Bài giảng Vi sinh vật môi trường (TS. Lê Quốc Tuấn)

ChChööôngông 11

SSöïöï phaân vavaäätt trong

phaân boboáá cucuûûaa Vi Vi sinhsinh trong moâimoâi trtrööôôøøngng

KhoaKhoa MoâiMoâi trtrööôôø

TS. TS. LeâLeâ QuoQuoá øngng vavaø

ø TaTaø

ÑÑaaï

ïii hohoï

ïcc NoângNoâng LaâmLaâm TP. TP. HoHoà

ácc TuaTuaá ánn øii nguyeân nguyeân à ChChíí MinhMinh

ÑÑaaëëcc ññieieååmm chung

chung cucuûûaa vi vi sinhsinh vavaäätt

-- KKííchch ththööôôù

-- HaHaá

ùcc nhonhoû ù û bebeù

-- SinhSinh trtrööôôû

ápp thuthu nhienhieà chuyeå àuu, , chuye ånn hohoù nhanh ùaa nhanh

-- NaêngNaêng llöïöïcc ththííchch öùöùngng mamaï

ûngng nhanh nhanh, , phaphaù ùtt trietrieå ånn mamaï ïnhnh

ïnhnh vavaø ø deãdeã phaphaù ùtt sinhsinh

-- PhaânPhaân boboá

biebieá ánn dòdò

á roroä ängng, , chuchuû ûngng loaloaï àuu ïii nhienhieà

CaCaá

áuu trutruù

ùcc teteá

á babaø

ånn khuaå øoo vi vi khua

Theå bieân Thaønh teá baøo Maøng teá baøo

Teá baøo chaát

Ribosome Plasmid

Thuï theå

Ñuoâi vi khuaån

Theå Nhaân (DNA)

CaCaá

áuu trutruù

ùcc mamaø

øngng cucuû

ûaa teteá

á babaø

ånn khuaå øoo vi vi khua

Thaønh TB VK Gram döông

Thaønh teá baøo

Maøng nguyeân sinh

Gram döông

Thaønh TB VK Gram döông

Maøng Ngoaøi

Thaønh teá baøo

Lôùp trung gian

Maøng nguyeân sinh

Gram aâm

MoâMoâ hhììnhnh hohoù

ùaa mamaø

øngng teteá

á babaø

ånn khuaå øoo vi vi khua

NGOAØI

ø

o a b

á

Maøng ngoaøi

ø

e t h n a h T

Maøng nguyeân sinh

TRONG

MMộộtt ssốố phương

chuyểểnn cacaù ùcc

phương ththứứcc vvậậnn chuy qua mamaø

chchấấtt qua

øngng

THÖÏC BAØO

Thaåm thaáu qua lôùp lipid

Thaåm thaáu qua protein

Vaän chuyeån chuû ñoäng

Vaän chuyeån thuï ñoäng

SSöïöï phaân

phaân boboá

á cucuû

ûaa VSV VSV trong

trong moâimoâi trtrööôôø

øngng

(cid:190)(cid:190) Trong

Trong moâimoâi trtrööôôø

átt øngng ññaaá

(cid:190)(cid:190) LaLaø

ø moâimoâi trtrööôôø

øngng ththííchch hôhôï

ïpp chocho sinhsinh trtrööôôû

ûngng vavaø

ø phaphaù

ùtt trietrieå

ûaa ånn cucuû

VSVVSV

(cid:190)(cid:190) CoCoù

ù ññaaà

àyy ññuuû

û chachaá

átt dinhdinh ddööôõngôõng vavaø

ø vi vi llööôôï

ïngng

(cid:190)(cid:190) CoCoù

ù oxyoxy

(cid:190)(cid:190) ÑÑooä

ä aaå

åmm totoá

átt (70(70--80%),

80%), nhienhieä

ätt ññooä

ä ththííchch hôhôï

ïpp (20

(20 –– 303000C)C)

(cid:190)(cid:190) PhaânPhaân boboá

theo chiechieà á theo

àuu saâusaâu

(cid:190)(cid:190) PhaânPhaân boboá

theo loaloaï á theo

átt ïii ññaaá

(cid:190)(cid:190) PhaânPhaân boboá

theo loaloaï á theo

ïii caâycaây trotroà

àngng

CaCaù

ùcc nhonhoù

átt vavaø

ø vaivai trotroø ø

ùmm VSV VSV trong ûaa chuchuù cucuû

trong ññaaá ùngng

Hoâ haáp

Loaïi boû H2S, +, Caùc ñoäc NH4 chaát

Quang hôïp

Phaân raõ caùc chaát thaûi töï nhieân trong ñaát vaø nöôùc

Teá baøo cheát vaø acid höõu cô

Phaân huûy Phosphate khoù tan thaønh deã tan, saét vaø calcium,

Chuyeån caùc hôïp chaát -; coù nitô thaønh (NO3 SX enzyme, protein vaø acid höõu cô

Khaùng sinh cho thöïc vaät

VaiVai trotroø

ø cucuû

ûaa VSV VSV trong

trong chuoãi

chuoãi ththöùöùcc aênaên

Löôùi thöùc aên

MoMoááii quanquan heheää cucuûûaa cacaùùcc nhonhoùùmm VSV VSV ññaaáátt

ä QuanQuan heheä ù sinhsinh kykyù

ä QuanQuan heheä ängng sinhsinh cocoä

ä QuanQuan heheä hoãhoã sinhsinh

ä QuanQuan heheä khakhaù

ùngng sinhsinh

MoMoá

áii quan

quan heheä

ä gigiööõaõa ññaaá

, VSV vavaø átt, VSV

ätt ø ththöïöïcc vavaä

(cid:190)(cid:190) QuanQuan heheä

(cid:190)(cid:190) TaTaù

ä gigiööõaõa ññaaá átt vavaø átt ø VSV VSV ññaaá

(cid:190)(cid:190) CheCheá

ùcc ññooä ängng cucuû ûaa phaân phaân boboù ùnn ññeeá átt ánn VSV VSV ññaaá

(cid:190)(cid:190) CheCheá

á ññooä ä nnööôôù ùcc vavaø átt ø VSV VSV ññaaá

(cid:190)(cid:190) MoMoá

á ññooä canh tataù ä canh ùcc ññeeá átt ánn VSV VSV ññaaá

áii quan quan heheä ä ththöïöïcc vavaä ätt vavaø ø VSVVSV

MoMoá

áii quan

quan heheä

ä gigiööõaõa ññaaá

, VSV vavaø átt, VSV

ätt ø ththöïöïcc vavaä

Trao ñoåi

Khoâng khí, O2

Nöôùc

Chaát höõu cô

Maïng löôùi reã

MoâiMoâi trtrööôôø

øngng nnööôôù

ùcc vavaø

ø ssöïöï phaân

phaân boboá

á cucuû

ûaa VSVVSV

(cid:190)(cid:190) ÑÑooä

(cid:190)(cid:190) ChaChaá

ënn ä mamaë

(cid:190)(cid:190) pHpH

(cid:190)(cid:190) NhieNhieä

átt hhööõuõu côcô

(cid:190)(cid:190) AAÙ

ä ätt ññooä

Ùnhnh sasaù ùngng

SSựự phaân phaân boboá á VSV VSV trong trong moâimoâi trtrööôôø ùcc øngng nnööôôù

SÖÙC TAÛI

Möa ñöa VSV ñaát vaøo trong moâi tröôøng nöôùc cuïc boä

Chaát thaûi ñoäng vaät

MOÂI TRÖÔØNG SOÁNG

Gioù

Söû duïng phaân boùn cho caây troàng

Laéng neàn ñaùy

Baát hoaït bôûi ASMT

Nhieät ñoä

Heä thoáng töï hoaïi môû, nhieãm VSV

Ñoä maën

Laéng ñoïng/ taùi hoøa tan

Thuûy trieàu

Vi sinh vaät ñaát ñi vaøo trong moâi tröôøng nöôùc

Nöôùc loïc

Maøng vi loïc

Teá baøo VSV

Maøng vi loïc

PHOÙNG TO

NhieãmNhieãm VSV VSV trong ùcc trong nnööôôù änhnh nguy côcô gaâygaây bebeä ø nguy ángng vavaø uouoá

NÖÔÙC

VSV VSV trong trong nnööôôù ùcc vavaø ø khakhaû naêng gaâygaây bebeä û naêng änhnh

VI SINH VAÄT

TEÂN KHAÙC

LOAÏI

BEÄNH

LIEÀU

Beänh ñöôøng ruoät

Beänh kieát lî

Ngoä ñoäc thöùc aên

Beänh ñöôøng ruoät

Vieâm Gan

Beänh cuùm

Beänh thöông haøn

Ngoä ñoäc thöùc aên, nhieãm ñoäc caáp tính

Ñau hoïng

HHììnhnh aaû ûnhnh momoä ätt sosoá á loaloaø øii VSV VSV trong ùcc trong nnööôôù

MoâiMoâi trtrööôôø

øngng khoâng

ø ssöïöï phaân

á phaân boboá

khoâng khkhíí vavaø ûaa VSVVSV

cucuû

(cid:190)(cid:190) MoâiMoâi trtrööôôø

øngng khoâng khoâng khkhíí khoâng khoâng ññooà átt àngng nhanhaá

khoâng phaphaû ûii lalaø ø moâimoâi trtrööôôø øngng sosoá ûaa ángng cucuû

(cid:190)(cid:190) CaCaù

Khoâng khkhíí khoâng (cid:190)(cid:190) Khoâng VSVVSV

ùcc hahaï ïtt bubuï ïii chchöùöùaa raraá átt nhienhieà àuu VSV VSV vavaø ø babaø øoo ttöûöû VSVVSV

(cid:190)(cid:190) VSV VSV gagaä nhanh nhanh

äyy bebeä änhnh trong trong khoâng khoâng khkhíí phaphaù ùtt tataù ø ùnn xaxa vavaø

Phaân laäp VSV trong khoâng khí

SSöïöï phaân

trong phaân boboáá cucuûûaa cacaùùcc mamaààmm bebeäänhnh trong moâimoâi trtrööôôøøngng khoâng khoâng khkhíí trong trong nhanhaøø

CHAÁT GAÂY OÂ NHIEÃM KHOÂNG KHÍ

Kích thöôùc haït (micron) töø lôùn ñeán beù

n n h h i i e e m m k k h h o o n n g g k k h h íí

KK íí c c h h t t h h öö ôô cc c c a a cc c c h h a a tt v v a a V V S S V V g g a a y y o o

LaLaø ømm sasaï ïchch khoâng khoâng khkhíí babaè èngng coâng ngheä coâng nghe ùii ä mômôù

Khöû truøng khoâng khí baèng tia töû ngoaïi ñöôïc kieåm nghieäm coù theå loaïi boû moät löôïng lôùn VSV baèng caùch laøm thay ñoåi DNA cuûa chuùng, do ñoù chuùng khoâng theå sinh saûn ñöôïc

ø cucuû

ûaa vi vi sinhsinh vavaä

ätt trong

trong ttöïöï nhieân

ø nhieân vavaø

VaiVai trotroø ththöïöïcc tieãntieãn

(cid:190)(cid:190) VaiVai trotroø

ø cucuû

ûaa VSV VSV trong

nhieân trong ttöïöï nhieân

(cid:190)(cid:190) VaiVai trotroø

ø cucuû

ûaa VSV VSV trong

trong noâng

äpp nghieä noâng nghie

(cid:190)(cid:190) VSV VSV cocoù

ù vaivai trotroø

quan trotroï ø quan

ïngng trong

trong xxöûöû lylyù

ù moâimoâi trtrööôôø

øngng

(cid:190)(cid:190) VSV VSV ññooù

ùngng vaivai trotroø

quan trotroï ø quan

ïngng trong

trong ngangaø

ønhnh naêng

naêng llööôôï

ïngng

(cid:190)(cid:190) VSV VSV lalaø

ø cacaà

ànn thiethieá

átt trong

trong coâng

nghieä coâng nghie

äpp ththöïöïcc phaphaå

åmm

(cid:190)(cid:190) NhNhööõngõng vi vi sinhsinh vavaä

ánn ññooå

quan trotroï ø quan

ïngng

trong cacaù trong

ùcc ngangaø

ätt biebieá truyeà ønhnh didi truye

ànn hohoï

åii gengen cocoù , y hohoï ïcc, y

ù vaivai trotroø ïcc……

Bài giảng Vi sinh vật môi trường (TS. Lê Quốc Tuấn) - Chương 1.2

SSöïöï phaân vavaäätt trong

phaân boboáá cucuûûaa Vi Vi sinhsinh trong moâimoâi trtrööôôøøngng

ÑÑaaëëcc ññieieååmm chung

chung cucuûûaa vi vi sinhsinh vavaäätt

CaCaá

áuu trutruù

ùcc teteá

á babaø

ånn khuaå øoo vi vi khua

Theå Nhaân (DNA)

CaCaá

áuu trutruù

ùcc mamaø

øngng cucuû

ûaa teteá

á babaø

ånn khuaå øoo vi vi khua

Thaønh TB VK Gram döông

Thaønh teá baøo

Maøng nguyeân sinh

Gram döông

Thaønh TB VK Gram döông

Maøng Ngoaøi

Thaønh teá baøo

Lôùp trung gian

Maøng nguyeân sinh

Gram aâm

MoâMoâ hhììnhnh hohoù

ùaa mamaø

øngng teteá

á babaø

ånn khuaå øoo vi vi khua

NGOAØI

ø

o a b

á

Maøng ngoaøi

ø

e t h n a h T

Maøng nguyeân sinh

TRONG

MMộộtt ssốố phương

chuyểểnn cacaù ùcc

phương ththứứcc vvậậnn chuy qua mamaø

chchấấtt qua

øngng

THÖÏC BAØO

Thaåm thaáu qua lôùp lipid

Thaåm thaáu qua protein

Vaän chuyeån chuû ñoäng

Vaän chuyeån thuï ñoäng

Loaïi boû H2S, +, Caùc ñoäc NH4 chaát

Phaân raõ caùc chaát thaûi töï nhieân trong ñaát vaø nöôùc

Teá baøo cheát vaø acid höõu cô

Phaân huûy Phosphate khoù tan thaønh deã tan, saét vaø calcium,

Chuyeån caùc hôïp chaát -; coù nitô thaønh (NO3 SX enzyme, protein vaø acid höõu cô

Khaùng sinh cho thöïc vaät

VaiVai trotroø

ø cucuû

ûaa VSV VSV trong

trong chuoãi

chuoãi ththöùöùcc aênaên

Löôùi thöùc aên

MoMoááii quanquan heheää cucuûûaa cacaùùcc nhonhoùùmm VSV VSV ññaaáátt

Trao ñoåi

Khoâng khí, O2

Nöôùc

Chaát höõu cô

Maïng löôùi reã

SÖÙC TAÛI

Möa ñöa VSV ñaát vaøo trong moâi tröôøng nöôùc cuïc boä

Chaát thaûi ñoäng vaät

MOÂI TRÖÔØNG SOÁNG

Nöôùc loïc

Nöôùc loïc

Maøng vi loïc

Teá baøo VSV

Teá baøo VSV

Maøng vi loïc