Bệnh cúm gia cầm Cách thức lây truyền bệnh từ gia cầm sang người và biện pháp phòng chống
PGs. Ts. Võ Lâm
Bộ môn Chăn nuôi & Thú y Đại học An Giang
Bối cảnh
HongKong 1997
2
2003-2004
Bối cảnh
3
Chăn nuôi nhỏ và tiêu thụ gia đình
4
Nội dung
(cid:1) Cách thức lây truyền bệnh
(cid:1) Triệu chứng và tác hại
(cid:1) Cách phòng chống bệnh cúm gia cầm
Trao đổi với Quý vị khán giả!
5
Cúm A
(cid:1) 3 loại cúm: Hemagglutinin
Cúm A (nhiều loài) Cúm B (chỉ ở người) Cúm C: người và heo
(cid:2) H: Hemagglutinin (H1-H16) Giúp virus bám vào [mấu cảm thụ] tế bào ký chủ
Neuraminidase
(cid:2) N: Neuraminidase (N1-N9) Phóng thích virus mới và lây nhiễm sang tế bào ký chủ khác
HA x NA = 144 tổ hợp
(Tamiflu and Relenza target H) 6
Ký chủ tự nhiên của cúm A
7
Lịch sử dịch cúm A
(cid:2) Đại dịch cúm Tây Ban Nha (Spanish influenza
Pandemic), 1918-19, H1N1
(cid:2) Dịch cúm châu Á (Asian flu pandemic), 1957-58, H2N2
(cid:2) Cúm Hồng Kông, (Hong Kong flu pandemic), 1968-69,
H3N2
(cid:2) Cúm gia cầm H5N1 châu Á, (Asian avian influenza),
1997, 2003, H5N1
8
(cid:2) Cúm heo, 4-12/2009 (swine flu pandemic), H1N1.
Cúm A/H5N1
(cid:1) Chim hoang dã mang virus
H5N1
(cid:1) Bệnh lây từ gia cầm nuôi sang
người
(cid:1) Chưa có bằng chứng lây từ
người sang người
9
(cid:1) Highly Pathogenic Avian Influenza (HPAI) & Low Pathogenic Avian Influenza (LHPAI)
Lây truyền mầm bệnh từ gia cầm sang người
g n ờ ư r t
i
Gia cầm nuôi nhại cảm hơn với bệnh
ô m a r s u r i V
Chim hoang dã mang virus cúm H5N1
Nổ ra dịch bệnh
10
Độc luc tăng cao
Virus tiếp hợp tế bào
Xâm nhập tế bào
Tự nhân nhanh & Phóng thích khỏi tế bào
11
Triệu chứng bệnh ở gia cầm
Sốt cao, chảy nước mắt, đứng tụm một chỗ, lông xù, phù đầu và mắt, da tím tái
Chân xuất huyết, chảy nước dãi, mào và yếm tím tái.
Ăn ít, giảm sản lượng trứng, một số con còn có biểu hiện bị co giật
12
Triệu chứng bệnh ở người
(cid:1) Sốt cao liên tục trên 39 độ C,
đau đầu
(cid:1) Đau mỏi cơ, đặc biệt là đau
tăng khi ho, đau họng
(cid:1) Đau nhức cơ bắp (cid:1) Viêm màng kết, buồn nôn
(cid:1) Khó thở, tức ngực, tim đập nhanh, nhịp thở thanh
(cid:1) Suy hô hấp dẫn đến suy đa
13
tạng và tử vong
Phản ứng miễn dịch của cơ thể người
Tạo đủ kháng thể
Nhận diện virus
14
Diệt virus
Các phiên bản lỗi
(cid:2) Biến dị (cid:2) Tái tổ hợp với các
chủng khác Thích nghi (cid:3) thay đổi [đặc tính và cấu trúc] (cid:3) virus mới
Nguy hiểm???
15
Tái tổ hợp để tăng khả năng truyền nhiễm và độc lực
16
Phòng và trị bệnh
(cid:1) Không có mầm bệnh ở vật nuôi, gia đình
và cộng đồng
Free-disease agents!
17
18
Vệ sinh & tiệt trùng
(cid:1) Trang trại
Phòng
&
(cid:1) Gia đình
Ngừa bệnh
(cid:1) Cộng đồng
19
Phòng và trị bệnh
(cid:1) Tiêm ngừa vaccine cúm cho người
(cid:1) Thuốc kháng virus cúm: oseltamivir (Tamiflu), peramivir (Rapivab), or zanamivir (Relenza) có tác dụng tốt giai đoạn mới nhiễm bệnh
(cid:1) Có bằng chứng kháng thuốc của H5N1 và
H7N9 (theo CDC, USA)
20
See at: highly_pathogenic_avian_influenza- citations.pdf
Trong bối cảnh hiện tại virus cúm gia cầm có thể biến đổi nhanh chóng và gây tác hại lớn
H3N2
H5N6
H5N1
Cảnh giác của cá nhân và cộng sẽ giúp giảm nguy cơ dịch bệnh hiệu quả
21
l
T E T E E T E
Thanks for your attention!
i
D DT D D K n o w e d g e w o r t h s p r e a d n g *
A v i
a n
I
22
