GVHD: T.S Nguyễn Đình Luận SVTH: Trần Thị Kim Ngân
BỘ GIÁO DỤC ĐÀO TẠO TRƯỜNG ĐẠI HỌC KỸ THUẬT CÔNG NGHỆ TP.HCM
KHOA QUẢN TRỊ KINH DOANH
KHÓA LUẬN TỐT NGHIỆP
Đề tài:
KHẢO SÁT CÁC YẾU TỐ ẢNH HƯỞNG ĐẾN
QUYẾT ĐỊNH CHỌN MUA Ô TÔ CÁ NHÂN
Khoa: QUẢN TRỊ KINH DOANH
GVHD : T.S NGUYỄN ĐÌNH LUẬN
SVTH : TRẦN THỊ KIM NG ÂN
TP. Hồ Chí Minh, tháng 12/2012
i
MSSV : 0834010104 – Lớp: 08VQT2
GVHD: T.S Nguyễn Đình Luận SVTH: Trần Thị Kim Ngân
BỘ GIÁO DỤC ĐÀO TẠO
TRƯỜNG ĐẠI HỌC KỸ THUẬT CÔNG NGHỆ TP.HCM
KHOA QUẢN TRỊ KINH DOANH
KHÓA LUẬN TỐT NGHIỆP
Đề tài:
KHẢO SÁT CÁC YẾU TỐ ẢNH HƯỞNG ĐẾN
QUYẾT ĐỊNH CHỌN MUA Ô TÔ CÁ NHÂN
Khoa: QUẢN TRỊ KINH DOANH
GVHD : T.S NGUYỄN ĐÌNH LUẬN
SVTH : TRẦN THỊ KIM NG ÂN
TP. Hồ Chí Minh, tháng 12/2012
ii
MSSV : 0834010104 – Lớp: 08VQT2
i
LỜI CAM ĐOAN
Tôi xin cam đoan đây là đề tài nghiên cứu của riêng tôi. Tôi có nghiên cứu
các tài liệu trên mạng, sách báo nhưng chỉ mang tính chất tham khảo và có trích
dẫn nguồn. Các số liệu trong luận văn là trung thực dựa trên khảo sát thực tế. Tôi
hoàn toàn chịu trách nhiệm về đề tài của mình.
Người cam đoan
Trần Thị Kim Ngân
ii
LỜI CẢM ƠN
Đầu tiên, Em xin gửi lời cảm ơn đến tất cả các Thầy Cô trong trường Đại
Học Kỹ thuật công nghệ TP.HCM, những người đã hết lòng dạy bảo Em trong
suốt bốn năm học.
i TS Nguyễn Đình Luận (khoa Quản trị kinh
doanh, Trường Đại Học Kỹ thuật công nghệ TP.HCM
luận văn đây
Thầy.
Em xin trân trọng gửi lời cám ơn đến Ban Giám Đốc Công ty cổ phần ô tô
Trường Hải đã hết lòng giúp đỡ, tạo điều kiện để e được tiếp cận với các thông tin
bổ ích cho bài luận văn được hoàn thiện.
Tiếp đến, em xin gửi lời cảm ơn sâu sắc đến các Cô Chú, các Anh Chị đồng
nghiệp trong Công ty TNHH MTV Cấp nước Trung An nơi em công tác đã tạo
điều kiện về thời gian để cho em có để thực hiện và hoàn thành luận văn.
Cuối cùng, em xin gửi lời cảm ơn gia đình, bạn bè đã luôn luôn bên cạnh
hỗ trợ, ủng hộ và cho em những ý kiến đóng góp quí báu, những người đã cho e ý
tưởng để thực hiện đề tài này.
Sinh viên thực hiện
Trần Thị Kim Ngân
iii
CỘNG HÒA XÃ HỘI CHỦ NGHĨA VIỆT NAM Độc lập – Tự do – Hạnh phúc ---------
NHẬN XÉT THỰC TẬP
………………………………………………………….. ……………………………………………………
Họ và tên sinh viên : ………………………………………………………….. MSSV : Khoá : Nhận xét: ................................................................................................................................................
................................................................................................................................................
................................................................................................................................................
................................................................................................................................................
................................................................................................................................................
................................................................................................................................................
................................................................................................................................................
................................................................................................................................................
................................................................................................................................................
................................................................................................................................................
................................................................................................................................................
................................................................................................................................................
................................................................................................................................................
................................................................................................................................................
................................................................................................................................................
Đơn vị thực tập
iv
NHẬN XÉT CỦA GIÁO VIÊN HƯỚNG DẪN
................................................................................................................................................
................................................................................................................................................
................................................................................................................................................
................................................................................................................................................
................................................................................................................................................
................................................................................................................................................
................................................................................................................................................
................................................................................................................................................
................................................................................................................................................
................................................................................................................................................
................................................................................................................................................
................................................................................................................................................
................................................................................................................................................
................................................................................................................................................
................................................................................................................................................
TP.HCM, Ngày…., tháng…., 2012
Giáo viên hướng dẫn
v
NHẬN XÉT CỦA GIÁO VIÊN PHẢN BIỆN
................................................................................................................................................
................................................................................................................................................
................................................................................................................................................
................................................................................................................................................
................................................................................................................................................
................................................................................................................................................
................................................................................................................................................
................................................................................................................................................
................................................................................................................................................
................................................................................................................................................
................................................................................................................................................
................................................................................................................................................
................................................................................................................................................
................................................................................................................................................
................................................................................................................................................
TP.HCM, Ngày…., tháng…., 20
Giáo viên phản biện
vi
MỤC LỤC
LỜI MỞ ĐẦU ............................................................................................................................. 1
CHƯƠNG I: CƠ SỞ LÝ THUYẾT...................................................................................... 4
1.1 Phối thức Marketing ......................................................................................................... 4
1.1.1 Sản phẩm............................................................................................................................ 4
1.1.2 Giá....................................................................................................................................... 5
1.1.3 Xúc tiến – Chiêu thị.......................................................................................................... 6
1.1.4 Phân phối ........................................................................................................................... 6
1.2 Thuyết nhu cầu của Maslow ............................................................................................ 7
1.3 Lý thuyết hành vi mua của người tiêu dùng ................................................................ 8
1.3.1 Những yếu tố chủ yếu ảnh hưởng đến hành vi mua sắm ............................................. 8
1.3.1.1 Các nhân tố văn hóa ...................................................................................................... 8
1.3.1.2 Các nhân tố xã hội ......................................................................................................... 8
1.3.1.3 Các nhân tố cá nhân ...................................................................................................... 9
1.3.1.4 Các nhân tố tâm lý ......................................................................................................... 10
1.3.2 Tiến trình ra quyết định mua ........................................................................................... 11
1.3.2.1 Nhận thức vấn đề ........................................................................................................... 11
1.3.2.2 Tìm kiếm thông tin ........................................................................................................ 12
1.3.2.3 Đánh giá các phương án ............................................................................................... 12
1.3.2.4 Quyết định mua hàng .................................................................................................... 12
1.3.2.5 Hành vi sau khi mua...................................................................................................... 13
1.4 Mô hình nghiên cứu........................................................................................................... 13
CHƯƠNG II: THIẾT KẾ NGHIÊN CỨU ......................................................................... 16
2.1 Phương pháp nghiên cứu ................................................................................................. 16
2.2 Nhu cầu thông tin và nguồn thông tin ........................................................................... 17
2.2.1 Nhu cầu thông tin.............................................................................................................. 17
2.2.1.1 Các thông tin để phân loại khảo sát người tiêu dùng ................................................ 18
2.2.1.2 Thông tin về các nguồn thông tin mà người tiêu dùng tìm kiếm ............................ 18
2.2.1.3 Thông tin về các tiêu chí, quá trình quyết định mua ô tô cá nhân........................... 18
2.2.1.4 Thông tin về tầm quan trọng của các tiêu chí tác động đến quyết định mua ô tô cá nhân của người tiêu dùng .............................................................................................. 18
2.2.2 Nguồn thông tin ................................................................................................................ 19
2.3 Thiết kế bảng câu hỏi ........................................................................................................ 19
2.3.1 Nghiên cứu sơ bộ 1 ........................................................................................................... 19
vii
2.3.1.1 Mục tiêu .......................................................................................................................... 19
2.3.1.2 Cách tiến hành................................................................................................................ 19
2.3.1.3 Kết quả ............................................................................................................................ 19
2.3.2 Thiết kế bảng câu hỏi ....................................................................................................... 21
2.3.2.1 Phần 1.............................................................................................................................. 21
2.3.2.2 Phần 2.............................................................................................................................. 21
2.3.2.3 Phần 3.............................................................................................................................. 21
2.3.2.4 Phần 4.............................................................................................................................. 21
2.3.3 Nghiên cứu sơ bộ 2 ........................................................................................................... 22
2.3.3.1 Mục tiêu .......................................................................................................................... 22
2.3.3.2 Cách tiến hành................................................................................................................ 22
2.3.3.3 Kết quả ............................................................................................................................ 22
2.4 Thiết kế mẫu........................................................................................................................ 22
2.4.1 Không gian mẫu ................................................................................................................ 22
2.4.2 Phần tử................................................................................................................................ 22
2.4.3 Khung mẫu......................................................................................................................... 22
2.4.4 Cỡ mẫu ............................................................................................................................... 22
CHƯƠNG III: PHÂN TÍCH DỮ LIỆU VÀ NHẬN XÉT ............................................... 24
3.1 Tổng quan về mẫu.............................................................................................................. 24
3.1.1 Giới tính ............................................................................................................................. 24
3.1.2 Độ tuổi................................................................................................................................ 25
3.1.3 Nghề nghiệp....................................................................................................................... 26
3.1.4 Thu nhập ............................................................................................................................ 27
3.1.5 Mục đích chính của việc mua ô tô .................................................................................. 28
3.1.6 Hình thức và loại ô tô được chọn mua ........................................................................... 29
3.1.7 Nguồn tài chính để mua ô tô............................................................................................ 30
3.2 Tổng quan về người đã có ô tô ........................................................................................ 30
3.2.1 Thương hiệu ô tô đang sở hữu ........................................................................................ 30
3.2.2 Mức độ hài lòng ................................................................................................................ 31
3.3 Các đánh giá của người tiêu dùng .................................................................................. 32
3.3.1 Mức độ quan trọng của các yếu tố (thang đo Likert 5) đối với cả 2 nhóm .............. 32
3.3.2 Mức độ quan trọng của các yếu tố đối với nhóm đã có ô tô ....................................... 36
3.3.3 Mức độ quan trọng của các yếu tố đối với nhóm đang dự định mua ô tô ................. 38
3.4 Các đánh giá của người tiêu dùng theo nhóm ............................................................. 40
viii
3.4.1 Mức đánh giá theo nhóm giới tính.................................................................................. 40
3.4.2 Mức đánh giá theo nhóm độ tuổi .................................................................................... 44
3.4.3 Mức đánh giá theo thu nhập ............................................................................................ 48
3.4.4 Mức đánh giá theo nhóm mục đich sử dụng ................................................................. 53
3.5 Nhận xét ............................................................................................................................... 58
Kiến nghị .................................................................................................................................... 63
Tài liệu tham khảo.................................................................................................................... 65
Phụ lục......................................................................................................................................... 66
ix
DANH MỤC CÁC BẢNG
3.1: Bảng phân phối giới tính của mẫu .................................................. 24
3.2: Bảng phân phối độ tuổi của mẫu .................................................... 25
3.3: Bảng phân phối nghề nghiệp của mẫu ........................................... 26
Bảng 3.4: Bảng phân phối thu nhập của mẫu ................................................. 27
Bảng 3.5: Bảng phân phối mục đích chính khi sử dụng ô tô của mẫu......... 28
Bảng 3.6: Bảng phân phối hình thức cũ mới của ô tô được chọn của mẫu . 29
Bảng 3.7: Bảng phân phối số chỗ trên ô tô được chọn của mẫu .................. 29
Bảng 3.8: Bảng phân phối hình thức thanh toán của người tiêu dùng trong
mẫu ....................................................................................................................... 30
Bảng 3.9: Bảng phân phối thương hiệu ô tô đang sở hữu của mẫu.............. 30
Bảng 3.10: Bảng phân phối mức độ hài long về ô tô đang sở hữu của mẫu31
Bảng 3.11: Bảng mức độ quan trọng của các yếu tố...................................... 32
Bảng 3.12: Bảng mức độ quan trọng của các yếu tố đối với nhóm đã có
ô tô ........................................................................................................................ 36
Bảng 3.13: Bảng mức độ quan trọng của các yếu tố đối với nhóm đang dự
định mua ô tô....................................................................................................... 38
Bảng 3.14: Bảng mức độ quan trọng của các yếu tố theo nhóm giới tính .. 40
Bảng 3.15: Bảng mức độ quan trọng của các yếu tố theo nhóm độ tuổi ..... 44
Bảng 3.16: Bảng mức độ quan trọng của các yếu tố theo nhóm thu nhập .. 48
Bảng 3.17: Bảng phân phối độ tuổi theo nhóm thu nhập của mẫu............... 53
Bảng 3.18: Bảng mức độ quan trọng của các yếu tố theo nhóm mục đích
sử dụng................................................................................................................ 53
Bảng 3.19: Bảng những yếu tố quan trọng nhất trong từng nhóm yếu tố ... 59
x
DANH MỤC CÁC HÌNH
Hình 1.1: Ba cấp độ của sản phẩm ..................................................................... 4
Hình 1.2: Tháp nhu cầu Maslow......................................................................... 7
Hình 1.3: Tiến trình quyết định của người mua.............................................. 11
Hình 1.4: Mô hình nghiên cứu .......................................................................... 15
Hình 2.1: Quy trình nghiên cứu ........................................................................ 17
1
LỜI MỞ ĐẦU
1. Lý do hình thành đề tài
Theo Bộ Công Thương, từ những năm 2020 - 2025 thị trường ôtô Việt Nam
sẽ bùng nổ khi dòng xe dưới 10 chỗ sẽ chiếm phân khúc thị trường chính.
Hiện nay, Việt Nam đang ở giai đoạn trước motorization với tỷ lệ 18
xe/1.000 dân, nhưng theo dự báo từ năm 2020 về sau, kinh tế phát triển mạnh, mức
thu nhập bình quân đầu người được nâng cao và hạ tầng giao thông phát triển, thì
nhu cầu về ôtô cá nhân (xe dưới 10 chỗ) sẽ tăng mạnh.
Theo tính toán của Bộ Công Thương, đến năm 2015 tỷ lệ ôtô trên đầu người
của Việt Nam sẽ là 28 xe/1.000 dân; đến 2020 là 38 xe/1.000 dân và 2025 là 88
xe/1.000 dân. Cũng theo tính toán của Bộ Công Thương, vào năm 2015 Việt Nam
sẽ có từ 166.000 - 235.000 ôtô mới gia nhập thị trường; năm 2020 có 246.000 -
347.000 xe và năm 2025 có từ 592.000 - 836.000 xe. (Nguồn: www.vietnamnet.vn,
2012).
Trong những năm gần đây, với tốc độ tăng trưởng cao của nền kinh tế Việt
Nam (GDP của năm 2011 tăng 5,89% so với 2010), tuy dự báo năm 2012 chỉ tăng
5.1% nhưng thu nhập bình quân theo đầu người đã tăng đáng kể. Từ đó, một bộ
phận người dân thu nhập cao đang dần nâng cao các nhu cầu về điều kiện sống của
bản thân và gia đình, trong đó nhu cầu trang bị một chiếc ôtô đang trở thành một
nhu cầu chính đáng và cần thiết hiện nay.
Ngoài ra, hàng năm vẫn có những ôtô hạng sang có giá trị đến hàng trăm
ngàn USD (chưa tính thuế) vẫn được đưa về Việt Nam bằng đường biển và hàng
không, bất chấp tình hình bất ổn của tình hình kinh tế hiện nay.
Như vậy, có thể thấy thị trưòng ôtô cá nhân là một thị trưòng đầy tiềm năng;
ôtô cá nhân đang dần trở thành một nhu cầu cần thiết đối với ngưòi dân. Tuy nhiên,
để có thể quyết định về việc mua một chiếc ôtô để phục vụ cho nhu cầu sử dụng cá
nhân thì có khá nhiều yếu tố ảnh hưỏng đến việc ra quyết định, có thể kể đến như:
giá cả, thương hiệu, tính năng sử dụng của xe (số chỗ ngồi, tiện nghi trên xe …), độ
bền, mức tiêu hao nhiên liệu, mức độ an toàn khi sử dụng, chế độ bảo hành khi
2
mua; bên cạnh đó các yếu tố về tình hình giao thông, đưòng xá, bãi đậu xe, các ý
kiến tham vấn từ bạn bè, ngưòi thân,… cũng là những vấn đề mà khách hàng quan
tâm trước khi quyết định mua xe. Do vậy, đề tài “Các yếu tố ảnh hưởng đến
quyết định mua ôtô cá nhân” nhằm xác định các yếu tố quan trọng ảnh hưởng
đến quyết định mua ôtô, đáp ứng nhu cầu thông tin cho các nhà lắp ráp, sản xuất,
nhập khẩu ôtô tại Việt Nam.
2. Mục tiêu đề tài
Nhận diện các yếu tố ảnh hưởng đến quyết định mua ôtô cá nhân của người
dân Việt Nam nói chung và Thành phố Hồ Chí Minh nói riêng, đồng thời xác định
mức độ quan trọng của các yếu tố này.
Từ đó giúp các doanh nghiệp lắp ráp, sản xuất ôtô trong nước và các doanh
nghiệp nhập khẩu ôtô định hướng đầu tư và tự điều chỉnh thích hợp nhằm đáp ứng
nhu cầu, thị hiếu của người Việt Nam đối với mặt hàng ôtô, thực hiện các giải pháp
xử lý các yếu tố theo mức độ quan trọng
3. Phạm vi đề tài
Do thời gian và kinh phí, quy mô đề tài chỉ được giới hạn trong phạm vi như
sau:
Phạm vi lấy mẫu: giới hạn tại TP Hồ Chí Minh. Vì đây là thành phố lớn
nhất nước với tốc độ tăng trưởng kinh tế luôn cao hơn mức tăng trưởng chung của
cả nước, mức sống của người dân cao nên có nhiều điều kiện tiêu dùng sản phẩm
đắt tiền như ôtô.
Đối tượng khảo sát: những cá nhân đang sở hữu ôtô, những cá nhân có dự
định mua ôtô với mục đích phục vụ nhu cầu cá nhân (ô tô không sử dụng vào mục
đích kinh doanh)
4. Phương pháp nghiên cứu
Với mục tiêu của đề tài là nghiên cứu các yếu tố tác động đến quyết định
mua ô tô, nghiên cứu này sẽ sử dụng phương pháp nghiên cứu khám phá kết hợp
nghiên cứu mô tả dạng nghiên cứu khảo sát lấy mẫu để có một cách nhìn khái quát
về vấn đề nghiên cứu.
3
Mục đích của nghiên cứu khám phá để phát hiện vấn đề nghiên cứu cũng
như khẳng định lại các vấn đề nghiên cứu và các biến của nó. Nghiên cứu khám
phá được thực hiện với kỹ thuật nghiên cứu định tính. Bằng cách phương pháp
phỏng vấn sâu nhằm tìm hiểu các tiêu chí khi quyết định mua ô tô cá nhân. Đây
cũng là cơ sở để thiết kế lập bảng câu hỏi.
Nghiên cứu mô tả là dạng nghiên cứu dùng để mô tả thị trường. Nghiên cứu
mô tả khảo sát lấy mẫu là xác định rõ vùng không gian được chọn bằng cách thực
hiện thông qua các kỹ thuật nghiên cứu định lượng.
Sau khi thu thập được các thông tin thông qua bảng câu hỏi, người nghiên
cứu sử dụng nghiên cứu mô tả nhằm tìm hiểu có khoảng bao nhiêu phần trăm người
tiêu dùng có cùng tiêu chí quyết định mua ô tô, và xem xét các yếu tố ảnh hưởng và
mức độ tác động của chúng đến người tiêu dùng. Thông tin thu thập từ các nguồn
thông tin thông qua bảng câu hỏi, phỏng vấn trực tiếp sẽ được xử lý bằng phần
mềm SPSS.
5. Kết cấu đề tài
Kết cấu của khóa luận gồm có 3 chương:
Chương 1: Cơ sở lý thuyết
Chương 2: Thiết kế nghiên cứu
Chương 3: Phân tích dữ liệu và nhận xét
4
CHƯƠNG 1
CƠ SỞ LÝ THUYẾT
1.1 Phối thức Marketing
Trong nghiên cứu này, phối thức marketing (tập hợp những công cụ
marketing: sản phẩm, giá cả, xúc tiến và phân phối) được sử dụng nhằm xác định
các yếu tố nào được khách hàng quan tâm khi lựa chọn quyết định mua ôtô cá nhân,
từ đó đánh giá các mức độ ảnh hưởng của các yếu tố đó đến quyết định mua ôtô
của người tiêu dùng.
1.1.1 Sản phẩm
Theo Philip Kotler, “Sản phẩm là bất cứ thứ gì mà người ta có thể cống
hiến ra thị trường để được chú ý, mua sắm, sử dụng hay tiêu thụ, có thể làm thỏa
mãn một nhu cầu hay một sự cần dùng. Nó bao gồm vật phẩm hữu hình, dịch vụ,
con người, nơi chốn và ý tưởng.” (Philip Kotler & Gary Amstrong, 2004)
Cũng theo Philip Kotler, sản phẩm bao gồm 3 cấp độ: lõi sản phẩm (core
product), sản phẩm cụ thể (actual product), sản phẩm bổ trợ (augmented product).
Cài đặt
Sản phẩm bổ trợ
Bao bì
Sản phẩm cụ thể
Lõi sản phẩm
Tên hiệu
Tính năng
Dịch vụ hậu mãi
Lợi ích hay dịch vụ lõi
Phân phối và tín dụng
Cấp độ chất lượng
Thiết kế
Bảo hành
Hình 1.1 Ba cấp độ của sản phẩm
Nguồn: Philip Kotler & Gary Amstrong (2004), Những nguyên lý tiếp thị, NXB Thống Kê
5
Đối với sản phẩm ôtô cá nhân bao gồm các yếu tố:
Lõi sản phẩm: Đối với sản phẩm ôtô, cấp độ lõi sản phẩm chính là khách
hàng mong muốn được sử dụng một phương tiện giao thông an toàn hơn xe máy,
sức chở nhiều hơn xe máy.
Bao bì: do đặc thù của sản phẩm ôtô, hầu như, yếu tố về bao bì không được
người tiêu dùng quan tâm.
Tính năng: đây là yếu tố khá quan trọng khi người tiêu dụng lựa chọn ôtô,
chẳng hạn như dung tích xi lanh, số lượng người tối đa trên xe, hay những tiện nghi
tích hợp trên xe.
Chất lượng: bao gồm tổng độ bền, độ đáng tin cậy, sự chính xác, sự dễ vận
hành, và sửa chữa…các linh kiện cấu thành nên ôtô quyết định rất nhiều đến chất
lượng của sản phẩm ôtô. Đây cũng là yếu tố quan trọng khi khách hàng lựa chọn
ôtô. Mặt khác, việc tiêu thụ nhiều hay ít nhiên liệu của ôtô cũng được quan tâm
đến. Yếu tố này cũng là một yếu tố về chất lượng mà người tiêu dùng rất quan tâm.
Thương hiệu: Người tiêu dùng lựa chọn thương hiệu cũng phần nào giúp
khách hàng an tâm hơn về chất lượng sản phẩm. Đồng thời, thương hiệu ôtô cũng
thể hiện một phần đẳng cấp của người sử dụng.
Thiết kế: đối với sản phẩm ôtô, việc thiết kế màu sắc, hình dáng, … sẽ ảnh
hưởng đến quyết định của người tiêu dùng.
Ngoài ra, do ôtô là một sản phẩm có giá thành khá cao và là sản phẩm đặc thù (linh
kiện khó thay thế, sửa chữa, đòi hỏi độ an toàn cao khi sử dụng) nên các chế độ bảo
hành, bảo trì, trang thiết bị thay thế, các dịch vụ hậu mãi sẽ ảnh hưởng đến quyết
định mua của người tiêu dùng.
1.1.2 Giá
Theo nghĩa hẹp, giá là số tiền mà khách hàng phải trả cho một sản phẩm hay
một dịch vụ. Nói rộng hơn, giá là tổng giá trị mà người tiêu thụ đánh đổi cho những
lợi ích của việc có được hay sử dụng sản phẩm hoặc sử dụng dịch vụ và giá cả là
một trong các yếu tố chính ảnh hưởng đến sự chọn lựa của người mua.
6
Tuy nhiên, nhìn chung, mức độ ảnh hưởng của giá mạnh hay yếu còn tùy
thuộc vào mỗi cá nhân. Đối với sản phẩm ôtô cá nhân, giá rất cao so với thu nhập
bình quân của nhiều người. Do đó, giá ảnh hưởng khá lớn đến quyết định mua ôtô
của người tiêu dùng.
1.1.3 Xúc tiến – Chiêu thị
Xúc tiến gồm nhiều hoạt động phối hợp các nỗ lực nhằm thiết lập kênh
truyền thông và thuyết phục khách hàng để bán sản phẩm, dịch vụ hay cổ động cho
các ý tưởng, bao gồm các công cụ cơ bản là quảng cáo (advertising), chào bán trực
tiếp (personal selling), khuyến mại (sales promotion), giao tế (public relations).
(Philip Kotler & Gary Amstrong, 2004)
Quảng cáo: Bất kỳ hình thức giới thiệu hay cổ động nào mang tính phi cá
nhân cho các ý tưởng, hàng hóa, hay dịch vụ mà người muốn thực hiện chi tiền để
làm.
Chào bán trực tiếp: sự giới thiệu mang tính cá nhân, cụ thể của nhân viên
bán hàng của công ty nhằm mục đích bán được hàng và xây dựng mối quan hệ với
khách.
Khuyến mại: Các khích lệ ngắn hạn nhằm khuyến khích việc mua một sản
phẩm hay dịch vụ.
Giao tế: Việc xây dựng quan hệ tốt đẹp với các giới công chúng khác nhau
bằng cách làm cho nhiều người biết và có thiện cảm với mình, xây dựng một “hình
ảnh công ty” tốt đẹp và xử lý hoặc ngăn chặn những đàm tiếu, câu chuyện, vụ việc
bất lợi.
Đối với sản phẩm ôtô, quảng cáo tác động mạnh đến quá trình ý thức của
người tiêu dùng đến sản phẩm ôtô. Ngoài ra, trong quá trình tìm kiếm thông tin,
người tiêu dùng xem các thông tin trên quảng cáo là một nguồn thông tin quan
trọng. Các thông tin quảng cáo ôtô thường thấy là các thông tin về đặc điểm xe,
công dụng mà nó mang lại. Đồng thời các hoạt động khuyến mại cũng tác động
không nhỏ đến quyết định của người tiêu dùng.
7
Như vậy, các yếu tố của xúc tiến có thể ảnh hưởng đến người tiêu dùng khi đưa ra
quyết định việc mua ôtô có thể là: quảng cáo của nhà sản xuất, các chương trình
khuyến mại, giảm giá…
1.1.4 Phân phối
Kênh phân phối là tập hợp những tổ chức liên thuộc có liên quan đến tiến
trình làm cho một sản phẩm hay dịch vụ có sẵn cho khách tiêu dùng hoặc khách
doanh thương sử dụng hay tiêu dùng. Hầu hết các nhà sản xuất đều sử dụng các
trung gian để mang sản phẩm của mình đến với thị trường. Họ cố gắng hình thành
một kênh phân phối.
Vì sản phẩm ôtô là sản phẩm có giá cao, đồng thời, sản phẩm ôtô là sản
phẩm thuộc hàng xa xỉ trong thời gian hiện tại; do đó, ôtô chỉ được phân phối chủ
yếu qua các đại lý và showroom.
1.2 Thuyết nhu cầu của Maslow
Khách hàng mua những hàng hóa để thỏa mãn nhu cầu của họ. Theo
Maslow, người đã phát triển giả thuyết về hệ thống nhu cầu con người giúp cho
việc hiểu rõ hơn về động cơ thúc đẩy con người. Maslow đã xác định 5 loại nhu cầu
và được sắp xếp theo hình tháp gồm: sinh lý, sự an toàn, xã hội, sự tự trọng, sự tự
thân. Con người luôn cố gắng thõa mãn những nhu cầu thấp trước khi thực hiện
những nhu cầu cao hơn. Nhìn chung nhu cầu của con người không thể thực hiện
100% sự thõa mãn mà họ chỉ có thể thõa mãn theo sự đi lên của hệ thống hình tháp
mà thôi. Theo lí thuyết, cách cư xử của con người bị ảnh hưởng bởi những nhu cầu
này, những nhu cầu không thõa mãn thúc đẩy con người hành động. Nó cũng chỉ ra
rằng thái độ của con người không thể nào xác định được bởi những nhu cầu riêng
rẽ, sự thỏa mãn của một vài nhu cầu có thể phục vụ cho những nhu cầu khác.
8
Hình 1.2 Tháp nhu cầu Maslow
Nhu cầu tự thể hiện Phát triển và hoàn thiện bản thân…
Nhu cầu về lòng tự trọng Thành tựu, trách nhiệm, được tôn trọng ….
Nhu cầu xã hội Gia đình, ảnh hưởng, quan hệ, tình yêu…
Nhu cầu an toàn An ninh, được bảo vệ, ổn định …
Nhu cầu sinh lý Nhu cầu cơ bản như: không khí, thức ăn, ngủ ….
Nguồn: TS. Phan Thị Minh Châu (2007), Quản trị học, NXB Phương Đông
Dựa theo lý thuyết nhu cầu của Maslow, sản phẩm ôtô cá nhân trong bối
cảnh Việt Nam hiện tại vừa là một phương tiện dùng để đi lại an toàn hơn, nhưng
nổi trội hơn, ôtô cá nhân như là một phương tiện để khẳng định địa vị của mình.
Khi thu nhập bình quân theo đầu người tại Việt Nam vẫn còn thấp, việc sở hữu một
phương tiện đi lại như ôtô được xem là xa xỉ phẩm thì cũng đồng nghĩa với việc
khẳng định địa vị xã hội của mình. Do đó, sản phẩm ôtô cá nhân có thể được xếp
vào vào nhu cầu về lòng tự trọng.
1.3 Lý thuyết về hành vi mua của người tiêu dùng
1.3.1 Những yếu tố chủ yếu ảnh hưởng đến hành vi mua sắm
Hành vi của người mua chịu ảnh hưởng của hai nhóm nhân tố chính: nhóm
nhân tố nội tại (gồm các nhân tố tâm lý và cá nhân) và nhóm nhân tố từ bên ngoài
(gồm nhân tố văn hoá và xã hội).
9
1.3.1.1 Các nhân tố văn hóa
Các yếu tố văn hóa có ảnh hưởng sâu rộng nhất đến hành vi của người tiêu
dùng. Bao gồm vai trò của nền văn hóa, nhánh văn hóa và tầng lớp xã hội của
người mua. Văn hóa là nguồn gốc cơ bản nhất của ước muốn và cách xử sự của một
người.
1.3.1.2 Các nhân tố xã hội
Hành vi của người tiêu dùng cũng chịu ảnh hưởng của những yếu tố xã hội
như gia đình, các nhóm tham khảo và vai trò của địa vị xã hội.
Gia đình
Các thành viên trong gia đình là nhóm tham khảo quan trọng có ảnh hưởng
lớn nhất. Ta có thể phân biệt hai gia đình trong đời sống người mua. Gia đình định
hướng gồm bố mẹ của người đó. Do từ bố mẹ mà một người có được một định
hướng đối với tôn giáo, chính trị, kinh tế và một ý thức về tham vọng cá nhân, lòng
tự trọng và tình yêu. Một ảnh hưởng trực tiếp hơn đến hành vi mua sắm hàng ngày
là gia đình riêng của người đó, tức là vợ chồng và con cái.
Nhóm tham khảo
Nhiều nhóm tham khảo có ảnh hưởng đến hành vi của một người. Nhóm
tham khảo của một người có ảnh hưởng trực tiếp hay gián tiếp đến thái độ hay hành
vi của người đó.
Vai trò và địa vị xã hội
Trong đời mình một người tham gia vào rất nhiều nhóm - gia đình, các câu
lạc bộ, các tổ chức. Vị trí của người đó trong mỗi nhóm có thể xác định căn cứ vào
vai trò và địa vị của họ. Mỗi vai trò đều gắn với một địa vị. Người ta lựa chọn
những sản phẩm thể hiện được vai trò và địa vị của mình trong xã hội. Tuy nhiên,
biểu tượng của địa vị thay đổi theo các tầng lớp xã hội và theo cả vùng địa lý nữa.
1.3.1.3 Các nhân tố cá nhân
Những quyết định của người mua cũng chịu ảnh hưởng của những đặc điểm
cá nhân, nổi bật nhất là tuổi tác và giai đoạn chu kỳ sống của người mua, nghề
nghiệp, hoàn cảnh kinh tế, lối sống, nhân cách và tự ý niệm của người đó.
10
Tuổi tác và giai đoạn của chu kỳ sống
Người ta mua những hàng hóa và dịch vụ khác nhau trong suốt đời mình.
Việc tiêu dùng cũng được định hình theo giai đoạn của chu kỳ sống của gia đình.
Nghề nghiệp
Nghề nghiệp của một người cũng ảnh hưởng đến cách thức tiêu dùng của họ.
Trình độ học vấn
Trình độ học vấn cũng tạo ra các nhu cầu khác nhau trong giới tiêu dùng.
Trình độ học vấn càng cao tạo ra một xu hướng tiêu dùng càng tiên tiến và hiện đại
hơn, có lựa chọn nhiều hơn, chú ý nhiều hơn đến tính thẩm mỹ, chất lượng, nhãn
hiệu, bao bì, tính an toàn …
Hoàn cảnh kinh tế
Việc lựa chọn sản phẩm chịu tác động rất lớn từ hoàn cảnh kinh tế của người
đó. Hoàn cảnh kinh tế của người ta gồm thu nhập có thể chi tiêu được của họ (mức
thu nhập, mức ổn định và cách sắp xếp thời gian), tiền tiết kiệm và tài sản (bao gồm
cả tỷ lệ phần trăm tài sản lưu động), nợ, khả năng vay mượn, thái độ đối với việc
chi tiêu và tiết kiệm.
Lối sống
Những người cùng xuất thân từ một nhánh văn hóa, tầng lớp xã hội và cùng
nghề nghiệp có thể có những lối sống hoàn toàn khác nhau.
Lối sống của một người là một cách sống mà trên thế giới của họ được thể hiện ra
trong hoạt động, sự quan tâm và ý kiến của người đó. Lối sống miêu tả sinh động
toàn diện một con người trong quan hệ với môi trường của mình.
Cá tính
Con người có thể có các cá tính như tự tin, thận trọng, khiêm nhường, hiếu
thắng, ngăn nắp, năng động, …Những cá tính khác biệt này cũng tạo ra những hàng
vi mua hàng rất khác biệt.
1.3.1.4 Các nhân tố tâm lý
Việc lựa chọn mua sắm của một người còn chịu ảnh hưởng của bốn yếu tố
tâm lý là động cơ, nhận thức, sự tiếp thu, niềm tin và thái độ.
11
Động cơ
Tại bất kỳ một thời điểm nhất định nào con người cũng có nhiều nhu cầu.
Một số nhu cầu có nguồn gốc sinh học. Chúng nảy sinh từ những trạng thái căng
thẳng về sinh lý như đói, khát, khó chịu. Một số nhu cầu khác có nguồn gốc tâm lý.
Chúng nảy sinh từ những trạng thái căng thẳng về tâm lý, như nhu cầu được thừa
nhận, được kính trọng hay được gần gũi về tinh thần. Hầu hết những nhu cầu có
nguồn gốc tâm lý đều không đủ mạnh để thúc đẩy con người hành động theo chúng
ngay lập tức. Một nhu cầu sẽ trở thành động cơ khi nó tăng lên đến một mức độ đủ
mạnh. Một động cơ (hay một sự thôi thúc) là một nhu cầu đã có đủ sức mạnh để
thôi thúc người ta hành động. Việc thỏa mãn nhu cầu sẽ làm giảm bớt cảm giác
căng thẳng.
Nhận thức
Một người có động cơ luôn sẵn sàng hành động. Vấn đề người có động cơ
đó sẽ hành động như thế nào trong thực tế còn chịu ảnh hưởng từ sự nhận thức của
người đó về tình huống của nhu câu. Hai người có động cơ giống nhau trong một
tình huống nhu cầu cụ thể có thể sẽ có hành vi rất khác biệt tuy theo sự nhận thức
của mỗi người về tình huống đó.
Sự tiếp thu
Con người tùy thuộc vào mức độ hiểu biết về sản phẩm và cảm nhận khi tiêu
dùng mà họ sẽ có những hành vi khác biệt trong việc tiêu dùng sản phẩm đó. Quá
trình tiếp nhận thông tin, tiêu dùng và ghi nhận, đánh giá từ nhiều sản phẩm làm
cho người tiêu dùng có những kiến thức và kinh nghiệm về sản phẩm đó, đó là sự
tiếp thu.
Niềm tin và thái độ
Thông qua hoạt động và tri thức, người ta có được niềm tin và thái độ.
Những yếu tố này lại có ảnh hưởng đến hành vi mua sắm của con người.
Thái độ làm cho người ta xử sự khá nhất quán đối với những sự vật tương
tự. Người ta không phải giải thích và phản ứng với mỗi sự vật theo một cách mới.
Thái độ cho phép tiết kiệm sức lực và trí óc. Vì thế mà rất khó thay đổi được thái
12
độ. Thái độ của một người được hình thành theo một khuôn mẫu nhất quán, nên
muốn thay đổi luôn cả những thái độ khác nữa.
1.3.2 Tiến trình ra quyết định mua
Tiến trình ra quyết định mua hàng của người tiêu dùng là một chuỗi các
hành động thông qua đó người tiêu dùng thu thập, phân tích thông tin và đưa ra
quyết định mua. Bao gồm năm giai đoạn: nhận thức vấn đề, tìm kiếm thông tin,
đánh giá các phương án, quyết định mua và hành vi hậu mãi.
Hành vi sau mua
Nhận biết nhu cầu
Tìm kiếm thông tin
Đánh giá các lựa chọn
Quyết định mua
Nguồn Philip Kotler & Gary Amstrong (2004), Những nguyên lý tiếp thị, NXB Thống Kê
Hình 1.3 Tiến trình quyết định của người mua
1.3.2.1 Nhận thức vấn đề
Đây là giai đoạn mà người tiêu dùng nhận ra họ đang có nhu cầu và mong
muốn chưa được đáp ứng. Nhu cầu có thể bắt nguồn từ những tác nhân kích thích
nội tại hay bên ngoài.
Thông thường, đối tượng chọn mua ô tô là những doanh nhân, giám đốc hay trưởng
phòng hoặc các vị trí tương đương. Họ có thu nhập khá cao. Họ mua ô tô với mục
đích chủ yếu là đi lại, phục vụ cho công việc của mình được hiệu quả hơn. Hoặc
mua ô tô giúp họ cảm thấy an toàn hơn trong việc đi lại. Nói chung, khi mua ô tô,
những doanh nhân, giám đốc, trưởng phòng… hy vọng sẽ giúp cho việc kinh doanh
hiệu quả hơn.
Cũng có một bộ phận những người mua ô tô vì đam mê và sở thích của
mình. Hoặc sở hữu một chiếc ô tô là một cách để khẳng định vị trí thượng lưu của
mình trong xã hội. Đặc biệt những người có nhu cầu làm việc nhiều với khách
hàng, họ cần có ô tô để khẳng định sự hiệu quả trong công việc của mình.
13
Tất cả các mục đích trên đều có thể tác động đến nhu cầu mua ô tô của
người tiêu dùng.
1.3.2.2 Tìm kiếm thông tin
Đối với người có nhu cầu mua ô tô, sau khi nhận thức được nhu cầu mua ô
tô, quá trình tìm kiếm thông tin sẽ dài hơn, và phức tạp hơn. Họ có thể tìm kiếm
thông tin qua tư vấn của bạn bè đồng nghiệp. Hoặc từ thông tin của gia đình. Hay
các thông tin trên báo, truyền hình, các chương trình quảng cáo. Đặc biệt trong thởi
điểm hiện tại, họ có thể tìm kiếm thông tin trên internet, trong các forum, diễn đàn
về ô tô.
1.3.2.3 Đánh giá các phương án
Đối với người có dự định mua ô tô, sau khi tìm hiểu thông tin về các thương
hiệu, nhãn hiệu, tiêu chuẩn, giá… Họ sẽ tìm hiểu đánh giá các phương án chọn mua
ô tô. Có chương trình khuyến mãi hay không, có giảm giá hay không, các chế độ
hậu mãi, bảo trì, bảo hành có tốt hay không, có hỗ trợ khách hàng về tài chính hay
không? Nên mua xe có giá trị mới 100% hay mua đã qua sử dụng, nên trả ngay
100% giá trị hay trả góp nhiều kỳ, nên vay tài chính từ đâu? Từ đó, người tiêu dùng
sẽ chọn ô tô theo yêu cầu của mình trong khả năng cho phép.
1.3.2.4 Quyết định mua hàng
Ở giai đoạn đánh giá, người tiêu dùng đã hình thành sở thích đối với những
nhãn hiệu trong tập lựa chọn. Người tiêu dùng cũng có thể hình thành ý định mua
nhãn hiệu ưa thích nhất.
Yếu tố thứ nhất là thái độ của những người khác.
Ý định mua hàng cũng chịu ảnh hưởng của những yếu tố tình huống bất ngờ.
Người tiêu dùng hình thành ý định mua hàng trên cơ sở những yếu tố như (thu nhập
dự kiến của gia đình, giá dự kiến và ích lợi dự kiến của sản phẩm). Khi người tiêu
dùng sắp sửa hành động thì những yếu tố tình huống bất ngờ có thể xuất hiện đột
ngột và làm thay đổi ý định mua hàng. Những món hàng đắt tiền đòi hỏi phải chấp
nhận rủi ro ở một mức độ nào đó. Người tiêu dùng không thể dám chắc được về kết
quả của việc mua hàng. Mức độ rủi ro nhận thức được thay đổi theo số tiền bị nguy
14
hiểm, mức độ không chắc chắn của các tính chất và mức độ tự tin của người tiêu
dùng. Người tiêu dùng triển khai những biện pháp nhất định để giảm bớt rủi ro, như
huỷ bỏ quyết định, thu thập thông tin từ bạn bè, và những yếu tố gây ra cảm giác bị
rủi ro ở người tiêu dùng, cung cấp những thông tin và hỗ trợ để làm giảm bớt rủi ro
nhận thức được.
Đối với người có nhu cầu mua ô tô, sau khi cân nhắc các phương án, người
tiêu dùng sẽ chọn ra các thương hiệu, nhãn hiệu xe ưng ý nhất. Tuy nhiên, trong khi
chọn ô tô, họ có thể bị tác động bởi các yếu tố xung quanh. Chẳng hạn như, khi họ
dự định mua, thì xảy ra khủng hoảng tài chính, hoặc chính phủ tăng thuế suất đánh
vào ô tô, hoặc giá xăng dầu đột ngột tăng. Ngoài ra, có thể họ đến tìm mua ô tô, ô
tô không có ngay, phải chờ một thời gian cũng sẽ làm cho họ đổi ý.
1.3.2.5 Hành vi sau khi mua
Sau khi mua sản phẩm người tiêu dùng sẽ cảm thấy hài lòng hay không hài
lòng ở một mức độ nào đó
Sự hài lòng hay không hài lòng đối với sản phẩm đã mua thể hiện trong mối
quan hệ giữa những mong đợi của người tiêu dùng và tính năng sử dụng được cảm
thấy của sản phẩm.
Những cảm giác này sẽ làm cho người tiêu dùng truyền những thông tin tốt
về sản phẩm cho những người khác hoặc sẽ truyền những thông tin xấu về sản
phẩm hay có những hành động để loại bỏ sản phẩm.
Đối với người mua ô tô, sau khi mua, người tiêu dùng sẽ sử dụng. Có thể họ
sẽ hài lòng và tiếp tục sử dụng trong một thời gian dài. Hoặc họ có thể không hài
lòng, chờ dịp để đổi ô tô mới…
1.4 Mô hình nghiên cứu
Vì ô tô là một sản phẩm có giá thành khá cao so với thu nhập bình quân hiện
nay của người tiêu dùng ở TPHCM nói chung, do đó, để có thể ra quyết định chọn
mua ô tô, người tiêu dùng luôn cân nhắc, xem xét, tính toán các yếu tố liên quan
đến ô tô.
15
Với vai trò là người tiêu dùng đang có dự định mua xe ô tô cá nhân, những
yếu tố đầu tiên mà người tiêu dùng quan tâm đặt ra là việc mua xe sẽ giải quyết,
đáp ứng được những nhu cầu gì cho người tiêu dùng; giá cả cũng là một yếu tố ảnh
hưởng khá lớn đến quyết định mua ô tô của người tiêu dùng; các chi phí trong quá
trình sử dụng xe; các chương trình khuyến mãi, các dịch vụ hỗ trợ của các đại lý,
các thiết bị, phụ tùng thay thế; hệ thống giao thông và các cơ sở hạ tầng; mức độ an
toàn khi sử dụng ô tô; các ý kiến tham khảo từ những người xung quanh. Đây là
những câu hỏi đầu tiên mà người tiêu dùng sẽ đặt ra trước khi quyết định chọn mua
xe ô tô cá nhân.
Từ đó, mô hình nghiên cứu được xây dựng như sau:
16
Hình 1.4 Mô hình nghiên cứu
Ảnh hưởng từ sản phẩm
• Các thuộc tính của sản phẩm • Giá • Các hình thức quảng cáo trên tivi, báo
chí
ế
• Các chương trình khuyến mãi, giảm giá • Dịch vụ hỗ trợ của đại lý
Ảnh hưởng từ các ý kiến tham khảo
• Ý kiến của người thân, gia đình • Ý kiến của bạn bè, đồng nghiệp • Tư vấn của nhân viên bán hàng • Ý kiến trong các diễn đàn
Các hỗ trợ tài chính
• Lãi suất cho vay mua ô tô của ngân hàng • Thời gian trả góp • Lãi suất trả góp
Quyết định chọn mua
Chi phí trong quá trình sử dụng
• Giá xăng dầu • Chi phí đậu (đỗ) ô tô • Chi phí bảo trì, bảo dưỡng ô tô hàng năm • Chi phí bảo hiểm ô tô
Cơ sở hạ tầng
• Hệ thống đường bộ • Bãi đỗ ô tô
Đặc điểm cá nhân
• Tuổi • Giới tính • Nghề nghiệp • Thu nhập • Mục đích • Suy nghĩ quan niệm
17
CHƯƠNG 2
THIẾT KẾ NGHIÊN CỨU
2.1 Phương pháp nghiên cứu
Với mục tiêu của đề tài là nghiên cứu các yếu tố tác động đến quyết định
mua ô tô, nghiên cứu này sẽ sử dụng phương pháp nghiên cứu khám phá kết hợp
nghiên cứu mô tả dạng nghiên cứu khảo sát lấy mẫu để có một cách nhìn khái quát
về vấn đề nghiên cứu.
Nghiên cứu khám phá là bước đầu tiên trong nghiên cứu. Mục đích của
nghiên cứu khám phá để phát hiện vấn đề nghiên cứu cũng như khẳng định lại các
vấn đề nghiên cứu và các biến của nó. Nghiên cứu khám phá được thực hiện với kỹ
thuật nghiên cứu định tính.
Trong luận văn, nghiên cứu khám phá được sử dụng ở giai đoạn nghiên cứu
sơ bộ nhằm phát hiện ra vấn đề. Bằng cách phương pháp phỏng vấn sâu nhằm tìm
hiểu các tiêu chí khi quyết định mua ô tô cá nhân. Đây cũng là cơ sở để thiết kế lập
bảng câu hỏi.
Nghiên cứu mô tả là dạng nghiên cứu dùng để mô tả thị trường. Nghiên cứu
mô tả khảo sát lấy mẫu là xác định rõ vùng không gian được chọn bằng cách thực
hiện thông qua các kỹ thuật nghiên cứu định lượng.
Trong luận văn, sau khi thu thập được các thông tin thông qua bảng câu hỏi,
người nghiên cứu sử dụng nghiên cứu mô tả nhằm tìm hiểu có khoảng bao nhiêu
phần trăm người tiêu dùng có cùng tiêu chí quyết định mua ô tô, và xem xét các
yếu tố ảnh hưởng và mức độ tác động của chúng đến người tiêu dùng.
Thông tin thu thập từ các nguồn thông tin thông qua bảng câu hỏi, phỏng
vấn trực tiếp sẽ được xử lý bằng phần mềm SPSS.
18
Hình 2.1 Quy trình nghiên cứu
Vấn đề nghiên cứu: Các yếu tố ảnh hưởng đến quyết định mua ôtô cá nhân.
Cơ sở lý thuyết:
Nghiên cứu mô tả (nghiên cứu định tính) Phỏng vấn sâu
• Hành vi mua • Các yếu tố quyết định mua
Mô hình nghiên cứu: Mô hình thang đo yếu tố ảnh hưởng quyết định mua ôtô
Nghiên cứu khám phá (định lượng) • Đánh giá sơ bộ thang đo • Phân tích theo nhóm đối tượng
Kết luận
Kiến nghị
2.2 Nhu cầu thông tin và nguồn thông tin
2.2.1 Nhu cầu thông tin
Căn cứ vào mục tiêu nghiên cứu và mô hình nghiên cứu đã trình bày ở
chương 2, đề tài nghiên cứu khảo sát sơ bộ một số đối tượng người tiêu dùng đã sử
dụng ô tô cá nhân nhằm tìm hiểu một số vấn đề:
Nhu cầu của người tiêu dùng đối với ô tô cá nhân.
19
Quá trình ra quyết định mua ô tô của người tiêu dùng.
Các yếu tố ảnh hưởng đến quyết định mua ô tô cá nhân.
Từ đó xác định các thông tin cụ thể cần thiết phục vụ cho đề tài, bao gồm:
2.2.1.1 Các thông tin để phân loại khảo sát người tiêu dùng:
Tuổi
Giới tính
Thu nhập
Nghề nghiệp
Đã sở hữu ô tô cá nhân hay chưa? Thời gian sở hữu ô tô? Loại ô tô đang sở
hữu?
Mức độ hài lòng đối với ô tô đang sở hữu.
Những người có dự định bán ô tô cũ và thay ô tô mới.
Những người dự định mua thêm một ô tô mới
Mục đích, lý do mua ô tô cá nhân.
Loại ô tô cá nhân dự định mua (mới 100% hay đã qua sử dụng), số chỗ trên
ô tô.
Nguồn tài chính sẽ sử dụng để mua ô tô.
2.2.1.2 Thông tin về các nguồn thông tin mà người tiêu dùng tìm kiếm
Tác động của người thân, gia đình, bạn bè, đồng nghiệp.
Quảng cáo trên báo, tạp chí, internet.
2.2.1.3 Thông tin về các tiêu chí, quá trình quyết định mua ô tô cá nhân
Sản phẩm
Giá
Xúc tiến - Chiêu thị
Dịch vụ hỗ trợ của đại lý, chế độ hậu mãi
Giá xăng dầu
Cơ sở hạ tầng (đường, bãi đậu xe)
2.2.1.4 Thông tin về tầm quan trọng của các tiêu chí tác động đến quyết
định mua ô tô cá nhân của người tiêu dùng.
20
2.2.2 Nguồn thông tin
Để thu thập những thông tin trên, ta cần hai nguồn thông tin: nguồn thứ cấp và
nguồn sơ cấp
Các dữ liệu thứ cấp: thu thập từ các bài báo, trang web đánh giá và phân tích về thị
trường ôtô cá nhân cũng như nhu cầu của người tiêu dùng đối với ôtô cá nhân.
Các dữ liệu sơ cấp: thu thập trực tiếp từ các đối tượng nghiên cứu là những người
tiêu dùng tại Tp. HCM có đặc điểm sau: có nhu cầu và quan tâm đến ôtô, đã sử
dụng ôtô.
2.3 Thiết kế bảng câu hỏi
2.3.1 Nghiên cứu sơ bộ 1
2.3.1.1 Mục tiêu
Tìm hiểu quá trình mà người tiêu dùng cân nhắc, tìm kiếm thông tin và ra quyết
định mua ôtô.
Xác định các yếu tố cần thiết để thiết kế bảng câu hỏi
2.3.1.2 Cách tiến hành
Tiến hành phỏng vấn sâu, trực tiếp 10 khách hàng đã sử dụng ôtô tại các thời điểm khác
nhau.
2.3.1.3 Kết quả
Tổng hợp các ý kiến của 10 người tiêu dùng, người viết có được kết quả thu thập
như sau:
Các yếu tố thường được người tiêu dùng quan tâm khi quyết định mua ô tô
1. Sản phẩm
a. Sự an toàn của ô tô cá nhân
b. Dung tích xi lanh
c. Tốc độ tối đa
d. Thời gian tăng tốc từ 0 – 100 (km/h)
e. Tiện nghi tích hợp trên ô tô
f. Thiết kế nội thất sang trọng
g. Ghế ngồi thoải mái, dễ điều khiển
21
h. Độ bền
i. Xe có hộp số tự động
j. Tiết kiệm nhiên liệu
k. Thân thiện với môi trường
l. Khả năng lội nước
m. Dẫn động 4 bánh
n. Màu sắc, hình dáng
o. Model của ô tô
p. Thương hiệu
q. Chế độ bảo hành, bảo trì
2. Giá
3. Xúc tiến – Chiêu thị
a. Các hình thức quảng cáo trên ti vi, báo chí…
b. Các chương trình khuyến mại, giảm giá
4. Dịch vụ hỗ trợ của đại lý, chế độ hậu mãi
5. Ý kiến tham khảo
a. Của người thân, gia đình
b. Của bạn bè đồng nghiệp
c. Từ nhân viên bán hàng
d. Trên các diễn đàn về ô tô trên Internet
6. Các hỗ trợ tài chính
a. Lãi suất ngân hàng cho vay mua ô tô
b. Thời gian trả góp
c. Lãi suất khi trả góp
7. Các chi phí trong quá trình sử dụng
a. Giá xăng dầu
b. Chi phí đậu (đỗ) ô tô
c. Chi phí bảo trì, bảo dưỡng hàng năm.
d. Chí phí bảo hiểm ô tô
22
8. Cơ sở hạ tầng
a. Hệ thống đường bộ
b. Bãi đậu (đỗ) ô tô
2.3.2 Thiết kế bảng câu hỏi
Bảng câu hỏi gồm 4 phần
Câu 1: phân loại nhóm những người đã có ô tô, những người đang dự định mua ô tô
và những người không có dự định mua ô tô
2.3.2.1 Phần 1:
Dành riêng cho những người đã có ô tô
Câu 2, 3, 4: Phân nhóm đối tượng có ô tô theo thời gian sở hữu, số chỗ trên ô tô và
thương hiệu ô tô đang được sở hữu.
Câu 5: Tìm hiểu mức độ hài lòng của người sở hữu ô tô.
Câu 6, 7: Tìm hiểu những dự định tương lai về chiếc ô tô đang sở hữu và có dự
định mua thêm ô tô hay không?
2.3.2.2 Phần 2:
Dành cho cả người đã có ô tô và chưa có ô tô
Câu 8: Phân loại mục đích mua ô tô
Câu 9, 10: Phân loại ô tô đã mua hay đang dự định mua (mới 100% hay đã qua sử
dụng, số chỗ ngồi trên ô tô)
Câu 11: Phân loại theo nguồn tài chính được sử dụng để mua ô tô
Câu 12: Phân loại theo phương thức thanh toán
Câu 13: Phân loại theo thời gian muốn được sử dụng ô tô
2.3.2.3 Phần 3
Phần đánh giá của các đối tượng khảo sát gồm có 8 nội dung chính. Phần đánh giá
sử dụng thang đo Liker 5, từ rất không quan trọng đến rất quan trọng.
2.3.2.4 Phần 4
Thông tin chung, phân loại đối tượng, gồm câu 1 đến câu 7.
Câu 14,15,16,17: phân nhóm đối tượng theo giới tính, độ tuổi, nghề nghiệp, thu
nhập
23
2.3.3 Nghiên cứu sơ bộ 2
2.3.3.1 Mục tiêu
Kiểm tra lại ngôn ngữ, cấu trúc thông tin trong bảng câu hỏi. Bảng câu hỏi có dễ
hiểu hay không, thời gian hoàn thành bảng câu hỏi có quá dài hay không?
2.3.3.2 Cách tiến hành
Phát thử 10 bảng câu hỏi.
2.3.3.3 Kết quả
10 người khảo sát thử cho nhận xét bảng câu hỏi khá dài, mất nhiều thời gian để trả
lời nhưng khá chi tiết và cụ thể
2.4 Thiết kế mẫu
2.4.1 Không gian mẫu
Người tiêu dùng tại Tp Hồ Chí Minh
2.4.2 Phần tử
Cá nhân đang sử dụng ôtô với nhu cầu cá nhân
Cá nhân dự định mua ôtô với nhu cầu cá nhân
Cá nhân quan tâm đến ôtô cá nhân
2.4.3 Khung mẫu
Người tiêu dùng tại Tp Hồ Chí Minh đang sử dụng, dự định hay quan tâm đến ôtô.
2.4.4 Cỡ mẫu
Để bảo đảm độ tin cậy của kết quả, nghiên cứu có cỡ mẫu tối thiểu là 100.
Độ tin cậy của thông tin sẽ phụ thuộc vào kích thước mẫu được chọn. Khi chúng ta
tăng kích thước mẫu thì độ tin cậy của thông tin được tăng theo. Tuy nhiên, khi
tăng kích thước mẫu thì xuất hiện sai số do tăng kích thước mẫu, sai số đó có thể là
thông tin phản hồi, lỗi thu thập dữ liệu. Nếu mẫu tăng đòi hỏi phải tăng thêm chi
phí, thời gian thực hiện và nguồn lực lớn. Nếu mẫu nhỏ thì ta có lợi về chi phí và
thời gian thực hiện, nhưng thông tin có độ tin cậy thấp.
Do hạn chế về thời gian cũng như kinh phí, thêm vào đó, sản phẩm ô tô
thuộc mặt hàng xa xỉ, do đó rất khó tìm được phần tử phù hợp với yêu cầu. Hơn
nữa, trong lấy mẫu phi xác suất, việc tính toán cỡ mẫu là không bắt buộc. Số lượng
24
mẫu lấy được sao cho phù hợp với khả năng về nguồn lực, thời gian nhưng nhất
thiết phải đảm bảo độ chính xác. Do đó, người viết chọn kích thước mẫu: 120 đến
140.
25
CHƯƠNG 3
PHÂN TÍCH DỮ LIỆU VÀ NHẬN XÉT
3.1 Tổng quan về mẫu
Sau khi thu thập số liệu thông qua bảng câu hỏi dựa vào phương pháp lấy
mẫu phi xác suất và chọn mẫu theo mầm. Việc thực hiện lấy mẫu phi xác suất
thông qua những người đã có sự quen biết mà người viết biết chắc họ là những
người đã có ô tô và những người có đủ khả năng và có dự định mua ô tô, sau đó
thông qua họ tiếp cận với những người phù hợp với mục đích thu thập của đề tài để
tiếp tục phát triển mẫu.
Qua đó, số lượng mẫu thu được hợp lệ là 123 mẫu trong tổng số 135 mẫu
được phát ra.
Mẫu thu thập được có các đặc điểm như sau:
3.1.1 Giới tính
Bảng 3.1 Bảng phân phối giới tính của mẫu
Giới tính Tổng cộng
Nam Nữ Tần % % % Tần % % Tần % số hàng cột số hàng cột số hàng cột
Đã có ô tô 61.4 55.5 59 79.73 15 20.27 74 100 60.16 6 6
Dự định 38.5 44.4 37 75.51 12 24.49 49 100 39.84 mua ô tô 4 4
Tổng cộng 96 78.05 100 27 21.95 100 123 100 100
Trong tổng số 123 người của mẫu, nam có 96 người, nữ có 27 người; trong
đó, có 74 người đã có ô tô và 49 người dự định mua ô tô. Trong cả hai trường hợp:
số lượng nam luôn chiếm số đa số. Một phần vì do việc lấy mẫu phi xác suất và
chọn mẫu theo mầm. Tuy nhiên, điều này cũng phản ánh một điều thực tế: số lượng
người đang sở hữu ô tô cũng như những người đang dự định mua ô tô đa số là nam.
26
3.1.2 Độ tuổi
Bảng 3.2 Bảng phân phối độ tuổi của mẫu
Đã có ô tô Dự định mua ô tô Tổng cộng
% % % % Tần % % Tần số Tần số hàng cột hàng cột số hàng cột
6 40 8 9 60 18 15 100 12 Dưới 25
12 48 16 13 52 27 25 100 20 25-35
42 79 57 11 21 22 53 100 43 35-45
14 47 19 16 53 33 30 100 24 Trên 45
74 60 100 49 40 100 123 100 100 Tổng cộng
Trong 74 người của mẫu đã có ô tô, số người trong độ tuổi từ 35-45 chiếm
57%, sau đó đến nhóm người trên 45 và nhóm người từ 25-35 chiếm lần lượt là
19% và 16%. Nhóm người dưới 25 tuổi có ô tô chỉ chiếm 8 %. Tương tự như vậy,
trong nhóm người dự định mua ô tô, thì nhóm trong độ tuổi dưới 25 chiếm thấp
nhất, chỉ với 18%. Do giá một chiếc ô tô khá cao, nên độ tuổi để sở hữu ô tô thường
là những người trung niên. Trong nhóm tuổi trên 35 là những người có công việc
ổn định, có khả năng sở hữu ô tô. Còn những người dưới 25 tuổi, phần lớn là những
người vừa mới ra trường, công việc chưa ổn định nên việc sở hữu một chiếc ô tô là
nằm ngoài tầm tay của họ. Những người trong độ tuổi dưới 25 đã sở hữu ô tô có thể
là những người thuộc gia đình trung lưu và thượng lưu, được gia đình mua ô tô
riêng.
27
3.1.3 Nghề nghiệp
Bảng 3.3 Bảng phân phối nghề nghiệp của mẫu
Đã có ô tô Dự định mua ô tô Tổng cộng
Tần % % Tần % % Tần % %
số số hàng cột hàng cột hàng cột số
8 Làm việc tự do 100 16 8 100 7
14 4 Nhân viên VP 3 18 82 29 17 100 14
10 55 Doanh nhân 41 80 20 20 51 100 41
Giám đốc/ Trưởng 9 27 75 36 25 18 36 100 29 phòng
8 4 Khác 3 27 16 11 100 9 73
Tổng cộng 74 60 100 49 100 123 100 100 40
Trong nhóm người đã có ô tô, những người đang là doanh nhân chiếm 55%
hoặc là giám đốc, trưởng phòng chiếm 36%. Tỷ lệ này được giải thích là do giá để
sở hữu một chiếc ô tô quá cao so với thu nhập bình quân của người dân, hơn nữa
chi phí để bảo trì và bảo dưỡng cho ô tô không phải nhỏ. Do đó, để sở hữu một
chiếc ô tô thì phải có khả năng tài chính rất lớn. Vì vậy, những người sở hữu ô tô là
những doanh nhân hoặc giám đốc. Ít nhất cũng là trưởng phòng. Trong những
người đã có ô tô, có 3 người trả lời ‘khác’ thì một người có nghề nghiệp là chuyên
viên phân tích. 2 người còn lại không trả lời. Đặc biệt những người đang là nhân
viên văn phòng và người làm việc độc lập là nhóm người chiếm tỷ lệ thấp nhất
trong nhóm đã có ô tô. Bên cạnh đó, nhu cầu sử dụng ô tô để phục vụ cho công
việc, đi lại khá cao trong nhóm doanh nhân và giám đốc. Do đó, không quá khó
hiểu tại sao nhóm này lại chiếm tỷ lệ lớn trong nhóm người đã có ô tô.
Trong nhóm người đang dự định mua ô tô, tỷ lệ được trải đều ở hầu hết các
nhóm nghề. Không có sự chênh lệch quá lớn giữa các nhóm nghề. Điều này có thể
khẳng định, nhu cầu sở hữu một chiếc ô tô của người tiêu dùng là rất lớn. Từ những
người có thu nhập trung bình như nhân viên văn phòng, đến những người có thu
28
nhập cao như doanh nhân, giám đốc. Đặc biệt, trong nhóm người đang có ý định sở
hữu một chiếc ô tô, nhân viên văn phòng chiếm tỷ lệ cao nhất là 29%. Rõ ràng, nhu
cầu muốn sở hữu một chiếc ô tô của nhân viên văn phòng là có thật. Nhưng hiện tại
họ không thể sở hữu một chiếc ô tô do giá của nó quá cao. Điều này giúp cho
những nhà nhập khẩu ô tô, hoặc những doanh nghiệp sản xuất ô tô có thể tập trung
vào phân khúc ô tô giá rẻ để phục vụ cho nhóm nhân viên văn phòng hoặc nhóm
nghề tương đương vì thị trường ô tô giá rẻ vẫn còn rất nhiều tiềm năng chưa được
khai thác.
3.1.4 Thu nhập
Bảng 3.4 Bảng phân phối thu nhập của mẫu
Đơn vị tính: VNĐ
Đã có ô tô Dự định mua ô tô Tổng cộng
Tần số % hàng % cột Tần số % hàng % cột Tần số % hàng % cột
Dưới 5 triệu 6 38 8 10 63 20 16 100 13
5 - 10 triệu 6 30 8 14 70 29 20 100 16
10-20 triệu 3 13 4 20 87 41 23 100 19
Trên 20 59 92 80 5 8 10 64 100 52 triệu
Tổng cộng 74 60 100 49 40 100 123 100 100
Khi xét về thu nhập, có sự chênh lệch khá rõ nét đối với nhóm người đã có ô
tô.Trong số 74 người của mẫu trong nhóm đã có ô tô thì đến 59 người có thu nhập
trên 20 triệu đồng trong một tháng. Đối với mức thu nhập của người dân Tp. Hồ
Chí Minh hiện nay nói riêng và của Việt Nam nói chung, ô tô được xem là một xa
xỉ phẩm. Giá trung bình của một chiếc ô tô tại Việt Nam dao động trong khoảng
25.000 USD đến 35.000 USD/xe. Và sau khi được áp dụng chính sách thuế mới
vào dòng ô tô dưới 10 chỗ, giá ô tô không thể dưới 30.000 USD/xe. Điều này càng
khiến cho việc sở hữu một chiếc ô tô đối với người có thu nhập dưới 20 triệu/tháng
trở nên quá khó khăn. Nhóm người có thu nhập dưới 20 triệu và đã sở hữu ô tô chỉ
29
chiếm 20%. Có thể khi mua ô tô, phần lớn những người thuộc nhóm này đã phải
vay mượn người thân, gia đình, bạn bè, ngân hàng, hay trả góp theo nhiều kỳ, hay
có thể họ tiết kiệm trong nhiều năm để sở hữu ô tô phục vụ cho nhu cầu thực sự của
họ.
Trong nhóm người đang dự định mua ô tô, tỷ lệ giữa các nhóm thu nhập có
sự thay đổi. Những người thu nhập dưới 20 triệu họ có dự định mua ô tô rất lớn với
tỷ lệ khoảng 90%. Điều này càng khẳng định, những người có thu nhập trung bình
dưới 20 triệu là những người cũng có nhu cầu mua ô tô rất lớn. Tuy nhiên, họ chưa
thể sở hữu được một chiếc ô tô vì giá ô tô quá cao. Nếu như các nhà sản xuất và
nhập khẩu tìm cách hạ giá thành một chiếc ô tô xuống để nhắm vào nhóm có thu
nhập dưới 10 triệu đồng/tháng thì họ sẽ có một thị trường đầy tiềm năng.
3.1.5 Mục đích chính của việc mua ô tô
Bảng 3.5 Bảng phân phối mục đích chính khi sử dụng ô tô của mẫu
Tần số Phần trăm Phần trăm tích lũy
Phục vụ đi lại 78 63.4 63.4
An toàn 18 14.6 78.0
Đam mê/sở thích 21 17.1 95.1
Khẳng định mình 6 4.9 100.0
Tổng cộng 123 100.0
Trong số 123 người của mẫu, có đến 78 người có mục đích của việc mua ô
tô là để phục vụ đi lại, hay phục vụ cho công việc dễ dàng hơn, chiếm tỷ lệ 63,4%.
18 người có mục đích của việc mua ô tô là để đi lại an toàn hơn, chiếm tỷ lệ 14,6%.
Chỉ có khoảng 22% người có mục đích mua ô tô là vì đam mê, sở thích hoặc để
khẳng định mình.
30
3.1.6 Hình thức và loại ô tô được chọn mua
Bảng 3.6 Bảng phân phối hình thức cũ mới của ô tô được chọn của mẫu
Tần số Phần trăm Phần trăm tích lũy
Mới 100% 101 82.1 82.1
Đã qua sử dụng 22 17.9 100.0
Tổng cộng 123 100.0
Bảng 3.7 Bảng phân phối số chỗ trên ô tô được chọn của mẫu
Tần số Phần trăm Phần trăm tích lũy
5 chỗ 59 48.0 48.0
7 chỗ 62 50.4 98.4
Khác 2 1.6 100.0
Tổng cộng 123 100.0
Nhìn chung, việc phải bỏ ra một số tiền lớn để có thể sở hữu một chiếc ô tô
đã khiến cho đa số người khi được khảo sát đều chọn ô tô mới 100%. Một phần vì
giá của ô tô mới 100% và giá của ô tô đã qua sử dụng không chênh lệch quá lớn.
Thêm nữa, khi mua ô tô đã qua sử dụng, người tiêu dùng có tâm lý lo sợ xe sẽ
không còn đảm bảo các tiêu chuẩn kỹ thuật, hoặc chi phí để tu bổ, sửa chữa hay
bảo trì, bảo dưỡng của xe cũ sẽ cao hơn xe mới. Do đó, phần tiết kiệm khi mua ô tô
cũ cũng không đáng kể.
Về số chỗ ngồi trên xe không có sự khác biệt quá lớn giữ 2 nhóm người. Tỷ
lệ giữa 2 nhóm chọn xe 5 chỗ và xe 7 chỗ gần như là bằng nhau. Số người chọn số
chỗ khác ngoài 5 và 7 chỗ cũng rất ít. Chỉ chiếm 1,6%. Nhóm này chủ yếu chọn ô
tô có 2 chỗ (2 cửa), thuộc dòng ô tô thể thao. Đây là người thuộc nhóm người chọn
ô tô vì mục đích đam mê và sở thích. Còn riêng đối với xe 5 chỗ và 7 chỗ tùy thuộc
và mục đích sử dụng và các yếu tố khác tác động đến việc chọn lựa giữa xe 5 và 7
chỗ.
31
3.1.7 Nguồn tài chính để mua ô tô
Bảng 3.8 Bảng phân phối hình thức thanh toán của người tiêu dùng trong mẫu
Tần số Phần trăm Phần trăm tích lũy
Trả 100% 86 69.9 69.9
Trả góp nhiều kỳ 37 30.1 100.0
Tổng cộng 123 100.0
Mặc dù, giá một ô tô khá cao, tuy nhiên có đến 69,9% người được khảo sát
quyết định trả 100% giá trị của xe khi mua. Chỉ có 30,1% đồng ý trả góp nhiều kỳ.
Những người quyết định trả 100% giá trị của xe là do trong thời gian qua, lãi suất
cho vay của ngân hàng quá cao, cho nên lãi suất trả góp cũng sẽ tăng cao. Điều đó
làm đội giá của một chiếc ô tô, vốn đã có giá rất cao. Do đó, đa số người được khảo
sát quyết định mua ô tô với giá trị 100%. Còn những người chấp nhận trả góp nhiều
kỳ là do họ muốn có ô tô ngay để phục vụ mục đích tiêu dùng, do đó, họ chấp nhận
trả thêm một khoản lãi suất để có thể phục vụ việc đi lại, công việc của mình trong
khi khả năng tài chính của họ chưa cho phép.
3.2 Tổng quan về nhóm người đã có ô tô
3.2.1 Thương hiệu ô tô đang sở hữu
Bảng 3.9 Bảng phân phối thương hiệu ô tô đang sở hữu của mẫu
Tần số Phần trăm
Ô tô Toyota 41 47.7
Ô tô Honda 6 7.0
Ô tô BMW 12 14.0
Ô tô Mercedes - Benz 6 7.0
Ô tô GM Daewoo 9 10.5
Ô tô Ford 6 7.0
Ô tô Suzuki
Ô tô Huyndai 3 3.5
Ô tô Nissan
32
Ô tô Rolls-Royce
Ô tô Mishubishi 3 3.5
Ô tô khác
Tổng cộng 86 100.0
Trong nhóm 74 người thuộc mẫu đã có ô tô, do có 12 người có 2 ô tô, nên số
ô tô thống kê được là 86. Theo bảng số liệu, ô tô chiếm tỷ lệ cao nhất là ô tô của
Toyota. Điều này cũng phản ánh khá đúng với thực tế khi ô tô của Toyota được
người dân Tp.Hồ Chí Minh sử dụng rất nhiều vì mức giá của nó thấp hơn so với
các thương hiệu khác. Đồng thời do thương hiệu của Toyota đã tạo được niềm tin
nơi người tiêu dùng. Tuy nhiên vì lý do lấy mẫu hạn chế, đối với những thương
hiệu có số ô tô đang được người tiêu dùngg sở hữu là “0”, điều đó không có nghĩa
là trên thị trường Tp.HCM, những chiếc ô tô của thương hiệu đó không được ưa
thích và sử dụng.
3.2.2 Mức độ hài lòng
Bảng 3.10 Bảng phân phối mức độ hài lòng về ô tô đang sở hữu của mẫu
Phần trăm tích
Tần số Phần trăm lũy
Không hài lòng 4.1 3 4.1
Bình thường 23.0 17 27.0
Hài lòng 52.7 39 79.7
Hoàn toàn hài lòng 20.3 15 100.0
74 Tổng cộng 100.0
Nhìn chung những người đang sở hữu ô tô đều hài lòng về sản phẩm họ đã
chọn mua.Có đến 64 người có thái độ hài lòng trở lên đối với ô tô đang sử dụng,
chiếm tỷ lệ 73%. Một tỷ lệ hài lòng khá cao. Những người này hài lòng vì: xe có độ
bền tốt, tiện nghi tương đối đầy đủ, sang trọng, đáp ứng được các yêu cầu của họ
khi quyết định mua. Có thể giải thích điều này là do khi quyết định mua ô tô, tức là
33
người tiêu dùng phải bỏ ra một số tiền lớn. Vì vậy họ phải lựa chọn rất kỹ lưỡng,
sau đó mới đưa ra quyết định mua. Cho nên, phần lớn người đã có ô tô đều hài lòng
về chiếc ô tô mình đang sở hữu.
3.3 Các đánh giá của người tiêu dùng
3.3.1 Mức độ quan trọng của các yếu tố (thang đo Likert 5) đối với cả 2 nhóm
Bảng 3.11 Bảng mức độ quan trọng của các yếu tố
Tần Giá trị trung Độ lệch
số bình chuẩn
Sự an toàn của ô tô 123 4.67 0.55
Độ bền của ô tô cao 123 4.67 0.52
Ghế ngồi thoải mái dễ điều khiển 123 4.37 0.77
Chế độ bảo trì của hãng sản xuất tốt 123 4.37 0.75
Tiết kiệm nhiên liệu 123 4.28 0.83
Thời gian bảo hành dài 123 4.23 0.80
Ô tô có thương hiệu nổi tiếng 123 4.22 0.91
Có nhiều tiện nghi tích hợp trên ô tô 123 4.16 0.88
Kiểu dáng ô tô 123 4.15 0.96
Model ô tô 123 4.15 0.94
Ô tô có nội thất sang trọng 123 4.07 0.97
Có hệ thống cảnh báo chống trộm 123 4.05 0.99
Hệ thống đường bộ 123 3.98 1.06
Màu sắc ô tô 123 3.97 1.06
Ô tô có hộp số tự động 123 3.93 1.15
Giá 123 3.93 1.30
Dịch vụ hỗ trợ của đại lý, chế độ hậu mãi 123 3.91 0.96
Bãi đẫu ô tô 123 3.89 1.01
Giá xăng dầu 123 3.88 1.00
Ô tô có khả năng lội nước tốt 123 3.87 1.09
34
Ô tô được sản xuất tại nước ngoài 123 3.87 1.12
Kích thước ô tô 123 3.81 1.09
Ô tô thân thiện với môi trường 123 3.80 1.25
Chi phí bảo hiểm 123 3.72 1.12
Chí phí bảo trì, bảo dưỡng hàng năm 123 3.59 1.05
Ý kiến tham khảo của người thân, gia
đình 123 3.54 1.17
Các chương trình khuyến mãi, giảm giá. 123 3.49 1.05
Ý kiến tham khảo của bạn bè, đồng
nghiệp 123 3.49 1.33
Dung tích xi lanh lớn 123 3.46 0.97
Tốc độ tối đa cao 123 3.44 1.04
Thời gian tăng tốc từ 0 – 100(km/h) ngắn 123 3.42 1.27
Ô tô có hệ thống dẫn động bốn bánh 123 3.37 1.14
Ý kiến của các diễn đàn về ô tô trên
Internet 123 3.33 1.16
Chi phí đậu xe 123 3.32 1.15
Tư vấn từ nhân viên bán hàng của đại lý 123 3.12 1.13
Các hình thức quảng cáo trên ti vi, báo
chí… 123 3.01 1.16
Lãi suất ngân hàng khi cho vay mua ô tô 123 2.85 1.40
Lãi suất khi trả góp 123 2.83 1.47
Thời gian trả góp 123 2.75 1.41
Dựa vào bảng trên, bước đầu ta có thể xác định được rằng ‘sự an toàn của ô
tô’ (4.67) và ‘độ bền của ô tô’ (4.67) được đánh giá khá quan trọng trong quá trình
chọn mua một chiếc ô tô. Cả hai yếu tố đều cho ra giá trị trung bình bằng nhau và
cao nhất. Ngược lại, đối với ba yếu tố ‘lãi suất của ngân hàng khi cho vay mua ô
tô’ (2.85), ‘lãi suất khi trả góp’ (2.83) và ‘Thời gian trả gó’p (2.75) được đánh giá
ít quan trọng nhất, dưới mức trung bình.
35
Từ đó có thể giải thích những người chọn mua ô tô đều rất quan tâm đến sự
an toàn của ô tô và độ bền của ô tô. Điều này được giải thích như sau: vì trong điều
kiện giao thông không được tốt hiện nay, tai nạn giao thông nhiều nên việc sở hữu
một chiếc ô tô an toàn là điều rất quan trọng. Sự an toàn của ô tô có thể được thể
hiện qua các công nghệ được tích hợp trên ô tô, chẳng hạn như: xe có hệ thống túi
khí an toàn, có hệ thống hỗ trợ lực phanh khẩn cấp, có hệ thống chống bó cứng
phanh, có hệ thống cảnh báo chống trộm và có dây đai an toàn cho ghế sau v.v…
Tất cả đều có tác dụng giúp cho ô tô trở nê an toàn hơn khi lưu thông. Như vậy,
người tiêu dùng quan tâm đến sự an toàn của ô tô trước tiên.
Với chi phí phải trả cho một chiếc ô tô khá cao, do đó, người mua muốn
chiếc ô tô đó phải bền: ‘độ bền của ô tô’ (4.67). Vì phải bỏ ra chi phí lớn, nên
người mua muốn tận dụng tối đa hiệu quả của ô tô mang lại. Họ muốn thời gian sử
dụng ô tô sẽ kéo dài để khấu hao hết phần chi phí đã phải bỏ ra khi mua ô tô. Cũng
vì muốn kéo dài thời gian sử dụng ô tô càng lâu càng tốt nên yếu tố ‘chế độ bảo trì
của hãng sản xuất tôt’ (4.37), ‘thời gian bảo hành dài’ (4.23) hay ‘ô tô có thương
hiệu nổi tiếng’ (4.22) cũng được đánh giá là quan trọng, tất cả đều có mức đánh giá
trên ‘4’.Tất cả đều cho thấy, độ bền của ô tô là quan trọng. Hơn nữa do chí phí bảo
trì, bảo dưỡng, sửa chữa ô tô là không nhỏ, vì vậy một chiếc ô tô có độ bền cao là
yếu tố đòi hỏi cần thiết đối với người dùng, đặc biệt trong điều kiện hệ thống hạ
tầng cơ sở, đường bộ của Tp.HCM hiện nay không được tốt.
Ngược lại, các yếu tố liên quan đến nhóm hỗ trợ tài chính tài chính, hình
thức khi mua xe được đánh giá là kém quan trọng nhất với: ‘lãi suất của ngân hàng
khi cho vay mua ô tô’ (2.85), ‘lãi suất khi trả góp’ (2.83) và ‘thời gian trả góp’
(2.75). Lý do là vì trong mẫu với 123 người được khảo sát, có đến 88 người chiếm
tỷ lệ 71,5% sử dụng nguồn thu nhập cá nhân của mình để mua ô tô, cho nên đối với
họ lãi suất của ngân hàng khi cho vay mua ô tô là không quan trọng. Chỉ có 17
người chiếm tỷ lệ 13,8% sẽ sử dụng nguồn tài chính từ việc vay ngân hàng để mua
ô tô. Số còn lại vay từ người thân, gia đình, bạn bè và từ các nguồn khác. Rõ ràng,
36
đối với mẫu, lãi suất ngân hàng khi cho vay mua ô tô là một yếu tố không quan
trọng khá hợp lý.
Tương tự, trong số 123 người được khảo sát, có đến 86 người chiếm tỷ lệ
69,9% trả lời sẽ trả 100% giá trị của xe khi mua ô tô. Chỉ có 37 người chiếm tỷ lệ
30,1% là sẽ trả góp nhiều kỳ khi mua ô tô. Do đó, các yếu tố như: ‘lãi suất khi trả
góp’, ‘thời gian trả góp’ được đánh giá chung trong mẫu là không quan trọng. Tất
cả đều có mức điểm dưới trung bình.
37
3.3.2 Mức độ quan trọng của các yếu tố đối với nhóm đã có ô tô
Bảng 3.12 Bảng mức độ quan trọng của các yếu tố đối với nhóm đã có ô tô
Tần Giá trị trung Độ lệch
số bình chuẩn
Sự an toàn của ô tô 74 4.72 0.54
Độ bền của ô tô cao 74 4.72 0.54
Ghế ngồi thoải mái dễ điều khiển 74 4.38 0.73
Chế độ bảo trì của hãng sản xuất tốt 74 4.28 0.79
Ô tô có thương hiệu nổi tiếng 74 4.22 0.98
Tiết kiệm nhiên liệu 74 4.19 0.85
Kiểu dáng ô tô 74 4.15 0.97
Model ô tô 74 4.12 0.88
Thời gian bảo hành dài 74 4.12 0.83
Có nhiều tiện nghi tích hợp trên ô tô 74 4.07 0.94
Ô tô có nội thất sang trọng 74 4.04 0.97
Có hệ thống cảnh báo chống trộm 74 4.00 0.91
Hệ thống đường bộ 74 4.00 1.11
Màu sắc ô tô 74 3.97 0.96
Dịch vụ hỗ trợ của đại lý, chế độ hậu mãi 74 3.96 0.88
Ô tô thân thiện với môi trường 74 3.88 1.19
Ô tô được sản xuất tại nước ngoài 74 3.88 1.12
Giá xăng dầu 74 3.88 1.05
Bãi đậu xe 74 3.84 1.06
Ô tô có hộp số tự động 74 3.80 1.25
Kích thước ô tô 74 3.76 1.08
Ô tô có khả năng lội nước tốt 74 3.74 1.15
Giá 74 3.74 1.28
Chi phí bảo hiểm 74 3.64 1.21
38
Chí phí bảo trì, bảo dưỡng hàng năm 74 3.53 1.04
Ô tô có hệ thống dẫn động bốn bánh 74 3.47 1.15
Dung tích xi lanh lớn 74 3.43 1.03
Thời gian tăng tốc từ 0 – 100(km/h) ngắn 74 3.39 1.34
Tốc độ tối đa cao 74 3.26 1.15
Ý kiến tham khảo của người thân, gia
đình 74 3.26 1.15
Các chương trình khuyến mãi, giảm giá. 74 3.19 1.03
Ý kiến tham khảo của bạn bè, đồng
nghiệp 74 3.15 1.42
Chi phí đậu xe 74 3.15 1.20
Ý kiến của các diễn đàn về ô tô trên
Internet 74 3.07 1.27
Các hình thức quảng cáo trên ti vi, báo
chí… 74 2.95 1.19
Tư vấn từ nhân viên bán hàng của đại lý 74 2.89 1.22
Thời gian trả góp 74 2.86 1.35
Lãi suất khi trả góp 74 2.82 1.39
Lãi suất ngân hàng khi cho vay mua ô tô 74 2.74 1.22
Cũng giống như số liệu từ 2 nhóm, riêng trong nhóm những người đã có ô
tô, hai yếu tố ‘sự an toàn của ô tô’ và ‘độ bền của ô tô’ cũng được đánh giá quan
trọng nhất và bằng nhau: ‘4.72’. Đặc biệt trong nhóm đã có ô tô, họ là những người
đã có ít nhiều kinh nghiệm sự dụng ô tô qua một thời gian, vì vậy đánh giá về mức
độ an toàn của ô tô và độ bền của ô tô được đánh giá rất cao.
Cũng vậy, các yếu tố như: thời gian trả góp, lãi suất trả góp, lãi suất ngân hàng khi
cho vay mua ô tô được đánh giá ít quan trọng nhất. Phần lớn những người đã có ô
tô đều có thu nhập trên 20 triệu đồng/tháng chiếm tỷ lệ 80%. Vì vậy, việc họ mua ô
tô đều nằm trong khả năng tài chính của họ, do đó, nguồn tài chính để mua ô tô đều
là thu nhập cá nhân.
39
3.3.3 Mức độ quan trọng của các yếu tố đối với nhóm đang dự định mua ô tô
Bảng 3.13 Bảng mức độ quan trọng của các yếu tố đối với nhóm đang dự định mua
ô tô
Tần số Giá trị trung bình Độ lệch chuẩn
Sự an toàn của ô tô 49 4.61 0.57
Độ bền của ô tô cao 49 4.61 0.49
Chế độ bảo trì của hãng sản xuất tốt 49 4.49 0.68
Tiết kiệm nhiên liệu 49 4.43 0.76
Thời gian bảo hành dài 49 4.39 0.73
Ghế ngồi thoải mái dễ điều khiển 49 4.35 0.83
Có nhiều tiện nghi tích hợp trên ô tô 49 4.31 0.77
Ô tô có thương hiệu nổi tiếng 49 4.22 0.80
Giá 49 4.20 1.29
Model ô tô 49 4.18 1.03
Kiểu dáng ô tô 49 4.16 0.94
Ô tô có hộp số tự động 49 4.14 0.96
Có hệ thống cảnh báo chống trộm 49 4.12 1.11
Ô tô có nội thất sang trọng 49 4.10 0.98
Ô tô có khả năng lội nước tốt 49 4.06 0.99
Ý kiến tham khảo của bạn bè, đồng nghiệp 49 4.00 1.00
Ý kiến tham khảo của người thân, gia đình 49 3.98 1.07
Màu sắc ô tô 49 3.96 1.21
Bãi đậu xe 49 3.96 0.93
Hệ thống đường bộ 49 3.96 1.00
Các chương trình khuyến mãi, giảm giá. 49 3.94 0.92
Kích thước ô tô 49 3.90 1.10
Giá xăng dầu 49 3.88 0.95
Chi phí bảo hiểm 49 3.86 0.96
40
Ô tô được sản xuất tại nước ngoài 49 3.86 1.14
Dịch vụ hỗ trợ của đại lý, chế độ hậu mãi 49 3.84 1.07
Ý kiến của các diễn đàn về ô tô trên
Internet 49 3.73 0.84
Tốc độ tối đa cao 49 3.71 0.79
Ô tô thân thiện với môi trường 49 3.69 1.33
Chí phí bảo trì, bảo dưỡng hàng năm 49 3.67 1.07
Chi phí đậu xe 49 3.57 1.02
Dung tích xi lanh lớn 49 3.49 0.87
Thời gian tăng tốc từ 0 – 100(km/h) ngắn 49 3.47 1.17
Tư vấn từ nhân viên bán hàng của đại lý 49 3.47 0.87
Ô tô có hệ thống dẫn động bốn bánh 49 3.20 1.12
Các hình thức quảng cáo trên ti vi, báo
chí… 49 3.10 1.12
Lãi suất ngân hàng khi cho vay mua ô tô 49 3.00 1.65
Lãi suất khi trả góp 49 2.84 1.61
Thời gian trả góp 49 2.57 1.50
Tương tự với 2 kết quả trên, đối với nhóm người đang dự định mua ô tô, cả
hai yếu tố: ‘sự an toàn của ô tô’ và ‘độ bền của ô tô’ được đánh giá cao nhất và
bằng nhau. Đồng thời nhóm 3 yếu tố: ‘lãi suất ngân hàng khi cho vay mua ô tô’,
‘lãi suất khi trả góp’, ‘thời gian trả góp’ được đánh giá ít quan trọng nhất. Mặc dù
số điểm trung bình có nhích lên đôi chút nhưng không được đánh giá cao.
Tóm lại, ở cả 2 nhóm, 2 yếu tố ‘sự an toàn của ô tô’ và ‘độ bền của ô tô’
luôn được đánh giá cao bằng nhau và là 2 yếu tố qua trọng nhất trong việc chọn
mua ô tô.
Nhóm yếu tố hỗ trợ tài chính với 3 yếu tố: ‘lãi suất khi trả góp’, ‘thời gian
trả góp’ và ‘lãi suất ngân hàng khi cho vay mua ô tô’ luôn được đánh giá không
quan trọng nhất.
41
Việc 2 yếu tố ‘độ bền của ô tô’ và ‘sự an toàn của ô tô’ được đánh giá cao
giúp ích phần nào cho các doanh nghiệp sản xuất cũng như nhập khẩu ô tô chú ý
đến 2 yếu tố này hơn. Chẳng hạn, việc nhập về một số ô tô đã qua sử dụng, hay ô tô
giá rẻ cũng đồng nghĩa với độ bền và độ an toàn không cao, do đó, trong thị trường
Tp.HCM nói riêng và Việt Nam nói chung, loại ô tô này sẽ không được đánh giá
cao.
3.4 Các đánh giá của người tiêu dung theo nhóm
3.4.1 Mức đánh giá theo nhóm giới tính
Bảng 3.14 Bảng mức độ quan trọng của các yếu tố theo nhóm giới tính
Giới tính Độ chênh
lệch Nam Nữ
Giá trị
Giá trị Tần trung
Tần số trung bình số bình
Sự an toàn của ô tô 4.67 27 4.70 -0.04 96
Dung tích xi lanh lớn 3.34 27 3.85 -0.51 96
Tốc độ tối đa cao 3.28 27 4.00 -0.72 96
Thời gian tăng tốc từ 0 – 3.26 27 4.00 96 -0.74 100(km/h) ngắn
Có nhiều tiện nghi tích hợp 4.14 27 4.26 96 -0.12 trên ô tô
Độ bền của ô tô cao 4.65 27 4.78 -0.13 96
Ô tô có hộp số tự động 3.83 27 4.30 -0.46 96
Ô tô có nội thất sang trọng 4.10 27 3.93 0.18 96
Ghế ngồi thoải mái dễ điều 4.36 27 4.37 96 -0.01 khiển
Ô tô có hệ thống dẫn động bốn 3.24 27 3.81 96 -0.58 bánh
42
96 4.22 27 4.52 -0.30 Tiết kiệm nhiên liệu
96 3.64 27 4.41 -0.77 Ô tô thân thiện với môi trường
96 3.83 27 4.00 -0.17 Ô tô có khả năng lội nước tốt
Có hệ thống cảnh báo chống 96 3.98 27 4.30 -0.32 trộm
96 3.96 27 4.00 -0.04 Màu sắc ô tô
96 4.15 27 4.19 -0.04 Kiểu dáng ô tô
96 3.75 27 4.04 -0.29 Kích thước ô tô
96 4.19 27 4.00 0.19 Model ô tô
96 4.21 27 4.26 -0.05 Ô tô có thương hiệu nổi tiếng
Ô tô được sản xuất tại nước 96 3.76 27 4.26 -0.50 ngoài
96 -0.42 Thời gian bảo hành dài 4.14 27 4.56
Chế độ bảo trì của hãng sản 96 4.26 27 4.74 -0.48 xuất tốt
96 3.75 27 4.56 -0.81 Giá
Các hình thức quảng cáo trên 96 3.00 27 3.04 -0.04 ti vi, báo chí…
Các chương trình khuyến mãi, 96 3.41 27 3.78 -0.37 giảm giá.
Dịch vụ hỗ trợ của đại lý, chế 96 3.78 27 4.37 -0.59 độ hậu mãi
Ý kiến tham khảo của người 96 3.48 27 3.78 -0.30 thân, gia đình
Ý kiến tham khảo của bạn bè, 96 3.46 27 3.59 -0.13 đồng nghiệp
Ý kiến của các diễn đàn về ô 96 3.32 27 3.37 -0.05 tô trên Internet
43
Lãi suất ngân hàng khi cho 2.77 27 3.11 96 -0.34 vay mua ô tô
96 2.65 27 3.11 -0.47 Thời gian trả góp
96 2.68 27 3.37 -0.69 Lãi suất khi trả góp
96 3.81 27 4.11 -0.30 Giá xăng dầu
96 3.30 27 3.37 -0.07 Chi phí đậu xe
Chí phí bảo trì, bảo dưỡng 96 3.45 27 4.07 -0.63 hàng năm
96 3.55 27 4.33 -0.78 Chi phí bảo hiểm
96 3.93 27 4.19 -0.26 Hệ thống đường bộ
96 3.83 27 4.07 -0.24 Bãi đậu xe
Nhìn chung vào bảng số liệu trên, ta thấy ở cả hai nhóm giới tính đều đánh
giá khá cao yếu tố ‘sự an toàn của ô tô’. Mức đánh giá về mức độ quan trọng của
sự an toàn đối với ô tô là gần như tương đương với nhau. Được đánh giá ở mức:
4.67 ở nhóm Nam và 4.70 ở nhóm Nữ. Điều này càng khẳng định, mức độ quan
tâm đến sự an toàn của hai nhóm đều như nhau.
Yếu tố ‘độ bền của ô tô’ theo những phân tích trên khá quan trọng. Tương tự, khi
phân tích theo nhóm giới tính, cả hai nhóm đều đánh giá yếu tố này khá quan trọng
trong quá trình chọn mua ô tô.
Ở các yếu tố như: ‘ghế ngồi thoải mái’, ‘màu sắc của ô tô’, ‘kiểu dáng ô tô’,
‘thương hiệu nổi tiếng’, ‘các hình thức quảng cáo’, ‘các ý kiến tư vấn của nhân
viên bán hàng’, ‘ý kiến từ các diễn đàng trên Internet’ và ‘chi phí đậu xe’. Các yếu
tố này có mức chênh lệch về giá trị trung bình khá thấp, dưới ‘0.1’. Có thể thấy cả 2
nhóm đều đánh giá các yếu tố này như nhau. Quan điểm về mức độ quan trọng của
các yếu tố này không khác nhau giữa hai nhóm. Điều này cho thấy, ở cả nhóm nam
và nữ, họ không chỉ quan tâm đến yếu tố an toàn, độ bền, mà họ còn quan tâm đến
kiểu dáng bên ngoài, màu sắc của ô tô. Ngoài ra, ở cả hai nhóm đánh giá‘ô tô có
thương hiệu nổi tiếng’ trên mức ‘4’, điều này cũng một phần nào bắt nguồn từ việc
người tiêu dùng tin rằng, khi ô tô được sản xuất bởi một nhà sản xuất nổi tiếng thì
44
đồng nghĩa với chất lượng của ô tô đó được kiểm chứng, giúp người tiêu dùng an
tâm hơn về mức độ an toàn và độ bền của ô tô. Như vậy, nói cách khác, ‘ô tô có
thương hiệu nổi tiếng’ cũng phần nào khẳng định được mức độ an toàn và độ bền
của ô tô.
Bên cạnh các yếu tố được đánh giá gần giống nhau giữa hai nhóm, cũng tồn
tại một số khác biệt trong việc đánh giá các mức độ quan trọng khi chọn mua ô tô.
Trước tiên là nhóm yếu tố về tốc độ của ô tô: ‘tốc độ tối đa cao’, ‘thời gian tăng
tốc ngắn’. Trong khi nhóm nữ đánh giá các yếu tố về tốc độ khá quan trọng với giá
trị “4”, thì nhóm Nam lại đánh giá các yếu tố này dưới mức “4”, theo thứ tự là 3.28
và 3.26. Chênh lệch nhau gần 0.75. Điều này gây khá nhiều ngạc nhiên. Theo quan
điểm thông thường, nam giới là những người quan tâm đến tốc độ nhiều hơn đối
với nữ giới. Thế nhưng, trong nhóm 123 người của mẫu, nữ giới lại đánh giá các
yếu tố về tốc độ cao hơn nam giới.
Kế đến là yếu tố về nhiên liệu và các yếu tố về môi trường. Do quan niệm
tiết kiệm hơn so với nam giới, vì vậy, nữ giới đánh giá yếu tố ô tô ‘tiết kiệm nhiên
liệu’ là ‘4.52’ so với ‘4.22’. Nhóm nữ cũng đánh giá việc ô tô thân thiện với môi
trường khá quan trọng với 4.41 cho yếu tố ‘thân thiện với môi trường’ so với 3.64 ở
nam.
Ở nhóm giá và chi phí trong quá trình sử dụng cũng được nhóm nữ đánh giá
quan trọng hơn so với nam giới. Ở yếu tố ‘giá’, nhóm nữ đánh giá rất quan trọng
với mức ‘4.56’ trong khi nhóm nam chỉ là ‘3.7’. Thêm vào đó, 2 yếu tố ‘chi phí bảo
trì, bảo dưỡng hàng năm’ và ‘chi phí bảo hiểm’ đều được những người trong nhóm
nữ đánh giá rất quan trọng, đều trên 4. Còn đối với nam đều đánh giá dưới mức 4.
Như vậy, khi mua ô tô, ngoài các yếu tố về sự an toàn, độ bền, kiểu dáng, màu sắc,
người tiêu dùng là nữ còn xem xét đến giá và chi phí phải bỏ ra trong quá trình sử
dụng ô tô khắt khe hơn so với người tiêu dùng nam.
Nhìn chung, khi nhìn mức độ đánh giá theo nhóm giới tính, có thể thấy một
điều, hầu hết, toàn bộ các yếu tố đều được nữ đánh giá với mức điểm cao hơn so
với nam. Có thể rút ra một kết luận, mặc dù nữ chiếm số lượng người đang sử dụng
45
ô tô ít cũng như những người đang dự định mua ô tô, tuy nhiên, yêu cầu của nữ giới
khá khắt khe trong việc chọn mua ô tô so với nam giới. Từ sự an toàn, độ bền, đến
kiểu dáng bên ngoài, các ý kiến tham khảo cũng như về yếu tố giá và chi phí. Như
vậy, để đáp ứng cho nhu cầu và tập trung vào ô tô phục vụ cho giới nữ khá khó
khăn. Điều này cũng dễ hiểu, nữ giới thường rất khó khăn trong việc chọn mua tiêu
dùng. Đặc biệt đối với một món hàng có giá trị cao như ô tô, nữ giới lại khắt khe
hơn nam giới rất nhiều.
3.4.2 Mức đánh giá theo nhóm độ tuổi
Bảng 3.15 Bảng mức độ quan trọng của các yếu tố theo nhóm độ tuổi
Tuổi
Dưới 25 25-35 35-45 Trên 45
Giá Giá
trị Giá trị trị Giá trị
Tần Tần trung Tần Tần trung trung trung
số số bình số số bình bình bình
15 5.00 25 4.48 53 4.74 30 4.57 Sự an toàn của ô tô
15 3.27 25 3.52 53 3.43 30 3.53 Dung tích xi lanh lớn
15 2.87 25 3.60 53 3.55 30 3.40 Tốc độ tối đa cao
Thời gian tăng tốc từ 0 – 15 3.67 25 3.72 53 3.45 30 3.00 100(km/h) ngắn
Có nhiều tiện nghi tích hợp trên ô 15 4.80 25 4.40 53 4.04 30 3.87 tô
Độ bền của ô tô cao 15 4.73 25 4.52 53 4.68 30 4.77
Ô tô có hộp số tự động 15 4.00 25 4.04 53 3.58 30 4.43
Ô tô có nội thất sang trọng 15 4.73 25 3.92 53 3.98 30 4.00
Ghế ngồi thoải mái dễ điều khiển 15 4.67 25 4.44 53 4.26 30 4.33
Ô tô có hệ thống dẫn động bốn 15 3.00 25 3.44 53 3.53 30 3.20 bánh
46
4.40 15 25 4.20 53 4.43 30 4.03 Tiết kiệm nhiên liệu
4.07 15 25 3.72 53 4.13 30 3.17 Ô tô thân thiện với môi trường
3.60 15 25 4.32 53 3.75 30 3.83 Ô tô có khả năng lội nước tốt
3.87 15 25 4.08 53 4.11 30 4.00 Có hệ thống cảnh báo chống trộm
4.87 15 25 4.16 53 3.68 30 3.87 Màu sắc ô tô
4.87 15 25 4.16 53 4.02 30 4.03 Kiểu dáng ô tô
3.93 15 25 3.56 53 3.68 30 4.20 Kích thước ô tô
4.87 15 25 3.96 53 4.06 30 4.10 Model ô tô
4.80 15 25 4.24 53 4.25 30 3.87 Ô tô có thương hiệu nổi tiếng
4.20 15 25 3.72 53 3.91 30 3.77 Ô tô được sản xuất tại nước ngoài
3.73 15 25 4.32 53 4.13 30 4.57 Thời gian bảo hành dài
Chế độ bảo trì của hãng sản xuất 15 4.07 25 4.44 53 4.36 30 4.47 tốt
15 4.27 25 3.44 53 3.92 30 4.17 Giá
Các hình thức quảng cáo trên ti vi, 15 2.60 25 3.76 53 2.75 30 3.03 báo chí…
Dịch vụ hỗ trợ của đại lý, chế độ 15 4.47 25 4.04 53 3.62 30 4.03 hậu mãi
Ý kiến tham khảo của người thân, 15 4.00 25 3.52 53 3.32 30 3.73 gia đình
Ý kiến tham khảo của bạn bè, 15 3.60 25 3.32 53 3.28 30 3.93 đồng nghiệp
Tư vấn từ nhân viên bán hàng của 15 2.73 25 2.80 53 3.09 30 3.63 đại lý
Ý kiến của các diễn đàn về ô tô 15 3.73 25 3.80 53 3.15 30 3.07 trên Internet
Thời gian trả góp 15 2.67 25 2.68 53 2.89 30 2.60
Lãi suất khi trả góp 15 3.07 25 2.76 53 2.92 30 2.60
47
15 4.40 25 3.92 53 3.89 30 3.57 Giá xăng dầu
15 3.87 25 3.28 53 3.06 30 3.53 Chi phí đậu xe
Chí phí bảo trì, bảo dưỡng hàng 15 4.07 25 3.36 53 3.53 30 3.63 năm
15 3.33 25 3.68 53 3.96 30 3.53 Chi phí bảo hiểm
15 4.47 25 3.68 53 3.83 30 4.27 Hệ thống đường bộ
15 4.53 25 3.80 53 3.62 30 4.10 Bãi đậu xe
Dựa theo số liệu ở bảng trên, trong 2 nhóm có số người được khảo sát nhiều
nhất là nhóm trên 45 tuổi và từ 35 đến 45 tuổi, các mức đánh giá cho các yếu tố đều
như nhau, không hề có sự khác biệt lớn giữa 2 nhóm.
Đối với yếu tố ‘sự an toàn của ô tô’, đều được bốn nhóm đánh giá rất quan
trọng, đặc biệt nhóm tuổi dưới 25 lại là nhóm đánh giá sự an toàn của ô tô cao nhất
với mức điểm tối đa.
Cũng vậy, do đặc điểm của giới trẻ dưới 25 tuổi là những người năng động
nên họ đánh giá khá cao các yếu tố: ‘có nhiều tiện nghi tích hợp trên ô tô’ (4.80), ‘ô
tô có nội thất sang trọng’ (4.73),’ màu sắc ô tô’ (4.87), ‘kiểu dáng ô tô’ (4.87),
‘model ô tô’ (4.87), ‘ô tô có thương hiệu nổi tiếng’ (4.80). Có thể nhận ra rằng, đối
với giới trẻ, nhu cầu về kiểu dáng, màu sắc, model, nội thất, tiện nghi,… ở bất kỳ
lĩnh vực nào đều được đánh giá khá quan trọng. Và trong trường hợp chọn mua ô tô
cũng không phải là ngoại lệ. Đối với giới trẻ, việc mua ô tô, ngoài việc là công cụ
để giúp đi lại, ô tô còn phải đẹp, thời trang, mang phong cách, cá tính và đa số là
hiện đại. Các yếu tố này làm tăng thêm giá trị của chiếc ô tô. Có thể lấy yếu tố
‘màu sắc ô tô’ làm ví dụ. Trong khi nhóm trong độ tuổi từ 35 đến 45 chỉ đánh giá ở
mức ‘3.68’ thì nhóm dưới 25 lại đánh giá đến ‘4.87’ chênh lệch nhau ‘1.19’ điểm.
Điều đó có thể thấy, nếu như các doanh nghiệp sản xuất và nhập khẩu ô tô chú
trọng vào phân khúc cho giới trẻ, thì ngoài các nhu cầu thiết yếu của một chiếc ô tô
còn phải chú ý rất nhiều đến các yếu tố về tiện nghi, nội thất, kiểu dáng và màu sắc,
thì họ còn phải làm thế nào để có thể mang đến cảm giác thoải mái nhất cho người
48
tiêu dùng. Có như vậy, thì các hãng sản xuất ô tô và nhập khẩu mới có thể chiếm
lĩnh được phân khúc ô tô dành cho giới trẻ.
Nói tóm lại, hầu hết ở các yếu tố thể hiện cá tính, đẹp và sang trọng đối với
ô tô đều được nhóm dưới 25 đánh giá rất quan trọng. Còn ở các yếu tố còn lại,
không có sự chênh lệch lớn giữa bốn nhóm.
49
3.4.3 Mức đánh giá theo thu nhập
Bảng 3.16 Bảng mức độ quan trọng của các yếu tố theo nhóm thu nhập
Thu nhập
Dưới 5 triệu 5-10 triệu 10-20 triệu Trên 20 triệu
Giá trị Giá trị Giá trị Giá trị
Tần trung Tần trung Tần trung Tần trung
số bình số bình số bình số bình
Sự an toàn của ô 16 4.75 20 4.55 23 4.57 64 4.73 tô
Dung tích xi lanh 16 3.25 20 3.15 23 3.52 64 3.58 lớn
Tốc độ tối đa cao 16 3.50 20 3.25 23 3.57 64 3.44
Thời gian tăng
tốc từ 0 – 16 3.19 20 3.35 23 3.70 64 3.41
100(km/h) ngắn
Có nhiều tiện
nghi tích hợp trên 16 4.50 20 4.00 23 4.22 64 4.11
ô tô
Độ bền của ô tô 16 4.69 20 4.65 23 4.57 64 4.72 cao
Ô tô có hộp số tự 16 3.75 20 3.60 23 4.30 64 3.95 động
Ô tô có nội thất 16 4.50 20 3.60 23 4.22 64 4.05 sang trọng
Ghế ngồi thoải
mái dễ điều 16 4.38 20 4.00 23 4.57 64 4.41
khiển
Ô tô có hệ thống 16 3.63 20 2.95 23 2.96 64 3.58
50
dẫn động bốn
bánh
Tiết kiệm nhiên 16 4.63 20 4.45 23 4.39 64 4.11 liệu
Ô tô thân thiện 16 3.81 20 4.10 23 3.30 64 3.89 với môi trường
Ô tô có khả năng 16 4.19 20 3.80 23 3.78 64 3.84 lội nước tốt
Có hệ thống cảnh 16 4.06 20 4.00 23 4.39 64 3.94 báo chống trộm
Màu sắc ô tô 16 4.25 20 3.05 23 4.30 64 4.06
Kiểu dáng ô tô 16 4.13 20 3.05 23 4.57 64 4.36
Kích thước ô tô 16 4.06 20 3.00 23 3.74 64 4.03
Model ô tô 16 4.44 20 3.15 23 4.48 64 4.27
Ô tô có thương 16 4.25 20 3.55 23 4.57 64 4.30 hiệu nổi tiếng
Ô tô được sản
xuất tại nước 16 3.63 20 3.40 23 4.26 64 3.94
ngoài
Thời gian bảo 16 3.94 20 4.40 23 4.30 64 4.22 hành dài
Chế độ bảo trì
của hãng sản 16 4.25 20 4.60 23 4.30 64 4.34
xuất tốt
Giá 16 4.25 20 4.55 23 4.04 64 3.61
Các hình thức
quảng cáo trên ti 16 3.06 20 3.10 23 2.74 64 3.06
vi, báo chí…
51
Các chương trình
khuyến mãi, 16 3.38 20 4.30 23 3.65 64 3.20
giảm giá.
Dịch vụ hỗ trợ
của đại lý, chế độ 16 3.69 20 3.75 23 3.78 64 4.06
hậu mãi
Ý kiến tham
khảo của người 16 3.81 20 3.70 23 3.83 64 3.33
thân, gia đình
Ý kiến tham
khảo của bạn bè, 16 3.56 20 3.65 23 3.87 64 3.28
đồng nghiệp
Tư vấn từ nhân
viên bán hàng 16 3.06 20 3.35 23 3.00 64 3.11
của đại lý
Ý kiến của các
diễn đàn về ô tô 16 3.63 20 3.35 23 4.22 64 2.94
trên Internet
Lãi suất ngân
hàng khi cho vay 16 3.25 20 3.40 23 2.74 64 2.61
mua ô tô
Thời gian trả góp 16 2.50 20 3.30 23 2.48 64 2.73
Lãi suất khi trả 16 3.00 20 3.50 23 2.57 64 2.67 góp
Giá xăng dầu 16 4.13 20 3.95 23 4.22 64 3.67
Chi phí đậu xe 16 3.88 20 3.90 23 3.57 64 2.91
Chí phí bảo trì, 16 3.63 20 3.90 23 3.78 64 3.41 bảo dưỡng hàng
52
năm
Chi phí bảo hiểm 16 3.56 20 4.10 23 3.91 64 3.58
Hệ thống đường 16 3.94 20 4.10 23 4.39 64 3.81 bộ
Bãi đậu xe 16 4.06 20 3.75 23 4.30 64 3.73
Khi phân chia 123 người trong mẫu theo tiêu chí thu nhập, gần như không
có sự chênh lệch lớn trong việc đánh giá các mức độ quan trọng đối với các yếu tố
giữa các nhóm. Cũng giống như phân tích chung cho tất cả mẫu thu được, khi phân
chia mẫu theo tiêu chí thu nhập, cả 4 nhóm đều đánh giá ‘sự an toàn của ô tô’ và
‘độ bền của ô tô là rất quan trọng. Tuy mức quan trọng có thể khác nhau giữa các
nhóm và có thể mức quan trọng đó không phải là cao nhất trong các yếu tố, tuy
nhiên có thể nhận thấy rằng, dù với thu nhập bao nhiêu, ít hay nhiều, đều đánh giá 2
yếu tố trên là rất quan trọng trong việc chọn mua ô tô.
Ở nhóm các yếu tố như: ‘màu sắc ô tô’, ‘kiểu dáng ô tô’, ‘kích thước ô tô’,
‘model ô tô’, ‘ô tô có thương hiệu nổi tiếng’, nhóm có thu nhập từ 5 đến 10 triệu
VND/tháng đánh giá chỉ trên mức trung bình và thấp hơn so với 3 nhóm còn lại.
Đối với mức thu nhập của họ, việc yêu cầu quá nhiều đối với ô tô, sẽ khiến cho chi
phí mua ô tô đội lên khá cao. Do đó, họ đánh giá các yếu tố này chỉ trên mức trung
bình. Ở nhóm yếu tố này, những người có thu nhập trên 10 triệu VND/tháng đánh
giá rất quan trọng. Vì đối với họ, ngoài việc sở hữu một chiếc ô tô để đi lại thì họ
còn yêu cầu chiếc xe đó phải có kiểu dáng, màu sắc đẹp, thương hiểu nổi tiếng…
Tuy nhiên, có một điều đặc biệt trong nhóm yếu tố này, nhóm người có thu nhập
dưới 5 triệu đồng/tháng lại đánh giá các yếu tố này với mức độ quan trọng rất cao.
Có thể giải thích như sau: những người có thu nhập dưới 5 triệu, đa số là những
người có độ tuổi dưới 25, do đó, theo như phân tích ở trên, đa số những người dưới
25 tuổi yêu cầu ôtô họ vừa phải an toàn, bền, vừa phải đáp ứng về yếu tố thẩm mỹ.
Mặt khác, đây là những người đang có dự định mua trong tương lai, nên họ kỳ
vọng sẽ có đủ tài chính có thể đáp ứng được yêu cầu khắt khe của mình. Hoặc có
thể những người có độ tuổi dưới 25 là những người thuộc gia đình khá giả, do đó,
53
nguồn tài chính dùng để mua ô tô là nguồn tài chính của gia đình, vì vậy họ có thể
chấp nhận bỏ ra một số tiền lớn hơn để sở hữu một chiếc ô tô đáp ứng được yêu cầu
về thẩm mỹ.
54
Bảng 3.17 Bảng phân phối độ tuổi theo nhóm thu nhập của mẫu
Tổng Tuổi
Dưới 25 25-35 35-45 Trên 45 Tần Tần Tần Tần % Tần % % % % số số số số số
Dưới 5 triệu 9 56.3% 7 43.8% 16 100.0%
5 - 10 triệu 5 25.0% 9 45.0% 6 30.0% 20 100.0%
10-20 triệu 13.0% 8 34.8% 4 17.4% 8 34.8% 23 100.0% 3
Trên 20 4.7% 12 18.8% 33 51.6% 16 25.0% 64 100.0% 3 triệu
Ở yếu tố ‘giá’, nhóm người có thu nhập trên 20 triệu VND/tháng đánh giá
mức độ quan trọng thấp hơn so với 3 nhóm còn lại, điều này cũng có thể hiểu được
rằng, đối với thu nhập của họ, việc giá của chiếc ô tô không quan trọng so với
những người có thu nhập thấp hơn trong quá trình chọn mua ô tô. Tương tự, cũng
với lý do thu nhập cao như trên mà yếu tố ‘các chương trình khuyến mãi, giảm
giá’, nhóm người có thu nhập trên 20 triệu đánh giá thấp nhất so với 3 nhóm còn
lại. Họ đánh giá chỉ với mức ‘3.20’ so với ‘4.30’ của nhóm có thu nhập từ 5 đến 10
triệu VND/tháng, nhóm có thu nhập từ 5 đến 10 triệu VND/tháng cũng là nhóm
đánh giá 2 yếu tố ‘các chương trình khuyến mãi, giảm giá’ và ‘giá’ cao nhất so với
3 nhóm kia. Lý do, vì với thu nhập hiện tại của họ, để sở hữu một chiếc ô tô, họ
phải suy nghĩ và lựa chọn rất kỹ lưỡng mới đưa ra quyết định mua ô tô.
55
3.4.4 Mức đánh giá theo nhóm mục đích sử dụng
Bảng 3.18 Bảng mức độ quan trọng của các yếu tố theo nhóm mục đích sử dụng
Mục đích sử dụng ôtô
Phục vụ đi
lại / Công An toàn hơn Đam mê / Khẳng định
việc xe máy sở thích mình
Giá trị Giá trị Giá trị Giá trị
Tần trung Tần trung Tần trung Tần trung
số bình số bình số bình số bình
78 4.64 18 4.50 21 4.95 6 4.67 Sự an toàn của ô tô
78 3.58 18 2.72 21 3.57 6 3.67 Dung tích xi lanh lớn
78 3.44 18 2.78 21 3.76 6 4.33 Tốc độ tối đa cao
Thời gian tăng tốc từ 0 – 78 3.41 18 2.00 21 4.62 6 3.67 100(km/h) ngắn
Có nhiều tiện nghi tích 78 4.04 18 3.72 21 4.76 6 5.00 hợp trên ô tô
78 4.65 18 4.56 21 4.76 6 5.00 Độ bền của ô tô cao
78 3.82 18 3.72 21 4.33 6 4.67 Ô tô có hộp số tự động
78 3.95 18 3.61 21 4.62 6 5.00 Ô tô có nội thất sang trọng
Ghế ngồi thoải mái dễ điều 78 4.24 18 4.17 21 4.81 6 5.00 khiển
Ô tô có hệ thống dẫn động 78 3.38 18 2.67 21 3.81 6 3.67 bốn bánh
6 4.67 Tiết kiệm nhiên liệu 78 4.28 18 4.33 21 4.14
Ô tô thân thiện với môi 6 5.00 78 3.81 18 3.61 21 3.62 trường
Ô tô có khả năng lội nước 78 4.04 18 3.67 21 3.19 6 4.67 tốt
56
Có hệ thống chống trộm 78 3.87 18 4.28 21 4.43 6 4.33
Màu sắc ô tô 78 3.77 18 3.56 21 4.76 6 5.00
Kiểu dáng ô tô 78 3.92 18 4.11 21 4.81 6 5.00
Kích thước ô tô 78 3.78 18 3.61 21 3.95 6 4.33
Model ô tô 78 3.86 18 4.22 21 4.90 6 5.00
Ôtô có thương hiệu nổi 78 4.05 18 3.89 21 4.90 6 5.00 tiếng
Ôtô sản xuất tại nước 78 3.73 18 3.50 21 4.76 6 3.67 ngoài
Thời gian bảo hành dài 78 4.36 18 4.00 21 3.90 6 4.33
Chế độ bảo trì của hãng 78 4.51 18 4.17 21 3.90 6 4.67 sản xuất tốt
Giá 78 4.17 18 3.67 21 3.33 6 3.67
Các hình thức quảng cáo 78 3.04 18 2.89 21 3.10 6 2.67 trên ti vi, báo chí…
Các chương trình khuyến 78 3.58 18 3.44 21 3.05 6 4.00 mãi, giảm giá.
Dịch vụ hỗ trợ của đại lý, 78 3.96 18 3.56 21 3.90 6 4.33 chế độ hậu mãi
Ý kiến tham khảo của 78 3.60 18 3.17 21 3.71 6 3.33 người thân, gia đình
Ý kiến tham khảo của bạn 78 3.46 18 3.50 21 3.43 6 4.00 bè, đồng nghiệp
Tư vấn từ nhân viên bán 78 3.22 18 2.94 21 2.57 6 4.33 hàng của đại lý
Ý kiến của các diễn đàn về 78 3.26 18 2.72 21 3.95 6 4.00 ô tô trên Internet
57
Lãi suất ngân hàng khi cho 78 2.83 18 2.94 21 2.57 6 3.67
vay mua ô tô
Thời gian trả góp 78 2.76 18 2.83 21 2.57 6 3.00
Lãi suất khi trả góp 78 2.79 18 2.94 21 2.62 6 3.67
Giá xăng dầu 78 3.91 18 3.67 21 3.71 6 4.67
Chi phí đậu xe 78 3.32 18 3.39 21 3.14 6 3.67
Chí phí bảo trì, bảo dưỡng 6 3.67 78 3.65 18 3.17 21 3.67 hàng năm
Chi phí bảo hiểm 78 3.71 18 3.44 21 4.05 6 3.67
Hệ thống đường bộ 78 3.99 18 4.06 21 3.90 6 4.00
Bãi đậu xe 78 3.86 18 3.83 21 4.00 6 4.00
Khi phân chia 123 người trong mẫu theo tiêu chí mục đích mua ô tô, ta thấy
xuất hiện sự chênh lệch lớn giữa các nhóm. Có thể nhận thấy trong 4 nhóm này thì
2 nhóm có mục đích là ‘đi lại, công việc’ và nhóm ‘an toàn hơn xe máy’ gần như
có mức đánh giá độ quan trọng của các yếu tố gần giống nhau, tương tự đối với 2
nhóm ‘đam mê, sở thích’ và ‘khẳng định mình’. Đặc biệt trong nhóm ‘đam mê, sở
thích’ nhiều yếu tố được đánh giá ở mức độ quan trọng tối đa.
Cũng tương tự theo những phân tích ở trên, trong phần phân tích nhóm theo mục
đích sử dụng, 2 yếu tố ‘sự an toàn’ và ‘độ bền của ô tô’ cũng được đánh giá ở mức
độ quan trọng.
Đối với nhóm mua ô tô vì mục đích ‘khẳng định mình’, các yếu tố như:
‘dung tích xi lanh lớn’, ‘ tốc độ tối đa cao’, ‘thời gian tăng tốc ngắn’, ‘nhiều tiện
nghi tích hợp trên ô tô’, ‘độ bền cao’, ‘xe có hộp số tự động’, ‘nội thất sang trọng’,
‘ghế ngồi thoải mái, dễ điều khiển’ đều được đánh giá ở mức quan trọng và cao
nhất trong 4 nhóm. Đặc biệt ở yếu tố ‘nhiều tiện nghi tích hợp’, ‘độ bền cao’, ‘nội
thất sang trọng’, ‘ghế ngồi thoải mái, dễ điều khiển’ được đánh giá ở mức độ cao
nhất, mức rất quan trọng. Có thể nói rằng, vì mục đích mua ô tô là để khẳng định
mình, nên các tiện nghi, tích hợp trên ô tô luôn được nhóm này quan tâm, càng
nhiều yếu tố tiện nghi, sang trọng càng có ý nghĩa thể hiện đẳng cấp của những
58
người sở hữu chiếc ô tô. Đối với nhóm người có mục đích đam mê, sở thích cũng
có mức đánh giá các yếu tố trên gần bằng với nhóm người có mục đích khẳng định
mình. Từ đó, đối với 2 nhóm ‘khẳng định mình’ và ‘đam mê, sở thích’, yếu tố ‘giá’
không quan trọng nhiều đối với họ. Họ đánh giá yếu tố ‘giá’ thấp hơn hai nhóm
còn lại.
Ngược lại với những người ở nhóm có mục đích ‘đi lại’ và ‘an toàn hơn xe
máy’ đều đánh giá những yếu tố: ‘dung tích xi lanh lớn’, ‘tốc độ tối đa cao’, ‘thời
gian tăng tốc ngắn’, ‘nhiều tiện nghi tích hợp trên ô tô’, ‘độ bền cao’, ‘xe có hộp số
tự động’, ‘nội thất sang trọng’, ‘ghế ngồi thoải mái, dễ điều khiển’ thấp hơn, và có
sự chênh lệch rất lớn giữa 2 nhóm ‘đi lại’ và ‘an toàn hơn xe máy’ so với 2 nhóm
‘đam mê sở thích’ và ‘khẳng định mình’. Điều này được giải thích là do những
người mua ô tô vì mục đích ‘đi lại’ và ‘an toàn hơn xe máy’ cho rằng những yếu tố
trên không có ích cho họ khi họ chỉ có mục đích sử dụng ô tô khá đơn giản. Thêm
vào đó, các yếu tố ‘dung tích xi lanh lớn’, tốc ‘độ tối đa cao’, ‘thời gian tăng tốc
ngắn’ cũng đồng nghĩa với việc ô tô có thể chạy với vận tốc cao, mà chạy với vận
tốc cao cũng đồng nghĩa với việc mức độ an toàn cũng giảm xuống đáng kể, mà chi
phí cho một chiếc ô tô đầy đủ tính năng và tiện nghi cao không nhỏ. Do đó, họ
không đánh giá mức độ quan trọng cao so với 2 nhóm mục đích còn lại. Đặc biệt
với nhóm có mục đích ‘an toàn hơn xe máy’ đều đánh giá những yếu tố liên quan
đến tốc độ có số điểm thấp nhất trong 4 nhóm và gần như dưới mức trung bình.
Ngoài ra, chúng ta có thể thấy ở nhóm ‘màu sắc ô tô’, ‘kiểu dáng ô tô’, ‘kích
thước ô tô’, ‘model ô tô’, ‘thương hiệu nổi tiếng’ lại được nhóm ‘khẳng định mình’
đánh giá quan trọng. Điều này cũng do mục đích mua ô tô của nhóm người này,
hơn thế, những yếu tố ‘màu sắc ô tô’, ‘kiểu dáng ô tô’, ‘model ô tô’ và ‘thương
hiệu nổi tiếng của ô tô’ lại được đánh giá ở mức cao nhất: rất quan trọng. Cũng gần
tương tự như nhóm này, nhóm có mục đích ‘đam mê, sở thích’ cũng đánh giá
những yếu tố này khá quan trọng, tuy không cao bằng nhóm ‘khẳng định mình’
những cũng đủ lớn để thấy được hẳn sự tách biệt so với 2 nhóm còn lại.
59
Cũng vì lý do ‘khẳng định mình’ những người trong nhóm này không quan
trọng về yếu tố ‘giá’ so với nhóm đi lại. Việc này được giải thích vì chiếc ô tô có
thể đáp ứng được nhu cầu ‘khẳng định mình’ có giá rất cao, gần như không thấp
hơn dòng xe chỉ phục vụ cho việc đi lại. Do đó, giá của dòng xe này gần như không
co giãn. Vì vậy, những người thuộc nhóm ‘khẳng định mình’ khi chọn một chiếc ô
tô nhằm để khẳng định vị trí của mình, họ đã chấp nhận mức giá cao. Ngược lại,
đối với dòng xe dùng để ‘đi lại’ thì có nhiều mức giá. Do đó, người thuộc nhóm
này quan tâm về giá nhiều hơn nhóm ‘khẳng định mình’.
Những người thuộc nhóm mục đích ‘khẳng định mình’ rất xem trọng các ý
kiến từ nhân viên bán hàng, các ý kiến của các diễn đàn trên Internet, vì họ muốn
xem xét, tìm hiểu những dòng xe phù hợp với mục đích của họ. Mà thường những
xe có đẳng cấp cao là những xe thường rất ít, do đó, họ phải lùng sục những thông
tin từ trên mạng để tìm hiểu về thị trường ô tô. Trong khi nhóm ‘an toàn hơn xe
máy’ và ‘đi lại’ thì thông tin bên ngoài từ sách báo, tạp chí, hay truyền hình nhiều
hơn, hơn nữa, khi có dự định mua ô tô, họ đã có sự chuẩn bị là sẽ mua ô tô thuộc
hiệu nào, giá cả bao nhiêu, thuộc dòng xe nào, mà các thông tin này rất nhiều trên
các tạp chí chuyên ngành về ô tô hay trên truyền hình, báo chí. Do đó, họ đánh giá
các yếu tố ‘tư vấn từ nhân viên bán hàng’ và các ý kiến của các diễn đàn trên
Internet không cao bằng 2 nhóm còn lại.
3.5 Nhận xét:
Quyết định chọn mua ô tô cũng giống với quyết định chọn mua bất kỳ một sản
phẩm nào đó. Tuy nhiên, vì các đặc điểm riêng nên cũng có nhiều khác biệt. Vì ô tô
là một sản phẩm thuộc nhóm xa xỉ trong thời điểm hiện tại của đời sống người Việt
Nam, giá của một chiếc ô tô khá cao, hơn nữa do nhu cầu mục đích của từng đối
tượng cũng khác nhau. Do đó, khi chọn mua ôtô, người tiêu dùng sẽ cân nhắc, suy
nghĩ giữa nhu cầu, mục đích của bản thân so với điều kiện tài chính, thu nhập của
mình.
60
Bảng sau trình bày những yếu tố có giá trị trung bình cao nhất của từng
nhóm yếu tố. Riêng yếu tố nhóm ảnh hưởng từ sản phẩm, do có nhiều yếu tố nên sẽ
chia gồm các yếu tố thuộc về thuộc tính sản phẩm, giá và các hình thức chiêu thị.
Bảng 3.19 Bảng những yếu tố quan trọng nhất trong từng nhóm yếu tố
4.67 Nhóm ảnh hưởng từ sản phẩm Sự an toàn của ô tô
4.67 Độ bền của ô tô cao
4.37 Giá
Các hình thức quảng cáo trên ti 3.93
vi, báo chí…
Nhóm ảnh hưởng từ ý kiến tham khảo Ý kiến tham khảo của người 3.91
thân, gia đình
Nhóm các hỗ trợ tài chính Lãi suất ngân hàng khi cho vay 3.33
mua ô tô
3.88 Nhóm các chi phí trong quá trình sử Chi phí đậu xe
dụng
3.98 Nhóm cơ sở hạ tầng Bãi đậu xe
Qua khảo sát và phân tích ở chương 4, có thể kết luận rằng, các yếu tố ‘sự
an toàn của ô tô’,’ độ bền của ô tô’ là các yếu tố mà người tiêu dùng quan tâm
nhất.
Về mức độ quan trọng của 2 yếu tố này, không có sự chênh lệch đáng kể
giữa nam – nữ, độ tuổi, nghề nghiệp, thu nhập và mục đích sử dụng ô tô. Dù họ là
nam hay nữ, ở độ tuổi nào, nghề nghiệp gì, thu nhập bao nhiêu và mục đích sử
dụng ô tô là gì, họ đều cho các yếu tố trên là quan trọng. Điều này là do giá một
chiếc ô tô là khá cao, do đó, khi người tiêu dùng muốn sở hữu ô tô, họ yêu cầu thời
gian sử dụng ô tô phải dài, thêm nữa, do tình trạng an toàn giao thông hiện nay của
nước ta không được tốt, cho nên, yêu cầu an toàn là cần thiết.
Các yếu tố thuộc về nhóm hỗ trợ tài chính khi mua ô tô như: ‘lãi suất ngân
hàng khi cho vay mua ô tô’, ‘thời gian trả gớp’, và ‘lãi suất trả góp’ đều được đánh
61
giá ít quan tâm nhất. Điều này là do khi mua một chiếc ô tô với giá khá cao. Có hai
trường hợp, một là người có thu nhập khá cao, do đó, họ không quan tâm đến vấn
đề hỗ trợ tài chính từ ngân hàng hay các hãng sản xuất ô tô. Trường hợp thứ hai là
những người có thu nhập không cao thì khi mua ô tô họ đã chuẩn bị từ rất lâu, tiết
kiệm và tích lũy là hai phương án đầu tiên của họ. Kế đến là có thể nhận sự hỗ trợ
từ người thân gia đình mà không chọn phương án vay tiền từ ngân hàng hoặc trả
góp, vì khi chọn những phương án này, họ phải chịu thêm một khoản chi phí do lãi
vay hoặc do trả góp.
Yếu tố giá cũng được đánh giá quan trọng trong việc chọn mua ô tô. Người
tiêu dùng cũng sử dụng kênh thông tin từ quảng cáo trên truyền hình và báo chí là
chủ yếu để tìm hiểu thông tin về ô tô. Bên cạnh đó, ý kiến của người thân và gia
đình là ý kiến tham khảo được quan tâm nhất trong nhóm yếu tố về ý kiến tham
khảo. Lý do là khi mua ô tô, không chỉ riêng người mua ô tô sử dụng, mà còn có
các thành viên khác trong gia đình cũng sử dụng và chịu ảnh hưởng. Về các chi phí
trong quá trình sử dụng, giá xăng dầu không phải là yếu tố được mọi người quan
tâm nhiều nhất. Thay vào đó là chi phí đậu xe. Cũng vậy, bãi đậu xe cũng được
đánh giá là mối quan tâm nhiều nhất chứ không phải là hệ thống đường bộ. Vì hệ
thống bãi đậu xe của Tp.HCM hiện nay là rất ít.
Ngoài ra, các yếu tố khác có sự đánh giá khác nhau giữa các nhóm khác
nhau.
Cụ thể, đối với nhóm người khảo sát là nữ đánh giá các yếu tố đều khá khắt
khe so với nhóm nam. Hầu như tất cả các yếu tố đều được nữ đánh giá quan trọng
hơn so với nam giới, đặc biệt là trong nhóm các yếu tố thuộc về chi phí và mức độ
an toàn. Vì có thể nhóm nữ là những người rất khó tính trong việc mua sắm, nhất là
những sản phẩm có giá trị cao.
Nhóm có độ tuổi dưới 25 lại quan tâm hơn đến các giá trị thẩm mỹ như: kiểu
dáng, màu sắc, kích thước cùng những tiện nghị, nội thất tích hợp bên trong. Vì
giới trẻ thường quan tâm đến vấn đề thẩm mỹ và các tiện nghi được thụ hưởng khá
62
cao, đồng thời họ muốn thể hiện cá tính cũng như phong cách của mình. Điều này
cũng được chứng minh qua nhiều sản phẩm khác.
Nhóm có thu nhập trên 20 triệu VND/tháng lại không quan tâm đến ‘giá’ và
các yếu tố hỗ trợ về giá như các chương trình khuyến mãi, giảm giá. Vì họ có thu
nhập cao nên giá không quan trọng với họ. Cũng vì có thu nhập cao, nên họ sẵn
sàng mua ô tô giá cao, nhưng đổi lại họ rất quan tâm đến các yếu tố về an toàn, các
tính năng bổ sung cho ô tô cũng như các yếu tố về thẩm mỹ, tốc độ, và tiện nghi.
Nhóm chọn ô tô vì để khẳng định mình hoặc đam mê sở thích lại đánh giá
các yếu tố được bổ sung cho ô tô, các tính năng đặc biệt, các yêu cầu về thẩm mỹ,
tiện nghi, tốc độ được quan tâm rất cao. Yếu tố giá đối với nhóm người này không
quan trọng. Ngược lại, nhóm chọn ô tô vì mục đích đi lại hoặc an toàn hơn xe máy
lại không đánh giá cao các yếu tố tiện nghi, thẩm mỹ, các tính năng đặc biệt. Và
nhóm này lại rất quan tâm đến giá khi mua ô tô.
Tất cả các mục đích trên đều có thể tác động đến nhu cầu mua ô tô của
người tiêu dùng.
Sau khi nhận thức được nhu cầu mua ô tô, người tiêu dùng sẽ tìm kiếm
thông tin. Thông thường đối với những sản phẩm có giá trị lớn nhu ô tô, quá trình
tìm kiếm thông tin sẽ dài hơn hơn, và phức tạp hơn. Trong số các kênh thông tin họ
có thể tiếp cận, họ quan tâm nhất là thông tin từ người thân gia đình với mức độ
quan trọng ‘3.54’, hay ý kiến tham khảo từ bạn bè, đồng nghiệp. Kênh thông tin từ
quảng cáo trên báo chí, truyền hình không được đánh giá cao. Điều này cũng dễ
hiểu, các thông tin về ô tô trên báo chí và truyền hình không nhiều, trừ những tạp
chí chuyên về ô tô. Do đó kênh thông tin từ người thân, gia đình, bạn bè là quan
trọng đối với người tiêu dùng.
Tuy nhiên, đối với mỗi nhóm người, mức độ quan trọng của từng kênh
thông tin là khác nhau.
Cụ thể như trường hợp nhóm có mục đích mua ô tô khẳng định mình lại
quan tâm đến tư vấn của nhân viên bán hàng nhiều hơn.
63
Sau khi tìm hiểu thông tin, người tiêu dùng bắt đầu đánh giá các phương án
khác nhau. Họ đánh giá các tiêu chí dựa theo thu nhập của mình, nhu cầu sử dụng.
Ngoài ra, các đánh giá cũng phụ thuộc rất nhiều vào các yếu tố độ tuổi, giới tính và
nghề nghiệp. Như đã phân tích ở trên, các đánh giá này sẽ khác nhau ở mỗi nhóm
người tiêu dùng.
Khi quyết định mua ô tô, người tiêu dùng cũng có thể bị ảnh hưởng bởi giá
xăng dầu hay các chi phí bảo trì, chi phí bảo hiểm, chi phí đỗ xe cũng như cơ sở hạ
tầng của đường bộ. Ví dụ như giá xăng dầu được đánh giá trên mức trung bình
(3.88), tức là cũng có phần quan trọng trong việc quyết định mua ô tô hay hệ thống
đường bộ (3.98) hay bãi đỗ xe (3.89). Các yếu tố này tuy không được quan tâm
nhiều như các yếu tố về sản phẩm, nhưng cũng ảnh hưởng đến quyết định chọn
mua của người tiêu dùng.
Sau khi mua, người tiêu dùng sẽ sử dụng. Và trong số mẫu được khảo sát thì
đến 73% cho biết hài lòng về chiếc ô tô họ đang sử dụng và 23% người cho biết có
thái độ bình thường. Chỉ có 4.1% là không hài lòng, không có trường hợp nào là
không hoàn toàn hài lòng. Họ hài lòng vì xe có độ bền tốt, tiện nghi tương đối đầy
đủ, và nhất là đáp ứng được nhu cầu của họ.
64
KIẾN NGHỊ
Từ các nhận xét trên, người viết có một vài kiến nghị như sau:
Các hãng ô tô nên tập trung nhiều vào yếu tố an toàn của ô tô. Thiết kế
những chiếc ô tô đảm bảo sự an toàn cao nhất cho người sử dụng. Áp dụng những
kỹ thuật cần thiết để nâng mức độ an toàn của ô tô lên như: cửa kính điện, hệ thống
chống bó cứng phanh (ABS), hệ thống phân bố lực phanh điện tử (EBD), hệ thống
hỗ trợ lực phanh khẩn cấp (BA), túi khí an toàn, dây đai cho ghế sau, Hệ thống
kiểm soát trượt, nhưng không làm tăng chi phí của ô tô lên quá cao. Bên cạnh đó,
cũng cần cải thiện độ bền của những chiếc ô tô. Việc các nhà nhập khẩu có ý định
nhập những chiếc ô tô đã qua sử dụng với giá rẻ hoặc những chiếc ô tô có chi phí
thấp mà chất lượng không cao sẽ không được người tiêu dùng lựa chọn. Vì ngưòi
tiêu dùng dù trong nhóm đối tượng nào cũng đánh giá 2 yếu tố an toàn và độ bền
rất quan trọng.
Cũng vì giúp cho người tiêu dùng an tâm hơn về độ bền, và độ an toàn, các
hãng sản xuất nên cải tiến các chế độ bảo trì, bảo dưỡng cho khách hàng của mình.
Đồng thời tăng thời gian bảo hành nhằm giúp người mua yên tâm hơn khi mua ô tô.
Yếu tố giá cũng tác động không nhỏ đến người tiêu dùng. Do đó, việc giảm giá sẽ
tạo một lợi thế cạnh tranh rất lớn trong thị trường ô tô Việt Nam hiện nay. Các
chính sách kích thích mua ô tô cần được cải tiến hơn nữa. Các hãng sản xuất không
thể trông chờ vào chính sách cho vay để mua ô tô từ các ngân hàng, hay các
chương trình trả góp. Vì người tiêu dùng không đánh giá cao các yếu tố này. Thay
vào đó, những hãng sản xuất ô tô cần tập trung vào giảm chi phí có thể nhưng
không làm ảnh hưởng đến mức độ an toàn và độ bền của ô tô.
Người tiêu dùng cũng khá chú trọng đến vấn đề chi phí trong quá trình vận
hành ô tô. Do đó, những cải tiến có thể tiết giảm được chi phí sử dụng như xăng
dầu cũng rất quan trọng. Trong thời điểm hiện tại, nhiều hãng sản xuất đã cho ra
đời những chiếc xe áp dụng công nghệ hybrid, nhằm tiết giảm xăng dầu trong quá
trình sử dụng. Điều này cũng một phần nào đó làm hài lòng người tiêu dùng ngày
càng trở nên khó tính.
65
Nên tập trung thiết kế vào dòng ô tô phục vụ đi lại và công việc nhiều hơn
nữa. Vì đa số người mua ô tô đều có nhu cầu này. Các nhu cầu về đam mê sở thích
và khẳng định mình là rất ít. Những chiếc ô tô tập trung cho phân khúc cao cấp
không nên sản xuất tại Việt Nam, vì nhu cầu đối với dòng sản phẩm này là không
cao, vì vậy, khi tiến hành sản xuất tại Việt Nam sẽ không được lợi thế kinh tế nhờ
quy mô. Ngược lại, đối với dòng xe cao cấp này, các hãng chỉ nên nhập khẩu về với
số lượng có hạn. Những chiếc ô tô cao cấp nên tích hợp một số chức năng hiện đại,
chẳng hạn như: hệ thống cảm biến lùi, cảm biến góc, hệ thống điều khiển hành
trình cùng với những tiện nghi trên xe cũng cần được cải tiến.
Những dòng xe dành cho những người có thu nhập trung bình cũng cần
được tập trung. Nhưng không phải vì ô tô có giá thấp hơn mà các yếu tố về an toàn
và độ bền bị đánh giá thấp.
66
TÀI LIỆU THAM KHẢO
Sách
[1] Philip Kotler & Gary Amstrong (2004), Những nguyên lý tiếp thị, NXB Thống Kê.
[2] TS. Phan Thị Minh Châu (2007), Quản trị học, NXB Phương Đông.
[3] Th.S. Quách Thị Bửu Châu (2009), Marketing căn bản, NXB Lao Động.
[4] Trung Nguyên (2008), Phưong pháp luận nghiên cứu khoa học, NXB Giao Thông Vận Tải.
[5] Hoàng Trọng & Chu Nguyễn Mộng Ngọc (2008), Phân tích dữ liệu nghiên cứu với SPSS, NXB Hồng Đức.
Website
www.vietnamnet.vn
http://www.gso.gov.vn
http://www.vama.org.vn
http://xe360.vn
http://vneconomy.vn/p0c23/o-to-xe-may.htm
67
PHỤ LỤC
Phụ lục A: Bảng thăm dò
Kính chào Ông/Bà, chúng tôi là sinh viên Khoa Quản trị Kinh doanh, thuộc
trường Đại học Kinh tế Tp.HCM. Chúng tôi đang thực hiện đề tài “Các yếu tố ảnh
hưởng đến việc quyết định mua ô tô cá nhân.” Chúng tôi rất mong sự trợ giúp của
Ông/Bà để hoàn thành đề tài này. Xin lưu ý, trong cuộc khảo sát này, không có
quan điểm, thái độ nào là đúng hay sai mà tất cả đều là các thông tin hữu ích cho đề
tài. Do vậy, chúng tôi rất mong nhận được sự cộng tác chân tình nhất của Ông/Bà.
Xin Ông/Bà vui lòng trả lời những câu hỏi sau. Xin chân thành cám ơn.
1. Ông/Bà đã có ô tô cá nhân chưa hay có dự định mua ô tô cá nhân không?
Đã có ô tô Chưa có nhưng có dự định mua ô tô trong tương lai. Chưa có và cũng không có dự định mua ô tô.
Nếu đã có ô tô, xin Ông/Bà trả lời PHẦN 1 Nếu chưa có ô tô nhưng có dự định mua ô tô, xin Ông/Bà chuyển đến PHẦN 2 Nếu chưa có ô tô và cũng không có dự định mua ô tô thì xin dừng tại đây. Chân thành cám ơn
PHẦN 1: Dành riêng cho người đã có ô tô
2. Ông/Bà đã mua ô tô cá nhân được bao lâu? Dưới 6 tháng 6 tháng – 1 năm 1 năm – 2 năm Trên 2 năm
3. Hiện tại, Ông/Bà đang sở hữu bao nhiêu ô tô? 1 ô tô Từ 2 ô tô trở lên
Honda GM Daewoo Suzuki Ford BMW Huyndai
Mitsubishi Khác: 4. Hiện tại, Ông/Bà đang sở hữu ô tô hiệu gì? (có thể có nhiều lựa chọn) Mercedes – Benz Toyot a Nissan ……………………………… Rolls - Royce
5. Xin Ông/Bà cho biết mức độ hài lòng đối với ô tô mà Ông/Bà đang sở hữu Hoàn toàn Hoàn toàn hài lòng không hài lòng Không hài lòng Bình thường Hài lòng Lý do: .........................................................................................................................................
6. Ông/Bà có dự định mua thêm ô tô hay không?
68
Có Không
7. Ông/Bà có dự định bán chiếc ô tô đang sở hữu để thay bằng ô tô mới không? Có Không Lý do: .........................................................................................................................................
Xin trả lời tiếp PHẦN 2
PHẦN 2: Dành chung cho người đã có ô tô hoặc chưa có nhưng dự định mua ô tô
8. Mục đích chính (một lựa chọn) của việc mua/dự định mua ô tô cá nhân của
An toàn hơn xe máy Khẳng định mình Ông/Bà là: Phục vụ đi lại/công việc Đam mê/Sở thích Khác: ...................................................................................................................................
9. Ô tô mà Ông/Bà đã mua / dự định mua là loại: Mới 100% Đã qua sử dụng
10. Số chỗ ngồi của ô tô mà Ông/Bà đã mua / dự định mua: 7 chỗ 5 chỗ Khác: .....................................................
11. Khi mua / dự định mua ô tô, Ông/Bà sử dụng nguồn tài chính từ: Tiền vay Ngân hàng Vay từ người thân, gia đình, bạn
Thu nhập cá nhân Khác bè
12. Khi mua / dự định mua, Ông/Bà thanh toán chi phí mua ô tô theo dạng: Trả 100% Trả góp nhiều kỳ
13. Khi mua / dự định mua, Ông/Bà muốn: Có ngay ô tô muốn mua tại đại lý Có thể chờ ô tô được nhập khẩu
Nếu có thể chờ ô tô được nhập khẩu, xin Ông/Bà cho biết lý do: ............................................... .............................................................................................................................................................. PHẦN 3: Phần đánh giá Xin Ông/Bà vui lòng cho biết tầm quan trọng của các yếu tô sau đây khi quyết định mua ô tô cá nhân.
Có 5 mức độ: Từ (1): Rất không quan trọng cho đến (5): Rất quan trọng
NỘI DUNG ĐÁNH GIÁ
Rất không quan trọng
Rất quan trọng
1 1 1 1 2 2 2 2 3 3 3 3 4 4 4 4 5 5 5 5 1. Sự an toàn của ô tô cá nhân 2. Dung tích xi lanh lớn 3. Tốc độ tối đa cao 4. Thời gian tăng tốc từ0–100(km/h) ngắn
69
5. Có tiện nghi tích hợp trên ô tô (TV, VCD, CD, hệ thống điều hòa...)
nhiên liệu (dưới 1 1 1 1 1 1 1 2 2 2 2 2 2 2 3 3 3 3 3 3 3 4 4 4 4 4 4 4 5 5 5 5 5 5 5 6. Độ bền cao 7. Xe có hộp số tự động 8. Thiết kế nội thất sang trọng 9. Ghế ngồi thoải mái, dễ điều khiển 10. Ô tố có hệ thống dẫn động bốn bánh 11. Tiết kiệm 10L/100km)
12. Thân thiện với môi trường theo tiêu chuẩn Euro 2, Euro 3, Euro 4
1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 3 3 3 3 3 3 3 3 3 3 3 3 3 4 4 4 4 4 4 4 4 4 4 4 4 4 5 5 5 5 5 5 5 5 5 5 5 5 5 13. Khả năng lội nước của ô tô 14. Ô tô có cảnh báo chống trộm 15. Màu sắc ô tô 16. Kiểu dáng ô tô 17. Kích thước ô tô 18. Model của ô tô 19. Thương hiệu nổi tiếng 20. Sản xuất tại nước ngoài 21. Thời gian bảo hành 22. Chế độ bảo trì của hãng sản xuất 23. Giá 24. Các hình thức quảng cáo trên ti vi, báo chí… 1 2 3 4 5 25. Các chương trình khuyến mại, giảm giá
1 2 3 4 5 26. Dịch vụ hỗ trợ của đại lý, chế độ hậu mãi 1 2 3 4 5 27. Ý kiến tham khảo của người thân, gia đình
1 2 3 4 5 28. Ý kiến tham khảo của bạn bè, đồng nghiệp 1 2 3 4 5 29. Tư vấn từ nhân viên bán hàng của các đại lý 1 2 3 4 5 30. Ý kiến của các diễn đàn về ô tô trên Internet 1 2 3 4 5 31. Lãi suất ngân hàng khi cho vay mua ô tô 1 2 3 4 5 32. Thời gian trả góp (khi mua ô tô trả góp)
1 2 3 4 5 33. Lãi suất khi trả góp (khi mua ô tô trả góp)
70
1 1 1 1 1 1 2 2 2 2 2 2 3 3 3 3 3 3 4 4 4 4 4 4 5 5 5 5 5 5 34. Giá xăng dầu 35. Chi phí đỗ (đậu xe) 36. Chi phí bảo trì, bảo dưỡng hằng năm 37. Chi phí bảo hiểm xe 38. Hệ thống đường bộ 39. Bãi đỗ (đậu) ô tô
PHẦN 4: Phần thông tin chung Nam Nữ 14. Giới tính:
15. Độ tuổi: Dưới 25 35 – 45 25-35 Trên 45
16. Xin vui lòng cho biết Ông/Bà là:
Làm việc tự do Nhân viên văn phòng Giám đốc, trưởng phòng (hay tương đương) Doanh nhân Khác: ...........................................
5 triệu – 10 triệu Trên 10 triệu – 20 triệu
Trên 20
17. Xin Ông/Bà cho biết tổng thu nhập hàng tháng của Ông/Bà (bao gồm cả thu
nhập phụ): Dưới 5 triệu triệu
Chân thành cám ơn Ông/Bà đã giúp đỡ chúng tôi trong việc hoàn thành bảng thăm dò này!
71
Phụ lục B:
Kết quả phân tích
1. Giới tính
Gioi tinh
Total
nam Row %
nu Row %
Count
Col % Count
Col %
Count Row % Col %
da co o to
59 79.7%
61.5%
15 20.3%
55.6%
74 100.0%
60.2%
Phan loai mau
37 75.5%
38.5%
12 24.5%
44.4%
49 100.0%
39.8%
du dinh mua o to
Total
96 78.0% 100.0%
27 22.0% 100.0%
123 100.0% 100.0%
Gioi tinh
nu
22.0%
nam
78.0%
72
2. Độ tuổi
Phan loai mau
Total
da co o to
du dinh mua o to
Count Row % Col % Count Row % Col %
Count Row % Col %
Tuoi Duoi 25
6
40.0%
8.1%
9
60.0%
18.4%
15 100.0%
12.2%
25-35
12
48.0%
16.2%
13
52.0%
26.5%
25 100.0%
20.3%
35-45
42
79.2%
56.8%
11
20.8%
22.4%
53 100.0%
43.1%
tren 45
14
46.7%
18.9%
16
53.3%
32.7%
30 100.0%
24.4%
Total
74
60.2% 100.0%
49
39.8% 100.0%
123 100.0% 100.0%
Tuoi
Duoi 25
12.2%
tren 45
24.4%
25-35
20.3%
35-45
43.1%
73
3. Nghề nghiệp
Phan loai mau
Total
du dinh mua o to
da co o to Row %
Count
Col % Count Row % Col %
Count Row % Col %
8 100.0%
16.3%
8 100.0%
6.5%
Nghe nghiep
3 17.6%
4.1%
82.4%
28.6%
17 100.0%
13.8%
14
Lam viec tu do Nhan vien van phong Doanh nhan
41 80.4%
55.4%
19.6%
20.4%
51 100.0%
41.5%
10
27 75.0%
36.5%
9
25.0%
18.4%
36 100.0%
29.3%
Giam doc truong phong khac
3 27.3%
4.1%
72.7%
16.3%
11 100.0%
8.9%
8
Total
74 60.2% 100.0%
39.8% 100.0%
123 100.0% 100.0%
49
Nghe nghiep
khac
8.9%
Giam doc truong phon
Lam viec tu do Sinh vien
29.3%
6.5%
Nhan vien van phong
13.8%
Doanh nhan
41.5%
74
4. Thu nhập
Phan loai mau
Total
da co o to
du dinh mua o to
Count Row % Col % Count Row % Col %
Count Row % Col %
thu nhap duoi 5 trieu
6
37.5%
8.1%
62.5%
20.4%
16 100.0%
13.0%
10
5 - 10 trieu
6
30.0%
8.1%
70.0%
28.6%
20 100.0%
16.3%
14
10-20 trieu
3
13.0%
4.1%
87.0%
40.8%
23 100.0%
18.7%
20
tren 20 trieu
59
92.2%
79.7%
7.8%
10.2%
64 100.0%
52.0%
5
Total
74
60.2% 100.0%
49
39.8% 100.0%
123 100.0% 100.0%
thu nhap
duoi 5 trieu
13.0%
5 - 10 trieu
16.3%
tren 20 trieu
tren 15 trieu
52.0%
10-20 trieu 10-15 trieu
18.7%
75
Muc dich su dung oto
5. Mục đích chính sử dụng ô tô
Frequency
Percent
Valid Percent
Cumulative Percent
phuc vu di lai
Valid
78
63.4
63.4
63.4
an toan
18
14.6
14.6
78.0
dam me/so thich
21
17.1
17.1
95.1
khang dinh minh
6
4.9
4.9
100.0
Total
123
100.0
100.0
Muc dich su dung oto
khang dinh minh
4.9%
dam me/so thich
17.1%
an toan
phuc vu di lai
14.6%
63.4%
76
Loai o to
6. Loại ô tô mới 100% hay đã qua sử dụng
Frequency
Percent
Valid Percent
Cumulative Percent
moi 100%
Valid
101
82.1
82.1
82.1
22
17.9
100.0
17.9
da qua su dung Total
123
100.0
100.0
Loai o to
da qua su dung
17.9%
moi 100%
82.1%
So cho ngoi
7. Số chỗ ngồi trên ô tô
Frequency
Percent
Valid Percent
Cumulative Percent
Valid
5 cho
59
48.0
48.0
48.0
7 cho
62
50.4
50.4
98.4
khac
2
1.6
1.6
100.0
Total
123
100.0
100.0
77
8. Hình thức thanh toán mua ô tô
Thanh toan chi phi
Frequency
Percent
Valid Percent
Cumulative Percent
tra 100%
Valid
86
69.9
69.9
69.9
37
30.1
100.0
30.1
tra gop nhieu ky Total
123
100.0
100.0