ỹ ử ả ứ ố K thu t ti n hành th ph n ng thu c ẻ ằ ạ ố ồ ẩ ọ ướ ấ ậ ế ố ộ ẩ c c t, b b ng g c vô khu n. Pha thu c có n ng đ ố thu c và n
ơ ơ ổ ẩ ố ướ ấ ỹ ị ặ ướ ặ ậ ử ứ c c t (ho c DD Nacl 0,9%) vào b m th 2 ậ ạ i. ẳ c trong c ng tay. ị ể
ẩ ị ọ ướ ấ ầ ơ c c t (ho c DD Nacl 0,9%) lên v trí sát khu n. c c t 35 cm t n ọ ướ ấ ớ ượ ỏ ặ ẹ ẩ ầ ạ ố ớ c c t vào l p th t n ng bì, không
ư ậ ọ
ườ ệ ặ t thu c b ng kim khác. ướ ấ c c t. t, theo dõi ng i b nh. ị ề ầ ồ ơ ệ ọ ế ử ả ứ ế Ậ Ỹ 4 ể 4.1 Ki m tra thu c, sát khu n l 100.000 đv/1ml ứ ấ 4.2 Hút 1ml thu c đ• pha vào b m th nh t Hút 1 ml n ặ Đu i khí đúng k thu t, đ t vào khay vô khu n đ y l ị 4.3 Xác đ nh v trí th 1/3 trên m t tr ẩ Sát khu n v trí tiêm đ khô. ề ưỡ ng đi găng Đi u d ỏ ọ ướ ấ ặ ơ ầ 4.4 C m b m tiêm nh gi t n ố C m b m tiêm có thu c đ• pha nh cách gi 4.5 C m kim tiêm s 24 t o v i m t da 1 góc 450, l y nh vào gi ả làm ch y máu. ố ằ ớ Cũng làm nh v y v i gi ố ấ 4.6 Dùng bút đánh d u vào v trí thu c và n ế ườ ệ ữ i b nh nh ng đi u c n thi D n ng ọ ụ ụ 4.7 Thu d n d ng c , ghi h s b nh án ả 4.8.Đ c k t qu sau 20 phút 4.9 Ghi phi u th ph n ng . K THU T TIÊM TRONG DA
ụ ị ộ ế ủ ỹ ỉ c đ nh nghĩa, vùng tiêm, góc đ , ch đ nh và tai bi n c a tiêm trong da. ậ c qui trình k thu t tiêm trong da.
ố ượ ấ ấ ượ ố ấ ộ ượ ớ ướ ng bì thu c đ c h p thu r t i th ỏ ng thu c r t nh 1/10ml vào l p d
ự ầ ẳ ướ ủ ơ ặ ướ c ngoài cánh tay, ng c trên, gi ữ c trong c ng tay, ph n trên c a c Đenta, 1/3 trên tr
ế ừ ặ ớ 100 đ n 150 so v i m t da ỉ ệ ể ẩ ủ ơ ể ố ớ
ể ẩ ố ả ứ ế ệ ặ ề ể ể ườ ệ i b nh
ệ ể ườ ệ ề ầ ố ặ ữ ế ả i b nh nh ng đi u c n thi t
ẩ ử ng qui ụ ẩ m c tiêu ượ ị 1. Nêu đ ả ượ đ 2. Mô t ộ N i dung ị 1. Đ nh nghĩa Tiêm trong da là tiêm m t l ch mậ 2. Vùng tiêm 1/3 trên m t tr đùi 3. Góc đ tiêmộ ớ Đâm kim v i góc t ị 4. Ch đ nh tiêm trong da ộ ố Tiêm m t s vacxin phòng b nh ( phòng lao) Tiêm BCG đ ch n đoán lao ử ả ứ ố Th ph n ng c a c th đ i v i thu c ế ủ 5. Tai bi n c a tiêm trong da ặ ố ứ ớ Ph n ng v i thu c bi u hi n m n ng a ho c s t ị N u tiêm vacxin quá sâu ho c quá li u quy đ nh có th gây nguy hi m cho ng ậ ỹ 6. Qui trình k thu t tiêm trong da ị ườ ệ ẩ 6.1. Chu n b ng i b nh ế ệ ự Xem y l nh, th c hi n 3 ki m tra 5 đ i chi u ể ườ ệ i b nh yên tâm, d n dò ng Gi i thích đ ng ậ ủ ị ườ ẩ 6.2. Chu n b ng i làm th thu t ầ ủ Có đ y đ mũ, áo, kh u trang ườ R a tay th ố ị ụ 6.3. Chu n b d ng c và thu c
ẩ ơ ố ẩ ắ ụ ấ ẹ
ố ự ố ố ồ ấ ế ế ồ ấ ố ố ử ả ứ ệ ế ố
ọ ự ồ ẩ ố ặ ổ ố ậ ắ
ỹ ẩ ẩ ắ ố ố ế ơ ệ ố ể ố ấ ố ằ ấ ơ
ậ ắ ặ ẩ ơ
ườ ớ ặ ằ ẻ ặ ả ồ ỏ i l n ng i ho c n m, tr nh ph i ậ th thu n ti n (ng ằ ộ ộ ị ồ ở ư ế ệ t ị vùng tiêm, xác đ nh v trí tiêm. ằ ồ ằ ầ ẩ ố ơ ơ ộ ể ẩ ầ ạ ế ế ặ ậ ặ ặ ơ ớ
ằ ả ặ ố ố ệ ắ ổ ỗ ơ ồ ơ ẩ ạ ị ằ ế ơ ồ ằ i v trí tiêm b ng c n 700 ợ ạ ố ng h p tiêm vaccin không sát khu n l ườ ệ ệ ẩ ạ i) ả th tho i mái. ở ạ ư ế i t ế i b nh tr l ụ ụ ướ ườ ướ ướ ắ ị ườ ệ ế ế ướ ạ ả ờ ố c, trong và sau khi i b nh tr ụ ụ 6.3.1. D ng c vô khu n ạ ẻ ố ỏ ữ ậ ả Khay ch nh t tr i săng vô khu n có: g c b ng thu c, găng tay, b m kim tiêm 1ml (kim tiêm nh ố ấ ắ dài 1,5 cm, mũi vát ng n và s c), kim l y thu c. ố ụ ạ 6.3.2. D ng c s ch và thu c ụ ắ ữ ậ Khay ch nh t, tr c m 1 k p kose có m u ồ C c đ ng bông, c n 700 Thu c tiêm theo y l nh. ộ H p ch ng s c, huy t áp, ng nghe. ệ ử B nh án ho c s thu c, g i kê tay, phi u th ph n ng, bút đánh d u, đ ng h b m dây (n u là th ả ứ ph n ng thu c) ộ ự H p đ ng v t s c nh n, túi đ ng đ b n Xe tiêm ậ ế 6.4. K thu t ti n hành ở ướ ấ B c 1. M săng vô khu n, xé b m tiêm, kim l y thu c đ vào khay vô khu n l p kim l y thu c. ấ ể ướ B c 2. Ki m tra thu c theo y l nh, ti n hành l y thu c vào b m tiêm, thay kim l y thu c b ng kim tiêm. ổ ế ướ B c 3. Đu i h t khí trong b m tiêm, đ y n p kim, đ t vào khay vô khu n. ố ướ ầ B c 4. Th y thu c đi găng tay. ể ườ ệ ướ i b nh n m ho c ng i B c 5. Đ ng ậ ế ữ ẻ ẩ tr c n th n) b c l b gi ướ ị ẩ B c 6. Sát khu n v trí tiêm b ng c n 700 ướ ồ B c 7. Th y thu c sát khu n tay b ng c n 700 ướ B c 8. Tay trái căng da n i tiên, tay c m b m kim tiêm mũi vát quay lên trên đâm kim ch ch 1015 đ ớ so v i m t da, khi kim bén m t da thì h sát b m kim tiêm v i m t da đ đ y cho ng p h t mũi vát c a kimủ ỗ ướ B c 9. B m 1/10ml thu c, theo dõi thu c có vào đúng trong da b ng cách có c m giác n ng tay, ch ẩ tiêm n i ph ng b ng h t ngô, s n da cam, da ch đó tr ng b ch. B c 10. B m h t thu c rút kim ra, kéo ch ch da n i tiêm, sát khu n l (tr B c 11. Giúp ng B c 12. Thu d n d ng c , ghi phi u chăm sóc. S p x p và x lý d ng c theo đúng quy đ nh, tháo găng. Ghi k t qu vào phi u chăm sóc: th i gian dùng thu c, tình tr ng ng ố dùng thu c, đi u d ọ ụ ụ ử ế ề ưỡ ng ký tên.
ỹ ế ẩ ắ ố ơ ố ế ấ ấ ơ ệ ấ ố ằ ấ ơ ắ ẩ
ộ ộ ệ ậ ị ị vùng tiêm, xác đ nh v trí tiêm
th thu n ti n, b c l ồ ằ ẩ ố ầ ộ ế ặ ầ ặ ớ ủ ế
ẩ ạ ằ ơ ồ i b ng c n 700 . ậ 4Ti n hành k thu t ở ố ể ẩ 4.1 M săng vô khu n, xé b m tiêm, kim l y thu c đ vào khay vô khu n l p kim l y thu c. ể ố 4.2 Ki m tra thu c theo y l nh, ti n hành l y thu c vào b m tiêm, thay kim l y thu c b ng kim tiêm. ổ ế ặ ậ 4.3 Đu i h t khí trong b m tiêm, đ y n p kim, đ t vào khay vô khu n. ầ ố 4.4 Th y thu c đi găng tay. ư ế ể ườ ệ i b nh t 4.5 Đ ng ằ ị ẩ 4.6 Sát khu n v trí tiêm b ng c n 700 ồ 4.7 Th y thu c sát khu n tay b ng c n 700 ơ ơ 4.8 M t tay căng da n i tiêm, tay kia c m b m tiêm ch ch 100 150 so v i m t da, khi kim bén m t da ạ ớ ậ ẩ ặ thì h sát kim tiêm v i m t da, đ y cho ng p h t mũi vát c a kim ơ ố 4.9 B m 1/10ml thu c, theo dõi thu c vào trong da ế ố ơ 4.10 B m h t thu c rút kim, kéo ch ch da n i tiêm, sát khu n l ườ ệ 4.11 Giúp ng ố ệ ở ạ ư ế i t ả th tho i mái. i b nh tr l
ọ ụ ế ụ 4.12 Thu d n d ng c , ghi phi u chăm sóc.
Ỹ ƯỚ Ậ K THU T TIÊM D I DA
ụ ị ướ i da. ố ế ủ ướ ượ ị ượ i da. ướ ỉ ậ ỉ ượ ộ c đ nh nghĩa, v trí, góc đ và các tai bi n c a tiêm d ủ ị ị c ch đ nh và ch ng ch đ nh c a tiêm d ỹ c qui trình k thu t tiêm d i da. ộ
ị ố ướ ướ ế ỏ ộ ượ i da ư i da là đ a m t l ng dung d ch thu c vào mô liên k t l ng d
ơ ầ ặ ướ c ngoài) đ u đùi (m t tr
ớ ặ ế ộ ừ ộ 30 đ n 45 đ so v i m t da
ỉ ố ệ ự ữ ữ ườ ướ i da đ i da, th ng là nh ng ờ ố ấ ị ụ ố ớ ậ ị ố ố ấ ữ ướ c phép tiêm d i da: thu c khó h p thu, gây đau, gây ho i t ạ ử .
ả ạ ặ ắ ẩ ỗ c, trong và sau khi tiêm gây ra áp xe t i ch ho c lây
ườ ệ ụ ạ i b nh gi•y gi a m nh ườ ệ ợ ơ ố ặ i b nh đau, do quá s h•i ho c do b m thu c quá nhanh ể ị i b nh có th b ng t: Do ng ố ầ ằ ườ ệ ế ườ ệ ặ ấ ậ ạ ố ổ i b nh đau có khi t o ra áp ố ầ ẩ ả ố ủ ơ ể ố ớ ướ i da
ệ ể ế ề ầ ữ ế ả ặ ố ườ ệ i b nh nh ng đi u c n thi t. ậ i b nh ự ể ườ ệ ị ườ ườ ử ẩ ng quy.
i b nh yên tâm, d n ng ậ ủ i làm th thu t ầ ủ ng có đ y đ áo, mũ, kh u trang, r a tay th ụ ẩ ạ ẻ ố ẩ ấ ố ơ
ụ ẹ ấ ấ ụ ắ ồ ố ự ố ệ ế ộ ố ố ố m c tiêu 1. Nêu đ 2. Nêu đ 3. Trình bày đ N i dung ị 1. Đ nh nghĩa Tiêm d 2. Vùng tiêm ơ Chi trên: c Đen ta, c tam đ u cánh tay ơ ứ ầ ướ Chi d i: c t Vùng da b ngụ 3. Góc đ tiêmộ ớ Đâm kim v i góc đ t ị ỉ 4. Ch đ nh ạ ướ ượ Tiêm d c th c hi n đ i v i nh ng lo i thu c có ch đ nh tiêm d ố ố thu c mong mu n h p thu thu c ch m và duy trì th i gian tác d ng: Atropin sunphat, Insulin... ỉ 5. Ch ng ch đ nh ố ượ Nh ng thu c không đ ướ ế 6. Tai bi n tiêm d i da ố ẩ t Vô khu n không t ả ướ Do không đ m b o nguyên t c vô khu n tr ư ễ ề ệ b nh truy n nhi m nh : HIV, viêm gan vi rút ậ ề ỹ Sai l m v k thu t ặ + Qu n kim ho c g•y kim do ng ấ + Ng Các tai bi n do thu c gây ra ượ c ho c tiêu r t ch m làm cho ng Do thu c tiêm vào không tiêu đi đ ặ ụ xe vô khu n ho c gây m ng m c (tiêm Insulin, Quinin, thu c d u...) ả ứ ố S c do ph n ng c a c th đ i v i thu c ỹ 7. Quy trình k thu t tiêm d ị ườ ệ ẩ 7.1. Chu n b ng ồ ơ ệ Xem h s b nh án, th c hi n 3 ki m tra, 5 đ i chi u. Gi i thích đ ng ẩ 7.2. Chu n b ng ề ưỡ Đi u d ị ụ ẩ ố 7.3. Chu n b d ng c và thu c ụ ụ 7.3.1. D ng c vô khu n ữ ậ ả Khay ch nh t tr i săng vô khu n có: g c b ng thu c, găng tay, b m kim tiêm 5ml 10 ml, kim l y thu c.ố ố ụ ạ 7.3.2. D ng c s ch và thu c ữ ậ Khay ch nh t, tr c m 2 k p kose (1 có m u, 1 không có m u) C c đ ng bông, c n 700 Thu c tiêm theo y l nh. H p ch ng s c, huy t áp, ng nghe.
ự ồ ẩ ặ ổ ậ ắ
ỹ ố ẩ ẩ ắ ơ ố ấ ế ơ ệ ấ ố ằ ố ể ố
ơ ẩ ặ ắ ậ ổ ế ầ ị ị ằ ậ ệ ộ ộ th thu n ti n, b c l vùng tiêm, xác đ nh v trí tiêm ố i b nh n m ho c ng i ằ ố ẩ ầ ồ ằ ả ớ ộ ặ ế ơ ế ố ừ ừ ẹ ộ ơ ắ t ỹ ồ ạ i b nh. (Thu c vào, t i ch tiêm ph ng to lên là đúng k thu t) ườ ệ ơ ồ ằ i v trí tiêm b ng c n 700. ạ ằ ậ ẩ ạ ị ề ầ ơ ườ ệ ệ ặ ữ ế ả i b nh nh ng đi u c n thi t. i tho i mái, d n ng ế i b nh n m l ụ ụ ị ườ ệ ế ế ướ ạ ả ố ờ i b nh tr c, trong và sau khi
ế ẩ ắ ố ấ ố ằ ơ ệ ở ể ế ấ ố ơ ấ ấ ắ ặ ẩ ậ ơ
ộ ộ ệ ậ ị ị vùng tiêm, xác đ nh v trí tiêm
th thu n ti n, b c l ồ ằ ầ ố ả i da, ườ ệ ơ i b nh t ố ừ ừ ơ ệ ơ ồ ằ i v trí tiêm b ng c n 700 . ướ và quan sát ng ẩ ạ ị ề ầ ườ ệ ữ ế ặ ạ ả i b nh nh ng đi u c n thi t. i tho i mái, d n ng ế i b nh n m l ụ ọ ụ ổ ế Đu i h t khí trong b m tiêm, đ y n p kim, đ t vào khay vô khu n. ầ ố Th y thu c đi găng tay. ư ế ể ườ ệ i b nh t Đ ng ằ ị ẩ Sát khu n v trí tiêm b ng c n 700 ồ ẩ Th y thu c sát khu n tay b ng c n 700 ệ Tay trái kéo da b nh nhân lên, tay ph i đâm kim nhanh vào d ẹ ộ ơ ể ể Xoay nh ru t b m tiêm đ ki m tra, b m thu c t ế ố B m h t thu c rút nhanh kim, kéo ch ch da n i tiêm, sát khu n l ằ ườ ệ Giúp ng Thu d n d ng c , ghi phi u chăm sóc.
ế ủ ắ ố ỉ ị ỉ ị ị c đ nh nghĩa, vùng tiêm, góc đ , ch đ nh, ch ng ch đ nh và tai bi n c a tiêm b p th t. ắ ậ ỹ ệ ố B nh án ho c s thu c ọ ộ ự H p đ ng v t s c nh n, túi đ ng đ b n Xe tiêm ậ ế 7.4. K thu t ti n hành ướ ấ ở B c 1. M săng vô khu n, xé b m tiêm, kim l y thu c đ vào khay vô khu n l p kim l y thu c. ấ ể ướ B c 2. Ki m tra thu c theo y l nh, ti n hành l y thu c vào b m tiêm, thay kim l y thu c b ng kim tiêm. ướ B c 3. Đu i h t khí trong b m tiêm, đ y n p kim, đ t vào khay vô khu n. ướ B c 4. Th y thu c đi găng tay. ể ườ ệ ướ ồ ở ư ế ặ B c 5.Đ ng t ướ ị ẩ B c 6. Sát khu n v trí tiêm b ng c n 700 ồ ướ B c 7. Th y thu c sát khu n tay b ng c n 700 ỏ ướ B c 8. Tay trái dùng ngón cái và ngón tr kéo da vùng tiêm lên, tay ph i đâm kim nhanh qua da vào ặ ướ ế i da, kim ch ch 3045 đ so v i m t da ho c đâm kim vuông góc đáy da véo lên vào mô liên k t. d ể ể ướ B c 9. Xoay nh ru t b m tiêm đ ki m tra, n u không có máu b m thu c t và quan sát s c ố ỗ ặ m t ng ế ướ ố B c 10. B m h t thu c rút nhanh kim, kéo ch ch da n i tiêm, sát khu n l ướ ườ ệ B c 11. Giúp ng ọ ụ ướ B c 12. Thu d n d ng c , ghi phi u chăm sóc. ụ ử ắ S p x p và x lý d ng c theo đúng quy đ nh, tháo găng. ế Ghi k t qu vào phi u chăm sóc: th i gian dùng thu c, tình tr ng ng ề ưỡ ố dùng thu c, đi u d ng ký tên. ậ ỹ 4 Ti n hành k thu t ố ể ẩ 4.1 M săng vô khu n, xé b m tiêm, kim l y thu c đ vào khay vô khu n l p kim l y thu c. ố 4.2 Ki m tra thu c theo y l nh, ti n hành l y thu c vào b m tiêm, thay kim l y thu c b ng kim tiêm. 4.3 4.4 4.5 4.6 4.7 4.8 4.9 4.10 4.11 4.12 KỸ THUẬT TIÊM BẮP ụ M c tiêu 1. Nêu đ 2. Mô t ộ c qui trình k thu t tiêm b p. ượ ị ả ượ đ
ộ
ộ ượ ị ơ ủ ắ ố ị ườ ệ ng dung d ch thu c vào trong b p th t (trong c ) c a ng i b nh.
ầ ơ
ữ c ngoài đùi. ị N i dung ị 1. Đ nh nghĩa ắ Tiêm b p là tiêm m t l 2. Vùng tiêm ơ Chi trên: c Đen ta, c Tam đ u cánh tay. ơ ướ ơ ứ ầ đ u đùi, c mông. i: c t Chi d ặ ướ ơ ứ ầ đ u đùi: 1/3 gi a m t tr + C t ị ơ + C mông có 2 cách xác đ nh v trí tiêm.
ỏ ẳ ạ ẳ ậ ướ ố ừ gai ch u tr ị ầ ẻ ộ ằ ộ ậ ằ ườ ủ ầ ụ ẳ ố ề ướ i ạ ươ ng c t, chia đo n th ng này làm ạ i trong đo n th ng này ng n i li n 2 mào ch u, phía d ế ằ
ớ ớ ặ ặ ế ừ 600 đ n 900 so v i m t da (Tiêm mông đâm kim 1 góc 900 so v i m t da).
ố ạ ượ ế ướ i da c vào mô liên k t d
ị ư ươ ạ ử ị ư ổ ứ ng... da c và các t ch c nh : Canxiclorua, dung d ch u tr ắ ị ườ ệ ế ể ệ ặ ả ế ữ ề ầ t ố ườ ệ i b nh nh ng đi u c n thi ậ i b nh ự ể ườ ệ ị ườ ử ườ i b nh yên tâm, d n ng ậ ủ i làm th thu t ẩ ng quy. ng có đ y đ áo, mũ, kh u trang, r a tay th
ầ ủ ụ ẩ ẩ ạ ẻ ố ấ ố ơ
ụ ữ ậ ẹ ấ ấ ụ ắ ồ ế ồ ố ự ố ố ố
ố ặ ổ ậ ắ ồ ẩ ự
ỹ ẩ ắ ố ố ể ố ấ ố ằ ơ ệ ế ấ ố ơ
ậ ắ ặ ẩ ơ
ộ ộ ệ ậ ằ ặ ố i b nh n m ho c ng i th thu n ti n, b c l ị vùng tiêm, xác đ nh v trí tiêm . ầ ồ ở ư ế t ộ ế ị ằ ẩ ằ ồ ồ ị ầ ẩ ằ ồ ằ ầ ộ ầ ộ ớ ế ố ừ ừ ẹ ộ ơ ể ể ế ắ ơ ặ và quan sát s c t
ườ ệ ơ ồ ằ i v trí tiêm b ng c n 700 . ẩ ạ ị ề ầ ơ ườ ệ ệ ặ ữ ế ằ ạ ả i b nh nh ng đi u c n thi t. i tho i mái, d n ng ế i b nh n m l ụ ụ ọ ụ ụ ử ế ị ế c trên đ n m m x Cách 1 k m t đo n th ng n i t ướ 3 ph n b ng nhau, v trí tiêm là giao c a 1/3 trên và 2/3 d Cách 2 chia m t bên mông thành 4 ph n b ng nhau, phía trên là đ là n p l n mông, phía trong là r•nh liên mông, phía ngoài là mép ngoài mông. Tiêm vào 1/4 trên ngoài. 3. Góc đ tiêmộ ớ Đâm kim v i góc t ị ỉ 4. Ch đ nh ấ ả t c các lo i thu c tiêm đ Cho t ố ầ Thu c d u ố ậ Thu c ch m tan và gây đau ỉ ố 5. Ch ng ch đ nh ơ ố ữ Nh ng thu c gây ho i t ỹ 6. Qui trình k thu t tiêm b p ẩ 6.1. Chu n b ng ồ ơ ệ Xem h s b nh án, th c hi n 3 ki m tra, 5 đ i chi u i thích đ ng Gi ẩ 6.2. Chu n b ng ề ưỡ Đi u d ố ị ụ ẩ 6.3. Chu n b d ng c và thu c ụ ụ 6.3.1. D ng c vô khu n ữ ậ ả Khay ch nh t tr i săng vô khu n có: g c b ng thu c, găng tay, b m kim tiêm 5ml 10 ml, kim l y thu cố ố ụ ạ 6.3.2. D ng c s ch và thu c Khay ch nh t, tr c m 2 k p kose (1 có m u, 1 không có m u) C c đ ng bông, c n 700, c n Iôt 1%(n u tiêm mông) ệ Thu c tiêm theo y l nh. ộ ế H p ch ng s c, huy t áp, ng nghe. ệ ố B nh án ho c s thu c ọ ộ ự H p đ ng v t s c nh n, túi đ ng đ b n Xe tiêm ậ ế 6.4. K thu t ti n hành ở ướ ấ ẩ B c 1. M săng vô khu n, xé b m tiêm, kim l y thu c đ vào khay vô khu n l p kim l y thu c. ấ ể ướ B c 2. Ki m tra thu c theo y l nh, ti n hành l y thu c vào b m tiêm, thay kim l y thu c b ng kim tiêm. ổ ế ướ B c 3. Đu i h t khí trong b m tiêm, đ y n p kim, đ t vào khay vô khu n. ướ ầ B c 4. Th y thu c đi găng tay. ể ườ ệ ướ B c 5. Đ ng ị ẩ ướ B c 6. Sát khu n v trí tiêm b ng c n 70 đ (n u tiêm mông sát khu n v trí tiêm l n 1 b ng c n Iôt ồ ộ 1%, l n 2 b ng c n 70đ ). ướ ố B c 7. Th y thu c sát khu n tay b ng c n 70 đô ướ ơ B c 8. M t tay căng da vùng tiêm, tay kia c m b m tiêm, đâm kim 1 góc 60 đ n 90 đ so v i m t da. ướ B c 9. Xoay nh ru t b m tiêm đ ki m tra, n u không có máu b m thu c t ặ i b nh. m t ng ế ướ ố B c 10. B m h t thu c rút nhanh kim, kéo ch ch da n i tiêm.Sát khu n l ướ ườ ệ B c 11. Giúp ng ướ B c 12. Thu d n d ng c , ghi phi u chăm sóc. ắ S p x p và x lý d ng c theo đúng quy đ nh, tháo găng.
ờ ố ả ạ ế ướ ườ ệ c, trong và sau khi i b nh tr ế ề ưỡ ng ký tên. ề
ầ ề ỹ ẫ ụ ậ i b nh d y d a ho c do sai l m v k thu t ậ ế ữ ườ ệ ng t, không nên đâm ng p h t kim tiêm ầ ị ộ ủ ị ị ạ ề ắ
ẹ ộ ơ ặ ơ ề ặ c khi b m thu c bao gi cũng ph i xoay ho c rút nh ru t b m tiêm xem có máu ế ễ ễ ắ ẩ ỗ ố ầ ặ ạ ả ư ứ ố
ạ ử ắ ố ỉ ị ị mô (thu c ch ng ch đ nh tiêm vào b p th t) ệ ố ế ể ố ố t 3 ki m tra 5 đ i chi u
ủ ơ ể ố ớ ố ề ố ố ử ấ ứ ố ẩ Ghi k t qu vào phi u chăm sóc: th i gian dùng thu c, tình tr ng ng ố dùng thu c, đi u d ắ ế 7. Tai bi n tiêm b p và cách đ phòng ẫ ằ G y kim, o n kim: ặ ườ ệ + Do ng ố ề i b nh t + Đ phòng: gi ầ Đâm nh m vào dây th n kinh hông to (khi tiêm mông) ị + Do không xác đ nh đúng v trí tiêm mông và sai góc đ c a kim + Đ phòng: xác đ nh chính xác v trí tiêm mông T c m ch ạ ươ ố ầ ng vào m ch máu + Do tiêm thu c d u ho c nhũ t ả ờ ố ướ + Đ phòng: tr ố ớ ượ ơ c b m thu c không, n u không có máu thì m i đ ẩ ẩ ả ặ ạ Nhi m khu n: nhi m khu n toàn thân ho c t i ch do không đ m b o nguyên t c vô khu n ẩ áp xe vô khu n: do thu c không tan ho c t o thành hòn c ng nh tiêm Quinin, thu c d u... ạ ử ổ ứ ch c t Gây ho i t ấ ữ + Do tiêm nh ng ch t gây ho i t ự ả + Đ phòng: ph i th c hi n t ệ ẩ S c ph n v ả ứ + S c ph n ng c a c th đ i v i thu c, ệ ừ + X trí: ng ng tiêm, c p c u s c ph n v .
ẩ ụ ạ ẻ ố ụ ị ụ ố Chu n b d ng c và thu c ẩ ụ D ng c vô khu n ữ ậ ả ấ ẩ ụ ạ ấ ấ ố ụ D ng c s ch và thu c ụ ắ ẹ ữ ậ ồ ố ự ố ố
ố ộ ộ ự ệ ố ậ ắ ặ ổ ệ ế ọ ố ỹ ẩ ắ ố 3. 3.1 ố ẩ Khay ch nh t tr i săng vô khu n có: g c b ng thu c, găng tay. ố ơ B m kim tiêm, kim l y thu c (trong túi nilon vô khu n). 3.2 Khay ch nh t, tr c m 2 k p kose (1 có m u, 1 không có m u) C c đ ng bông, c n 700. Thu c tiêm theo y l nh. H p ch ng s c, huy t áp, ng nghe. H p đ ng v t s c nh n. B nh án ho c s thu c, xe tiêm 4 4.1 ấ ố ằ ế ở ể ơ ệ ấ ấ ế ấ ơ ố ậ Ti n hành k thu t ố ể ẩ M săng vô khu n, xé b m tiêm, kim l y thu c đ vào khay vô khu n l p kim l y thu c. 4.2 ố Ki m tra thu c theo y l nh, ti n hành l y thu c vào b m tiêm, thay kim l y thu c b ng kim
ơ ậ ắ ặ ẩ
ằ ệ ậ ố i b nh n m ho c ng i ồ ở ư ế t ữ ộ ộ th thu n ti n, b c l ặ ơ ứ ầ đ u đùi: 1/3 gi a m t tr ị ơ ị vùng tiêm, xác đ nh v trí tiêm (C ặ ướ c ngoài đùi).
0
ằ ị
0
ố ầ ộ ầ ơ ơ ế ố ừ ừ t ơ ệ ế
0 900 so v i m t da ặ ớ ườ ệ và quan sát ng i b nh ẩ ạ ị
ộ ồ ằ i v trí tiêm b ng c n 70 đ . ẹ ộ ơ ố ỹ ơ ế tiêm. ổ ế Đu i h t khí trong b m tiêm, đ y n p kim, đ t vào khay vô khu n. 4.3 ầ Th y thu c đi găng tay. 4.4 ặ ể ườ ệ Đ ng 4.5 ơ ặ ướ ầ c ngoài cánh tay ho c c t delta, c tam đ u: 1/3 trên m t tr ồ ẩ Sát khu n v trí tiêm b ng c n 70 4.6 ồ ằ ẩ Th y thu c sát khu n tay b ng c n 70 4.7 ơ M t tay căng da n i tiêm, tay kia c m b m tiêm ch ch 60 4.8 ể ể Xoay nh ru t b m tiêm đ ki m tra, b m thu c t 4.9 B m h t thu c rút nhanh kim, kéo ch ch da n i tiêm, sát khu n l 4.10 ậ Ti n hành k thu t 4
ẩ ắ ẩ ố 4.1 ấ ố ằ ơ ệ ấ ấ ở ể ế ấ ố ơ ố ể M săng vô khu n, xé b m tiêm, kim l y thu c đ vào khay vô khu n l p kim l y thu c. 4.2 ố Ki m tra thu c theo y l nh, ti n hành l y thu c vào b m tiêm, thay kim l y thu c b ng kim
ẩ ặ ắ ậ ơ
ệ ị ị ổ ế Đu i h t khí trong b m tiêm, đ y n p kim, đ t vào khay vô khu n. ố ầ Th y thu c đi găng tay. ấ ể ườ ệ i b nh n m s p ho c ng i t Đ ng th thu n ti n, b c l ố ừ ậ ướ vùng tiêm, xác đ nh v trí tiêm: ỏ ươ ụ ằ ướ ườ i đ ặ ng n i t ồ ư ế ậ gai ch u tr ộ ộ ế c trên đ n m m x ặ ng c t (ho c 1/4 trên
ẩ ằ ị ồ ằ c sau đó b ng c n 70 ố ồ ồ ằ ầ ộ ầ ớ ể ể ơ ơ ơ ế ố ừ ừ t ơ ệ ồ ằ i v trí tiêm b ng c n 70 . ạ và quan sát ng ẩ ạ ị ề ầ ườ ệ ữ ế ặ ả i b nh nh ng đi u c n thi t. i tho i mái, d n ng ế i b nh n m l ụ ướ Sát khu n v trí tiêm b ng c n Iôt tr ẩ Th y thu c sát khu n tay b ng c n 70 ặ ơ M t tay căng da n i tiêm, tay kia c m b m tiêm ch ch 60 90 so v i m t da ẹ ộ ơ ườ ệ i b nh Xoay nh ru t b m tiêm đ ki m tra, b m thu c t ế ố B m h t thu c rút nhanh kim, kéo ch ch da n i tiêm, sát khu n l ằ ườ ệ Giúp ng Thu d n d ng c , ghi phi u chăm sóc. tiêm. 4.3 4.4 4.5 ủ giao c a 1/3 trên và 2/3 d ngoài mông). 4.6 4.7 4.8 4.9 4.10 4.11 ọ ụ 4.12 KỸ THUẬT TIÊM TĨNH MẠCH
ụ ị ỉ ỉ ộ ạ ậ ủ ỹ ố c đ nh nghĩa, v trí, góc đ , ch đ nh, ch ng ch đ nh c a k thu t tiêm tĩnh m ch. ỹ ạ ạ ế ử ể ả ị ượ ị ị ậ c qui trình k thu t tiêm tĩnh m ch. ượ c các tai bi n có th x y ra trong quá trình tiêm tĩnh m ch và cách x trí.
ố ạ ư ườ ơ ể ộ ượ ng tĩnh m ch. ng thu c vào c th theo đ
ạ ườ ng tiêm vào tĩnh ư c, nh ng th ề i b nh đ u tiêm đ ấ ạ ầ ơ ể ườ ệ i l n. T t c các tĩnh m ch trên c th ng ẳ ạ ỷ ữ ở ế ườ ế ườ ạ ể ạ ạ ắ ướ ể ạ ẹ ạ ạ t có th tiêm vào tĩnh m ch c nh, tĩnh m ch d ấ ả ượ n p g p khu u tay, tĩnh m ch c ng tay, tĩnh m ch mu tay. ng tiêm vào tĩnh m ch đ u, tĩnh m ch mu tay, tĩnh m ch m t cá trong (hi n trong). ả ợ ầ ng h p c n thi i đòn, tĩnh m ch b n.
ộ ặ
0 300 so v i m t da ớ
ị
ơ ể ơ ầ ầ ư ữ ố ị ơ ể ằ ườ ượ ữ ư ạ ắ ạ ố ầ ng tĩnh m ch, thu c d u (gây t c m ch) c phép đ a vào c th b ng đ ạ
ệ ể ế ố ườ ệ ườ ệ ề ầ ữ ế ặ ộ i b nh nh ng đi u c n thi i b nh, d n ng t.
ẩ
ụ ẩ ạ ẻ ố ấ ẩ ố ơ M c tiêu 1. Trình bày đ ả ượ đ 2. Mô t ả 3. Gi i thích đ ộ N i dung ị 1. Đ nh nghĩa ạ Tiêm tĩnh m ch là đ a m t l 2. Vùng tiêm ườ ớ Ng ạ m ch ch V ẻ Tr em. Th Trong tr 3. Góc đ tiêmộ Đâm kim m t góc 15 ỉ 4. Ch đ nh ủ ố ớ ơ ể ụ C n có tác d ng nhanh c a thu c v i c th ề ố ố ượ ng thu c nhi u C n đ a vào c th kh i l ổ ứ ướ ạ ử ố i da, c ... ch c d da, t Nh ng thu c gây ho i t ỉ 5. Ch ng ch đ nh ố Nh ng thu c không đ ậ ỹ 6. Qui trình k thu t tiêm tĩnh m ch ị ườ ệ ẩ i b nh 6.1. Chu n b ng ự ệ Xem y l nh, th c hi n 3 ki m tra, 5 đ i chi u ậ ắ ề ủ Thông báo v th thu t s p làm, đ ng viên ng ậ ủ ị ườ ẩ i làm th thu t 6.2. Chu n b ng ủ ủ ậ ườ Ng i làm th thu t có đ mũ, áo, kh u trang ườ ử R a tay th ng qui ố ị ụ ẩ 6.3. Chu n b d ng c và thu c ụ ụ 6.3.1. D ng c vô khu n ữ ậ ả ố Khay ch nh t tr i săng vô khu n có: g c b ng thu c, găng tay, b m kim tiêm, kim l y thu c ố ụ ạ ụ 6.3.2. D ng c s ch và thu c
ấ ấ ẹ ụ ắ ữ ậ ồ ồ ố ự ố ố ố ộ ệ ế
ự ồ ẩ
ỹ ố ẩ ắ ơ ố ấ ế ơ ệ ấ ố ằ ố ể ố
ơ ặ ố ả ằ ộ ộ ổ ế ầ ng b c l vùng tiêm, xác ắ i b nh n m tho i mái trên gi
ị ặ ố ướ ị ầ ẩ ằ ằ ầ i v trí tiêm, th t dây garô (trên v trí tiêm 3 5 cm). ồ ồ ố ồ ầ ằ ơ ớ ặ ế ướ ng mũi ồ ạ ủ ẩ ơ ạ ầ ộ ườ ơ ạ ặ ướ ẹ ộ ơ
ặ ắ t ằ ồ i v trí tiêm b ng c n 70
0 .
ườ ệ i b nh. ơ ườ ệ ố ừ ừ ố ườ ệ ẩ ạ ị ề ầ ữ ế ả ặ ằ ạ i b nh nh ng đi u c n thi t. i tho i mái, d n ng ế i b nh n m l ụ ụ ướ ướ ướ ướ ắ ị ườ ệ ế ế ướ ạ ả ờ ố i b nh tr c, trong và sau khi
ọ ụ ụ ử ế ề ưỡ ng ký tên. ạ ố
ủ ơ ể ớ ệ ấ ứ ố ẩ ử ắ
iạ ộ ơ ỏ ị ượ ế ả ẩ c thay kim khác ử ồ ơ ử ở ử ạ ặ ạ ngoài
ạ i
ườ ệ ướ ố t công tác tâm lí cho ng ố c khi tiêm thu c i b nh tr ề ắ ạ ở trong b m tiêm vào lòng m ch ườ ệ ổ ế ơ ơ ướ ề ố c khi tiêm thu c cho ng i b nh. ễ ẩ ẩ Khay ch nh t to, tr c m 2 k p kose (1 có m u, 1 không có m u) C c đ ng bông, c n 70, c n Iôt 1% Thu c tiêm theo y l nh. ố H p ch ng s c, huy t áp, ng nghe. ố Dây garô, g i kê tay ặ ổ ệ ố B nh án ho c s thu c ọ ậ ắ ộ ự H p đ ng v t s c nh n, túi đ ng đ b n Xe tiêm ậ ế 6.4. K thu t ti n hành ở ướ ấ ẩ B c 1. M săng vô khu n, xé b m tiêm, kim l y thu c đ vào khay vô khu n l p kim l y thu c. ấ ể ướ B c 2. Ki m tra thu c theo y l nh, ti n hành l y thu c vào b m tiêm, thay kim l y thu c b ng kim tiêm. ậ ướ ẩ B c 3. Đu i h t khí trong b m tiêm, đ y n p kim, đ t vào khay vô khu n. ườ ườ ệ ướ B c 4. Th y thu c đi găng tay, giúp ng ị ị đ nh v trí tiêm ắ ướ B c 5. Đ t g i kê d ướ ị B c 6. Sát khu n v trí tiêm 2 l n: l n 1 b ng c n Iôt 1%, l n 2 b ng c n 700 ướ B c 7. Th y thu c sát khu n tay b ng c n 700 ầ ướ B c 8. M t tay căng da n i tiêm, tay kia c m b m tiêm ch ch 150 300 so v i m t da, h ng c a tĩnh m ch, đâm kim qua da và lu n kim vào tĩnh m ch. kim theo đ B c 9. Khi đâm trúng tĩnh m ch máu trào vào b m tiêm ho c rút nh ru t b m có máu, tháo dây ga ẹ rô nh nhàng. ơ quan sát s c m t ng B c 10. B m thu c t ệ ế ơ B c 11. B m h t thu c rút nhanh kim, kéo ch ch da n i tiêm.Sát khu n l B c 12. Giúp ng B c 13. Thu d n d ng c , ghi phi u chăm sóc. S p x p và x lý d ng c theo đúng quy đ nh, tháo găng. Ghi k t qu vào phi u chăm sóc: th i gian dùng thu c, tình tr ng ng ố dùng thu c, đi u d ế ủ 7. Tai bi n c a tiêm tĩnh m ch ệ ả S c ph n v ố ả ứ + Nguyên nhân: do ph n ng c a c th v i thu c ừ + X trí: Ng ng tiêm, c p c u s c ph n v T c kim tiêm + Nguyên nhân: do máu vào kim tiêm đông l + X trí: rút kim ra kh i v trí tiêm đ y ru t b m tiêm cho máu ch y ra, n u không đ Ph ng n i tiêm + Nguyên nhân: kim tiêm xuyên qua m ch ho c mũi vát kim tiêm 1 n a vào lòng m ch, 1 n a lòng m chạ ử + X trí: rút kim tiêm ra tiêm l ấ ị ườ ệ Ng i b nh b ng t + Nguyên nhân: do quá s tiêmợ + Đ phòng: làm t ạ T c m ch + Nguyên nhân: do không khí + Đ phòng: đu i h t không khí trong b m tiêm tr Nhi m khu n + Nguyên nhân : do vô khu n không t ố t
ề ự ườ ệ ướ ẩ ố c, trong và sau khi tiêm thu c cho ng i b nh.
ẩ ắ ố ấ ố ằ ế ở ể ơ ệ ấ ấ ế ấ ố ơ ệ ố t công tác vô khu n tr ậ ỹ Ti n hành k thu t ố ể ẩ M săng vô khu n, xé b m tiêm, kim l y thu c đ vào khay vô khu n l p kim l y thu c. ố Ki m tra thu c theo y l nh, ti n hành l y thu c vào b m tiêm, thay kim l y thu c b ng kim
ặ ơ ố ổ ế ầ ằ ả ộ ộ ậ ẩ Đu i h t khí trong b m tiêm, đ y n p kim, đ t vào khay vô khu n. ườ ườ ệ Th y thu c đi găng tay, giúp ng ắ i b nh n m tho i mái trên gi ng, b c l vùng tiêm, xác
ắ ướ ị ẩ ầ ị ầ ằ ằ ồ ầ ằ ố ướ ế ặ ầ ớ ng mũi kim ườ ủ ạ ạ ẹ ộ ơ ặ ạ i v trí tiêm, th t dây garô (trên v trí tiêm 3 5 cm). Đ t g i kê d ồ ị Sát khu n v trí tiêm 2 l n: l n 1 b ng c n Iôt, l n 2 b ng c n 700 ầ ồ ẩ Th y thu c sát khu n tay b ng c n 70 ơ ơ ộ M t tay căng da n i tiêm, tay kia c m b m tiêm ch ch 15 30 so v i m t da, h ồ ng c a tĩnh m ch, đâm kim qua da và lu n kim vào tĩnh m ch. ơ Khi đâm trúng tĩnh m ch máu trào vào b m tiêm ho c rút nh ru t b m có máu, tháo dây ga rô
ắ ặ ườ ệ ố ừ ừ t ố i b nh. ơ
ườ ệ ườ ệ ặ ề ầ ữ ế i b nh nh ng đi u c n thi t. ồ ằ i v trí tiêm b ng c n 70 . ả ạ i b nh n m l ụ i tho i mái, d n ng ế ọ ụ + Đ phòng: th c hi n t 4 4.1 4.2 tiêm. 4.3 4.4 ị ị đ nh v trí tiêm ặ ố 4.5 4.6 4.7 4.8 theo đ 4.9 ẹ nh nhàng. ơ 4.10 ơ 4.11 Sát khu n l 4.12 4.13 quan sát s c m t ng B m thu c t ệ ế B m h t thu c rút nhanh kim, kéo ch ch da n i tiêm. ẩ ạ ị ằ Giúp ng Thu d n d ng c , ghi phi u chăm sóc.