H C VI N BÁO CHÍ&TUYÊNỌ Ệ
TRUY NỀ
KHOA CHÍNH TR H CỊ Ọ
V N Đ ÔN T PẤ Ề Ậ
Môn: Chính tr h c đi c ngị ọ ạ ươ
Dành cho các l p Đi h cớ ạ ọ
I. Khái ni m, đi t ng, ch c năng, nhi m v , ph ng pháp nghiên c uệ ố ượ ứ ệ ụ ươ ứ
c a chính tr h củ ị ọ
1. Khái ni m:ệ
Chính tr là ho t đng trong lĩnh v c quan h gi a các giai c p; các dân t cị ạ ộ ự ệ ữ ấ ộ
và các qu c gia v i v n đ giành, gi ,t ch c và s d ng các quy n l c nhàố ớ ấ ề ữ ổ ứ ử ụ ề ự
n c; là s tham gia c a nhân dân vào công vi c nhà n c và xã h i; là ho tướ ự ủ ệ ướ ộ ạ
đng th c ti n c a các giai c p, đng phái,, nhà n c nh m tìm ki m nh ngộ ự ễ ủ ấ ả ướ ằ ế ữ
kh năng th c hi n đng l i và nh ng m c tiêu đã đ ra nh m th a mãn l iả ự ệ ườ ố ữ ụ ề ằ ỏ ợ
ích.
Chính tr h c là khoa h c nghiên c u lĩnh v c chính tr nh m làm sáng tị ọ ọ ứ ự ị ằ ỏ
nh ng quy lu t, tính quy lu t chung nh t c a đi s ng chính tr - xã h i, cùngữ ậ ậ ấ ủ ờ ố ị ộ
nh ng th thu t chính tr đ hi n th c hóa nh ng quy lu t, tính quy lu t đóữ ủ ậ ị ể ệ ự ữ ậ ậ
trong xã h i có giai c p và đc t ch c thành nhà n c.ộ ấ ượ ổ ứ ướ
CTH đc hi uượ ể ở hai góc đ:ộ
CTH đi c ngạ ươ
CTH chuyên bi tệ
2. Đi t ng: ố ượ
Đi t ng nghiên c u c a Chính tr h c là nh ng quy lu t, tính quyố ượ ứ ủ ị ọ ữ ậ
lu t chung nh t c a đi s ng chính tr xã h i; nh ng c ch tác đng ,ậ ấ ủ ờ ố ị ộ ữ ơ ế ộ
c ch v n d ng: nh ng ph ng th c, th thu t, công ngh chính trơ ế ậ ụ ữ ươ ứ ủ ậ ệ ị
đ hi n th c hóa nh ng quy lu t, tính quy lu t đó. Đc bi t là quy lu tể ệ ự ữ ậ ậ ặ ệ ậ
v giành, gi và th c thi quy n l c chính tr , quy n l c nhà n c-ề ữ ự ề ự ị ề ự ướ
trong đi s ng xã h i.ờ ố ộ
-Chính tr h c nghiên cị ọ u:ứ
+ M c tiêu chính tr tr c m t và nh ng m c tiêu tri n v ng mang tính hi nụ ị ướ ắ ữ ụ ể ọ ệ
th c, cũng nh con đng gi i quy t nh ng nghĩa v đ đt đc m c tiêuự ư ườ ả ế ữ ụ ể ạ ượ ụ
đó.
+ Nh ng ph ng pháp, ph ng ti n, th thu t c ng hình th c t ch c đữ ươ ươ ệ ủ ậ ộ ứ ổ ứ ể
đt đc m c tiêu đ ra.ạ ượ ụ ề
+ Vi c l a ch n và s p x p cán b thích h p đ gi i quy t nh ng nghĩa vệ ự ọ ắ ế ộ ợ ể ả ế ữ ụ
đó.
-M t h th ng nh ng quan h xộ ệ ố ữ ệ ã h iộ đc bi t liên quan đn v n đ nhàặ ệ ế ấ ề
n c: chính h c nghiên c uướ ọ ứ :
+ M i quan h gi a các giai c p ( th c ch t là quan h v l i ích chính trố ệ ữ ấ ự ấ ệ ề ợ ị
mà các giai c p theo đu i).ấ ổ
+ H th ng Đng chính tr , m i quan h qua l i gi a chúng d n đn hìnhệ ố ả ị ố ệ ạ ữ ẫ ế
thành: lý lu n chung chính tr c ng kinh nghi m ho t đng và bi c v n d ngậ ị ộ ệ ạ ộ ệ ậ ụ
nh ng kinh nghi m đó vào vi c xác đnh.ữ ệ ệ ị
+ Nhà n c và tính ch t nhà n c; c c u và c ch s d ng quy n l c nhàướ ấ ướ ơ ấ ơ ế ử ụ ề ự
n c. ướ
+ Nhà n c quan h dân t c và các t ng l p xã h i khác nhau ( hình thành lýướ ệ ộ ầ ớ ộ
lu n dân t c và v n d ng vào đi u ki n c th c a m i dân t c ). ậ ộ ậ ụ ề ệ ụ ể ủ ỗ ộ
+ Vi c l a ch n và s d ng con ng i thích h p đ gi i quy t nh ng nghĩaệ ự ọ ử ụ ườ ợ ể ả ế ữ
v chính tr c th .ụ ị ụ ể
+ Quan h gi a các qu c gia ( hình thành h c thuy t chính tr qu c t ).ệ ữ ố ọ ế ị ố ế
3. Ch c năng c a Chính tr h cứ ủ ị ọ :
- Phát hi n, d báo nh ng quy lu t, tính quy lu t c b n nh t c a đi s ngệ ự ữ ậ ậ ơ ả ấ ủ ờ ố
chính tr trong ph m vi m i qu c gia và qu c t .ị ạ ỗ ố ố ế
- Hình thành h th ng tri th c có tính lý lu n, có căn c khoa h c và th cệ ố ứ ậ ứ ọ ự
ti nễ : lý lu n v t ch c chính tr và c ch v n d ng nh ng quy lu t, tínhậ ề ổ ứ ị ơ ế ậ ụ ữ ậ
quy lu t c a đi s ng chính tr , lý lu n v công ngh chính tr , ngh thu t tậ ủ ờ ố ị ậ ề ệ ị ệ ậ ổ
ch c và th c thi quy n l c chính tr , ph c v s nghi p xây d ng ch đứ ự ề ự ị ụ ụ ự ệ ự ế ộ
chính tr ti n b .ị ế ộ
4. Nhi m v c a Chính tr h cệ ụ ủ ị ọ :
- Trang b cho đi ngũ lãnh đo chính tr nh ng tri th c, kinh nghi m c nị ộ ạ ị ữ ứ ệ ầ
thi t, giúp cho ho t đng c a h phù h p v i quy lu t khách quan, tránhế ạ ộ ủ ọ ợ ớ ậ
đc nh ng sai l mượ ữ ầ : giáo đi u, ch quan, duy ý chí…ề ủ
- Trang b cho m i công dân nh ng c s khoa h c đ h có th nh n th cị ỗ ữ ơ ở ọ ể ọ ể ậ ứ
v các s ki n chính tr , trên c s đó xây d ng thái đ, đng c đúng đnề ự ệ ị ơ ở ự ộ ộ ơ ắ
phù h p v i kh năng trong s phát tri n chung mà m i công dân tham giaợ ớ ả ự ể ỗ
nh m t ch th .ư ộ ủ ể
- Góp ph n hình thành c s khoa h c cho các ch ng trình chính tr , cho vi cầ ơ ở ọ ươ ị ệ
ho ch đch chi n l c v i nh ng m c tiêu đi n i, đi ngo i, cùng cácạ ị ế ượ ớ ữ ụ ố ộ ố ạ
ph ng pháp, ph ng ti n, nh ng th thu t chính tr nh m đt m c tiêuươ ươ ệ ữ ủ ậ ị ằ ạ ụ
chính tr .ị
- Phân tích các th ch chính tr v m i quan h , tác đng qua l i gi a chúng,ể ế ị ầ ố ệ ộ ạ ữ
xây d ng h c thuy t, lý lu n chính tr , làm rõ s phát tri n c a n n dân ch .ự ọ ế ậ ị ự ể ủ ề ủ
5. Ph ng pháp nghiên c u c a Chính tr h c.ươ ứ ủ ị ọ
H th ng ph ng pháp c a Chính tr h c bao g m ba c p đệ ố ươ ủ ị ọ ồ ấ ộ : ph ng phápươ
lu n, h ph ng pháp riêng và nh ng ph ng pháp c th .ậ ệ ươ ữ ươ ụ ể
-Ph ng pháp lu nươ ậ : Chính tr h c l y ch nghĩa duy v t bi n ch ng và chị ọ ấ ủ ậ ệ ứ ủ
nghĩa duy v t l ch s làm ph ng phápậ ị ử ươ lu n cho vi c nghiên c u lĩnh v cậ ệ ứ ự
chính tr c a đi s ng xã h i.ị ủ ờ ố ộ
- Ph ng pháp riêngươ : Chính tr h c s d ng tri t đ ph ng pháp th ng nh tị ọ ử ụ ệ ể ươ ố ấ
gi a loogic v l ch s , phân tích và h th ng.ữ ầ ị ử ệ ố
- Ph ng pháp c thươ ụ ể : ph ng pháp so sánh ( chính tr h c so sánh) ,ươ ị ọ
ph ng pháp th c nghi m chính tr và hàng lo t ph ng pháp công cươ ự ệ ị ạ ươ ụ :
th ng kê, mô hình hóa, miêu t …ố ả
II. T t ng chính tr Trung Qu c c điư ưở ị ố ổ ạ .
Tr l iả ờ
Đi u ki n kinh t chính tr c a Trung Qu c th i Xuân Thuề ệ ế ị ủ ố ờ - Chi nế
Qu cố :
-Xã h i Trung Qu c chuy n tộ ố ể ừ chi m h u nôế ữ lệ sang phong ki nế
-Đồ s t xu t hi n, năng xu t laoắ ấ ệ ấ đng cao, mâu thu n xãộ ẫ h i gay g tộ ắ
-Nhà Chu th ng trố ị thiên hạ chỉ về hình th c, các n c chứ ướ ư h u không ph cầ ụ
tùng nhà Chu n a màữ mang quân thôn tính l n nhau, xãẫ h iộ đi lo nạ ạ
-Nhi u h c thuy t chính trề ọ ế ị đã ra điờ đ đápể ng sứ ự đòi h i c a l ch s .ỏ ủ ị ử
T T NG C A PHÁI NHO GIAƯ ƯỞ Ủ :
- Kh ng T là nhà t t ng n i b t nh t c a phái Nho gia. T t ng c a ôngổ ử ư ưở ổ ậ ấ ủ ư ưở ủ
đc th hi n rõ nét trong b Ngũ kinh ( Kinh D ch, Kinh Th , Kinh L vàượ ể ệ ộ ị ư ễ
Kinh Xuân Thu) và T th ( Lu n ng , Trung dung, Đi h c, M nh t ).ứ ư ậ ữ ạ ọ ạ ử
- T t ng c a Kh ng T tr c h t là vì s bình n xã h i- m t xã h iư ưở ủ ổ ử ướ ế ự ổ ộ ộ ộ ‘’
Thái bình th nh tr ’’ị ị
- H c thuy t c a Kh ng T v c b n là h c thuy t chính tr - đo đc. Tọ ế ủ ổ ử ề ơ ả ọ ế ị ạ ứ ư
t ng c a Kh ng T đc th hi n t p trung nh t trong quan ni m c a ôngưở ủ ổ ử ượ ể ệ ậ ấ ệ ủ
v NHÂN, L , CHÍNH DANH .ề Ễ
NHÂN : Là th c đo, là chu n m c quy t đnh thành b i, t t hay x u c aướ ẩ ự ế ị ạ ố ấ ủ
chính tr . Nó bao g mị ồ :
+ Th ng yêu con ng i và hình thành lên hai nguyên t cươ ườ ắ : ‘ Đi u mìnhề
không mu n thì đng đi x v i ng i’’ ‘’ Mình mu n thành đt thì làm choố ừ ố ử ớ ườ ố ạ
ng i khác thành đt’’ườ ạ
+ Tu d ng b n thân, s a mình theo l là Nhânưỡ ả ử ễ
+ Tôn tr ng và s d ng ng i hi n.ọ ử ụ ườ ề
LỄ : v n là quy đnh,ố ị là nghi th c trong cúng t , đây còn là ph ng th c đứ ế ươ ứ ể
đi u ch nh t t c các quan h xã h i.ề ỉ ấ ả ệ ộ
+ L t o cho con ng i bi t phân bi t trên d i, bi t thân ph n, vai trò, đaễ ạ ườ ế ệ ướ ế ậ ị
v c a mình trong xã h i, bi t ph c tùng theo đi u hành ( h p L ) và xa r iị ủ ộ ế ụ ề ợ ễ ờ
đi u ác ( trái L ).ề ễ
+ L đc r ng bu c trong Ngũ Luânễ ượ ằ ộ : Quan h vua- tôi ( l y ch Trung làmệ ấ ữ
đu )ầ
Quan h Cha- con ( l y ch Hi u làm đu)ệ ấ ữ ế ầ
Quan h V - ch ng ( l y ch Ti t làm đu)ệ ợ ồ ấ ữ ế ầ
Quan h Anh- Em ( l y ch Đ làm đu)ệ ấ ữ ễ ầ
Quan h B n – bè ( l y ch Tín làm đu)ệ ạ ấ ữ ầ
CHÍNH DANH : S th ng nh t gi a Nhân và L th hi n trên bình di nự ố ấ ữ ễ ể ệ ệ
chính tr là Chính danh. Chính danh là danh ph n đng đn ngay th ng. ị ậ ứ ắ ẳ
+ Xác đnh danh ph n, đng c p và v tri c a t ng cá nhân trong t ng l p xãị ậ ẳ ấ ị ủ ừ ầ ớ
h i. Ai v trí nào thì làm tròn b n ph n v trí yộ ở ị ổ ậ ở ị ấ ‘’ quân quân, th n th n,ầ ầ
ph ph , t tụ ụ ử ử ‘’
+ Danh ph i phù h p v i th c vì l i nói ph i đi đôi v i vi c làm.ả ợ ớ ự ờ ả ớ ệ
+ Chính danh đòi h i m i ng i ph i rèn luy n, nâng cao năng l c, ph mỏ ọ ườ ả ệ ự ẩ
ch tấ ; cũng nh yêu c u xã h i, các nhà qu n lý ph i bi t tu thân đư ầ ộ ả ả ế ể làm
g ng cho dân và ph i s d ng con ng i đúng v i năng l c ph m ch t c aươ ả ử ụ ườ ớ ự ẩ ấ ủ
h . Đây là m m m ng c a quan đi m v công b ng xã h i t ng đi ti nọ ầ ố ủ ể ề ằ ộ ươ ố ế
b .ộ
Ch t l iố ạ : N i dung xuyên su t trong t t ng c a Kh ng t là t t ng ‘’ộ ố ư ưở ủ ổ ử ư ưở
Đc trứ ị ‘’ dùng đo đc và luân lý đ đi u ch nh các quan h xã h i và nhàạ ứ ể ề ỉ ệ ộ
n cướ ; làm tiêu chu n chi ph i các hành vi chính tr .Ba y u t có quan hẩ ố ị ế ố ệ
bi n ch ng v i nhau, t o thành tính ch t ch cho h c thuy t. ệ ứ ớ ạ ặ ẽ ọ ế
M NH T Ạ Ử
M nh T đc coi là ng i k th a xu t s c và chính th ng h c thuy t c aạ ử ựơ ườ ế ừ ấ ắ ố ọ ế ủ