Luận án Tiến sĩ: Đảng bộ tỉnh Đồng Nai lãnh đạo công tác bảo tồn và phát huy giá trị các di tích lịch sử - văn hóa từ năm 1996 đến năm 2015

Luận án này tập trung nghiên cứu vai trò lãnh đạo của Đảng bộ tỉnh Đồng Nai trong công tác bảo tồn và phát huy giá trị các di tích lịch sử - văn hóa (DTLS-VH) từ năm 1996 đến 2015. Giai đoạn này chứng kiến sự phát triển kinh tế - xã hội nhanh chóng, đặc biệt là quá trình công nghiệp hóa và đô thị hóa, tạo ra cả cơ hội và thách thức lớn đối với việc gìn giữ di sản văn hóa. Việc nghiên cứu có hệ thống về chủ đề này là cần thiết để đánh giá thực trạng, đúc rút kinh nghiệm và đề xuất giải pháp cho công tác bảo tồn di sản trong tương lai.

Các nhà nghiên cứu lịch sử, văn hóa, quản lý di sản; các nhà hoạch định chính sách và cán bộ quản lý văn hóa tại các địa phương, đặc biệt là tỉnh Đồng Nai; và sinh viên, giảng viên chuyên ngành lịch sử địa phương.

Luận án tiến sĩ này phân tích sâu sắc quá trình lãnh đạo của Đảng bộ tỉnh Đồng Nai đối với công tác bảo tồn và phát huy giá trị các di tích lịch sử - văn hóa (DTLS-VH) trong giai đoạn 1996-2015. Giai đoạn này được chọn vì đây là thời kỳ Đồng Nai trải qua quá trình công nghiệp hóa và đô thị hóa mạnh mẽ, đặt ra nhiều thách thức nhưng cũng mở ra cơ hội cho công tác di sản. Luận án làm rõ vai trò của DTLS-VH như những chứng tích sống của lịch sử dân tộc, nền tảng tinh thần và động lực phát triển kinh tế - xã hội. Nghiên cứu chỉ ra rằng Đảng bộ tỉnh Đồng Nai đã nhận thức sâu sắc tầm quan trọng của DTLS-VH và linh hoạt áp dụng các chủ trương, chính sách của Đảng và Nhà nước vào thực tiễn địa phương. Cụ thể, luận án hệ thống hóa các chỉ đạo về xây dựng cơ chế, kiện toàn bộ máy quản lý di tích, triển khai công tác kiểm kê, xếp hạng, tu bổ, tôn tạo di tích, cũng như các hoạt động phát huy giá trị thông qua giáo dục, du lịch và truyền thông. Đồng thời, luận án cũng phân tích các nỗ lực xã hội hóa, huy động nguồn lực từ cộng đồng và doanh nghiệp để bảo tồn di sản. Kết quả nghiên cứu cho thấy những thành tựu quan trọng đạt được trong việc bảo tồn và phát huy giá trị DTLS-VH tại Đồng Nai, góp phần vào sự phát triển kinh tế - xã hội và làm phong phú đời sống văn hóa địa phương. Tuy nhiên, luận án cũng thẳng thắn chỉ ra những hạn chế, bất cập như cơ chế, chính sách chưa đồng bộ, nguồn nhân lực còn yếu, chất lượng công tác bảo tồn chưa cao và nguy cơ mai một của một số di tích. Từ đó, luận án đúc rút những bài học kinh nghiệm quý báu về sự cần thiết của việc quán triệt đúng đắn chủ trương, phát huy sức mạnh tổng hợp của cả hệ thống chính trị và cộng đồng, kết hợp chặt chẽ công tác bảo tồn với tuyên truyền, giáo dục, và giải quyết hài hòa mối quan hệ giữa phát triển kinh tế - xã hội với bảo tồn di sản. Những kinh nghiệm này có giá trị tham khảo quan trọng cho công tác bảo tồn di sản trong bối cảnh hội nhập và phát triển bền vững.