Georgi   Abraham’s  research that was conducted on patients with CKD showed that 67%  of patients with CKD had increased concentration of serum hs­CRP  (hs­CRP   >   6   mg/L).   João   Edigo   Romão’s   research   that   was  conducted on patients with CKD showed that 44% of patients with  CKD had increased concentration of serum hs­CRP (hs­CRP > 5 mg/L).

4.3.   THE   RELATIONS   BETWEEN   THE   CONCENTRATION  OF SERUM TGF­beta1 AND hs­CRP WITH SOME CLINICAL  AND PARACLINICAL INDEXS IN PATIENTS WITH CKD 4.3.1.   The   relations   between   the   concentration  of   serum   TGF­ beta1 and hs­CRP with some anthropometrical indexs in patients  with CKD

Table   3.21   show   that   there   was   no   relation   between   the  concentration   of   serum   TGF­beta1   and   hs­CRP   with  anthropometrical indexs (height, weight, waist, BMI) in patients with  CKD (p > 0.05). Hung Truong Phi’s research that was conducted on  healthy people also proved that there was no relation between the  concentration of serum hs­CRP with anthropometrical indexs.

4.3.2.   The   relation   between   the   concentration   of   serum   TGF­ beta1 and hs­CRP with blood pressure in patients with CKD

Table 3.22 shows that the concentration of serum TGF­beta1  and the concentration of serum hs­CRP of patients with CKD with  hypertension   was   higher   than   that   of   patients   with   CKD   without  hypertension (plogTGF­beta1 < 0.001 and ploghs­CRP < 0.001).  Table  3.25   also   shows   that   there   was   positive   relation   between   the  concentration of serum TGF­beta1 with systolic BP, average BP (p <  0.001) and between the concentration of serum hs­CRP with systolic  BP, diastolic BP and average BP in patients with CKD (p < 0.001).  Phyllis   August’s   research   showed   that   the   concentration   of   serum  TGF­beta1 of the patients with hypertension was higher than that of  the   patients   without   hypertension.   Shafi   M   Dar’s   research   also  showed   that   the   concentration   of   serum   hs­CRP   of   the   group   of  patients   with   hypertension   was   higher   than   that   of   the   group   of  patients without hypertension (3.2 mg/L versus 1.36 mg/L, p < 0.05).

4.3.3. The relations between the concentrations of serum TGF­beta1  and hs­CRP with haematological indexs in patients with CKD

Table   3.25,   the   concentration   of   serum   TGF­beta1   of   the  group of patients with anemia was higher than that of the group of  patients without anemia (35.86 +/­ 10.43 ng/mL vs 28.45 +/­ 11.95  ng/mL,   p   <   0,001).   Table   3.29   shows   that   there   was   a   negative  relation   between   the   serum   TGF­beta1   with   the   level   of   bood  hemoglobin (r = ­ 0.39; p < 0.001). According to Jerome Rosert, the  hypoxia of organs due to anemia stimulates   renal tubular cells and  renal interstitial fibroblasts to increase producing and to releasing of TGF­ beta1 thus leading to increase concentration of serum TGF­beta1.

Table 3.26, the concentration of serum hs­CRP of the group  of patients with anemia was higher than that of the group of patients  without anemia (2.96 mg/L vs 0.81 mg/L, p < 0.001). Table 3.29  shows that there was a negative relation between the serum hs­CRP  with the level of bood hemoglobin (r = ­ 0.49; p < 0.001). Michel  Chochol’s research also gave a similar result.

4.3.4. The relations between the concentrations of serum TGF­beta1  and hs­CRP with indexs of renal function in patients with CKD

Table 3.32, there was a negative relation between concentration of  serum TGF­beta1 with GFR (r = ­ 0.59; p < 0.001) and there was a positive  relation between concentration of serum TGF­beta1 with level of serum ure  (r = 0.49; p < 0.001) and level of serum creatinin (r = 0.42; p < 0.001).

The results of table 3.32 also shows that there was a negative  relation between  concentration  of  serum  hs­CRP with  GFR  (r  = ­  0.60;   p   <   0.001)   and   there   was   a   positive   relation   between  concentration of serum hs­CRP with level of serum ure (r = 0.56; p <  0.001) and level of serum creatinin (r = 0.62; p < 0.001). Santina  Cotton’s research and Gyanendra Kumar Sonker’s reearch which was  conducted on the patients with CKD also gave similar results.

4.3.5. The relations between the concentrations of serum TGF­beta1  and hs­CRP with level of serum albumin in patients with CKD

Table   3.33   shows   that   there   was   no   relation   between  concentration of serum TGF­beta1 with level of serum albumin in the  group of patients with CKD (r = 0.03; p > 0.05). Phyllis August’s  research that was conducted on the patients with ESRD also gave a  similar result. The result of table 3.33 also shows that there was a  negative relation between concentration of serum hs­CRP with level  of serum albumin (r = ­ 0.29; p < 0.05). Georgi Abraham’s research  which was conducted on the patients with CKD showed that the the  higher the concentration of serum hs­CRP, the lower the level of serum  albumin was.

4.3.6. The  relation between concentration of serum  TGF­beta1  with concentration of serum hs­CRP in patients with CKD

The chart 3.9 shows that there was positive relation between  the   concentration   of   serum   TGF­beta1   with   the   concentration   of  serum   hs­CRP  in  the   group  of   patients   with  CKD   (r   =  0.54;   p  <  0.001). Santina Cotton’s research which was conducted on patients  with   CKD   with   GFR     <   60/ml/ph/1.73m2  also   showed   that   both  concentration of  serum TGF­beta1 and concentration of serum hs­CRP  were elevated when GFR decreased.

CONCLUSION

Studying the concentrations of serum TGF­beta1 and hs­CRP  of 152 the patients with CKD due to chronic glomerulonephritis and  60 healthy people, we gave some conclusions below:

1. The concentrations of serum TGF­beta1 and hs­CRP of the  patients with CKD due to chronic glomerulonephritis

­ The concentrations of serum TGF­beta1 and hs­CRP of the  group of the patients with CKD were higher than that of the group of  healthy people (p < 0.001).

­ The concentrations of serum TGF­beta1 and hs­CRP of the  group of the patients with GFR < 60 ml/ph/1.73m2  were higher than  that of the group of the patients with GFR ≥ 60 ml/ph/1.73m2  (p <  0.001).

­ The concentrations of serum TGF­beta1 and hs­CRP tents  to increase over the stages of CKD, even the early stages of CKD (p  < 0.001).

­  The  proportion  of  patients  with  CKD  that  had  increased  concentration   of   serum   TGF­beta1   (>   27.79   ng/mL)   and   the  proportion   of   patients   with   CKD   that   had   increased   hs­CRP  concentration   (>   1.19   mg/L)   of   group   of   CKD   with   GFR  <  60/ml/ph/1.73m2 were higher than that of group of CKD with GFR ≥  60/ml/ph/1.73m2 (p < 0.001).

­   The   proportion  of   patients   with   CKD   who   had   increased  concentration of serum TGF­beta1 (> 27.79 ng/mL) and the proportion  of   patients   with   CKD   who   had   increased   hs­CRP   (>   1.19   mg/L)  concentration tended to increase over stages of CKD (p < 0.001).

2. The relations of the concentration of serum TGF­beta1 and hs­ CRP in the group of patients with CKD

2.1.   The   concentration   of   serum   TGF­beta1:  not  associated with age, gender, BMI and level of serum albumin; related  positively   with  systolic   blood   pressure  (r   =   0.50;   p   <   0.001),  the  average blood pressure (r = 0.39; p < 0.001) , level of serum urea (r =  0.49; p < 0.001), level of serum creatinine (r = 0.42; p < 0.001);  related inversely with level of blood hemoglobin (r = ­ 0.39;  p <  0.001), glomerular filtration rate (r = ­ 0.59; p < 0.001) .

2.2. The concentration of serum hs­CRP:  not associated  with age, gender, BMI and level of serum albumin; related positively  with systolic blood pressure (r = 0.50; p < 0.001), the average blood  pressure (r = 0.39; p < 0.001), level of serum urea (r = 0.49; p <  0.001),   level   of   serum   creatinine   (r   =   0.42;   p   <   0.001),   related  inversely with level of blood hemoglobin (r = ­ 0.39; p < 0.001),  glomerular filtration rate (r = ­ 0.59; p < 0.001).

2.3. There is positive relation between concentration of   serum   TGF­beta1   with   concentration   of   serum   hs­CRP   in   the   group   of   patients   with   chronic   kidney   disease   due   to   chronic   glomerulonephritis (r =0.54; p < 0.001).

RECOMMEDATION

TGF­beta1 and hs­CRP are risk factors for the progression  of   CKD.   The   results   of   these   research   showed   that   elevated  concentration   of   serum   TGF­beta1   and   elevated   hs­CRP  concentration are the common manifestations of CKD, even the early  stages of CKD. So the routinely quantification of the concentrations  of   serum   TGF­beta1   and   hs­CRP   is   necessary   to   predict   the  progression of CKD in clinical practice.

There should be researchs to assess the effectiveness of

inhibiting TGF­beta1 and inflammation in the treatment of CKD.

THE ARTICLES HAS BEEN PUBLISHED

1.   Tuan   Nguyen   Van,   Tam   Vo,   Bao   Hoang   Bui   (2014),

“Concentration   of   the   serum   TGF­beta1   in   healthy   adult   people”,

Journal of Medicine and Pharmacy, Hue University of Medicine and

Pharmacy. 22 + 23, pp. 90 ­ 93.

2. Tuan Nguyen Van, Tam Vo, Bao Hoang Bui (2014), “A survey for

concentration   of   serum   TGF­beta1   in   patients   with   chronic   renal

failure treated with conservative methods”,  Journal of Medicine and

Pharmacy, Hue University of Medicine and Pharmacy. 15, pp. 36 ­ 39.

3.   Tuan   Nguyen   Van,   Tam   Vo,   Bao   Hoang   Bui   (2014),   “The

relations   of   serum   hs­CRP   level   in   patients   with   chronic   kidney

disease”, Journal of Practical Medicine. 2 (952)/2015, pp. 50 – 52.