3
MỞ ĐẦU
1. Lý do chọn đề tài luận văn
Nghị quyết số 49-NQ/TW ngày 02 tháng 6 năm 2005 của Bộ Chính trị
về chiến lược cải cách tư pháp đến năm 2020 đã xác định Tòa án là: “Cơ quan
xét xử của nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam”, có nhiệm vụ bảo vệ
pháp chế xã hội chủ nghĩa, bảo vệ chế độ xã hội chủ nghĩa và quyền làm chủ
của nhân dân, bảo vệ tài sản của Nhà nước, của tập thể, bảo vệ tính mạng, tài
sản, tự do, danh dự và nhân phấm của công dân. Nghị Quyết đề ra nhiệm vụ đổi
mới tổ chức và hoạt động của Tòa án nhân dân, với mục tiêu là xây dựng nền tư
pháp trong sạch, vững mạnh, dân chủ, nghiêm minh, bảo vệ công lý, từng bước
hiện đại, phục vụ nhân dân, phụng sự Tổ quốc Việt Nam Xã hội chủ nghĩa; hoạt
động tư pháp mà trọng tâm là hoạt động xét xử được tiến hành có hiệu quả và
hiệu lực cao.
Hiến pháp 2013 và Luật Tổ chức Tòa án nhân dân năm 2014 qui định
Tòa án là "Cơ quan xét xử của nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam,
thực hiện quyền tư pháp ”
Đại hội đại biểu Toàn quốc lần thứ XII của Đảng đề ra mục tiêu đối với
Tòa án: “Cụ thể hóa đầy đủ các nguyên tắc hiến định về chức năng, nhiệm vụ
của Tòa án nhân dân và hoạt động xét xử. Tổ chức tòa án theo thẩm quyền xét
xử; bảo đảm nguyên tắc độc lập, nguyên tắc tranh tụng trong xét xử, bảo đảm
quyền bào chữa của bị can, bị cáo, của đương sự”. Đồng thời Đại hội XII
nhấn mạnh 5 nhiệm vụ cải cách tư pháp cơ bản đối với Tòa án, trong đó nhấn
mạnh vai trò của hoạt động xây dựng pháp luật, bảo đảm Tòa án thực sự là cơ
quan xét xử và thực hiện quyền tư pháp mà Hiến pháp đã quy định. Đồng
thời, Tòa án phải được tổ chức phù hợp với chức năng, nhiệm vụ và bảo đảm
ba nguyên tắc cơ bản trong tổ chức và hoạt động là độc lập trong xét xử, tranh
tụng trong xét xử và bảo đảm quyền bào chữa của bị can, bị cáo, của đương
sự. Nhấn mạnh nguyên tắc xét xử theo thẩm quyền của tòa án mà không phụ
