Bài giảng "Kinh tế vĩ mô - Chương 1: Khái quát về kinh tế vĩ mô" cung cấp cho người học các kiến thức: Các khái niệm kinh tế cơ bản; các mô hình kinh tế và cách giải quyết ba vấn đề kinh tế cơ bản; chu kỳ kinh doanh; tổng cung, tổng cầu và cân bằng vĩ mô. Mời các bạn cùng tham khảo.
: KINH TẾ VĨ MÔ
Tên học phần Mã học phần : 2112072009 3 Số tín chỉ : Trình độ : Sinh viên năm thứ 2 Phân bố thời gian : - Lên lớp : 45 tiết - Tự học : 90 tiết
Cung cấp cho sinh viên những kiến thức căn bản về kinh tế nhằm hiểu một cách sâu sắc các sự kiện kinh tế diễn ra trong nước và thế giới, hiểu được cách thức giải quyết và điều hành nền kinh tế của Chính phủ nhằm ổn định kinh tế vĩ mô, cơ sở các doanh nghiệp phản ứng trước các tác động của môi trường vĩ mô nhằm nâng cao hiệu quả.sản xuất kinh doanh.
(45 tiết)
1-Khái quát về kinh tế vĩ mô 2-Hạch toán thu nhập quốc dân. 3-Lạm phát - Thất nghiệp. 4-Chính sách tài chính. 5-Tiền tệ ngân hàng và Chính sách tiền tệ. 6-Thương mại quốc tế. 7-Tăng trưởng kinh tế.
1-Giáo trình Kinh tế Vĩ mô -Trường Đại học Công nghiệp TP.HCM. 2-Giáo trình Kinh tế Vĩ mô -Trường Đại học Kinh tế TP. HCM. 3-Kinh tế Vĩ mô –TS Dương Tấn Diệp. 4-Nguyên lý kinh tế học – N.Gregory Mankiw. 5-Các Tạp chí chuyên ngành kinh tế.
Chương 1
Nội dung CHƯƠNG 1
1- Các khái niệm kinh tế cơ bản. 2- Các mô hình kinh tế và cách giải quyết ba vấn đề kinh tế cơ bản. 3- Chu kỳ kinh doanh. 4- Tổng Cung, Tổng Cầu và Cân bằng vĩ mô.
1- KINH TẾ HỌC VÀ NHỮNG VẤN ĐỀ KINH TẾ CƠ BẢN 1.1- Khái niệm.
Kinh tế học là môn khoa học xã hội
nghiên cứu việc lựa chọn cách sử dụng hợp lý các nguồn lực khan hiếm để sản xuất ra những sản phẩm và dịch vụ nhằm thỏa mãn cao nhất nhu cầu cho mọi thành viên trong xã hội.
Nguồn lực : là các nhân tố được sử dụng để sản xuất ra của cải vật chất cho nền kinh tế.
Nguồn lực
1. Đất đai. 2. Nguồn nhân lực. 3. Vốn. 4. Công nghệ sản xuất.
.
. . . Nghĩa là xã hội có nguồn tài nguyên giới hạn và do đó không thể sản xuất tất cả hàng hoá và dịch vụ mà con người mong muốn.
Xã hội và nguồn tài
nguyên khan hiếm:
Quản lý nguồn tài nguyên của xã hội rất quan trọng vì tài nguyên khan hiếm.
Sự lựa chọn.
Là sự so sánh các yếu tố khác nhau để đưa ra một quyết định.
Đường giới hạn khả năng sản xuất
Đường giới hạn khả năng sản xuất
Kinh tế học giúp bạn. . . .
Nghĩ về sự giới hạn của các nguồn
Đánh giá chí phí của sự lựa chọn cá
lực.
nhân và xã hội.
1.2- KINH TẾ VI MÔ và VĨ MÔ
Vi mô tập trung vào mỗi cá nhân của
định như thế nào và họ tác động lẫn nhau trong thị trường.
Vĩ mô xem xét tổng thể nền kinh tế.
Thị trường như thế nào, như là một tổng
thể, tác động ở mức quốc gia.
nền kinh tế. Các hộ gia đình và doanh nghiệp quyết
Kinh tế học thực
- Sản xuất loại hàng hóa gì ?
- Sản xuất như thế nào ?
- Sản xuất cho ai?
2.1.1- Mô hình kinh tế thị trường tự do.
Ưu điểm:
+ Phát huy tính năng động sáng tạo của các chủ thể kinh tế. + Đáp ứng kịp thời những nhu cầu luôn thay đổi của thị trường. + Đào thải những mặt yếu kém của thị trường. + Đảm bảo cho nhà sản xuất kinh doanh tự do lựa chọn và quyết định việc sản xuất kinh doanh và tiêu dùng của mình.
Nhược điểm:
+ Phân hóa giàu nghèo ngày càng sâu sắc. + Gây ra những chu kỳ kinh doanh. + Tạo ra các tác động ngoại vi có hại nhiều hơn có lợi. + Thiếu vốn đầu tư hàng hóa công cộng + Tạo thế độc quyền ngày càng lớn trong nền kinh tế + Thông tin không cân xứng giữa người bán và người mua,
2.1.2- Mô hình kinh tế kế hoạch tập trung.
Karl Marx (1818 – 1883) (Mô hình kinh tế chỉ huy hay mô hình kinh tế mệnh lệnh).
Nhà nước quyết định các vấn đề cơ bản thông qua hệ thống các chỉ tiêu kế hoạch, chỉ tiêu pháp lệnh do UB kế hoạch nhà nước ban hành.
Ưu điểm:
+ Quản lý được tập trung thống nhất nên giải quyết được vấn đề mất cân đối lớn của nền kinh tế. + Giải quyết được những vấn đề công cộng của xã hội. + Hạn chế sự phân hóa giàu nghèo, bất công xã hội.
Nhược điểm:
+ Bộ máy quản lý cồng kềnh, quan liêu, thiếu nhạy bén đối với những nhu cầu thay đổi của thị trường. + Phân phối nguồn lực kém hiệu quả. + Kế hoạch không chính xác gây ra cơ cấu nền kinh tế không phù hợp.
Ưu điểm: tận dụng những ưu điểm của 2 loại mô hình trên, đồng thời khắc phục nhược điểm vốn có của chúng.
2.2 - Những thất bại của Kinh tế Thị trường và vai trò của Chính Phủ.
-Söùc maïnh thò tröôøng: Là khả năng của một người hay doanh nghiệp ảnh hưởng quá mức đến giá thị trường.
Nguoàn goác cuûa söùc maïnh thò tröôøng. + Ñoäc quyeàn + Baûn quyeàn + Baèng saùng cheá + Thoûa thuaän haïn cheá saûn xuaát ...
Höôùng can thieäp cuûa chính phủ: ngaên caûn hoaëc laøm yeáu söï taäp trung cuûa söùc maïnh thò tröôøng.
Thông tin không hòan hảo dẫn đến sự phi
hiệu quả của thị trường bởi việc sản xuất quá mức hàng hóa không yêu cầu hoặc ngược lại.
Haøng hoùa coâng coäng.
Hàng hóa công cộng là hàng hóa đem lại lợi ích cho tất cả mọi người tiêu dùng, nhưng thị trường không cung cấp hoặc cung cấp không đủ.
Để có nhiều hàng hóa công cộng, Chính phủ đầu tư trực tiếp hoặc làm thay đổi động cơ đối với các doanh nghiệp tư nhân sản xuất nó
Ảnh hưởng của các hoạt động sản xuất hoặc tiêu dùng có ảnh hưởng gián tiếp đến hoạt động sản xuất và tiêu dùng khác mà không được phản ánh trực tiếp trong giá thị trường.
Các ngoại ứng gây ra tính phi hiệu quả của thị trường. Chính phuû phaûi can thieäp bằng cách ra các quy định pháp lý như quyền về tài sản, thương lượng giữa các bên, các tiêu chuẩn, giấy phép thực hiện.
- Sự Công bằng: Neáu thò tröôøng khoâng phaûn aùnh ñöôïc quan ñieåm coâng baèng, can thieäp cuûa chính phuû coù theå ñöôïc caàn ñeán.
3-CHU KYØ KINH DOANH. - Biến động của nền kinh tế thường được gọi là chu kỳ kinh doanh. Chu kyø kinh doanh (Business cycle) laø hieän töôïng saûn löôïng thöïc dao ñoäng leân xuoáng xung quanh saûn löôïng tieàm naêng (saûn löôïng daøi hạn).
Ñaëc ñieåm cuûa chu kyø kinh doanh
- Chu kỳ kinh doanh không có tính chất định kỳ và không thể dự báo với độ chính xác cao. - Caùc ñaïi löôïng kinh teá vó moâ bieán ñoäng cuøng nhau, song chúng biến động với quy mô khác nhau. - Saûn löôïng giaûm thì thaát nghieäp taêng.
Tăng trưởng kinh tế: là thời kỳ mà sản lượng gia tăng do có sự gia tăng của lực lượng lao động, vốn, tiến bộ công nghệ và mọi người có mức sống cao hơn trước.
Nhöõng quan ñieåm veà tính baát oån ñònh vó moâ
Yeáu toá quyeát ñònh
Keát quaû
Saûn löôïng
Caùc löïc löôïng thò tröôøng beân trong
Vieäc laøm
Neàn kinh teá vó moâ
Nhöõng cuù soác beân ngoaøi
,…
Giaù caû
Nhöõng ñoøn baåy chính saùch
Tăng trưởng
Cân đối quốc tế
Caùc löïc löôïng thò tröôøng beân trong: Taêng tröôûng daân soá, haønh vi chi tieâu, phaùt minh, saùng kieán … Nhöõng cuù soác beân ngoaøi: chieán tranh, thieân tai… Nhöõng ñoøn baåy chính saùch: chính saùch thueá, chi tieâu chính phuû, bieán ñoäng tieàn teä…
4-Toång caàu, Tổng Cung và Cân bằng Vĩ mô
- Các yếu tố ảnh hưởng đến Tổng cầu.
+ Mức giá chung của nền kinh tế. + Thu nhập của hộ gia đình. + Chính sách thuế và chi tiêu của Chính phủ. + Khối lượng tiền tệ cung ứng .
-Ñöôøng toång caàu doác xuoáng.
-Hieäu öùng cuûa caûi. -Hieäu öùng laõi suaát. -Hieäu öùng ngoaïi thöông.
4.2-Toång cung
- Toång löôïng haøng hoùa vaø dòch vuï maø caùc doanh nghieäp saûn xuaát ra vaø muoán baùn taïi moãi möùc giaù cho tröôùc baát kyø.
- Các yếu tố ảnh hưởng đến Tổng cung.
+ Mức giá chung của nền kinh tế + Năng lực sản xuất của quốc gia. + Chi phí sản xuất, thuế, lãi suất…
Trong dài hạn đường tổng cung thẳng đứng.
Trong dài hạn, lượng hàng hóa và dịch vụ sản xuất ra phụ thuộc vào lao động, tư bản, tài nguyên thiên nhiên và công nghệ của nền kinh tế, chứ không phụ thuộc vào mức giá.
Trong ngắn hạn ñöôøng toång cung doác leân.
4.3-Traïng thaùi caân baèng vó mô.
Trạng thái mà đường Tổng cung và Tổng cầu gặp nhau. Tại Eo: Mức giá cân bằng Po
Sản lượng cân bằng Yo.
P
Yp
Eo
Po
Y
O
Yo
AS AD
SỰ CÂN BẰNG AD - AS
- Söï dòch chuyeån phaùt sinh töø tieâu duøng. - Söï dòch chuyeån phaùt sinh töø ñaàu tö. - Söï dòch chuyeån phaùt sinh töø chi tieâu chính phuû. - Söï dòch chuyeån phaùt sinh töø xuaát khaåu roøng.
4.4-Nhöõng yeáu toá làm ñöôøng toång caàu dòch chuyeån.
chu kyø kinh doanh laø haäu quaû dòch chuyeån cuûa caùc ñöôøng toång cung vaø toång caàu.
- Nhöõng thay ñoåi phaùt sinh töø lao ñoäng. - Nhöõng thay ñoåi phaùt sinh töø tö baûn. - Nhöõng thay ñoåi phaùt sinh töø taøi nguyeân thieân nhieân - Nhöõng thay ñoåi phaùt sinh töø tri thöùc coâng ngheä. - Nhöõng thay ñoåi phaùt sinh töø chi phí.
4.5- Những yếu tố làm ñöôøng toång cung ngaén haïn dòch chuyeån.
- Chuyeån dòch ñöôøng toång caàu: aùp duïng caùc coâng cuï chính saùch kích thích hoaëc haïn cheá chi tieâu
- Chuyeån dòch ñöôøng toång cung: thöïc hieän caùc ñoøn baåy chính saùch maø giaûm ñöôïc chi phí hoaëc taêng ñöôïc saûn löôïng öùng vôùi moïi giaù
- Ñeå maëc thò tröôøng tö do: neáu khoâng theå nhaän dieän hoaëc kieåm soaùt ñöôïc caùc yeáu toá quyeát ñònh toång caàu hoaëc toång cung thì chuùng ta ñöøng neân can thieäp vaøo thò tröôøng.
4.6-Caùc chieán löôïc chính saùch cô baûn
laø söï vaän duïng söùc maïnh veà thueá vaø chi tieâu chính
- Chính saùch taøi chính: phuû ñeå laøm thay ñoåi hieäu quaû kinh teá.
- Chính saùch tieàn teä: Chính saùch tieàn teä laø vieäc söû duïng nhöõng kieåm soaùt tieàn teä vaø tín duïng ñeå thay ñoåi hieäu quaû kinh teá. Ngaân haøng trung öông laø toå chöùc tröïc tieáp kieåm soaùt toaøn boä chính saùch tieàn teä.
- Chính saùch troïng cung: söû duïng nhöõng khuyeán khích thueá vaø caùc cô cheá khaùc ñeå taêng khaû naêng vaø yù muoán saûn xuaát haøng hoùa dòch vuï.
Nhöõng söï löïa choïn chính saùch cuï theå.
Luận điểm cơ bản là cung sẽ tự tạo ra cầu. Để giải quyết khủng hoảng thì không phải kích cầu mà là tăng năng suất lao động. Muốn tăng năng suất thì phải kích thích lao động, đầu tư và tiết kiệm. Theo họ tiết kiệm là quan trọng nhất, chỉ có tiết kiệm mới đảm bảo cho đầu tư và bù đắp được thâm hụt ngân sách. Họ phê phán quan điểm của phái trọng cầu và của phái Keynes khi các phái này phân tích nguyên nhân của khủng hoảng kinh tế là do thiếu cầu và do tiết kiệm quá lớn.
