B GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO
TRƯỜNG ĐI HỌC SƯ PHẠM HÀ NI
PHM TH ÚT
§æI MíI Sö DôNG T¦ LIÖU TRONG d¹y häc
lÞch sö VIÖT NAM Tõ THÕ KØ X §ÕN GI÷A THÕ KØ XIX
ë TR¦êNG trung häc phæ th«ng
(QUA THùC NGHIÖM S¦ PH¹M ë THµNH PHè H¶I PHßNG)
Chuyên ngành: Lí luận và phương pháp dạy hc lch s
Mã s: 9.14.01.11
TÓM TT
LUN ÁN TIẾN SĨ KHOA HỌC GIÁO DC
HÀ NI, 2024
Công trình được hoàn thành tại Trường Đại học Sư phạm Hà Nội
Người hướng dn khoa hc:
1. TS Nguyễn Văn Ninh
2. TS Hoàng Thanh Tú
Phn bin 1: PGS.TS Nguyn Tt Thng
Trường Đại học Sư phạm ĐH Huế
Phn bin 2: PGS.TS Nguyn Mạnh Hưởng
Trường Đại học Sư phạm Hà Ni
Phn bin 3: TS Nguyn Th Duyên
Trường Đại hc Vinh
Lun án s đưc bo v trưc Hi đng chm lun án cp Trường hp ti Trường
Đi học phạm Ni vào hồi..giờ ngày … tháng… năm
Có th tìm hiu lun án tại thư viện:
Thư viện Quc Gia Hà Ni
Thư viện Trường Đại học Sư phạm Hà Ni
DANH MỤC CÔNG TRÌNH ĐÃ CÔNG BỐ
LIÊN QUAN ĐẾN LUẬN ÁN
1. Phạm Thị Út (2015), Một số biện pháp phạm sử dụng liệu
lịch sử gốc trong dạy học LSVN thời kì trung đại ở trường ĐH. Tạp
Chí Khoa Học – ĐH Hải Phòng Số 13 năm 2015.
2. Phạm Thị Út (2017), Vai trò của công nghệ trong giáo dục tương
lai. Tạp Chí Khoa Học – ĐH Hải Phòng Số 25 năm 2017.
3. Phạm Thị Út (2018), Sử dụng Tư liệu gốc trong kiểm tra , đánh
giá môn Lịch sử trường THPT (Khi dạy về triều đại Trần).
Tạp chí Khoa học ĐH Hải Phòng số 27 tháng 3 năm 2018.
4. Nguyễn Thị Bích, Phạm Thị Út, Conducting Experimental
Activities in the Museum of Ho Chi Minh road for Highschool
students in Ha Dong Ha Noi, Comperency Based learning and
teacher education, University of educatio publishing house, 2019
5. Phạm Thị Út (2021), Tổ chức cho HS tự học thông qua liệu
lịch sử phần Lịch sử Việt Nam từ TK X đến TK XV) (Lịch sử lớp
10). Tạp chí Giáo dục, tháng 4 năm 2021.
6. Phạm Thị Út (2022), Sử dụng Tư liệu trong dạy học Lịch sử nhằm
phát huy năng lực nhận thức và tư duy cho HS lớp 10. Tạp chí GD,
tháng 5 năm 2022.
7. Phạm Thị Út, n luyện kĩ năng thực hành thông qua việc sử dụng
liệu cho sinh viên phạm chuyên ngành lịch sử, khoa Ngữ văn
KHXH trường ĐH Hải Phòng. Tạp chí GD, số 9, tháng 5/2023.
1
M ĐẦU
1. Lí do chọn đề tài
1.1. Thc hin Ngh quyết s 29 - NQ/TW ca Hi ngh ln th 8 Ban
Chấp hành Trung ương Đảng Cng sn Vit Nam khóa XI v đổi mới căn bản,
toàn din giáo dục đào to, ngày 26 tháng 12 năm 2018, Chương trình giáo
dc ph thông (CTGDPT) Tng th CTGDPT n Lch s đã chính thức
đưc thông qua. CTGDPT 2018 nhn mnh mc tiêu khuyến khích HS t hc
hc tp suốt đời. S dụng liệu (TL) trong dy hc lch s (DHLS) được xem
như một bin pháp góp phn thc hin mục tiêu đó.
1.2. Lch s là mt môn hc vai trò quan trng trong vic giáo dc nhân
cách HS, tuy nhiên hin nay vn còn nhiu học sinh (HS) chưa thích học hoc
HS cũng ch quan tâm đến các môn học định hướng thi c chưa đầu thi
gian, ý thc hc tp, xem môn lch s ch mt phụ, các phương phương pháp
dy học (PPDH) chưa phù hp. T thc tế đó đặt ra cho GV nhim v cn phi
thay đổi, đổi mới PPDH trong đó vic chú trng s dng TL trong DHLS đang
đưc các GV rt quan tâm. Điều này hoàn toàn phù hợp và đáp ng mc tiêu
ca ca CTGDPT môn Lch s 2018 tăng ng s dng c loại liệu
nhm phát triển năng lực, phm cht của người hc.
1.3. Quán trit mục tiêu, định hướng chung của Đảng, Nhà nước v đổi
mi giáo dục trong Chương trình 2018, đổi mi DHLS trường THPT đưc
thc hin theo hướng coi trng s dng TL: liệu vt cht, tư liệu thành n,
liu hình nh hình vẽ, liu ghi âm, ghi hìnhVic s dng các loi TL
không ch trong dy hc bài ni khóa trên lp, trong chui c hoạt động khi
động, khám phá kiến thc mi, luyn tp, vn dng mà còn có th s dng trong
t hc nhà và trong kiểm tra, đánh giá (KTĐG) hoạt động ngoi khóa.
1.4. Lch s Vit Nam t thế k X đến gia thế k XIX là giai đoạn lch s
quan trng trong tiến trình phát trin ca lch s dân tộc. Đây giai đon hình
thành và phát trin ri dn khng khong, suy vong ca các triều đại phong kiến
dân tc. Ngun TL v giai đoạn lch s này cùng cùng phong phú, phn ánh
nhiu mt nh hình chính tr, kinh tế, hi, ngoi giao, các cuc kháng chiến
chng ngoi xâm oanh liệt để bo v nền độc lp dân tc.
2
Xut phát nhng tdo trên, chúng tôi chn vấn đ “Đổi mi s dụng tư
liu trong DHLS Vit Nam t thế k X đến gia thế k XIX trường THPT (Qua
thc nghim phạm thành ph Hải Phòng)” làm đề tài lun án Tiến
chuyên ngành Lí luận và Phương pháp dạy hc b môn Lch s.
2. Đối tượng, phm vi nghiên cu của đề tài
2.1. Đối tượng nghiên cu
Đối tượng nghiên cu ca lun án quá trình đổi mi s dng TL trong
DHLS Vit Nam t thế k X đến gia thế k XIX trường THPT, trong đó tp
trung vào các biện pháp sư phạm để s dng TL.
2.2. Phm vi nghiên cu
- V luận phương pháp dy hc: Luận án không đi sâu nghiên cu
lun v TL tp trung tìm hiu vic s dng TL trong DHLS để đề xut các
bin pháp đổi mi s dng TL trong DHLS Vit Nam t thế k X đến gia thế
k XIX trường THPT.
- V ni dung kiến thc áp dng: Lun án nghn cu ni dung kiến thc
lch s Vit Nam t thế k X đến gia thế k XIX của chương trình hiện hành cũng
như chương trình SGK 2022 tng THPT để vn dng o vic đ xut các
bin pp s dng TL trong DHLS trường THPT.
- V địa bàn kho sát, thc nghiệm sư phạm:
+ Lun án tiến hành điều tra, kho sát thc trng s dng TL trong DHLS
các trường THPT trên phm vi toàn quc.
+ Tiến hành TNSP tng phn và toàn phn các bin pháp đi mi s dng
TL trong dy hc Lch s Vit Nam t thế k X đến gia thế k XIX trong bài
ni khóa và hoạt động ngoi khóa thành ph Hi Phòng.
3. Mục đích và nhiệm v nghiên cu
3.1. Mục đích nghiên cứu.
Trên cơ s khẳng đnh vai trò, ý nghĩa ca vic s dng TL, lun án đ
xut mt s các bin pp sư phm đ đi mi s dng TL trong dy hc lch
s Vit Nam t thế k X đến gia thế k XIX trưng THPT.
3.2. Nhim v nghiên cu
Để đạt được mục đích trên, luận án thc hin các nhim v c th sau:
- Nghiên cu lun v vấn đề s dng TL trong dy hc nói chung trong
dy hc lch s nói riêng.