Năm 2011 sẽ có đại cách
mạng truyền thông?
Năm 2010, báo in khủng hoảng, truyền hình cáp "thất thế",
mạng xã hội lên ngôi. Khung cảnh truyền thông đã có những
biến đổi sâu sắc, tựa như nơi vừa có động đất đi qua nay lại gặp
phải trận sóng thần. Năm 2011 đang chờ đợi một cuộc đại cách
mạng truyền thông.
Tin tức về hoạt động kinh doanh truyền thông, từng là thứ hàng
hiếm, giờ cứ "ùn ùn" đổ ra, mô thức cũ thay đổi qua mỗi ngày.
Các trang Web hai năm tuổi giờ đây còn trị giá hơn cả nhiều tạp
chí 50 năm cống hiến, có tòa báo vỡ nợ, tin tức truyền hình cáp
bị "thất thế", truyền thông xã hội hiện chiếm được sự quan tâm
từng chỉ dành cho các kênh truyền thông chính thống, và màn
ảnh truyền hình tại các gia đình chỉ là một trong số các màn hình
người ta chăm chú theo dõi.
Tuy nhiên, thay vì nhìn lại những cảnh "điêu tàn" đã diễn ra, có
lẽ nên đánh giá về các xu hướng tương lai thì hơn. Dưới đây là
một số xu hướng có thể diễn ra trong năm 2011 này.
Còn không truyền thông ngành dọc?
Chuyện gì sẽ xảy ra nếu như không còn những thứ như TV, máy
in, Web và đài phát thanh? Mọi thứ sẽ ra sao nếu tất cả chúng
chỉ là một tập hợp truyền thông lớn? Nếu bạn nhìn vào chiếc
iPad hay những chiếc máy tính bảng khác, tương lai đó có lẽ đã
hiện rõ.
Trên một thiết bị cảm biến tích hợp Web, sự khác biệt
giữa BBC, Washington Post, Huffington Post và ABC News rất
khó phân biệt. Mỗi thiết bị sẽ đều có âm thanh, hình ảnh, văn
bản và truyền thông xã hội. Tất cả được điều khiển dễ dàng bằng
cái gạt tay.
Và vượt ra ngoài phạm vi iPad, mọi thứ có vẻ đang bắt đầu được
trộn lẫn với nhau một cách mạnh mẽ. Gawker, một blog truyền
thông nhiều ảnh hưởng, đang được thiết kế lại và trông chẳng
khác nào một kênh truyền hình. Web cùng thế giới ứng dụng sẽ
trở nên giống chiếc TV vì người dùng và nhà quảng cáo tìm thấy
"tiếng nói chung" ở đó.
Khi Web ngày càng xuất hiện nhiều trong các phòng khách, các
trang Web cũng sẽ muốn chuẩn bị cho "giờ cao điểm" (như TV).
Kết hợp vì một "xa lộ tin tức".
Khi các mô hình quảng cáo truyền thống trả tiền để mua tin biến
mất, thì nhiều loại hình kết hợp thu thập và đăng phát tin tức
xuất hiện.
Comcast, nhằm mở đường cho vụ mua lại NBC Universal, đang
thành lập liên doanh với các cơ quan báo chí phi lợi nhuận địa
phương và một số đài của NBC cùng nằm trong thương vụ.
Để tăng cường "vùng phủ sóng" quốc gia, tờ New York Times đã
liên kết với rất nhiều tổ chức tại Chicago, San Francisco và New
York. NPR và Corporation for Public Broadcastingphát triển dự
án Project Argo, một nỗ lực của Knight Foundation nhằm hợp
tác và giúp đỡ xây dựng các trang tin địa phương. Danh sách
còn dài, nhưng cái ngày các tổ chức báo chí chỉ cạnh tranh và
không bao giờ hợp tác đã qua rồi.
Truyền hình xã hội.
Ngay lúc này, nhiều người mở series Jersey Shore trên truyền
hình và sau đó sử dụng một thiết bị và màn hình khác trên tay để
nhập lời bình hay nhận xét lên Facebook và Twitter về những
thứ họ đang xem. Nhưng chuyện gì sẽ xảy ra nếu chiếc màn
hình TV cỡ lớn cũng xuất hiện kèm các bình luận từ những bạn
bè thân tín hay người họ vẫn liên lạc?
Nếu màn hình chính bao gồm cả chương trình và lời bình, nó sẽ
trở thành sản phẩm thứ ba, với khả năng thu hút đông đảo khán
giả và các thành tố thời gian thực của truyền thông xã hội.
Lưới vô tuyến.
Ngay lúc này, các gia đình trên khắp trái đất đang tính toán làm
sao để treo lên chiếc TV có chức năng truy cập Web, và khi màn
hình lớn nhất trong nhà trở nên "gắn bó" với Internet, toàn bộ
khái niệm về phát sóng và truyền hình cáp cũng sẽ thay đổi.
Nếu bạn từng nghĩ 500 kênh làm thay đổi mọi thứ, thì hãy đợi
đến khi bạn có thể có được một thiết bị với vô số kênh. Cái gọi
là "vô tuyến truyền hình" sẽ gần như biến mất, và thói quen "lựa
đúng giờ" để xem chương trình ưa thích có thể sẽ trở thành
chuyện của thế kỷ trước.
Báo in còn hay không?
Đầu năm nay, New York Times sẽ bắt đầu cách làm mới trên
Web. Hầu hết khách thăm trang NYTimes.com sẽ không thấy sự
khác biệt nào, nhưng khách thường xuyên sẽ được yêu cầu đăng
ký.
Nỗ lực đó cùng với các cố gắng khác nhằm tăng doanh thu ở
thời điểm doanh thu quảng cáo báo in khó giữ vững - doanh thu
quảng cáo trực tuyến đã vượt qua doanh thu báo in lần đầu tiên
vào năm ngoái - sẽ được theo dõi sát sao bởi phần còn lại của
ngành.
News Corporation lại có cách tiếp cận khác tại Anh với
tờ Sunday Times và Times of London năm ngoái, "xây tường"
chặn những khách không trả phí và kết quả thu được cực kỳ tệ
hại - lượng truy cập vào trang Web giảm 86%.
Trong trường hợp của New York Times, các giám đốc điều hành
đang hy vọng người dùng trung thành nhất của địa chỉ sẽ sẵn
sàng trả tiền để có được sự thoải mái, dễ chịu và tiếp cận tốt nhất
- nhiều lớp địch vụ đang được tính tới - trong khi công ty tiếp
tục gia tăng lợi nhuận và số lượng độc giả ghé thăm không thu
phí.
Trong khi đó, iPad và nhiều máy tính bảng khác trở nên ngày
càng phổ biến. Số lượng báo đặt sẽ giảm khi lượng máy tính
bảng bán ra tăng lên. (Tờ báo chỉ dành cho máy tính bảng,The
Daily, sẽ được News Corperation cho ra mắt sớm).
Quá nhiều xu hướng.
Liệu Google, với bước tiến lớn vào ngành truyền hình và sách,
có tiếp tục giả vờ không phải là một công ty truyền thông? Liệu
ngành kinh doanh sách sẽ đi đến đâu và họ có nhận ra ba năm
nữa khi bất cứ cuốn sách nào "thai nghén" lúc này được xuất bản
sẽ có khoảng hơn 100 triệu người đọc điện tử?
Khi số lượng, quy mô và tính di động của màn hình nhân rộng,
các công ty truyền thông lớn sẽ tiếp tục duy trì thế độc tôn? Liệu
đĩa DVD có giống như đĩa CD và VHS, khi việc xem trên mạng
và tải về nội dung video tăng lên?
