Luận văn Thạc sĩ<br />
<br />
Chuyên ngành Kinh tế TNTN và MT<br />
<br />
CHƯƠNG 1<br />
TỔNG QUAN VỀ TƯ VẤN XÂY DỰNG<br />
1.1. Khái niệm về tư vấn, tư vấn xây dựng<br />
Dịch vụ Tư vấn đã xuất hiện và được sử dụng rộng rãi tại Việt Nam từ<br />
nhiều năm trước đây, tuy vậy, tư vấn vẫn còn là một khái niệm rất mới ở Việt<br />
Nam. Trước đây, trong các giới hữu quan ở Việt Nam, tư vấn thường được<br />
hiểu một cách phổ biến như là "việc bán những lời khuyên nghề nghiệp" và<br />
"thường có sự hiểu lẫn lộn giữa Tư vấn và Môi giới, giữa hoạt động tư vấn và<br />
việc đưa ra những lời khuyên đơn giản". Việc định nghĩa "tư vấn là gì" vẫn<br />
đang còn là vấn đề tranh cãi.<br />
- Tư vấn (consulting), thuật ngữ "consulting" có thể có rất nhiều nghĩa,<br />
tựu chung lại một ý tưởng chính là đưa ra các lời khuyên về nghiệp vụ. Công<br />
ty tư vấn sẽ "tư vấn" một doanh nghiệp theo đúng cách mà một người đưa ra<br />
lời khuyên cho bạn bè hay người thân lúc cấp thiết.<br />
- Tư vấn là một dịch vụ trí tuệ, một hoạt động “chất xám” cung ứng cho<br />
khách hàng những lời khuyên đúng đắn về chiến lược, sách lược, biện pháp<br />
hành động và giúp đỡ, hướng dẫn khách hàng thực hiện những lời khuyên đó,<br />
kể cả tiến hành những nghiên cứu soạn thảo dự án và giám sát quá trình thực<br />
thi dự án đạt hiệu quả yêu cầu.<br />
- Tư vấn xây dựng (TVXD) là một loại hình tư vấn đa dạng trong công<br />
nghiệp xây dựng, kiến trúc, quy hoạch đô thị và nông thôn... có quan hệ chặt<br />
chẽ với tư vấn đầu tư, thực hiện phần việc tư vấn tiếp nối sau việc của tư vấn<br />
đầu tư.<br />
Tư vấn xây dựng giúp cho khách hàng - chủ đầu tư xây dựng, các cơ<br />
quan và cá nhân có nhu cầu - quản lý dự án đầu tư xây dựng (XD): Tổ chức<br />
việc khảo sát xây dựng, thiết kế xây dựng và tổ chức đấu thầu để mua sắm thiết<br />
Học viên: Tống Văn Phê<br />
<br />
Lớp CH 17KT<br />
1<br />
<br />
Luận văn Thạc sĩ<br />
<br />
Chuyên ngành Kinh tế TNTN và MT<br />
<br />
bị đầu tư, đấu thầu xây lắp công trình, giám sát thi công xây dựng, nghiệm thu<br />
công việc đã hoàn thành.<br />
- Tư vấn xây dựng còn có thể được hiểu là các kiến trúc sư, kỹ sư, v.v. ,<br />
những chuyên gia xây dựng có kỹ năng đa dạng, cung cấp các dịch vụ thiết<br />
kế, quản lý cho một dự án xây dựng thông qua các hợp đồng kinh tế. Cách<br />
hiểu này phản ánh bản chất đa dạng của hoạt động tư vấn xây dựng, nó liên<br />
quan đến nhiều lĩnh vực, trong mọi giai đoạn của dự án và đòi hỏi không<br />
những khả năng về kỹ thuật, quản lý, mà còn phụ thuộc một cách quyết định<br />
vào sự hiểu biết và những kỹ năng khác, bao gồm "cập nhật", "phát hiện",<br />
"sáng tác", "lựa chọn", "chuyển giao".<br />
1.2. Các loại hình dịch vụ tư vấn xây dựng<br />
1.2.1. Các dịch vụ tư vấn chuẩn bị dự án:<br />
Các công việc tư vấn chuẩn bị dự án bao gồm các dịch vụ như: Lập quy<br />
hoạch tổng thể, quy hoạch chi tiết, lập báo cáo đầu tư, dự án đầu tư, v.v…<br />
1.2.2. Các dịch vụ tư vấn quản lý và thực hiện dự án<br />
- Khảo sát địa hình, địa chất…<br />
- Thiết kế, thẩm tra, lập dự toán, lập hồ sơ mời thầu, phân tích đánh giá<br />
hồ sơ dự thầu...<br />
- Quản lý điều hành dự án.<br />
- Giám sát thi công xây dựng công trình.<br />
- Khảo sát địa kỹ thuật, kiểm định chất lượng.<br />
- Các dịch vụ thực hiện cho tư vấn nước ngoài: Chủ yếu là vẽ kỹ thuật,<br />
thiết kế, tư vấn giám sát và khảo sát đo đạc.<br />
1.2.3. Các dịch vụ tư vấn chuyên ngành khác<br />
- Nghiên cứu khoa học công nghệ.<br />
- Công tác đào tạo và chuyển giao công nghệ.<br />
- Các dịch vụ về môi trường, đánh giá điều tra xã hội, dân cư, v.v…<br />
Học viên: Tống Văn Phê<br />
<br />
Lớp CH 17KT<br />
2<br />
<br />
Luận văn Thạc sĩ<br />
<br />
Chuyên ngành Kinh tế TNTN và MT<br />
<br />
1.3. Các loại hình t ch c và quy trình hoạt động của TVXD quốc tế<br />
1.3.1. Tập đoàn tư vấn đa quốc gia:<br />
Đại bộ phận các tập đoàn đa quốc gia thuộc sở hữu tư nhân.<br />
Công ty quốc tế<br />
Scott Wilson<br />
<br />
Tập đoàn cổ phần<br />
quốc tế Scott<br />
Wilson<br />
<br />
Công ty cổ phần<br />
Scott Wilson<br />
<br />
Công ty Scott<br />
Willson Châu phi<br />
<br />
Công ty Scott<br />
Wilson Châu Á Thái bình dương<br />
<br />
Công ty Scott<br />
Wilson<br />
Scottland<br />
<br />
Công ty tư nhân<br />
Scott Wilson<br />
Zimbabwe<br />
<br />
Công ty Scott<br />
Wilson<br />
Malaixia<br />
<br />
Công ty đường sắt<br />
Scott Wilson<br />
(Scottland)<br />
<br />
Công ty góp vốn<br />
Scott Wilson<br />
Bosnhia<br />
<br />
Công ty Scott<br />
Wilson &<br />
Kirkpatrik<br />
Thái Lan<br />
<br />
Công ty Scott<br />
Wilson &<br />
Kirkpatrik<br />
<br />
Công ty góp vốn<br />
Scott Wilson<br />
Malawi<br />
<br />
Công ty tư nhân<br />
Scott Wilson<br />
Wilson Irwin<br />
Johnston<br />
<br />
Công ty đường sắt<br />
Scott Wilson<br />
<br />
Công ty Scott<br />
Wilson ở<br />
Mozambic<br />
<br />
Công ty kỹ thuật<br />
mặt đường Scott<br />
Wilson<br />
<br />
Công ty Scott<br />
Wilson<br />
Hồng Kông<br />
Công ty tư vấn kỹ<br />
thuật Scott<br />
Wilson Jiangsu<br />
<br />
Công ty tư nhân<br />
Scott Wilson&<br />
Kirpatrik (Ấn độ)<br />
<br />
Hình 1-1: Sơ đồ tổ chức của tập đoàn tư vấn Scott Willson - Vương quốc Anh<br />
Học viên: Tống Văn Phê<br />
<br />
Lớp CH 17KT<br />
3<br />
<br />
Luận văn Thạc sĩ<br />
<br />
Chuyên ngành Kinh tế TNTN và MT<br />
<br />
Đặc trưng cơ bản của mô hình đa quốc gia là tính đa ngành nghề trong<br />
tập đoàn, thường cung cấp các dịch vụ trong các ngành nghề khác nhau như:<br />
xây dựng dân dụng, xây dựng công nghiệp, giao thông; thủy lợi, cảng biển,<br />
năng lượng, mỏ, môi trường… Tập đoàn tư vấn có các chi nhánh trải rộng tại<br />
nhiều nước trên thế giới. Các tập đoàn đa quốc gia thường có từ 1200 người<br />
đến 3000 nhân viên. Công ty mẹ đặt tại nước sở tại, công ty con (hoặc chi<br />
nhánh) có trụ sở chính ở các nước và các văn phòng đại diện tại các địa<br />
phương của nước đó.<br />
Đặc điểm của các tổ chức đa quốc gia:<br />
a. Hình thành hệ thống các công ty trong nước và các công ty ở nước<br />
ngoài. Các công ty ở nước ngoài được phân chia theo khu vực - tạm gọi là<br />
công ty khu vực. Bên cạnh đó có các văn phòng đại diện cho công ty ở các<br />
nước trong khu vực, các văn phòng này thực hiện công tác tiếp thị, tìm kiếm<br />
dự án và chịu sự điều hành trực tiếp của các công ty khu vực. Khi dự án triển<br />
khai, nhân lực có thể được điều động chủ yếu giữa các công ty trong khu vực<br />
và tập đoàn (khi cần thiết).<br />
b. Các công ty đa quốc gia cung cấp các dịch vụ đa chuyên môn thuộc các<br />
lĩnh vực khác nhau như: nhà ở và công trình công cộng, công trình công nghiệp,<br />
giao thông, thủy lợi, năng lượng và công trình biển… Ứng dụng công nghệ<br />
thông tin hiện đại, công ty mẹ có thể giao việc, điều hành và phối hợp các công<br />
ty con chuyên ngành triển khai có hiệu quả các dự án theo yêu cầu của khách<br />
hàng.<br />
1.3.2. Tập đoàn tư vấn<br />
Tại một số nước đã hình thành những tập đoàn tư vấn theo kiểu mô hình<br />
công ty mẹ - công ty con. Ở đó, công ty mẹ chi phối công ty con bằng chế độ<br />
kinh tế giao vốn và điều phối công việc của các công ty con trong việc thực<br />
thi các dự án. Mỗi công ty con là một công ty tư vấn chuyên ngành, hoạt động<br />
Học viên: Tống Văn Phê<br />
<br />
Lớp CH 17KT<br />
4<br />
<br />
Luận văn Thạc sĩ<br />
<br />
Chuyên ngành Kinh tế TNTN và MT<br />
<br />
độc lập trong sự phối hợp với các công ty tư vấn khác cùng nằm trong một tập<br />
đoàn để thực thi dự án.<br />
Ví dụ: Singapore, có tập đoàn tư vấn JTC trực thuộc Bộ Thương mại và<br />
công nghiệp. Tập đoàn JTC có các công ty thành viên là: Công ty tư vấn<br />
Jurong; Công ty tư vấn cầu cảng jurong; Công ty tư nhân sân vườn Jurong;<br />
Công ty giải trí Singapore. Ở Trung Quốc có tổng công ty tư vấn Thượng<br />
Hải…<br />
1.3.3. Công ty tư vấn chuyên ngành<br />
Là dạng mô hình khá phổ biến ở nhiều nước, có ba loại mô hình cơ bản<br />
là: chuyên ngành kiến trúc, ngành dự toán và chuyên ngành kỹ thuật. Các<br />
công ty chuyên ngành kỹ thuật thường đảm nhận các dịch vụ kỹ thuật cho<br />
nhiều lĩnh vực xây dựng: dân dụng, công nghiệp, giao thông; thủy lợi, điện<br />
lực; công trình biển… Các công ty kiến trúc cung cấp các dịch vụ tư vấn kiến<br />
trúc cho các ngành nêu trên. Việc áp dụng mô hình tư vấn chuyên ngành đã<br />
tập hợp được những đội ngũ chuyên gia giỏi để thực thi một lĩnh vực chuyên<br />
môn của dự án. Một số công ty tư vấn chuyên ngành kỹ thuật như:<br />
- Beca Carter Holding & Ferner (S.E.Asia) Pte. Ltd. Lĩnh vực chuyên<br />
ngành: cơ điện, kết cấu và công trình kỹ thuật.<br />
- Squire Mech. Pte. Ltd. Lĩnh vực chuyên ngành: Cơ điện.<br />
- Một số tư vấn chuyên ngành kiến trúc như: Daryl Jakson (Úc), Allies<br />
and Morrison Architects (Anh).<br />
Công ty tư vấn chuyên ngành dự toán như David Langdon & Everest<br />
Ngoài ra một số công ty cung cấp các dịch vụ hỗn hợp (kiến trúc - kỹ<br />
thuật)<br />
- Heerim - Arch.& Eng. (Hàn Quốc) - Lĩnh vực hoạt động: Kiến trúc và<br />
kỹ thuật.<br />
- PCI (Nhật bản) - Lĩnh vực hoạt động: Dân dụng, kỹ thuật hạ tầng, thủy<br />
Học viên: Tống Văn Phê<br />
<br />
Lớp CH 17KT<br />
5<br />
<br />