S GIÁO D C VÀ ĐÀO T O HÀ N IỞ Ụ Ạ Ộ
SÁNG KI N KINH NGHI MẾ Ệ
TÊN Đ TÀI:Ề
RÈN K NĂNG C M TH VĂN XUÔI VI T NAM HI N ĐI Ỹ Ả Ụ Ệ Ệ Ạ
TRONG CH NG TRÌNH NG VĂN 12ƯƠ Ữ
Lĩnh v c/Mônự: Ng vănữ
C p h cấ ọ : THPT
Tên tác giả: Nguy n Đc Đi pễ ứ ệ
Đn v công ơ ị
tác
: Tr ng THPT L u Hoàngườ ư
Ch c vứ ụ : Bí th Đoàn tr ngư ườ
Nguy n Đc Đi p – Tr ng THPT L u Hoàng – Huy n ng Hòaễ ứ ệ ườ ư ệ Ứ
NĂM H C: 2018 – 2019Ọ
2/20
Nguy n Đc Đi p – Tr ng THPT L u Hoàng – Huy n ng Hòaễ ứ ệ ườ ư ệ Ứ
M C L CỤ Ụ
M C L CỤ Ụ .................................................................................................................................. 3
A. ĐT V N ĐẶ Ấ Ề ........................................................................................................................ 4
B. GI I QUY T V N ĐẢ Ế Ấ Ề ......................................................................................................... 6
Đc di n c m là m t ph ng pháp d y h c quen thu c trong tr ng ph thông n c ta ọ ễ ả ộ ươ ạ ọ ộ ườ ổ ở ướ
m y th p k qua. m m m t truy n th ng ngâm v nh, bình văn, bình th c a ng i Vi tấ ậ ỉ Ươ ầ ừ ề ố ị ơ ủ ườ ệ
Nam qua các th i đi, đc di n c m nhanh chóng tr thành m t ph ng pháp h u ích trongờ ạ ọ ễ ả ở ộ ươ ữ
c m th và truy n th văn ch ng trong nhà tr ng.ả ụ ề ụ ươ ườ ............................................................. 9
Nh đc di n c m, chúng ta th y m t không gian yên , thanh bình, tĩnh l ng v a c kính,ờ ọ ễ ả ấ ộ ả ặ ừ ổ
hoang s , v a t i m i đy s s ng: “Thuy n tôi trôi trên sông Đà. C nh ven sông đây ơ ừ ươ ớ ầ ự ố ề ả ở
l ng t . Hình nh t đi Lý, đi Tr n, đi Lê, quãng sông này cũng l ng t đn th mà ặ ờ ư ừ ờ ờ ầ ờ ặ ờ ế ế
thôi. Thuy n tôi trôi qua m t n ng ngô, nhú lên m y lá ngô non đu mùa. Mà t nh không ề ộ ươ ấ ầ ị
m t bóng ng i. C gianh đi núi đang ra nh ng nõn búp. M t đàn h u cúi đu ng n búpộ ườ ỏ ồ ữ ộ ươ ầ ố
c gianh đm s ng đêm. B sông hoang d i nh m t b ti n s . B sông h n nhiên nh ỏ ẫ ươ ờ ạ ư ộ ờ ề ử ờ ồ ư
m t n i ni m c tích tu i x a” (Ng i lái đò sông Đà - Nguy n Tuân)... T t c ch hi n raộ ỗ ề ổ ổ ư ườ ễ ấ ả ỉ ệ
trong n i quan c a ng i đc. Hình nh sông Đà hi n nên hoang d i mà tr tình h n nh ộ ủ ườ ọ ả ệ ạ ữ ơ ờ
đc di n c m. Nói cách khác ng i đc ch trông th y nó b ng “con m t th ba”. Đi qua ọ ễ ả ườ ọ ỉ ấ ằ ắ ứ
“cây c u đc di n c m”, ng i đc b c vào th gi i di u kì v a quen v a l c a văn ầ ọ ễ ả ườ ọ ướ ế ớ ệ ừ ừ ạ ủ
ch ng. Theo tâm lí h c c m th , âm vang c a gi ng đc đã kích thích quá trình tri giác, ươ ọ ả ụ ủ ọ ọ
t ng t ng và tái hi n hình nh ng i đc, đa ng i đc vào th gi i c a tác ph m, ưở ượ ệ ả ở ườ ọ ư ườ ọ ế ớ ủ ẩ
t o nên tr ng thái tâm lí c n có khi đc sách hay xem ngh thu t mà ng i ta quen g i là ạ ạ ầ ọ ệ ậ ườ ọ
“nh p thân”.ậ .............................................................................................................................. 10
C. K T LU N VÀ KHUY N NGHẾ Ậ Ế Ị ...................................................................................... 24
3/20
Nguy n Đc Đi p – Tr ng THPT L u Hoàng – Huy n ng Hòaễ ứ ệ ườ ư ệ Ứ
A. ĐT V N ĐẶ Ấ Ề
I. LÍ DO CH N Đ TÀIỌ Ề
1. M i sáng tác ngh thu t đu là m t phát hi n sáng t o đc đáo c aỗ ệ ậ ề ộ ệ ạ ộ ủ
ng i ngh sĩ, h g i vào đó nh ng c m nh n, trăn tr và thông đi p v cu cườ ệ ọ ử ữ ả ậ ở ệ ề ộ
đi. Văn h c cũng là m t đa con tinh th n c a nhà văn song ph i cùng v iờ ọ ộ ứ ầ ủ ả ớ
b n đc thì các t , ng , câu, ch ch t c ng m i th c s đc c a, qu y, cóạ ọ ừ ữ ữ ế ứ ớ ự ự ượ ự ậ
linh h n và đi vào cu c s ng. Nhà th Mosac t ng quan ni m: “Tác ph mồ ộ ố ơ ừ ệ ẩ
th c ra ch đc t o thành b i nh ng kí hi u câm l ng, nh ng ngôn ng ch t,ự ỉ ượ ạ ở ữ ệ ặ ữ ữ ế
cho nên b n thân nó ch a có giá tr gì, n u có cũng ch là đôi chút. Cái quanả ư ị ế ỉ
tr ng là vai trò c a ng i đc. Chính b n đc s t o nên giá tr cho tácọ ủ ườ ọ ạ ọ ẽ ạ ị
ph m…”; Ông cũng kh ng đnh: “không có b n đc thì không ch có sách c aẩ ẳ ị ạ ọ ỉ ủ
chúng ta mà c nh ng tác ph m c a Hôme, Đăngt , Puskin, Đôxtôiepxki… t tả ữ ẩ ủ ơ ấ
c ch là đng gi y ch t”. B i v y nhân t đc gi có nh ng đc đi m riêngả ỉ ố ấ ế ở ậ ố ộ ả ữ ặ ể
và có vai trò đc bi t trong đi s ng văn h c.ặ ệ ờ ố ọ
Tuy nhiên, trong tr ng THPT, đc gi đây là các em h c sinh, khườ ộ ả ở ọ ả
năng c m th các tác ph m văn h c còn nhi u h n ch . Cho nên, trong vi cả ụ ẩ ọ ề ạ ế ệ
gi ng d y thì vi c rèn luy n k năng c m th tác ph m văn h c nói chung,ả ạ ệ ệ ỹ ả ụ ẩ ọ
c m th tác ph m văn xuôi nói riêng là m t nhi m v quan tr ng c a t ngả ụ ẩ ộ ệ ụ ọ ủ ừ
giáo viên gi ng d y môn Ng văn. Kĩ năng này, giúp h c sinh lĩnh h i sâu s c,ả ạ ữ ọ ộ ắ
ch đng, t tin tr c các v n đ đã đc đt ra t yêu c u v vi c khai thácủ ộ ự ướ ấ ề ượ ặ ừ ầ ề ệ
các giá tr c a tác ph m.ị ủ ẩ
2. Trong ch ng trình Ng văn THPT l p 12, s l ng các tác ph mươ ữ ớ ố ượ ẩ
văn xuôi Vi t Nam hi n đi đc đa vào gi ng d y v i s l ng cao. Cóệ ệ ạ ượ ư ả ạ ớ ố ượ
15/18 tác ph m văn xuôi Vi t Nam hi n đi ( chi m 83% ).ẩ ệ ệ ạ ế
3. Hi n nay, h c sinh, vi c c m th tác ph m văn h c còn nhi u h nệ ở ọ ệ ả ụ ẩ ọ ề ạ
ch do h c sinh ch a bi t cách khai thác tác ph m, ch a tìm đng đi vào thế ọ ư ế ẩ ư ườ ế
gi i ngh thu t bí n trong t ng tác ph m. Do v y thông th ng c m nh nớ ệ ậ ẩ ừ ẩ ậ ườ ả ậ
c a h c sinh mang tính tr c c m, c m tính, thi u k năng t o nên chu i logicủ ọ ự ả ả ế ỹ ạ ỗ
c a h th ng ki n th c trong tác ph m, h c sinh ch a hình thành k năngủ ệ ố ế ứ ẩ ọ ư ỹ
c m th .ả ụ
V i nh ng lí do thi t y u nêu trên cùng v i th c ti n trong quá trìnhớ ữ ế ế ớ ự ễ
gi ng d y, tôi m nh d n đ xu t ả ạ ạ ạ ề ấ “Rèn kĩ năng c m th văn xuôi Vi t Namả ụ ệ
hi n đi trong ch ng trình Ng văn 12”.ệ ạ ươ ữ
II. M C ĐÍCH NGHIÊN C UỤ Ứ
Đa ra các gi i pháp c th nh m ư ả ụ ể ằ giúp các em h c sinh l p 12 rènọ ớ
luy n k năng c m th tác ph m văn xuôi Vi t Nam hi n đi.ệ ỹ ả ụ ẩ ệ ệ ạ
B i d ng cách nghĩ, cách c m nh n trong sáng cho h c sinh thông quaồ ưỡ ả ậ ọ
các tác ph m văn xuôi Vi t Nam hi n đi. Qua đó nh m giúp các emẩ ệ ệ ạ ằ kh i d yơ ạ
4/20
Nguy n Đc Đi p – Tr ng THPT L u Hoàng – Huy n ng Hòaễ ứ ệ ườ ư ệ Ứ
ni m đam mê, h ng thú v i môn Ng văn t đó góp ph n nâng cao ch tề ứ ớ ữ ừ ầ ấ
l ng d y và h c môn Ng văn trong tr ng THPT.ượ ạ ọ ữ ườ
III. NHI M V NGHIÊN C UỆ Ụ Ứ
Nghiên c u c s khoa h c bao g m s lí lu n và c s th c ti n c aứ ơ ở ọ ồ ở ậ ơ ở ự ễ ủ
vi c ệđ xu tề ấ “Rèn kĩ năng c m th văn xuôi Vi t Nam hi n đi trong ch ngả ụ ệ ệ ạ ươ
trình Ng văn 12”.ữ
Nghiên c u, đi u tra th c tr ng h ng thú và cách cách c m th văn xuôiứ ề ự ạ ứ ả ụ
h c sinh c a các l p mình gi ng d y.ở ọ ủ ớ ả ạ
Áp d ng và đ xu t các kĩ năng c m th văn xuôi hi n đi.ụ ề ấ ả ụ ệ ạ
IV. ĐI T NG VÀ PH M VI NGHIÊN C UỐ ƯỢ Ạ Ứ
Các tác ph m văn xuôi Vi t Nam hi n đi trong ch ng trình Ng vănẩ ệ ệ ạ ươ ữ
12.
H c sinh kh i 12 thu c 2 l p 12a1, 12a4.ọ ố ộ ớ
Ph m vi th i gian th c hi n: trong năm h c 2018 – 2019.ạ ờ ự ệ ọ
V. PH NG PHÁP NGHIÊN C UƯƠ Ứ
Ph ng pháp đi u tra: Đi u tra kh o sát th c tr ng d y h c c a giáoươ ề ề ả ự ạ ạ ọ ủ
viên, th c tr ng c m nh n văn h c c a h c sinh.ự ạ ả ậ ọ ủ ọ
Ph ng pháp so sánh, đi chi u: So sánh đi chi u k t qu h c t p c aươ ố ế ố ế ế ả ọ ậ ủ
h c sinh tr c và sau khi tri n khai đ tài đ rút ra k t lu n khoa h c.ọ ướ ể ề ể ế ậ ọ
Ph ng pháp phân tích và t ng k t kinh nghi m: Phân tích th c tr ng,ươ ổ ế ệ ự ạ
tác d ng tích c c c a các gi i pháp đ t ng k t thành kinh nghi m.ụ ự ủ ả ể ổ ế ệ
5/20