1
TRƯỜNG ĐH THỦ ĐÔ HÀ NỘI
KHOA KHOA HỌC XÃ HỘI
NGUYỄN HẢI LINH
THIẾT KẾ DẠY HỌC THEO CHỦ ĐỀ VĂN CHÍNH LUẬN
TRUNG ĐẠI (CHIẾU-HỊCH-CÁO) Ở THCS
KHÓA LUẬN TỐT NGHIỆP
CHUYÊN NGÀNH: SƯ PHẠM NGỮ VĂN
GIẢNG VIÊN HƯỚNG DẪN: Th.S Nguyễn ThMai Anh
Hà Nội, tháng 5 năm 2019
2
MỤC LỤC
Trang phụ bìa ………………………………………………………………….1
Mục lục …………………………………………………………………………2
Li cám ơn ………………………………………………………………………5
Danh mục các kí hiu, các chữ viết tắt …………………………………………6
PHẦN M ĐẦU ……………………………………………………………7
1. Lí do chọn đề tài ………………………………………………………………
2. Lịch sử nghiên cứu vn đề ……………………………………………….…9
3.Đối tượng và phạm vi nghiên cứu ……………………………………………14
3.1.Đối tượng nghiên cứu …………………………………………………………
3.2.Phạm vi nghiên cứu …………………………………………………………
4. Mc đích và nhiệm vụ nghiên cứu ……………………………………………
4.1. Mục đích nghiên cứu …………………………………………………………
4.2. Nhiệm vụ nghiên cứu ………………………………………………………
5. Phương pháp nghiên cứu ……………………………………………………15
6. Cấu trúc của luận văn ………………………………………………………
PHẦN NỘI DUNG …………………………………………………………16
CHƯƠNG I: SỞ LUẬN THỰC TIỄN CỦA VIỆC DẠY HỌC
THEO CHỦ ĐỀ VĂN CHÍNH LUẬN TRUNG ĐẠI CHIẾU – HỊCH – CÁO
TRONG CHƯƠNG TRÌNH NGỮ VĂN LỚP 8 Ở THCS ……………………
1.1.Cơ sở lí luận về dạy học theo chủ đề …………………………………………
1.1.1.Khái nim dạy học theo chủ đề ……………………………………………
1.1.2. Những ưu thế ca việc dạy học theo chủ đề so với dạy học truyn thống
hin nay ………………………………………………………………………17
1.1.3. Các đặc trưng cơ bản của dạy học theo chủ đề …………………………
1.1.3.1. Mục tiêu của dạy học theo chủ đề ………………………………………
1.1.3.2. Vai trò ca GV …………………………………………………………
1.1.3.3. Vai trò ca HS …………………………………………………………21
1.2. Các phương pháp, hình thức tổ chức, phương tiện dạy học, kiểm tra đánh giá
được sử dụng trong thiết kế bài dạy học theo chủ đề …………………………
1.2.1. Phương pháp dạy học……………………………………………………
1.2.2. Hình thức tổ chức dạy học………………………………………………22
3
1.2.3. Phương tiện dạy học ………………………………………………………
1.2.4. Kim tra đánh giá …………………………………………………………
1.3. Các bước thiết kế dạy học theo chủ đề ……………………………………23
1.3.1. Các bước chun bị và thực hin dạy học theo chủ đề …………………
1.3.1.1. Chọn nội dung có thể tổ chức dạy học theo chủ đề ………………………
1.3.1.2. Tố chức li ni dung học phù hợp với dạy học theo chủ đề ……………
1.3.1.3. Xây dựng bộ câu hỏi định hướng ………………………………………
1.3.1.4. Thiết kế tài liu hỗ trợ ……………………………………………………
1.3.2. Tiến trình dạy học cụ thể cho chủ đề học tập ……………………………25
1.4. Đặc trưng thi pháp của văn chính luận trung đại ( Chiếu-Hịch-Cáo) ……27
1.4.1. Tuân thủ theo tính quy phạm ………………………………………………
1.4.1.1. Khái niệm quy phạm ……………………………………………………
1.4.1.2. Quan niệm và ý thức nghệ thuật …………………………………………
1.4.1.3. Tư duy ngh thuật ……………………………………………………28
1.4.1.4. Quan niệm thm m………………………………………………29
1.4.2. Kết cấu ………………………………………………………………30
1.4.3. Ngôn ngữ nghệ thuật …………………………………………………32
1.4.4. Tính lập luận ………………………………………………………………
CHƯƠNG II: ĐỊNH HƯỚNG THIẾT KẾ DẠY HỌC THEO CHỦ ĐỀ
VĂN CHÍNH LUẬN TRUNG ĐẠI CHIẾU HỊCH CÁO TRONG
CHƯƠNG TRÌNH NGỮ VĂN 8 Ở THCS …………………………………36
2.1. Hướng dẫn học sinh hiểu được bối cảnh lịch s- tác giả - tác phẩm n học
trung đại gắn vi các sự kin trọng đại ca đất nước thi bấy giờ ………………
2.2. Xây dựng cuộc thi phim tài liệu tích hợp tri thức khoa học lịch sử - khoa học
văn học …………………………………………………………………………37
2.3. Xây dựng sơ đồ tư duy về cách lập lun của các văn bản chính lun trung
đại ………………………………………………………………………………38
2.4. Liên hệ nội dung tác phẩm với cuộc sống thực tại ………………………39
2.5. Xây dựng dự án học tập ……………………………………………………
2.5.1. Dự án học tập một trang …………………………………………………
2.5.2. Dự án sân khu hóa ……………………………………………………40
2.5.3. Dự án xem tuồng chèo cải lương ………………………………………42
4
2.6. Sử dụng chiến thuật đọc hiểu văn bản ………………………………………
2.6.1. Chiến thuật tổng quan v văn bản …………………………………………
2.6.2. Chiến thuật kết nối trước khi học ………………………………………44
2.6.3. Chiến thuật “Think aloud” - cuốn phim trí óc …………………………45
CHƯƠNG 3: XÂY DỰNG CH ĐỀ DẠY HỌC VĂN CHÍNH LUẬN
TRUNG ĐẠI CHIẾU HỊCH CÁO TRONG CHƯƠNG TRÌNH NGỮ
VĂN 8 – TẬP 2 ……………………………………………………………49
3.1. Xây dựng chủ đề dạy học ……………………………………………………
3.2. Biên soạn câu hỏi / bài tập ……………………………………………51
3.3. Thiết kế tiến trình dạy học ………………………………………………59
PHẦN KẾT LUẬN ……………………………………………………………94
TÀI LIỆU THAM KHẢO ……………………………………………………95
PHỤ LỤC ………………………………………………………….…………99
5
LỜI CÁM ƠN
Tôi xin trân trọng cảm ơn giáo hướng dẫn ThS. Nguyễn Thị Mai Anh đã
nhiệt tình hướng dẫn tôi trong quá trình hoàn thành khóa luận tốt nghiệp.
Tôi xin bày tỏ lòng biết ơn sâu sắc tới các thầy giáo của trường Đại học
Thủ Đô Nội nói chung các thầy giáo Khoa KHXH của trường Đại học
Thủ Đô Hà Nội nói riêng đã nhiệt tình giảng dạy tôi trong suốt 3 năm học.
Tôi xin chân thành cảm ơn bố mẹ đã động viên, khích lệ tôi, tạo điều kiện tốt
nhất để tôi hoàn thành nhiệm vụ của mình. Tôi xin chân thành cảm ơn những
người bạn tốt đã tin ởng, cùng tôi chỉa sẻ, ợt qua những khó khăn trong học
tập và cuộc sống.
Dù đã cố gắng thực hiện và hoàn thành luận văn bằng tất cả tâm huyết và nỗ
lực của mình nhưng luận văn skhông tránh khỏi những thiếu sót. Rất mong
nhận được ý kiến đóng góp chân thành của quý thầy cô.
Hà Nội, ngày 26 tháng 3 năm 2019
Người thực hiện
Nguyễn Hải Linh