SÁNG KI N KINH NGHI M Ế Ệ
“M T S BI N PHÁP PHÁT TRI N TH L C Đ NÂNGỘ Ố Ệ Ể Ể Ự Ể
CAO S C KH E CHO H C SINH L P 11A1 VÀ L P 11A4Ứ Ỏ Ọ Ớ Ớ
NĂM H C 2015 – 2016Ọ”
A. M đu.ở ầ
I. Lí do ch n đ tàiọ ề .
Th k XXI - Th k c a h i nh p và phát tri n đt n c chúng ta đangế ỷ ế ỷ ủ ộ ậ ể ấ ướ
trên đà phát tri n công nghi p hóa, hi n đi hóa đt n c, đn năm 2020 cể ệ ệ ạ ấ ướ ế ơ
b n tr thành m t n c công nghi p theo h ng hi n đi, song song v i đó làả ở ộ ướ ệ ướ ệ ạ ớ
s phát tri n c a khoa h c công ngh cao s d ng máy móc hi n đi (tự ể ủ ọ ệ ử ụ ệ ạ ự
đng hóa) đ s n xu t ra c a c i v t ch t là ch y u, con ng i s d ng s cộ ể ả ấ ủ ả ậ ấ ủ ế ườ ử ụ ứ
lao đng tay, chân ngày càng ít h n. M t s b ph n cán b công nhân viênộ ơ ộ ố ộ ậ ộ
ch c có tình tr ng thi u v n đng. Bên c nh đó m t s h c sinh hi n nayứ ạ ế ậ ộ ạ ộ ố ọ ệ
th ng ham ch i các trò ch i đi n t , internet, chát… Thích ăn, u ng các đườ ơ ơ ệ ử ố ố
ăn ch a nhi u ch t ng t ho c ch t béo, ít tham gia các ho t đng TDTT d nứ ề ấ ọ ặ ấ ạ ộ ẫ
đn hi n t ng th a ch t dinh d ng ngày càng nhi u, bi u hi n là th a cân,ế ệ ượ ừ ấ ưỡ ề ể ệ ừ
béo phì ngày càng ph bi n. Đây cũng là nguyên nhân d n đn các căn b nhổ ế ẫ ế ệ
nh ti u đng, huy t áp, tim m nh, gút…ư ể ườ ế ạ
Qua m i năm gi ng d y b môn th d c tr ng THPT Quan S n,ườ ả ạ ộ ể ụ ở ườ ơ
huy n Quan S n, t nh Thanh Hóa tôi nh n th y r ng vi c rèn luy n s c kh eệ ơ ỉ ậ ấ ằ ệ ệ ứ ỏ
và nâng cao th l c, trang b cho các em h c sinh kh i 11 có m t c th kh eể ự ị ọ ố ộ ơ ể ỏ
m nh, có tình tr ng th l c t t, trang b cho các em nh ng ki n th c kĩ năngạ ạ ể ự ố ị ữ ế ứ
c n thi t đ tham gia vào lao đng s n xu t t o ra nhi u c a c i v t ch t,ầ ế ể ộ ả ấ ạ ề ủ ả ậ ấ
nâng cao hi u qu trong công vi c và đc bi t có s c kh e t t đ ti p t cệ ả ệ ặ ệ ứ ỏ ố ể ế ụ
h c t p. V i nh ng lí do trên thì vi c phát tri n các t ch t th l c đ nângọ ậ ớ ữ ệ ể ố ấ ể ự ể
cao s c kh e cho các em h c sinh là m t v n đ h t s c c n thi t.ứ ỏ ọ ộ ấ ề ế ứ ầ ế
II. M c đích nghiên c u.ụ ứ
Nh m tăng c ng s c kh e, đm b o cho c th phát tri n hài hòa cânằ ườ ứ ỏ ả ả ơ ể ể
đi, gi gìn và hình thành các t th ngay ng n, phát tri n h th ng c quanố ữ ư ế ắ ể ệ ố ơ
n i t ng trong c th nh tim m ch, hô h p, h x ng, h c …Tăng c ngộ ạ ơ ể ư ạ ấ ệ ươ ệ ơ ườ
quá trình trao đi ch t, c ng c và rèn luy n h th ng th n kinh, phát tri nổ ấ ủ ố ệ ệ ố ầ ể
các t ch t v n đng, nâng cao năng l c làm vi c, trang b cho h c sinh nh ngố ấ ậ ộ ự ệ ị ọ ữ
tri th c kĩ năng, kĩ x o v n đng c n thi t cho các ho t đng khác trong cu cứ ả ậ ộ ầ ế ạ ộ ộ
s ng. Góp ph n vào vi c hình thành các thói quen đo đc, phát tri n trí tu ,ố ầ ệ ạ ứ ể ệ
rèn luy n tính t ch c k lu t, tác phong nhanh nh n, có tinh th n t p th cao. ệ ổ ứ ỉ ậ ẹ ầ ậ ể
1
M c đích c a tôi đó là đem đ tài trao đi v i các đng nghi p nh mụ ủ ề ổ ớ ồ ệ ằ
m c đích nâng cao nghi p v công tác c a b n thân góp ph n vào vi c nângụ ệ ụ ủ ả ầ ệ
cao th l c và năng l c làm vi c c a h c sinh sau khi t t nghi p THPTể ự ự ệ ủ ọ ố ệ
III. Đi t ng nghiên c u.ố ượ ứ
Đ ph c v cho quá trình nghiên c a tôi ti n hành trên hai đi t ng cóể ụ ụ ứ ế ố ượ
s l ng h c sinh, t l nam và n t ng đi đng đu nhau.ố ượ ọ ỉ ệ ữ ươ ố ồ ề
- Đi t ng tr c ti p nghiên c u là h c sinh l p 11A1 và l p 11A4 t ng số ượ ự ế ứ ọ ớ ớ ổ ố
h c sinh là 71 em.ọ
- Đi t ng đ so sách là h c sinh l p 11A2 và h c sinh l p 11A3 t ng s h cố ượ ể ọ ớ ọ ớ ổ ố ọ
sinh c a hai l p 72 em.ủ ớ
Th i gian nghiên c u: T đu h c k 1 năm h c 2015 – 2016 cho đn h tờ ứ ừ ầ ọ ỳ ọ ế ế
năm h c 2015 – 2016.ọ
Đa đi m t i sân v n đng tr ng THPT Quan S n, huy n Quan S n,ị ể ạ ậ ộ ườ ơ ệ ơ
t nh Thanh Hóa.ỉ
IV. Ph ng pháp nghiên c u.ươ ứ
- Ph ngươ pháp t ngổ h pợ phân tích tài li u.ệ
- Ph ngươ pháp quan sát và th cự nghi mệ sư ph m.ạ
- Ph ngươ pháp ki mể tra ánhđ giá các tố ch tấ thể l cự và kỷ thu tậ
- Ph ngươ pháp tính toán và xử lí số li u.ệ
B. Bi n pháp th c hi n đ gi i quy t v n đệ ự ệ ể ả ế ấ ề.
I. C s lý lu n.ơ ở ậ
Giáo d c th ch t là m t quá trình giáo d c tác đng có m c đích, có kụ ể ấ ộ ụ ộ ụ ế
ho ch, có ph ng pháp và ph ng ti n nh m phát tri n các năng l c v nạ ươ ươ ệ ằ ể ự ậ
đng c a con ng i. C th là rèn luy n k năng, hình thành các k x o v nộ ủ ườ ụ ể ệ ỹ ỹ ả ậ
đng và phát tri n các ph m ch t th l c, góp ph n t o nên s phát tri n hàiộ ể ẩ ấ ể ự ầ ạ ự ể
hòa gi a th ch t và tinh th n cho con ng i.ữ ể ấ ầ ườ
S phát tri n các th ch t là m t quá trình hình thành và bi n đi có tínhự ể ể ấ ộ ế ổ
quy lu t các thu c tính v hình thái, ch c năng t nhiên c a c th con ng iậ ộ ề ứ ự ủ ơ ể ườ
d i nh h ng c a đi u ki n s ng, trong đó có giáo d c th ch t (GDTC).ướ ả ưở ủ ề ệ ố ụ ể ấ
Quá trình này không nh ng ph thu c vào quy lu t sinh h c, mà còn phữ ụ ộ ậ ọ ụ
thu c vào các quy lu t v cu c s ng xã h i, trong đó GDTC gi m t vai tròộ ậ ề ộ ố ộ ữ ộ
ch đo.ủ ạ
Các ch s v s l ng bên ngoài c a s phát tri n các t ch t bao g mỉ ố ề ố ượ ủ ự ể ố ấ ồ
nh ng thay đi v s đo nh chi u cao, cân n ng, các vòng đo, l c bóp tay,ữ ổ ề ố ư ề ặ ự
s c b t, s c b n…Còn đc đi m v s phát tri n th ch t v m t ch tứ ậ ứ ề ặ ể ề ự ể ể ấ ề ặ ấ
l ng th hi n tr c h t s bi n đi c b n các kh năng ch c ph n c aượ ể ệ ướ ế ở ự ế ổ ơ ả ả ứ ậ ủ
2
c th theo các th i kì và các giai đo n phát tri n l a tu i, tình tr ng s cơ ể ờ ạ ể ứ ổ ạ ứ
kh e, gi i tính và trình đ t p luy n.ỏ ớ ộ ậ ệ
Phát tri n th ch t v a là m t quá trình t nhiên b i vì nó phát tri n ể ể ấ ừ ộ ự ở ể trên
c s t nhiên theo b m sinh di truy n và tuân theo các quy lu t t nhiên nhơ ở ự ẩ ề ậ ự ư
quy lu t th ng nh t c th v i môi tr ng, quy lu t tác đng qua l i gi sậ ố ấ ơ ể ớ ườ ậ ộ ạ ữ ự
thay đi c u trúc ch c năng c a c th quy lu t thay đi v l ng d n đnổ ấ ứ ủ ơ ể ậ ổ ề ượ ẫ ế
thay đi v ch t trong c th . Nó v a ph thu c vào các đi u ki n s ng xãổ ề ấ ơ ể ừ ụ ộ ề ệ ố
h i và ho t đng c a con ng i nh đi u ki n phân ph i và s d ng s nộ ạ ộ ủ ườ ư ề ệ ố ử ụ ả
ph m v t ch t (ăn, u ng); sinh ho t (vui ch i gi i trí, ngh ng i); lao đngẩ ậ ấ ố ạ ơ ả ỉ ơ ộ
s n xu t, giáo d c, TDTT…ả ấ ụ
S phát tri n các t ch t th l c cho h c sinh có th đi u khi n theo sự ể ố ấ ể ự ọ ể ề ể ự
d n d t c a giáo viên đ đi đúng h ng phù h p v i s phát tri n cá nhân vàẫ ắ ủ ể ướ ợ ớ ự ể
nhu c u và xu th c a xã h i. ầ ế ủ ộ
Các Mác - nhà khoa h c lí lu n đã nh n m nh r ng “Giáo d c trongọ ậ ấ ạ ằ ụ
t ng lai k t h p lao đng s n xu t v i trí d c và th d c. Đó không nh ngươ ế ợ ộ ả ấ ớ ụ ể ụ ữ
là bi n pháp đ tăng thêm s c s n xu t c a xã h i, mà còn là bi n pháp duyệ ể ứ ả ấ ủ ộ ệ
nh t đ đào t o con ng i phát tri n toàn di n”. H c thuy t Các Mác và Ăng-ấ ể ạ ườ ể ệ ọ ế
ghen v giáo d c toàn di n đc Lê-Nin đi sâu và phát tri n sáng t o. Ng iề ụ ệ ượ ể ạ ườ
quan tâm sâu s c đn t ng lai c a th h tr , đn cu c s ng c a h . “Thanhắ ế ươ ủ ế ệ ẻ ế ộ ố ủ ọ
niên đc bi t c n s yêu đi và s ng khoái, c n có th thao lành m nh, thặ ệ ầ ự ờ ả ầ ể ạ ể
d c, b i l i, tham quan, các bài t p th l c, nh ng h ng thú phong phú vụ ơ ộ ậ ể ự ữ ứ ề
tinh th n, h c t p, phân tích nghiên c u và c g ng ph i h p t t c các ho tầ ọ ậ ứ ố ắ ố ợ ấ ả ạ
đng y v i nhau, tinh th n minh m n sáng su t ph thu c vào m t thân thộ ấ ớ ầ ẫ ố ụ ộ ộ ể
kh e m nh”.ỏ ạ
Bác H - Lãnh t vĩ đi c a dân t c Vi t Nam sinh th i Bác r t quan tâmồ ụ ạ ủ ộ ệ ờ ấ
đn ho t đng TDTT, t t ng c a Bác đã đt n n t ng xây d ng n n TDTTế ạ ộ ư ưở ủ ặ ề ả ự ề
m i c a n c ta, đây là kh ng đnh có tính ch t cách m ng c a công tácớ ủ ướ ẳ ị ấ ạ ủ
TDTT, là nhu c u khách quan c a m t xã h i phát tri n, là nghĩa v c a m iầ ủ ộ ộ ể ụ ủ ọ
ng i dân yêu n c. ườ ướ
M c tiêu c a th d c th thao là tăng c ng s c kh e c a nhân dân, gópụ ủ ể ụ ể ườ ứ ỏ ủ
ph n c i t o nòi gi ng, làm cho dân c ng, n c th nh. Ngày 27 tháng 3 nămầ ả ạ ố ườ ướ ị
1946 Bác đã ra l i kêu g i toàn dân t p th d c. Ng i ch cho nhân dân th yờ ọ ậ ể ụ ườ ỉ ấ
r ng “Gi gìn dân ch , xây d ng n c nhà, gây đi s ng m i, vi c gì cũngằ ữ ủ ự ướ ờ ố ớ ệ
c n có s c kh e m i thành công” mà mu n có s c kh e thì “Nên luy n t pầ ứ ỏ ớ ố ứ ỏ ệ ậ
th d c” và coi đó là “B n ph n c a m i ng i dân yêu n c”. “M i m tể ụ ổ ậ ủ ỗ ườ ướ ỗ ộ
ng i dân y u t t c là làm cho c xã h i y u t, m i m t ng i dân m nhườ ế ớ ứ ả ộ ế ớ ỗ ộ ườ ạ
kh e t c là c n c m nh kh e” Trong th g i h i ngh cán b th d c thỏ ứ ả ướ ạ ỏ ư ử ộ ị ộ ể ụ ể
thao toàn mi n B c. Ng i d y “Mu n lao đng s n xu t t t, công tác vàề ắ ườ ạ ố ộ ả ấ ố
h c t p t t, thì c n có s c kh e. Mu n có s c kh e thì th ng xuyên t pọ ậ ố ầ ứ ỏ ố ứ ỏ ườ ậ
3
luy n th d c th thao. Vì v y, chúng ta nên phát tri n phong trào th d c thệ ể ụ ể ậ ể ể ụ ể
thao cho r ng kh p” Bác còn căn d n “Cán b th d c th thao ph i h c t pộ ắ ặ ộ ể ụ ể ả ọ ậ
chính tr , nghiên c u nghi p v và hăng hái công tác” nh m ph c v s c kh eị ứ ệ ụ ằ ụ ụ ứ ỏ
c a nhân dân đây là m t công tác trong nh ng công tác cách m ng khác”ủ ộ ữ ạ
Đng – Bác H chúng ta r t coi tr ng công tác TDTT xem GDTC là m tả ồ ấ ọ ộ
b ph n khăng khít c a giáo d c c ng s n ch nghĩa. ộ ậ ủ ụ ộ ả ủ
Ngày nay đt n c đang đng tr c s đi m i và phát tri n thì phongấ ướ ứ ướ ự ổ ớ ể
trào TDTT càng đc chú tr ng, nó góp ph n vào giáo d c con ng i toànượ ọ ầ ụ ườ
di n. Đc bi t là các tr ng ph thông vi c phát tri n các t ch t th l cệ ặ ệ ở ườ ổ ệ ể ố ấ ể ự
đ nâng cao s c kh e cho các em h c sinh hi n nay là m t v n đ h t s cể ứ ỏ ọ ệ ộ ấ ề ế ứ
c n thi t. Đây cũng chính là m c đích chính đ tôi l a ch n đ tài SKKN này.ầ ế ụ ể ự ọ ề
II. Th c tr ng c a đ tài.ự ạ ủ ề
1. Thu n l i.ậ ợ
Trong xu th đi m i c a n n giáo d c n c ta hi n nay ph n l n cácế ổ ớ ủ ề ụ ướ ệ ầ ớ
em h c sinh có đi u ki n đ ti p thu đc nhi u tri th c khoa h c và cáchọ ề ệ ể ế ượ ề ứ ọ
ti p c n v n đ ngày càng ti n b h n, đng th i có đi ngũ th y, cô giáo cóế ậ ấ ề ế ộ ơ ồ ờ ộ ầ
trình đ chuyên môn ngày càng cao và tâm huy t v i ngh nghi p. Bên c chộ ế ớ ề ệ ạ
đó m i gia đình ng i Vi t Nam hi n nay th ng ch có m t đn hai ng iỗ ườ ệ ệ ườ ỉ ộ ế ườ
con nên có đi u ki n quan tâm, giúp đ, t o đi u ki n t t nh t cho con cáiề ệ ỡ ạ ề ệ ố ấ
đc h c t p. Đc bi t là chính sách c a Đng - nhà n c ta r t coi tr ngượ ọ ậ ặ ệ ủ ả ướ ấ ọ
n n giáo d c xem giáo d c là nhi m v “Qu c sách hàng đu”. Đây là nh ngề ụ ụ ệ ụ ố ầ ữ
thu n l i đ cho các em h c sinh có đi u ki n ti p thu tri th c khoa h c m tậ ợ ể ọ ề ệ ế ứ ọ ộ
cách t t nh t.ố ấ
Đi v i h c sinh trên vùng đc bi t khó khăn nh huy n Quan S n cũngố ớ ọ ặ ệ ư ệ ơ
có nhi u thu n l i, vi c h c t p c a con em vùng dân t c thi u s đcề ậ ợ ệ ọ ậ ủ ộ ể ố ượ
Đng và nhà n c đc bi t quan tâm. Có r t nhi u ch đ chính sách áp d ngả ướ ặ ệ ấ ề ế ộ ụ
cho h c sinh vùng sâu vùng xa này nh h tr ti n ph c ph c h c t p, h trọ ư ỗ ợ ề ụ ụ ọ ậ ỗ ợ
đi h c xa qua núi qua sông, h tr g o hàng tháng… t đó đã giúp đ m tọ ỗ ợ ạ ừ ỡ ộ
ph n cho nh ng gia đình khó khăn, t o ki u hi n cho con em đc đnầ ữ ạ ề ệ ượ ế
tr ng h c t p, vui ch i…Đi ngũ cán b giáo viên trong nhà tr ng tâmườ ọ ậ ơ ộ ộ ườ
huy t v i ngh , yêu ngành, yêu ngh , g n g i th ng yêu v i h c trò. ế ớ ề ề ầ ủ ươ ớ ọ
Đc bi t v i b môn đc tr ng nh môn h c th d c th thao, đây làặ ệ ớ ộ ặ ư ư ọ ể ụ ể
môn h c đn 99% là các ti t h c th c hành liên quan đn sân t p và d ng cọ ế ế ọ ự ế ậ ụ ụ
t p luy n. BGH Nhà tr ng đc bi t quan tâm đu t sân bãi, d ng c t pậ ệ ườ ặ ệ ầ ư ụ ụ ậ
luy n t ng đi đy đ đã t o đi u ki n thu n l i cho đi ngũ cán b giáoệ ươ ố ầ ủ ạ ề ệ ậ ợ ộ ộ
viên môn th d c cùng h c trò h c t p m t cách t t nh t. H c sinh tham giaể ụ ọ ọ ậ ộ ố ấ ọ
tích c c, nhi t tình trong môn h c th d c th thao này.ự ệ ọ ể ụ ể
2. Khó khăn.
4
Có th nói r ng xã h i ngày càng phát tri n, công ngh thông tin khôngể ằ ộ ể ệ
ng ng phát tri n kéo theo nhi u m t h n ch đi v i m t vài b ph n h cừ ể ề ặ ạ ế ố ớ ộ ộ ậ ọ
sinh trên huy n Quan S n này. Đi b ph n h c sinh trên huy n Quan S n điệ ơ ạ ộ ậ ọ ệ ơ
h c đu xa nhà nên ph i thuê nhà tr ho c d ng lán đ sinh ho t, công tácọ ề ả ọ ặ ự ể ạ
qu n lý h c sinh t nhà tr ng và gia đình g p nhi u khó khăn, d n đn m tả ọ ừ ườ ặ ề ẫ ế ộ
vài b ph n h c sinh ham ch i, đua đoài th ng xuyên b h c. Ngoài ra ch tộ ậ ọ ơ ườ ỏ ọ ấ
l ng đu vào THPT Quan S n r t th p so v i mi n xuôi, công tác giáo d cượ ầ ơ ấ ấ ớ ề ụ
và d y h c c a đi ngũ cán b giáo viên g p nhi u khó khăn, ngoài ra có vàiạ ọ ủ ộ ộ ặ ề
b ph n h c sinh không ti p thu đc bài l i th ng xuyên b h c.ộ ậ ọ ế ượ ạ ườ ỏ ọ
Do ý th c ch quan c a m t s b ph n h c sinh th ng l là trong vi cứ ủ ủ ộ ố ộ ậ ọ ườ ơ ệ
t p luy n TDTT, ch a hi u h t đc t m quan tr ng trong vi c rèn luy nậ ệ ư ể ế ượ ầ ọ ệ ệ
th l c đ nâng cao s c kh e cho b n thân. ể ự ể ứ ỏ ả
Các nhà khoa h c đã ch ng minh r ng vi c t p luy n TDTT th ngọ ứ ằ ệ ậ ệ ườ
xuyên và liên t c ít nh t 3 – 4 bu i/tu n, m i bu i t 30 - 40 phút tr lên, t pụ ấ ổ ầ ỗ ổ ừ ở ậ
các bài t p có c ng đ trung bình tr lên thì m i nâng cao đc th l c vàậ ườ ộ ở ớ ượ ể ự
tăng c ng s c kh e. N u ngh t p luy n quá dài s làm gi m sút và m t điườ ứ ỏ ế ỉ ậ ệ ẽ ả ấ
nh ng hi u qu t p luy n. ữ ệ ả ậ ệ
Hi n nay các em h c sinh kh i 11 tr ng THPT Quan S n, huy nệ ọ ố ở ườ ơ ệ
Quan S n vi c th c hi n t p luy n TDTT đu đn và khoa h c còn r t khiêmơ ệ ự ệ ậ ệ ề ặ ọ ấ
t n. Ngoài 2 ti t TD trong m t tu n h c ch ng trình chính khóa thì r t ít emố ế ộ ầ ọ ươ ấ
có ý th c rèn luy n thêm ngoài gi , c th nh vào các bu i chi u sau khi h cứ ệ ờ ụ ể ư ổ ề ọ
xong ho c bu i sáng s m th c d y. ặ ổ ớ ứ ậ
Qua kh o sát th c ti n h c sinh l p 10A1, 10A2 năm h c 2014 - 2015 cóả ự ễ ọ ớ ọ
15/72 em h c sinh th ng xuyên t p luy n TDTT ngoài gi , chi m t lọ ườ ậ ệ ờ ế ỉ ệ
20,8%. Đi u đó cho th y r ng vi c ý th c t p luy n TDTT cũng nh phátề ấ ằ ệ ứ ậ ệ ư
tri n th l c c a các em h c sinh còn th p. ể ể ự ủ ọ ấ
Nguyên nhân khó khăn:
- Do các em ch a ý th c đy đ v t m quan tr ng c a vi c t p luy nư ứ ầ ủ ề ầ ọ ủ ệ ậ ệ
TDTT đ nâng cao s c kh e cho b n thân, ể ứ ỏ ả
- Do các em ch a có h ng thú trong t p luy n, khi thích thì t p, khôngư ứ ậ ệ ậ
thích thì thôi. Không duy trì t p luy n th ng xuyên, tính t giác tích c cậ ệ ườ ự ự
trong t p luy n ch a cao. ậ ệ ư
- M t s h c sinh bi u hi n r t thích thú và b lôi cu n vào các trò ch iộ ố ọ ể ệ ấ ị ố ơ
đi n t , chát trên m ng, nên ít th i gian dành cho ho t đng TDTT và laoệ ử ạ ờ ạ ộ
đng chân, tay.ộ
III. Các bi n pháp gi i quy t v n đ.ệ ả ế ấ ề
5
