Mẹo cắt đứt cơn "cay"
Không gì khó chịu bằng những cơn cay xé lưỡi, không gì ngượng ngùng
bằng việc phải lè chiếc lưỡi phồng rộp vì cay một cách bất lực trong bữa
ăn, nhưng bạn hoàn toàn có thể dập tắt những cơn khó chịu đó một
cách dễ dàng. Sữa, đường, chuối, táo, dầu, dưa leo… những nguyên liệu
hầu như bếp nhà nào cũng có đều là công cụ “chữa cháy” cho lưỡi vô
cùng hiệu nghiệm.
Vì sao ăn ớt lại thấy cay?
Capsaicin, thành phần hoạt chất có trong ớt, là một chất kích thích gây cảm
giác khó chịu cùng cực lên da và đặc biệt là niêm mạc. Sau khi ăn ớt,
capsaicin sẽ bám chặt vào các tế bào cảm ứng trên da và gửi tín hiệu báo về
não; chỉ vài giây sau, não gửi lại các tín hiệu được giải mã thành cảm giác
đau rát tại vị trí tiếp xúc với capsaicin để “răn đe” các tế bào vị và xúc giác
trên lưỡi ngừng tiếp nhận capsaicin. Nhưng lúc này thì mọi chuyện đã muộn;
capsaicin đã thấm và gây phỏng trên da, kích thích tín hiệu đau đớn từ não
sẽ liên tục phát về và hành hạ người nào đã trót dại hoặc không may ăn phải
ớt.
Các mẹo “dập lửa” trên lưỡi mà chúng tôi nêu tại đây là những biện pháp
khắc chế chất capsaicin này.
1. Uống sữa
Casein, một loại protein tìm thấy trong sữa, có tác dụng như một chất tẩy rửa
sẽ thủ tiêu cảm giác cay xé trên lưỡi. Thực chất, đây là quá trình tách các
hợp chất capsaicin ra khỏi tế bào thần kinh cảm giác trong miệng. Khi lưỡi
bị phỏng cay, hãy uống ít nhất 100ml sữa. Bạn có thể nuốt, cũng có thể chỉ
súc miệng nếu bạn không uống được sữa; tuy nhiên, uống sữa sẽ làm dịu
cảm giác cay nhanh hơn vì nó tác động đồng thời lên vùng lưỡi lẫn cuống
họng.
2. Uống nước đường
Dùng nước đường pha theo tỷ lệ 10% (khoảng một chén nước với một
muỗng súp đường), ở nhiệt độ mát là 20°C để súc miệng, cảm giác cay sẽ
nhanh chóng biến mất. Tuy nhiên công dụng của nước đường sẽ chỉ phát
huy khi còn lưu trong miệng nên bạn phải liên tục súc miệng cho đến khi
cảm giác cay giảm bớt.
3. Uống rượu
Chất cồn trong rượu có khả năng hòa tan capsaicin nên nếu đang phỏng lưỡi
vì ớt, bạn có thể uống một ly bia hay cốc rượu nhỏ. Hiệu quả của liệu pháp
này không thể so sánh với sữa vì chất cồn chỉ đóng vai trò dung môi hòa tan
chứ không thể trung hòa capsaicin, nên cảm giác cay tuy có giảm nhưng sẽ
bị mang đi phát tán khắp vùng miệng.