intTypePromotion=1
zunia.vn Tuyển sinh 2024 dành cho Gen-Z zunia.vn zunia.vn
ADSENSE

Câu hỏi kinh tế môi trường

Chia sẻ: Me Tran | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:31

95
lượt xem
14
download
 
  Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

kinh tế môi trường là một môn khoa học nghiên cứu mối quan hệ tương tác phù thuộc và quy định lẫn nhau nhàm đảm bào cho môi trường phát triển ổn định.

Chủ đề:
Lưu

Nội dung Text: Câu hỏi kinh tế môi trường

  1. WWW.TAILIEUHOC.TK ®¹i häc kinh tÕ quèc d©n c©u hái «n tËp C©u hái 7: Ph©n tÝch nh÷ng ­u ®iÓm vµ nh­îc ®iÓm cña Bé m«n kinh tÕ vµ qu¶n lý m«n kinh tÕ m«i tr­êng c¸c m« h×nh ph¸t triÓn kinh tÕ ®· tån t¹i trong lÞch sö. Chóng M«i tr­êng ®· cã ¶nh h­ëng nh­ thÕ nµo ®Õn viÖc b¶o vÖ m«i tr­êng? C©u hái 8: Tr×nh bÇy m« h×nh ph¸t triÓn kinh tÕ cña ViÖt C©u hái 1: Tr×nh bÇy ®èi t­îng, nhiÖm vô vµ ph­¬ng ph¸p Nam tõ sau §¹i héi VI cña §¶ng. Quan ®iÓm b¶o vÖ m«i nghiªn cøu m«n kinh tÕ m«i tr­êng. tr­êng ®­îc thÓ hiÖn nh­ thÕ nµo trong v¨n kiÖn §¹i héi VIII C©u hái 2: Tr×nh bÇy c¸c kh¸i niÖm: m«i tr­êng, m«i cña §¶ng. tr­êng sèng, m«i tr­êng sèng cña con ng­êi vµ hÖ sinh th¸i. C©u hái 9: Tr×nh bÇy kh¸i niÖm "ph¸t triÓn bÒn v÷ng" vµ Gi÷a c¸c kh¸i niÖm ®ã cã g× gièng nhau, kh¸c nhau? c¸c chØ sè ph¶n ¸nh sù ph¸t triÓn bÒn v÷ng. C©u hái 3: Tr×nh bÇy nh÷ng ®Æc tr­ng c¬ b¶n cña hÖ C©u hái 10: Ph©n tÝch nh÷ng nhËn thøc (cò vµ míi) vÒ thèng m«i tr­êng vµ c¸c c¸ch ph©n lo¹i m«i tr­êng. mèi quan hÖ gi÷a ph¸t triÓn vµ m«i tr­êng. T¹i sao chÊt l­îng C©u hái 4: Tr×nh bÇy kh¸i niÖm, c¸ch ph©n lo¹i tµi cuéc sèng ph¶i ®­îc t¹o nªn bëi 3 cùc: kinh tÕ, x· héi vµ m«i nguyªn thiªn nhiªn. Ph©n lo¹i tµi nguyªn thiªn nhiªn theo kh¶ tr­êng? n¨ng phôc håi vµ kh«ng phôc håi cã ý nghÜa thùc tiÔn g×? C©u hái 11: Dùa vµo m« h×nh 1.5 ë trang 23 cña gi¸o C©u hái 5: Tr×nh bÇy c¸c kh¸i niÖm: « nhiÔm m«i tr­êng, tr×nh kinh tÕ m«i tr­êng h·y chøng minh r»ng m«i tr­êng lµ suy tho¸i m«i tr­êng vµ sù cè m«i tr­êng. Cho vÝ dô. mét hÖ thèng më. C©u hái 6: Tr×nh bÇy c¸c kh¸i niÖm: ph¸t triÓn kinh tÕ, C©u hái 12: Ngo¹i øng lµ g× vµ bao gåm nh÷ng lo¹i nµo? t¨ng tr­ëng kinh tÕ. Chóng kh¸c nhau ë nh÷ng chç nµo? T¹i sao l¹i nãi ngo¹i øng lµ mét trong nh÷ng nguyªn nh©n g©y ra sù thÊt b¹i cña thÞ tr­êng? Dïng ®å thÞ ®Ó ph©n tÝch cho tr­êng hîp: a) Ngo¹i øng tiªu cùc, b) Ngo¹i øng tÝch cùc. WWW.TAILIEUHOC.TK
  2. WWW.TAILIEUHOC.TK C©u hái 13: Hµng ho¸ c«ng céng lµ g×? T¹i sao l¹i nãi C©u hái 21: Khi nµo th× viÖc khai th¸c nguån tµi nguyªn hµng ho¸ c«ng céng lµ mét trong nh÷ng nguyªn nh©n g©y ra sù së h÷u chung cã hiÖu qu¶ vµ khi nµo th× kh«ng cã hiÖu qu¶? thÊt b¹i cña thÞ tr­êng. Cho c¸c vÝ dô. C©u hái 14: Khi nµo th× chÊt l­îng m«i tr­êng trë thµnh C©u hái 22: T¹i sao l¹i nãi hµng ho¸ c«ng céng lµ phÝ hµng ho¸? T¹i sao l¹i nãi chÊt l­îng m«i tr­êng lµ hµng ho¸ chuyªn h÷u vµ phÝ k×nh ®Þch? Cho 3 vÝ dô vÒ hµng ho¸ chÊt c«ng céng? l­îng m«i tr­êng mang tÝnh chÊt ®ã. C©u hái 15: ThÕ nµo lµ chuÈn møc th¶i, lÖ phÝ th¶i? Cho C©u hái 23: §¸nh gi¸ t¸c ®éng m«i tr­êng lµ g×? Cã tÇm vÝ dô. quan träng nh­ thÕ nµo? Nh÷ng ®èi t­îng nµo cña ho¹t ®éng C©u hái 16: Khi nµo th× ng­êi ta ­a thÝch lÖ phÝ th¶i h¬n ph¸t triÓn cÇn ®­îc §¸nh gi¸ t¸c ®éng m«i tr­êng ? chuÈn møc th¶i? Cho vÝ dô. C©u hái 24: ThÕ nµo lµ ph©n tÝch chi phÝ - lîi Ých më C©u hái 17: Khi nµo th× ng­êi ta ­a thÝch chuÈn møc th¶i réng? Nªu tr×nh tù tiÕn hµnh, ­u ®iÓm, nh­îc ®iÓm cña ph­¬ng h¬n lÖ phÝ th¶i? Cho vÝ dô. ph¸p ®ã. C©u hái 18: ThÕ nµo lµ giÊy phÐp x¶ th¶i cã thÓ chuyÓn C©u hái 25: Tr×nh bÇy c¸c nguyªn t¾c c¬ b¶n cña ph©n nh­îng? Cho vÝ dô. tÝch kinh tÕ - tµi chÝnh ®èi víi mét dù ¸n ph¸t triÓn. C¸c chØ tiªu C©u hái 19: ThÕ nµo lµ quyÒn së h÷u tµi s¶n? Dïng ®« thÞ chñ yÕu nµo ®­îc dïng ®Ó ®¸nh gi¸ sù ph©n tÝch kinh tÕ - tµi ®Ó ph©n tÝch sù vËn hµnh cña m« h×nh mÆc c¶ « nhiÔm trong chÝnh? nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng. Ph¸t biÓu ®Þnh lý Coase vµ ph©n tÝch C©u hái 26: Ph©n tÝch sù cÇn thiÕt vµ néi dung cña c«ng nh÷ng h¹n chÕ cña nã. t¸c qu¶n lý Nhµ n­íc ®èi víi m«i tr­êng. C©u hái 20: ThÕ nµo lµ gi¶i ph¸p kiÖn ®ßi båi th­êng? C©u hái 27: Tr×nh bÇy c¸c c«ng cô luËt ph¸p ®ang ®­îc Gi¶i ph¸p ®ã kh¸c víi thuÕ m«i tr­êng ë chç nµo? sö dông ®Ó qu¶n lý m«i tr­êng trªn thÕ giíi vµ ë ViÖt Nam. WWW.TAILIEUHOC.TK
  3. WWW.TAILIEUHOC.TK C©u hái 28: Tr×nh bÇy c¸c c«ng cô kinh tÕ ®ang ®­îc sö dông ®Ó qu¶n lý m«i tr­êng trªn thÕ giíi vµ ë ViÖt Nam. C©u hái 29: C¸c c¬ quan chñ yÕu nµo cã chøc n¨ng qu¶n lý Nhµ n­íc vÒ m«i tr­êng? NhiÖm vô cña c¸c c¬ quan ®ã lµ g×? C©u hái 30: ThuÕ Pigou tèi ­u lµ g×? Nªu c¸ch tÝnh thuÕ Pigou. Cho vÝ dô b»ng tÝnh to¸n cô thÓ (víi mét hµm thiÖt h¹i gi¶ ®Þnh). T¹i sao cã thÓ nãi ë møc s¶n xuÊt c©n b»ng tèi ­u x· héi th× sÏ cã møc « nhiÔm tèi ­u? C©u hái 31: Tr×nh bÇy nh÷ng vÊn ®Ò m«i tr­êng toµn cÇu cÊp b¸ch nhÊt hiÖn nay. Nªu ph­¬ng h­íng gi¶i quyÕt nh÷ng vÊn ®Ò ®ã trong t­¬ng lai gÇn. C©u hái 32: Tr×nh bÇy nh÷ng vÊn ®Ò m«i tr­êng cÊp b¸ch nhÊt hiÖn nay ë ViÖt Nam. Nªu ph­¬ng h­íng gi¶i quyÕt nh÷ng kinh tÕ m«i tr­êng vÊn ®Ò ®ã trong t­¬ng lai gÇn. C©u hái 1: Tr×nh bÇy ®èi t­îng, nhiÖm vô vµ chñ nhiÖm bé m«n ph­¬ng ph¸p nghiªn cøu m«n kinh tÕ m«i tr­êng. GS.TS §Æng Nh­ Toµn 1. §èi t­îng: Kinh tÕ m«i tr­êng lµ mét m«n khoa häc nghiªn cøu mèi quan hÖ t­¬ng t¸c, phô thuéc vµ quy ®Þnh lÉn nhau gi÷a kinh tÕ WWW.TAILIEUHOC.TK
  4. WWW.TAILIEUHOC.TK vµ m«i tr­êng, nh»m ®¶m b¶o mét sù ph¸t triÓn æn ®Þnh, liªn - Ph­¬ng ph¸p m« h×nh ho¸ to¸n kinh tÕ tôc, bÒn v÷ng trªn c¬ së b¶o vÖ m«i tr­êng vµ lÊy con ng­êi - Ph­¬ng ph¸p ®¸nh gi¸ t¸c ®éng m«i tr­êng lµm trung t©m. - Ph­¬ng ph¸p ph©n tÝch chi phÝ - lîi Ých. 2. NhiÖm vô: C©u hái 2: Tr×nh bÇy c¸c kh¸i niÖm: m«i - Trang bÞ nh÷ng c¬ së ph­¬ng ph¸p luËn vµ ph­¬ng ph¸p tr­êng, m«i tr­êng sèng, m«i tr­êng sèng nghiªn cøu mèi quan hÖ biÖn chøng gi÷a ph¸t triÓn kinh tÕ vµ cña con ng­êi vµ hÖ sinh th¸i. Gi÷a c¸c kh¸i b¶o vÖ m«i tr­êng. niÖm ®ã cã g× gièng nhau,kh¸c nhau? - §¸nh gi¸ nh÷ng t¸c ®éng tÝch cùc vµ tiªu cùc cña c¸c * M«i tr­êng: ho¹t ®éng ph¸t triÓn kinh tÕ vµ x· héi ®Õn m«i tr­êng. M«i tr­êng lµ mét kh¸i niÖm rÊt réng ®­îc ®Þnh nghÜa - Gãp phÇn thÈm ®Þnh c¸c ch­¬ng tr×nh, kÕ ho¹ch, dù ¸n theo nhiÒu c¸ch kh¸c nhau ph¸t triÓn th«ng qua ph©n tÝch chi phÝ - lîi Ých. - §Þnh nghÜa ®èi víi m«i tr­êng ®Þa lý: M«i tr­êng chØ lµ - Gãp phÇn ho¹ch ®Þnh c¸c chÝnh s¸ch vµ chiÕn l­îc ph¸t mét bé phËn cña tr¸i ®Êt bao quanh con ng­êi, mµ ë mét thêi triÓn ®iÓm nhÊt ®Þnh x· héi loµi ng­êi cã quan hÖ t­¬ng hç trùc tiÕp - N©ng cao nhËn thøc vÒ m«i tr­êng, vÒ mèi quan hÖ chÆt víi nã nghÜa lµ m«i tr­êng cã quan hÖ mét c¸ch gÇn gòi nhÊt chÏ, phô thuéc vµ quy ®Þnh lÉn nhau gi÷a ph¸t triÓn vµ m«i víi ®êi sèng vµ ho¹t ®éng s¶n xuÊt cña con ng­êi. tr­êng ®Ó mäi c¸ nh©n, mäi céng ®ång cã hµnh vi ®óng ®¾n v× - M«i tr­êng bao quanh lµ khung c¶nh cña lao ®éng, cña môc ®Ých ph¸t triÓn bÒn v÷ng. cuéc sèng riªng t­ vµ nghØ ng¬i cña con ng­êi, trong ®ã m«i 3. Ph­¬ng ph¸p nghiªn cøu: tr­êng tù nhiªn lµ c¬ së cÇn thiÕt cho sù sinh tån cña nh©n lo¹i. - Quan ®iÓm vµ ph­¬ng ph¸p duy vËt biÖn chøng vµ duy - M«i tr­êng lµ nh÷ng vËt thÓ vËt lý vµ sinh häc bao quanh vËt lÞch sö loµi ng­êi - TiÕp cËn hÖ thèng vµ ph©n tÝch hÖ thèng WWW.TAILIEUHOC.TK
  5. WWW.TAILIEUHOC.TK - M«i tr­êng lµ tæng hîp ë mét thêi ®iÓm nhÊt ®Þnh c¸c + M«i tr­êng sèng lµ tæng hîp nh÷ng ®iÒu kiÖn bªn ngoµi tr¹ng huèng vËt lý, ho¸ häc, sinh häc vµ c¸c Õu tè x· héi cã kh¶ cã ¶nh h­ëng tíi ®êi sèng vµ sù ph¸t triÓn cña chóng. n¨ng g©y ra mét t¸c ®éng trùc tiÕp hay gi¸n tiÕp, tøc thêi hay + M«i tr­êng sèng cña con ng­êi: lµ tæng hîp c¸c ®iÒu theo kú h¹n, ®èi víi c¸c sinh vËt hay ®èi víi c¸c ho¹t ®éng cña kiÖn vËt lý, ho¸ häc, sinh häc, x· héi bao quanh con ng­êi vµ con ng­êi. cã ¶nh h­ëng tíi sù sèng vµ sù ph¸t triÓn cña tõng c¸ nh©n, - M«i tr­êng lµ toµn bé c¸c hÖ thèng tù nhiªn vµ c¸c hÖ tõng céng ®ång vµ toµn bé loµi ng­êi trªn hµnh tinh. thèng do con ng­êi t¹o ra xung quanh m×nh, trong ®ã con + HÖ sinh th¸i lµ hÖ thèng c¸c quÇn thÓ sinh vËt cïng sèng ng­êi sinh sèng vµ b»ng lao ®éng cña m×nh ®· khai th¸c c¸c tµi vµ cïng ph¸t triÓn trong mét m«i tr­êng nhÊt ®Þnh, cã quan hÖ nguyªn thiªn nhiªn hoÆc nh©n t¹o nh»m tho¶ m·n c¸c nhu cÇu t­¬ng t¸c víi nhau vµ víi m«i tr­êng ®ã. cña con ng­êi. * Sù gièng nhau cña c¸c kh¸i niÖm víi kh¸i niÖm m«i - M«i tr­êng lµ mét n¬i chèn trong sè c¸c n¬i chèn nh­ng tr­êng: cã thÓ lµ mét n¬i chèn ®¸ng chó ý, thÓ hiÖn c¸c mÇu s¾c x· héi §Òu lµ mét kh¸i niÖm cô thÓ cña kh¸i niÖm m«i tr­êng nãi cña mét thêi kú hay mét x· héi. chung, liªn quan ®Õn m«i tr­êng. - M«i tr­êng lµ tÊt c¶ nh÷ng g× bao quanh con ng­êi * Sù kh¸c nhau cña c¸c kh¸i niÖm víi kh¸i niÖm m«i - M«i tr­êng bao gåm c¸c yÕu tè tù nhiªn vµ yÕu tè vËt tr­êng: kh¸c nhau vÒ quy m«, giíi h¹n, thµnh phÇn m«i tr­êng. chÊt nh©n t¹o, quan hÖ mËt thiÕt víi nhau, bao quanh con - Ccs kh¸i niÖm nµy ®­îc cô thÓ ho¸ tõ kh¸i niÖm m«i ng­êi, cã ¶nh h­ëng tíi ®êi sèng, s¶n xuÊt, sù tån t¹i ph¸t triÓn tr­êng nãi chung ®èi víi tõng ®èi t­îng vµ môc ®Ých nghiªn cña con ng­êi vµ thiªn nhiªn. cøu Cã thÓ nãi m«i tr­êng chÝnh lµ tæng hîp c¸c ®iÒu kiÖn bªn + M«i tr­êng sèng lµ cô thÓ ho¸ ®èi víi ®èi t­îng lµ c¬ ngoµi cã ¶nh h­ëng ®Õn mét vËt thÓ, mét sù kiÖn. thÓ sèng WWW.TAILIEUHOC.TK
  6. WWW.TAILIEUHOC.TK + M«i tr­êng sèng cña con ng­êi lµ cô thÓ ho¸ ®èi víi ®èi - TÝnh®éng; hÖ thèng m«i tr­êng lµ mét hÖ thèng ®éng t­îng lµ con ng­êi. nªn bÊt kú mét sù thay ®æi nµo cña hÖ ®Òu lµm cho nã mÊt c©n + HÖ sinh th¸i ®èi t­îng lµ c¸c quÇn thÓ sinh vËt. b»ng ë tr¹ng th¸i ban ®Çu vµ cã xu h­íng lËp l¹i thÕ c©n b»ng C©u hái 3: Tr×nh bÇy nh÷ng ®Æc tr­ng c¬ b¶n míi. §ã lµ b¶n chÊt cña qu¸ tr×nh vËn ®éng vµ ph¸t triÓn cña hÖ cña hÖ thèng m«i tr­êng vµ c¸c c¸ch ph©n m«i tr­êng. - TÝnh më: M«i tr­êng lµ hÖ thèng më, tÊt c¶ nh÷ng ph©n lo¹i m«i tr­êng. hÖ cña m«i tr­êng ®Òu lµ nh÷ng ph©n hÖ më cho nªn c¸c nguån + Nh÷ng ®Æc tr­ng c¬ b¶n cña hÖ thèng m«i tr­êng: vËt chÊt, n¨ng l­îng, th«ng tin tõ ph©n hÖ nµy cã thÓ x©m nhËp - TÝnh c¬ cÊu (cÊu tróc) phøc t¹p vµo ph©n hÖ kh¸c. HÖ thèng m«i tr­êng bao gåm nhiÒu phÇn tö (thµnh phÇn) - Kh¶ n¨ng tù tæ chøc vµ tù ®iÒu chØnh hîp thµnh. Csc phÇn tö ®ã cã b¶n chÊt kh¸c nhau (tù nhiªn, C¸c ph©n hÖ cã kh¶ n¨ng tù tæ chøc l¹i ho¹t ®éng cña kinh tÕ, d©n c­, x· héi) vµ bÞ chi phèi bëi c¸c quy luËt kh¸c m×nh vµ tù ®iÒu chØnh ®Ó thÝch øng víi nh÷ng thay ®æi bªn nhau ®«i khi ®èi lËp nhau. ngoµi theo quy luËt tiÕn ho¸ cña tù nhiªn, quy luËt ®¸u tranh C¬ cÊu cña hÖ m«i tr­êng ®­îc thÓ hiÖn chñ yÕu ë c¬ cÊu sinh tån, quy luËt tù trõ ®Ó tiÕn tíi tr¹ng th¸i æn ®Þnh. chøc n¨ng vµ c¬ cÊu bËc thang. Theo chøc n¨ng ng­êi ta cã thÓ * C¸c c¸ch ph©n lo¹i m«i tr­êng: ph©n hÖ m«i tr­êng ra v« sè ph©n hÖ. C¸c ph©n hÖ nµy cã mèi Tuú theo môc ®Ých nghiªn cøu vµ sö dông mµ cã nhiÒu quan hÖ phô thuéc qua l¹i víi nhau th«ng qua qu¸ tr×nh trao ®æi c¸ch ph©n lo¹i m«i tr­êng. Cã thÓ ph©n lo¹i m«i tr­êng theo víi nhau vÒ vËt chÊt, n¨ng l­îng, th«ng tin. c¸c dÊu hiÖu ®Æc tr­ng sau ®©y: Do hÖ thèng m«i tr­êng lµ mét thÓ thèng nhÊt nªn chØ cÇn - Theo chøc n¨ng (thµnh phÇn) thay ®æi thµnh phÇn m«i tr­êng cña mét hÖ thèng lµ sÏ ¶nh - Theo quy m« h­ëng d©y chuyÒn ®Õn c¸c ph©n hÖ kh¸c. - Theo møc ®é can thiÖp cña con ng­êi WWW.TAILIEUHOC.TK
  7. WWW.TAILIEUHOC.TK - Theo môc ®Ých nghiªn cøu vµ sö dông - Ph©n lo¹i theo môc ®Ých sö dông: Tµi nguyªn ®­îc ph©n C©u hái 4: Tr×nh bÇy kh¸i niÖm, c¸ch ph©n lo¹i thµnh d¹ng (thµnh phÇn) tµi nguyªn thiªn nhiªn. Ph©n lo¹i tµi nguyªn + Tµi nguyªn trong lßng ®Êt + Yµi nguyªn sinh vËt, khÝ hËu, ®Êt ®ai, n­íc thiªn nhiªn theo kh¶ n¨ng phôc håi vµ kh«ng + Tµi nguyªn n¨ng l­îng (mÆt trêi, giã, thuû triÒu...) phôc håi cã ý nghÜa thùc tiÔn g× ? - Tµi nguyªn ph©n lo¹i tÝnh chÊt hãa häc theo ®Æc tÝnh ho¸ * Kh¸i niÖm tµi nguyªn: häc Tµi nguyªn bao gåm tÊt c¶ c¸c nguån nguyªn liÖu, nhiªn + Tµi nguyªn v« c¬ liÖu, n¨ng l­îng, th«ng tin trªn tr¸i ®Êt, trong lßng ®Êt, trong + Tµi nguyªn h÷u c¬ kh«ng gian vò trô liªn quan mµ con ng­êi cã thÓ sö dông cho - Tµi nguyªn ph©n lo¹i theo kh¶ n¨ng phôc håi (t¸i t¹o) môc ®Ých tån t¹i vµ ph¸t triÓn cña m×nh. + Tµi nguyªn h÷u h¹n : * Ph©n lo¹i tµi nguyªn: Kh«ng cã kh¶ n¨ng phôc håi : QuÆng má Tµi nguyªn cã thÓ ®­îc ph©n lo¹i theo b¶n chÊt, theo môc Cã kh¶ n¨ng phôc håi : n­íc, thæ nh­ìng, thùc ®Ých sö dông, theo kh¶ n¨ng t¸i t¹o vµ kh«ng t¸i t¹o. vËt, ®éng vËt... - Theo b¶n chÊt cã: + Tµi nguyªn v« h¹n: N¨ng l­îng mÆt trêi, thuû triÒu, + Tµi nguyªn thiªn nhiªn: G¾n liÒn víi c¸c yÕu tè tù nhiÖt n¨ng trong lßng ®Êt nhiªn: ®Êt, n­íc, c©y, thùc vËt, ®éng vËt... * Ph©n lo¹i tµi nguyªn thiªn nhiªn theo kh¶ n¨ng phôc håi + Tµi nguyªn nh©n v¨n: G¾n liÒn víi con ng­êi vµ c¸c gi¸ vµ kh«ng phôc håi cã ý nghÜa thùc tiÔn: cã kÕ ho¹ch, biÖn ph¸p trÞ (vËt chÊt, tinh thÇn) do con ng­êi t¹o ra trong qu¸ tr×nh ph¸t cô thÓ ®Ó sö dông, khai th¸c vµ sö dông hîp lý nhÊt, ®¹t hiÖu triÓn l©u dµi cña m×nh. qu¶ nhÊt c¸c nguån tµi nguyªn. WWW.TAILIEUHOC.TK
  8. WWW.TAILIEUHOC.TK C©u hái 5: Tr×nh bÇy c¸c kh¸i niÖm: « nhiÔm c»n cåi g©y nªn hoang ho¸ c¸c ®åi träc, diÖn tÝch ®Êt trång ®åi m«i tr­êng, suy tho¸i m«i tr­êng vµ sù cè träc chiÕm gÇn 1/3 diÖn tÝch c¶ n­íc. * Sù cè m«i tr­êng: Lµ c¸c tai biÕn hoÆc rñi ro x¶y ra m«i tr­êng. Cho vÝ dô. trong qu¸ tr×nh ho¹t ®éng cña con ng­êi hoÆc biÕn ®æi bÊt * ¤ nhiÔm m«i tr­êng: Lµ sù lµm thay ®æi tÝnh chÊt cña th­êng cña thiªn nhiªn g©y suy tho¸i m«i tr­êng nghiªm träng. m«i tr­êng bëi c¸c chÊt g©y « nhiÔm. Sù cè m«i tr­êng cã thÓ x¶y ra do: ChÊt g©y « nhiÔm lµ nh÷ng chÊt ®éc h¹i ®­îc th¶i ra trong - B¶o, lò, lôt, h¹n h¸n, nøt ®Êt, ®éng ®Êt, tr­ît ®Êt, sôt lë sinh ho¹t, trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt hay trong c¸c ho¹t ®éng ®Êt, nói löa phun, m­a axÝt, m­a ®¸, biÕn ®éng khÝ hËu vµ kh¸c. ChÊt th¶i cã thÓ ë d¹ng r¾n, khÝ, láng hoÆc c¸c d¹ng thiªn tai kh¸c. kh¸c. - Ho¶ ho¹n, ch¸y rõng, sù cè kü thuËt g©y nguy h¹i vÒ m«i * Suy tho¸i m«i tr­êng: Lµ sù lµm thay ®æi thµnh phÇn, tr­êng cña c¬ së s¶n xuÊt, kinh doanh, c«ng tr×nh kinh tÕ, khoa chÊt l­îng m«i tr­êng mét c¸ch nghiªm träng, lµm thay ®æi c¬ häc, kü thuËt, v¨n ho¸, x· héi, an ninh, quèc phßng. b¶n tÝnh chÊt cña m«i tr­êng vµ lµm gi¶m kh¶ n¨ng tån t¹i, - Sù cè trong t×m kiÕm, th¨m dß, khai th¸c vµ vËn chuyÓn ph¸t triÓn cña sinh vËt. kho¸ng s¶n, dÇu khÝ, sËp hÇm lß, phôt dÇu, trµn dÇu, vì ®­êng Thµnh phÇn m«i tr­êng bao gåm: kh«ng khÝ, ®Êt n­íc, ©m èng dÉn dÇu, dÉn khÝ, ®¾m tÇu, sù cè t¹i c¬ së läc ho¸ dÇu vµ thanh, ¸nh s¸ng, lßng ®Êt, nói rõng, s«ng, hå, biÓn, sinh vËt, c¸c c¬ së c«ng nghiÖp kh¸c. c¸c hÖ sinh th¸i kh¸c, c¸c khu d©n c­, khu s¶n xuÊt, khu b¶o - Sù cè trong lß ph¶n øng h¹t nh©n, nhµ m¸y ®iÖn guyªn tån thiªn nhiªn, c¶nh quan thiªn nhiªn, danh lam th¾ng c¶nh, di tö, nhµ m¸y s¶n xuÊt, t¸i chÕ nhiªn liÖu h¹t nh©n, kho chøa chÊt tÝch lÞch sö vµ c¸c h×nh th¸i vËt chÊt kh¸c. phãng x¹. M«i tr­êng ®Êt ®ai bÞ sö dông l·ng phÝ vµ ®ang bÞ suy * VÝ dô vÒ « nhiÔm m«i tr­êng: tho¸i do viÖc khai th¸c thiÕu khoa häc, ®Êt ®ai bÞ xãi mßn, trªn nÒn mÊt líp mÇu mì ë c¸c ®åi nói vµ vïng h¹ l­u lµm ®Êt ®ai bÞ WWW.TAILIEUHOC.TK
  9. WWW.TAILIEUHOC.TK Do sö dông vµ khai th¸c dÇu, do sö dông chÊt næ, ¸nh + Trong nÒn kinh tÕ, sù t¨ng tr­ëng chung thÓ hiÖn ë tèc s¸ng ®iÖn... ®Ó khai th¸c thuû s¶n lµm cho m«i tr­êng biÓn b¾t ®é t¨ng GNP vµ tèc ®é t¨ng GDP, mµ chóng l¹i phô thuéc vµo ®Çu cã dÊu hiÖu bÞ « nhiÔm. tèc ®é t¨ng gi¸ trÞ s¶n l­îng, s¶n l­îng thuÇn tuý cña c¸c C©u hái 6: Tr×nh bÇy c¸c kh¸i niÖm: ph¸t triÓn ngµnh kinh tÕ. Nh­ng tèc ®é t¨ng cña c¸c ngµnh l¹i kh¸c nhau kinh tÕ, t¨ng tr­ëng kinh tÕ. Chóng kh¸c heo nh÷ng tÝnh quy luËt nhÊt ®Þnh. V× thÕ, trong tõng thêi kú, nÕu kh«ng ®¶m b¶o ®­îc c¸c mèi quan hÖ cã tÝnh quy luËt gi÷a nhau ë nh÷ng chç nµo? c¸c ngµnh, th× sÏ g©y rèi lo¹n trong nÒn kinh tÕ, h¹n chÕ sù * Ph¸t triÓn lµ t¹o ®iÒu kiÖn cho con ng­êi sinh sèng ë bÊt ph¸t triÓn chung cña nÒn kinh tÕ. kú ë n¬i ®©u trong mét quèc gia hay trªn c¶ hµnh tinh ®Òu ®­îc * Sù kh¸c nhau gi÷a t¨ng tr­ëng vµ t¨ng tr­ëng kinh tÕ: tr­êng thä vµ tho¶ m·n mäi nhu cÇu vÒ vËt chÊt, v¨n ho¸, tinh T¨ng tr­ëng kinh tÕ ch­a ph¶i lµ ph¸t triÓn kinh tÕ. T¨ng tr­ëng thÇn, an ninh, kh«ng cã b¹o lùc. kinh tÕ chØ lµ ®iÒu kiÖn cÇn cña ph¸t triÓn kinh tÕ. §iÒu kiÖn ®ñ - Ph¸t triÓn kinh tÕ lµ yÕu tè c¬ b¶n, quan träng nhÊt cña cña ph¸t triÓn kinh tÕ lµ trong qu¸ tr×nh t¨ng tr­ëng kinh tÕ ph¶i sù ph¸t triÓn nãi chung nh­ng ph¸t triÓn kinh tÕ kh«ng ph¶i lµ ®¶m b¶o ®­îc tÝnh c©n ®èi, tÝnh hiÖu qu¶, tÝnh môc tiªu vµ t¨ng môc ®Ých tù th©n vµ còng kh«ng thÓ lµ v« h¹n. Nã ph¶i phôc tr­ëng kinh tÕ tr­íc m¾t ph¶i b¶o ®¶m t¨ng tr­ëng kinh tÕ trong vô, thóc ®Èy ®Ó ®¹t ®­îc c¸c môc tiªu chung cña sù ph¸t triÓn. t­¬ng lai. - T¨ng tr­ëng kinh tÕ: Lµ viÖc më réng s¶n l­îng quèc gia C©u hái 7: Ph©n tÝch nh÷ng ­u ®iÓm vµ nh­îc T¨ng tr­ëng kinh tÕ ®­îc ®o b»ng tèc ®é vµ quy m«: + Tèc ®é t¨ng tr­ëng ®­îc tÝnh b»ng tû lÖ % th«ng qua ®iÓm cña c¸c m« h×nh ph¸t triÓn kinh tÕ ®· viÖc so s¸nh quy m« cña hai thêi kú. Quy m« cña thêi kú sau tån t¹i trong lÞch sö. Chóng ®· cã ¶nh h­ëng so víi thêi kú tr­íc cµng lín th× tèc ®é t¨ng tr­ëng cµng nhanh. nh­ thÕ nµo ®Õn viÖc b¶o vÖ m«i tr­êng ? Nh­ng kh«ng ph¶i tèc ®é t¨ng tr­ëng cµng nhanh th× cµng tèt. WWW.TAILIEUHOC.TK
  10. WWW.TAILIEUHOC.TK * C¸c m« h×nh kinh tÕ ®· tån t¹i trong lÞch sö: M« h×nh ph©n ho¸ giÇu nghÌo vµ bÊt c«ng x· héi, tËp trung nguån lùc ®Ó t¨ng tr­ëng t©n cæ ®iÓn, m« h×nh c¬ cÊu t©n M¸c xÝt, m« h×nh gi¶i quyÕt ®­îc nh÷ng c©n ®èi lín cña nÒn kinh tÕ quèc d©n. c¬ cÊu T­ b¶n chñ nghÜa. - Nh­îc ®iÓm: TËp trung quan liªu, bao cÊp kh«ng thóc * M« h×nh t¨ng tr­ëng t©n cæ ®iÓn: ®Èy vµ kÝch thÝch s¶n xuÊt ph¸t triÓn, ph©n phèi vµ sö dông M« h×nh nµy ho¹t ®éng theo c¬ chÕ thÞ tr­êng kÕ ho¹ch nguån lùc kÐm hiÖu qu¶. ho¸ dùa trªn c¬ së së h÷u t­ nh©n, tÝch luü vèn tõ trong n­íc vµ * M« h×nh c¬ cÊu T­ b¶n chñ nghÜa: thu hót vèn tõ n­íc ngoµi. M« h×nh nµy ho¹t ®éng trªn c¬ së së h÷u t­ nh©n vµ c¬ M« h×nh nµy hiÖn nay Ýt hiÖu lùc ®èi víi c¸c n­íc ®ang chÕ thÞ tr­êng tù do, kÕ ho¹ch ho¸ ph¸t triÓn kinh tÕ, nh­ng ph¸t triÓn v× thiÕu mét thÞ tr­êng n¨ng ®éng, thiÕu h¹ tÇng c¬ nh÷ng kÕ ho¹ch do Nhµ n­íc ®Ò ra chØ mang tÝnh ®Þnh h­íng. së, thiÕu kiÕn thøc vÒ kü thuËt vµ qu¶n lý, ¶nh h­ëng tiªu cùc - ¦u ®iÓm: Thóc ®Èy viÖc ®æi míi vµ ph¸t triÓn, tù ®iÒu cña c¸c thÕ lùc chÝnh trÞ b¶o thñ ë trong vµ ngoµi n­íc g©y ra chØnh vµ c©n b»ng trªn thÞ tr­êng, thóc ®Èy viÖc t×m biÖn ph¸p nh÷ng trë lùc lín cho ph¸t triÓn. ®Ó ph©n phèi vµ sö dông cã hiÖu qu¶ c¸c nguånlùc cña ®Êt * M« h×nh c¬ cÊu t©n M¸c xÝt n­íc. M« h×nh nµy dùa trªn c¬ së kÕ ho¹ch ho¸ tËp trung, së - Nh­îc ®iÓm: G©y « hiÔm m«i tr­êng, ph©n ho¸ giÇu h÷u Nhµ n­íc vÒ c¸c t­ liÖu s¶n xuÊt chñ yÕu, Nhµ n­íc thèng nghÌo, bÊt c«ng x· héi. nhÊt qu¶n lý kinh tÕ, tiÕn hµnh nh÷ng c¶i c¸ch vÒ c¬ cÊu vµ c¬ C©u hái 9: Tr×nh bÇy kh¸i niÖm "ph¸t triÓn bÒn chÕ X· héi chñ nghÜa, bá qua chÕ ®é Phong kiÕn vµ T­ b¶n chñ v÷ng" vµ c¸c chØ sè ph¶n ¸nh sù ph¸t triÓn nghÜa, x©y dùng X· héi chñ nghÜa. bÒn v÷ng. - ¦u ®iÓm: Qu¶n lý ®­îc tËp trung thèng nhÊt vµ gi¶i * Kh¸i niÖm ph¸t triÓn bÒn v÷ng: quyÕt ®­îc nhiÒu nhu cÇu c«ng céng cña x· héi, h¹n chÕ ®­îc WWW.TAILIEUHOC.TK
  11. WWW.TAILIEUHOC.TK Ph¸t triÓn bÒn v÷ng lµ mét sù ph¸t triÓn lµnh m¹nh, trong C©u hái 10: Ph©n tÝch nh÷ng nhËn thøc (cò vµ ®ã sù ph¸t triÓn cña c¸ nh©n nµy kh«ng lµm thiÖt h¹i ®Õn lîi míi) vÒ mèi quan hÖ gi÷a ph¸t triÓn vµ m«i Ých cña c¸ nh©n kh¸c , sù ph¸t triÓn cña c¸ nh©n kh«ng lµm tr­êng. T¹i sao chÊt l­îng cuéc sèng ph¶i thiÖt h¹i ®Õn lîi Ých cña céng ®ång, sù ph¸t triÓn cña céng ®ång ®­îc t¹o nªn bëi 3 cùc: kinh tÕ, x· héi vµ m«i ng­êi nµy kh«ng lµm thiÖt h¹i ®Õn lîi Ých cña céng ®ång ng­êi kh¸c, sù ph¸t triÓn cña thÕ hÖ h«m nay kh«ng x©m ph¹m ®Õn tr­êng ? lîi Ých cña c¸c thÕ hÖ mai sau vµ sù ph¸t triÓn cña loµi ng­êi * NhËn thøc cò vÒ mèi quan hÖ gi÷a ph¸t triÓn vµ m«i kh«ng ®e do¹ sù sèng cßn hoÆc lµm suy gi¶m n¬i sinh sèng cña tr­êng: c¸c loµi kh¸c trªn hµnh tinh. a) M«i tr­êng hay ph¸t triÓn: mét c¸ch ®Æt vÊn ®Ò sai lÇm: * C¸c chØ sè ph¸t triÓn bÒn v÷ng: Gåm c¸c chØ sè c¬ b¶n §Æt vÊn ®Ò ph¸t triÓn kinh tÕ lªn hµng ®Çu, lÊn ¸t tÊt c¶ nh÷ng sau ®©y yÕu tè kh¸c cña sù ph¸t triÓn : x· héi, v¨n ho¸, m«i tr­êng, + GNP: Tæng s¶n phÈm quèc d©n b×nh qu©n trªn ®Çu quyÒn con ng­êi... ng­êi ThËm chÝ khuynh h­íng " Ph¸t triÓn víi bÊt cø gi¸ nµo" + ChØ sè ph¶n ¸nh tr×nh ®é d©n trÝ (tû lÖ ng­êi biÕt ch÷, tû (ph¸t triÓn tù ph¸t) ®· trë nªn thÞnh hµnh, g©y ra nh÷ng hËu qu¶ lÖ ng­êi cã häc vÊn c¸c cÊp, tr×nh ®é tin häc), v¨n ho¸, thÈm hÕt søc tai h¹i cho c¶ m«i tr­êng lÉn x· héi, v¨n ho¸. mü... - Thêi ®iÓm hiÖn nay khi mµ cuéc ch¹y ®ua ph¸t triÓn gi÷a + ChØ sè ph¶n ¸nh sù tiÕn bé vÒ y tÕ: Søc khoÎ, tuæi thä, c¸c quèc gia, gi÷a c¸c khu vùc kinh tÕ cña thÕ giíi ®ang diÔn ra ch¨m sãc søc khoÎ ban dÇu. ngµy cµng gay g¾t, khèc liÖt th× khuynh h­íng "ph¸t triÓn víi + C¸c chØ sè tù do con ng­êi: viÖc lµm, t«n träng quyÒn bÊt cø gi¸ nµo" vÉn ®­îc t«n sïng trªn thùc tÕ. Trong bèi c¶nh con ng­êi, an sinh, kh«ng cã b¹o lùc... ®ã, ng­êi ta dÔ cã khuynh h­íng hy sinh m«i tr­êng vµ c¸c yÕu tè kh¸c cho ph¸t triÓn kinh tÕ, ph¸t triÓn kinh tÕ tr­íc, m«i WWW.TAILIEUHOC.TK
  12. WWW.TAILIEUHOC.TK tr­êng tÝnh sau. KÕt qu¶ lµ m«i tr­êng bÞ suy tho¸i lµm cho c¬ M« h×nh ®ã ®­îc tr×nh bÇy d­íi d¹ng mét tam gi¸c ®Òu së cña ph¸t triÓn bÞ thu hÑp, tµi nguyªn cña m«i tr­êng bÞ gi¶m víi 3 cùc kinh tÕ, x· héi, m«i tr­êng sót vÒ sè l­îng vµ chÊt l­îng trong ®iÒu kiÖn d©n sè ngµy cµng t¨ng lªn, chÝnh lµ nguyªn nh©n g©y nªn sù nghÌo khã, cïng cùc cña con ng­êi. b) T¨ng tr­ëng b»ng kh«ng hoÆc ©m : Chñ tr­¬ng kh«ng kinh tÕ X· héi Kinh tÕ can thiÖp vµo tµi nguyªn thiªn nhiªn (chñ nghÜa b¶o vÖ) nhÊt lµ B Ph¸t triÓn A bÒn v÷ng c¸c n­íc ®ang ph¸t triÓn, n¬i mµ tµi nguyªn thiªn nhiªn lµ ChÊt C nguån vèn c¬ b¶n cho mäi ho¹t ®éng ph¸t triÓn cña con ng­êi. l­îng M«i tr­êng Tõ hai nhËn thøc sai lÇm trªn ta thÊy: ph¸t triÓn vµ m«i cuéc tr­êng kh«ng ph¶i lµ hai viÖc lu«n lu«n ®èi kh¸ng nhau vµ m©u sèng thuÉn theo kiÓu lo¹i trõ, cã c¸i nµy th× kh«ng cã c¸i kia. Do ®ã m«i tr­êng x· kh«ng thÓ chÊp nhËn c¸ch ®Æt vÊn ®Ò "ph¸t triÓn hay m«i héi tr­êng" mµ ph¶i ®Æt vÊn ®Ò "ph¸t triÓn vµ m«i tr­êng", nghÜa lµ + VÒ m«i tr­êng: Gièng nh­ sù ph¸t triÓn cña sinh vËt, sù ph¶i lùa chän vµ coi träng c¶ hai, kh«ng hy sinh c¸i nµy v× c¸i ph¸t triÓn cña x· héi ph¶i gi¶i ®¸p ®­îc nh÷ng bµi to¸n do m«i kia. tr­êng ®Æt ra. Ph¶i ph¸t triÓn theo h­íng bÒn v÷ng do ®ã ph¶i * NhËn thøc hiÖn ®¹i vÒ mèi quan hÖ gi÷a ph¸t triÓn vµ tÝnh to¸n kü mèi t¸c ®éng qua l¹i gi÷a con ng­êi vµ thiªn nhiªn m«i tr­êng: sao cho sù ph¸t triÓn kinh tÕ - x· héi kh«ng lµm suy tho¸i hoÆc - §­a ra mèi quan hÖ biÖn chøng gi÷a ph¸t triÓn vµ m«i huû diÖt m«i tr­êng. tr­êng, biÓu hiÖn ë s¬ ®å sau: + VÒ kinh tÕ: §èi víi nh÷ng s¶n phÈm ®­îc chÕ t¹o tõ nguån gèc thiªn nhiªn, vÊn ®Ò chñ yÕu lµ xem xÐt tµi nguyªn WWW.TAILIEUHOC.TK
  13. WWW.TAILIEUHOC.TK thiªn nhiªn ®ã cã kh¶ n¨ng t¸i t¹o hay kh«ng. NÕu kh«ng th× t¸c ®ã. V× vËy x· héi cÇn h­íng tíi mét sù ph¸t triÓn bÒn v÷ng ph¶i tiÕn hµnh nghiªn cøu vµ chÕ t¹o c¸c s¶n phÈm coa kh¶ trªn c¬ së b¶o vÖ m«i tr­êng lÊy con ng­êi lµm trung t©m. n¨ng thay thÕ. Muèn vËy ph¶i céng thªm vµo gi¸ thµnh s¶n C©u hái 12: Ngo¹i øng lµ g× vµ bao gåm nh÷ng phÈm lµm tõ tµi nguyªn kh«ng t¸i t¹o mét lo¹i phÝ kh¸c ®ñ ®Ó lo¹i nµo? T¹i sao l¹i nãi ngo¹i øng lµ mét nghiªn cøu vµ ph¸t triÓn c¸c s¶n phÈm thay thÕ. trong nh÷ng nguyªn nh©n g©y ra sù thÊt b¹i + VÒ x· héi: Sù ph¸t triÓn kinh tÕ ph¶i ®i ®«i víi ph¸t triÓn cña thÞ tr­êng? Dïng ®å thÞ ®Ó ph©n tÝch cho x· héi, nghÜa lµ n©ng cao vµ c¶i thiÖn chÊt l­îng cuéc sèng cho tÊt c¶ mäi ng­êi. tr­êng hîp: a) Ngo¹i øng tiªu cùc, b) Ngo¹i Chu kú ph¸t triÓn kinh tÕ, x· héi vµ b¶o vÖ m«i tr­êng øng tÝch cùc. R P C R: Tµi nguyªn thiªn nhiªn * Ngo¹i øng: Lµ mét t¸c ®éng do hµnh vi cña chñ thÓ kinh P: Qu¸ tr×nh s¶n xuÊt tÕ nµy g©y ra víi nh÷ng phóc lîi cña chñ thÓ kinh tÕ kh¸c mµ C: S¶n phÈm tiªu dïng t¸c ®éng ®ã kh«ng ®­îc ph¶n ¸nh b»ng ®ång tiÒn. ChÊt th¶i Hay ng­êi ta nãi: Ngo¹i øng xuÊt hiÖn khi quyÕt ®Þnh s¶n ViÖc sö dông chÊt th¶i cña m«i tr­êng ®Ó t¹o l¹i thµnh tµi xuÊt hoÆc tiªu dïng cña mét c¸ nh©n ¶nh h­ëng trùc tiÕp ®Õn nguyªn thiªn nhiªn phô thuéc vµo khoa häc kü thuËt viÖc s¶n xuÊt, tiªu dïng cña ng­êi kh¸c mµ kh«ng th«ng qua * Tæng hîp l¹i ta thÊy: Ph¸t triÓn vµ m«i tr­êng cã mèi gi¸ c¶ thÞ tr­êng. quan hÖ t­¬ng t¸c rÊt chÆt chÏ, th­êng xuyªn, phô thuéc vµ quy Gåm: - Ngo¹i øng tiªu cùc: N¶y sinh khi ho¹t ®éng cña ®Þnh lÉn nhau. Ph¸t triÓn vµ m«i tr­êng biÓu hiÖn mèi quan hÖ mét bªn ¸p ®Æt nh÷ng chi phÝ cho bªn kh¸c ®a d¹ng, ®a chiÒu gi÷a con ng­êi vµ thiªn nhiªn. C¸ch m¹ng - Ngo¹i øng tÝch cùc: N¶y sinh khi ho¹t ®éng cña khoa häc, kü thuËt vµ c«ng nghÖ thóc ®Èy mèi quan hÖ t­¬ng mét bªn lµm lîi cho bªn kh¸c mµ bªn ®ã kh«ng ph¶i tr¶ tiÒn. WWW.TAILIEUHOC.TK
  14. WWW.TAILIEUHOC.TK * Nãi "Ngo¹i øng lµ mét trong nh÷ng nguyªn nh©n g©y ra thÊt b¹i cña thÞ tr­êng" v×: Gi¸ c¶ VÒ mÆt kinh tÕ, c¸c ngo¹i øng ®· t¹o ra mét sù trao ®æi MSC MC bªn ngoµi hÖ thèng, kh«ng ph¶n ¸nh ®Çy ®ñ c¸c nh©n tè tham gia ho¹t ®éng do ®ã kh«ng ®­îc chi phèi bëi quy luËt kinh tÕ P1 c¬ b¶n mµ kÕt qu¶ lµ Ýt nhÊt cã mét nhãm ng­êi bÞ thiÖt h¹i hoÆc thu ®­îc lîi Ých, ®iÒu ®ã gäi lµ thÊt thu cña thÞ tr­êng. MEC * Dïng ®å thÞ ph©n tÝch cho tr­êng hîp ngo¹i øng tiªu cùc Q* Q1 §Çu ra cña xÝ nghiÖp vµ ngo¹i øng tÝch cùc b) Ngo¹i øng tÝch cùc: Lµm cho xu h­íng s¶n xuÊt mét 1) Ngo¹i øng tiªu cùc: Ngo¹i øng tiªu cùc lµm cho xu lo¹i hµng ho¸ Ýt h¬n møc tèi ­u x· héi h­íng s¶n xuÊt ë møc nhiÒu h¬n møc tèi ­u x· héi C«ng tr×nh söa ch÷a nhµ cöa MC: ®­êng chi phÝ c¸ Gi¶ sö: Mét h·ng s¶n xuÊt cè ®Þnh víi chi phÝ ca nhËn cËn nh©n biªn (MC). §Ó tèi ®a ho¸ lîi nhuËn xÝ nghiÖp quyÕt ®Þnh s¶n D: ®­êng cÇu, ®­êng xuÊt víi l­îng hµng ho¸ Q1 vµ th¶i chÊt th¶i ra ngoµi g©y ngo¹i lîi Ých söa ch÷a øng mµ x· héi ph¶i chÞu mét kho¶n chi phÝ (MEC). NÕu s¶n Chñ nhµ sÏ chän giao ®iÓm gi÷a D vµ MC ®Ó söa ch÷a xuÊt cµnh t¨ng (MEC) cµng t¨ng, chi phÝ cËn viªn cña x· héi (®iÓm Q1) nh­ng viÖc söa ch÷a l¹i mang l¹i lîi Ých cho hµng (MSC) cµng lín, lóc nµy giao ®iÓm gi÷a (MSC) víi ®­êng P1 xãm thÓ hiÖn ë ®­êng MSB = D + MEB vµ ®­êng MSB víi t¹o ra ®iÓm Q* chøng tá nÕu xÝ nghiÑp s¶n xuÊt ë Q1 sÏ g©y ®­êng MC giao nhau t×m ®­îc Q*. VËy nªn møc söa ch÷a ë Q1 thiÖt h¹i nhiÒu cho x· héi vµ s¶n xuÊt qu¸ nhiÒu s¶n phÈm cho th× viÖc söa ch÷a kh«ng cã hiÖu qu¶ mµ cÇn ph¶i tiÕn hµnh söa nªn x· héi tr¶ vÒ s¶n xuÊt ë ®iÓm Q* lµ ®iÓm tèi ­u vµ biÖn ch÷a ë møc Q* ph¸p nµy sÏ g©y ra mét ngo¹i øng tèi ­u WWW.TAILIEUHOC.TK
  15. WWW.TAILIEUHOC.TK D MSB + Kh«ng k×nh ®Þch: Mét hµng ho¸ lµ phi k×nh ®Þch nªn víi P bÊt kú møc s¶n xuÊt nµo ®· cho, chi phÝ cËn biªn ®Ó s¶n xuÊt MC nã cho mét ng­êi tiªu dïng phô gia lµ sè 0. VÝ dô: ViÖc sö dông mét ®­êng cao tèc trong thêi gian cã l­îng giao th«ng thÊp, v× ®­êng cao tèc lu«n lu«n tån t¹i vµ kh«ng cã t×nh tr¹ng t¾c nghÏn giao th«ng nªn chi phÝ phô gia ®Ó ch¹y xe trªn ®ã lµ sè 0. MEB + Kh«ng chuyªn h÷u: Mét hµng ho¸ lµ phi chuyªn h÷u Q1 Q* nÕu nh­ ng­êi ta kh«ng thÓ kh«ng cã quyÒn tiªu dïng nã. Do Q ®ã khã hoÆc kh«ng thÓ ®ßi ng­êi ta tr¶ gi¸ trùc tiÕp cho viÖc sö C©u hái 13: Hµng ho¸ c«ng céng lµ g×? T¹i sao dông. l¹i nãi hµng ho¸ c«ng céng lµ mét trong VÝ dô: C«ng viÖc quèc phßng. Mét khi Nhµ n­íc ®· lo liÖu ®­îc, th× mäi c«ng d©n ®Òu ®­îc h­ëng thô lîi Ých quèc nh÷ng nguyªn nh©n g©y ra sù thÊt b¹i cña phßng. thÞ tr­êng. Trong thùc tÕ mét sè hµng ho¸ c«ng céng l¹i cã tÝnh * Hµng ho¸ c«ng céng lµ hµng ho¸ mµ khi cung cÊp cho chuyªn h÷u nh­ng kh«ng k×nh ®Þch hoÆc cã tÝnh k×nh ®Þch mét sè ng­êi tiªu dïng th× nh÷ng ng­êi tiªu dïng kh¸c vÉn cã nh­ng kh«ng chuyªn h÷u thÓ tiªu dïng chóng ®­îc - Møc hiÖu qu¶ khi sö dông hµng ho¸ c«ng céng lµ møc ë - Hµng ho¸ c«ng céng cã hai ®Æc ®iÓm c¬ b¶n lµ: ®ã lîi Ých b»ng chi phÝ. - Hµng ho¸ c«ng céng do cã tÝnh kh«ng chuyªn h÷u do ®ã khi cã ®«ng ng­êi tiªu dïng th× kh«ng tr¸nh khái ®­îc sù tiªu WWW.TAILIEUHOC.TK
  16. WWW.TAILIEUHOC.TK dïng nh­ miÔn phÝ. VËy kh«ng thÓ cã mét c¸ nh©n nµo ®ã cã C©u hái 14: Khi nµo th× chÊt l­îng m«i tr­êng thÓ kinh doanh lo¹i hµng ho¸ c«ng céng nµy mµ ph¶i ®­îc Nhµ trë thµnh hµng ho¸? T¹i sao l¹i nãi chÊt n­íc tµi trî hay cung cÊp nÕu nh­ nã ®­îc s¶n xuÊt mét c¸ch l­îng m«i tr­êng lµ hµng ho¸ c«ng céng? cã hiÖu qña bëi v× chØ cã Nhµ n­íc míi cã thÓ Ên ®Þnh ®­îc lÖ * ChÊt l­îng m«i tr­êng trë thµnh hµng ho¸ khi: phÝ. - Khi s¶n xuÊt ph¸t triÓn ë tr×nh ®é cao, nã mang tÝnh x· - Mçi c¸ nh©n cã mét nhu cÇu ®èi víi hµng ho¸ c«ng héi réng lín th× viÖc t¸i s¶n xuÊt chÊt l­îng m«i tr­êng ®­îc céng kh¸c nhau, sù ­a thÝch cña c¸c c¸ nh©n kh«ng gièng nhau ®Æt ra nh­ mét tÊt yÕu kh¸ch quan ®Ó qu¸ tr×nh s¶n xuÊt ®­îc nªn ph¶i lÊy ®a sè lµ chÝnh nh­ng ®Ó cã hiÖu qu¶ thùc sù ph¶i liªn tôc nh»m tho¶ m·n nhu cÇu ph¸t triÓn cña con ng­êi  lµ lÊy biÓu quyÕt cña mäi c«ng d©n. ®iÒu kiÖn cÇn ®Ó chÊt l­îng m«i tr­êng trë thµnh hµng ho¸. * Nãi hµng ho¸ c«ng céng lµ nguyªn nh©n g©y ra thÊtb¹i MÆt kh¸c, trong nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng, c¸c quan hÖ kinh thÞ tr­êng v×: tÕ ®Òu ph¶i tiÒn tÖ ho¸, lóc ®ã c¸c chi phÝ ®Ó s¶n xuÊt chÊt - §«i khi gi¸ c¶ thÞ tr­êng kh«ng ph¶n ¸nh c¸c ho¹t ®éng l­îng m«i tr­êng biÓu hiÖn thµnh hµng ho¸  lµ ®iÒu kiÖn ®ñ cñanh÷ng ng­êi s¶n xuÊt hay nh÷ng ng­êi tiªu dïng v× vËy cã * ChÊt l­îng m«i tr­êng lµ hµng ho¸ c«ng céng v×: thÓ s¶n xuÊt qu¸ nhiÒu hoÆc qu¸ Ýt hµng ho¸. - Lµ yÕu tè tho¶ m·n yªu cÇu c¬ b¶n nhÊt cña con ng­êi, - Kh«ng lµm gi¶m sè l­îng vèn cã cña nã ®èi víi ng­êi lµ nhu cÇu sèng, tån t¹i vµ ph¸t triÓn. tiªu dïng kh¸c. - Lµ ®iÒu kiÖn kh«ng gian cña qu¸ tr×nh s¶n xuÊt - Kh«ng lo¹i trõ ai ra khái viÖc tiªu dïng chóng trõ khi - Lµ mét trong nh÷ng yÕu tè cña s¶n xuÊt nh­ c¸c yÕu tè ph¶i tr¶ gi¸ rÊt ®¾t vËt chÊt kh¸c nªn ®ßi hái cÇn ®­îc t¸i s¶n xuÊt liªn tôc - G©y ra viÖc kh«ng cã thÞ tr­êng. - Cã tÝnh phi chuyªn h÷u: kh«ng lo¹i trõ ai ra khái viÖc tiªu dïng trõ khi ph¶i tr¶ gi¸ qu¸ ®¾t. WWW.TAILIEUHOC.TK
  17. WWW.TAILIEUHOC.TK - Cã tÝnh phi k×nh ®Þch: kh«ng lµm gi¶m sè l­îng vèn cã nghiÖp nµo ®Çu t­ cã gi¸ thµnh h¹ so víi gi¸ thµnh trung b×nh ®èi víi ng­êi tiªu dïng kh¸c th× xÝ nghiÖp ®ã ho¹t ®éng cã l·i  lµ ®iÒu khuyÕn khÝch c¸c xÝ C©u hái 15: ThÕ nµo lµ chuÈn møc th¶i, lÖ phÝ nghiÖp tham gia vµo ngµnh s¶n xuÊt cña m×nh, thùc hiÖn viÖc th¶i ? Cho vÝ dô. gi¶m th¶i tèt h¬n, lµm gi¶m « nhiÔm trong m«i tr­êng. Gi¶i ph¸p th¶i m«i tr­êng cña nhµ n­íc ®Ó gi¶i quyÕt chi * LÖ phÝ th¶i: phÝ bªn ngoµi lµ gi¶i ph¸p tèt song kh«ng ph¶i lµ tèi ­u, v× nã - Lµ lÖ phÝ ®¸nh vµo tõng ®¬n vÞ th¶i. Khi cã lÖ phÝ th¶i th× kh«ng cã tÝnh khuyÕn khÝch csc h·ng s¶n xuÊt gi¶m møc th¶i xÝ nghiÖp sÏ cè g¾ng tèi thiÓu ho¸ chi phÝ cña m×nh b»ng c¸ch còng nh­ kh«ng khuyÕn khÝch hä tham gia xö lý « nhiÔm. V× gi¶m th¶i xuèng ®Õn møc Nhµ n­íc qui ®Þnh. vËy cÇn xÐt ®Õn c¸c gi¶i ph¸p kh¸c n÷a ®Ó khuyÕn khÝch xÝ VÝ dô: LÖ phÝ th¶i 3 (ngh×n ®ång) sÏ lµm cho xÝ nghiÖp cã nghiÖp gi¶m th¶i: ChuÈn mùc th¶i vµ lÖ phÝ th¶i mét c¸ch øng xö cã hiÖu qu¶. * ChuÈn møc th¶i: Khi cã lÖ phÝ th¶i xÝ nghiÖp cè g¾ng tèi thiÓu ho¸ chi phÝ - Lµ møc th¶i giíi h¹n ®­îc luËt ph¸p cho phÐp, quy ®Þnh cña m×nh b»ng c¸ch gi¶m chÊt th¶i xuèng d­íi møc Nhµ n­íc cho xÝ nghiÖp (c«ng ty, H·ng) cã thÓ th¶i bao nhiªu chÊt g©y « quy ®Þnh (gi¶m tõ 26 ®Õn 12 ®¬n vÞ). XÝ nghiÖp cã thÓ gi¶m nhiÔm. NÕu xÝ nghiÖp nµo v­ît qu¸ giíi h¹n ®ã th× cã thÓ bÞ ®¬n vÞ th¶i ®Çu tiªn (t­¬ng ®­¬ng 25 ®¬n vÞ) víi mét chi phÝ rÊt ph¹t tiÒn vµ thËm chÝ bÞ truy tè h×nh sù. nhá (chi phÝ cËn biªn ®Ó gi¶m thªm gÇn nh­ kh«ng). Do ®ã víi VÝ dô: ChuÈn mùc th¶i giíi h¹n cã hiÖu qu¶ lµ 12 ®¬n vÞ, mét chi phÝ rÊt nhá, xÝ nghiÖp cã thÓ tr¸nh ®­îc viÖc nép lÖ phÝ ë ®iÓm P*, xÝ nghiÖp sÏ bÞ xö ph¹t nÆng nÕu th¶i lín h¬n møc 3 (ngh×n) vÒ mçi ®¬n vÞ th¶i. Êy. Trªn thùc tÕ, víi mäi møc th¶i cao h¬n 12 ®¬n vÞ th× chi - ChuÈn mùc th¶i ®¶m b¶o cho c¸c xÝ nghiÖp s¶n xuÊt cã phÝ cËn biªn ®Ó lµm gi¶m th¶i cao h¬n lÖ phÝ th¶i cho nªn xÝ hiÖu qu¶. C¸c xÝ nghiÖp thi hµnh chuÈn mùc b»ng c¸ch l¾p ®Æt nghiÖp thÝch nép lÖ phÝ th¶i h¬n lµm gi¶m møc th¶i nhiÒu h¬n c¸c thiÕt bÞ lµm gi¶m « nhiÔm, chi phÝ cho viÖc gi¶m th¶i, xÝ n÷a. Do ®ã xÝ nghiÖp nép mét l­îng lÖ phÝ ®­îc biÓu thÞ b»ng WWW.TAILIEUHOC.TK
  18. WWW.TAILIEUHOC.TK h×nh ch÷ nhËt g¹ch chÐo vµ sÏ g¸nh chÞu mét tæng sè chi phÝ ®Ó cã gi¶m møc th¶i cña hä hay kh«ng. Nh­ng chi phÝ cËn biªn lµm gi¶m møc th¶i ®­îc biÓu thÞ b»ng h×nh tam gi¸c EFH. cña c¸c xÝ nghiÖp kh«ng gièng nhau, t­¬ng øng lµ MCA1, MCA2. Ban ®Çu mçi xÝ nghiÖp t¹o ra 14 ®¬n vÞ th¶i. Gi¶ sö ta muèn lµm gi¶m xuèng chØ cßn tæng céng lµ 14 ®¬n vÞ: xÝ nghiÖp 1 gi¶m møc th¶i 6 ®¬n vÞ, xÝ nghiÖp 2 gi¶m møc th¶i 8 ®¬n vÞ + XÝ nghiÖp 1: ph¶i nép mét møc lÖ phÝ + møc chi phÝ gi¶m th¶i ®Ó ®­a møc th¶i vÒ F0 th× diÖn tÝch møc gi¶m th¶i nµy < dïng chuÈn mùc th¶i  xÝ nghiÖp 1 chän nép lÖ phÝ th¶i. Tiªu chuÈn + XÝ nghiÖp 2: NÕu dïng lÖ phÝ th¶i th× cßn gi¶m phÝ th¶i LÖ phÝ MSC tõ E2  E*  xÝ nghiÖp thÝch nép lÖ phÝ th¶i. MCA2 MCA1 3 LÖ phÝ th¶i Møc th¶i C©u hái 16: Khi nµo th× ng­êi ta ­a thÝch lÖ phÝ th¶i h¬n chuÈn møc th¶i ? Cho vÝ dô. E2 E1 Møc x¶ th¶i Ng­êi ta ­a thÝch lÖ phÝ th¶i h¬n chuÈn møc th¶i khi lÖ phÝ C©u hái 17: Khi nµo th× ng­êi ta ­a thÝch th¶i thùc hiÖn ®­îc mét møc gi¶m th¶i nh­ vËy víi mét chi phÝ chuÈn møc th¶i h¬n lÖ phÝ th¶i ? Cho vÝ dô. thÊp h¬n. Ng­êi ta ­a thÝch chuÈn møc th¶i h¬n lÖ phÝ th¶i khi chuÈn VÝ dô: Gi¶ sö cã hai xÝ nghiÖp ë gÇn nhau, chi phia cËn møc th¶i ®­a ra thÊp h¬n lÖ phÝ th¶i. Vµ th­êng x¶y ra khi biªn cña x· héi vÒ x¶ th¶i lµ nh­ nhau, bÊt kÓ c¸c xÝ nghiÖp ®ã WWW.TAILIEUHOC.TK
  19. WWW.TAILIEUHOC.TK ®­êng chi phÝ biªn cña x· héi rÊt dèc trong khi ®­êng chi phÝ GiÊy phÐp x¶ th¶i cã thÓ chuyÓn nh­îng lµ giÊy phÐp x¶ tiªu l¹i t­¬ng ®èi tho¶i. th¶i mµ mçi H·ng ®­îc cÊp (ph¶i mua) ®Ó g©y ra møc x¶ th¶i VÝ dô: Mét xÝ nghiÖp cã chi phÝ cËn biªn cña x· héi rÊt hiÖu qu¶ cña H·ng. Tæng sè møc x¶ th¶i ghi trªn tÊt c¶ c¸c giÊy dèc vµ ®­êng chi phÝ biªn ®Ó lµm gi¶m tho¶i: lÖ phÝ th¶i = 8 phÐp cña mét H·ng b»ng møc chuÈn th¶i cña H·ng ®ã vµ ngh×n ®ång (E*) nh­ng do thiÕu th«ng tin nªn lÖ phÝ th¶i lµ P = bn»ng tæng sè møc x¶ th¶i mong muèn kh«ng g©y « nhiÔm m«i 7 ngh×n ®ång < P* xÝ nghiÖp t¨ng møc gi¶m th¶i lªn ®Ó gi¶m tr­êng. th¶i ®«i chót chi phÝ gi¶m th¶i cña xÝ nghiÖp - khi ®ã xÝ nghiÖp VÝ dô: Gi¶ sö 2 xÝ nghiÖp cã ®­îc 2 giÊy phÐp ®Ó th¶i tíi 7 ph¶i tr¶ thªm cho x· héi - biÓu thÞ b»ng tam gi¸c ASC. Trong ®¬n vÞ, xÝ nghiÖp 1®øng tr­íc mét chi phÝ cËn biªn t­¬ng ®èi tr­êng hîp còng sai sãt nh­ vËy khi dïng chuÈnmøc th¶i - dÉn cao, ®Ó lµm gi¶m møc th¶i, sÏ chi tr¶ 3750 ®ång ®Ó mua mét tíi sù gia t¨ng trong c¸c chi phÝ cña x· héi vµ sù gi¶m bít trong giÊy phÐp cho mét ®¬n vÞ th¶i. XÝ nghiÖp 2 gi¸ giÊy phÐp chØ cã c¸c chi phÝ ®Ó lµm gi¶m møc th¶i - PhÇn chi phÝ cho x· héi lµ lµ 2500 ®ång. Do ®ã xÝ nghiÖp 2 sÏ b¸n giÊy phÐp cña hä cho tam gi¸c AEF xÝ nghiÖp 1 víi gi¸ gi÷a 2500 ®ång vµ 3750 ®ång. S C©u hái 19: ThÕ nµo lµ quyÒn së h÷u tµi s¶n? E NSC Dïng ®« thÞ ®Ó ph©n tÝch sù vËn hµnh cña m« * F A h×nh mÆc c¶ « nhiÔm trong nÒn kinh tÕ thÞ P1 F C tr­êng. Ph¸t biÓu ®Þnh lý Coase vµ ph©n tÝch MAC E* E1 E2 Møc x¶ th¶i nh÷ng h¹n chÕ cña nã. QuyÒn së h÷u lµ nh÷ng quy t¾c luËt ph¸p m« t¶ ®iÒu mµ C©u hái 18: ThÕ nµo lµ giÊy phÐp x¶ th¶i cã thÓ ng­êi ta hay c¸c xÝ nghiÖp cã thÓ kÌm ®èi víi vËt së h÷u cña chuyÓn nh­îng ? Cho vÝ dô. m×nh. WWW.TAILIEUHOC.TK
  20. WWW.TAILIEUHOC.TK Hy: QuyÒn së h÷u lµ quyÒn cho phÐp sö dông nguånlùc thuËn ®Òn bï cña nhµ m¸y ®Ó cã møc « nhiÔm cho phÐp hä tiÕn nµo ®ã n»m trong ph¹m vi c¸c quy ®Þnh mµ x· héi chÊp nhËn hµnh s¶n xuÊt. 1. NÕu cã quyÒn tµi s¶n cµng réng lín th× cã thÓ ngang §å thÞ biÓu diÔn nh­ sau: quy m« s¶n xuÊt do ®ã c¸c ngo¹i øng gi÷a c¸c chñ thÓ kinh tÕ A2 MAC1 A1 MAC2 trong ®ã ®· ®­îc ho¸ A 2. NÕu dïng kh¸i niÖm quyÒn tµi s¶n ®Ó xem xÐt ho¹t ®éng cña hai chñ thÓ kinh tÕ trùc tiÕp mµ ngo¹i øng tiªu cùc bªn nµy t¸c ®éng lªn phÝa kia + VÝ dô: mét nhµ m¸y ®ãng trªn mét ®Þa ph­¬ng mµ ho¹t QA2 Q* QA1 ®éng s¶n xuÊt cña hä g©y ra « nhiÔm m«i tr­êng cho d©n c­ Cã hai phÝa dÔ dµng chÊp nhËn møc « nhiÔm tèi ­u Q* trong vïng. ViÖc gi¶i quyÕt « nhiÔm ®ßi hái nhiÒu chi phÝ mµ *Ph¸t biÓu ®Þnh luËt Coase nh÷ng chi phÝ ®ã do mét bªn hoÆc do c¶ hai bªn tuú thuéc vµo Khi c¸c bªn cã thÓ mÆc c¶ mµ kh«ng ph¶i chi phÝ g× vµ ®Ó viÖc ai lµ ng­êi cã quyÒn tµi s¶n ®èi víi chÊt l­îng m«i tr­êng. cho hai bªn cïng cã lîi th× kÕt qu¶ ®¹t ®­îc sÏ lµ cã hiÖu qu¶, MCA1 lµ chi phÝ gi¶m th¶i cña phÝa g©y « nhiÔm (nhµ bÊt kÓ c¸c quyÒn së h÷u ®­îc Ên ®Þnh nh­ thÕ nµo. m¸y) * H¹n chÕ cña §Þnh luËt: lµ kh«ng cã nhiÒu c¬ héi thùc thi MCA2 lµ ®­êng chi phÝ gi¶m th¶i cña phÝa bÞ « nhiÔm (d©n trong thùc tÕ bëi lÏ th«ng th­êng quyÒn tµi s¶n ®­îc Ên ®Þnh quanh vïng) kh«ng râ rµng nhÊt lµ ®èi víi nguån lùc chung vµ viÖc mÆc c¶ a) XÐt khi nhµ m¸y cã quyÒn tµi s¶n th× d©n quanh vïng thµnh c«ng hay kh«ng phô thuéc rÊt lín vµo th¸i ®é chiÕn l­îc: cã thÓ tháa thuËn ®Òn bï ®Ó cã møc « nhiÔm nhá h¬n mçi bªn ®Òu muèn giµnh vÒ phÝa m×nh nhiÒu lîi Ých h¬n nªn b) XÐt khi nhµ m¸y kh«ng cã quyÒn tµi s¶n, d©n quanh gi÷ th¸i ®é cøng r¾n khi mÆc c¶ thËm chÝ kh«ng x¸c ®Þnh ®­îc vïng muèn cã møc « nhiÔm cµng nhá h¬n cµng tèt vµ tho¶ nªn cøng r¾n ®Õn møc nµo th× tèt. MÆt kh¸c trªn thùc tÕ th× chi WWW.TAILIEUHOC.TK
ADSENSE

CÓ THỂ BẠN MUỐN DOWNLOAD

 

Đồng bộ tài khoản
2=>2