431
154. ĐỊNH LƢỢNG TG (Thyroglobulin)
I. NGUYÊN LÝ
TG glycoprotein trọng lượng phân tử khoảng 660kD, bao gồm 2 chuỗi, 1
chuỗi trọng lượng phân tử khoảng 300 kD 1 chuỗi 330 kD liên kết với nhau
bằng cầu nối disulfide. TG được các tế bào tuyến giáp tổng hợp vai trò trong
quan trọng trong tổng hợp hormon tuyến giáp. Xét nghiệm TG thường được chỉ định
trong Ung thư tuyến giáp một số bệnh về tuyến giáp như: viêm tuyến giáp…
TG được định lượng bằng phương pháp miễn dịch sandwich sử dụng công nghệ
điện hóa phát quang. TG trong mẫu thử đóng vai trò kháng nguyên được kẹp giữa
hai kháng thể, kháng thể thứ nhất là kháng thể đơn dòng đặc hiệu kháng TG đánh dấu
biotin, kháng thể thứ hai kháng thể đơn dòng đặc hiệu kháng TG đánh dấu
ruthenium (chất khả năng phát quang) tạo thành phức hợp miễn dịch kiểu
sandwich. Cường độ phát quang tỷ lệ thuận với nồng độ TG có trong mẫu thử.
II.CHUẨN BỊ
1. Ngƣời thực hiện
01 cán bộ đại học, 01 kỹ thuật viên chuyên ngành hoa sinh.
2. Phƣơng tiện, hóa chất
- Phương tiện: Máy xét nghiệm như Cobas e411, e170. e601, ….
- Hóa chất: Hóa chất xét nghiệm TG, chất chuẩn TG, chất kiểm tra chất lượng TG.
3. Ngƣời bệnh
Người bệnh cần được giải thích về mục đích của việc lấy máu để làm xét nghiệm,
người bệnh cần được chuẩn bị nhịn ăn ít nhất 10 h trước khi lấy máu, người bệnh
tránh căng thẳng mất ngủ trước ngày lấy máu…
3. Phiếu xét nghiệm
Phiếu xét nghiệm cần ghi đầy đủ thông tin về tên, tuổi, giới tính, khoa phòng, chẩn
đoán của người bệnh và ghi rõ chỉ định xét nghiệm
III. CÁC BƢỚC TIẾN HÀNH
1. Lấy bệnh phẩm
- Lấy 3 ml máu tĩnh mạch vào ống không chất chống đông hay ống chất chống
đông NH4,Li, Na-Heparin K3-EDTA, Natri Citrat, Na fluoride, K Oxalate. Máu
không vỡ hồng cầu.
- Sau khi lấy máu, đem ly tâm tách lấy huyết thanh hoặc huyết tương.
- Bệnh phẩm ổn định 24h ở 15-25 °C, 3 ngày ở 2–8°C, 1 tháng -20°C.
432
- Bệnh phẩm chỉ đông 1 lần phải để bệnh phẩm đạt nhiệt độ phòng trước khi
phân tích. Đtránh hiện tượng bay hơi, bệnh phẩm, chất chuẩn, chất kiểm tra chất
lượng nên phân tích trong vòng 2 h.
2. Tiến hành kỹ thuật
- Máy phân tích cần chuẩn bị sẵn sàng để thực hiện phân tích mẫu: Máy đã được cài
đặt chương trình xét nghiệm TG. y đã được chuẩn với xét nghiệm TG. Kết quả
kiểm tra chất lượng với xét nghiệm TG đạt yêu cầu không nằm ngoài dải cho phép và
không vi phạm luật kiểm tra chất lượng.
- Người thực hiện phân tích mẫu nhập dữ liệu về thông tin người bệnh chỉ định xét
nghiệm vào máy phân tích hoặc hệ thống mạng (nếu có).
- Nạp mẫu bệnh phẩm vào máy phân tích
- Ra lệnh cho máy thực hiện phân tích mẫu bệnh phẩm
- Đợi máy phân tích mẫu theo protocol của máy
- Khi kết quả cần xem xét đánh giá kết quả sau đó in báo cáo hoặc ghi kết quả vào
phiếu xét nghiệm để trả cho người bệnh.
IV. NHẬN ĐỊNH KẾT QUẢ
- Trị số bình thường: 1.4 - 78.0 ng/ml
- TG máu tăng trong: Ung thư tuyến giáp, Một số bệnh về tuyến giáp như: viêm tuyến
giáp, Basedow.
- TG máu giảm trong: Sự giảm nồng độ TG cũng gtrị theo dõi hiệu quả của
phương pháp điều trị, stăng trở lại của TG chứng tỏ tái phát hoặc di căn
người bệnh ung thư giáp.
V.NHỮNG SAI SÓT VÀ XỬ TRÍ
- Những yếu tố gây nhiễu cho kết quả xét nghiệm. Kết quả xét nghiệm không bị ảnh
hưởng khi:
+ Huyết thanh vàng: Bilirubin < 36 mg/dL .
+ Tán huyết: Hemoglobin <1.9 g/dl.
+ Huyết thanh đục: Triglyceride < 2000 mg/dl.
+ Biotin <80 ng/ml. trường hợp người bệnh sử dụng Biotin với liều > 5
mg/ngày cần lấy máu xét nghiệm ít nhất 8h sau khi sử dụng Biotin lần cuối.
+ RF <2500 IU/mL
+ Không có hiệu ứng “high-dose hook” khi nồng độ TG tới 120 000 ng/ml
433
- Khắc phục: Có thể hòa loãng bệnh phẩm và thực hiện lại xét nghiệm sau đó nhân kết
quả với độ hòa loãng (Trường hợp hòa loãng tự động trên máy tkết quả không
cần nhân với độ hòa loãng do máy đã tự tính toán).