S GD & ĐT T NH VĨNH PHÚCỞ Ỉ
TR NG THPT TAM ĐO 2 ƯỜ Ả
BÁO CÁO K T QU Ế Ả
NGHIÊN C U, NG D NG SÁNG KI NỨ Ứ Ụ Ế
Tên sáng ki n: ế
TÍCH H P KI N TH C VĂN TH , T C NG , CA DAOỢ Ế Ứ Ơ Ụ Ữ
VÀO GI NG D Y M T S BÀI PH N T NHIÊN ĐA LÍ 10 – THPT THEOẢ Ạ Ộ Ố Ầ Ự Ị
ĐNH H NG PHÁT TRI N NĂNG L C VÀ PH M CH T H C SINH Ị ƯỚ Ể Ự Ẩ Ấ Ọ
Tác gi sáng ki n: ả ế Nguy n Th Maiễ ị
Mã sáng ki n: 11.58.02ế
Vĩnh Phúc, năm 2020
M C L CỤ Ụ
Trang
1. L i gi i thi u……………………………….……………………………………....ờ ớ ệ 1
1.1. Lí do ch n đ tàiọ ề ………….….………….….………….….………….….…… 1
1.2. M c đíchụ………….….………….….………….….………….….………….…. 3
1.3. Đi m m i c a sáng ki n ể ớ ủ ế ………….….………….….………….….…………. 3
2. Tên sáng ki n……………………………….……………………………………….ế4
3. Tác gi sáng ki n………….…………………………………….……………………ả ế 4
4. Ch đu t t o ra sáng ki n………………………………………………………..ủ ầ ư ạ ế
….
4
5. Lĩnh v c áp d ng sáng ki n ……………………………………………………….…ự ụ ế 4
6. Ngày sáng ki n đc áp d ng l n đu ho c áp d ng th ………………………….ế ượ ụ ầ ầ ặ ụ ử
….
4
7. Mô t b n ch t c a sáng ki n……………………………….ả ả ấ ủ ế
…………………………
4
7.1. V n i dung sáng ki n ề ộ ế ………….….………….….………….….………….…. 5
7.1.1. C s lý lu n và th c ti n ơ ở ậ ự ễ ….….………….….………….….………….... 5
a. D y h c tích h p, liên môn ạ ọ ợ ……………….……………….…………….. 5
b. D y h c theo đnh h ng phát tri n năng l c ạ ọ ị ướ ể ự ……………….……….… 6
c. Th c tr ng tích h p ki n th cự ạ ợ ế ứ ……………….……………….………… 7
d. Nh ng đi u ki n cho vi c nghiên c uữ ề ệ ệ ứ ……………….………………..…. 9
7.1.2. Các b c th c hi n gi i phápướ ự ệ ả ……………….……………….…………… 9
a. B c 1 - Xây d ng h th ng n i dung c n tích h pướ ự ệ ố ộ ầ ợ ……………….……. 10
b. B c 2 - Biên so n h th ng văn th ướ ạ ệ ố ơ ……………….……………….…. 15
c. B c 3 – Cách khai thác n i dung ướ ộ …………………………………………… 37
d. B c 4 - Thi t k giáo án, d y th c nghi mướ ế ế ạ ự ệ ……………………………. 41
e. B c 5 - Ki m tra, đánh giáướ ể …………………………….……………… 53
7.1.3. Ý nghĩa ……………….……………………………….………………… 54
7.2. Tính kh thi và kh năng áp d ng c a sáng ki nả ả ụ ủ ế …………………….....……. 55
8. Nh ng thông tin c n đc b o m tữ ầ ượ ả ậ : ……………………………………………….. 56
9. Các đi u ki n c n thi t đ áp d ng sáng ề ệ ầ ế ể ụ
ki n……………………………………ế….
56
9.1. Đi u ki n c n thi tề ệ ầ ế ………….….………….….………….….………….….… 56
9.2. M t s v n đ c n l u ýộ ố ấ ề ầ ư ………….….………….….………….….…………… 57
9.3. Bài h c kinh nghi mọ ệ ………….….………….….………….….………….….… 58
10. Đánh giá l i ích thu đc ho c d ki n ợ ượ ặ ự ế …………………………………………..... 58
10.1. Đánh giá l i ích thu đc ho c d ki n có th thu đc do áp d ng sángợ ượ ặ ự ế ể ượ ụ
ki n theo ý ki n c a tác giế ế ủ ả………….….………….….………….….………….….
………
58
10.2. Đánh giá l i ích thu đc ho c d ki n có th thu đc do áp d ng sángợ ượ ặ ự ế ể ượ ụ 61
ki n theo ý ki n c a t ch c, cá nhânế ế ủ ổ ứ ………….….………….….………….….
………….…
11. Danh sách nh ng t ch c/cá nhân đã tham gia áp d ng th ……ữ ổ ứ ụ ử ……………..….. 64
TÀI LI U THAM KH O ………………………………………………Ệ Ả …………….... 65
PH L C…………………………………………………………Ụ Ụ ……………………. 66
DANH M C VI T T TỤ Ế Ắ
Vi t t tế ắ Vi t đy đế ầ ủ
DTNT Dân t c n i trúộ ộ
GDPT Giáo d c ph thôngụ ổ
GV Giáo viên
HS H c sinhọ
SGK Sách giáo khoa
THPT Trung h c ph thôngọ ổ
BÁO CÁO K T QUẾ Ả
NGHIÊN C U, NG D NG SÁNG KI NỨ Ứ Ụ Ế
1. L i gi i thi uờ ớ ệ
Th , ca dao, t c ng là nh ng sáng tác văn h c có v n, nh c đi u, giàuơ ụ ữ ữ ọ ầ ạ ệ
hình nh, k t c u ng n g n d nh ph n ánh nh n th c tâm t c a con ng iả ế ấ ắ ọ ễ ớ ả ậ ứ ư ủ ườ
tr c các hi n t ng đi s ng trong đó có các hi n t ng t nhiênướ ệ ượ ờ ố ệ ượ ự . Vi c sệ ử
d ng ki n th c văn h c, th , ca dao, t c ng vào bài d y là m t công c đ t oụ ế ứ ọ ơ ụ ữ ạ ộ ụ ể ạ
h ng thú cho h c sinh, đ minh h a cho bài h c, ... đ c ng c , ki m tra ki nứ ọ ể ọ ọ ể ủ ố ể ế
th c và đánh giá kh năng v n d ng c a các em vào nh ng tình hu ng c th ,ứ ả ậ ụ ủ ữ ố ụ ể
phù h p v i quan đi m “h c đi đôi v i hành” lý thuy t g n v i th c ti n cu cợ ớ ể ọ ớ ế ắ ớ ự ễ ộ
s ng. ố
Vi c s d ng th , ca dao, t c ng trong d y h c Đa lí cũng mang nhi uệ ử ụ ơ ụ ữ ạ ọ ị ề
ý nghĩa tích c c v i vi c h c môn Ng văn, làm cho các em hi u đc ph nự ớ ệ ọ ữ ể ượ ầ
hi n th c cu c s ng ph n ánh trong th , trong ca dao t c ng . H n n a, vi cệ ự ộ ố ả ơ ụ ữ ơ ữ ệ
s d ng văn th , ca dao, t c ng trong d y h c Đa lí cũng hoàn toàn phù h pử ụ ơ ụ ữ ạ ọ ị ợ
v i quan đi m tích h p liên môn c a B giáo d c và Đào t o hi n nay.ớ ể ợ ủ ộ ụ ạ ệ
1.1. Lí do ch n đ tàiọ ề
Ngh quyêt Đi hôi XII c a Đng đã xác đnh môt trong nh ng nhiêm vị ạ ủ ả ị ữ ụ
tr ng tâm "đt phá chi n l c" đó là: “Đi m i căn b n và toàn di n giáo d c,ọ ộ ế ượ ổ ớ ả ệ ụ
đào t o; phát tri n ngu n nhân l c, nh t là ngu n nhân l c ch t l ng cao”.ạ ể ồ ự ấ ồ ự ấ ượ
Đổi m i nên giáo d c theo h ng ti p c n năng l c, phù h p v i xu th phátớ ụ ướ ế ậ ự ợ ớ ế
tri n ch ng trình giáo d c c a thê gi i và b t k p nên giáo d c c a các n c ể ươ ụ ủ ớ ắ ị ụ ủ ướ
tiên ti n.ế
Chính vì thê, vi c đi m i t duy giáo d c trong th i đi tri th c nh mệ ổ ớ ư ụ ờ ạ ứ ằ
đáp ng s thay đi c a cu c s ng phát triên không ng ng là m t t t y u.ứ ự ổ ủ ộ ố # ừ ộ ấ ế Điổ
m i ph ng pháp d y h c tr c hêt là đáp ng yêu câu cân đt vê phâm ớ ươ ạ ọ ướ ứ ạ
chât, năng l c ng i h cự ườ ọ và cuôi cùng là vì m c tiêu đáp ng bôi c nh c a ụ ứ ả ủ
th i đi,ờ ạ nhu c u phát tri n đt n c.ầ ể ấ ướ
Có th xem đây là m t đi u ki n tiên quy t trong vi c th c hiên Ngh quy tể ộ ề ệ ế ệ ự ị ế
s 88/2014/QH13 ngày 28/11/2014 c a Qu c h i khóa 13: ố ủ ố ộ "T o chuy n bi n cănạ ể ế
b n, toàn di n v ch t l ng và hi u qu giáo d c ph thông; k t h p d y ch ,ả ệ ề ấ ượ ệ ả ụ ổ ế ợ ạ ữ
d y ng i và đnh h ng ngh nghi p; góp ph n chuy n n n giáo d c n ng vạ ườ ị ướ ề ệ ầ ể ề ụ ặ ề
truy n th ki n th c sang n n giáo d c phát tri n toàn di n c v ph m ch t vàề ụ ế ứ ề ụ ể ệ ả ề ẩ ấ
năng l c, hài hòa trí, đc, th , m và phát huy t t nh t ti m năng c a m i h cự ứ ể ỹ ố ấ ề ủ ỗ ọ
sinh".
1
Đi m i ph ng pháp d y h c Đa lí là m t nhi m v quan tr ng c aổ ớ ươ ạ ọ ị ộ ệ ụ ọ ủ
ng i giáo viên Đa lí trong nhà tr ng ph thông, góp ph n vào vi c vào vi cườ ị ườ ổ ầ ệ ệ
th c hi n thành công công cu c đi m i giáo d c c n c. ự ệ ộ ổ ớ ụ ả ướ
D y h c t ng môn riêng r nh hi n nay có tác d ng cung c p ki n th cạ ọ ừ ẽ ư ệ ụ ấ ế ứ
khoa h c, loogic, có h th ng c a t ng lĩnh v c vào đi u ki n phân hóa theoọ ệ ố ủ ừ ự ề ệ
đnh h ng ngh nghi p c a h c sinh. Tuy nhiên đi u này cũng n y sinh nh ngị ướ ề ệ ủ ọ ề ả ữ
b t c p nh khó phát tri n năng l c h c sinh d n đn tâm lí giáo viên nào cũngấ ậ ư ể ự ọ ẫ ế
coi môn c a mình là quan tr ng, môn nào cũng mu n đa nhi u ki n th c vàoủ ọ ố ư ề ế ứ
sách giáo khoa d n đn quá t i đi v i h c sinh. Tích h p và d y h c tích h pẫ ế ả ố ớ ọ ợ ạ ọ ợ
s kh c ph c đc nh ng b t c p trên.ẽ ắ ụ ượ ữ ấ ậ
Đa lí h c là môn h c có tính khái quát cao và ki n th c đa lí có m i liênị ọ ọ ế ứ ị ố
h , s d ng các thành t u c a các môn h c khác nh toán h c, hóa h c… trongệ ử ụ ự ủ ọ ư ọ ọ
đó th , t c ng , ca dao có m i quan h ch t ch v i đa lí h c. Chính vì v y,ơ ụ ữ ố ệ ặ ẽ ớ ị ọ ậ
s d ng th , t c ng , ca dao trong gi ng d y đa lí giúp cho giáo viên và h cử ụ ơ ụ ữ ả ạ ị ọ
sinh ch đng trong quá trình d y và h c, đem l i hi u qu tích c c, nâng caoủ ộ ạ ọ ạ ệ ả ự
ch t l ng giáo d c b môn.ấ ượ ụ ộ
T c ng , ca dao, dân caụ ữ - M t lo i hình văn hóa đc đáo c a ng i dânộ ạ ộ ủ ườ
Vi t Nam; là nh ng sáng tác dân gian đc truy n mi ng, ph bi n r ng rãi tệ ữ ượ ề ệ ổ ế ộ ừ
đi này qua đi khác. Nó th hi n m i m t c a cu c s ng. Trong quá trình laoờ ờ ể ệ ọ ặ ủ ộ ố
đng, lý trí c a con ng i, c m quan th m m đc tôi luy n, th hi n nh ngộ ủ ườ ả ẩ ỹ ượ ệ ể ệ ữ
quan sát, nh ng kinh nghi m v s n xu t, v th i ti t, v tr ng tr t, chănữ ệ ề ả ấ ề ờ ế ề ồ ọ
nuôi... M c dù cho đn nay v i s phát tri n c a khoa h c, k thu t công nghặ ế ớ ự ể ủ ọ ỹ ậ ệ
hi n đi, s hi u bi t c a loài ng i v th gi i đã có nhi u ti n b , songệ ạ ự ể ế ủ ườ ề ế ớ ề ế ộ
nh ng câu t c ng , ca dao v n còn nguyên giá tr đi v i môn Đa lí.ữ ụ ữ ẫ ị ố ớ ị
Vi c s d ng th , ca dao, t c ng trong d y h c Đa lí t nhiên là hoànệ ử ụ ơ ụ ữ ạ ọ ị ự
toàn có c s lí lu n và th c ti n. Đi m giao hòa gi a th , ca dao t c ng vàơ ở ậ ự ễ ể ữ ơ ụ ữ
Đa lí t nhiên là đu ph n ánh đc đi m c a t nhiên, m i quan h gi a tị ự ề ả ặ ể ủ ự ố ệ ữ ự
nhiên v i t nhiên, nh h ng c a t nhiên đn đi s ng kinh t xã h i. So v iớ ự ả ưở ủ ự ế ờ ố ế ộ ớ
Đa lí thì th , ca dao, t c ng mô t t nhiên mang tính ch t hình nh, nghị ơ ụ ữ ả ự ấ ả ệ
thu t làm cho ng i đc, ng i nghe d nh h n. ậ ườ ọ ườ ễ ớ ơ
Nói cách khác, v n d ng văn th , ca dao, t c ng trong d y h c Đa líậ ụ ơ ụ ữ ạ ọ ị
b n ch t là vi c d y h c tích h p, liên môn theo đnh h ng phát tri n năngả ấ ệ ạ ọ ợ ị ướ ể
l c và ph m ch t ng i h c.ự ẩ ấ ườ ọ V n đ đt ra là s d ng văn th , ca dao, t c ngấ ề ặ ử ụ ơ ụ ữ
trong d y h c Đa lí nh th nào, sao cho hi u qu ? ạ ọ ị ư ế ệ ả
Đ tr l i câu h i này, tôi xin đc đa ra kinh nghi m c a mình chia sể ả ờ ỏ ượ ư ệ ủ ẻ
v i các b n đng nghi p thông qua đ tài: ớ ạ ồ ệ ề “Tích h p ki n th c văn th , t cợ ế ứ ơ ụ
2
