LUẬN VĂN TỐT NGHIỆP
ĐỀ TÀI: Khai thác tiềm năng du lịch huyện
Sóc Sơn phục vụ du lịch cuối tuần.”
1
LỜI MỞ ĐẦU
1. Lí do chọn đề tài
Ngày nay trên thế giới du lịch đã và đang trở thành một nhu cầu không
thể thiếu trong đời sống văn hóa xã hội của người dân. Vì vậy, phát triển du
lịch là hướng đi chiến lược của rất nhiều nước trên thế giới trong đó có Việt
Nam. Trong những năm qua du lịch Việt Nam măc dù chịu ảnh hưởng lớn của
dịch bệnh SARS (2003), dịch cúm gà (2004-2005) nhưng toàn ngành Du lịch
vẫn giữ đà tăng trưởng: Năm 2004, cả nước đón gần 2,9 triệu lựợt khách quốc
tế, 14 triệu lượt khách nội địa, thu nhập du lịch đạt khoảng 26.000 tỉ đồng.
Năm 2005 là năm cuối cùng thực hiện kế hoạch 5 năm của nhà nước về phát
triển du lịch, mục tiêu phấn đấu đón hơn 18 triệu lượt khách trong đó 3 triệu
khách quốc tế, hơn 15 triệu khách nội địa, đạt doanh thu 30.000 tỉ đồng.
Trong sự phát triển nhanh chóng của hoạt động du lịch không thể không
nhắc đến việc không ngừng khai thác tiềm năng du lịch ở mỗi vùng miền trong
cả nước. Khai thác tiềm năng du lịch huyện Sóc Sơn không nằm ngoài quy luật
ấy. Sóc Sơn là huyện ngoại thành phía bắc của thủ đô Hà Nội, có trung tâm là
thị trấn huyện lỵ Sóc Sơn, cách trung tâm thủ đô Hà Nội 40 km theo quốc lộ 3A
Hà Nội- Thái Nguyên, mảnh đất nơi đây không được thiên nhiên ưu đãi nhiều
cho hoạt động phát triển nông nghiệp như một số huyện khác: nơi thì trũng, nơi
thì cao, đất đai khô cằn. Nhưng bù lại, Sóc Sơn có hệ thống đồi núi, rừng
thông,sông hồ, đập và nhiều di tích cách mạng, văn hóa, lịch sử đã tạo cho nơi
đây phong cảnh sơn thủy hữu tình, thuận lợi cho phát triển du lịch đặc biệt là du
lịch cuối tuần. Bởi sau một tuần làm việc mệt mỏi con người rất cần nghỉ ngơi
thư giãn đến những nơi thoáng đạt yên tĩnh để được hòa mình vào thiên nhiên
có được những cảm xúc mới, để rồi sau 2 ngày nghỉ cuối tuần họ được khôi
2
phục về mặt thể chất và tinh thần. Với vị trí giáp ranh với thủ đô Hà Nội và các
vùng phụ cận như Vĩnh Phúc, Thái Nguyên… là một trong những điều kiện thúc
đẩy du lịch cuối tuần ở Sóc Sơn.
Tuy nhiên, hiện nay du lịch Sóc Sơn vẫn chưa được nhiều người biết đến ,
chưa được đầu tư đúng mức với tiềm năng của nó.Theo em nếu được quan tâm
đầu tư thích đáng hơn nữa từ việc quảng bá hình ảnh dulịch Sóc Sơn đến cung
cấp những sản phẩm du lịch đặc thù làm cho du khách thực sự cảm thấy thích
thú để lại ấn tượng sâu sắc và mong muốn khám phá thì Sóc Sơn sẽ là một trong
những đIểm đến hấp dẫn du khách đặc biệt khi tham gia một tour du lịch cuối
tuần.
Vì vậy em quyết định chọn đề tài:
“Khai thác tiềm năng du lịch huyện Sóc Sơn phục vụ du lịch cuối tuần”
2. Mục đích nghiên cứu:
- Đưa ra cơ sở lý luận về du lịch cuối tuần
- Tìm hiểu thực trạng khai thác du lịch cuối tuần ở huyện Sóc Sơn
- Đưa ra một số giảI pháp phát triển du lịch cuối tuần cho huyện Sóc
Sơn.
3. Phương pháp nghiên cứu:
- Tổng hợp và phân tích thông tin, tư liệu từ sách, báo, tạp chí,
internet, luận văn.
- Báo cáo một số số liệu cơ bản của Huyện và quy hoạch phát triển
một số lĩnh vực chủ yếu và các báo cáo khác về du lịch của Huyện.
- Phỏng vấn trực tiếp , sử dụng bảng hỏi, phiếu đIều tra.
4. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu:
- Đối tượng: khai thác tiềm năng du lịch cuối tuần
3
- Phạm vi: chủ yếu ở huyện Sóc Sơn
5. Kết cấu đề tài:
Ngoài lời mở đầu, kết luận, đề tài gồm 3 chương:
Chương I: Cơ sở lý luận về du lịch cuối tuần
Chương II: Thực trạng khai thác du lịch cuối tuần ở huyện Sóc Sơn
Chương III: Một số giải pháp nhằm phát triển du lịch cuối tuần ở Huyện
4
Sóc Sơn
CHƯƠNG I: CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ DU LỊCH CUỐI TUẦN
1. Khái quát chung về du lịch cuối tuần
Các loại hình du lịch
Hoạt động du lịch rất phong phú và đa dạng , tuy nhiên có thể chia thành
một số loại hình du lịch theo các tiêu chí sau:
∗ Theo nhu cầu của khách du lịch:
- Du lịch chữa bệnh
- Du lịch nghỉ ngơi, giải trí
- Du lịch thể thao
- Du lịch văn hóa
- Du lịch công vụ
- Du lịch tôn giáo
- Du lịch thăm hỏi
∗ Theo phạm vi lãnh thổ
- Du lịch trong nước (nội địa)
- Du lịch quốc tế
∗ Theo vị trí địa lý của các cơ sở du lịch:
- Du lịch nghỉ biển
- Du lịch nghỉ núi
∗ Theo việc sử dụng các phương tiện giao thông
- Du lịch xe đạp
- Du lịch ô tô
5
- Du lịch máy bay
- Du lịch tầu hỏa
∗ Theo thời gian của cuộc hành trình
- Du lịch ngắn ngày: thường vào cuối tuần, đặc biệt ở những nước có
chế độ làm việc 5 ngày/tuần. Loại hình du lịch này thường kéo dài đến 3 ngày
và lưu trú từ 1đến 3 đêm hoặc du lịch trong ngày, ngắn hơn du lịch cuối tuần
thường kéo dài 1 đến 2 ngày .
- Du lịch dài ngày
∗ Theo lứa tuổi
- Du lịch thanh niên: tuổi từ 17 đến 35
- Du lịch thiếu niên: dưới 17
- Du lịch gia đình
∗ Theo hình thức tổ chức
- Du lịch có tổ chức
- Du lịch cá nhân
Khái niệm về du lịch cuối tuần
Với sự phân chia các loại hình du lịch trên, nếu dựa vào thời gian của
cuộc hành trình người ta có thể chia thành du lịch ngắn ngày và du lịch dài ngày
Du lịch ngắn ngày gồm du lịch trong ngày và du lịch cuối tuần trong đó
du lịch ngắn ngày thường được tổ chức vào dịp nghỉ cuối tuần nên được gọi là
du lịch cuối tuần. Như vậy, du lịch cuối tuần là một dạng hoạt động của loại
hình du lịch ngắn ngày.
Nguồn gốc của loại hình này xuất phát từ thú vui của tầng lớp quý tộc
Châu Âu vào thế kỉ XVIII- XIX. Thời kì này một số nước Châu Âu đã tiến hành
6
công nghiệp hóa, đô thị hóa mạnh mẽ. Các gia đình quý tộc, tư sản thành phố
đua nhau xây dung các khu nghỉ trong các trang trại ở nông thôn để nghỉ cuối
tuần tại đây.
Hiện nay với chế độ làm việc 5ngày/ tuần đã cho phép người lao động
Việt Nam có thời gian nghỉ ngơi cuối tuần vào thứ bẩy và chủ nhật. Do đó, du
lịch cuối tuần thực chất là những hoạt động vui chơi giải trí, nghỉ ngơi vào
những ngày nghỉ thường chỉ kéo dài 1- 2 ngày.
Cho đến nay, du lịch cuối tuần ngày càng trở nên phổ biến và trở thành
một nhu cầu thiết yếu đối với người dân, đặc biệt ở các thành phố lớn, các khu
đô thị, khu công nghiệp và các khu đông dân cư bởi ở những nơi này quá trình
đô thị hóa và CNH- HĐH đang diễn ra nhanh chóng kéo theo nó là sự ô nhiễm ,
sức ép dân số và nhịp sống công nghiệp gây căng thẳng thần kinh làm xuất hiện
nhu cầu nghỉ ngơi và đi du lịch ngày càng nhiều. Do vậy, nền văn minh công
nghiệp là nhân tố hình thành nhu cầu du lịch cuối tuần.
Du lịch cuối tuần là hoạt động nhằm nghỉ ngơi, giải trí , phục hồi thể lực,
tinh thần cho con người làm cho cuộc sống thêm phong phú đa dạng, con người
thoát khỏi công việc lao động hàng ngày và thậm chí làm giàu tinh thần cho
chính mình. Khách đi du lịch thường tìm đến những nơi có không khí trong
lành, không gian thoáng đãng để thả hồn mình vào cỏ cây , hoa lá , chim
muông… đó là môi trường đối lập với nơi họ đang sống. ĐIều này thực sự đem
lại cho con người nhiều điều thú vị.
Trong hoạt động du lịch cuối tuần, do có sự hạn chế về mặt thời gian dẫn
đến sự hạn chế về địa bàn du lịch nên hoạt động này thường được tổ chức ở các
vùng ngoại ô thành phố, những nơI có danh lam thắng cảnh đẹp… Và trong khi
đi nghỉ, khách cũng sử dụng các tài nguyên du lịch những dịch vụ và hàng hóa
như các loại hình du lịch khác.
Với tất cả những yếu tố đã được xem xét ở trên, du lịch cuối tuần có thể
7
được hiểu theo khái niệm sau:
“Du lịch cuối tuần là một hoạt động của dân cư các đô thị, thành phố
vào những ngày nghỉ cuối tuần diễn ra ở vùng ngoại ô hoặc phụ cận, nơI có
đIều kiện dễ hòa nhập nhất với thiên nhiên, nhằm nghỉ ngơi, giải trí , phục
hồi sức khỏe, kèm theo việc tiêu thụ những giá trị về tự nhiên, kinh tế và văn
hóa”
(Theo Tổng cục Du lịch Việt Nam)
Vai trò và ý nghĩa của du lịch cuối tuần
Du lịch nói chung và du lịch cuối tuần nói riêng đóng vai trò rất quan
trọng trong đời sống kinh tế- xã hội của đất nước, thể hiện ở:
- Bảo vệ và tăng cường sức khoẻ cho nhân dân
Du lịch và nghỉ ngơi tích cực sẽ có tác dụng hạn chế bệnh tật, kéo dài
tuổi thọ, nâng cao năng suất lao động của con người. Các công trình nghiên cứu
về sinh học khẳng định nhờ vào chế độ nghỉ ngơi và du lịch tối ưu, bệnh tật
củadân cư trung bình giảm 30%, bệnh đường hô hấp giảm 40%, bệnh thần kinh
giảm 30%, bệnh tiêu hoá giảm 30% (Nguồn: Báo Sức khoẻ và đời sống )
- Tạo nhiều việc làm cho người lao động (lao động gián tiếp, lao
động trực tiếp)
Theo số liệu thống kê gần đây, trên thế giới cứ 10,7 người lao động thì có
1 người làm trong ngành Du lịch. Đối với du lịch Việt Nam (1995 – 2010) cứ 1
lao động trực tiếp trong ngành Du lịch sẽ tạo ra 2,2 lao động gián tiếp. Điều này
có ý nghĩa lớn khi hiện nay nước ta có một lượng lớn lao động chưa có việc làm.
- Làm thay đổi “bộ mặt” của nơi có hoạt động du lịch
Việc phát triển du lịch trong đó có du lịch cuối tuần chủ yếu khai thác các
tàI nguyên du lịch ở những vùng nông thôn, miền núi… Để khai thác đưa những
tài nguyên này vào sử dụng trong du lịch đòi hỏi phải có đầu tư về mọi mặt như
8
giao thông, bưu đIện y tế, văn hoắ, xã hội… Do vậy việc phát triển du lịch làm
thay đổi bộ mặt kinh tế xã hội ở những vùng đó, mà cũng vì vậy góp phần giảm
sự tập trung dân cư, căng thẳng ở các trung tâm thành phố.
- Du lịch tạo điêù kiện cho con người được tiếp xúc, gần gũi hiểu
biết lẫn nhau về văn hoá, phong tục, tập quán, tín ngưỡng tạo nên phẩm chất tốt
đẹp và phát triển hài hoà con người.
- Bảo vệ môi trường sinh thái
Du lịch cuối tuần có vai trò quan trọng như vậy là vì hoạt động du lịch
cuối tuần đòi hỏi gần gũi với môi trường thiên nhiên. Chính vì vậy, muốn phát
triển các điểm du lịch cuối tuần cần giáo dục ý thức con người trong việc bảo vệ
thiên nhiên, đồng thời phải có kế hoạch sử dụng hợp lí và khôi phục môi trường
tự nhiên thông qua các biện pháp như trồng rừng, bảo vệ các nguồn nước và các
lưu vực nước, xây dựng các công viên… để tạo ra các điểm du lịch hấp dẫn thu
hút du khách.
Tất cả những việc làm này sẽ góp phần bảo vệ môi trường tạo nên một
môi trường sinh thái bền vững cho sự sống.
- Là hoạt động bổ ích giáo dục đối với tầng lớp thanh thiếu niên
Quả thật du lịch cuối tuần đang là hoạt động thu hút được thanh thiếu niên
học sinh- sinh viên qua đó có thể kết hợp hoạt động này với việc giáo dục cho
họ, thu hút họ vào những hoạt động xã hội bổ ích, giúp họ sử dụng thời gian rỗi
một cách hợp lí hơn. Từ đó góp phần giảm đi những tệ nạn xấu đối với thanh
thiếu niên, cho gia đình và xã hội.
- Du lịch cuối tuần mang tính nhịp đIều rõ rệt. Vì nó chỉ thu hút
khách vào những ngày cuối tuần. ở những nước làm việc 5 ngày/tuần, số ngày
nghỉ cuối tuần chiếm 80% số ngày nghỉ cả năm, còn thời gian nghỉ dài ngày chỉ
chiếm 15 – 20% mà thôi. Mặt khác, chi phí cho chuyến đi cuối tuần của người
dân trong 1 năm ở nhiều nước trên thế giới thường lớn gấp chục lần so với chi
9
phí cho chuyến đi dài ngày. Du lịch cuối tuần tuy chỉ là hoạt động du lịch ngắn
ngày nhưng trong cấu trúc của toàn ngành Du lịch ở nhiều nước thì du lịch cuối
tuần thường chiếm tỉ trọng khá lớn. Chính vì vậy mà ý nghĩa của nó càng lớn
trong đời sống xã hội và kinh tế của đất nước và việc cần nghiên cứu loại hình
du lịch cuối tuần là điều quan trọng.
Các đối tượng đi du lịch cuối tuần
∗ Theo lứa tuổi
- Thanh thiếu niên: có thể tổ chức đi theo đoàn hoặc cá nhân.
- Người có tuổi
- Người trung niên: người đang đi làm, có khả năng chi trả, có nhu
cầu du lịch nghỉ ngơi, giải trí…
2. Các nhân tố hình thành nhu cầu du lịch cuối tuần
∗ Gia đình: đi nghỉ cả gia đình.
Sự phát triển của nền kinh tế và đIều kiện kinh tế – xã hội của
dân cư
Sự phát triển của nền kinh tế xã hội đóng vai trò tối quan trọng làm xuất
hiện nhu cầu du lịch và biến những nhu cầu đó thành hiện thực. Thực tế cho thấy
ở các nước có nền kinh tế phát triển, nhu cầu nghỉ ngơi và du lịch rất đa dạng,
ngược lại ở các nước có nền kinh tế chậm phát triển nhu cầu nghỉ ngơi du lịch
còn hạn chế.
Sự phát triển của du lịch bị chi phối bởi nền sản xuất xã hội. Để nhu cầu
du lịch của con người được đáp ứng đòi hỏi phải có cơ sở hạ tầng tương ứng như
mạng lưới đường sá, phương tiện giao thông, khách sạn, nhà hàng… Nền sản
xuất xã hội phát triển tạo đIều kiện cho các nhân tố khác ra đời nhu cầu nghỉ
ngơi, giải trí, mức sống, mức thu nhập, thời gian rỗi rãi.
Trong nền sản xuất nói chung, hoạt động của một số ngành như công
10
nghiệp, nông nghiệp, giao thông vận tải, bưu chính viễn thông đóng vai trò quan
trọng để phát triển du lịch. Cuộc cách mạng khoa học kĩ thuật đem đến những
tiến bộ, công nghệ mới thúc đẩy quá trình CNH – HĐH là tiền đề cho sự phát
triển du lịch, ngành nông nghiệp phát triển đáp ứng nhu cầu ăn uống cho du
khách thậm chí đáp ứng nhu cầu tham quan tìm hiểu thưởng thức văn hoá ẩm
thực tại nơI du lịch. Mạng lưới giao thông góp phần ngày càng hoàn thiện là yếu
tố cho sự phát triển nhanh chóng của du lịch bởi nó giúp con người đi tới mọi
nơi mình muốn một cách nhanh chóng thuận tiện. Giúp du khách có thêm nhiều
thời gian nghỉ ngơi du lịch. Bưu chính viến thông hiện nay ở nước ta đã và đang
được đánh giá cao trọng khu vực không chỉ giúp các nhà kinh doanh du lịch mà
còn giúp du khách cập nhật thông tin, đặt tour dễ dàng…
Cùng với sự phát triển của nền kinh tế thì dân cư và đIều kiện kinh tế xã
hội của dân cư có tác động quan trọng với hoạt động du lịch. Bởi dân cư là lực
lượng sản xuất quan trọng của xã hội, bên cạnh lao động tạo ra của cải vật chất
cho xã hội thì dân cư còn có nhu cầu nghỉ ngơi, theo Mc. INTOSH “dân số hôm
nay xác định thị trường du lịch”. Tuy nhiên không chỉ có số dân mà chính đặc
điểm kinh tế xã hội của người dân như độ tuổi, thu nhập, giáo dục, nghề nghiệp
mới là những yếu tố có liên quan mật thiết tới du lịch. Điều kiện sống của nhân
dân là yếu tố quan trọng để phát triển du lịch bởi đời sống nhân dân cao nghĩa là
thu nhập tăng thì nhu cầu và khả năng chi trả cao cho du lịch cũng tăng lên.
Thời gian rỗi
Du lịch không thể phát triển được nếu con người không có thời gian rỗi.
Thời gian rỗi là đIều kiện cần thiết cho con người tham gia vào các hoạt động du
lịch.
Thông thường quỹ thời gian được chia làm 2 phần: Thời gian làm việc và
thời gian ngoài giờ làm việc.
Thời gian rỗi là 1 phần thời gian ngoàI giờ làm việc và trong đó diễn ra
các hoạt động nhằm phục hồi và phát triển thể lực, trí tuệ và tinh thần của con
11
người. Chính vì thế, xu hướng hiện nay là giảm bớt thời gian làm việc, tăng thời
gian nhàn rỗi đây là điều kiện thuận lợi để con người được nghỉ ngơi, thúc đẩy
du lịch phát triển trong đó có du lịch cuối tuần.
Quá trình đô thị hoá và sức ép môi trường
Quá trình đô thị hoá hình thành nên lối sống thành thị. Bên cạnh những
đóng góp to lớn trong việc cải thiện điều kiện sống cho nhân dân cả về phương
diện vật chất và tinh thần thì đô thị hoá dẫn tới sự thay đổi về đIều kiện tự nhiên
môi trường tự nhiên xung quanh con người… làm ảnh hưởng xấu tới sức khoẻ
con người.
Để giảm bớt tác hại của quá trình đô thị hoá và sức ép môi trường , con
người tìm đến với du lịch . Ngoài những chuyến đi dài ngày, vào những ngày
nghỉ cuối tuần họ có nhu cầu thay đổi không khí và sống thoải mái giữa thiên
nhiên. Chính nhu cầu này làm xuất hiện và thúc đẩy quá trình phát triển của loại
3. Các điều kiện cần thiết để phát triển du lịch cuối tuần
hình du lịch cuối tuần.
Tài nguyên du lịch
Tài nguyên du lịch là một trong những yếu tố cơ bản tạo nên sản phẩm du
lịch. Số lượng tài nguyên, chất lượng của chúng và mức độ kết hợp các loại tài
nguyên trên lãnh thổ có ý nghĩa quan trọng trong việc hình thành và phát triển
của 1 vùng du lịch hay một quốc gia. Tài nguyên du lịch bao gồm cảnh quan
thiên nhiên và cảnh quan nhân văn có thể sử dụng cho phục vụ du lịch và thoả
mãn nhu cầu nghỉ ngơi của con người.
Du lịch cuối tuần phục vụ rất nhiều đối tượng khác nhau mà mỗi thành
phần này có sở thích du lịch khác nhau trong những ngày nghỉ cuối tuần từ chữa
bệnh đến bồi dưỡng sức khoẻ, vui chơi, giải trí, tham quan… Vì vậy du lịch cuối
tuần cũng đòi hỏi nguồn tài nguyền phong phú và đa dạng, môi trường tự nhiên
12
khóang đạt, có cảnh quan đẹp, có nơi vui chơi giải trí… Như vậy, nguồn tài
nguyên phù hợp hơn cả cho phát triển du lịch cuối tuần là tài nguyên du lịch tự
nhiên.
3.1.1. Tài nguyên du lịch tự nhiên
∗ Địa hình
Địa hình hiện tại của bề mặt trái đất là sản phẩm của quá trình địa chất lâu
dài . Đối với hoạt động du lịch, điều quan trọng nhất là đặc điểm hình thái địa
hình . Chính là các dấu hiệu bên ngoài của địa hình và các dạng đặc biệt của địa
hình có sức hấp dẫn khai thác cho du lịch.
Các đơn vị hình thái chính của địa hình là núi, đồi, đồng bằng, khách du
lịch thường thích những nơi có phong cảnh đẹp, đa dạng và những vùng đồi núi.
Đối với du lịch cuối tuần có thể thích hợp ở cả những nơi có địa hình bằng
phẳng, bãi cỏ rộng thuận tiện cho việc cắm trại hay các hoạt động thể thao, vui
chơi khác.
Địa hình vùng đồi thường tạo ra không gian thoáng đãng mát mẻ. Do sự
phân cách địa hình nên có tác động mạnh đến tâm lí khách du lịch dã ngoại,
thích hợp với các loại hình cắm trại, tham quan.
Địa hình miền núi có ý nghĩa lớn đối với du lịch đặc biệt là các khu vực
thuận lợi cho việc tổ chức du lịch thể thao, nghỉ dưỡng. địa hình vùng núi cùng
với khí hậu và hệ động thực vật tạo nên tài nguyên du lịch tổng hợp có khả năng
tổ chức loại hình du lịch ngắn ngày cũng như dàI ngày.
Ngoài ra các kiểu địa hình đặc biệt như địa hình đá vôi và địa hình bờ
biển có giá trị lớn đối với du lịch. Một trong những kiểu địa hình đá vôi được du
khách quan tâm nhất là hệ thống các hang động KARST và các kiểu địa hình
ven bờ biển, sông hồ có ý nghĩa quan trọng đối với du lịch. Với kiểu địa hình
này có thể khai thác với nhiều mục đích khác nhau như tham quan du lịch
chuyên đề, nghỉ ngơi an dưỡng, tắm biển, thể thao dưới nước… Trên phạm vi
13
thế giới, loại hình du lịch khách thường quan tâm nhất là du lịch nghỉ biển.
∗ Khí hậu:
Khí hậu là thành phần quan trọng của môi trường tự nhiên đối với hoạt
động du lịch. Trong các chỉ tiêu khí hậu, đáng chú ý là chỉ tiêu về nhiệt độ và độ
ẩm không khí. Ngoài ra còn có các yếu tố khác như gió, mưa, thành phần lí hoá
của không khí, áp suất khí quyển, ánh nắng mặt trời và các hiện tượng thời tiết
đặc biệt khác.
Hoạt động du lịch chịu ảnh hưởng nhiều bởi tính mùa vụ mà nhân tố
chính tác động đến tính mùa vụ là khí hậu.
Mùa du lịch cả năm thích hợp với du lịch chữa bệnh bằng nước khoáng
hoặc du lịch trên núi. Còn với các loại hình du lịch khác thì phụ thuộc vào khí
hậu rất lớn. Ví dụ mùa hè có thể phát triển những loại hình du lịch như: du lịch
biển, du lịch núi, đồi, đồng bằng… Khả năng du lịch ngoài trời về mùa hè rất
phong phú và đa dạng mà du lịch cuối tuần rất thích hợp với loại hoạt động du
lịch ngoài trời.
Khi con người phải sống trong bầu không khí ngột ngạt, ô nhiễm của công
việc và môi trường rất cần đi đến những nơi có khí hậu mát mẻ trong lành. Do
vậy hoạt động du lịch cuối tuần sẽ càng có khả năng thu hút khách hơn.
∗ Tài nguyên nước
Đối với hoạt động du lịch, thuỷ văn được xem như một dạng tài nguyên
quan trọng. Nhiều loại hình du lịch gắn bó với đối tượng nước như thể thao
nước, nghỉ biển…
Nước là nguồn cung cấp cần thiết cho đời sống con người nói chung và
khách du lịch nói riêng để uống, sinh hoạt hàng ngày.
Trong các nguồn tài nguyên nước cần phải nói đến nguồn tài nguyên nước
khoáng có giá trị an dưỡng và chữa bệnh, thuận lợi cho phát triển du lịch chữa
14
bệnh.
Đối với du lịch cuối tuần, các vùng ven sông hồ, các bãi biển gần thành
phố là nguồn tài nguyên có sức hấp dẫn mạnh mẽ. Những ao hồ có cá thả sẽ là
điều kiện để phát triển loại hình câu cá- thú vui thích hợp với nhiều lứa tuổi.
∗ Động thực vật
Động thực vật là tài nguyên có ảnh hưởng lớn đến hoạt động của ngành
du lịch
Thực vật có chức năng làm sạch không khí, cản gió, tăng độ ẩm, giảm
tiếng ồn, điều hoà nhiệt độ trong khu vực. Việc phát triển và bảo vệ các khu
rừng phòng hộ, các quần thể thực vật ven sông hồ ở các vùng đồng bằng và
thung lũng có giá trị khá lớn với loại hình du lịch cuối tuần.
Thực vật gắn liền với môi trường sống tự nhiên của động vật. Tài nguyên
động thực vật có ý nghĩa lớn đối với du lịch tham quan tìm hiểu, khám phá thiên
nhiên và nhất là du lịch săn bắn, thể thao.
3.1.2. Tài nguyên du lịch nhân văn
Tài nguyên du lịch nhân văn là tài nguyên do con người sáng tạo ra bao
gồm các di tích lịch sử văn hoá, các lễ hội truyền thống, nghề thủ công truyền
thống và các cơ sở văn hoá nghệ thuật.
- Di tích lịch sử văn hoá: là tài sản quý giá của mỗi địa phương, chứa
đựng tất cả những gì thuộc về truyền thống tốt đẹp, tinh hoa văn hoá nghệ thuật
của quốc gia. Tham gia các di tích này giúp con người hiểu biết thêm về lịch sử
hào hùng của dân tộc cũng như truyền thống văn hoá đặc sắc của cha ông.
- Các lễ hội truyền thống: đây là hình thức sinh hoạt văn hoá tổng
hợp hết sức đa dạng phong phú là một kiểu sinh hoạt tập thể của nhân dân sau
thời gian lao động mệt nhọc hoặc là một dịp để con người hướng về một sự kiện
lịch sử trọng đại, ngưỡng mộ tổ tiên, ôn lại truyền thống, nêu lên những ước mơ,
khát vọng của mình. Lễ hội cũng là nơi lưu giữ nhiều nét đẹp văn hoá từ nhiều
15
thế hệ.
- Nghề thủ công truyền thống: mỗi loại sản phẩm thủ công mang
những nét riêng của tong địa phương. Đó là sự kết tinh của bàn tay và khối óc
con người.
- Bảo tàng : nơi lưu giữ các chứng tích lịch sử, tham quan bảo tàng sẽ
giúp du khách hiểu thêm những gì diễn ra trong lịch sử và từ đó hướng về tương
lai.
Tài nguyên nhân văn có ý nghĩa đặc biệt trong đời sống tâm linh mỗi
người dân Việt Nam. Hàng năm, nước ta đón một lượng du khách khá lớn tham
quan tìm hiểu tài nguyên nhân văn kết hợp tài nguyên tự nhiên. Đây là điều kiện
thuận lợi để thu hút khách.
Cơ sở hạ tầng và cơ sở vật chất kĩ thuật du lịch
Cơ sở hạ tầng
Cơ sở hạ tầng nói chung có vai trò đặc biệt đối với việc đẩy mạnh du lịch.
Bao gồm: mạng lưới và phương tiện giao thông, thông tin liên lạc và hệ thông
cung cấp điện nước.
∗ Mạng lưới và phương tiện giao thông
Đây là nhân tố quan trọng hàng đầu vì du lịch gắn với sự di chuyển của
con người trên một khoảng cách nhất định. Nó phụ thuộc vào mạng lưới đường
sá và phương tiện giao thông.
Đặc điểm của du lịch cuối tuần là hạn chế về thời gian do đó điều này
càng có ý nghĩa quyết định. Với mạng lưới và phương tiện giao thông thông
xuyên suốt và đa dạng sẽ giảm bớt thời gian đi lại và tăng thời gian nghỉ ngơi
giải trí cho du khách.
∗ Thông tin liên lạc:
Là một phần rất quan trọng trong cơ sở hạ tầng của hoạt động du lịch. là
16
điều kiện cần thiết để đảm bảo giao lưu cho khách du lịch trong nước và quốc tế
. Nhu cầu thông tin liên lạc là những nhu cầu trao đổi những dòng thông tin khác
nhau của xã hội, được thoả mãn bằng nhiều loại hình thông tin khác nhau.
Trong đời sống kinh tế xã hội nói chung và ngành du lịch nói riêng không
thể thiếu các phương tiện thông tin liên lạc. Nó đảm nhiệm việc vận chuyển tin
tức một cách nhanh chóng và kịp thời góp phần thực hiện các mối giao lưu giữa
các vùng, các nước.
∗ Hệ thống cung cấp điện và cấp thoát nước
Đây là phương tiện hàng đầu trong việc đảm bảo điều kiện sinh hoạt bình
thường cho du khách. Các sản phẩm của nó phục vụ trực tiếp cho việc nghỉ ngơi
, giải trí của du khách.
Cơ sở vật chất kĩ thuật du lịch
Cơ sở vật chất kĩ thuật du lịch đóng vai trò quan trọng trong quá trình tạo
ra và thực hiện sản phẩm du lịch cũng như quyết định mức độ khai thác các tiềm
năng du lịch nhằm thoả mãn các nhu cầu của khách du lịch. Chính vì vậy, nên sự
phát triển của ngành du lịch gắn liền với việc xây dựng và hoàn thiện cơ sở vật
chất kĩ thuật.
Việc đánh giá cơ sở vật chất kĩ thuật du lịch căn cứ vào 3 tiêu chuẩn chủ
yếu:
- Đảm bảo những điều kiện tốt nhất cho nghỉ ngơi du lịch
- Đạt hiệu quả kinh tế tối ưu trong quá trình xây dựng và khai thác cơ
sở vật chất kĩ thuật.
- Thuận tiện cho du khách từ các nơi đến.
Nhằm sử dụng có hiệu quả cơ sở vật chất kĩ thuật du lịch cần chú ý các
17
thành phần chủ yếu sau:
- Cơ sở lưu trú: là thành phần quan trọng và đặc trưng nhất trong
toàn bộ cơ sở vật chất kĩ thuật du lịch , thường được xây dựng gần những nơi có
tài nguyên du lịch hoặc các đô thị, đầu mối giao thông.
- Cơ sở ăn uống: đáp ứng nhu cầu cơ bản nhất của con người
- Dịch vụ mua sắm và bán hàng lưu niệm
- Cơ sở vui chơi giải trí
+ Các cơ sở thể thao
+ Các công trình phục vụ thông tin văn hoá: phòng chiếu phim, nhà hát,…
- Cơ sở y tế
- Các dịch vụ bổ sung khác: Trạm xăng dầu, thiết bị cấp cứu, xưởng
sửa chữa, phòng rửa tráng phim….
Các công trình này được xây dựng thường là để phục vụ nhân dân địa
phương là chủ yếu còn đối với du lịch chúng có vai trò thứ yếu nhưng tại các
điểm du lịch chúng góp phần làm tăng tính đồng bộ của hệ thống dịch vụ du
18
lịch.
CHƯƠNG II:
THỰC TRẠNG KHAI THÁC DU LỊCH
CUỐI TUẦN Ở HUYỆN SÓC SƠN
1. Giới thiệu khái quát về huyện Sóc Sơn
Huyện Sóc Sơn nằm ở phía Bắc của thủ đô Hà Nội, giáp ranh với 4 tỉnh:
Thái Nguyên, Bắc Ninh, Bắc Giang, Vĩnh Phúc. Sóc Sơn có nhiều tiềm năng và
điều kiện thuận lợi để phát triển nhanh kinh tế – xã hội.Chiếm 1/3 diện tích đất
tự nhiện toàn Hà Nội. Đồng thời Sóc Sơn được biết đến như là đầu mối giao
thông quan trọng ở phía Bắc thủ đô và cũng là nơi có tiềm năng và điều kiện để
phát triển du lịch , dịch vụ như hệ thống các di tích lịch sử , văn hoá , cách mạng
của Huyện
Mang trong mình tiềm năng lớn trên đã và đang tạo điều kiện cho Sóc
Sơn trở thành một trung tâm du lịch một khu nghỉ cuối tuần , gắn kết liên hoàn
với khu Đại Lải- Xuân Hoà và khu du lịch Tam Đảo, tạo ra vùng du lịch văn hoá
và sinh tháI hấp dẫn du khách.
Tuy nhiên, hiện nay công tác quản lí hoạt động du lịch tại Sóc Sơn còn
yếu. Phòng Văn hóa Huyện hầu như không thu thập các số liệu liên quan đến
khách du lịch và các dịch vụ du lịch nên gây không ít khó khăn trong quá trình
nghiên cứu và quản lí phát triển hoạt động du lịch tại đây.
2. Tài nguyên du lịch cuối tuần ở Sóc Sơn
2.1. Tài nguyên du lịch tự nhiên
(Nguồn: Báo cáo một số số liệu cơ bản của huyện Sóc Sơn gửi lên Sở Du
lịch Hà Nội).
Sóc Sơn thực sự có thế mạnh về nguồn tài nguyên du lịch tự nhiên, đây là
yếu tố rất thuận lợi để phát triển đa dạng nhiều loại hình du lịch trong vùng đặc
19
biệt là du lịch cuối tuần.
∗ Địa hình:
Sóc Sơn là khu vực duy nhất của thành phố Hà Nội là vùng bán sơn địa
mang tính chất chuyển tiếp giữa các núi hùng vĩ vùng Tây Bắc và đồng bằng
châu thổ Sông Hồng. Cấu trúc địa hình ở đây không phức tạp, độ cao nghiêng
theo hướng Tây Bắc- Đông Nam với độ dốc trung bình là 25 độ. Càng lên cao
thì độ dốc càng lớn. Địa hình cao nhất là núi Đền có độ cao 300m là nơi có khí
hậu trong lành, mát mẻ lại chưa bị bàn tay con người khai thác nhiều nên có ý
nghĩa lớn đối với hoạt động du lịch nghỉ dưỡng và du lịch cuối tuần.
Nằm ở khu vực cách trung tâm thủ đô 40km về phía Bắc, kề bên sân bay
Quốc tế Nội Bài, khu chế xuất Sóc Sơn và ngay sát tuyến đường cao tốc Hà Nội-
Nội Bài đi qua là khu di tích đền Sóc, ngoài ra tại đây còn có 9 hồ nước khác
nhau ( diện tích mặt nước khoảng 300ha), 1200ha rừng thông… Do vậy, Sóc
Sơn là một khu vực lí tưởng để phát triển loại hình du lịch nghỉ ngơi cuối tuần
cho người dân thành phố và các khu vực xung quanh.
∗ Khí hậu:
Sóc Sơn có khí hậu chung với khí hậu thành phố Hà Nội, mang sắc thái
của khí nhiệt đới ẩm gió mùa. Tuy nhiên, do yếu tố địa hình đã tạo cho các thềm chân núi có nhiệt độ thấp hơn vùng kế cận 4 –5 0 C và mùa đông ấm áp hơn do
có núi che chắn.
Nhiệt độ bình quân: 23,5 0 C
Lượng mưa bình quân:1680 mm/năm
Độ ẩm trung bình trong năm: 85% (có ngày đạt tới 100%)
Hướng gió chủ đạo: gió Đông Nam vào mùa hè và gió Đông Bắc vào mùa
đông
Mưa là hiện tượng thời tiết gây trở ngại đối với du lịch đặc biệt là du lịch
20
cuối tuần vì hoạt động này thường diễn ra trong khoảng thời gian ngắn. Vì vậy,
tại các điểm du lịch lượng mưa càng thấp càng thuận lợi. Mùa mưa ở Sóc Sơn
thường kéo dàI từ tháng 5 đến tháng 10, mưa trong mùa thường là mưa rào, mưa
giông trong thời gian ngắn , do đó ít ảnh hưởng đến hoạt động du lịch cuối tuần.
Nhìn chung, khí hậu Sóc Sơn rất thuận lợi cho việc khai thác du lịch cuối
tuần đặc biệt là vào mùa hạ.
∗ Nước
Trong khu vực hiện chưa có hệ thống cấp và thoát nước của thành phố.
Nguồn nước sử dụng cho ăn uống và sinh hoạt của dân cư trong khu vực chủ
yếu dựa vào nước giếng và nước mưa.
Hệ thống thuỷ lợi không đồng bộ, nhỏ, phân tán. Nước sạch phục vụ cho
sinh hoạt , sản xuất công nghiệp, đô thị, và du lịch cực kì thiếu do nước mặt của
sông Cầu , sông Cà Lồ bị ô nhiễm không dùng được.
Sóc Sơn có diện tích mặt nước hồ nhân tạo khá lớn (9 hồ – 300ha) song
để phục vụ cho phát triển du lịch thì việc khai thác tiềm năng du lịch chủ yếu ở
hồ Đồng Đẽn và Đồng Quan.
Mặt khác, một vấn đề cần được quan tâm đối với hoạt động du lịch ở các
hồ trong khu vực là mực nước trong hồ. Các hồ này được xây dựng trước hết
cho mục đích thuỷ lợi, trong năm mức nước trong hồ có sự thay đổi để điều tiết
thuỷ lợi nên có nhiều thời kì mưa ít mà hồ phải xả nước phục vụ việc chống hạn
cho sản xuất, phun nước dập tắt các đám cháy rừng… làm mức nước hồ xuống
thấp. Như vậy, cần có sự liên kết giữa việc phát triển du lịch với công tác thuỷ
lợi để tạo sự hài hoà cho cả 2 bên.
21
∗ Sinh vật:
Đối với du lịch cuối tuần thảm thực vật và động vật có ý nghĩa rất quan
trọng. Nơi có hệ động thực vật phong phú sẽ tạo nên môi trường trong lành làm
tăng vẻ đẹp của thiên nhiên và tạo nên sức hấp dẫn riêng đối với du khách.
Sóc Sơn mang trong mình nét hấp dẫn riêng khác với các vùng khác bởi
hệ thống rừng có vào đây du khách mới thấy hết phong cảnh sơn thuỷ hữu tình
của những đồi thông xanh mướt xen vào đó là hệ thống hồ , đập thơ mộng hơn
nữa độ dốc đồi núi không lớn (81,6% diện tích đất có độ cao chưa đến 200m so
với mực nước biển). Đây là điều kiện rất thuận lợi cho những chuyến picnic
ngắn ngày của du khách.
2.2. Tài nguyên du lịch nhân văn
Nói đến Sóc Sơn không một người dân đất Việt nào lại không nghĩ ngay
đến huyền thoại Thánh Gióng cưỡi ngựa sắt bay về trời bởi đây là biểu trưng
cho tinh thần yêu nước chống giặc ngoại xâm. Lịch sử văn hiến lâu đời để lại
cho Sóc Sơn một kho tàng tài nguyên nhân văn đặc sắc. Nguồn tài nguyên này
bao gồm các di tích lịch sử , văn hoá, lễ hội cổ truyền…
∗ Di tích lịch sử – văn hoá
Trải qua mấy ngàn năm lịch sử trên mảnh đất huyền thoại Thánh Gióng,
huyện Sóc Sơn lưu giữ nhiều di tích lịch sử – văn hoá. Tính đến tháng 6/2000,
Sóc Sơn có 12 di tích được xếp hạng:
STT Tên di tích Địa chỉ Năm xếp hạng
1 Đền Sóc Sơn Xã Vệ Linh 1962
2 Đền Thanh Nhàn Xã Thanh Xuân 1990
3 Đền Thuỵ Hương Xã Phú Cường 1990
4 Đền Hương Gia Xã Phú Cường 1990
22
5 Đình – chùa Phù Xá Đoài Xã Phù Ninh 1991
6 Đình – chùa Đức Hậu Xã Đức Hoà 1994
7 Đền Thắng Trí Xã Minh Trí 1994
8 Đền Sọ Xã Phù Lỗ 1997
9 Đình thượng Xuân Lai Xã Xuân Thu 1997
10 Chùa Đại Bi Xã Xuân Thu 1997
11 Đình Hạ Xuân Lai Xã Xuân Thu 1997
12 Đình Hiền Lương Xã Hiền Linh 1998
(Nguồn: Ban Quản lí Di tích và Danh thắng Hà Nội)
Các di tích và danh thắng ở Sóc Sơn nhìn chung được bảo tồn nhưng do
vốn hạn hẹp và nhận thức chưa đầy đủ nên chưa được nâng cấp thoả đáng và
phát sinh nhiều vấn đề như vệ sinh môI trường khu vực di tích, việc bảo vệ di
tích của người dân. Duy chỉ có khu di tích lịch sử đền Sóc Sơn là một quần thể
gồm các đền miếu thờ Thánh Gióng, thờ Phật, các vị thần được quan tâm tu tạo
khá thường xuyên.
Hiện nay, ở các di tích đang có sự gia tăng các hàng quán của dân địa
phương ( bán hương hoa, đồ ăn thức uống, đổi tiền lẻ, quà lưu niệm…) đã lấn
vào khu vực vành đai bảovệ của di tích gây ảnh hưởng đến chất lượng di tích
mất mĩ quan gây tâm lí không tốt cho du khách.
Phần lớn các di tích trong vùng đều được xây đựng ở những nơi có cảnh
quan đẹp, liền kề với các đIểm tài nguyên tự nhiên nên có thể kết hợp thăm quan
ngắm cảnh với các hoạt động vui chơi giải trí khác như cắm trại, đốt lửa trại…
Bên cạnh khu di tích đền Sóc, ẩn hiện trên triền núi khuất sau những rặng
thông xanh mướt có một ngôi chùa mới được trùng tu tôn tạo mang tên NON
NƯỚC. Sở dĩ gọi là chùa Non Nước bởi mọi cảnh vật quanh chùa gắn với non
23
xanh nước biếc , từ vị trí của chùa có thể nhìn ra rất xa mà chiêm ngưỡng vẻ đẹp
nên thơ nơI đây. Mặc dù chùa đang tích cực được hoàn thiện song cũng đã có rất
nhiều du khách tò mò khám phá về một mảnh đất được coi là khá linh thiêng
này, mảnh đất hội tụ giá trị tâm linh hướng về Phật về sự tĩnh tại thanh thản của
tâm hồn nơi có bức tượng PHẬT THÍCH CA MÂU NI bằng đồng đen, nặng 30
tấn, cao 6.5m lớn nhất Việt Nam.
∗ Lễ hội
Khách du lịch đến với lễ hội là đến với các di tích thắng cảnh như đình,
chùa, miếu vì hầu hết các lễ hội đều diễn ra ở nơi có di tích lịch sử . Lễ hội cũng
là nơI du khách có thể thưởng thức và tham gia các trò chơi dân gian, là dịp thể
hiện lòng thành kính tưởng nhớ công đức của các vị anh hùng dân tộc bằng hình
thức dâng hương, tế lễ..
Lễ hội ở Sóc Sơn diễn ra vào ngày 6-7-8 tháng giêng trong đó lễ hội chính
vào ngày mồng 6 . Hàng năm vào ngày này du khách hội tụ về đây rất đông đúc
để tham gia lễ hội.
Lễ hội diễn ra với sự liên kết 7 xã trong vùng, mỗi xã được phân công
rước một thứ tượng trưng cho những vật thiêng liên quan đến huyền thoại Thánh
Gióng như rước dò hoa tre, rước voi, rước ngà voi, rước cỏ voi, rước cầu húc,
rước cơI trầu, rước nữ tướng. Sau khi tế dâng lên Thánh Gióng và các vị thần
linh có tổ chức cướp lộc…
Đến khoảng 10/3 âm lịch kết thúc các hội, đền giống như các lễ hội ở Cổ
Loa, đền Hùng…
Lễ hội còn tổ chức rất nhiều trò chơi dân gian thú vị gây hứng thú sâu sắc
cho du khách như cờ người, cướp dò hoa tre…
Để khai thác hiệu quả hơn nữa hoạt động du lịch cuối tuần thiết nghĩ cần
có sự quan tâm nhiều hơn, công phu hơn các lễ hội và tổ chức lễ hội ở những
nơi có phong cảnh đẹp.
24
3. Cơ sở hạ tầng và cơ sở vật chất kĩ thuật du lịch
3.1. Cơ sở hạ tầng
Cơ sở hạ tầng có vai trò đặc biệt quan trọng trong việc hình thành và phát
triển du lịch, nó đảm bảo sự hài lòng của du khách trong quá trình di chuyển.
∗ Giao thông vận tải
Hoạt động du lịch gắn liền với việc di chuyển của con người nên giao
thông vận tải là vấn đề then chốt. Đối với du lịch cuối tuần mạng lưới phương
tiện giao thông càng có ý nghĩa quan trọng vì với lượng thời gian ngắn du khách
tận dụng được thời gian để vui chơI giải trí thư giãn. Nếu giao thông không
thuận tiện, du khách phải mất nhiều thời gian cho việc di chuyển như vậy
chuyến đi khó đem lại sự hài lòng hoàn toàn cho khách.
Hiện tại huyện Sóc Sơn chỉ có một tuyến đường đi từ quốc lộ 3 vào khu
vực đền Sóc. Kết cấu mặt đường rải đá, bề rộng từ 3-4 m . Ngoài ra , còn có
tuyến đường từ quốc lộ 2 vào khu vực dã chiến phục vụ quốc phòng (xây dựng
từ những năm chiến tranh) hiện đã xuống cấp mặt đường nhiều chỗ hang, hệ
thống chiếu sáng chưa được xây dựng. Thực tế những năm vừa qua cho thấy
tuyến đường này đang trở thành tuyến đường chính của khu vực. Lượng giao
thông đi lại có chiều hướng gia tăng nhất là vào dịp lễ hội khiến mặt đường ngày
càng chật hẹp.
Như vậy, mạng lưới đường để phục vụ cho đi lại của người dân địa
phương và du khách nói riêng hầu như chưa có , các phương tiện giao thông cơ
giới đi lại rất khó khăn.
Các tuyến đường giao thông chủ yếu:
- 4 tuyến quốc lộ:
+ Quốc lộ 2 qua huyện 17km
+ Quốc lộ 3 qua huyện 17km
25
+ Quốc lộ 18 đang thi công
+ Cao tốc Nội Bài- Hà Nội
Tuyến đường liên tỉnh: -
+ Đường 16 qua huyện 6km
+ Đường liên xã, trục chính của huyện đã được trải nhựa 53 km
- 50% số thôn làng trong Huyện đã được bê tông hóa đường trục
chính
Với hệ thống đường hàng không : sân bay Quốc tế Nội Bài ở huyện, tuy
nhiên du lịch huyện chưa tận dụng được lợi thế này thường du khách từ sân bay
về thẳng trung tâm thành phố.
Phương tiện giao thông: do đặc điểm của mạng lưới giao thông hiện nay
nên phương tiện được sử dụng nhiều nhất tới các điểm du lịch cuối tuần trong
khu vực là ô tô, xe máy và một phương tiện công cộng mới là xe buýt ( hiện có
tuyến số 15)
∗ Thông tin liên lạc
Có ý nghĩa quan trọng đối với du lịch, nó đảm bảo sự giao lưu cho khách
và trao đổi thông tin giữa các doanh nghiệp du lịch . Trong thời gian qua, Sóc
Sơn đã có rất nhiều cố gắng nâng cấp mạng lưới thông tin liên lạc nhưng nhìn
chung mạng lưới thông tin trong vùng chưa đáp ứng được nhu cầu về thông tin
liên lạc . Hiện nay khu vực xã Phù Ninh, thị trấn Sóc Sơn được cấp nguồn thuê
bao đIện thoại là 5000 số.
Do đặc điểm của khu vực này chủ yếu là đồi núi, làng xóm dân cư thưa
nên mật độ thuê bao điện thoại rất thấp. Mạng lưới thông tin điện thoại còn sơ
sài, chắp vá. Điều này cũng gây ảnh hưởng không nhỏ đến sự phát triển của du
lịch cuối tuần nơi đây.
26
3.2. Cơ sở vật chất kĩ thuật du lịch
Đóng vai trò hết sức quan trọng trong quá trình thiết lập và thực hiện sản
phẩm du lịch cũng như quyết định mức độ khai thác tiềm năng du lịch nhằm
thoả mãn các nhu cầu của khách du lịch. Do mức độ khai thác du lịch chưa cao
nên tại các điểm du lịch ở Sóc Sơn số lượng và chất lượng của các cơ sở vật chất
kĩ thuật du lịch còn hạn chế.
∗ Cơ sở lưu trú
Nhìn chung cơ sở lưu trú của các điểm du lịch ở Sóc Sơn còn rất nhiều
hạn chế, chất lượng chưa cao do xây dựng đã lâu, phòng cũ cảI tạo lại. Điều này
là một bước cản rất lớn khi du khách muốn thực hiện lưu trú qua đêm ( Tour Du
lịch cuối tuần 2 ngày).
∗ Cơ sở phục vụ ăn uống
Ở hầu hết các đIểm du lịch trong khu vực Sóc Sơn đều có hàng ăn. Tuy
nhiên các món ăn thì chưa được phong phú, trình độ chế biến chưa cao, chưa
đảm bảo về chất lượng, các món đặc sản mang hương vị núi rừng còn hạn chế.
Đặc biệt vấn đề vệ sinh an toàn thực phẩm và đồ uống chưa được thực sự quan
tâm ở đây. (Theo phiếu điều tra- bảng hỏi du khách)
Chính vì thế khi du lịch cuối tuần ở đây khách du lịch thường tự chuẩn bị
đồ ăn thức uống nên doanh thu từ hoạt động phục vụ ăn uống tại các khu du lịch
của Huyện rất khiêm tốn.
∗ Dịch vụ thương mại
Toàn huyện có 2300 hộ kinh doanh thương mại, 1400 hộ kinh doanh dịch
vụ, 850 nhà hàng , có 14 chợ nằm ở các vùng đông dân cư.
3.3. Nguồn khách (đối tượng khách du lịch)
Theo phỏng vấn trực tiếp Ban quản lí di tích đền Sóc, đối tượng khách du
27
lịch chủ yếu đến đây là học sinh- sinh viên, các cặp tình nhân và khách du lịch
đi cùng với gia đình. Do Sóc Sơn là điểm du lịch mới còn nhiều hạn chế về cơ
sở vật chất kĩ thuật du lịch, cơ sở hạ tầng… nên chưa thu hút được nhiều đối
tượng khách như các địa danh du lịch khác
Theo bảng hỏi, lượng khách du lịch:
2 người chiếm 39%
2-7 người chiếm 16%
7-10 người chiếm 30%
Hơn 10 người chiếm 15%
4. Tổ chức quản lí , hoạt động du lịch ở Sóc Sơn
Việc tổ chức hoạt động quản lí ở Sóc Sơn còn nhiều yếu kém , không có
một mô hình tổ chức , đIều hành thống nhất. Sự không thống nhất này dẫn đến
việc khai thác tài nguyên du lịch lộn xộn, làm tổn hại đến môi trường du lịch.
Toàn huyện có phòng văn hoá chuyên phụ trách về văn hoá du lịch Huyện, tuy
nhiên việc quản lí không được quan tâm thường xuyên. Mặt khác, khu du lịch
Sóc Sơn không bán vé nên việc quản lí nguồn khách du lịch và các hoạt động du
28
lịch khác hiệu quả rất thấp.
CHƯƠNG III:
MỘT SỐ GIẢI PHÁP NHẰM PHÁT TRIỂN DU LỊCH CUỐI TUẦN Ở
HUYỆN SÓC SƠN
Du lịch cuối tuần là loại hình du lịch đã trở thành phổ biến tại nhiều nước
trên thế giới bởi du khách cảm nhận rõ rệt lợi ích của hoạt động này. Theo
nghiên cứu mới đây sau một kì nghỉ cuối tuần , du khách cảm thấy thoải mái,
thư giãn hơn và làm hiệu quả trong 5 tuần sau đó. Ở nước ta trong những năm
qua nền kinh tế đã có nhiều bước tăng trưởng đáng kể và du lịch cuối tuần đã
dần trở thành nhu cầu không thể thiếu đối với người dân đặc biệt là các trung
tâm đô thị như Hà Nội, TP. HCM.
Là khu vực có tiềm năng về tài nguyên du lịch, Sóc Sơn lại có vị trí thuận
lợi ở gần các trung tâm đô thị như Hà Nội nên đây được coi là điểm đến du lịch
tương đối hấp dẫn cho du khách. Tuy nhiên trong những năm gần đây việc phát
triển du lịch mới được thực sự quan tâm, Sóc Sơn đã và đang thực hiện kế hoạch
tổng thể phát triển du lịch (2001- 2020). Theo em, trong thời gian này phát triển
du lịch cuối tuần là bước đi chính xác và hiệu quả nhất và sẽ là tiền đề cho sự
phát triển hơn nữa của du lịch Sóc Sơn.
Điểm du lịch cuối tuần phải có một số tiêu chuẩn đặc trưng không giống
như các điểm du lịch khác. Theo quan điểm hệ thống nhu cầu tâm lí của con
người, nơi nghỉ cuối tuần phải có điều kiện:
- Thoả mãn nhu cầu tự nhiên của con người:
Phải có quy hoạch nơi ăn, ở, vệ sinh hợp lí. Ngoài các bãi gửi xe an toàn,
khu nghỉ cuối tuần phải có khoảng không gian để cắm trại, có khung lều trại cho
thuê, có cửa hàng bán lương thực thực phẩm, cho thuê đồ nấu ăn…
29
- Đảm bảo an toàn cho khách đến nghỉ
Điểm du lịch cuối tuần nên có các cơ quan chức năng để ngăn chăn hiểm
hoạ, có thể đe doạ đến tính mạng và tài sản của du khách như chết đuối, hoả
hoạn, trộm cắp, xung đột.
- Thoả mãn nhu cầu nghỉ ngơi vui chơi giải trí của khách và trở thành
nơi trao đổi tình cảm tốt đẹp của con người: khoảng không gian dưới tán lá,
thảm cỏ xanh hay ven bờ nước phục vụ mục đích vui chơi giải trí nhẹ nhàng là
không thể thiếu được với điểm du lịch cuối tuần.
Qua phân tích, đánh giá khả năng và thực trạng phát triển hoạt động du
lịch cuối tuần ở Sóc Sơn cũng như tình hình khai thác tiềm năng du lịch tại một
số điểm du lịch chính có thể thấy hoạt động du lịch cuối tuần Sóc Sơn đang
được chú ý, bắt đầu có sự tăng trưởng. Tuy vậy sự phát triển vẫn chưa tương
xứng với tiềm năng và còn bộc lộ những tồn tại về cơ sở hạ tầng , cơ sở vật chất
kĩ thuật du lịch , về công tác đIều hành, quản lí phát triển du lịch.
Sau đây là một số phân tích cụ thể trước khi đưa ra các biện pháp.
3.1. Phân tích SWOT về du lịch huyện Sóc Sơn
3.1.1. S- strengths- đIểm mạnh
- Vị trí địa lí:
Huyện Sóc Sơn nằm ở phía Bắc của thủ đô Hà Nội, giáp ranh với 4 tỉnh:
Thái Nguyên, Bắc Ninh, Bắc Giang, Vĩnh Phúc. ở mỗi tỉnh đều có những điểm
du lịch hấp dẫn du khách. Điều này rất thuận lợi để thiết lập tour du lịch từ
Huyện.
Sóc Sơn là đầu mối của nhiều đường giao thông quan trọng ở phía -
Bắc thủ đô:
+ Đường không: sân bay Quốc tế Nội Bài
+ Đường quốc lộ: liên vùng nối Hà Nội với các tỉnh phía Bắc, Đông Bắc
30
như đường quốc lộ số 2,3,18
+ Đường sắt: Hà Nội- Thái Nguyên
+ Đường thuỷ: có 3 sông bao bọc là sông Cầu, sông Công, sông Cà Lồ
với chiều dài 40km
+ Tuyến đường xe buýt: Hà Nội- Sóc Sơn tuyến số 15
Ngoài ra còn các tuyến đường khác rất thuận lợi cho huyện Sóc Sơn thiết
lập tour như Hà Nội- Đông Anh – Sóc Sơn tuyến 15,17,46.
Sóc Sơn là điểm du lịch có tiềm năng và điều kiện để phát triển du -
lịch gồm:
Hệ thống các di tích lịch sử văn hoá, cách mạng và danh thắng như:
+ Khu di tích đền Sóc
+ Chùa Non Nước
+ Chùa Thanh Nhàn
+ Núi Đôi
+ Di tích lịch sử hội nghị Trung Giã
+ Hệ thống hồ, đập
+ Hơn 6630ha rừng các loại
+ Các trang trại trồng cây ăn quả
+ Việt phủ thành Chương: đây là một điểm tham quan du lịch khá thú vị
do tư nhân xây dựng, không vì mục đích kinh doanh.
Với các điều kiện về tài nguyên du lịch đã và đang tạo điều kiện cho Sóc
Sơn trở thành trung tâm du lich, khu nghỉ cuối tuần, gắn kết liên hoàn với khu
Đại Lải- Xuân Hoà nối với dải vùng khu du lịch Tam Đảo tạo ra vùng du lịch
văn hoá , sinh thái, cuối tuần hấp dẫn.
- Hiện nay tại các điểm du lịch của Huyện không hề lấy vé du lịch do đó
31
đây cũng là điểm thu hút nhiều hơn khách du lịch.
Sóc Sơn có lực lượng lao động trẻ, số lượng đông đảo, đang từng -
bước được đào tạo về trình độ kiến thức chuyên môn tay nghề. Đây là nguồn
nhân lực dồi dào cho sự phát triển du lịch của Huyện.
Nhân dân Sóc Sơn có truyền thống yêu nước, đoàn kết, cần cù chịu -
khó. Huyện có 25 vạn dân đã được Đảng và Nhà nước tuyên dương là huyện anh
hùng. Đây cũng là một đIểm mạnh cho phát triển du lịch bởi như vậy khách sẽ
cảm thấy hài lòng, thân thiện khi du lịch nơi đây.
Một số chỉ tiêu chính của Huyện đến năm 2010 -
STT Chỉ tiêu Năm 2005 Năm 2010
Tốc độ tăng trưởng bình quân/năm 10-10,5% 11-12% 1
Tốc độ tăng giá trị ngành nông lâm 4-4,5% 4-4,5% 2
nghiệp
3 Tốc độ tăng giá trị ngành CN- tiểu 19-21% 21-25%
thủ CN
Tốc độ tăng giá trị ngành dịch vụ 12-14% 14-20% 4
Tỉ lệ hộ nghèo 1-1,2% < 1% 5
3.1.2. W- weakneses- đIểm yếu
Giải quuyết việc làm (người/năm) 7000-8000 8000-10000 6
Nguồn lao động ở Sóc Sơn tuy đông đảo về số lượng nhưng chất -
lượng không cao, tỉ lệ thất nghiệp lớn. Đây là khó khăn lớn đối với sự phát triển
hoạt động du lịch của Huyện.
Hầu hết các hoạt động du lịch ở Sóc Sơn còn yếu kém vì: -
+ Vướng mắc về cơ chế quản lí
+ Sự yếu kém về hệ thống cơ sở hạ tầng và cơ sở vật chất kĩ thuật du lịch
32
như giao thông, nước sạch nên chưa thu hút các nhà đầu tư du lịch
+Không có sản phẩm du lịch đặc thù: hoạt động quảng bá du lịch Sóc
Sơn rất yếu kém, không có điểm nhấn và điểm mới trong du lịch khiến du
3.1.3. O- oppotunities- cơ hội
khách không thấy lí thú rất dễ chán nản khó có mong muốn trở lại vào lần sau.
Nền kinh tế Việt Nam trong những năm qua đã có những bước tiến lớn,
đời sống kinh tế- xã hội của người dân được cải thiện một cách đáng kể. Do vậy
nhu cầu đi du lịch, đặc biệt là du lịch cuối tuần của người dân ngày càng tăng và
trở thành một nhu cầu thiết yếu. Bên cạnh đó là chính sách mở cửa giao lưu với
các nước trên thế giới làm cho số lượng người nước ngoài vào Việt Nam sinh
sống và làm việc ngày càng nhiều hơn, số Việt Kiều hướng về Việt Nam để đầu
tư trong nước theo đó cũng nhiều hơn. Đây cũng là nguồn khách tiềm năng cho
du lịch cuối tuần.
Du lịch nói chung và du lịch cuối tuần nói riêng được nhà nước quan tâm,
chú trọng phát triển , coi du lịch là ngành kinh tế mũi nhọn cho sự phát triển của
đất nước. Với những lợi ích mà du lịch cuối tuần mang lại về kinh tế xã hội
trong những năm qua nhà nước ta đã có những chính sách nhằm khuyến khích
phát triển du lịch cuối tuần như ban hành quyết định một tuần làm việc 5 ngày
đối với người lao động tạo cho người lao động có thêm thời gian nghỉ ngơi cuối
3.1.4. T- threats- hiểm hoạ
tuần qua đó sẽ làm việc hiệu quả hơn.
Du lịch cuối tuần là hình thức du lịch thu hút đa dạng mọi tầng lớp, mọi
đối tượng khách, đặc biệt là giới trẻ nên không phải hầu hết mọi du khách đều
có ý thức bảo vệ môi trường cảnh quan tại các điểm du lịch. Phát triển du lịch
cuối tuần nếu không được quản lí tốt sẽ tạo một sức ép rất lớn đến môi trường
của khu vực, làm mất đi vẻ đẹp của cảnh quan thiên nhiên, gây những tác động
33
xấu đến sinh thái.
Trước những lợi ích kinh tế trước mắt, mà hoạt động du lịch mang lại dẫn
đến sự đầu tư không theo quy hoạch, khai thác du lịch lộn xộn của người dân địa
phương và có thể gia tăng các tệ nạn xã hội.
Hoạt động du lịch tại đây cũng chịu những tác động bất lợi của đIều kiện
tự nhiên như thời tiết khô hạn gây thiếu nước cháy rừng luôn là hiểm hoạ đối với
khu vực này.
3.2. Chiến lược phát triển du lịch ở Sóc Sơn
3.2.1 Quan điểm và mục tiêu phát triển du lịch cuối tuần của
huyện Sóc Sơn
∗ Quan điểm:
Khai thác tối đa cảnh quan thiên nhiên, mặt nước tạo không gian du -
lịch hấp dẫn, sinh động với nhiều điểm vui chơi, giải trí văn hoá, cuối tuần mà
vẫn bảo tồn được thiên nhiên khu vực.
Phát triển du lịch gắn với bảo vệ và phát huy những giá trị văn hoá -
truyền thống mang đậm bản sắc dân tộc.
Phát triển du lịch đảm bảo sự hài hoà với các ngành kinh tế khác -
góp phần vào sự nghiệp phát triển kinh tế huyện và thành phố Hà Nội.
Phát triển du lịch gắn với nhiệm vụ bảo vệ an ninh quốc gia trật tự -
an toàn xã hội
∗ Mục tiêu:
Đưa du lịch trở thành ngành kinh tế mũi nhọn xứng đáng với tiềm -
năng vốn có.
34
- Triển khai các dự án quy hoạch đã được chấp thuận
Tối đa hoá sự đóng góp của du lịch vào nâng cao đời sống nhân -
3.2.2.
Quy hoạch và phát triển một số đIểm du lịch đIển
hình ở Sóc Sơn
dân, chuyển dịch cơ cấu kinh tế của địa phương.
Dưới đây là một số quy hoạch đã được phê duyệt và đang triển khai
( Nguồn : Báo cáo một số số liệu cơ bản của Huyện và Quy hoạch phát
triển một số lĩnh vực chủ yếu của UBND huyện Sóc Sơn (7/2004) )
Quy hoạch sân bay Nội Bài: 815ha ( xây dựng mới đường băng số -
-
2)
-
Quy hoạch khu Công nghiệp Nội Bài
Quy hoạch chi tiết khu Du lịch văn hoá và nghỉ ngơi cuối tuần: khu
-
vực đền Sóc (274,8 ha)
-
Quy hoạch làng môi trường sinh thái Đình Phú- Minh Phú (450 ha)
-
Quy hoạch rừng phòng hộ, đặc dụng, lâm trưòng
Quy hoạch đô thị: chủ yếu là trung tâm vùng Minh Trí ( xây dựng
-
sân golf rộng 250 ha) và khu công viên lâm viên du lịch
Quy hoạch giao thông
Đường 3A dự kiến là đường đô thị. Thiết lập tuyến mới: đường Đông
Anh- đô thị Sóc Sơn- Khu du lịch đền Sóc.
Khai thác lợi thế tiềm năng du lịch, chiến lược phát triển một số điểm du
lịch điển hình của Huyện:
-
Khu du lịch đền Sóc -
-
Khu vui chơi giải trí tổng hợp Minh Trí
-
Khu du lịch Đập Đồng Quan, hồ Đồng Đẽn
35
Khu du lịch núi Đôi
∗ Quy hoạch chi tiết khu du lịch văn hoá nghỉ ngơi cuối tuần khu vực đền
Sóc.( Tổng diện tích quy hoạch: 274,8 ha)
Lí do quy hoạch: Cùng với mức sống, trình độ dân trí ngày càng cao của
đại bộ phận dân cư đô thị đòi hỏi phải tổ chức các khu vui chơi giải trí du lịch
cuối tuần để tái hồi phục sức khoẻ lao động, tạo sự cân bằng sinh thái về tâm lí
và môi trường cho con người mà bản thân nơi đô thị còn quá ít đIều kiện, không
gian để tổ chức dịch vụ này.
Sóc Sơn là một khu vực lí tưởng để phát triển hình thái du lịch dịch vụ
nghỉ ngơi cuối tuần cho người dân bởi nơi đây có cảnh quan thiên nhiên khá hấp
dẫn về địa hình, 300 ha mặt nước với 9 hồ nhân tạo đều tập trung ở phía đông và
Đông Nam dải núi đền.
Đánh giá : Khu vực có đủ đIều kiện để trở thành một khu du lịch nghỉ
ngơi cuối tuần hấp dẫn du khách . Phạm vi quy hoạch khu vực đền Sóc gồm:
-
Khu doanh trại quân đội với cụm khoảng 20 hộ gia đình quân nhân -
Một cụm dân cư làm lâm nghiệp (10 hộ) tại vị trí ngã 3 đường đi từ
-
quốc lộ 3 vào đền Sóc
-
Khu di tích lịch sử đền Sóc
-
Hồ nước: 3 hồ ( hồ Thanh Trì, hồ đền Sóc , hồ Đồng Đẽn)
Đất đồi rừng chiếm 201,3 ha gồm các chủng loại cây trông như
thông, keo, tai tượng, bạch đàn…. và một số cây ăn quả hiện do các hộ dân làm
lâm nghiệp quản lí theo chính sách giao khoán đất trồng rừng theo quy hoạch
phủ xanh đồi núi trọc của ngành.
∗ Quy hoạch khu vực cụm biệt thực vui chơi hồ Đồng Đẽn
Nằm tại khu vực đầu mối từ đường cao tốc Hà Nội – Nội Bài tới khu chế
36
xuất Sóc Sơn, hàng không Nội Bài.
Tại khu này được bố trí các cụm công trình vui chơi giải trí tạo thành một
trung tâm dịch vụ văn hoá , nhóm trại nghỉ qua đêm cao cấp với những bãI tắm
nhỏ và các trò thể thao mặt nước như lướt ván, trượt thác (cao 10-15 m) , sân khí
cầu… ven hồ Đồng Đẽn.
Tổ chức 45 biệt thự, nhà vườn độc lập khép kín phía chân núi nhìn ra hồ
Đồng Đẽn và xây dựng 2 khối khách sạn với qui mô nhỏ, nhằm mục đích không
lấn át không gian hồ, tạo được sự hoà nhập không gian kiến trúc trong khung
cảnh núi đồi và hồ nước.
∗ Quy hoạch tổng thể bao quanh hồ Thanh Trì
Gồm các hạng mục công trình như một khách sạn, 21 biệt thự độc lập, các
nhà lều trại phục vụ cho các nhóm picnic kết hợp với một hệ thống giảI trí gồm:
các bể bơi, sân golf nhỏ… Trên khu vực đồi núi phía Tây hồ nước tổ chức
đường dây cáp treo dành cho du khách ưa thích leo núi và tham quan các danh
thắng trong quần thể núi Tam Đảo. Trên trục đường xung quanh hồ tổ chức các
cụm công trình mang sắc thái dân tộc Việt Nam nhằm thu hút mối quan tâm của
du khách đối với văn hoá truyền thống
∗ Quy hoạch khu trung tâm dịch vụ công cộng
Tổ chức trên trục từ đường quốc lộ 3 vào đền Sóc , nơi đây đào một hồ
nước nhằm mục tiêu thoát nước cho khu vực và được kết hợp với hệ thống cây
xanh tạo thành một công viên trung tâm cho toàn bộ khu du lịch. Khu này được
tổ chức như khách sạn, bưu điện, siêu thị, ngân hàng, bãi đỗ xe, các nhà hàng
đặc sản với các món ăn đặc trưng của dân tộc ngoài ra còn tổ chức các khu biệt
thự, nhà nghỉ thấp tầng phục vụ nhu cầu nghỉ ngơi và du lịch
∗ Quy hoach khu bảo tồn
Là hạt nhân của khu du lịch văn hoá nghỉ ngơi cuối tuần đền Sóc, có đền
37
Thánh Gióng , có núi Đền gắn liền với huyền thoại lịch sử dân tộc.
Trong khu này sẽ tổ chức tôn tạo ngoại thất và làm vườn cây cảnh, chim
cảnh kết hợp đào suối, cạp hồ đền Sóc bố trí các điểm tập kết, tổ chức lễ hội
hàng năm.
Ngoài ra trong khu vực còn trồng thêm hệ thống cây xanh tạo thành bảo
tàng về cây và chim quí hiếm, tổ chức hệ thống đường dạo quanh hồ tạo nên một
không gian tĩnh lặng gắn với công trình di tích lịch sử, hoà nhập với cảnh quan
núi rừng xung quanh, tạo sự trang nghiêm cổ kính trong một khung cảnh vừa
nên thơ vừa hoành tráng.
Khu vực quanh hồ đền Sóc chỉ tổ chức bơi thuyền dân gian và tổ chức các
hoạt dộng vui chơi giải trí khác.
Để khai thác tiềm năng du lịch huyện Sóc Sơn , phát triển du lịch cuối
tuần dựa trên những tiềm năng và điều kiện hiện có ,sau đây là 4 giải pháp cụ
1.
thể em muốn đề xuất:
Tổ chức quản lí
Huyện cần có sự tổ chức sắp xếp các cơ sở kinh doanh về du lịch
đang kinh doanh tại khu vực Huyện.
Để phù hợp với chủ trương của chính phủ hiện nay và đảm bảo tính thống
nhất có khả năng huy động vốn từ người lao động để mở rộng đầu tư nâng cấp
hiện đại hoá cơ sở vật chất kĩ thuật , cạnh tranh cao và lành mạnh , biện pháp tốt
nhất là tổ chức sắp xếp lại doanh nghiệp nhà nước theo hình thức cổ phần . Sở dĩ
nơi đây chưa thu hút được khách bởi doanh nghiệp nhà nước thì không được đầu
tư còn doanh nghiệp tư nhân thì không dám đầu tư.
Phòng Văn hoá huyện nên có sự quản lí chặt chẽ hơn nữa hoạt động
du lịch của Huyện, điều này đồng nghĩa với việc có một bộ máy điều hành quản
lí hoạt động du lịch, mở các lớp đào tạo chuyên môn tại chỗ và thực hiện hình
38
thức kí hợp đồng đối với những người làm du lịch. Đặc biệt cần có chính sách
thu hút và khuyến khích nhân tài (đặc biệt những người được đào tạo về du lịch)
về Huyện.
Xây dựng các quy chế, chính sách quản lí, khai thác hợp lí các
nguồn tài nguyên phục vụ cho du lịch cuối tuần đi đôi với tuyên truyền giáo dục
văn hoá nâng cao dân trí cho cộng đồng địa phương và khách du lịch để bảo vệ
môi trường cảnh quan thiên nhiên.
Trong giáo dục văn hóa nâng cao dân trí cho cộng đồng địa phương , ban quản lí
du lịch cần cho người dân hiểu rõ lợi ích họ có thể nhận được từ việc tham gia
làm du lịch.
1.5. Từ trước tới nay đi du lịch, du khách thường sử dụng phương tiện
đi bằng ô tô (nếu điểm du lịch ở khoảng cách tương đối xa hay đi cùng với
đoàn), đi bằng xe máy (nếu khoảng cách gần , đi với bạn bè hay người yêu). Tuy
nhiên trong những năm gần đây, xu hướng sử dụng phương tiện giao thông công
cộng để đi lại của người dân trên thế giới ngày càng gia tăng. Các phương tiện
giao thông công cộng không chỉ thể hiện tính ưu việt trong vận chuyển hành
khách mà còn trở thành một loại hình phương tiện rất hữu hiệu trong hoạt động
du lịch ở các thành phố lớn. Từ đó em nghĩ đến việc tổ chức tour du lịch sử
dụng phương tiện xe buýt.
Hiện nay, có duy nhất một tuyến xe buýt số 15 chạy xuyên suốt từ Hà Nội
đến Sóc Sơn. Để có thể thực hiện được đIều này, cần có sự liên ngành giữa
phòng văn hoá Huyện Sóc Sơn ( nơi quản lí hoạt động du lịch) và công ty Vận
tải và dịch vụ công cộng Hà Nội bằng việc bố trí trên xe các hình ảnh của các
điểm du lịch Sóc Sơn, có băng giới thiệu về phong cảnh, các điểm du lịch Sóc
Sơn mà xe đi qua, ngôn ngữ sử dụng trong băng bằng tiếng Việt, tóm tắt bằng
Tiếng Anh). Theo em, đây là một hình thức quảng bá du lịch Sóc Sơn đồng thời
cũng thu hút nhiều du khách đến với Huyện mang lại lợi ích cho cả 2 bên. Trên
tuyến xe buýt về Sóc Sơn có rất nhiều đối tượng khách, có những người là người
39
dân địa phương, có những người đến Sóc Sơn vì lí do cá nhân và có những
người thực sự là du khách thì khi ở trên xe đang trong trạng thái nghỉ ngơi
không ít thì nhiều các thông tin về các đIểm du lịch ở Sóc Sơn hay các tour du
lịch có Sóc Sơn sẽ được ghi nhận lại trong trí hành khách , nếu làm tốt sẽ có thể
khơi dậy mong muốn khám phá, tò mò hơn của du khách.
Mặt khác, đây là hình thức quảng bá du lịch không hề gây tốn kém nhiều
bởi không cần đầu tư thêm phương tiện gì trong điều kiện cơ sở hạ tầng còn
chưa đáp ứng kịp.
Với hình thức quảng bá này, không chỉ tăng tính liên ngành giữa Sở Du
lịch Hà Nội với công ty Vận tải và dịch vụ công cộng Hà Nội mà còn góp phần
2.
tăng tính hiệu quả trong hoạt động quảng bá du lịch .
Nâng cao chất lượng lao động trong ngành du lịch
Thiết lập mối quan hệ cộng đồng
Du lịch cuối tuần không cần những tiện nghi cao sang mà điều cần làm là
phải gắn kết được giữa khách với chủ nhà, giúp cho khách có điều kiện tìm hiểu
và sống thật sự hoà quyện với môi trường nơI đó. Khi đi khám phá một điểm du
lịch mới, du khách chỉ muốn có những ấn tượng đặc biệt về nó. Hiểu được tâm lí
du khách là điều rất quan trọng đối với cộng đồng dân cư địa phương làm du
lịch. Do đó việc nâng cao trình độ lao động, đào tạo nghiệp vụ cho đội ngũ này.
3.
2.2. Nâng cao trình độ nghiệp vụ cho hướng dẫn viên du lịch tại Huyện
Đầu tư xây dựng và hoàn thiện cơ sở hạ tầng và cơ sở vật chất kĩ
thuật du lịch
Ngoài các dự án quy hoạch đã trình bày ở trên , để phát triển du lịch cuối
tuần đem lại doanh thu nhiều hơn mà lại không tốn nhiều chi phí . Theo em,
40
Huyện cần chú trọng
Đi dã ngoại giữa một không gian yên tĩnh, không khí trong lành, cảnh
quan thơ mộng bên bờ sông hay trong khu rừng thông vào những ngày nghỉ cuối
tuần cùng với bạn bè, người thân là loại hình du lịch đang được giới học sinh-
sinh viên, và các đôi uyên ương yêu thích.
Thiết kế không gian cho các cặp tình nhân (trên những thảm cỏ -
xanh, trang trí trong bangalows)
Hình thành không gian riêng phục vụ hoạt động du lịch cắm trại -
(picnic, mắc võng trong rừng thông)
4. Marketing và quảng cáo các điểm du lịch
Xây dựng điểm câu cá tại các hồ -
Đặt biển quảng cáo cho các điểm du lịch
Đặt biển chỉ dẫn du lịch tại các điểm sau -
Áp phích chứa đựng hình ảnh vàthông tin về các điểm du lịch đIển -
hình của Sóc Sơn
Biên soạn và phát hành ấn phẩm giới thiệu đến tận tay khách du
lịch
41
Mẫu tờ BROCHURE
Du lịch cuối tuần Câu định vị Bản đồ
Sóc Sơn Chương trình tour
Ở vị trí cách thủ đô Hà Nội 40 km 1 ngày:
về phía Bắc, Sóc Sơn mang trong mình Hà Nội- Cổ Loa- Sóc
vẻ đẹp nguyên sơ hấp dẫn du khách bởi Sơn- Hà Nội
hệ thống đền, chùa, đồi núi (đền Gióng, 2 ngày: chùa Non Nước, núi Đôi…) và rừng
Hà Nội- Đại Lải- Sóc thông xanh mướt ẩn hiện ôm lấy những
Sơn- Cổ Loa- Hà Nội nhà sàn chắc chắn tạo cho quý khách
cảm giác gần gũi với thiên nhiên. Đến
với Sóc Sơn, quý khách hoàn toàn có thể
tự khám phá thiên nhiên thoả mãn trí tò
mò của mình.
Với tất cả thế mạnh của mình, Sóc
Sơn thực sự là điểm dừng chân lí tưởng
cho hoạt động du lịch cuối tuần của quý
khách.
Situated 40 kms away from Hanoi
capital in the North, Soc Son really
attracts tourists by original sightseeings
such as Giong temple, Non Nuoc
pagoda, Doi mountain… and green pine
forest is looming bungalows situated
inside will give the tourists the close
feelings with the nature. Welcome to Soc
Son, the tourists can discover nature to
42
satisfy the curiosity for yourself.
Featured with such advantages, Thiết kế
Soc Son is really an ideal destination for trang bìa, Các dịch vụ, địa chỉ
tourists in weekend holiday. logo, câu cần thiết:
định vị , Hình ảnh minh hoạ - Dịch vụ thuê lều địa chỉ trại, đồ nấu ăn
43
Dịch vụ ăn uông
KẾT LUẬN
Nền kinh tế thế giới không ngừng lớn mạnh, quá trình CNH-HĐH , đô thị
hoá diễn ra khắp nơi trên thế giới và cả ở Việt Nam tạo điều kiện thuận lợi cho
hình thành và phát triển nhu cầu nghỉ ngơi du lịch cuối tuần. Với tốc độ phát
triển như hiện nay, du lịch cuối tuần sẽ ngày càng trở nên phổ biến và trở thành
một thói quen của người dân tại các đô thị. Như vậy có thể nói nhu cầu du lịch
cuối tuần sẽ không ngừng tăng đòi hỏi các khu du lịch, các điểm du lịch phục vụ
nhu cầu du lịch cuối tuần cần không ngừng hoàn thiện và đầu tư phát triển để
đáp ứng nhu cầu ngày càng lớn này.
Tiềm năng du lịch của Sóc Sơn tương đối lớn nếu ta biết khai thác một
cách hiệu quả nhất về vị trí (nằm trong chiến lược phát triển du lịch của Huyện
mà còn của toàn Hà Nội, trong tương lai sẽ trở thành cụm du lịch chủ yếu cho
dân cư các đô thị) , về hệ sinh thái núi , rừng , hồ ,đập, cảnh quan thiên nhiên
đẹp, điều kiện khí hậu thuận lợi. Quả thật trong thời gian qua, tiềm năng du lịch
Sóc Sơn chưa được khai thác một cách hiệu quả, chưa được đầu tư tương xứng
với tiềm năng (về cơ sở hạ tầng và cơ sở vật chất kĩ thuật du lịch…), công tác
quản lí, chất lượng dịch vụ và phục vụ còn nhiều mặt hạn chế, các sản phẩm du
lịch nghèo nàn và không mang tính đặc thù, ý thức bảo vệ môi trường của người
dân và khách du lịch chưa cao. Do vậy cần phải có các biện pháp cải tạo môi
trường cảnh quan, nâng cao ý thức về môi trường của khách du lịch và người
44
dân địa phương nhằm khai thác du lịch bền vững.
