LÃI SUẤT - PGS.TS. SỬ ĐÌNH THÀNH

LAÕI SUAÁT

PGS.TS. SÖÛ ÑÌNH THAØNH

PGS.TS. Su Dinh Thanh 1 9/7/2009

Noäi dung nghieân cöùu

Khaùi nieäm vaø phaân loaïi laõi suaát Laõi suaát vaø tyû suaát lôïi töùc Caùc nhaân toá taùc ñoäng ñeán laõi suaát Caáu truùc ruûi ro vaø kyø haïn laõi suaát

(cid:131) (cid:131) (cid:131) (cid:131)

KHAÙI NIEÄM

PGS.TS. Su Dinh Thanh 2 9/7/2009

(cid:131) Laõi suaát laø giaù caû söû duïng voán vay (cid:131) Laõi suaát laø tyû leä % tính treân soá tieàn goác

ñi vay.

(cid:131) Söï toàn taïi cuûa laõi suaát:

(cid:131) Giaù trò thôøi gian cuûa tieàn teä: söï ñaùnh ñoåi/löïa choïn hieän taïi vaø töông lai

(cid:131) Chi phí cô hoäi

PGS.TS. Su Dinh Thanh 3 9/7/2009

PHAÂN LOAÏI

Laõi suaát danh nghiaõ

(cid:131)

(cid:131) Giaû söû, moät hoä gia ñình gôûi moät khoaûn tieàn tieát kieäm 100 ñoâla vaøo ngaân haøng vôùi kyø haïn 1 naêm vaø möùc tieàn laõi laø 10 ñoâla. Vaøo cuoái naêm soá dö cuûa hoï laø 110 ñoâla. Trong tröôøng hôïp naøy, laõi suaát danh nghiaõ laø 10%/naêm.

PHAÂN LOAÏI

Laõi suaát thöïc:

(cid:131)

laïm phaùt cuûa neàn kinh teá

(cid:131) Giaû söû

laø 10%/naêm, nhö vaäy soá tieàn 110 ñoâla vaøo cuoái naêm chæ mua ñöôïc moät soá löôïng haøng hoùa töông ñöông 100 ñoâla ôû ñaàu naêm. Trong tröôøng hôïp naøy, laõi suaát thöïc laø baèng 0. (cid:131) Neáu goïi ir laø laõi suaát thöïc, in laø laõi suaát danh nghiaõ vaø p laø laïm phaùt thì laõi suaát thöïc ñöôïc tính nhö sau: ir = in - p

PGS.TS. Su Dinh Thanh 4 9/7/2009

PHÖÔNG PHAÙP TÍNH LAÕI

Laõi ñôn:

(cid:131) (cid:131)

Theo phöông phaùp naøy, cöù moãi moät ñoâ la cho vay, thì nhaø ñaàu tö nhaän ñöôïc ( 1 x i ) tieàn laõi. Neáu cho vay PV ñoâ la thì nhaø ñaàu tö nhaän ñöôïc PV x i. Cho ñeán khi ñaùo haïn thì nhaø ñaàu tö thu veà tieàn goác vaø laõi: PV + PV x i

(cid:131)

Töø ñoù, coù theå khaùi quaùt coâng thöùc tính laõi ñôn nhö sau:

PV (1+ i)

PGS.TS. Su Dinh Thanh 5 9/7/2009

PGS.TS. Su Dinh Thanh 6 9/7/2009

PHÖÔNG PHAÙP TÍNH LAÕI

(cid:131) (cid:131)

Laõi keùp : Theo caùch tính laõi keùp, tieàn laõi cuûa kyø tröôùc ñöôïc coäng vaøo tieàn goác ñeå tính tieàn laõi cuûa kyø sau. Coâng thöùc tính nhö sau:

(cid:131)

)

) i =+

FV 3

FV 2

)

i ) =+

FV n

1(1 −

CAÙC COÂNG CUÏ NÔÏ

PGS.TS. Su Dinh Thanh 7 9/7/2009

(cid:131) Caùc coâng cuï nôï (cid:131) Caùc khoaûn nôï ñôn (cid:131) Traùi phieáu chieát khaáu (cid:131) Traùi phieáu coupon vaø (cid:131) Caùc khoaûn nôï thanh toaùn coá ñònh.

(cid:131) Caùc loaïi coâng cuï nôï khaùc nhau caên baûn veà kyø haïn thanh toaùn (Timing of payments)

CAÙC COÂNG CUÏ NÔÏ

PGS.TS. Su Dinh Thanh 8 9/7/2009

(cid:131) Nôï ñôn

PGS.TS. Su Dinh Thanh 9 9/7/2009

CAÙC COÂNG CUÏ NÔÏ

Traùi phieáu chieát khaáu

(cid:131)

CAÙC COÂNG CUÏ NÔÏ

(cid:131)

Traùi phieáu coupon Coâng ty A traû laõi

PGS.TS. Su Dinh Thanh 10 9/7/2009

Coâng ty A traû tieàn laõi vaø tieàn goác 1000 + 10.000

Naêm

Coâng ty A nhaän 10.000 ñoâla töø traùi phieáu coupon

1000 1000 1000 1000 $ $ $ $ $ $ 0 1 2 3 19 20

CAÙC COÂNG CUÏ NÔÏ

(cid:131) Nôï vay thanh toaùn coá ñònh

PGS.TS. Su Dinh Thanh 11 9/7/2009

PGS.TS. Su Dinh Thanh 12 9/7/2009

LAÕI SUAÁT HOAØN VOÁN

(cid:131)

/(1

)

(cid:131)

Laõi suaát hoaøn voán laø laõi suaát laøm caân baèng hieän giaù vaø giaù trò töông lai cuûa coâng cuï nôï. Theo moâ hình ñôn giaûn: FV = PV (1+i) Suy ra : PV = Neáu FV coù nhieàu kyø thanh toaùn (n), thì PV ñöôïc tính theo coâng thöùc:

FV +∑ n i 1 (1 ) =

Laõi suaát hoaøn voán (Yield to maturity)

LAÕI SUAÁT HIEÄN HAØNH

(cid:131) Tình huoáng

(cid:131) OÂng A mua traùi phieáu coupon coù kyø haïn 20 naêm vôùi meänh giaù laø 1.000 ñoâla, laõi suaát coupon laø 10%; khoaûn thanh toaùn coupon C= 100 ñoâla.

PGS.TS. Su Dinh Thanh 13 9/7/2009

(cid:131) Giaû söû laõi suaát thò tröôøng traùi phieáu taêng leân hôn 10%, oâng A baùn treân thò tröôøng vôùi giaù P= 750 ñoâla, thì laõi suaát hieän haønh (Current yield) laø:

13.3%

100 750

C P

TYÛ SUAÁT LÔÏI TÖÙC

(cid:131) Toång soá cuûa laõi suaát hieän haønh coäng vôùi möùc lôøi cuûa voán

PGS.TS. Su Dinh Thanh 14 9/7/2009

hoaëc möùc loã cuûa voán.

(cid:131) Giaû söû oâng B mua traùi phieáu coù meänh giaù laø 1.000 ñoâla, laõi suaát coupon laø 8%. Sau moät naêm, oâng ta baùn traùi phieáu vôùi giaù 1.100 ñoâla thì tyû suaát lôïi töùc (R) traùi phieáu laø:

18%

80 1000

1100 1000 − 1000

Laõi suaát Möùc lôøi cuûa voán

PGS.TS. Su Dinh Thanh 15 9/7/2009

TYÛ SUAÁT LÔÏI TÖÙC

(cid:131) Khaùi quaùt coâng thöùc tính tyû suaát lôïi töùc:

C P

+ − 1 P

CUNG - CAÀU TRAÙI PHIEÁU VAØ QUYÕ CHO VAY

(cid:131) Moái töông ñöông quan giöõa cung caàu traùi phieáu vaø

quyõ cho vay: (cid:131) Cung traùi phieáu (cid:217) caàu quyõ cho vay (cid:131) Caàu traùi phieáu (cid:217) cung quyõ cho vay (cid:131) Giaù traùi phieáu taêng (cid:217) laõi suaát tín duïng giaûm

PGS.TS. Su Dinh Thanh 16 9/7/2009

CUNG - CAÀU TRAÙI PHIEÁU VAØ QUYÕ CHO VAY

PGS.TS. Su Dinh Thanh 17 9/7/2009

PGS.TS. Su Dinh Thanh 18 9/7/2009

CAÙC NHAÂN TOÁ LAØM THAY ÑOÅI ÑÖÔØNG CAÀU TRAÙI PHIEÁU VAØ QUYÕ CHO VAY

(cid:131) Thu nhaäp bình quaân. (cid:131) Lôïi töùc vaø laïm phaùt kyø voïng. (cid:131) Ruûi ro. (cid:131) Tính loûng (cid:131) Chi phí thoâng tin.

CAÙC NHAÂN TOÁ LAØM THAY ÑOÅI ÑÖÔØNG CAÀU TRAÙI PHIEÁU VAØ QUYÕ CHO VAY

(cid:132) Caàu traùi phieáu töông öùng cung quyõ cho vay. Nhöõng yeáu toá maø laøm dòch chuyeån ñöôøng caàu traùi phieáu sang phaûi (höôùng leân)– keùo theo gia taêng giaù traùi phieáu thì cuõng laøm dòch chuyeån ñöôøng cung quyõ cho vay sang phaûi (höôùng xuoáng)– keùo theo giaûm laõi suaát.

PGS.TS. Su Dinh Thanh 19 9/7/2009

CAÙC NHAÂN TOÁ LAØM THAY ÑOÅI ÑÖÔØNG CUNG TRAÙI PHIEÁU VAØ QUYÕ CHO VAY

PGS.TS. Su Dinh Thanh 20 9/7/2009

(cid:131) Lôïi nhuaän kyø voïng cuûa voán ñaàu tö. (cid:131) Chính saùch thueá. (cid:131) Laïm phaùt kyø voïng. (cid:131) Vay nôï cuûa chính phuû.

PGS.TS. Su Dinh Thanh 21 9/7/2009

CAÙC NHAÂN TOÁ LAØM THAY ÑOÅI ÑÖÔØNG CUNG TRAÙI PHIEÁU VAØ QUYÕ CHO VAY

(cid:132) Neáu nhö nhöõng yeáu toá laøm dòch chuyeån ñöôøng cung traùi phieáu sang phaûi (laøm giaûm giaù traùi phieáu) thì cuõng laøm dòch chuyeån ñöôøng caàu quyõ cho vay sang phaûi (laøm gia taêng laõi suaát) vaø ngöôïc laïi.

PGS.TS. Su Dinh Thanh 22 9/7/2009

CAÁU TRUÙC RUÛI RO

(cid:131) Caáu truùc ruûi ro cuûa laõi suaát giaûi thích söï cheânh leäch laõi suaát ñoái vôùi caùc loaïi chöùng khoaùn coù kyø haïn gioáng nhau. Nguyeân nhaân coù söï cheânh leäch laø do söï khaùc bieät veà: (cid:131) Ruûi ro vôõ nôï (cid:131) Tính loûng (cid:131) Chi phí thoâng tin vaø (cid:131) Thueá.

PGS.TS. Su Dinh Thanh 23 9/7/2009

CAÁU TRUÙC RUÛI RO

bôûi vì…

Moät söï gia taêng ….

daãn ñeán laõi suaát cuûa taøi saûn ….

ruûi ro vôõ nôï

gia taêng

nhöõng ngöôøi tieát kieäm phaûi ñöôïc buø ñaép do phaûi gaùnh chòu theâm ruûi ro

nhöõng ngöôøi tieát kieäm toán ít chi

tính loûng

giaûm

phí

trong vieäc ñoåi taøi saûn sang tieàn maët

taêng

nhöõng ngöôøi tieát kieäm maát nhieàu chi phí ñeå ñaùnh giaù taøi saûn

chi phí thoâng tin

thueá

taêng

nhöõng ngöôøi tieát kieäm quan taâm ñeán tieàn lôøi sau thueá vaø phaûi ñöôïc buø ñaép tieàn noäp thueá

PGS.TS. Su Dinh Thanh 24 9/7/2009

CAÁU TRUÙC KYØ HAÏN

(cid:131) Xem xeùt möùc ñoä bieán ñoåi laõi suaát trong soá caùc coâng cuï traùi phieáu coù cuøng chung ruûi ro vôõ nôï, tính loûng, thoâng tin, ñaëc ñieåm thueá nhöng laïi khaùc nhau veà kyø ñaùo haïn. (cid:131) Caáu truùc laõi suaát kyø haïn lieân quan ñeán

khaùi nieäm ñöôøng cong laõi suaát .

PGS.TS. Su Dinh Thanh 25 9/7/2009

CAÁU TRUÙC KYØ HAÏN

(cid:131) Neáu ñöôøng cong laõi suaát coù ñoä doác höôùng ñi leân thì laõi suaát daøi haïn cao hôn laõi suaát ngaén haïn.

(cid:131) Neáu coù ñoä doác höôùng ñi xuoáng, laõi suaát

ngaén haïn cao hôn laõi suaát daøi haïn.

(cid:131) Khi ñöôøng cong laõi suaát phaúng thì laõi suaát ngaén haïn vaø daøi haïn laø nhö nhau.

PGS.TS. Su Dinh Thanh 26 9/7/2009

CAÂU HOÛI NGHIEÂN CÖÙU

1. Laõi suaát hoaøn voán ñoái vôùi moät khoaûn nôï coù giaù trò laø 1 trieäu USD laø bao nhieâu khi giaù trò hoaøn traû khoaûn nôï laø 2 trieäu USD trong thôøi gian 5 naêm.

2. Haõy vieát coâng thöùc duøng ñeå tính toaùn laõi suaát hoaøn voán ñoái vôùi traùi phieáu coupon coù laõi suaát chieát khaáu 10%, kyø haïn 20 naêm, meänh giaù 1000 USD khi baùn treân thò tröôøng vôùi möùc giaù laø 2000 USD.

3. Loïai traùi phieáu coù meänh giaù 1000 USD, neáu nhö:

(cid:131) Coù kyø haïn 20 naêm baùn 800 USD, laõi suaát hieän haønh laø

15%.

(cid:131) Coù kyø haïn 1 naêm baùn 800 USD, laõi suaát hieän haønh laø 5% Loaïi traùi phieáu naøo coù laõi suaát hoaøn voán cao hôn?

PGS.TS. Su Dinh Thanh 27 9/7/2009

CAÂU HOÛI NGHIEÂN CÖÙU

4. Giaû söû baïn ñöôïc chaøo baùn 2 loaïi traùi phieáu: traùi phieáu kho baïc coù kyø haïn 1 naêm, laõi suaát hoaøn voán 9% vaø tín phieáu kho baïc coù kyø haïn 1 naêm vôùi laõi suaát chieát khaáu 8,9%. Baïn thích loaïi traùi phieáu naøo?

5. Giaûi thích taïi sao baïn saün loøng hoaëc khoâng saün loøng mua coå phieáu cuûa coâng ty Microsolft theo sau nhöõng tình huoáng sau: (cid:131) Baïn bò giaûm suùt taøi chính (cid:131) Kyø voïng giaù chöùng khoaùn taêng. (cid:131) Traùi phieáu coù tính loûng cao (cid:131) Kyø voïng vaøng taêng giaù (cid:131) Kyø voïng giaù traùi phieáu seõ bò “bay hôi”

PGS.TS. Su Dinh Thanh 28 9/7/2009

CAÂU HOÛI NGHIEÂN CÖÙU

5. Giaûi thích taïi sao baïn saün loøng vaø khoâng saün loøng ñeå mua traùi phieáu daøi haïn cuûa coâng ty AT&T vôùi nhöõng tình huoáng sau:

(cid:131) Giao dòch traùi phieáu naøy gia taêng, laøm cho noù deã

baùn

(cid:131) Kyø voïng giaù coå phieáu giaûm xuoáng (cid:131) Hoa hoàng moâ giôùi coå phieáu giaûm xuoáng. (cid:131) Kyø voïng laõi suaát taêng (cid:131) Hoa hoàng traùi phieáu giaûm xuoáng

PGS.TS. Su Dinh Thanh 29 9/7/2009