LÝ THUY T PHÁT TRI N
Ế
Ể
Quan đi m cách ti p c n cu tr ng phái s ph thu c. ả ườ ể ế ậ ự ụ ộ
Gi ng viên h ả ướ ng d n:NGHUY N MINH Đ C Ễ Ứ ẫ
Sinh viên th c hi n :Nhóm 4 ự ệ
Quan đi m cách ti p c n c a tr ủ ế ậ ừơ ng phái s ự
ể ph thu c ụ ộ
I. B i c nh l ch s ử ố ả ị
II. Th a k lý thuy t ế ừ ế
III. M t s nghiên c u đi n hình ộ ố ứ ể
ả ị đ nh c b n c a tr ơ ả ủ ườ ng phái s ph ụ ự
IV. Các gi thu c ộ
V. Hàm ý chính sách c a tr ủ ườ ng phái s ph thu c ộ ự ụ
ng phái ng phái s ph thu c v i tr ụ ớ ườ ự ộ
VI. So sánh tr ệ ườ hi n đ i hóa ạ
Quan đi m,cách ti p c n c a tr
ể
ườ
ng phái s ự
ậ ủ ế ph thu c ộ
ụ
ằ
• Blomstrom và Hette (1984) cho r ng tr thu c ph n ánh ti ng nói c a các n ướ ế ộ đ i l ể ủ i v i qu n đi m c a tr ườ ng phái s ph ụ ự ườ c th gi i th 3 đ ể ứ ế ớ ng phái hi n đ i hóa ạ ệ ả ố ạ ớ ủ ả
I. B i c nh l ch s ử
ố ả
ị
các n c ươ • S đ v c a ch ự ổ ỡ ủ ế
ỹ ng trình “phát tri n kinh t ố ể ợ
ộ ở ề ả ủ
ướ Châu M La Tinh-ECLA” c a Liên h p qu c kéo theo ủ các nh ng kh ng ho ng v kinh t ế c này trong nh ng năm đ u c a nh ng năm 1960 : n ầ ng phái hi n chính tr ,xã h i ị ữ ữ (cid:222) S m t ni m tin vào các lý thuy t c a tr ườ ủ ế ủ ệ ề
ng t Trung Qu c và ưở ừ
mô hình phát tri n t ộ ể ừ ỏ ữ ướ ự ấ đ i hóa ạ • Ch u nh h ị ả ế
ố Cu ba :Ti n lên xã h i ch nghĩa b qua giai đo n t ạ ư ủ b n ch nghĩa ủ ả
II. Th a k lý thuy t ế
ừ ế
• Phê phán chính sách chuyên môn hóa l ch l c c a ủ ệ ạ
ECLA
ng c a ch nghĩa Macxit m i :D a trên th ng l ủ ự ắ ớ i ợ
• T t ư ưở c a cách m ng Trung Qu c và Cuba ủ ủ ạ ố
III. M t s nghiên c u đi n hình
ộ ố
ứ
ể
Frank: S phát tri n c a s kém phát tri n ể ủ ự
ự
ể
ườ
ạ ậ ủ i c a các ế ủ ng phái HĐH gi ế ớ ứ ng phái hi n đ i hóa vì: ệ đ nh r ng s l c h u c a các ự ạ ằ n i t ế ố ộ ạ ủ
• Phê phán lý thuy t c a tr - Tr ả ị i th 3 là do các y u t n ướ n ướ - Tr ị ỏ ướ ử ủ
ườ c th gi c này ườ ằ c này và ẫ
ươ ng t ướ c th gi ế ớ
. Gi c th gi ướ
ộ ướ ự ả ủ ng phái HĐH b qua l ch s c a các n c phát tri n ph ể i th 3 h ướ ứ ủ ể ị ế ớ ị ự ử
cượ
ẫ
t c a các n c ư ầ ự ế ạ ự
ẫ
ế ớ
ệ c th gi ế ớ ể ở ẽ ớ
cho r ng các n ng tây là hình m u đ các n i ớ ể i th 3 i thích s kém phát tri n c a các n ả ứ là h qu c a m t quá trình l ch s lâu dài b th c dân ệ xâm l i thích c . S d ng mô hình “qu cm u –ch h u”đ gi ơ ể ả ố ử ụ ch t o nên s kém phát tri n:S bóc l ướ ộ ủ ể phát tri n chính là nguyên nhân d n đ n s kém phát ể ự ế c th gi i th 3;càng có quan h ch t các n tri n ướ ặ ứ c phát tri n thì các n ch v i các n i th 3 ứ ướ ể ướ càng khó thoát kh i s kém phát tri n ể ỏ ự
Dos Santos:C u trúc c a s ph thu c
ủ ự
ụ
ộ
ấ
• Đ nh nghĩa v s ph thu c :Khi nào thì m i quan h ệ ộ ố ụ
c coi ượ ở ạ d ng ph ụ ố
ề ự ị gi a hai hay nhi u qu c gia đ ề ữ thu c?ộ ạ ệ ử
ị d ng thu c đ a ộ ở ạ ế ỷ ộ ụ ố ộ ị
• Có 3 d ng quan h ph thu c trong l ch s : ụ - Đ n cu i th k 19 :S ph thu c ự -T cu i th k 19 :S ph thu c tài chính –công ế ỷ ự ụ ộ
-T sau CTTG II :S ph thu c công ngh -công nghi p ế ố ừ nghi p ệ ư ự ụ ệ ệ ộ
S ph thu c công nghê –công nghi p
ự
ụ
ộ
ệ
• T sau CTTG II,các n ừ ắ ầ ướ
ệ
ữ c t o ra t m i quan h v i các ơ ả ệ ớ ừ ố
c kém phát tri n b t đ u quá ể trình công nghi p hóa và g p nh ng khó khăn c b n ặ và các khó khăn này đ ượ ạ n c phát tri n ướ ể
ụ ẩ ộ
ạ
• Các khó khăn c b n này là : ơ ả -Ph thu c vào xu t kh u ấ -Tình tr ng thâm h t cán cân thanh toán ụ -S đ c quy n công ngh c a các n c đi tr c ự ộ ệ ủ ướ ề ướ
ệ S ph thu c công ngh -công nghi p
ụ
ự
ộ
ệ
• S ph thu c công nghê-công nghi p có nh h ng gì ệ ộ
c a các n ế ủ ả ưở c kém phát ướ ự ế ủ ề
ụ đ n c u trúc c a n n kinh t ấ tri n ?ể
ộ ả ấ
ị
ấ ấ ả ự ậ ậ
-tài chính hi n đ i ạ ệ
-T o ra s phân hóa sâu s c v ti n l • Các tác đ ng đ n c u trúc s n xu t : ế - S m t cân đ i trong c u trúc s n xu t (nh nguyên): ự ấ ấ ố Khu v c s n xu t l c h u >< khu v c t p trung công ấ ạ ả ự ngh ,kinh t ế ệ ự ạ ng d n đ n s ự ề ề ươ ế ắ ẫ
ế ả
h n ch phát tri n th tr ấ ẫ c ng trong n phân hóa giàu nghèo sâu s c ắ ố ể - S m t cân đ i trong c u trúc s n xu t d n đ n s ự ấ ị ườ ự ấ ế ướ ạ
Amin: Ti n đ n CNTB c a các n
c ngo i vi
ủ
ế
ế
ướ
ạ
•
t
ự
ướ
ệ c
c ngo i vi có s khác bi ạ b n c a các n ướ ủ ư ả
ủ ế
ế ớ ệ
•
ngo i vi đ c tr ng b i s méo mó c a các ho t
ở ự
ư
ủ
ặ
ạ
ở
ộ
•
ạ ộ
ủ
ự
ng c a các ho t đ ng không t o ra c a nông thôn ra thành th m t cách
ạ ị ộ
•
i nhu n b ch y
không có h s nhân do l ệ ố
ợ
ậ
ả
ị
ế
ướ
•
ể t gi a các n
c ngo i vi và các n
c trung
c phát tri n ữ
ướ
ướ
•
ể ạ
ướ
ạ
ể c ngo i vi không th đ t n u không thách th c s chi ph i
b n ư ả ở ể
các n ế ế
ứ ự
ố
(1) Ti n đ n CNTB c a các n ế c b n v i vi c ti n đ n ch nghĩa t ủ ế ơ ả trung tâm (2) CNTB ạ đ ng xu t kh u ẩ ấ (3) S bành tr ủ ướ c i:Th t nghi p ,di c t ư ừ ệ ấ ả mù quáng… (4) N n kinh t ề vào các n (5) S khác bi ạ ệ ự tâm khi b t đ u quá trình phát tri n ắ ầ (6) Ch nghĩa t ủ đ ượ ự c a các n ủ
ướ
c s phát tri n kinh t c trung tâm
IV. Các gi
ả ị
ườ
ng phái s ự
ơ ả ủ ph thu c
đ nh c b n c a tr ụ
ộ
• S ph thu c là m t quá trình ph bi n,đúng v i t ổ ế t c ớ ấ ả
n
bên ngoài mang l ề
ụ ộ c th gi i th 3 ứ • S ph thu c là do các đi u ki n t ụ • S ph thu c đ ượ ụ i ạ c phân tích ch y u d a trên các đi u ề ệ ừ ủ ế ự
ki n kinh t
c xem nh m t b ph n c a quá trình ự ướ ự ự ệ ự ủ ậ
ế
c xem là đ i l p v i s phát tri n ộ ế ớ ộ ộ ế ộ phân c c c a n n kinh t ủ ộ • S ph thu c đ ụ ự • S ph thu c đ ụ ư ộ ộ toàn c u ầ ố ậ ượ ề ượ ự ớ ự ể
ự
ườ
ng phái s ph ụ
ị
ạ
ậ
ể
ữ
ng công nghi p,tăng
ề
Hàm ý chính sách c a tr ủ thu cộ • Đ nh nghĩa l i thu t ng “phát tri n”:Phát tri n là gì? ể -Ph i chăng phát tri n là ch tăng tr ệ ả t ng s n l ổ
ấ
ế -Hay phát tri n là c i thi n đi u ki n s ng c a m i ng
i
ườ
ố ế ớ
ướ
ạ
ỉ ưở ,tăng năng su t? ọ ủ ề i th 3) c ngo i vi (các n ứ ng trình phát tri n nh m vào đ i t ố ượ ể
dân ậ
ướ
ng nào? c ướ c th ế
ủ
ệ c th gi ằ c trung tâm (các n ướ c ngo i vi (các n ạ ướ i cho s phát tri n c a mình ể ự l c phát tri n: D a vào tài
ế ớ
ể
ự ể
ng phát tri n phù ch trong phát tri n đ t
i s đ c l p và t
ứ ự ớ ự ộ ậ
ườ ủ
ướ
ự
ế
ấ
ể ng n n kinh t ả ượ ể ệ ả các n ướ ở =>v y các ch ươ . Càng có nhi u quan h v i các n ề ệ ớ phát tri n ph ng tây ) thì các n ể ươ gi i th 3) càng không có l ợ ứ ớ c th gi i th 3 c n t .Các n ầ ự ự ướ tìm ra con đ nguyên c a mình t ủ h p,h ng t ợ c ướ n
c khác
ư ậ
ệ ớ
ướ
ắ ỏ ọ ả trong quá trình phát tri n đ t n
c
=>Nh v y có ph i là c t b m i quan h v i các n ể
ấ ướ
ổ ể
ự
ữ
ể
So sánh gi a quan đi m hdh c đi n và s ph ụ thu c c đi n
ổ ể
ộ
ệ
Quan đi m hi n ể đ i c đi n ạ ổ ể
Quan đi m s ự ể ph thu c c ổ ộ ụ đi nể
ng
ươ
ự
ủ
ướ
c th 3 ư
Đi m t ể đ ngồ Tiêu đi m c a ủ ể s nghiên c u ứ ự ng pháp Ph
ươ
ứ
ủ
S phát tri n c a các n ể i trên th gi ế ớ ng cao, t p trung M c đ tr u t ậ ộ ừ ượ vào ti n trình chung c a s phát ự ế tri n ể
ổ ể
ự
ữ
So sánh gi a quan đi m HDH c đi n và s ph ụ thu c c đi n
ổ ể
ể ộ
ể
Quan đi m HĐH c ổ đi nể
Quan đi m s ph ụ ự ể thu c c đi n ổ ể
ộ
Khác nhau Lý thuy t di s n ế
ả
ế
ươ
Ti n hóa và lý thuy t ch c năng lu n
ế ứ
ậ
Ch ng trình ECLA và lý thuy t mác tiên ế ti nế Ch y u bên ngoài
ủ ế
Ch y u là n i b
ủ ế
ộ ộ
ướ
ng là có
ườ
Nói chung là có l
iợ
ố
ế
ố
ng tây
ươ
i pháp đ phát
Thông th h iạ Ít h n các m i liên k t xã h i cách m ng
ơ ộ
ạ
c ph Các n ướ i liên k t l ế ạ
Nguyên nhân các v n ấ đ c a các n c th ế ề ủ i th 3 gi ứ ớ B n ch t c a m i liên ấ ủ ả k t qu c gia ố ế Gi ể ả tri nể
