WWW.TAILIEUHOC.TK
WWW.TAILIEUHOC.TK
®¹ i h ä c k inh t Õ q uè c d©n
Bé m«n kinh tÕ vµ qu¶n lý
M«i trêng
c ©u há i « n t Ëp
m«n kinh tÕ m«i trêng
C©u hái 1: Tr×nh bÇy ®èi tîng, nhiÖm vô vµ ph¬ng ph¸p
nghiªn cøu m«n kinh tÕ m«i trêng.
C©u hái 2: Tr×nh bÇy c¸c kh¸i niÖm: m«i trêng, m«i
trêng sèng, m«i trêng sèng cña con ngêi vµ hÖ sinh th¸i.
Gi÷a c¸ c kh¸i niÖm ®ã cã g× gièng nhau, kh¸c nhau?
C©u hái 3: Tr×nh bÇy nh÷ng ®Æc trng c¬ b¶n cña hÖ
thèng m«i trêng vµ c¸c c¸ch ph©n lo¹i m«i trêng.
C©u hái 4: Tr×nh bÇy kh¸i niÖm, c¸ch ph©n lo¹i tµi
nguyªn thiªn nhiªn. Ph©n lo¹i tµi nguyªn thiªn nhiªn theo kh
n¨ng phôc håi vµ kh«ng phôc håi cã ý nghÜa thùc tiÔn g×?
C©u hái 5: Tr×nh bÇy c¸c kh¸i niÖm: « nhiÔm m«i trêng,
suy tho¸i m«i trêng vµ sù cè m«i trêng. Cho vÝ dô.
C©u hái 6: Tr×nh bÇy c¸c kh¸ i niÖm: ph¸ t triÓn kinh tÕ,
t¨ng trëng kinh tÕ. Chóng kh¸c nhau ë nh÷ng chç nµo?
C©u hái 7: Ph©n tÝch nh÷ng u ®iÓm vµ nhîc ®iÓm cña
c¸ c m« h×nh ph¸ t triÓn kinh tÕ ®· tån t¹i trong lÞch sö. Chóng
®· cã ¶nh hëng nh thÕ nµo ®Õn viÖc b¶o vÖ m«i trêng?
C©u hái 8: Tr×nh bÇy m« h×nh ph¸t triÓn kinh tÕ cña ViÖt
Nam tõ sau § ¹ i héi VI cña § ng. Quan ®iÓm bo vÖ m«i
trêng ®îc thÓ hiÖn nh thÕ nµo trong v¨n kiÖn §¹i héi VIII
cña § ng.
C©u hái 9: Tr×nh bÇy kh¸ i niÖm "ph¸t triÓn bÒn v÷ng" vµ
c¸ c chØ sè phn ¸nh sù ph¸ t triÓn bÒn v÷ng.
C©u hái 10: Ph©n tÝch nh÷ng nhËn thøc (cò vµ mí i) vÒ
mèi quan hÖ gi÷a ph¸t triÓn vµ m«i trêng. T¹i sao chÊt lîng
cuéc sèng ph¶i ®îc t¹o nªn bëi 3 cùc: kinh tÕ, x· héi vµ m«i
trêng?
C©u hái 11: Dùa vµo m« h×nh 1.5 ë trang 23 cña gi¸ o
tr×nh kinh tÕ m«i trêng h·y chøng minh r»ng m«i trêng lµ
mét hÖ thèng më.
C©u hái 12: Ngo¹ i øng lµ g× vµ bao gåm nh÷ng lo¹i nµo?
T¹i sao l¹i nãi ngo¹ i øng lµ mét trong nh÷ng nguyªn nh©n g©y
ra sù thÊt b¹i cña thÞ trêng? Dïng ®å thÞ ®Ó ph©n tÝch cho
trêng hîp: a) Ngo¹i øng tiªu cùc, b) Ngo¹i øng tÝch cùc.
WWW.TAILIEUHOC.TK
WWW.TAILIEUHOC.TK
C©u hái 13: Hµng ho¸ c«ng céng lµ g×? T¹ i sao l¹i nãi
hµng ho¸ c«ng céng lµ mét trong nh÷ng nguyªn nh©n g©y ra sù
thÊt b¹i cña thÞ trêng.
C©u hái 14: Khi nµo th× chÊt lîng m«i trêng trë thµnh
hµng ho¸? T¹i sao l¹i nãi chÊt lîng m«i trêng lµ hµng ho¸
c«ng céng?
C©u hái 15: ThÕ nµo lµ chuÈn møc thi, lÖ phÝ th¶i? Cho
vÝ dô.
C©u hái 16: Khi nµo th× ngêi ta a thÝch lÖ phÝ th¶i h¬n
chuÈn møc thi? Cho vÝ dô.
C©u hái 17: Khi nµo th× ngêi ta a thÝch chuÈn møc th¶i
h¬n lÖ phÝ thi? Cho vÝ dô.
C©u hái 18: ThÕ nµo lµ giÊy phÐp x th¶i cã thÓ chuyÓn
nhîng? Cho vÝ dô.
C©u hái 19: ThÕ nµo lµ quyÒn së h÷u tµi sn? Dï ng ®« thÞ
®Ó ph©n tÝch sù vËn hµnh cña m« h×nh mÆc c¶ « nhiÔm trong
nÒn kinh tÕ thÞ trêng. Ph¸t biÓu ®Þnh lý Coase vµ ph©n tÝch
nh÷ng h¹n chÕ cña nã.
C©u hái 20: ThÕ nµo lµ gi¶i ph¸p kiÖn ®ßi båi thêng?
Gi¶i ph¸p ®ã kh¸c víi thuÕ m«i trêng ë chç nµo?
C©u hái 21: Khi nµo th× viÖc khai th¸c nguån tµi nguyªn
së h÷u chung cã hiÖu qu¶ vµ khi nµo th× kh«ng cã hiÖu qu?
Cho c¸c vÝ dô.
C©u hái 22: T¹i sao l¹i nãi hµng ho¸ c«ng céng lµ phÝ
chuyªn h÷u vµ phÝ k×nh ®Þch? Cho 3 vÝ dô vÒ hµng ho¸ chÊt
lîng m«i trêng mang tÝnh chÊt ®ã.
C©u hái 23: §¸nh gi¸ t¸c ®éng m«i trêng lµ g×? Cã tÇm
quan träng nh thÕ nµo? Nh÷ng ®èi tîng nµo cña ho¹t ®éng
ph¸t triÓn cÇn ®îc §¸nh gi¸ t¸c ®éng m«i trêng ?
C©u hái 24: ThÕ nµo lµ ph©n tÝch chi phÝ - lî i Ých më
réng? Nªu tr×nh tù tiÕn hµnh, u ®iÓm, nhîc ®iÓm cña ph¬ng
ph¸ p ®ã.
C©u hái 25: Tr×nh bÇy c¸ c nguyªn t¾c c¬ b¶n cña ph©n
tÝch kinh tÕ - tµi chÝnh ®èi ví i mét dù ¸n ph¸t triÓn. C¸c chØ tiªu
chñ yÕu nµo ®îc dïng ®Ó ®¸nh gi¸ sù ph©n tÝch kinh tÕ - tµi
chÝnh?
C©u hái 26: Ph©n tÝch sù cÇn thiÕt vµ néi dung cña c«ng
t¸c qu¶n lý Nhµ níc ®èi víi m«i trêng.
C©u hái 27: Tr×nh bÇy c¸c c«ng cô luËt ph¸p ®ang ®îc
sö dông ®Ó qu¶n lý m«i trêng trªn thÕ giíi vµ ë ViÖt Nam.
WWW.TAILIEUHOC.TK
WWW.TAILIEUHOC.TK
C©u hái 28: Tr×nh bÇy c¸c c«ng cô kinh tÕ ®ang ®îc sö
dông ®Ó qu¶n lý m«i trêng trªn thÕ gií i vµ ë ViÖt Nam.
C©u hái 29: C¸c c¬ quan chñ yÕu nµo cã chøc n¨ng qun
lý Nhµ níc vÒ m«i trêng? NhiÖm vô cña c¸c c¬ quan ®ã lµ
g×?
C©u hái 30: ThuÕ Pigou tèi u lµ g×? Nªu c¸ch tÝnh thuÕ
Pigou. Cho vÝ dô b»ng tÝnh to¸n cô thÓ (ví i mét hµm thiÖt h¹ i
gi¶ ®Þnh). T¹i sao cã thÓ nãi ë møc s¶n xuÊt c©n b»ng tèi u x·
héi th× sÏ cã møc « nhiÔm tèi u?
C©u hái 31: Tr×nh bÇy nh÷ng vÊn ®Ò m«i trêng toµn cÇu
cÊp b¸ch nhÊt hiÖn nay. Nªu ph¬ng híng gi¶i quyÕt nh÷ng
vÊn ®Ò ®ã trong t¬ng lai gÇn.
C©u hái 32: Tr×nh bÇy nh÷ng vÊn ®Ò m«i trêng cÊp b¸ch
nhÊt hiÖn nay ë ViÖt Nam. Nªu ph¬ng híng gi¶i quyÕt nh÷ng
vÊn ®Ò ®ã trong t¬ng lai gÇn.
c h ñ n h iÖm bé m« n
GS.TS §Æng Nh Toµn
kinh tÕ m«i trêng
C©u hái 1: Tr×nh bÇy ®èi tîng, nhiÖm vô vµ
ph¬ng ph¸p nghiªn cøu m«n kinh tÕ m«i
trêng.
1. §èi tîng:
Kinh tÕ m«i trêng lµ mét m«n khoa häc nghiªn cøu mèi
quan hÖ t¬ng t¸c, phô thuéc vµ quy ®Þnh lÉn nhau gi÷a kinh tÕ
WWW.TAILIEUHOC.TK
WWW.TAILIEUHOC.TK
vµ m«i trêng, nh»m ®¶m b¶o mét sù ph¸t triÓn æn ®Þnh, liªn
tôc, bÒn v÷ng trªn c¬ së b¶o vÖ m«i trêng vµ lÊy con ngêi
lµm trung t©m.
2. NhiÖm vô:
- Trang bÞ nh÷ng c¬ së ph¬ng ph¸p luËn vµ ph¬ng ph¸p
nghiªn cøu mèi quan hÖ biÖn chøng gi÷a ph¸t triÓn kinh tÕ vµ
b¶o vÖ m«i trêng.
- § ¸nh gi¸ nh÷ng t¸ c ®éng tÝch cùc vµ tiªu cùc cña c¸c
ho¹t ®éng ph¸t triÓn kinh tÕ vµ x· héi ®Õn m«i trêng.
- Gãp phÇn thÈm ®Þnh c¸c ch¬ng tr×nh, kÕ ho¹ch, dù ¸n
ph¸ t triÓn th«ng qua ph©n tÝch chi phÝ - lî i Ých.
- Gãp phÇn ho¹ch ®Þnh c¸c chÝnh s¸ch vµ chiÕn lîc ph¸t
triÓn
- N©ng cao nhËn thøc vÒ m«i trêng, vÒ mèi quan hÖ chÆt
chÏ , phô thuéc vµ quy ®Þnh lÉn nhau gi÷a ph¸t triÓn vµ m«i
trêng ®Ó mäi c¸ nh©n, mäi céng ®ång cã hµnh vi ®óng ®¾n v×
môc ®Ých ph¸ t triÓn bÒn v÷ng.
3. Ph¬ng ph¸p nghiªn cøu:
- Quan ®iÓm vµ ph¬ng ph¸p duy vËt biÖn chøng vµ duy
vËt lÞch sö
- TiÕp cËn hÖ thèng vµ ph©n tÝch hÖ thèng
- Ph¬ng ph¸p m« h×nh ho¸ to¸n kinh tÕ
- Ph¬ng ph¸p ®¸nh gi¸ t¸c ®éng m«i trêng
- Ph¬ng ph¸p ph©n tÝch chi phÝ - lî i Ých.
C©u h á i 2: Tr ×n h bÇy c ¸ c k h ¸ i n iÖm: m« i
trêng, m«i trêng sèng, m«i trêng sèng
cña con ngêi vµ hÖ sinh th¸i. Gi÷a c¸c kh¸i
n iÖm ®ã c ã g × g iè n g n h a u ,k h ¸ c n h a u ?
* M«i trêng:
M«i trêng lµ mét kh¸i niÖm rÊt réng ®îc ®Þnh nghÜa
theo nhiÒu c¸ch kh¸c nhau
- §Þnh nghÜa ®èi víi m«i trêng ®Þa lý: M«i trêng chØ lµ
mét bé phËn cña tr¸i ®Êt bao quanh con ngêi, mµ ë mét thêi
®iÓm nhÊt ®Þnh x· héi loµi ngêi cã quan hÖ t¬ng hç trùc tiÕp
víi nã nghÜa lµ m«i trêng cã quan hÖ mét c¸ch gÇn gòi nhÊt
víi ®êi sèng vµ ho¹t ®éng s¶n xuÊt cña con ngêi.
- M«i trêng bao quanh lµ khung c¶nh cña lao ®éng, cña
cuéc sèng riªng t vµ nghØ ng¬i cña con ngêi, trong ®ã m«i
trêng tù nhiªn lµ c¬ së cÇn thiÕt cho sù sinh tån cña nh©n lo¹i.
- M«i trêng lµ nh÷ng vËt thÓ vËt lý vµ sinh häc bao quanh
loµi ngêi
WWW.TAILIEUHOC.TK
WWW.TAILIEUHOC.TK
- M«i trêng lµ tæng hîp ë mét thêi ®iÓm nhÊt ®Þnh c¸c
tr¹ng huèng vËt lý, ho¸ häc, sinh häc vµ c¸ c Õu tè x· héi cã kh
n¨ng g©y ra mét t¸c ®éng trùc tiÕp hay gi¸n tiÕp, tøc thêi hay
theo kú h¹ n, ®èi ví i c¸c sinh vËt hay ®èi ví i c¸c ho¹t ®éng cña
con ngêi.
- M«i trêng lµ toµn bé c¸c hÖ thèng tù nhiªn vµ c¸c hÖ
thèng do con ngêi t¹o ra xung quanh m×nh, trong ®ã con
ngêi sinh sèng vµ b»ng lao ®éng cña m×nh ®· khai th¸c c¸c tµi
nguyªn thiªn nhiªn hoÆc nh©n t¹o nh»m tho¶ m· n c¸c nhu cÇu
cña con ngêi.
- M«i trêng lµ mét n¬i chèn trong sè c¸c n¬i chèn nhng
cã thÓ lµ mét n¬i chèn ®¸ ng chó ý, thÓ hiÖn c¸c mÇu s¾c x· héi
cña mét thêi kú hay mét x· héi.
- M«i trêng lµ tÊt c¶ nh÷ng g× bao quanh con ngêi
- M«i trêng bao gåm c¸c yÕu tè tù nhiªn vµ yÕu tè vËt
chÊt nh©n t¹o, quan hÖ mËt thiÕt ví i nhau, bao quanh con
ngêi, cãnh hëng tíi ®êi sèng, s¶n xuÊt, sù tån t¹i ph¸t triÓn
cña con ngêi vµ thiªn nhiªn.
Cã thÓ nãi m«i trêng chÝnh lµ tæng hîp c¸c ®iÒu kiÖn bªn
ngoµi cã ¶nh hëng ®Õn mét vËt thÓ, mét sù kiÖn.
+ M«i trêng sèng lµ tæng hîp nh÷ng ®iÒu kiÖn bªn ngoµi
cã ¶nh hëng tíi ®êi sèng vµ sù ph¸t triÓn cña chóng.
+ M«i trêng sèng cña con ngêi: lµ tæng hîp c¸c ®iÒu
kiÖn vËt lý, ho¸ häc, sinh häc, x· héi bao quanh con ngêi vµ
cã nh hëng tíi sù sèng vµ sù ph¸t triÓn cña tõng c¸ nh©n,
tõng céng ®ång vµ toµn bé loµi ngêi trªn hµnh tinh.
+ HÖ sinh th¸ i lµ hÖ thèng c¸c quÇn thÓ sinh vËt cï ng sèng
vµ cïng ph¸t triÓn trong mét m«i trêng nhÊt ®Þnh, cã quan hÖ
t¬ng t¸c víi nhau vµ víi m«i trêng ®ã.
* Sù gièng nhau cña c¸c kh¸ i niÖm ví i kh¸ i niÖm m«i
trêng:
§Òu lµ mét kh¸i niÖm cô thÓ cña kh¸i niÖm m«i trêng nãi
chung, liªn quan ®Õn m«i trêng.
* Sù kh¸c nhau cña c¸ c kh¸ i niÖm ví i kh¸i niÖm m«i
trêng: kh¸c nhau vÒ quy m«, giíi h¹n, thµnh phÇn m«i trêng.
- Ccs kh¸i niÖm nµy ®îc cô thÓ ho¸ tõ kh¸i niÖm m«i
trêng nãi chung ®èi víi tõng ®èi tîng vµ môc ®Ých nghiªn
cøu
+ M«i trêng sèng lµ cô thÓ ho¸ ®èi víi ®èi tîng lµ c¬
thÓ sèng