Bài giảng Dinh dưỡng động vật: Chương 4

Chương IV

NHU CẦU

DINH DƯỠNG VẬT NUÔI

I. NHU CẦU DUY TRÌ

A. Một số khái niệm

1. Chuyển hóa cơ bản (CHCB)

Khái niệm CHCB của A.M. Levy:

CHCB là mức năng lượng tối thiểu, vừa đủ cho

hoạt động sống, tức là khi con vật nghỉ hoàn toàn

(12 giờ đứng, 12 giờ nằm), chỉ dùng năng lượng

 Tim đập;  Thận bài tiết;  Hoạt động hô hấp.

cho:

 Thức ăn trong đường tiêu hóa;  Phản xạ chuyển hóa.

Con vật không có:

Con vật không vận cơ, không điều tiết thân nhiệt.

Khái niệm

CHCB là năng lượng cần thiết để duy trì sự

sống động vật trong điều kiện nhịn đói, hoàn

toàn nghỉ ngơi và điều kiện môi trường sống

thích hợp. Là mức năng lượng tối thiểu để duy

trì các chức năng sinh lý cơ bản như tuần

hoàn máu, hô hấp, hoạt động các tuyến nội

tiết, duy trì thân nhiệt.

2. Nhu cầu duy trì sản xuất

Là nhu cầu năng lượng đảm bảo cho: Mọi hoạt

động ở mức tối thiểu (ăn, uống, đi lại bình thường),

con vật không cho các sản phẩm, không nuôi thai,

không cho con bú hay phối giống, khối lượng cơ

thể ổn định, quá trình trao đổi chất ở trạng thái cân

bằng.

3. Ý nghĩa của việc xác định nhu cầu

CHCB, duy trì sản xuất.

Xác định nhu cầu duy trì là cơ sở để định ra nhu cầu dinh dưỡng cho sinh trưởng và tạo thành sản phẩm.

4. Các nhân tố ảnh hưởng đến CHCB

4.1. Khối lượng, diện tích mặt ngoài của cơ thể.

 Định luật mặt ngoài cơ thể:

Ở gia súc máu nóng, năng lượng chuyển hóa cơ bản trên một đơn vị diện tích mặt ngoài của cơ thể là như nhau.

Để tránh việc xác định diện tích mặt ngoài của cơ thể khi nghiên cứu CHCB → thiết lập mối quan hệ giữa CHCB và khối lượng cơ thể.

Mối quan hệ này được biểu thị bằng Khối lượng

trao đổi (W 0,75). W là khối lượng cơ thể tính = kg.

Để xác định nhu cầu năng lượng cho CHCB, cần xác định được nhu cầu năng lượng cho CHCB của 1kg khối lượng trao đổi (kg0,75).

Ví dụ:

Xác định nhu cầu năng lượng cho CHCB của một

con bò nặng 450kg. Biết CHCB trên 1 kg khối

lượng trao đổi của nó là 70 kcal NE/ngày.

Tính toán:

Đổi: 450kg = 97,7 kg0,75

CHCB = 70 x 97,7 = 6839 kcal NE/ngày.

4.2. Cấu trúc cơ thể:

 Các tổ chức não, gan, cơ có mức sử dụng năng lượng cao (lượng oxy tiêu thụ trên đơn vị khối lượng cao).

 Ở các mô như xương, mỡ lại có hoạt động ít

 Cùng lứa tuổi, tính biệt, cân nặng… những gia súc nuôi cày kéo có nhu cầu CHCB cao hơn khi nuôi thịt.

và CHCB ở các mô này cũng thấp hơn.

4.3. CHCB và suy dinh dưỡng.

 Khi gia súc bị nhịn đói hay thiếu ăn, CHCB giảm.

 Sau một thời gian ở tình trạng năng lượng ăn vào thấp hơn so với nhu cầu thì CHCB có thể giảm 20-30% so với bình thường.

 Tình trạng thiếu ăn kéo dài, CHCB có thể giảm đến 50% (cơ thể thích nghi để duy trì sự sống trong điều kiện năng lượng thu nhận quá thấp).

4.4. Khối lượng cơ thể và hình thái.

Con vật bé: số đơn vị diện tích mặt ngoài /kg khối lượng lớn hơn con vật lớn, do đó nhu cầu cho CHCB ở con vật bé sẽ lớn hơn.

5 m

1 m

S toàn phần = 1m x 1m x 6 = 6 m2

V = 1m x 1m x 1m = 1m3

S/V = 6 m2/ 1m3

S toàn phần = 5m x 5m x 6 = 150 m2 V = 5m x 5m x 5m = 125m3 S/V = 150m2/ 125m3 = 1,2 m2/m3

 Hình thái khác nhau thì diện tích bề mặt cũng khác

nhau

5 m

20m

1 m

m 2

m 1

Con vật có cùng khối lượng nhưng hình thái khác nhau (cao, gầy, lùn, béo) thì nhu cầu cho CHCB cũng khác nhau.

S = (2m x 2m)2 + (2mx5mx4) = 48 m2

S = (1m x 1m)2 + (1mx20mx4) = 82 m2

V = 2m x 2m x 5m = 20m3

V = 1m x 1m x 20m = 20m3

S/V = 2,4 m2/ 1m3

S/V = 82 m2/ 20m3 = 4,1 m2/m3

4.5. Loài gia súc:

- CHCB ở cừu là 60 kcal NE/kg0,75 ;

- CHCB ở bò trưởng thành là 80 kcal NE/kg0,75;

- CHCB ở lợn là 100 kcal NE/kg0,75 .

4.6. Giống gia súc:

- Giống bò Ayrshire cần 100 kcal NE/kg0,75

- Giống bò Angus cần 81 kcal NE/kg0,75

4.7. Giới tính

CHCB ở con đực cao hơn con cái và đực

thiến:

 CHCB ở cừu đực cao hơn cừu cái 5%,

 CHCB bò đực cao hơn bò cái 10%.

 CHCB ở đàn ông cao hơn phụ nữ 6-7%.

4.8. Loại hình.

CHCB ở bò sữa thấp hơn bò vỗ béo; CHCB ở ngựa đua cao hơn ngựa kéo

37%.

4.9. Điều kiện sống.

 Nhu cầu năng lượng cho CHCB của gia súc nuôi tại chuồng thấp hơn ở gia súc chăn thả tự do trên đồng cỏ.

 Bò tiêu tốn cho đi lại khoảng 0,48

kcal/kg/km đường đi.

Năng lượng tiêu tốn cho đi lại

Loài gia súc

Cal/kgW/m đường bằng

Khối lượng cơ thể (W), kg

Cal thêm vào/kg W cho mỗi m lên cao

Chó

25 0,58

7,26

Cừu

30 0,59

6,45

Bò cái

450 0,48

7,05

Ngựa

600 0,40

6,83

Nguồn: Blaxter, 1965

Ví dụ: Tiêu tốn năng lượng cho đi lại của bò

nặng 600 kg, đi khoảng 3,5 km/ngày là:

0,48 x 600 x 3,5 = 1008 kcal.

Trong sản xuất, cần tăng nhu cầu duy trì cho bò chăn thả trên đồng cỏ thêm 25-30% so với bò nuôi tại chuồng.

B. Phương pháp xác định nhu cầu dinh dưỡng cho duy trì

1. Xác định nhu cầu năng lượng cho duy trì

1.1. Phương pháp nuôi dưỡng.

Cho con vật sống trong điều kiện duy trì sản

xuất, cho ăn các khẩu phần ăn khác nhau, khẩu

phần nào đảm bảo ổn định khối lượng cơ thể thì mức năng lượng khẩu phần đó là nhu cầu duy trì.

1.2. Căn cứ vào nhu cầu năng lượng cho

CHCB

Sử dụng thương số hô hấp:

Lượng CO2 sản sinh / Lượng O2 tiêu thụ

Căn cứ vào hệ số nhiệt của O2 (lượng nhiệt

sinh ra cho mỗi lít O2 tiêu thụ).

1.3. Căn cứ vào sự sinh nhiệt

Hội những nhà chăn nuôi châu Âu (1964) đã đưa ra phương trình để xác định năng lượng sinh ra khi trao đổi:

Sự sinh nhiệt (Kcal) = 3,866 O2 + 1,2 CO2 -

0,518 CH4 - 1,431 Nu

Trong đó:

 O2: lượng O2 tiêu thụ (lít)  CO2 : lượng CO2 sản sinh (lít)  CH4 : lượng CH4 sản sinh (lít)  Nu: lượng N nước tiểu thải ra (g)

1.4. Phương pháp ước tính nhu cầu năng

lượng cho duy trì (Em).

 Nhu cầu năng lượng cho duy trì ở gà nuôi thịt từ 0-7 tuần tuổi là 128,5 kcal ME/kg0,75/ngày.

 Nhu cầu năng lượng cho duy trì ở lợn: 100-

125 kcal ME/kg0,75/ngày (NRC, 1998).

 Phương trình ước tính nhu cầu ME cho duy trì hàng ngày của lợn khối lượng từ 5-200kg :

MEm = 458 kJ x W0,75

 Năng lượng chống rét cho lợn: cần khoảng 0,016MJ ME/ngày/kg0,75 cho 1oC chênh lệch giữa nhiệt độ tối thiểu và nhiệt độ môi trường.

Đổi: 40 kg = 15,91 kg 0,75

Chênh lệch giữa nhiệt độ tối thiểu và nhiệt độ môi trường là: 17oC - 10oC =7oC

Năng lượng cho chống rét/ngày của lợn này là:

15,91 x 7 x 0,016 = 1,782 MJ ME

Ví dụ: Xác định năng lượng cho chống rét của lợn nặng 40kg khi nhiệt độ môi trường là 10oC, biết nhiệt độ tối thiểu của lợn là 17oC?

Nhu cầu duy trì của lợn các khối lượng khác nhau

Khối lượng cơ thể (kg)

MEm (MJ/ngày)

Khối lượng trao đổi (kg0,75)

Thức ăn chuẩn hàng ngày (12MJ ME/kg thức ăn)

5 3,44

1,58

0,13

10 5,62

2,57

0,21

20 9,45

4,33

0,36

40 15,91

7,29

0,56

80 26,75

12,25

1,02

160 44,99

20,61

1,72

320 75,66

34,65

2,89

Nguồn: Whittmore, 1998

2. Phương pháp xác định protein cho

duy trì (Pm) 2.1. Nhu cầu protein cho duy trì ở lợn

 Nhu cầu duy trì giúp con vật không thay đổi khối

lượng và các hoạt động sinh lý.

 Sự trao đổi protein xảy ra ngay cả khi cả cơ thể động

vật không nhận protein từ thức ăn.

 Quá trình trao đổi protein đã tạo ra sản phẩm trung gian chứa nitơ, lượng Nitơ này thải ra ngoài cùng nước tiểu gọi là Nitơ nội sinh, nó đặc trưng cho lượng nitơ mất đi tối thiểu để duy trì sự sống.

Các nghiên cứu cho thấy:

 Trong cơ thể lợn 15% khối lượng là protein;

 6-13% tổng khối lượng protein trong cơ thể

chuyển hóa hàng ngày;

 6% của tổng lượng protein trao đổi sẽ mất đi

hàng ngày.

Lợn có khối lượng 20 kg

Pm = 20 x (0,15 x 0,13 x 0,06) = 20 x 0,0012

Lợn có khối lượng 120 kg

Pm= 120 x (0,15 x 0,06 x 0,06) = 120 x 0,0005

Hệ số tính toán nhu cầu protein duy trì theo khối lượng lợn

Hệ số Hệ số

Khối lượng (kg) Khối lượng (kg)

0,0012 20 0,0007 80

0,0011 30 0,0006 90

0,0010 40 0,0006 100

0,0009 50 0,0005 110

0,0008 60 0,0005 120

0,0008 70

Ví dụ: Tính nhu cầu Pm của lợn 50 kg, biết BV của protein thức ăn là 65%, tỷ lệ tiêu hóa protein khẩu phần là 80%

Pm: 0,0009 x 50 kg = 0,045 kg protein = 45 g

Lợn phải nhận được lượng protein từ thức ăn là:

= 86,5 g

PTă =

0,8 x 0,65

2.2. Nhu cầu protein duy trì ở gia cầm

Các nghiên cứu cơ bản cho thấy:

Nitơ nội sinh mất đi hàng ngày ở gà khoảng

250mg/kg khối lượng cơ thể.

Protein duy trì ( Pm) ở gia cầm tính như sau:

6,25 x 250 = 1600 mg/kg khối lượng cơ thể.

Biết hiệu quả sử dụng protein thức ăn để tổng

hợp protein cơ thể trung bình ở gà là 55%:

0,0016 x khối lượng cơ thể (g)

P m

0,55

Chuyển đổi khối lượng cơ thể (W, kg) thành khối lượng trao đổi (W0,75, kg0,75)

W, kg

W0,75, kg 0,75 5,62

W0,75, kg 0,75 21,56

W0,75, kg 0,75 33,97

60

110

10

7,62

22,89

35,12

65

115

15

9,46

24,20

36,26

70

120

20

11,18

25,49

37,38

75

125

25

12,82

26,75

38,50

80

130

30

14,39

27,99

39,60

85

135

35

15,91

29,22

40,70

90

140

40

17,37

30,43

41,79

95

145

45

18,80 20,20

31,62 32,80

42,86 43,93

100 105

150 155

50 55

Chuyển đổi khối lượng cơ thể (W, kg) thành khối lượng trao đổi (W0,75, kg0,75)

W, kg

W0,75, kg 0,75 45,00

W0,75, kg 0,75 57,12

W0,75, kg 0,75 75,66

220

160

320

46,04

59,06

77,43

230

165

330

47,08 48,11

60,98 62,87

79,18 80,92

240 250

170 175

340 350

49,14

64,75

82,65

260

180

360

50,16

66,61

84,36

270

185

370

51,18

68,45

86,07

280

190

380

52,18

70,27

87,76

290

195

390

53,18

72,08

89,44

300

200

400

55,17

73,88

91,11

310

210

410 Chuyển đổi khối lượng cơ thể (W, kg) thành khối lượng trao đổi (W0,75, kg0,75)

W, kg

W0,75, kg 0,75

92,78

104,15

115,12

490

420

560

94,43

105,74

116,66

500

430

570

96,07

107,32

118,19

510

440

580

97,70

108,89

119,71

520

450

590

99,33

110,46

121,23

530

460

600

100,94

112,02

122,74

540

470

610

102,55

113,57

124,25

550

480

620 Chuyển đổi khối lượng cơ thể (W, kg) thành khối lượng trao đổi (W0,75, kg0,75)

II. NHU CẦU SINH TRƯỞNG

Angus

Limousi n

Charolais

Blanc bleu belge (BBB)

Brahman

Red Sindhi

Lai Sind

Lợn Yorkshire

♂ 250 - 320kg

♀ 200 - 250kg

Tỷ lệ nạc: 52 -55%

Lợn Landrace

♂ 250 - 300kg

♀ 200 - 230kg

Tỷ lệ nạc: 54 -56%

Gà Lohmann

Mái trưởng thành: 3,5 kg

Nuôi đến 6 tuần tuổi đạt 2,3kg

Gà Ross 308

Gà ISA - Brown

Khối lượng: 1,6 - 2,8 kg/con.

Gà Lương Phượng

Khối lượng lúc 20 tuần tuổi: ♂: 2,0 –2,2kg, ♀: 1,7-1,8kg

1. Đặc điểm sinh trưởng

Kể từ sau khi thụ thai, trứng được thụ tinh tạo thành hợp tử, cơ thể phát triển qua hai thời kỳ:

Suốt hai thời kỳ này, trong cơ thể gia súc luôn luôn xảy ra những quá trình biến đổi, đó là sự sinh trưởng và phát dục.

 Thời kỳ trong cơ thể mẹ (bào thai).  Thời kỳ ngoài cơ thể mẹ (sinh ra đến chết).

Sau khi thụ thai phát triển chậm;

Sau đó tăng nhanh;

Đến khi trưởng thành thì chậm lại.

 Giữa hai thời kỳ nhanh và chậm có bước

ngoặt sinh trưởng.

 Gia súc khác nhau có bước ngoặt sinh

trưởng khác nhau:  Bò: 1,5- 2 năm tuổi;

1.1. Sự phát triển của cơ thể theo từng giai đoạn.

 Lợn: 18 tháng tuổi.

Sự tăng tốc độ sinh trưởng là do sự tăng lên của

số lượng tế bào chứ không phải là kích thước.

Trong cơ thể có 3 loại tế bào:

 Tế bào vĩnh cửu: phân chia mạnh trong giai

đoạn phát triển thai (tế bào thần kinh).

 Tế bào bền: phân chia mạnh trong giai đoạn sinh trưởng, trưởng thành thì ngừng (cơ).

 Tế bào không bền: phân chia liên tục (biểu

bì).

Sự tăng lên của số lượng tế bào phụ thuộc vào dinh dưỡng:

 Nuôi dưỡng tốt ngay từ khi còn non làm cho tế bào tăng nhanh → tăng khối lượng nhanh;

 Con vật lợi dụng thức ăn tốt.

Nuôi dưỡng tốt khi còn non có ảnh hưởng tốt hơn khi trưởng thành.

1.2. Tốc độ sinh trưởng của các bộ phận và tổ

Các tổ chức, bộ phận trong cơ thể phát triển khác nhau về thời gian nhưng xảy ra kế tiếp nhau theo thứ tự nhất định:

chức của cơ thể không giống nhau.

Hệ thần kinh trung ương; Bộ máy tiêu hoá; Xương; Cơ; Mỡ.

Sự phát triển của các tổ chức trong cơ thể Xương

Thần kinh

Cơ Mỡ

Tiêu hóa

i

g n ở ư r t h n S

Tuổi

Các biện pháp giống hay chế độ dinh dưỡng không làm thay đổi thứ tự phát triển của các tổ chức, chỉ đẩy nhanh hoặc làm chậm lại quá trình sinh trưởng.

 Nếu thiếu dinh dưỡng thì chất dinh dưỡng sẽ không cung cấp cho sự tổng hợp mỡ (không có sự tích luỹ của mỡ).

Có sự xác định thứ tự sinh trưởng là do có sự ưu tiên về các chất dinh dưỡng đối với các bộ phận, tổ chức của cơ thể.

 Khi gia súc cái có thai thì các chất dinh dưỡng ưu tiên cho sự phát triển của thai và tổ chức ngoài thai.

 Quá trình trên do hormon điều khiển.

 Chế độ nuôi dưỡng tiếp tục kém thì cơ cũng không phát triển, mỡ được chuyển thành năng lượng nuôi cơ thể.

Ảnh hưởng của chế độ dinh dưỡng đến chất lượng thân thịt lợn giết thịt ở 91kg

Chế độ dinh dưỡng hai giai đoạn nuôi thịt

Chỉ tiêu

Cao- Cao

Cao- Thấp

Thấp- Cao

Thấp- Thấp

Lipit trong thịt (%)

Nạc trong thịt (%)

100

Tỷ lệ % lượng nạc so với chế độ dinh dưỡng thấp- thấp

Nguồn: Lawrence và Fowler, 1997

Ảnh hưởng của chế độ nuôi dưỡng đến chất lượng thịt và sinh trưởng trên lợn

Cho ăn tự do

Ăn theo định lượng

Đực Cái Thiến Đực Cái Thiến

2,1

2,3

1,7

Lượng thức ăn thu nhập hàng ngày (kg)

Tăng trọng hàng ngày (kg)

0,86 0,79 0,82 0,72 0,68 0,64

Tỷ lệ móc hàm (%)

Độ dày mỡ lưng (mm)

11,6 12,0 14,7 10,3 10,2 12,3

Tỷ lệ thịt nạc (%)

Lượng nạc tăng hàng ngày (g)

390

360

340

330 320

280

Chỉ tiêu

Nguồn: Whitemore, 1998

2. Phương pháp xác định nhu cầu dinh dưỡng

cho sinh trưởng trên gia súc, gia cầm.

2.1. Phương pháp xác định nhu cầu năng lượng.

2.1.1. Nhu cầu năng lượng cho lợn sinh trưởng.

Nhu cầu năng lượng cho lợn sinh trưởng được

ước tính theo công thức sau:

E = E m + E mỡ + E protein + EHI

E m : năng lượng cho duy trì. E protein: năng lượng cho tích luỹ protein E mỡ : năng lượng cho tích lũy mỡ EHI : năng lượng điều tiết thân nhiệt.

Trong đó:

Nhu cầu năng lượng cho lợn sinh trưởng

 Duy trì: 0,5 MJ DE/kg0,75.

 Hình thành nạc: 15MJ DE/kg nạc hình

thành.

 Hình thành mỡ: 50 MJ DE/kg mỡ hình

thành (54MJ ME/kg mỡ)

 Chống lạnh: 0,016 MJ DE/kg0,75/1oC

thấp hơn nhiệt độ tối thiểu.

Ví dụ 1:

Tính nhu cầu năng lượng cho lợn thịt, khối

lượng 60kg, tăng trọng 600g/ngày.

Trường hợp A: cung cấp chất dinh dưỡng

tăng 80g protein (350g thịt nạc/ngày).

Trường hợp B: cung cấp chất dinh dưỡng

tăng 100g protein (450g thịt nạc/ngày).

Trường hợp A.

Nhu cầu duy trì (Em): 60kg = 21,6kg0,75.

21,6 x 0,5 = 10,8 MJ DE

Hình thành nạc (Enạc): 0,35 x 15 = 5,3 MJ DE.

Lượng mỡ hình thành : 600 - 350= 250g,

Emỡ= 0,250 x 50 = 12,5 MJ DE

Tổng nhu cầu năng lượng:

10,8 + 5,3 + 12,5 = 28,6 MJ DE

Trường hợp B:

Em: 10,8 MJ DE

Enạc: 0,45 x 15 = 6,8 MJ DE.

Lượng mỡ hình thành: 600- 450 = 150g;

Emỡ : 0,15kg x 50 = 7,5 MJ DE.

Tổng nhu cầu năng lượng:

10,8 + 6,8 + 7,5 = 25,1 MJ DE

Ví dụ 2:

Cho lợn có khối lượng 50kg ăn 1,5kg thức ăn

hỗn hợp/ngày, nồng độ năng lượng thức ăn 14,25 MJ DE/kg. Protein cung cấp đủ tăng 450g

thịt nạc/ngày. Tính tăng trọng hằng ngày trong các trường hợp:

Trường hợp A: Nhiệt độ chuồng nuôi: 20oC.

Trường hợp B: Nhiệt độ chuồng nuôi 14oC.

Biết: Nhiệt độ thích hợp của lợn là 17-20oC.

Trường hợp A:

ETĂ: 1,5kg x 14,25MJ = 21,375 MJ DE.

Em: Đổi: 50kg = 18,80 kg0,75;18,80x0,5= 9,4 MJ DE.

Enạc: 0,45 x 15 = 6,75 MJ DE.

Năng lượng cho hình thành mỡ:

21,375 - (9,4 + 6,75) = 5,225 MJ DE.

Lượng mỡ hình thành:

5,225/ 50 = 0,105 kg mỡ.

Tăng trọng hàng ngày:

450g + 105g = 555 g/ngày FCR: 2,70

Trường hợp B

Năng lượng duy trì: 9,4 MJ DE.

Năng lượng cho hình thành nạc: 6,75 MJ DE

Năng lượng cho chống lạnh:

18,80 x (17oC - 14oC) x 0,016 = 0,90 MJ DE

Năng lượng tạo mỡ:

21,375 - (9,4 + 6,75 +0,90) = 4,325 MJ DE.

Lượng mỡ hình thành: 4,325 /50 = 0,087 kg mỡ.

Tăng trọng hàng ngày:

450g + 87g = 537g. FCR: 2,80

2.1.2. Nhu cầu năng lượng cho gia cầm

2.1.2.1. Nhu cầu năng lượng cho gà giò (broiler): Wu và Han (1982) đã đưa ra công thức tính toán

nhu cầu năng lượng trao đổi cho gà broiler như sau:

 Đối với gà từ 0- 4 tuần tuổi:

ME (Kcal/ngày) = 128,5 W0,75 + 2,5 W

Đối với gà từ 4-7 tuần tuổi:

ME (Kcal/ngày) = 128,5 W0,75 + 3,8 W.

: Khối lượng cơ thể, tính bằng kg

W W : Tăng trọng, tính bằng gam.

Trong đó:

2.2. Nhu cầu protein cho sinh trưởng

2.2.1. Nhu cầu protein cho gà thịt thương phẩm.

 Nhu cầu protein cho duy trì.  Nhu cầu protein cho khối lượng.  Nhu cầu protein cho phát triển lông.

Nhu cầu protein hàng ngày cho gà broiler gồm:

Trong cơ thể gia cầm, hàm lượng protein trung

bình là 18%.

Hiệu suất lợi dụng protein của gà broiler là 64%.

Do đó, nhu cầu protein hàng ngày cho duy trì

của gà broiler có thể tính theo công thức:

0,0016 x Thể trọng (g)

P duy trì (g)

0,64

Nhu cầu protein hàng ngày cho tăng trọng :

P tăng trọng (g) =

0,18 x Tăng trọng (g)

0,64

Nhu cầu protein cho sự phát triển lông:

Qui luật phát triển bộ lông ở gia cầm:

Ở 3 tuần tuổi thì bộ lông của gia cầm chiếm 4% thể trọng. Khối lượng lông tăng dần lên và đạt 7% thể trọng ở tuần thứ 4, sau đó tỷ lệ này được duy trì và ổn định.

Hàm lượng protein trong lông gà trung bình là 82%. Do vậy, nhu cầu protein hàng ngày cho mọc lông được tính:

0,04 hay (0,07) x tăng trọng(g) x 0,82

P mọc lông (g) =

0,64

2.2.2. Nhu cầu protein cho lợn sinh trưởng.

Psinh trưởng = Pduy trì + Ptổng hợp thịt nạc

Trong thịt nạc có 22% protein.

Ví dụ 1:

Xác định nhu cầu protein cho lợn có khối lượng 50kg, tăng trọng 450g thịt nạc/ngày. Biết BV của protein khẩu phần là 65% và tỷ lệ tiêu hoá của protein thức ăn là 80%.

Tính toán:

Nhu cầu protein cho duy trì:

50kg x 0,0009 = 0,045kg = 45g

Nhu cầu protein cho hình thành nạc:

450g x 0,22 = 99 g

Tổng nhu cầu protein

45g + 99g = 144g.

Nhu cầu protein thu nhận từ thức ăn:

277 g

144 0,65 x 0,80

Ví dụ 2:

Cho lợn nặng 40kg ăn 1,75kg thức ăn/ngày.

Tính lượng thịt nạc tích luỹ hàng ngày?

Tỷ lệ protein thô trong thức ăn là 14%;

 BV của protein thức ăn 65%;

Tỷ lệ tiêu hoá protein của thức ăn là 80%.

Biết:

Tính toán:

Nhu cầu protein cho duy trì:

40kg x 0,001 = 0,04kg = 40g

Protein tích lũy hàng ngày:

1,75kg x 0,14 x 0,65 x 0,8 = 0,127kg = 127g

Lượng protein hình thành nạc hàng ngày:

127- 40 = 87g.

Lượng thịt nạc tích luỹ hàng ngày:

87 / 0,22 = 395g

Nhu cầu dinh dưỡng cho lợn sinh trưởng

Loại lợn

CP (g/kg)

Nồng độ DE (MJ/kg)

Protein/nă ng lượng (g/MJDE)

Lysine (g/kg TĂ)

Khởi động (đến 15kg)

15,5

250

16 14,8

Lợn choai (đến 30kg)

15,0

225

15 12,8

Lợn vỗ béo (đến 100kg)

14,0

200

14 10,5

13,0

160

12 7,8

Lợn đực thiến giống TB (40kg)

Nguồn: NRC, 1998

Nhu cầu dinh dưỡng của gà giò (%VCK: 90)

Tuổi (tuần)

Chất dinh dưỡng Đơn vị

kcal/kg

ME

0-3 3200

3-6 3200

6-8 3200

Protein thô

Lysin

1,1

1,0

0,85

Methionin+ Cystin

0,9

0,72

0,60

Axit Linoleic

1,0

Ca

1,0

0,90

0,80

P dễ tiêu

0,45

0,35

0,30

ppm

Sắt

ppm

Đồng

1500

200

Vitamin A Vitamin D3

Nguồn: NRC 1994

Nhu cầu dinh dưỡng cho gà Tam Hoàng nuôi thịt

Tuổi (tuần)

Chất dinh dưỡng Đơn vị

0-4

5-8

9-12

> 13

kcal/kg

ME

2950

3000

3100

3200

Protein thô

20,0

19,0

17,0

16,0

Mỡ thô

2,5

4,5

6,5

Xơ thô

3,5

4,0

3,0

Ca

1,0

0,95

0,90

P tổng số

0,75

P dễ tiêu

0,48

0,43

0,41

0,38

Muối ăn

0,32

Nguồn: XN gà giống Bạch Vân-Trung quốc

III. NHU CẦU

SINH SẢN

1. Nhu cầu dinh dưỡng cho lợn sinh sản

1.1. Thành thục về tính và thể vóc.

 Khi đã sinh trưởng và phát dục đến giai đoạn có khả năng sinh sản - gia súc thành thục về tính - cơ quan sinh dục bắt đầu sinh ra những tế bào sinh dục có khả năng thụ tinh.

 Dưới tác dụng của hormon, cơ quan sinh dục phát triển, đặc điểm sinh dục phụ xuất hiện và gia súc có phản xạ về tính.

 Tuổi thành thục về tính khác nhau theo giống, tính biệt, khí hậu, dinh dưỡng, chăm sóc quản lý.

 Các yếu tố: giống, điều kiện chăn nuôi tốt, khí hậu nóng ẩm có thể làm cho gia súc thành thục sớm.

 Thành thục về tính thường sớm hơn thành thục

về thể vóc.

 Khi đã thành thục về tính, cơ thể gia súc vẫn còn

tiếp tục sinh trưởng.

Với gia súc cái:

Nếu chưa thành thục về thể vóc mà cho

sinh sản ảnh hưởng đến:

Sự phát dục bình thường của gia súc mẹ; Sự phát triển bình thường của thai.

Với gia súc đực:

Nếu khai thác quá sớm sẽ làm cho:

 Chức năng sinh sản sớm bị suy yếu;

 Mất khả năng giao phối;

 Chất lượng tinh trùng thấp,

 Giảm khả năng sinh sản và sức sống của

đời sau.

Thành thục về tính của lợn cái:

Lợn cái đạt thành thục về tính thường ở:

Tuổi: > 190 ngày

Khối lượng cơ thể: > 100 kg.

Sự phối giống:

 Tuổi > 220 ngày;

 Khối lượng cơ thể > 120 kg;

 Lượng lipit trong cơ thể chiếm 14% (nếu đạt >

16% là tốt);

 Tỷ lệ lipit: protein là 1:1 hay hơn.

Lợn cái được phối giống sau 2 kỳ động dục, khi:

Tỷ lệ lipit trong cơ thể có thể xuống thấp hơn,

lợn vẫn thụ thai tốt, nhưng dự trữ cho nuôi thai và

tiết sữa nuôi con bị hạn chế.

Phân phối lịch nuôi dưỡng lợn nái sinh sản

Thời gian mang thai Thời gian nuôi con Không động dục

Sự phát triển của lợn nái hậu bị

210 ngày 114 ngày 14 - 28 ngày 4 - 8 ngày

2. Nhu cầu năng lượng cho lợn nái sinh

sản

2.1. Nhu cầu duy trì (Em)

 Nhu cầu năng lượng duy trì ở điều kiện nhiệt độ môi trường thích hợp là: 110 kcal DE kg0,75/ ngày (ARC, 1981; Whitemore và Jang, 1989; NRC, 1998).

 Nhu cầu duy trì của lợn cái đang mang thai và tiết sữa chênh lệch tương đối khoảng 5% (Noblet và cs, 1990).

2.2. Sinh trưởng của thai và các tổ chức

sinh sản

Đặc điểm của lợn nái mang thai:

 Trong khi có thai, khối lượng cơ thể của lợn nái tăng lên và tăng chủ yếu là trong giai đoạn 30 ngày cuối do bào thai phát triển mạnh.

Sự phát triển của thai lợn

Tuổi thai (ngày)

Khối lượng (g)

28 1-1,5

50 50

70 220

90 600

114 1000-1300

 Giai đoạn này, tổ chức ngoài thai như

tuyến vú, nhau thai cũng tăng.

 Sự tích luỹ của con mẹ cũng tăng lên.

2.2.1. Nhu cầu năng lượng của lợn nái mang thai

Trong giai đoạn mang thai, nhu cầu dinh dưỡng của lợn cái gồm: nhu cầu cho duy trì, tích lũy cơ thể mẹ, phát triển của thai và tổ chức ngoài thai.

Từ lứa đẻ thứ nhất đến lứa đẻ thứ năm, tăng trọng của lợn nái trong giai đoạn mang thai khoảng 25kg.

Sự tăng khối lượng của lợn nái ở các lứa đẻ

Lứa đẻ Khối lượng tăng lên (kg)

1 25-40

2 25-30

3 25

4 25

5 20

Nguồn: Verstegen và Harrtog, 1989

Nếu bình quân tăng trọng của lợn mẹ trong giai

 25kg của cơ thể mẹ;

 20kg tổ chức sinh sản.

đoạn chửa là 45kg thì bao gồm:

 Tăng trọng của mẹ: bao gồm 15% protein và 25% lipit cần khoảng 13,7 Mcal DE/kg tăng trọng (Whittemore, 1993). Do vậy, nhu cầu năng lượng là 1180 kcal DE/ ngày.

 Năng lượng cho phát triển của thai: khoảng 550 kcal DE/ ngày ( biến động từ 100 kcal DE/ngày trong kỳ chửa đầu đến 1070 kcal DE/ ngày ở kỳ chửa cuối).

 Năng lượng cho sự tăng lên của tổ chức ngoài thai: bình quân khoảng 200 kcal DE/ ngày ( biến động từ 150 kcal ở ngày chửa thứ 58 và 375 kcal ở ngày chửa thứ 116.

Theo Whittmore (1998), nhu cầu năng lượng:

 Duy trì ở lợn cái: 0,475 MJ ME hay 0,5 MJ DE/

kg0,75.

 Phát triển thai: khoảng 25 MJ ME hay 26 MJ DE/kg tăng lên (do trong thai có 15% protein và 25% mỡ).

 Trong 115 ngày có chửa, lợn cái tăng khoảng 20kg, nhu cầu năng lượng trung bình hàng ngày:

20kg x 26 MJ DE/115 ngày = 4,5 MJ DE/ ngày.

2.2.2. Nhu cầu protein

Trong giai đoạn mang thai, lượng protein tích luỹ trong lợn tăng dần. Nhu cầu protein trong:

 Giai đoạn I (85 ngày đầu của thời kỳ mang thai)

là 26g protein/ngày.

 Giai đoạn II (30 ngày cuối của thời kỳ mang thai) nhu cầu protein tăng thêm 65g/ngày so với giai đoạn I.

Nếu nhu cầu protein cho duy trì là 60g thì tổng nhu cầu protein cho duy trì và phát triển thai 85 ngày đầu của kỳ mang thai là:

60 + 26 = 86 g.

Nhu cầu protein 30 ngày chửa sau là:

86g protein + 65 = 151g.

Nếu BV protein thức ăn là 65% và tỷ lệ tiêu hoá của protein thức ăn là 80%. Thì nhu cầu protein trong thức ăn cho lợn cái chửa là:

151 g /0,65 x 0,8 = 290 g/ngày.

2.3. Nhu cầu dinh dưỡng cho lợn nái

tiết sữa nuôi con.

Lượng sữa của lợn nái phụ thuộc rất lớn vào số lượng con sinh ra. Để tăng 1kg lợn con cần khoảng 22 MJ ME.

Giá trị năng lượng của sữa là 5,4 MJ ME/kg

(có 55g protein, 50g lactose và 80g mỡ /kg).

Nhu cầu năng lượng cho tiết sữa ước tính 2000

kcal DE/ kg sữa (Vererrtegen và Den Hartog, 1989).

Sản lượng sữa của lợn nái có thể ước tính

từ tăng trọng của lợn con.

Để tăng trọng 1g, lợn con cần 4g sữa → tổng lượng sữa tiết ra có thể tính toán theo phương trình của Whittmore & Morgan,1990 :

Sản lượng sữa (g/ngày) = Tăng trọng của lợn con (g/ngày) x Số lợn con/ ổ x 4.

Hiệu quả sử dụng ME thức ăn cho tiết sữa là 0,70. Nhu cầu năng lượng để tạo ra 1kg sữa (bao gồm cả năng lượng tích luỹ trong sữa) là 7,7 MJ ME.

Trong kỳ tiết sữa, lợn mẹ sẽ mất lượng mỡ đáng kể trong cơ thể, lượng mỡ này dùng để tổng hợp sữa - đặc biệt là tổng hợp mỡ sữa, với hiệu quả cao: khoảng ≥ 0,8.

Tăng trọng của lợn con và sản lượng sữa của lợn mẹ

Ngày sau khi đẻ

Chỉ tiêu

0-7 8-14 15-21 22-28

130 190 260 275

Tăng trọng của lợn con (g/ngày)

Sản lượng sữa (kg/ngày) 5,2 7,6 10,4 11,0

Sinh trưởng tương đối của lợn con từ tuần thứ nhất, hai, ba và bốn là: 18%, 24%, 30% và 28%. Sinh trưởng giảm từ tuần thứ tư.

Điều này cho thấy, nên cai sữa sớm lợn con.

Trong thực tế, nhiều lợn nái không ăn đủ thức ăn để thoả mãn nhu cầu năng lượng, nó phải huy động năng lượng dự trữ trong cơ thể. Khối lượng mất đi hàng ngày khoảng 180-340g/ ngày.

Nhu cầu năng lượng cho lợn nái nuôi con

Khối lượng cơ thể, kg

155

205

Số lợn con/ổ

9,5

Tăng trọng lợn con, g/ngày

200

210

Tham số Nái A Nái B

Duy trì

6808

5959

Tiết sữa

15200

20160

Tổng nhu cầu, kcal/ ngày

22008

26119

Thức ăn thu nhận, kg/ngày

6,7

7,9

Nhu cầu năng lượng, kcal/ ngày

Thức ăn cho lợn nái

Loại lợn

Đơn vị

Chỉ tiêu

Mang thai

Tiết sữa nuôi con

12,5

14,0

DE

MJ/kg

180

150 Protein thô

g/kg

13,5

12 Tỷ lệ Protein/năng lượng

g/MJ DE

1,0

0,69

Lysine

%

Nguồn: NRC, 1998

2. Nhu cầu dinh dưỡng cho gà đẻ

Theo Swanson (1979), nhu cầu năng

lượng cho gà đẻ trứng bao gồm:

 Nhu cầu năng lượng cho duy trì;

 Nhu cầu năng lượng cho sản xuất:

2.1. Nhu cầu năng lượng

 Tăng trọng;

 Đẻ trứng.

Công thức tính:

4 x W + 1,6 x E + (170 - 2,2 T) W

ME =

0,8

ME: Nhu cầu năng lượng (Kcal / ngày),

W : Khối lượng cơ thể (kg).

W: Tăng trọng hàng ngày (gam).

E: Sản lượng trứng tuyệt đối (gam).

T : Nhiệt độ môi trường (oC).

Trong đó:

IV. NHU CẦU TIẾT SỮA

Ayrshire

Holstein Friesian (HF)

®Çu phèi lóc 15-18

Khối lượng ♂: 600kg/con ♀: 550 kg/con. B¾t gièng th¸ng tuæi. Năng suất sữa 305 ngày của bò HF Mỹ là 12.000 kg sữa với 3,66 % mỡ, bò Cuba là 3800-4200 kg víớ 3,4 % mỡ và là bò Australia 5000 kg sữa.

Holstein Friesian (HF)

Brown Swiss

Jersey

Brahman

Nguồn gốc:

Red Sindhi

Pakistan, Ấn độ

®Î

lÇn

Tuæi ®Çu: 48 th¸ng.

Năng suất:

1600 kg / Nhũ kỳ 275 ngày;

sữa

Tû lÖ mì 5,2%.

Bò lai hướng sữa Việt Nam

Gièng: con lai cÊp tiÕn cña gièng bß ®ùc Holstein Friz víi bß lai Sind hoÆc bß Vàng ViÖt Nam.

phèi

lÇn

Tuæi ®Çu: 24 th¸ng tuæi.

N¨ ng suÊt s÷a:

Nhũ kỳ 305 ngày ®¹t 2900 kg víi 3,6% mì s÷a và 3,3% protein . Hình thái: Bß c¸i cao 135 cm, nÆng 460 kg/con, bß ®ùc cao 140 cm, nÆng 490 kg/con.

THÀNH PHẦN CỦA SỮA

Protein Lactose

Ca

P

Mỡ (bơ)

Loại gia súc

Chất rắn không phải bơ

%

Bò

8,7

3,3

4,7

3,6

0,13

0,09

Dê

8,7

3,3

4,1

4,5

0,13

0,11

Lợn

11,6

5,8

4,8

8,5

0,25

0,17

Trâu

-

4,3

5,2

7,5

-

THÀNH PHẦN CHÍNH TRONG SỮA CỦA MỘT SỐ GIỐNG BÒ (%)

Giống bò

Nước Mỡ sữa Protein Lactose Khoáng

Hà lan thuần

87,8

3,5

3,1

4,9

0,7

Jersey

85,0

5,5

3,9

4,9

0,7

Zebu

85,3

4,9

3,9

5,1

0,8

Ayrshire

86,9

4,1

3,6

4,7

0,7

Brown Swiss

86,7

4,0

3,6

5,0

0,7

1. Nguồn gốc của thành phần sữa.

1.1. Sinh tổng hợp protein của sữa.

 Protein của sữa có nhiều axit amin không

thay thế.

 95% N sữa là protein và 5% N phi protein

(urê, creatin, NH3).

 Cazein;  Globulin;  Albumin (78%).

 Protein của sữa có 3 dạng chủ yếu:

Sự tổng hợp:

 Albumin khuếch thẩm trực tiếp từ máu.

 Cazein và globulin được hình thành từ những axit amin trong máu, thông qua sự tổng hợp của tế bào tuyến vú;

1.2. Đường sữa

Trong sữa, đường chủ yếu là lactose có một ít

đường glucose và galactose.

Sự tổng hợp Lactose:

 Trong tế bào tuyến vú, glucose bị chuyển thành

galactose

 Glucose kết hợp với galactose tạo thành lactose.

Tạo glucose: glucose có từ máu, vào tế bào tuyến

vú, sau đó vào sữa.

1.3.Tổng hợp mỡ sữa.

 Mỡ sữa là hỗn hợp của những triglyxeride, gồm 50% là axit béo mạch ngắn gồm (C4 - C14), và 50% là axit béo mạch dài.

Butyric (C3H7COOH) Caproic (C5H11COOH) Palmitic (C15H31COOH) Oleic (C17H33COOH) Stearic (C17H33COOH)

 Thành phần mỡ sữa đặc trưng:

Ở loài không nhai lại:

Mỡ sữa được hình thành từ glucose.

Ở loài nhai lại:

Mỡ sữa được hình thành từ Axetat và - Hydroxybuterat nhưng phải nhờ glucose kích thích.

1.4. Chất khoáng trong sữa.

 Trong sữa có hơn 30 nguyên tố khoáng.

 Các chất khoáng lấy từ máu thông qua hoạt

động của tế bào tuyến vú.

 Trong những chất khoáng này thì thành phần và hàm lượng khoáng trong máu và sữa khác nhau.

 Hàm lượng Ca trong sữa cao hơn hàm lượng

Ca trong máu 13 lần.

 Hàm lượng P trong sữa cao hơn hàm lượng P

trong máu 10 lần.

 Hàm lượng K trong sữa cao hơn hàm lượng K

trong máu 5 lần.

 Hàm lượng Na trong sữa bằng 1/7 hàm lượng

Na trong máu.

 Hàm lượng Cl trong sữa bằng 1/3 hàm lượng

Cl trong máu.

1.5. Vitamin.

Vitamin trong sữa được hình thành từ vitamin trong máu, thông qua hoạt động của tế bào tuyến vú.

2. Kỳ tiết sữa của bò sữa.

 Sau khi đẻ, cho bê con bú sữa đầu;

 Sau khi đẻ 4 ngày bắt đầu vắt sữa;

 Đến 85 ngày sau đẻ, bò lại có chửa;

 309 ngày sau khi đẻ (kỳ tiết sữa 305 ngày), cho bò cạn sữa (lúc này bò cái đã có chửa đến tháng thứ 7);

 Đến 365 ngày bò lại đẻ và tiếp kỳ tiết sữa tiếp.

 Bê tơ được phối giống lần đầu ở 18 tháng tuổi (khối lượng 280kg). Đẻ sau 280 ngày mang thai.

Các giai đoạn trong kỳ tiết sữa

ĐẺ ĐẺ

Vắt sữa

THỤ THAI

Ngừng vắt

4 ngày

85 ngày

309 ngày

365 ngày

0 KỲ TIẾT SỮA 305 NGÀY

CẠN SỮA 56-60 NGÀY

MANG THAI – 280 NGÀY

Bò mẹ và bê sau khi sinh

Có 4 giai đoạn trong kỳ tiết sữa:

 Giai đoạn 1: (10-12 tuần đầu của kỳ tiết sữa).

 Sản lượng sữa tăng nhanh và đạt đỉnh cao.

 Tỷ lệ mỡ sữa ban đầu cao, sau giảm.

 Lượng thức ăn thu nhận (VCK) tăng, nhưng

không theo kịp sự tăng lên nhanh chóng của sản

lượng sữa.

 Bò phải huy động mỡ dự trữ trong cơ thể để cung cấp bù năng lượng thiếu mà thức ăn không cung cấp đủ.

 Khối lượng bò giảm. Bò Holstein có thể giảm 35-40 kg trong giai đoạn 1 của kỳ tiết sữa.

 Protein trong khẩu phần ở giai đoạn này phải cao để đảm bảo đủ cho sự tổng hợp sữa (khả năng huy động protein trong cơ thể cho tổng hợp protein sữa ở bò rất hạn chế).

 Giai đoạn 2: (tuần thứ 12- 24 của kỳ tiết sữa). Lượng vật chất khô thu nhận đạt tối đa trong giai đoạn này.

 Giai đoạn 3: Tuần thứ 24 - cạn sữa. Năng suất sữa bắt đầu giảm mạnh, bò bắt đầu tăng cân, bù vào giai đoạn giảm cân, phát triển bào thai.

 Giai đoạn 4: (cạn sữa - 6-8 tuần trước khi đẻ). Thức ăn chủ yếu là cỏ, có bổ sung thêm vitamin và khoáng. 10-14 ngày cuối cùng trước khi sinh, cần cho bò tập ăn thức ăn mới để vi sinh vật dạ cỏ thích nghi, chuẩn bị cho kỳ tiết sữa mới.

Đường cong năng suất sữa

/

25 ) y à g n g k ( a ữ s

20

15 t ấ u s g n ă N

10

5

0 Tháng cho sữa

Thức ăn thu nhận(VCK)

Cân bằng dương về năng lượng

Cân bằng về năng lượng

Cân bằng âm về năng lượng

Diễn biến năng suất sữa, thức ăn thu nhận, cân bằng năng lượng và thể trọng Năng suất sữa

Thể trọng

Tháng cho sữa

Công thức ước tính tổng sản lượng sữa bò trong một kỳ tiết sữa

SL = SLmax x 200

Trong đó:

SL : Tổng sản lượng sữa trong kỳ tiết sữa 305 ngày(kg)

SLmax : Sản lượng sữa/ngày tối đa trong kỳ (kg/ngày).

3. Nhu cầu dinh dưỡng cho bò sữa.

3.1. Nhu cầu năng lượng (E).

E = E m + E sinh trưởng + E tiết sữa

Trong đó:

E : Tổng nhu cầu năng lượng /ngày;

E m : Nhu cầu năng lượng cho duy trì /ngày;

Esinh trưởng: Nhu cầu năng lượng cho sinh trưởng /ngày;

Etiết sữa : Nhu cầu năng lượng cho tiết sữa /ngày.

 Bò nuôi tại chuồng:

 Nhu cầu duy trì cho bò tiết sữa

Bò sữa từ các nước ôn đới (bò HF…) nuôi ở các nước nhiệt đới, nhu cầu năng lượng cho duy trì (Em): 120 kcal ME/kg0,75

Bò sữa vùng nhiệt đới (Zebu, lai Sind…) Em=

132 kcal ME/kg0,75

Bò nuôi chăn thả:

Nhu cầu duy trì cần tăng thêm 25-30% so

với nhu cầu duy trì của bò nuôi tại chuồng.

Nhu cầu cho sinh trưởng của bò tiết sữa:

Trong những kỳ tiết sữa đầu tiên, cơ thể bò cái tơ vẫn tiếp tục phát triển, vì vậy:

 Ở kỳ tiết sữa thứ nhất:

Nhu cầu năng lượng cho sinh trưởng bằng

20% nhu cầu duy trì (E sinh trưởng = 0,2Em).

 Ở kỳ tiết sữa thứ hai:

Nhu cầu năng lượng cho sinh trưởng bằng 10% nhu cầu duy trì. (E sinh trưởng = 0,1Em).

 Nhu cầu cho tiết sữa:

 Bò vùng ôn đới (Holstein, Jersey) 1130 kcal

ME/kg sữa tiêu chuẩn (FCM).

 Bò vùng nhiệt đới: 1144 kcal ME/kg FCM.

Sữa tiêu chuẩn (FCM - Fat Correction Milk)

là sữa có tỷ lệ mỡ sữa 4%

FCM (kg) = S(0,4 + 0,15 M)

Trong đó:

FCM: Sản lượng sữa tiêu chuẩn (đã hiệu

chỉnh, có 4% mỡ sữa, kg).

S : Sản lượng sữa thực tế (kg)

M : Tỷ lệ mỡ sữa thực tế (%)

3.2. Nhu cầu Protein

 Nhu cầu Protein cho duy trì (Pm):

 Bò sữa từ các nước ôn đới nuôi ở các nước

nhiệt đới: 2,86 g CP/kg0,75

 Bò vùng nhiệt đới (Zebu, lai Sind…): 3,2g

CP/kg0,75.

 Nhu cầu Protein cho sinh trưởng:

 Nhu cầu cho sinh trưởng của bò ở kỳ tiết

sữa thứ nhất = 20% nhu cầu duy trì;

 Nhu cầu cho sinh trưởng của bò ở kỳ tiết

sữa thứ hai = 10% nhu cầu duy trì.

Nhu cầu Protein cho tiết sữa

Nhu cầu protein của bò vùng ôn đới (Holstein, Jersey): 51g CP/kg sữa tiêu chuẩn (FCM).

Ví dụ:

Tính nhu cầu dinh dưỡng của bò giống Holstein, nặng 450kg đang tiết sữa, kỳ tiết sữa thứ hai, nuôi chăn thả, năng suất sữa: 15kg/ngày, tỷ lệ mỡ sữa 3,5%.

 Tính nhu cầu năng lượng:

 Nhu cầu năng lượng cho duy trì:

Đổi: 450kg = 97,70 kg0,75

97,70 x 120 x 1,25= 14 655

Nhu cầu duy trì (kcal ME) :

 Nhu cầu năng lượng cho sinh trưởng (kcal

ME):

14 655 x 0,1 = 1.465,5

 Nhu cầu năng lượng cho tiết sữa:

Đổi: 15 kg sữa 3,5% mỡ ra sữa tiêu chuẩn:

FCM (kg) = 15 (0,4 + 0,15 x 3,5) = 13,875 kg

Nhu cầu cho tiết sữa (kcal):