Khóa luận tốt nghiệp Văn học: Từ Hán Việt trên báo Bạc Liêu

Chia sẻ: Tiêu Sở Hà | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:84

Thêm vào BST

Báo xấu

20
lượt xem 10
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Khóa luận tốt nghiệp Văn học: Từ Hán Việt trên báo Bạc Liêu được thực hiện với mục tiêu nhằm thông qua khảo sát thực tế từ Hán Việt trên báo Bạc Liêu để có những kết quả trong việc sử dụng từ Hán Việt của các nhà báo trên địa bàn tỉnh. Việc thống kê sự xuất hiện của từ Hán Việt nhằm giúp chúng tôi có cách nhìn toàn diện về những yếu kém và các lỗi thường gặp trong việc hiểu và sử dụng từ Hán Việt, từ đó rút ra một số nhận xét bước đầu. Mời các bạn cùng tham khảo!

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Khóa luận tốt nghiệp Văn học: Từ Hán Việt trên báo Bạc Liêu

TRCtfNG 901 HOC VO TRtfCfMG TOflN KHOA KHOA HOC CO BAN KHOA LUAN TOT NGHIEP CHUYEN NGANH VAN HOC TIT HAN VIET TREN BAO BAC LIEU Giang vicn hiring dan: Sinh vicn thirc hien: PGS. TS NGUYEN VAN Nd LE VAN HIEU "^^ rytf VI Hau Giang, thdng 06 nam 2012
LOI CAM TA so^c# Truac tien, em gui lai cam ta chan thanh, sau sic nhat den thay giao, Pho Giao su Tien si Nguyen Van No nguai da tan tinh giup da, huang dan em trong suot qua trinh thuc hien khoa luan. Em cung xin bay to lai cam ta sau sac tai nhung thay, co giao da giang day cho em trong suot bon nam qua, nhung kien thuc ma em nhan dugc tren giang duang dai hoc la hanh trang giup em vung buac trong tuang lai. Em cung muon gui lai cam ta den cac co chu, anh chi trong Ban bien tap Toa soan bao Bac Lieu da tan tinh cung cap nhung thong tin bao chi bo ich cho em trong qua trinh thuc hien khoa luan. Cuoi cung, em muon gui lai cam ta chan thanh nhat den cha me, nhung nguai da kip thai dong vien, giup da em vuat qua kho khan trong cuoc song. Bac Lieu, ngay 15 thang 6 nam 2012 Sinh vien thuc hien Le Van Hieu
LOI CAM DOAN Toi xin cam doan rang luan van nay la do chinh toi thuc hien, cac so lieu thu thap va ket qua phan tich trong luan van la trung thuc, khong trung vai bat cu de tai nghien cuu khoa hoc nao. Sinh vien thuc hien Lc Van Hieu
PHIEU DANH GIA LUAN VAN TOT NGHIEP (Giang vien hw&ng dan) 1. GlANG VIEN HUONG DAN: NGUYEN VAN NO 2. SINH VIEN THUC HIEN: LE VAN HIEU 3. MSSV: 0856010014 KHOA: I TEN DE TAI: TU' HAN VIET TREN BAO BAC LIEU NHAN XET CUA GIANG VIEN HUONG DAN 1. Danh gia chung qua trinh lam luan van tot nghiep: 1.1. Chuyen can: 1.2. Thai do: 1.3. Khac: 2. Danh gia luan van: 2.1. Dat van de (theo 5 buac): 2.2. Noi dung chinh: in
2.3. Chu thich, thu muc: 2.4. Hinh thuc trinh bay: 2.4.1. Dung lugng (trang): 2.4.2. Khuonkho: 2.4.3. In an: 2.4.4. Trinh bay: 2.4.5. Chinh ta, ngu phap: 3. Danh gia, xep loai: Danh gia: Xep loai: Can tha, ngay thang nam 20L Giang vien huang dan (Ki va ghi ro ho ten) Nguyen Van Na IV
TOM TAT NOI DUNG CHINH Phan torn tat ngi dung chinh dugc chung toi trinh bai trong ba van de sau day: Ngi dung dau tien chung toi xin dugc trinh bay la cac khai niem ve tu Han Viet, lich su hinh thanh va qua trinh phat triSn bao Bac Lieu. Ve khai niem tu Han Viet, tu Han Viet vai nhieu khai niem khac nhau ciia nhieu nha nghien cuu khac nhau nhu: Bui Due Tjnh, Nguyen Nhu Y, Nguyen Thien Giap, Nguyen Van Khang... tu nhung ket qua nghien cuu tren cho chung ta thay rang tu Han Viet co nhieu each hieu a tung khia canh khac nhau, dan den nhung quan diem khac nhau. Tuy nhien, theo quan diem ciia Nguyen Van Khang, "7iV Han Viet la tir muon ciia tieng Han, duac doc bang each doc Han Viet, viet bang chu quoc ngu: Cdch doc Han Viet la he thong each doc ciia nguai Viet doi vai chit Han, duac xdy dung tren co so ngu dm tieng Han thai trung dai (khodng the ky thu VII)...'' va " nha co he thong cdch doc Han Viet ma trong tieng Viet co mot khoi luang khd Ian cac tir Han Viet, vi du nhu: dong, tdy, nam, bac, dong, tinh, hod binh, kien thiet, binh minh..." [10, tr. 50]. Chung toi cung tan thanh theo quan diem nay. Con ve lich su hinh thanh va qua trinh phat trien bao Bac Lieu dugc chung toi tim hieu, due ket qua tung tran duang vai su thang tram, phat trien cua chung. Dieu chung toi muon khang dinh vai cac ban rang bao Bac Lieu cung nhu cac ta bao cap tinh khac, deu dugc ban dgc don nhan rat nong nhiet, ho da dam truyen tai nhirng van de buc xuc cua xa hoi cua dat nuac den ban dgc, va la nguai ban trung thanh vai ban doc, vai y chi ciia nhan dan trong ngoai tinh ma hg co djp phan anh. Bao Bac Lieu, tuy la ljch su hinh thanh va qua trinh phat trien khong lau nhung nhung gi dat dugc trong nhung nam qua la rat Ion. Tu ta bao it nguai biet den thi gia dugc ban dgc trong va ngoai tinh don nhan. Bao Bac Lieu khong ngung tang len ca ve so lugng, Ian chat lugng. Phuc vu tot nhu cau ciia ban doc. Ngi dung thu hai la gia tri van dung tu Han Viet tren bao Bac Lieu. Day la ngi dung dugc chung toi trinh bay rat can than, kT luang trong phan chuong 2 ciia luan van. Chuong nay, chung toi da tien hanh su dung phuong phap phan tich tu Han Viet co tu thuan Viet co nghTa tuang duang, sau do, chung toi con dung phuang phap so sanh, doi chieu vai nhau nham dim ra cai nhin dung dan ve each v
su dung tu Han Viet dugc dung trong bao Bac Lieu. Ngoai ra chung toi con dung cac phuang phap phu khac nhu: liet ke,... Vi du: "... Phat huy vai tro, tiem ndng, sire sang tao va khd ndng dong gop cao nhat ciia phu nu trong thai ki day mqnh cons: nghiep hoa, hien dai hoa dat nude va hoi nhdp quoc te". (Muc PACE, so 2064, ngay 13/3/2012, tr. 3). Hai cum tu hien dai hoa, cong nghiep hoa mang sac thai bieu cam duang tinh, co tinh chat thanh nha. Tuy nhien, khi dua cong nghiep hoa di cung hien dai hoa cho ta thay su can xung song doi ciia hai cum tu nay, lam cho ngon ngu bao chi trang trgng, the hien dugc thu ngon ngu mai, cau van them sinh dong, sac net vai phong each the hien ro rang. Day co the xem nhu cum tu khuon mau co cong nghiep hoa thi se co hien dai hoa. Chinh yeu to nay lam cho thong tin dua den ban dgc nhanh ggn hon, chuan xac han, khong lam mat thai gian cho nguai the hien cung nhu nguai tiep nhan van ban. Qua phan tich danh gia nhu tren giup cho chung toi rut ra bai hgc kinh nghiem, tranh dugc nhung sai sot trong viec van dung tu Han Viet tren cac ngon ngu bao chi va ca trong giao tiep hang ngay khi co tu Han Viet xuat hien. Ngi dung cuoi cung, chiing toi cung tien hanh phan tich danh gia sau do dung cac thao tac so sanh, doi chieu,... de tu do rut ra dugc nhung thanh cong va han che trong qua trinh van dung tu Han Viet tren bao Bac Lieu. Dong thai, neu len mot van de hien nay la giu gin su trong sang tieng Viet. *** vi
MUCLUC %r>'. J, OS Trang Modau 1 1. Ly do chgn de tai 1 1.1. Ly do khach quan 1 1.2. Ly do chu quan 2 2. Lich su van de 3 3. Miic tieu va pham vi nghien cuu 4 3.1. Muc tieu nghien cuu 4 3.2. Doi tugng va pham vi nghien cuu 4 3.2.1. Doi tugng nghien cuu 4 3.2.2. Pham vi nghien cuu 4 4. Phuong phap nghien cuu 5 5. Cau true luan van 5 Chuong 1: Khai quat ve tir Han Vict va bao Bac Lieu 6 1.1. Khai quat ve tu Han Viet 6 1.1.1. Khai niem 6 1.1.2. Nguon goc 8 1.1.3. Dae diem 11 1.1.4. Gia tri van dung 14 1.2. Vai net ve bao Bac Lieu 19 1.2.1. Lich su hinh thanh va phat trien 19 1.2.2. Dae diem ciia bao Bac Lieu 22 Chuong 2: Dae diem ciia tir ngu- bao chi va van dung tir Han Viet tren bao Bac Lieu 28 2.1. Dae diem ciia tu ngu bao chi 28 2.1.1. Tir ngu trong cac bai tin 28 2.1.2. Tu ngu trong cac bai phong van, phong su 29 2.1.3. Til ngu cac mau quang cao 30 2.1.4. Tu ngu ket hgp giua yeu to thuan Viet va Han Viet 31 2.1.5. Tir ngu viet tat, each noi tat 31 vn
2.1.6. Tu ngu trong cac tieu pham 32 2.2. Viec van dung tir Han Viet tren bao Bac Lieu 33 2.2.1. Khai quat chung 33 2.2.2. Khao sat viec van dung tir Han Viet tren cac van ban bao chi 34 Chuong 3: Nhung thanh cong va han che ciia viec sir dung tir Han Viet tren bao Bac Lieu 43 3.1. Thanh cong 43 3.2. Han che 50 Ket luan 55 Bang thong ke tir Han Viet xuat hien tren bao Bac Lieu co sir doi chieu vai tir thuan Viet 58 **** v in
Tir Han Viet tren bao Bac Lieu QUY U'OC VIET TAT 1. Ten bao va cac quy uoc trong van ban bao chi - Bao BL - Bao Bac Lieu - CB- PV- NV - Can bo- phong vien- nhan vien - TTTS Tin tire, thai sir - TTQC Thong tin, quang cao - PACL - Phan anh cong luan - PT- TH - Phat thanh- truyen hinh 2. Cac quy uoc viet tat khac - BCH - Ban chap hanh - BDTX - Boi duang thuang xuyen - CSDTTP - Canh sat dieu tra toi pham - CNVC- LD - Cong nhan vien chirc- lao dong - DTTP - Dieu tra toi pham - UBND - Uy ban nhan dan - TB- VP - Thong bao- van phong - QSDD Quyen sir dung dat - GV THPT - Giao vien Trung hgc pho thong - TNCS Thanh nien cong san - NTTS - Nuoi trong thiiy san - NN & PTNT - Nong nghiep & phat trien nong thon - VH- TT va DL Van hoa- Thong tin va Du lich **** GVHD: Nguyen Van Na ix SVHT: Le Van Hicki
Tir Han Viet tren bao Bac Lieu MO DAU l.LYDOCHONDETAI 1.1. Ly do khach quan Viet Nam trong the ki 21 dang tren da phat trien toan dien. Mot trong nhung van de trgng tarn la day manh giao due nham thuc hien muc tieu ca ban ciia Dang va Nha nuac ta de ra: nang cao dan tri, dao tao nhan lire va b6i duang nhan tai; cot loi ciia viec day manh giao due la cai tien phuong phap, nang cao chat lugng day va hgc. Doi vai hgc sinh, sinh vien van de sir dung dung ngon ngu tieng Viet ciing la mot van de het sire kho khan. Mac du, a moi cap hgc, bg mon tieng Viet deu dugc dua vao giang day song song vai nhung bo mon khac, trong do co mot so bai day ve tu Han Viet, song, nhin chung mot so hgc sinh, sinh vien da hieu sai nghla ciia til' Han Viet dan den truong hgp ngg nhan dang tiec khi dat cau, ngay ca nhung sinh vien Dai hgc chuyen nganh Ngir van. Co the ke ra day mot so loi thuang gap nhu: - Diing tir sai phong each: Vidu,: Ong ay bi benh da hy sinh horn qua (bai lam ciia hgc sinh). Thay vi noi: Ong ay bi benh da tir trdn horn qua. Vi du2: Cha toi dang trims tu lai can phong.( bai lam ciia sinh vien) Thay vi noi: Cha toi dang sua chira lai can phong. - Sir dung tir khong dung: Vi du3: Nha van phai xdm nhdp vao hien thuc dai song de tim tu lieu (bai lam ciia hgc sinh). Thay vi noi: Nha van phai thdm nhdp vao hien thuc dai song de tim tu lieu. Nguyen nhan la do cac ban khong hieu, hieu sai nghTa cung nhu pham vi sir dung ciia tu Han Viet, dua vao mot van canh khong hop phong each. Nhu vay, muon tao lap van ban dung thi nguai noi (viet) can co mot von tir vung Han Viet phong phii va phai hieu dugc pham vi sir dung ciia tir Han Viet de sir dung cho phii hgp. GVHD: Nguyen Van Na 1 SVTH: Le Van Hieu
Tir Han Viet tren bao Bac Lieu Con thuc te, do nhieu nguyen nhan khac nhau, ca khach quan Ian chu quan, ma mot bo phan nho nha bao chi mai chu trgng tai noi dung chu chua de y gi tai hinh thirc dien dat thong tin. Bai vay, ho vo tinh bo qua cac loi ve ngon tu a moi cap do: tir, cau, doan, tham chi ca bo cue van ban. Khong noi dau xa, ngay ca bao Van nghe, ca quan trung urong ciia Hoi Nha van Viet Nam, dien dan ciia cac bac thay ve ngon tir cting mac cac loi nhu: Chinh ta thieu chuan xac, cau thieu thanh phan nong cot, tir dung khong diing nghTa [15, tr. 11-14]. Nhung sai sot nhu vay gay ra nhung tac hai nghiem trgng vo cimg, lam hieu qua tiep nhan thong tin bi giam sut, lam cho nguai dgc kho hieu, hieu nham, hieu sai van de. Vi du4: Dem Gala vai " Uoc gi", My Tarn da lam that vons vi sir cu mon cua bai hat cung nhu mot phong each bieu dien nham chan" (Van hoa). Thay vi viet: Dem Gala vai "U'ac gi", My Tarn da lam khan gia that vgng vi sir cu mon ciia bai hat..." Trong khi, phuong tien thong tin dai chiing dugc nhieu nguai quan tarn, tim hieu; them vao do, chung thuang dugc coi la chinh xac nhat trong viec dung ngon tir. Chinh vi the, cac sai sot ve mat nay ciia cac phuong tien thong tin dai chung rat nhanh chong tra thanh sai sot chung ciia toan xa hoi. Tir day, nay sinh mot van de kha quan trgng nhung chua dugc quan tarn dung mire: van de trach nhiem cua nha bao trong viec noi dung va viet dung, nham gop phan gift gin sir trong sang ciia tieng Viet, va cimg co nghla la gop phan giu gin ban sac van hoa dan toe. 1.2. Ly do chu quan Qua hgc tap bg mon Han Norn va ngon ngu a truang dai hgc, chiing toi nhan thay tu Han Viet co rat nhieu dieu hay, no dong gop khong nho cho viec hgc tap bg mon Ngir van. Do vay, thiet nghT, khi hgc tap mon Ngu van, cac ban nen phai co von tir Han Viet nhat dinh va co kha nang giai thich tir Han Viet de tiep thu cac tac pham van hgc Viet Nam trung dai, van hgc Trung Quoc va nhat la sir dung chiing trong giao tiep cuoc song, trong ngon ngu bao chi sau khi ra truang la rat can thiet. Chinh vi vay, chiing toi chon lam de tai nghien cuu ciia minh la: TU' HAN VIET TREN BAO BAC LIEU. Qua nghien ciru, de tai se cho chiing ta biet dugc viec sir dung tir Han Viet tren cac to bao noi chung va tren bao Bac Lieu noi rieng, nhirng loi thong thuang gap phai. Tu do, dua ra dinh hirong cho each dien dat ciia minh khi sir dung tir GVHD: Nguyen Van No 2 SVTH: Le Van Hi£u
Tir Han Viet tren bao Bac Lieu Han Viet tren bao, tren van ban. Dong thai, giiip moi nguai am hieu han ve tir Han Viet vai net dac sac ciia no. No con la diem khai dau cho kha nang thich irng vai moi truang tu nghien cuu ciia toi trong ltnh vuc khoa hoc. Day cung la so thich, la dieu kien cho toi tien tai nghien cuu xa han nira trong ITnh vuc khoa hgc ma toi cam thay yeu thich. 2. LJCHSU VANDE Tren thuc te, truac nay da co mot so cong trinh nghien ciru, hoi thao ban ve tir Han Viet sir dung trong bao a nhieu khia canh khac nhau: Tac gia Pham Anh Tii, Chu Bich Thu trong quyen 'Tieng Viet va chir viet" da cho chiing ta mot so nhan xet ve each sir dung tu ngu moi trong bao The Thao va Van Hoa (tir nam 2000 den 3/2005) [20, tr. 111- 119]. Trong do co de cap tai tu Han Viet dugc phan loai theo nguon goc ciia chiing. Con Trinh Sam trong "Hoi thao Giao Due ngon ngu1 tai Viet Nam" vai bai viet "Dac diem ngon ngir bao chi nhin tir boat dong bao chi a Thanh Pho Ho Chi Minh".[\l, tr. 400- 460]. Lai de cap den nhung dac diem ciia tu ngu, trong do co tir Han Viet va cac lap tir Han Viet dirge cau tao moi. Tac gia Dang My Hanh, trong "Ngir hoc tre 2007", cho chiing ta co each nhin ve vai tro ciia nha bao trong viet giu gin sir trong sang cua Tieng Viet- yeu cau cap thiet ciia bao chi Viet Nam trong thai ki hoi nhap hien nay: mot so thieu sot thuang gap va nhirng nguyen nhan chii yeu. [7, tr. 80]. Ngoai ra, An Chi cung trong "Hoi thao Giao Due ngon ngir tai Viet Nam " da chii y ban den chu de tac hai ciia nhirng cai sai ve ngon ngir tren cac phuong tien thong tin dai chiing. [8, tr. 15]. Ben canh do, con co cac cong trinh khao sat tir Han Viet a cac phuong dien cung dugc nghien ciru rat phong phii nhu: Dang Dire Sieu trong quyen "Day va hoc tir Han Viet a truang Pho thong" da chii y nghien ciru a khia canh nhan dien tir Han Viet qua cai nhin lich sir de tu do de ra phuong huang nam vung von tir Han Viet. Mot so tac gia khac thi lai nghien ciru tim ra meo de giai nghTa tir Han Viet nhu a quyen "Meo gidi nghia tir Han Viet va chira loi chinh ta" ciia tac gia Phan Nggc, ... Tac gia Nguyen Tai Can trong quyen "Sir hinh thanh cdch doc Han Viet" lai chii y a phuong dien each dgc va xuat xir ciia each dgc Han Viet. Ngoai ra, chiing ta con thay bai nghien ciru ciia tac gia Nguyen Van Khang: "He thong kien thirc GVHD: Nguyen Van Na 3 SVTH: Le Van Hieu
Tir Han Viet tren bao Bac Lieu tieng Viet trong nha truang ", de cap den phuong phap day hgc tu Han Viet hien nay a nha truang pho thong, dieu do ggi ma cho de tai ciia chiing toi rat nhieu. Mac du, sir quan tarn nghien cuu ve tir Han Viet tuong doi phong phii, deu khap cac mat, nhung de khao sat tir Han Viet tren mot dja ban cu the, tren bao Bac Lieu thi chua co cong trinh nao. 3. VIUC TIEU VA PHAM VI NGHIEN CUU 3.1. Muc tieu nghien cuu Khi chpn de tai nay, chiing toi da xac dinh hai muc tieu de tai nhu sau: 3.1. Chiing toi muon thong qua khao sat thuc te tu Han Viet tren bao Bac Lieu de co nhirng ket qua trong viec sir dung tir Han Viet ciia cac nha bao tren dia ban tinh. Viec thong ke sir xuat hien cua tu Han Viet nham giup chiing toi co each nhin toan dien ve nhung yeu kem va cac loi thuang gap trong viec hieu va sir dung tu Han Viet, tir do rut ra mot so nhan xet buac dau. 3.1. Sau khi hieu dugc viec sir dung tir Han Viet tren bao. Muc dich cuoi ciing cua chiing toi la de ra nhirng thanh cong va han che ciia no, tuc la se nang cao kha nang giai thich nghia va sir dung tir Han Viet. Dong thai khac phuc nhirng loi phong each khi dung tir Han Viet trong each viet va the hien van ban, ... Ngoai ra, de tai con mong muon de ra mot so kien nghi gop phan nang cao k£t qua sir dung tu Han Viet tren bao chi hien nay. 3.2. Doi tuong va pham vi nghien ciru. 3.2.1. Doi tuong nghien cuu: Buac dau luan van khao sat sir xuat hien ciia tir Han Viet tren bao Bac Lieu. (trong mot thang bao, 4 tuan, 144 to cu the). Sau do luan van di sau vao khao sat tirng phuong dien nhu: van ban cung cap tin tuc, van ban phan anh cong luan, van ban thong tin, quang cao, ma co sir xuat hien ciia tir Han Viet. Qua do, rut ra dugc nhirng thanh cong va han che ciia no. 3.2.2. Pham vi nghien cuu: 3.2.2.1. Pham vi khong gian: trong bao Bac Lieu. 3.2.2.2. Pham vi thai gian: trong mot thang bao. 3.2.2.3. Pham vi noi dung: khao sat each diing til' Han Viet tren bao Bac Lieu va chii yeu la lop tir Han Viet co tir thuan Viet dang nghia. GVHD: Nguyen Van Na 4 SVTH: Le Van Hieu
Tir Han Viet tren bao Bac Lieu 4. PHUONG PHAP NGHIEN CUU Truac het chiing toi lam phuong phap thong ke sir xuat hien tir Han Viet tren bao qua cac so da phat hanh (trong mot thang bao, 4 ki, 144 toi bao). Ke den chung toi, phan tich, tong hgp lai de rut ra nhung thanh cong va han che, khi sir dung tir Han Viet vao trong phong each bao chi. Sau ciing chiing toi tien hanh phuong phap so sanh. Ngoai ra trong nghien cuu chiing toi con sir dung cac phuong phap khac nhu: doi chieu, liet ke,...nham ho trg lam ro cho cac phuong phap tren. 5. CAU TRUC LUAN VAN Ngoai phan ma dau, ket luan, phu luc, muc luc, tai lieu tham khao, quy uoc viet tat luan van gom co 3 chuong: Chuong 1: Khai quat tir Han Viet va bao Bac Lieu. Chuong 2: Dac diem ciia tir ngir bao chi va viec sir dung tir Han Viet tren bao Bac Lieu. Chuong 3: Nhung thanh cong va han che ciia viec sir dung tir Han Viet tren bao Bac Lieu. **** GVHD: Nguyen Van Na 5 SVTH: Le Van Hieu
Tir Hdn Viet tren bao Bac Lieu CHUONG 1: KHAl QUAt VE TU HAN VIET VA BAO BAC LIEU 1.1. khAi quAt ve tu hAn VIET 1.1.1. Khai niem Ve thuat ngir tir Han Viet, tir truac den nay, cac nha nghien ciru ngon ngu1 hgc da dua ra nhieu khai niem khac nhau. Chiing toi xin ban mot so quan niem nhu sau: Nam 1972, trong cong trinh Van pham Viet Nam (Gian di va thuc dung), Biii Dire Tinh da neu mot so each hieu dan gian ve tir Han Viet nhu sau: "Co the dinh nghia mot cdch gian di rang tieng Hdn Viet Id nhirng tieng Hdn phat dm theo loi Viet. Ban ddu no Id nhirng chir Hdn ma khi hoc trong sdeh Trung Hoa, cac nha tri thirc nuac ta doc trai di theo giong Viet..." [19, tr. 10]. Nam 1979, trong chuyen luan noi tieng ve tieng Viet lich sir, Nguon goc va qua trinh hinh thanh cdch doc Hdn Viet, GS. TS. Nguyen Tai Can neu len tam quan trgng va nhirng dieu kien lich sir, van hoa cho qua trinh hinh thanh ten goi, each doc tir Han Viet. Tuy vay, qua cong trinh cua minh, GS Nguyen Tai Can cimg chua dua ra each dinh nghTa cu the ve tir Han Viet. Nam 1998, Nguyen Nhu Y trong Tir dien giai thich thuat ngirngon ngirhoc da cho rang: "Tir tieng Viet co nguon goc tir tieng Hdn, duac nhdp vao he thong tir vung tieng Viet, chiu su chi phoi cua cac quy ludt ngir dm, ngirphap va ngir nghTa cua tieng Viet, con goi Id tir Viet goc Han ". [21, tr. 369]. Nha Tir vung hgc Nguyen Thien Giap trong giao trinh Tir vung hoc tieng Viet (ban in nam 1998) cung khang dinh: "Cac tu ngu goc Hdn doc theo am Hdn Viet, goi tat la tu Hdn Viet" [9, tr. 241 -242]. Xuat phat tir quan diem lich sir, Le Dinh Khan trong chuyen luan Tir vung goc Hdn trong tieng Viet cung thong nhat vai quan diem ciia Nguyen Nhu Y, ong khang dinh: "Tir Hdn Viet la lop tir Hdn ma tieng Viet vay muon tir dai Duang va dua tren ca so'dm doc a TruangAn la dm doc chinh thai bay gia... " [12, tr. 60]. Theo quan diem ciia Nguyen Van Khang, "Tir Hdn Viet Id tir muon ciia tieng Hdn, duac doc bang each doc Hdn Viet, viet bang chir quoc ngir. Cdch doc Hdn Viet Id he thong cdch doc cua nguai Viet doi vai chir Hdn, duac xdy dung tren ca sa ngir dm tieng Hdn thai trung dai (khoang the ky thir VIT)...." va " nha co he thong each doc Hdn Viet ma trong tieng Viet co mot khoi luang kha Ian cac tir GVHD: Nguyen Van Na 6 SVHT: Le Van Hieu
77/- Hdn Viet tren bdo Bac Lieu Hdn Viet, vi du nhu: dong, lay, nam, bac, dong, tinh, hod binh, kien thiet, binh minh..." [10, tr. 50]. Chiing toi cung tan thanh theo quan niem nay. Tuy theo tung giai doan, cac am nay khi du nhap vao nuac ta da chiu sir chi phoi ve quy luat ngir am tieng Viet va da tra thanh am ciia nguai Viet. Do do, theo quan diem ciia nhom tac gia Nguyen Ngpc Quang va Huynh Chuong Hung trong chuyen de Tir Hdn Viet vai viec giang day tieng Viet va Van hoc a truang pho thong trung hoc (Tai lieu BDTX cho GV THPT chu ky III) da nhan djnh rSng: "tir Hdn Viet la lop tir co goc tir tieng Hdn, ve ca ban duac doc theo dm thai Trung co chii yeu la dm dai Duang. Rieng dm doc thuang co, co nguai goi Id dm co Hdn Vief\ [16, tr. 12]. Tieng Viet va tieng Han deu la nhirng ngon ngu co lich sir lau dai. Sir tiep xiic giira hai ngon ngir nay bat dau tir khi nha Han bat dau xam chiem nuac ta. Trong qua trinh tiep xiic, he thong tir vung tieng Viet tiep nhan mot khoi lugng tir ngu Ion ciia tieng Han, hien tugng tiep nhan tir ngu1 tieng Han dien ra khong giong nhau qua cac thai ki ca ve hinh thuc va muc do. Vao dai Duang, tieng Viet da tiep nhan co he thong mot lugng tir ngir tieng Han rat Ian bang con duang sach va, nhirng tir nay nhap vao tieng Viet duai dang ngir am dai Duang. Mac du, co nhirng thai ki nuac ta bj phong kien Trung Quoc tam thai thong tri, nhung ve ca ban chiing ta khong con chiu anh huomg true tiep ciia Trung Quoc. Cac trieu dai phong kien ciia Viet Nam mac du van lay chu Han lam ngon ngu chinh thirc ciia nha nuac, song vi khong quan he true tiep vai tieng Han nhu truac nira cho nen trong khi ban than tieng Han trai qua cac trieu dai da bien doi rat nhieu, nhung a Viet Nam chir Han van dugc doc nhu dang ngti' am ciia tieng Han dai Duong, each dgc do ton tai cho den ngay nay va dugc goi la each dgc Han Viet. Cach dgc Han Viet la each dgc chu Han a Viet Nam ciia nguai Viet Nam. So vai ngir am ciia chu Han a dai Duong thi each dgc Han Viet da dugc Viet hoa it nhieu cho phii hgp vai he thong ngu am ciia tieng Viet. Tir khi co each dgc Han Viet thi tat ca cac tir Han dugc tiep nhan theo con duang sach va deu dugc doc theo am Han Viet. Tir Han Viet la nhung tir goc Han dugc dgc theo am Han Viet. Tir Han Viet chii yeu dugc diing trong ngon ngir van viet, mang sac thai lich sir, trang nghiem. Tir Han Viet hien nay bao gom: tir Han Viet co, tir Han Viet va tir Han Viet da bj Viet hoa. Tir Han-Viet da gop phan lam phong phii von tir ciia tieng Viet, nhieu khi khong tim dugc tir thuan Viet tuong duang de thay the. GVHD: Nguyen Van Na 7 SVHT: Le Van Hi£u
Tir Hdn Viet tren bao Bac Lieu D6I HOC VO TRtTdNG TOfiN 1.1.2. Nguon goc THU VIEN Lich sir Viet Nam da trai qua b6n flgan nSiu xay dung va pha trien, trong do, dat nuac ta da co han mot ngan nam chiu ach do ho va cai tri ciia phong kien phuong Bac. Duoi sir tac dong do, dan toe Viet Nam it nhieu chiu sir dong hoa ciia nguai Han /S tren nhieu phuong dien va lTnh vuc khac nhau ciia dai song: chu viet, van hoa, suy nghT, loi song, each an a, cac phong tuc tap quan... Mac du, trong qua trinh chiu sir tac dong va dong hoa do, dan toe Viet da co y thuc rat cao trong viec gift gin ban sac, phong tuc tap quan, lai an tieng noi rieng cho dan toe minh nhung van khong the tranh khoi nhirng tac dong, anh huong sau sac ciia nen van hoa Trung Hoa ma truac net la a phuang dien van hoa, tu tuong, sau do la a phuong dien ngon ngu, chir viet. Ve phuang dien van hoa, tu tuong, giong nhu mot so quoc gia khac a khu vuc chau A nhu Nhat Ban, Han Quoc, Dai Loan, Trieu Tien... van hoa Viet Nam cung chiu anh huong rat Ian tir Trung Hoa. Co the noi, van hoa Trung Quoc vai nhieu dac diem dac sac, da dang da chi phoi mot phan Ion nen van hoa Viet Nam tii' each song, each nghT ciia nhung nguai dan thuang cho den bac vua chua Viet Nam ngay xira va cho den tan ngay nay. Ve phuang dien ngon ngir va chu viet, cung khong nam ngoai quy luat tac dong co ban do. Van hoa Viet Nam trong qua trinh Han hoa va chong Han hoa, mot so lugng Ian cac tir Han da dugc dua vao ngon ngu nuac ta va tra thanh mot phan ciia ngon ngu Viet. Chu Han xam nhap vao tieng Viet da hinh thanh nen he thong goi la he thong tir Han-Viet bang each dgc nhung chu Han theo am hien co cua tieng Viet. Ngoai ra, con co cac yeu to Han Viet cimg da dong gop lam phong phu cho ngon ngir giao tiep ciia nguai Viet, cac tir Han Viet van chiem mot so lugng rat Ian trong chu viet va tieng noi ciia nguai Viet ngay nay. Dieu do da minh chung cho sir anh huong rat sau sac va ben chat cua nen van hoa, ngon ngu Han den van hoa va ngon ngir nuac ta. Sir anh huong do keo dai cho den ngay nay. Khao sat cac loai ngon ngir thong dung tren the giai nhu tieng Nga, tieng Anh, tieng Phap... nguai ta van co the thay khong it nhung tir ngu vay mugn hoac lay nguon goc tir cac ngon ngu khac. Tieng Viet ciia chiing ta cung the. Dieu ta co the de thay nhat a day la duang phan giai giua hai lop tir ngu: lop tir ban ngu (con goi la lap tir thuan Viet) va lap tir co nguon goc nuac ngoai (con goi la lap tir ngoai lai, trong do co tir Han Viet) [2, tr. 10]. GVHD: Nguyen Van Na 8 SVHT: Le Van Hieu
Tir Hdn Viet tren bao Bac Lieu Duoi sir tac dong manh me ciia van hoa Trung Hoa, tieng Viet cung co dieu kien tiep xiic vai tieng Han tir lau dai thong qua nhieu con duang va each thuc khac nhau. Khao sat nguon goc, chiing ta co the chia qua trinh du nhap ciia tieng Han va he thong tir tieng Viet thong qua hai giai doan chinh: mot la giai doan tir dau Cong nguyen den dau doi Duong (dau the ki VIII); hai la giai doan tir doi Duong (the ki VIII the ki X) tra ve sau. Hai Ian tiep xiic Ian nay cung cap cho tir vung tieng Viet hai nguon goc tir Han ma nhu truac nay van quen goi la tir co Han Viet va tir Han Viet [3, tr. 10]. Cac tir co Han Viet la nhung tir co nguon goc tir tieng Han dugc du nhap vao tieng Viet ngay tir dau khi chir Han xam nhap vao nuac ta (dau the ki VIII), con mang nhieu net am van ciia tieng Trung Quoc truac dai Duang. Do co loi the di vao tieng Viet ngay tir dau, cac tir nay da dong hoa trong ngon ngti' Viet, tra thanh mot phan "khong the thieu" ciia he thong tir tieng Viet. Mac du co nguon goc Han co nhung cac tir loai nay da tra thanh tir ciia tieng Viet va nguai Viet Nam ai ciing co the hieu dugc nghTa va sir dung nhung tir nay nhu cac tir thuan Viet khac. Vi du nhu: Huynh de, phu man, phii cudng,... Ben canh do, mot bo phan khong nho tir Han Viet khi du nhap vao Viet Nam lai bi anh huong ciia tieng ban dja, khien cho am dgc ciia chiing bi thay doi de phii hgp vai loi phat am ciia nguai Viet. Nhom tir nay ggi la tir Hdn Viet bi Viet hoa nhu: can jfr thanh gdn, sang J^ thanh giudng, can Jjf thanh gan... Nhung tir nay da dugc nguai Viet dgc thanh am chuan ciia chung theo he thong ngu am ciia minh. Mot bo phan tir ngu van dugc ggi la tir Han Viet vi chiing bao gom ca nhirng tir von khong phai la goc Han ma la do nguai Han da vay mugn tir trong mot so ngon ngu' khac, tiep theo lai dugc nguai Viet phien thiet va dgc chiing theo am Han Viet nhu nhung tir khac. GVHD: Nguyen Van Na 9 SVHT: Le Van Hieu
Tir Hdn Viet tren bao Bac Lieu Vidu,: Tir co nguon goc Nhat Ban nhu: truang hop *§ii, nghia vu Hlf&, kinh te CBS, thu tuc ¥H, bien chirng $$ff, xa hoi tt#, phat trien UrM, nghien ciru ffl$\,, nong nghiep HH ... Tii' xuat phat tir tieng Phan (Sanskrit) nhu: Phat ddiftifc, Met ban /138, Di LacMW), Thich Ca Man Ni ¥fjl#Jg... Tir co nguon goc tu ngon ngu Chau Au nhu: Cau lac bo i^!?!qP, Anh Cat Lai ^S^IJ, Mac Tu Khoa WMfA, Na Phd Luan