M C L CỤ Ụ Trang
1. L i gi i thi u ờ ớ ệ 2
2. Tên sáng ki nế2
3. Tác gi sáng ki nả ế 2
4. Ch đu t t o ra sáng ki n ủ ầ ư ạ ế 2
5. Lĩnh v c áp d ng sáng ki nự ụ ế 2
6. Ngày sáng ki n đc áp d ng l n đu ho c áp d ng th ế ượ ụ ầ ầ ặ ụ ử 2
7. Mô t b n ch t c a sáng ki nả ả ấ ủ ế 2
7.1 C s lý lu nơ ở ậ 2
7.1.1. Quan ni m chung v d y h c tích h pệ ề ạ ọ ợ 2
7.1.2. Quan ni m tích h p trong d y h c ng vănệ ợ ạ ọ ữ 3
7.2. C s th c ti nơ ở ự ễ 6
7.3. Các bi n pháp đã ti n hành th nghi mệ ế ử ệ 6
7.4. K t qu th c hi nế ả ự ệ 15
8. Nh ng thông tin c n đc b o m tữ ầ ượ ả ậ 15
9. Các đi u ki n c n thi t đ áp d ng sáng ki nề ệ ầ ế ể ụ ế 15
10. Đánh giá l i ích đt đc t sáng ki nợ ạ ượ ừ ế 15
11. Danh sách nh ng t ch c/cá nhân đã tham gia áp d ng có hi u qu :ữ ổ ứ ụ ệ ả 16
TÀI LI U THAM KH OỆ Ả 17
1
BÁO CÁO K T QUẾ Ả
NGHIÊN C U, NG D NG SÁNG KI NỨ Ứ Ụ Ế
1. L i gi i thi uờ ớ ệ
Tích h p là m t trong nh ng quan đi m giáo d c đã tr thành xu th trongợ ộ ữ ể ụ ở ế
vi c xác đnh n i dung d y h c trong nhà tr ng ph thông. Cách th c d y h cệ ị ộ ạ ọ ườ ổ ứ ạ ọ
này đã đc nhi u nhà s ph m áp d ng và mang l i hi u qu tích c c trong d yượ ề ư ạ ụ ạ ệ ả ự ạ
h c nói chung, d y h c môn Ng văn nói riêng.ọ ạ ọ ữ
Các truy n ng n giai đo n 1954-1975 là nh ng tác ph m xu t s c c a vănệ ắ ạ ữ ẩ ấ ắ ủ
h c Vi t Nam hi n đi. H n th n a, nh ng tác ph m này có vai trò quan tr ngọ ệ ệ ạ ơ ế ữ ữ ẩ ọ
trong ch ng trình h c và ch ng trình thi THPT Qu c gia. Vi c đu t nghiênươ ọ ươ ố ệ ầ ư
c u, v n d ng ki n th c liên môn đ gi ng d y đem l i hi u qu là vi c làmứ ậ ụ ế ứ ể ả ạ ạ ệ ả ệ
thi t th c đi v i giáo viên, h u ích v i h c sinh.ế ự ố ớ ữ ớ ọ
Qua quá trình gi ng d y và nghiên c u tôi nh n th y truy n ng n ả ạ ứ ậ ấ ệ ắ Nh ngữ
đa con trong gia đìnhứ có liên quan đn nhi u ki n th c c a các môn h c L chế ề ế ứ ủ ọ ị
s , Đa lí, Giáo d c công dân và các v n đ khác nh : T t ng H Chí Minh,ử ị ụ ấ ề ư ư ưở ồ
truy n th ng văn hóa c a dân t c. Đây s là c s th c t đ tôi nghiên c u v nề ố ủ ộ ẽ ơ ở ự ế ể ứ ấ
đ khoa h c này.ề ọ
T các lí do đã nêu trên đây, tôi đã nghiên c u chuyên đ mang tên D y h cừ ứ ề ạ ọ
truy n ng n ệ ắ Nh ng đa con trong gia đìnhữ ứ trong ch ng trình Ng văn 12 theoươ ữ
h ng tích h p. ướ ợ
2. Tên sáng ki nế
D y h c truy n ng n Nh ng đa con trong gia đình trong ch ng trình Ngạ ọ ệ ắ ữ ứ ươ ữ
văn 12 theo h ng tích h pướ ợ
3. Tác gi sáng ki n:ả ế
- H và tên: Nguy n H u Th ngọ ễ ữ ắ
- Đa ch : Tr ng THPT Nguy n Vi t Xuân, xã Đi Đng, huy n Vĩnh ị ỉ ườ ễ ế ạ ồ ệ
T ng, t nh Vĩnh Phúcườ ỉ
- S đi n tho i: 0976.676.056 ố ệ ạ
- Gmail: nguyenhuuthang.gvnguyenvietxuan@vinhphuc.edu.vn
4. Ch đu t sáng ki n:ủ ầ ư ế
- H và tên: Nguy n H u Th ngọ ễ ữ ắ
5. Lĩnh v c áp d ng sáng ki n:ự ụ ế
Giáo viên, h c sinh tr ng THPT Nguy n Vi t Xuânọ ườ ễ ế
6. Ngày sáng ki n đc áp d ng l n đu ho c áp d ng thế ượ ụ ầ ầ ặ ụ ử:
Năm h c 2017-2018ọ
7. Mô t b n ch t c a sáng ki n:ả ả ấ ủ ế
7.1. C s lí lu nơ ở ậ
7.1.1. Quan đi m chung v d y h c tích h pể ề ạ ọ ợ
Theo t đi n Ti ng Vi t: “ừ ể ế ệ Tích h p là s k t h p nh ng ho t đng, ợ ự ế ợ ữ ạ ộ
ch ng trình ho c các thành ph n khác nhau thành m t kh i ch c năng. ươ ặ ầ ộ ố ứ
Tích h p có nghĩa là s th ng ợ ự ố nh t, s hòa h p, s k t h pấ ự ợ ự ế ợ ”.
2
Theo t đi n Giáo d c h c: “ừ ể ụ ọ Tích h p là hành đng liên k t các đi ợ ộ ế ố
t ng nghiên c u, gi ng d y, h c t p c a cùng m t lĩnh v c ho c vài lĩnh v c ượ ứ ả ạ ọ ậ ủ ộ ự ặ ự
khác nhau trong cùng m t k ho ch d y h c”.ộ ế ạ ạ ọ
Trong ti ng Anh, tích h p đc vi t là “ế ợ ượ ế integration” m t t g c Latinộ ừ ố
(integer) có nghĩa là “whole” hay “toàn b , toàn thộ ể”. Có nghĩa là s ph i h p cácự ố ợ
ho t đng khác nhau, các thành ph n khác nhau c a m t h th ng đ b o đm sạ ộ ầ ủ ộ ệ ố ể ả ả ự
hài hòa ch c năng và m c tiêu ho t đng c a h th ng y.ứ ụ ạ ộ ủ ệ ố ấ
Tích h p là m t khái ni m đc s d ng trong nhi u lĩnh v c. Trong lĩnhợ ộ ệ ượ ử ụ ề ự
v c khoa h c giáo d c (GD), khái ni m tích h p xu t hi n t th i kì khai sáng,ự ọ ụ ệ ợ ấ ệ ừ ờ
dùng đ ch m t quan ni m GD toàn di n con ng i, ch ng l i hi n t ng làmể ỉ ộ ệ ệ ườ ố ạ ệ ượ
cho con ng i phát tri n thi u hài hòa, cân đi. Tích h p còn có nghĩa là thành l pườ ể ế ố ợ ậ
m t lo i hình nhà tr ng m i, bao g m các thu c tính tr i c a các lo i hình nhàộ ạ ườ ớ ồ ộ ộ ủ ạ
tr ng v n có.ườ ố
Trong d y h c (DH) các b môn, tích h p đc hi u là s k t h p, t h pạ ọ ộ ợ ượ ể ự ế ợ ổ ợ
các n i dung t các môn h c, lĩnh v c h c t p khác nhau (Theo cách hi u truy nộ ừ ọ ự ọ ậ ể ề
th ng t tr c t i nay) thành m t “môn h c” m i ho c l ng ghép các n i dungố ừ ướ ớ ộ ọ ớ ặ ồ ộ
c n thi t vào nh ng n i dung v n có c a môn h c, ví d : l ng ghép n i dung GDầ ế ữ ộ ố ủ ọ ụ ồ ộ
dân s , GD môi tr ng, GD an toàn giao thông trong các môn h c Đo đc, Ti ngố ườ ọ ạ ứ ế
Vi t hay T nhiên và xã h i… xây d ng môn h c tích h p t các môn h c truy nệ ự ộ ự ọ ợ ừ ọ ề
th ng.ố
Trong m t s môn h c, t t ng tích h p đc ti p nh n v i các m c độ ố ọ ư ưở ợ ượ ế ậ ớ ứ ộ
th p và khác nhau nh : l ng ghép - là đa thêm n i dungấ ư ồ ư ộ c n h c t ng t v iầ ọ ươ ự ớ
môn h c chính; tích h p - là s k t h p tri th c c a nhi u môn h c t o nên mônọ ợ ự ế ợ ứ ủ ề ọ ạ
h c m i.ọ ớ
7.1.2. Quan đi m tích h p trong d y h c Ng văn:ể ợ ạ ọ ữ
Thi t k bài d y h c Ng văn theo quan đi m tích h pế ế ạ ọ ữ ể ợ không ch chú tr ngỉ ọ
n i dung ki n th c tích h p mà c n thi t ph i xây d ng m t h th ng vi c làm,ộ ế ứ ợ ầ ế ả ự ộ ệ ố ệ
thao tác t ng ng nh m t ch c, d n d t HS t ng b c th c hi n đ chi m lĩnhươ ứ ằ ổ ứ ẫ ắ ừ ướ ự ệ ể ế
đi t ng h c t p, n i dung môn h c, đng th i hình thành và phát tri n năng l c,ố ượ ọ ậ ộ ọ ồ ờ ể ự
kĩ năng tích h p, tránh áp đt m t cách làm duy nh t. Gi h c Ng văn theo quanợ ặ ộ ấ ờ ọ ữ
đi m tích h p ph i là m t gi h c ho t đng ph c h p đòi h i s tích h p các kĩể ợ ả ộ ờ ọ ạ ộ ứ ợ ỏ ự ợ
năng, năng l c liên môn đ gi i quy t n i dung tích h p, ch không ph i s tácự ể ả ế ộ ợ ứ ả ự
đng các ho t đng, kĩ năng riêng r lên m t n i dung riêng r thu c “ộ ạ ộ ẽ ộ ộ ẽ ộ n i b phânộ ộ
môn”.
Ngày nay nhi u lí thuy t hi n đi v quá trình h c t p đã nh n m nh r ngề ế ệ ạ ề ọ ậ ấ ạ ằ
ho t đng c a h c sinh tr c h t là h c cách h c. Theo ý nghĩa đó, quan đi m d yạ ộ ủ ọ ướ ế ọ ọ ể ạ
h c tích h p đòi h i giáo viên ph i có cách d y chú tr ng phát tri n h c sinhọ ợ ỏ ả ạ ọ ể ở ọ
cách th c lĩnh h i ki n th c và năng l c, ph i d y cho h c sinh cách th c hànhứ ộ ế ứ ự ả ạ ọ ứ
đng đ hình thành ki n th c và kĩ năng cho chính mình, ph i có cách d y bu cộ ể ế ứ ả ạ ộ
3
h c sinh ph i t đc, t h c đ hình thành thói quen t đc, t h c su t đi, coiọ ả ự ọ ự ọ ể ự ọ ự ọ ố ờ
đó cũng là m t ho t đng đc hi u trong su t quá trình h c t p nhà tr ng.ộ ạ ộ ọ ể ố ọ ậ ở ườ
Quan đi m d y h c tích h p hay d y cách h c, d y t đc, t h c khôngể ạ ọ ợ ạ ọ ạ ự ọ ự ọ
coi nh vi c cung c p tri th c cho ng i h c. V n đ là ph i x lí đúng đn m iẹ ệ ấ ứ ườ ọ ấ ề ả ử ắ ố
quan h gi a b i d ng ki n th c, rèn luy n kĩ năng và hình thành, phát tri n năngệ ữ ồ ưỡ ế ứ ệ ể
l c, ti m l c cho h c sinh. Đây th c ch t là bi n quá trình truy n th tri th cự ề ự ọ ự ấ ế ề ụ ứ
thành quá trình h c sinh t ý th c v ph ng pháp chi m lĩnh tri th c, hình thànhọ ự ứ ề ươ ế ứ
kĩ năng. Mu n v y, ch ng nh ng c n kh c ph c khuynh h ng d y tri th c hànố ậ ẳ ữ ầ ắ ụ ướ ạ ứ
lâm thu n tuý mà còn c n kh c ph c khuynh h ng rèn luy n kĩ năng theo l i kinhầ ầ ắ ụ ướ ệ ố
nghi m ch nghĩa, ít có kh năng s d ng vào đc hi u văn b n, vào nh ng tìnhệ ủ ả ử ụ ọ ể ả ữ
hu ng có ý nghĩa đi v i h c sinh, coi nh ki n th c, nh t là ki n th c ph ngố ố ớ ọ ẹ ế ứ ấ ế ứ ươ
pháp.
M i giáo viên d y Ng văn c n có ph ng pháp d y h c phù h p v i t ngỗ ạ ữ ầ ươ ạ ọ ợ ớ ừ
bài, t ng tu n, t ng phân môn, t ng l p. Đ có nh ng gi d y theo quan đi m tíchừ ầ ừ ừ ớ ể ữ ờ ạ ể
h p đt k t qu cao, giáo viên ph i bi t l a ch n các khía c nh đ tích h p. ợ ạ ế ả ả ế ự ọ ạ ể ợ
D a vào th c t tôi nh n th y ph m vi tích h p có th m r ng h ng tíchự ự ế ậ ấ ạ ợ ể ở ộ ướ
h p nh sau:ợ ư
* Tích h p Văn – L ch s : Tích h p m r ng theo h ng v n d ng nh ngợ ị ử ợ ở ộ ướ ậ ụ ữ
ki n th c v hoàn c nh l ch s c a t ng th i k , v nhân v t l ch s . . . đ lý gi iế ứ ề ả ị ử ủ ừ ờ ỳ ề ậ ị ử ể ả
và khai thác giá tr c a tác ph m. ị ủ ẩ
* Tích h p Văn – Đa lý: Tích h p m r ng theo h ng v n d ng ki n th cợ ị ợ ở ộ ướ ậ ụ ế ứ
hi u bi t v các đa danh đ lý gi i rõ m t s chi ti t hình nh ngh thu t.ể ế ề ị ể ả ộ ố ế ả ệ ậ
* Tích h p Văn – Âm nh c: Th c t , h u h t các tác ph m âm nh c t dân caợ ạ ự ế ầ ế ẩ ạ ừ
đn âm nh c đng đi đu đc xây d ng t các tác ph m ngôn t . Đã có nhi uế ạ ươ ạ ề ượ ự ừ ẩ ừ ề
bài th đc ph nh c. ơ ượ ổ ạ
* Tích h p Văn – M thu t: Khi d y h c m t tác ph m văn ch ng giáo viênợ ỹ ậ ạ ọ ộ ẩ ươ
có th cho h c sinh v tranh minh h a m t c nh hay m t nhân v t mà h c sinh yêuể ọ ẽ ọ ộ ả ộ ậ ọ
thích. Giáo viên có th so sánh b c tranh trong h i h a và b c tranh phác h a b ngể ứ ộ ọ ứ ọ ằ
ngôn t v i nh ng đi m t ng đng và khác bi t,…ừ ớ ữ ể ươ ồ ệ
Nh v y qua n i dung phân tích trên, ta có th m t l n n a kh ng đnhư ậ ộ ở ể ộ ầ ữ ẳ ị
r ng giáo viên đóng m t vai trò quan tr ng trong vi c nâng cao hi u qu gi d yằ ộ ọ ệ ệ ả ờ ạ
Ng văn ữ theo h ng tích h p. Ch ng trình và sách giáo khoa ch là đnh h ng,ướ ợ ươ ỉ ị ướ
v n đ đt ra là ng i d y ph i xác đnh đc h ng tích h p cho t ng bài, t ngấ ề ặ ườ ạ ả ị ượ ướ ợ ừ ừ
ph n c th .ầ ụ ể
Th c t trong khi d y giáo viên có th th c hi n tích h p theo nhi u cáchự ế ạ ể ự ệ ợ ề
th c khác nhau. Vi c l a ch n cách th c nào là tùy thu c vào n i dung c th c aứ ệ ự ọ ứ ộ ộ ụ ể ủ
t ng môn h c. Nh ng có th t t h n n u ta th c hi n tích h p theo nh ng cáchừ ọ ư ể ố ơ ế ự ệ ợ ữ
th c sau:ứ
* Tích h p thông qua vi c ki m tra bài cũợ ệ ể :
4
Ki m tra bài cũ là b c đu tiên trong ti n trình t ch c ho t đng d y h cể ướ ầ ế ổ ứ ạ ộ ạ ọ
m t bài c th . M c đích c a ho t đng này là đ ki m tra vi c h c nhà cũngộ ụ ể ụ ủ ạ ộ ể ể ệ ọ ở
nh m c đ hi u bài c a h c sinh. Ngoài ra, đây cũng là ho t đng có tính ch tư ứ ộ ể ủ ọ ạ ộ ấ
k t n i gi a bài đã h c và bài đang h c ( bài m i ). Vì v y, vi c th c hi n tích h pế ố ữ ọ ọ ớ ậ ệ ự ệ ợ
trong quá trình ki m tra bài cũ là vô cùng c n thi t và cũng khá thu n l i.ể ầ ế ậ ợ
* Tích h p thông qua vi c gi i thi u bài m i.ợ ệ ớ ệ ớ
Gi i thi u bài m i là m t thao tác nh , chi m m t l ng th i gian khôngớ ệ ớ ộ ỏ ế ộ ượ ờ
đáng k trong ti t d y (và không ph i bài nào, ti t d y nào cũng c n gi i thi u vàoể ế ạ ả ế ạ ầ ớ ệ
bài m t cách công phu bài b n). Tuy nhiên thao tác này l i có ý nghĩa khá l n trongộ ả ạ ớ
vi c chu n b h ng thú cho h c sinh tr c khi b c vào bài h c. Vì v y giáo viênệ ẩ ị ứ ọ ướ ướ ọ ậ
có th v n d ng thao tác này đ th c hi n tích h p .ể ậ ụ ể ự ệ ợ
* Tích h p thông qua câu h i tìm hi u bài.ợ ỏ ể
Trong ho t đng d y h c Ng văn, hình th c h i – đáp đóng vai trò h t s cạ ộ ạ ọ ữ ứ ỏ ế ứ
quan tr ng, th hi n tính tích c c, ch đng c a ng i h c cũng nh vai trò chọ ể ệ ự ủ ộ ủ ườ ọ ư ủ
đng c a giáo viên. Hình th c này đc th c hi n trong h u h t các b c, cácộ ủ ứ ượ ự ệ ầ ế ướ
ho t đng d y – h c. N u giáo viên bi t l ng ghép tích h p thông qua h th ngạ ộ ạ ọ ế ế ồ ợ ệ ố
câu h i này thì hình th c tích h p s r t phong phú: Văn – Văn; Văn – Ti ng Vi t;ỏ ứ ợ ẽ ấ ế ệ
Văn – T p làm văn, thì hi u qu tích h p s đc nâng cao r t nhi u.ậ ệ ả ợ ẽ ượ ấ ề
* Tích h p thông qua ph ng ti n d y h c nh b ng ph , tranh nh . . .ợ ươ ệ ạ ọ ư ả ụ ả
Khi d y nh ng văn b n có tranh minh h a, giáo viên có th s d ng kênh hìnhạ ữ ả ọ ể ử ụ
đ tích h p, giúp các em c m th văn h c t t h n. Đây là m t yêu c u r t quanể ợ ả ụ ọ ố ơ ộ ầ ấ
tr ng trong đi m i ph ng pháp d y h c hi n nay. Đi u quan tr ng là đ th cọ ổ ớ ươ ạ ọ ệ ề ọ ể ự
hi n đc hình th c tích h p này đòi h i ng i d y ph i có s chu n b công phu,ệ ượ ứ ợ ỏ ườ ạ ả ự ẩ ị
bi t đu t trí tu , công s c và v t ch t. M t khác, nó còn ph thu c vào đi uế ầ ư ệ ứ ậ ấ ặ ụ ộ ề
ki n c s v t ch t c a t ng tr ng.ệ ơ ở ậ ấ ủ ừ ườ
* Tích h p thông qua n i dung ti u ti t t ng ph n hay t ng k t gi h c.ợ ộ ể ế ừ ầ ổ ế ờ ọ
Đây là hình th c tích h p thông qua l i thuy t gi ng c a giáo viên, v a có ýứ ợ ờ ế ả ủ ừ
nghĩa khái quát l i v n đ, v a có ý nghĩa chuy n ti p.ạ ấ ề ừ ể ế
Giáo viên có th tích h p d i d ng liên h , so sánh đi chi u.ể ợ ướ ạ ệ ố ế
* Tích h p thông qua h th ng bài t p ( l p cũng nh nhà )ợ ệ ố ậ ở ớ ư ở
Đây là đi u ki n thu n l i nh t đ giáo viên ti n hành ph ng pháp tích h pề ệ ậ ợ ấ ể ế ươ ợ
sau khi h c xong m t ti t h c ho c h c xong m t bài h c, giúp h c sinh n m ch cọ ộ ế ọ ặ ọ ộ ọ ọ ắ ắ
ki n th c y đ tích h p trong vi c rèn luy n k năng: nghe, đc, nói, vi t .ế ứ ấ ể ợ ệ ệ ỹ ọ ế
* Tích h p thông qua hình th c ki m tra.ợ ứ ể
Ch ng trình Ng văn đc xây d ng theo tinh th n tích h p, vì th khi ônươ ữ ượ ự ầ ợ ế
t p và ti n hành ki m tra, giáo viên c n giúp h c sinh n m ch c các v n đ:ậ ế ể ầ ọ ắ ắ ấ ề
– Các ki n th c v Văn, ti ng Vi t, T p làm văn đu cùng d a vào cùng m tế ứ ề ế ệ ậ ề ự ộ
h thông văn b n chung đ khai thác và hình thành. Khi h c ôn c n liên h và g nệ ả ể ọ ầ ệ ắ
các ki n th c c a m i phân môn v i các văn b n chung trong sách giáo khoa.ế ứ ủ ỗ ớ ả
5