1/10
PHẦN I : ĐẶT VẤN ĐỀ
Mọi người đều công nhận rằng đồ chơi là nhu cầu tự nhiên không thể
thiếu đối với cuộc sống của trẻ. Tuy nhiên ,không phải ai cũng có tiền để mua
hoặc mua được hết đồ chơi cho trẻ . Để thoả mãn hoạt động vui chơi của trẻ
chúng ta có thể tự làm lấy đồ chơi cho trẻ. Ở trường mầm non muốn trẻ phát
triển tốt thì cô giáo phải là người thể hiện tốt nhiệm vụ giáo dục của mình,luôn
linh động, sáng tạo giúp trẻ chơi mà học thông qua “ hoạt động góc”.Trong quá
trình giáo dục trẻ nói chung,tổ chức cho trẻ chơi nói riêng, giáo viên cần phải
biết dạy cho trẻ chơi cái gì ? Chơi như thể nào? để đem lại kiến thức phục vụ
cho hoạt động học, phục vụ cho sự phát triển tư duy của trẻ.
Vì vậy đồ chơi càng phong phú bao nhiêu thì càng kích thích sự hứng thú
và tạo sự ham muốn được khám phá, mở mang kiến thức về thế giới xung quanh
ở trẻ bấy nhiêu. Từ những thực tế mà tôi đã thể hiện ở lớp, việc cho trẻ hoạt
động góc từ các đồ dùng, đồ chơi ,tôi nhận thấy được rằng việc thực hiện hoạt
động góc không phải để cho trẻ chơi không mà còn giúp trẻ phát triển toàn diện
trong các lĩnh vực ngôn ngữ, thẩm mỹ, thể chất, nhận thức và tình cảm xã hội,
hay nói một cách khác đây là mắt xích gắn kết hỗ trợ lẫn nhau.
Thông qua đồ chơi ở giờ hoạt động góc giúp trẻ rèn luyện trí nhớ, tính
quan sát, kỹ năng phân biệt, so sánh, … nhằm giúp trẻ khắc sâu kiến thức, trẻ
hiểu thêm về nội dung bài học, phát triển trí tuệ ở trẻ một cách toàn diện.
Chính vì tầm quan trọng muốn giúp cho sự hứng thú chơi ở trẻ ngày càng
nhiều hơn, mở mang kiến thức sâu rộng hơn nên tôi mạnh dạn chọn đề tài “ Một
số kinh nghiệm phát triển kĩ năng chơi hoạt động góc cho trẻ 24-36 tháng
thông qua ĐDĐC tự tạo”
PHẦN II. GIẢI QUYẾT VẤN ĐỀ
1. Cơ sở lý luận:
Yêu cầu về nội dung và phương pháp GDMN đã ghi: Phương pháp giáo
dục mầm non chủ yếu là thông qua việc tổ chức các hoạt động vui chơi để giúp
trẻ em phát triển toàn diện,.
Theo chương trình Giáo dục mầm non cũng đã nêu rõ: Mục tiêu của giáo
dục mầm non là giúp trẻ em phát triển về thể chất, tình cảm, trí tuệ, thẩm mỹ,
hình thành những yếu tố đầu tiên của nhân cách, chuẩn bị cho trẻ em vào lớp
một; hình thành và phát triển ở trẻ em những chức năng tâm sinh lí, năng lực và
phẩm chất mang tính nền tảng, những kĩ năng sống cần thiết phù hợp với lứa
tuổi, khơi dậy và phát triển tối đa những khả năng tiềm ẩn, đặt nền tảng cho việc
học ở các cấp học tiếp theo và cho việc học tập suốt đời
Vì vậy, giáo dục mầm non hiện nay đã và đang tiếp tục tìm ra những
phương pháp mới để giảng dạy trong đó có nhu cầu về vui chơi hay còn gọi là
hoạt động góc cũng rất quan trọng và được phân bổ như một hoạt động chính
trong ngày. Thông qua giờ hoạt động góc giúp trẻ rèn luyện trí nhớ, tính quan
sát, kỹ năng phân biệt, so sánh, … nhằm giúp trẻ khắc sâu kiến thức, trẻ hiểu
thêm về nội dung bài học, phát triển trí tuệ ở trẻ một cách toàn diện. Thông qua
đồ chơi tự tạo ở tiết hoạt động góc còn giúp trẻ hiểu được nội dung của công
việc thật mà trẻ chưa hề thực hiện được.
VD : Như trong góc chơi “ Bế em” trẻ phải học cách bế em, xúc cho em ăn,
ru em ngủ, chơi với em thì phải như thế nào?
2. Thực trạng vấn đề:
Việc sử dụng đồ chơi ở hoạt động góc thông qua các trò chơi giúp trẻ phát
triển sự giao lưu qua lời nói, làm giàu vốn từ cho trẻ, giúp trẻ thể hiện tình cảm,
giáo dục nhân cách cho trẻ, tình cảm của trẻ được hình thành qua mối quan hệ
tốt giữa người với người, mối quan hệ giữa con người và lao động, giữa trẻ và
gia đình, tình cảm đó được thể hiện một cánh chân thành qua các trò chơi như:
Gia đình, Bán hàng, Xây dựng, …
Chơi với đồ chơi trong hoạt động góc còn giúp trẻ phát triển tình cảm tập
thể, là trung tâm tập hợp trẻ cùng chơi với nhau theo nhóm, thể hiện sự đoàn kết
giúp đỡ lẫn nhau trong các nhóm chơi của trẻ. Bên cạnh đó giúp trẻ có lòng
dũng cảm, cương quyết, có tính phấn khởi, vui mừng. Khi chơi xong trẻ tích cực
học tập mang lại những giá trị tinh thần tốt cho sức khoẻ. Khi chơi trẻ được thực
hiện những động tác tự nhiên với đồ dùng, đồ chơi và có ý thức giữ gìn đồ chơi
ở các góc.Trẻ nhận ra được cái đẹp cái xấu của nội dung trò chơi, giúp trẻ phát
triển óc thầm mỹ, khuyến khích trẻ sáng tạo ra nhiều cái đẹp.
Trong thực tế khi dự giờ, và tổ chức cho trẻ chơi với đồ dùng , đồ chơi ở
hoạt động góc ở lớp tôi nhận thấy :
2.1. Thuận lợi :
- Được phòng Giáo dục Quận và BGH nhà trường đầu tư trang thiết bị
hiện đại. Đồ dùng trong lớp được các giáo viên làm đa dạng từ các nguyên vật
liệu khác nhau, phong phú để trẻ hoạt động trong các góc.
- Bản thân tôi cũng có nhiều cố gắng trong quá trình tự học, tự rèn làm đồ
dùng đồ chơi tự tạo nhằm phục vụ cho các góc.
2.2. Khó khăn :
- Thao tác chơi của trẻ với đồ chơi còn ít, đơn giản
- Đầu năm một số trẻ trong lớp còn có tính thụ động chưa mạnh dạn tiếp
xúc với đồ chơi, chưa tự giác chơi, đa số trẻ còn lẫn lộn giữa góc chơi này với
góc chơi kia, dẫn tới trẻ không hứng thú.
- Thời gian dành cho việc làm đồ dùng , đồ chơi ở các góc còn ít, hơn nữa
đồ dùng hoạt động góc phải thay đổi theo từng chủ điểm, đồ dùng , đồ chơi phải
đủ số lượng phục vụ cho hoạt động vui chơi của các trẻ.
- Trình độ dân trí chưa đồng đều, một số phụ huynh còn không hiểu được
ý nghĩa của việc hoạt động góc đối với sự phát triển toàn diện của trẻ.
- Một số trẻ chưa biết sử dụng đồ chơi đúng mục đích dẫn đến giờ hoạt
động góc trẻ nhanh chán, không hứng thú chơi.
3. Biện pháp thực hiện
3.1: Điều tra thực tiển:
Việc thường xuyên quan sát và điều tra thực tiễn giúp cho giáo viên nhìn
nhận chính xác được về tình trạng thực tiễn của lớp mình từ đó đưa ra các hoạt
động điều chỉnh đến từng cá nhân trẻ. Bởi vì mỗi trẻ có khả năng sử dụng đồ
dùng, đồ chơi một cách khác nhau.
Có trẻ vào nhóm chơi ôm đồ chơi rất nhanh nhưng lại chán không tập
trung chơi ở góc mình chơi, chơi với đồ chơi mình đã chọn mà hay chạy sang
các góc chơi khác.
Tôi thường xuyên tổ chức hoạt động vui chơi để theo dõi trẻ và nắm bắt
được những tâm tư suy nghĩ của trẻ. Việc sắp xếp, phân bố góc chơi, đồ dùng,
đồ chơi ở các góc chưa tách bạch rõ ràng,chưa sắp xếp đồ chơi khoa học, trang
trí đẹp làm bắt mắt, thu hút trẻ .
Nội dung chơi còn chung chung nên dẫn đến sử dụng đồ dùng đồ chơi
trong các vai chơi của trẻ không thể hiện, rất ít có mối quan hệ với nhau, làm nội
dung chơi bị hạn chế. Việc quan sát trẻ sử dụng đồ chơi được theo dõi thường
xuyên vào các giờ hoạt động sau để ghi lại thật cụ thể những trẻ nào thích chơi ở
những góc nào, với đồ chơi gì, trẻ nào không thích chơi, nguyên nhân vì
sao?
Mặt khác, việc tuyên truyền với các bậc phụ huynh học sinh chưa sâu sát,
chặt chẽ từ đó dẫn đến tình trạng phụ huynh chưa quan tâm đồng đều. Còn lại
một số phụ huynh chưa hiểu hết ý nghĩa quan trọng của việc trẻ sử dụng đồ chơi
nên không ủng hộ, chưa nhiệt tình cho giáo viên việc mua sắm trang thiết bị đồ
dùng, đồ chơi và hỗ trợ nguyên vật liệu sẵn có ở địa phương.
Qua thời gian đầu cho trẻ hoạt động góc, tôi nhận thấy trẻ đạt được kết
quả như sau :
Khảo sát đầu năm Đạt Chưa đạt
Số trẻ Tỉ lệ % Số trẻ Tỉ lệ %
- Trẻ hứng thú trong giờ chơi 15 43 20 57
- Trẻ có kỹ năng chơi thành thạo 10 29 25 71
- Trẻ biết tạo ra sản phẩm trong giờ
chơi
10 29 25 71
Từ những tình trạng thực tế đã giúp tôi tìm ra một số biện pháp tốt để
làm hoặc điều chỉnh, cung cấp đồ chơi cho trẻ hoạt động nhằm giúp trẻ, lôi
cuốn trẻ tham gia chơi tốt làm tăng chất lượng việc tổ chức hoạt động góc.
3.2 : Chuẩn bị nguyên vật liệu làm đồ dùng, đồ chơi ở các góc:
Muốn cho trẻ hoạt động tốt hoạt động này, thì ngay từ đầu năm học tôi đã
lên kế hoạch cho việc làm đồ dùng, đồ chơi tự tạo phục vụ ở các góc, không lên
một cách chung chung mà vạch ra rõ ràng cụ thể cho việc làm đồ dùng, đồ chơi.
Kế hoạch: Tôi rà soát lại các đồ dùng, đồ chơi trong lớp, những đồ dùng
nào có thể đề xuất mua sắm, đồ dùng nào cần làm, bổ sung từ từ theo từng chủ
đề, đồ chơi nào cần phải bổ sung trước....
Tận dụng các nguyên vật liệu để làm đồ chơi cho trẻ : Ngoài những đồ
dùng, đồ chơi có sẵn tôi tận dụng những nguyên vật liệu ở dạng phế liệu sẵn có
ở địa phương như: Thùng catton, xốp, đĩa video cũ, giấy báo có trang bìa quảng
cáo, chai nhựa, vỏ hộp sữa chua, hộp đựng cơm, vải vụn, chuổi hạt, vỏ ốc, vỏ
ngao, vỏ điệp, ống chỉ, tăm tre, khối gỗ, … Tất cả những nguyên vật liệu cần
đảm bảo an toàn về tính mạng, không gây độc hại, không sắc nhọn,không nặng
nề đối với trẻ. Từ những nguyên vật liệu trên tôi làm ra rất nhiều đồ chơi ở các
góc cho trẻ.
Đặc biệt việc chuẩn bị nguyên liệu để làm đồ dùng đồ chơi cần phải phù
hợp với nội dung chơi của chủ điểm . Với mỗi chủ điểm khác nhau thì sản phẩm
tạo ra cũng như cách chơi trong các góc cần hướng vào chủ điểm :
- Với chủ điểm Tết – Mùa xuân thì cô giáo cần chuẩn bị đồ dùng như: Lon nước
yến, hộp giấy hình vuông, lá chuối, cành cây khô, giấy màu, hồ dán, tranh ảnh
về ngày tết, bài hát, bài thơ về mùa xuân, … Khi trẻ chơi ở các góc trẻ có đủ đồ
dùng để thực hiện một số nội dung như: dán hoa ngày tết, hát múa về ngày tết,
mùa xuân, xem tranh ảnh về ngày tết, mùa xuân;
- Chủ điểm Giao thông, cô giáo cần chuẩn bị đồ dùng như: các hộp bánh kẹo,
giấy màu, hồ dán, tranh ảnh về các phương tiện giao thông , bài hát, bài thơ về
giao thông, … Khi trẻ chơi ở các góc trẻ có đủ đồ dùng để thực hiện một số nội
dung như: dán hình trang trí ô tô, hát múa về các phương tiện giao thông, xem
tranh ảnh về các phương tiện tham gia giao thông...
Để có được nhiều nguyên vật liệu cho trẻ được hoạt động, cô đã tuyên
truyền tới các bậc phụ huynh, các em học sinh hãy mang các phế liệu đến lớp để
cô trò cùng tạo ra sản phẩm chơi. Điều này giúp các em hào hứng trong việc sưu
tầm các nguyên liệu và hứng thú với việc tạo ra được sản phẩm từ chính những
phế liệu mình mang tới lớp.
3.3: Lựa chọn nội dung và đồ chơi ở các góc
Muốn cho trẻ thực hiện hoạt động vui chơi ở các góc một cách rõ ràng, cụ
thể và mang tính chặt chẽ thì một việc rất quan trọng đó là: Chọn nội dung chơi
ở các góc. Nhu cầu sử dụng đồ chơi của trẻ như thế nào ? hoặc góc chơi này nó
liên kết với góc chơi kia bằng cách nào ?,thông qua việc sử dụng đồ chơi như
thế nào ? để phát triển nội dung chơi? Vì vậy, muốn trẻ chơi tốt thì tôi cũng cần
phải hiểu được ý nghĩa của từng trò chơi để chuẩn bị đồ chơi cho phù hợp. Nắm
được khả năng trẻ ở lớp mình và những kiến thức, kỹ năng gì cần được phát
triển cho trẻ.
Ví dụ: Khi chọn trò chơi xây dựng thì cô phải hiểu được ý nghĩa của trò
chơi xây dựng đối với trẻ là loại trò chơi biểu hiện khả năng tạo hình của
trẻ:Đồ chơi từ những khối gỗ, khối nhựa, hộp giấy hay chai nước…
Tuỳ theo hoàn cảnh sống, vốn sống và khả năng tưởng tượng mỗi trẻ đều
có những khả năng riêng biệt và được biểu hiện trong các công trình của mình.
Qua trò chơi thoả mản nhu cầu tìm hiểu về đặc điểm, tính cất của thế giới xung
quanh, đặc biệt là đồ vật xung quanh trẻ.