Bài giảng "Kinh tế vĩ mô - Bài 7: Mô hình IS-LM và tổng cầu" cung cấp cho người học các kiến thức: Thị trường hàng hóa và đường IS, tổng cầu, sản lượng cân bằng, số nhân, chính sách tài khóa, nghị lý tiết kiệm,... Mời các bạn cùng tham khảo.
Chương trình giảng dạy kinh tế Fulbright, 2007-08
Kinh tế vĩ mô - Bài giảng 7
Baøi giaûng soá 7
TRUONG QUANG HUNG
1
thu nhaäp
Thò tröôøng taøi saûn Cung tieàn (M/P) Caàu tieàn (L) Thò tröôøng haøng hoùa Saûn löôïng (Y) Toång caàu (YD)
laõi suaát
TRUONG QUANG HUNG
2
Trương Quang Hùng
Chính saùch tieàn teä M Chính saùch taøi khoùa G,T
Chương trình giảng dạy kinh tế Fulbright, 2007-08
Kinh tế vĩ mô - Bài giảng 7
TRUONG QUANG HUNG
3
• Giả thiết cơ bản
– Giá và tiền lương là cố định – Nguồn lực còn dư thừa(cid:198) Tổng cung co giãn hoàn
tòan với giá
– Tổng cầu quyết định sản lượng/thu nhập – Nền kinh tế đóng
TRUONG QUANG HUNG
4
Trương Quang Hùng
Chương trình giảng dạy kinh tế Fulbright, 2007-08
Kinh tế vĩ mô - Bài giảng 7
• Tổng cầu hay tổng chi tiêu dự tính
– Chi tiêu tiêu dùng của hộ gia đình phụ thuộc vào thu
nhập khả dụng
C = C(Y-T)
MPC = ∆C/ ∆(Y-T); 0 I = I – Thuế và chi tiêu mua hàng của chính phủ cũng là biến ngọai sinh T = T và G = G – Tổng cầu TRUONG QUANG HUNG 5 TỔNG CẦU YD = C(Y-T) + I + G YD YD ∆YD ∆Y ∆YD/∆Y = MPC A TRUONG QUANG HUNG 6 Trương Quang Hùng Y 0 Chương trình giảng dạy kinh tế Fulbright, 2007-08 Kinh tế vĩ mô - Bài giảng 7 • Cân bằng thị trường – Đồng nhất thức thu nhập và cân bằng thị trường • Sản lượng cân bằng Y = YD
S = I – Là mức sản lượng mà khi đạt được không có động cơ thay đổi – Sản lượng có khuynh hướng hội tụ về mức sản lượng cân bằng TRUONG QUANG HUNG 7 SẢN LƯỢNG CÂN BẰNG – Sản lượng cân bằng không nhất thiết là mức sản lượng tiền năng Đường 450 YD YD UI 8 Trương Quang Hùng Y* YP Y Y0 0
TRUONG QUANG HUNG Chương trình giảng dạy kinh tế Fulbright, 2007-08 Kinh tế vĩ mô - Bài giảng 7 SẢN LƯỢNG CÂN BẰNG S S,I I TRUONG QUANG HUNG 9 Y 0 Y* • Chính saùch taøi khoùa coù taùc duïng khuyeách ñaïi ñoái vôùi saûn löôïng/thu nhaäp • Soá nhaân chi mua haøng hoùa cuûa chính phuû – ∆Y/∆G = 1/(1-MPC) > 1 • Soá nhaân thueá – phaûn aùnh möùc saûn löôïng /thu nhaäp taêng theâm khi chính phuû taêng chi mua haøng hoùa 1 ñôn vò – ∆Y/∆T = -MPC/(1-MPC) <0 TRUONG QUANG HUNG 10 Trương Quang Hùng – phaûn aùnh möùc thay ñoåi saûn löôïng/thu nhaäp khi thueá taêng leân 1 ñôn vò Chương trình giảng dạy kinh tế Fulbright, 2007-08 Kinh tế vĩ mô - Bài giảng 7 YD YD1 YD0 ∆G Y0 Y1 Y TRUONG QUANG HUNG 11 CHÍNH SAÙCH TAØI KHOÙA • Chính saùch taøi khoùa ∆ Y* – Quyeát ñònh cuûa chính phuû veà thueá vaø chi tieâu
– Chính saùch taøi khoùa môû roäng & thu hẹp
• Muïc tieâu cuûa chính saùch taøi khoùa – Taêng thu nhaäp, taïo vieäc laøm, giaûm laïm phaùt trong ngaén haïn • Caùc coâng cuï cuûa chính saùch taøi khoùa – Taêng tröôûng trong daøi haïn TRUONG QUANG HUNG 12 Trương Quang Hùng – Thay ñoåi chi tieâu chính phuû (G)
– Thay ñoåi thueá (T) Chương trình giảng dạy kinh tế Fulbright, 2007-08 Kinh tế vĩ mô - Bài giảng 7 CHÍNH SAÙCH TAØI KHOÙA • Chính sách tài khóa và ngân sách
– Ñaàu tö, tieát kieäm vaø thaâm huït ngaân saùch
– Nguyeân nhaân naøo daãn ñeán thaâm huït ngaân saùch? • Thaâm huït ngaân saùch vaø Nôï chính phuû TRUONG QUANG HUNG 13 CHÍNH SAÙCH TAØI KHOÙA • Caùc coâng cuï oån ñònh töï ñoäng – Laøm giaûm quy moâ soá nhaân vaø giaûm phaûn öùng cuûa saûn löôïng ñoái vôùi caùc cuù soác caàu. • Chính saùch taøi khoùa chuû ñoäng – Khuynh höôùng tieâu duøng bieân thaáp seõ laøm giaûm soá nhaân – Caùc coâng cuï oån ñònh töï ñoäng khoâng theå ñöa neàn kinh teá veà traïng thaùi toøan duïng TRUONG QUANG HUNG 14 Trương Quang Hùng – Khi toång caàu thaáp baát thöôøng, chính phuû kích caàu baèng giaûm thueá, taêng chi tieâu hoaëc caû hai Chương trình giảng dạy kinh tế Fulbright, 2007-08 Kinh tế vĩ mô - Bài giảng 7 CHÍNH SAÙCH TAØI KHOÙA • Vaán ñeà cuûa chính saùch taøi khoùa chuû ñoäng – Ñoä treã veà thôøi gian
– Tính baát ñònh: Döï baùo kinh teá chính xaùc ñeán möùc ñoä naøo? – Vaán ñeà thaâm huït ngaân saùch
– Chính saùch taøi khoùa vaø hình thaønh döï ñoùan cuûa caùc caù nhaân veà töông lai – Kinh teá chính trò cuûa chính saùch taøi khoùa TRUONG QUANG HUNG 15 NGHÒCH LYÙ TIEÁT KIEÄM (cid:131) Nghòch lyù tieát kieäm taêng S -> giaûm C -> giaûm YD (cid:198) giaûm
Y(cid:198) giaûm S
Nghòch lyù naøy ñuùng khi naøo? TRUONG QUANG HUNG 16 Trương Quang Hùng Chương trình giảng dạy kinh tế Fulbright, 2007-08 Kinh tế vĩ mô - Bài giảng 7 NGHÒCH LYÙ TIEÁT KIEÄM S1 S,I S0 I0 TRUONG QUANG HUNG 17 0 Y Y1 Y0 Trương Quang Hùng Chương trình giảng dạy kinh tế Fulbright, 2007-08 Kinh tế vĩ mô - Bài giảng 7 THÒ TRÖÔØNG HAØNG HOÙA
VAØ ÑÖÔØNG IS • Ñaàu tö vaø laõi suaát I = I (r ) ;
• Quan heä IS { (Y, r) : Y = C(Y-T) + I( r) + G} • Ñoä doác cuûa ñöôøng (IS)
dr/dY =(1-MPC)/ I’(r )
• Söï dòch chuyeån ñöôøng (IS)
∆Y = ∆G/(1-MPC) ∆ Y = -MPC*∆T /(1-MPC) TRUONG QUANG HUNG 19 ÑÖÔØÙNG IS VAØ THÒ TRÖÔØNG HAØNG HOÙA YD r
r1
r0 I( r) ESG 0 0 Y I1 I0 Y1 Y0 I EDG r
r1
r0 IS TRUONG QUANG HUNG 20 Trương Quang Hùng 0 Y Y1 Y0 Chương trình giảng dạy kinh tế Fulbright, 2007-08 Kinh tế vĩ mô - Bài giảng 7 SÖÏ DÒCH CHUYEÅN ÑÖÔØNG IS KHI ∆G>0 YD YD1 YD0 ∆G Y r ∆Y r0 TRUONG QUANG HUNG 21 SÖÏ DÒCH CHUYEÅN ÑÖÔØNG IS
KHI ∆T>0 IS1 IS0 Y Y0 Y1 YD YD0 -MPC*∆T<0 YD1 Y r ∆Y r0 TRUONG QUANG HUNG 22 Trương Quang Hùng IS0 IS1 Y Y0 Y1 Chương trình giảng dạy kinh tế Fulbright, 2007-08 Kinh tế vĩ mô - Bài giảng 7 TOÙM TAÉT VEÀ ÑÖÔØNG IS • Ñöôøng IS coù heä soá goùc aâm
• Ñoä doác cuûa ñöôøng IS coù quan heä ngöôïc chieàu vôùi soá nhaân vaø ñoä nhaïy cuûa ñaàu tö
ñoái vôùi r • Ñöôøng IS dòch chuyeån khi coù söï thay ñoåi trong T hoaëc G • Ñieåm naèm beân phaûi IS-> ESG vaø nhöõng ñieåm naèm beân traùi IS-> EDG TRUONG QUANG HUNG 23 TRUONG QUANG HUNG 24 Trương Quang Hùng Chương trình giảng dạy kinh tế Fulbright, 2007-08 Kinh tế vĩ mô - Bài giảng 7 • Cung tieàn • Cô sôû tieàn – M = C + DD • Quan heä giöõa M vaø MB
M = mm×MB • Trong moâ hình naøy cung tieàn ñöôïc giaû thieát laø
bieán ngoïai sinh phuï thuoäc vaøo chính saùch tieàn
teä TRUONG QUANG HUNG 25 CUNG TIEÀN – MB = C + R (M/P) r TRUONG QUANG HUNG 26 Trương Quang Hùng M/P 0 Chương trình giảng dạy kinh tế Fulbright, 2007-08 Kinh tế vĩ mô - Bài giảng 7 CACAÀÀU TIEU TIEÀÀN VAN VAØØ CAÂN BA
TRTRÖÖÔÔØØNG TIE NG TREÂN THÒ
CAÂN BAÈÈNG TREÂN THÒ
NG TIEÀÀN TEN TEÄÄ (cid:131) (cid:131) Giôùi haïn cuûa caûi vaø löïa choïn taøi saûn
W = MD + BD
W = MS + BS
(MD –MS) = ( BS-BD)
(MD/P –MS/P) = ( BS/P-BD/P)
Caàu tieàn
MD/P = L ( Y, r) ; Ly>0 vaø Lr<0
Caân baèng thò tröôøng tieàn teä M/P = L (Y, r) TRUONG QUANG HUNG 27 HAHAØØM CAM CAÀÀU TIEU TIEÀÀNN (cid:131) r 28 TRUONG QUANG HUNG Trương Quang Hùng L(Y,r)
Y 0 Chương trình giảng dạy kinh tế Fulbright, 2007-08 Kinh tế vĩ mô - Bài giảng 7 CAÂN BAÈNG
TREÂN THÒ TRÖÔØNG TIEÀN TEÄ r (M/P) Ñieåm caân baèng r0 29 L(Y,r) SÖÏ THAY ÑOÅI LAÕI SUAÁT CAÂN
BAÈNG KHI ∆M >0 Y 0
TRUONG QUANG HUNG (M/P)0 (M/P)1 r r0 r1 L(Y,r) 30 TRUONG QUANG HUNG Trương Quang Hùng Y 0 Chương trình giảng dạy kinh tế Fulbright, 2007-08 Kinh tế vĩ mô - Bài giảng 7 SÖÏ THAY ÑOÅI LAÕI SUAÁT CAÂN BAÈNG
KHI ∆Y >0 r (M/P) r1 r0 L(Y1,r) L(Y0,r) 31 TRUONG QUANG HUNG THÒ TRÖÔØNG TIEÀN TEÄ VAØ ÑÖÔØNG LM (cid:131) Caân baèng thò tröôøng tieàn teä M/P = L (Y, r)
M/P = kY – hr; k > 0 vaø h > 0 (cid:131) Quan heä LM { (Y, r) : M/P = L(Y, r) }
+ -
M/P = kY – hr
d(M/P) = k.dY – h.dr = 0 (cid:131) Ñoä doác ñöôøng LM
dr/dY = k/h > 0 (cid:131) Söï dòch chuyeån ñöôøng LM TRUONG QUANG HUNG 32 dr = - d(M)/h < 0
dr = (k/h).dY > 0 Trương Quang Hùng M/P 0 Chương trình giảng dạy kinh tế Fulbright, 2007-08 Kinh tế vĩ mô - Bài giảng 7 SÖÏ HÌNH THAØNH ÑÖÔØNG LM r r M/P LM ESM r1 EDM r0 L(Y1)
L(Y0) TRUONG QUANG HUNG 33 SSÖÏÖÏ DÒCH CHUYE Y0 Y1 0 M2/P Y (M/P)0 r r LM0 LM1 r0 r1 TRUONG QUANG HUNG L Trương Quang Hùng Y0 r Y
34 0 Chương trình giảng dạy kinh tế Fulbright, 2007-08 Kinh tế vĩ mô - Bài giảng 7 TOÙM TAÉT VEÀ ÑÖÔØNG LM (cid:131) Ñöôøng LM coù heä soá goùc döông
(cid:131) Ñoä doác cuûa ñöôøng LM coù quan heä cuøng chieàu vôùi k vaø ngöôïc chieàu vôùi h
(cid:131) Ñöôøng LM dòch chuyeån khi coù söï thay trong M.. Moät söï gia taêng trong M laøm ñoåi
dòch ñöôøng LM xuoáng döôùi (cid:131) Ñieåm naèm beân phaûi LM-> EDM vaø nhöõng ñieåm naèm beân traùi LM-> EDG TRUONG QUANG HUNG 35 TRUONG QUANG HUNG 36 Trương Quang Hùng Chương trình giảng dạy kinh tế Fulbright, 2007-08 Kinh tế vĩ mô - Bài giảng 7 MOÂ HÌNH IS-LM Y = C(Y-T) + I ( r ) + G (IS) (M/P) = L(Y,r) (LM) Bieán noäi sinh : Y, r Bieán ngoïai sinh : M, T, G TRUONG QUANG HUNG 37 CAÂN BAÈNG TREÂN THÒ TRÖÔØNG HAØNG
HOÙA VAØ TIEÀN TEÄ (I) ESG
ESM (II) (IV) r LM (M/P) ESG EDG EDM ESM (III) r0 EDG, EDM IS(T,G) 38 TRUONG QUANG HUNG Trương Quang Hùng 0 Y0 Y Chương trình giảng dạy kinh tế Fulbright, 2007-08 Kinh tế vĩ mô - Bài giảng 7 Cô cheá ñieàu chænh döïa vaøo 2 giaû thieát:
Y taêng khi EDG vaø Y giaûm khi ESG
r taêng khi EDM vaø r giaûm khi ESM Cô cheá ñieàu chænh Khu vöïc I: Y vaø r giaûm
Khu vöïc II: Y giaûm vaø r taêng
Khu vöïc III: Y vaø r taêng
Khu vöïc IV: Y taêng vaø r giaûm Cô cheá ñieàu chænh khi thò tröôøng tieàn teä linh hoïat TRUONG QUANG HUNG 39 (cid:131) Coâng cuï cuûa chính saùch tieàn teä
Nghieäp vuï thò tröôøng môû
Quy ñònh tyû leä döï tröõ baét buoäc
Laõi suaát chieát khaáu
d(M/P) =m(c,r)(dNDCG +dNDCCOB) (cid:131) Cô cheá ñieàu chænh taêng tieàn(cid:198) dư cung tiền(cid:198) mua trái phiếu (cid:198)
giaù trái phiếu taêng (cid:198) laõi suaát giaûm(cid:198)
ñaàu tö giaûm (cid:198) saûn löôïng giaûm TRUONG QUANG HUNG 40 Trương Quang Hùng Chương trình giảng dạy kinh tế Fulbright, 2007-08 Kinh tế vĩ mô - Bài giảng 7 TAÙC ÑOÄNG CUÛA
TAÊNG CUNG TIEÀN r LM0 LM1 r0 r1 IS0 TRUONG QUANG HUNG 41 HIEÄU LÖÏC CUÛA
CHÍNH SAÙCH TIEÀN TEÄ (cid:131) Chính saùch tieàn coù hieäu löïc khi caàu tieàn thöïc khoâng nhaïy caûm ñoái vôùi söï bieán ñoäng
cuûa laõi suaát taêng M2 (cid:198) giaûm maïnh r (cid:198) taêng maïnh I (cid:198)
taêng maïnh Y (cid:131) Chính saùch tieàn teä khoâng coù hieäu löïc khi
caàu tieàn co giaõn hoøan toøan ñoái vôùi laõi suaát (Baãy
thanh khoûan) taêng (M2/P)-> r khoâng bò aûnh höôûng-> YD vaø Y cuõng khoâng bò aûnh höôûng TRUONG QUANG HUNG 42 Trương Quang Hùng Y0 Y Y1 0 Chương trình giảng dạy kinh tế Fulbright, 2007-08 Kinh tế vĩ mô - Bài giảng 7 HIEÄU LÖÏC CUÛA
CHÍNH SAÙCH TIEÀN TEÄ LM0 r LM1 LM’0 LM’1 r0 r1 IS0 TRUONG QUANG HUNG 43 Y0 Y’1 Y1 Y 0 (cid:131) Cô cheá ñieàu chænh taêng G hay giaûm T -> taêng YD-> taêng Y (cid:198) taêng L(cid:198) taêng r(cid:198) giaûm I (cid:198) giaûm Y (cid:131) Hieäu öùng laán aùt ( crowding- out effect)
taêng G (cid:198) taêng L(cid:198) taêng r(cid:198) giaûm I
chi tiêu chính phủ lấn át đầu tư tư nhân TRUONG QUANG HUNG 44 Trương Quang Hùng Chương trình giảng dạy kinh tế Fulbright, 2007-08 Kinh tế vĩ mô - Bài giảng 7 TAÙC ÑOÄNG CUÛA TAÊNG G r LM r1 r0 IS1 IS0 TRUONG QUANG HUNG 45 HIEÄU LÖÏC CUÛA
CHÍNH SAÙCH TAØI KHOÙA
(cid:131) Chính saùch taøi khoùa coù hieäu löïc khi ñaàu tö khoâng nhaïy ñoái vôùi söï thay ñoåi
cuûa laõi suaát aûnh taêng G(cid:198) taêng Y(cid:198) taêng L(cid:198) taêng r(cid:198) I
höôûng (cid:198) Y khoâng bò
khoâng bò
aûnh höôûng (cid:131) Chính saùch taøi khoùa khoâng coù hieäu löïc
khi caàu tieàn thöïc khoâng nhaïy ñoái vôùi
söï bieán ñoäng cuûa laõi suaát taêng G (cid:198) taêng Y(cid:198) taêng L(cid:198) tăng mạnh r(cid:198) giảm mạnh I(cid:198) giảm mạnh Y TRUONG QUANG HUNG 46 Trương Quang Hùng Y0 Y Y1 0 Chương trình giảng dạy kinh tế Fulbright, 2007-08 Kinh tế vĩ mô - Bài giảng 7 HIEÄU LÖÏC CUÛA
CHÍNH SAÙCH TAØI KHOÙA r IS1 IS0 LM0 IS’1 IS’0 Y’1 Y1 Y Y0 47 HOÃN HÔÏP CHÍNH SAÙCH 0
TRUONG QUANG HUNG r LM0 LM1 r1 r0 IS0 IS1 TRUONG QUANG HUNG 48 Trương Quang Hùng Y0 Y Y1 0 Chương trình giảng dạy kinh tế Fulbright, 2007-08 Kinh tế vĩ mô - Bài giảng 7 MOÂ PHOÛNG (cid:131) Cuù soác ñoái vôùi ñöôøng IS Baûn naêng cuûa caùc nhaø ñaàu tö vaø söï kyø voïng vaøo lôïi nhuaän trong töông lai Nieàm tin cuûa ngöôøi tieâu duøng veà
trieån voïng cuûa neàn kinh teá (cid:131) Cuù soác ñoái vôùi ñöôøng LM Thay ñoåi caàu tieàn danh nghóa (ngoaïi sinh ) nhö ñoåi môùi taøi chính TRUONG QUANG HUNG 49 GIÔÙI HAÏN CUÛA MOÂ HÌNH IS-LM (cid:131) Moâ hình ñaõ boû qua ñoä treã thôøi gian trong phaân tích chính saùch (cid:131) Moâ hình naøy khoâng giuùp chuùng ta thaáy ñöôïc taùc ñoäng cuûa toång caàu ñoái vôùi giaù vaø saûn
löôïng (cid:131) Vôùi giaû thieát giaù coá ñònh moâ hình naøy khoâng
theå phaân tích ñöôïc vaán ñeà laïm phaùt. TRUONG QUANG HUNG 50 Trương Quang Hùng Chương trình giảng dạy kinh tế Fulbright, 2007-08 Kinh tế vĩ mô - Bài giảng 7 ÑÖÔØNG TOÅNG CAÀU r P LM(P2) LM(P1) P2 P1 AD IS SÖÏ DÒCH CHUYEÅN ÑÖÔØNG TOÅNG CAÀU
KHI CUNG TIEÀN TAÊNG 0 Y2 Y1 Y2 Y Y1 0
TRUONG QUANG HUNG Y
51 LM1 r LM2 IS Y P P AD2 TRUONG QUANG HUNG 52 Trương Quang Hùng AD1 0 Y Y1 Y 2 Chương trình giảng dạy kinh tế Fulbright, 2007-08 Kinh tế vĩ mô - Bài giảng 7 SÖÏ DÒCH CHUYEÅN ÑÖÔØNG TOÅNG
CAÀU KHI TAÊNG G HOAËC GIAÛM T LM1 r IS2 IS1 Y P P 53 TRUONG QUANG HUNG MOÂ HÌNH
TOÅNG CUNG-TOÅNG CAÀU AD2
AD1 0 Y Y1 Y2 LAS P SAS AD Trương Quang Hùng 0 Y Y Chương trình giảng dạy kinh tế Fulbright, 2007-08 Kinh tế vĩ mô - Bài giảng 7 ÑAÏI SUY THOÙAI • Taïi sao coù ñaïi suy thoái?
• Giaû thuyeát veà chi tieâu: do söï giaûm suùt chi tieâu
– Giaûm suùt chi tieâu tieâu duøng do söï suïp ñoå thò tröôøng chöùng khoùan – Söï giaûm maïnh cuûa ñaàu tö vaøo nhaø ôû sau giai ñoïan buøng noå – Ñaàu tö tieáp tuïc giaûm do söï phaù saûn cuûa caùc ngaân haøng • Giaû thuyeát tieàn teä: do giaûm cung öùng tieàn Trương Quang Hùng – Giaûm chi tieâu do chính saùch ngaân saùch caân baèng.CÂN BẰNG THỊ TRƯỜNG
SỐ NHÂN
SỐ NHÂN
MOÂ HÌNH IS-LM
YD (I0 )
YD (I1 )
THÒ TRÖÔØNG TIEÀN TEÄ VAØ
ÑÖÔØNG LM
CUNG TIEÀN
DÒCH CHUYEÅÅN N
NG LM KHI ∆M> 0
ÑÖÑÖÔÔØØNG LM
(M/P)1
CAÂN BAÈNG NGAÉN HAÏN:
MOÂ HÌNH IS-LM
CÔ CHEÁ ÑIEÀU CHÆNH
CHÍNH SAÙCH TIEÀN TEÄ
CHÍNH SAÙCH TAØI KHOÙA
