Xu thế chuyển đổi số trong giáo dục nghề nghiệp hiện nay

Trong bối cảnh hội nhập toàn cầu và cuộc Cách mạng công nghiệp 4.0, cùng với những tác động sâu rộng của đại dịch Covid-19, chuyển đổi số đã trở thành xu thế tất yếu và cấp thiết trong mọi lĩnh vực, đặc biệt là giáo dục nghề nghiệp. Bài viết này trình bày bối cảnh và tầm quan trọng của việc chuyển đổi số, nhằm nâng cao chất lượng đào tạo, thích ứng với thị trường lao động đang thay đổi và góp phần vào quá trình phát triển kinh tế số của quốc gia. Việc triển khai hiệu quả chuyển đổi số là chìa khóa để các cơ sở giáo dục nghề nghiệp phát triển bền vững và cạnh tranh.

Các nhà quản lý giáo dục, hoạch định chính sách, giảng viên, cán bộ quản lý và nghiên cứu sinh trong lĩnh vực giáo dục nghề nghiệp, cũng như các doanh nghiệp quan tâm đến phát triển nguồn nhân lực.

Nghiên cứu này phân tích toàn diện nhu cầu và thực trạng chuyển đổi số trong hệ thống giáo dục nghề nghiệp Việt Nam, nhấn mạnh vai trò không thể thiếu của nó trong kỷ nguyên Cách mạng công nghiệp 4.0 và sau đại dịch Covid-19. Chuyển đổi số không chỉ là một yêu cầu cấp thiết để các trường nghề thích ứng với mọi hoàn cảnh mà còn là đòn bẩy thúc đẩy đào tạo từ xa và đào tạo trực tuyến, bắt kịp xu thế giáo dục toàn cầu. Bài viết đã chỉ ra rằng, quá trình chuyển đổi số tác động đến cách thức quản lý, chỉ đạo điều hành của các cơ quan nhà nước, thay đổi phương pháp dạy và học, từ môi trường truyền thống sang môi trường số, và tạo ra nhiều ngành nghề mới. Mặc dù đã có những nỗ lực đáng kể từ Chính phủ và Bộ Lao động – Thương binh và Xã hội trong việc ban hành chính sách và triển khai các chương trình ứng dụng công nghệ thông tin, thực tiễn cho thấy các cơ sở giáo dục nghề nghiệp vẫn còn đối mặt với nhiều thách thức về cơ sở hạ tầng mạng, năng lực số hóa và khả năng thích ứng với dạy học trực tuyến. Để khắc phục những hạn chế này, nghiên cứu đề xuất một số giải pháp trọng tâm. Các giải pháp này bao gồm đẩy mạnh tuyên truyền nâng cao nhận thức, triển khai hiệu quả các cơ chế chính sách, phát triển nguồn nhân lực có kỹ năng nghề và kỹ năng số, xây dựng hệ thống giáo dục nghề nghiệp mở, triển khai đào tạo trực tuyến và phát triển các tài nguyên số. Đặc biệt, quá trình chuyển đổi số cần gắn liền với doanh nghiệp để đáp ứng yêu cầu của thị trường lao động. Mục tiêu cuối cùng là giúp Việt Nam đạt trình độ giáo dục nghề nghiệp của các nước ASEAN-4 vào năm 2030.