Hoại tử thượng bì do nhiễm độc thuốc Đây là bệnh do dị ứng thuốc nặng nhất; l Gây tổn thương nhiều bộ phận trên cơ thể. Hoại tử thượng bì do nhiễm độc hay hội chứng Lyell (TEN) là một bệnh dị ứng thuốc rất nặng, trước đây đến 80-90% mắc bệnh tử vong.
. Phần lớn nguyên nhân của bệnh là do thuốc như
bisepton, các loại sulfamid, thuốc ngủ, thuốc chữa ung
thư, thuốc kháng nấm…; một số trường hợp bệnh do
nhiễm khuẩn: Mycoplasma pneumoniae, Adenovirus,
virus viêm gan A… Ngoài ra còn có những trường hợp
không rõ nguyên nhân.
Xuất hiện chậm, phát triển nhanh
Các biểu hiện của bệnh thường không xuất hiện ngay sau
khi dùng thuốc. Vài ngày hay một tuần, đôi khi đến một
tháng sau dùng thuốc, bệnh nhân thấy sốt, mệt mỏi, đau
đầu, đau cơ, đau khớp, viêm kết mạc mắt, có thể nôn hoặc
ỉa chảy… Sau đó, xuất hiện ngứa toàn thân, trên da nổi
các ban đỏ lấm chấm, li ti trong như các ban sởi, rồi một
thời gian ngắn sau, các ban phát triển to ra liên kết với
nhau hình thành các ban lớn hơn. Lúc đầu xuất hiện ở mặt
và ở tay chân sau đó lan khắp người.
Bệnh nhân thường có cảm giác ngứa, khi sờ vào có thể
thấy đau. Tại các ban đỏ sẽ xuất hiện mụn nước, bọng
nước chứa đầy dịch bên trong, liên kết với nhau tạo thành
các mảng rất lớn. Tuy nhiên, rất ít khi nhìn thấy bọng
nước to vì thượng bì nhanh chóng bị hoại tử và bong ra
tạo thành các mảng trợt rất nông. Có thể bong hết cả một
vùng da rộng lớn như cả vùng lưng, mông, đùi… Nền da
ở dưới hồng hoặc đỏ trông giống như bỏng nhiệt độ 2.
Thường thì da toàn bộ thân thể đều bị tổn thương kể cả
lòng bàn tay, bàn chân. Nếu miết nhẹ đầu ngón tay vào da
lành ở rìa tổn thương thì cũng có thể làm da bị trợt ra.
Cũng có thể bị trợt trong miệng, môi, kết mạc mắt viêm
đỏ, tiết dịch; niêm mạc sinh dục, hậu môn cũng bị viêm
đỏ, trợt. Hầu như toàn bộ niêm mạc đường tiêu hóa, sinh
dục, hô hấp cũng đều bị tổn thương. Móng tay, móng
chân cũng có thể bị bong ra. Nhiều bệnh nhân có thể có
biến chứng suy thận cấp.
Cần phân biệt với một số bệnh biểu hiện tương tự
Cần điều trị như bệnh nhân bị bỏng độ 2-3. Bệnh nhân
phải nằm viện để được dùng kháng sinh chống nhiễm
trùng, corticoid, truyền dịch, bù albumin, bù điện giải.
Giường bệnh nhân nằm được phủ bột talc, thuốc bôi cho
những vùng có tổn thương da tiết dịch, vảy tiết, chăm sóc
vệ sinh tại chỗ sạch sẽ hàng ngày.
Để phát hiện và điều trị nhanh bệnh, cần chú ý nếu đang
dùng thuốc để điều trị một bệnh nào đó mà trên da bỗng
nhiên xuất hiện các ban đỏ, ngứa thì phải dừng thuốc và
đi khám bác sĩ ngay để có phương pháp xử lý thích hợp.
Không nên để bệnh quá nặng vì có thể gây nên các biến
chứng nguy hiểm (nhiễm trùng huyết, xuất huyết, mất cân
bằng nước, các chất điện giải...).
Cần chẩn đoán phân biệt hoại tử thượng bì TEN với một
số bệnh như: Chứng ly thượng bì do tụ cầu (ở trẻ sơ sinh,
không có loét niêm mạc miệng, mô bệnh học thấy hình
ảnh tách lớp sừng); Bỏng (không có tổn thương niêm
mạc, mức độ hoại tử da nông sâu khác nhau) hay một số
bệnh về da có bọng nước.
