TRƯỜNG ĐẠI HỌC SƯ PHẠM TP.HCM
KHOA GIÁO DỤC TIỂU HỌC
--o0o--
KHÓA LUẬN TỐT NGHIỆP
Đề tài:
XÂY DỰNG HỆ THỐNG BÀI TẬP
NHẬN THỨC ÂM THANH HỖ TRỢ
CHO HỌC SINH LỚP 1 MẮC CHỨNG KHÓ ĐỌC
Giáo viên hướng dẫn: PGS.TS. Nguyễn Thị Ly Kha
Sinh viên thuc hiện: K35A901091 Trần Thị Tố Trinh
Lớp: GDTH K35A
Khóa: 2009 – 2013
TP. Hồ Chí Minh, tháng 5 năm 2013
I
LỜI CẢM ƠN
Đầu tiên, tôi xin chân thành cảm ơn các thầy cô trong Khoa Giáo dục Tiểu học
nói riêng và các thầy cô của trường Đại Học Sư Phạm TP.HCM nói chung đã tạo điều
kiện thuận lợi, trang bị những kiến thức quý báu và tận tình giúp đỡ tôi trong quá trình
học tập và thực hiện luận văn tốt nghiệp.
Xin chân thành cảm ơn quý thầy cô cùng Ban giám hiệu hai trường tiểu học
Nguyễn Thiện Thuật, Q3 và trường tiểu học Phước Long A, Q9 TP.HCM đã tạo điều
kiện thuận lợi cho quá trình thực nghiệm của đề tài.
Đặc biệt tôi xin gửi lời biết ơn sâu sắc đến PGS.TS Nguyễn Thị Ly Kha, cô đã
luôn quan tâm, tận tình hướng dẫn tôi trong quá trình học tập, nghiên cứu và thực hiện
luận văn này.
Xin cảm ơn thầy Trần Đức Thuận đã giúp đỡ tôi rất nhiều trong việc xây dựng
các hàm Excel để việc tính toán độ tin cậy của kết quả thực nghiệm.
Tôi xin chân thành cảm ơn gia đình đã làm chỗ dựa tinh thần vững chắc luôn
khích lệ, động viên và tạo điều kiện tốt nhất cho tôi hoàn thành đề tài này.
Mặc dù đã cố gắng hoàn thành luận văn trong phạm vi và khả năng cho phép
nhưng chắc chắn sẽ không tránh khỏi những thiếu sót, kính mong nhận được sự góp ý
của quý thầy cô và các bạn.
Một lần nữa, tôi xin chân thành cảm ơn những tình cảm chân thành của tất cả
mọi người.
Thành phố Hồ Chí Minh, tháng 5 năm 2013
Sinh viên thực hiện
Trần Thị Tố Trinh
II
DANH MỤC BẢNG BIỂU
Bảng 1.1: Âm vị và chữ viết tiếng Việt ............................................................ 12
Bảng 1.2: Các trường hợp đặc biệt trong quan hệ âm vị - chữ viết Tiếng Việt14
Bảng 1.3: Lỗi sai đọc chữ cái của học sinh bình thường ................................ 16
Bảng 1.4: Lỗi dọc sai chữ của học sinh bình thường ...................................... 19
Bảng 1.5: Kết quả khảo sát nhận diện chứng khó đọc ở trường Tiểu học NTT Q3
và PLA Q9 Tp Hồ Chí Minh ............................................................................ 23
Bảng 1.6: Ý kiến của giáo viên, phụ huynh về biểu hiện chứng khó đọc ........ 27
Bảng 1.7: Ý kiến của giáo viên, phụ huynh về việc cần thực hiện giúp học sinh
mắc chứng khó đọc .......................................................................................... 31
Bảng 3.1: Bảng so sánh khả năng đọc - viết của HS mắc chứng khó đọc với học
sinh bình thường .............................................................................................. 53
Bảng 3. 2: So sánh độ chú ý và tính tự giác của nhóm thực nghiệm .............. 60
Bảng 3.3: Bảng kết quả khảo sát sau thực nghiệm tính theo thời gian ........... 63
Bảng 3.4: Kết quả khảo sát nhóm thực nghiệm trước - sau thực nghiệm ...... 66
Bảng 3.5: Kết quả khảo sát nhóm đối chứng trước - sau thực nghiệm ........... 67
Bảng 3.6: Kết quả khảo sát nhóm thực nghiệm và nhóm đối chứng sau thực
nghiệm ............................................................................................................. 68
Bảng 3.7: Kết quả trung bình và độ lệch của các nhóm trước và sau thực
nghiệm ............................................................................................................. 70
III
MỤC LỤC
TRƯỜNG ĐẠI HỌC SƯ PHẠM TP.HCM ....................................................... I
MỤC LỤC ....................................................................................................... III
MỞ ĐẦU ........................................................................................................... 1
01. Lý do chọn đề tài ............................................................................. 1
02. Lịch sử nghiên cứu vấn đề ............................................................... 2
03. Mục tiêu nghiên cứu của đề tài ........................................................ 5
04. Nhiệm vụ nghiên cứu ...................................................................... 5
05. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu ................................................... 5
06. Giả thuyết nghiên cứu ..................................................................... 5
07. Phương pháp nghiên cứu ................................................................. 6
08. Bố cục của khóa luận ....................................................................... 7
NỘI DUNG VÀ KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU .................................................... 8
Chương 1: CƠ SỞ LÍ LUẬN VÀ CƠ SỞ THỰC TIỄN CỦA ĐỀ TÀI ........... 8
1.1. CƠ SỞ LÍ LUẬN ............................................................................. 8
1.1.1. Đặc điểm ngôn ngữ, tâm sinh lí của học sinh lớp 1 mắc chứng khó
đọc. ............................................................................................. 8
1.1.2. Quá trình nhận thức ngữ âm của học sinh lớp 1 ...................... 10
1.1.3. Hệ thống âm vị và chữ viết tiếng Việt trong mối liên quan đến khó
khăn về đọc ở trẻ em ................................................................ 12
1.1.4. Lý thuyết dạy học theo nhóm nhỏ và dạy học cá thể cho HS có
nhu cầu đặc biệt ....................................................................... 15
1.2. CƠ SỞ THỰC TIỄN ...................................................................... 16
1.2.1. Thực trạng đọc của học sinh lớp 1 ........................................... 16
1.2.2. Kết quả khảo sát nhận diện HS Lớp 1 mắc chứng khó đọc ..... 22
1.2.3. Thực trạng dạy học cho trẻ lớp 1 mắc chứng khó đọc ............. 25
1.2.4. Thực trạng sử dụng bài tập nhận thức âm thanh trong dạy học
Tiếng Việt cho học sinh Tiểu học ............................................ 34
IV
Chương 2: XÂY DỰNG BÀI TẬP, TRÒ CHƠI VỀ NHẬN THỨC ÂM THANH
HỖ TRỢ TRỊ LIỆU CHO TRẺ LỚP 1 MẮC CHỨNG KHÓ ĐỌC. ............. 36
2.1. NGUYÊN TẮC, PHƯƠNG PHÁP XÂY DỰNG BÀI TẬP ......... 36
2.1.1. Nguyên tắc ............................................................................... 36
2.1.2. Phương pháp ............................................................................ 36
2.2. CÁC BÀI TẬP NHẬN THỨC ÂM THANH ĐƯỢC XÂY DỰNG37
2.2.1. Hệ thống bài tập Nhận thức âm thanh ở cấp độ âm vị ............. 37
2.2.2. Hệ thống bài tập Nhận thức âm thanh ở cấp độ từ .................. 40
2.2.3. Hệ thống bài tập Nhận thức âm thanh ở cấp độ câu ................ 45
2.2.4. Hệ thống bài tập Nhận thức âm thanh ở cấp độ văn bản ......... 47
2.3. ĐỘ KHÓ, ĐỘ TIN CẬY VÀ ĐỘ GIÁ TRỊ CỦA BÀI TẬP ........ 49
2.3.1. Độ khó ...................................................................................... 49
2.3.2. Độ tin cậy ................................................................................. 50
2.3.3. Độ giá trị .................................................................................. 51
Chương 3: THỰC NGHIỆM HỆ THỐNG BÀI TẬP NHẬN THỨC ÂM
THANH CHO HỌC SINH LỚP 1 MẮC CHỨNG KHÓ ĐỌC...................... 52
3.1. CHỌN MẪU THỰC NGHIỆM ..................................................... 52
3.1.1. Phương pháp chọn mẫu ............................................................ 52
3.1.2. Mô tả mẫu ................................................................................ 54
3.2. TỔ CHỨC THỰC NGHIỆM HỆ THỐNG BÀI TẬP NHẬN THỨC
ÂM THANH CHO TRẺ LỚP 1 MẮC CHỨNG KHÓ ĐỌC ....... 57
3.2.1. Nguyên tắc, hình thức tổ chức ................................................. 57
3.2.2. Quy trình .................................................................................. 59
3.2.3. Phương pháp ............................................................................ 60
3.3. KẾT QUẢ THỰC NGHIỆM ......................................................... 60
3.3.1. Về thái độ ................................................................................. 60
3.3.2. Về nhận thức âm thanh và khả năng đọc ................................. 62
KẾT LUẬN VÀ ĐỀ XUẤT ............................................................................ 73
DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO CHÍNH ........................................... 75
PHỤ LỤC ........................................................................................................ 80
