516
190. ĐỊNH LƢỢNG METHADON
I. NGUYÊN LÝ
Methadon được định lượng bằng phương pháp miễn dịch enzyme.
Xét nghiệm dựa trên vi khuẩn β galactosidase đã được biến đổi gene để tạo hai mảnh
vỡ. Những mảnh vỡ thể tạo các enzyme mà trong khi định lượng Methadon nó tác
động lên Methadon tạo sự thay đổi màu sắc và có thể đo được.
Trong khảo nghiệm, Methadon trong mẫu cạnh tranh với Methadon liên hợp trên 1
mảnh hoạt động của β Galactosidase về vị trí gắn kết kháng thể.
Nếu Methadon trong mãu thử, liên kết với kháng thể mảnh vỡ tự do tạo
enzyme hoạt động.
Nếu Methadon không mặt trong mẫu thử. Methadon liên hợp ức chế sự hoạt động
của mảnh vỡ β Galactosidase và không hình thành enzyme hoạt động.
Lượng enzyme hình thành làm thay đổi độ hấp thụ tỷ lệ thuận với nồng độ Methadon
trong mẫu thử
II. CHUẨN BỊ
1. Ngƣời thực hiện
01 cán bộ đại học, 01 kỹ thuật viên chuyên ngành hóa sinh
2. Phƣơng tiện, hóa chất
- Phương tiện: Máy xét nghiệm như U 640, U 2700….
- Hóa chất: Hóa chất xét nghiệm Methadon, chất chuẩn Methadon, chất kiểm tra chất
lượng Methadon.
3. Ngƣời bệnh
Người bệnh cần được giải thích về mục đích của việc lấy mẫu để làm xét nghiệm.
4. Phiếu xét nghiệm
Phiếu xét nghiệm cần ghi đầy đủ thông tin về tên, tuổi, giới tính, khoa phòng, chẩn
đoán của người bệnh và ghi rõ chỉ định xét nghiệm.
III. CÁC BƢỚC TIẾN HÀNH
1. Lấy bệnh phẩm
- Nước tiểu được lấy vào dụng cụ sạch (nhựa hoặc thủy tinh). Ly m mẫu nước tiểu
đục trước khi phân tích. Thời gian ổn định của Methadon trong nước tiểu từ 15 - 25
giờ tùy pH nước tiểu.
517
2. Tiến hành kỹ thuật
- Máy phân tích cần chuẩn bị sẵn sàng để thực hiện phân tích mẫu: Máy đã được cài
đặt chương trình xét nghiệm Methadon. Máy đã được chuẩn với xét nghiệm
Methadon. Kết quả kiểm tra chất lượng với xét nghiệm Methadon đạt yêu cầu không
nằm ngoài dải cho phép và không vi phạm luật kiểm tra chất lượng.
- Người thực hiện phân tích mẫu nhập dữ liệu về thông tin người bệnh và chỉ định xét
nghiệm vào máy phân tích hoặc hệ thống mạng (nếu có).
- Nạp mẫu bệnh phẩm vào máy phân tích
- Ra lệnh cho máy thực hiện phân tích mẫu bệnh phẩm
- Đợi máy phân tích mẫu theo chương trình của máy
- Khi kết quả cần xem xét đánh giá kết quả sau đó in báo cáo hoặc ghi kết quả vào
phiếu xét nghiệm để trả cho người bệnh.
IV. NHẬN ĐỊNH KẾT QUẢ
Xét nghiệm Methadon trong nước tiểu sử dụng cut-off là 300 ng/mL
V. NHỮNG SAI SÓT VÀ XỬ TRÍ
-Những yếu tố gây nhiễu cho kết quả xét nghiệm. Kết quả xét nghiệm không bị ảnh
hưởng khi:
+ Aceton < 1g/dL
+ Acid Ascorbic <1.5 g/dL
+ Ethanol <1 mg/dL.
- Khắc phục: Có thể hòa loãng bệnh phẩm và thực hiện lại xét nghiệm sau đó nhân kết
quả với độ hòa loãng (Trường hợp hòa loãng tự động trên máy thì kết quả không
cần nhân với độ hòa loãng do máy đã tự tính toán kết quả).