
Kỷ yếu Hội thảo Khoa học: “An ninh Sinh viên trong thời kỳ Chuyển đổi số”
121
NHẬN THỨC VÀ THÁI ĐỘ CỦA SINH VIÊN CÁC
TRƯỜNG ĐẠI HỌC CÔNG AN NHÂN DÂN PHÍA NAM VỀ
BẢO VỆ CHỦ QUYỀN QUỐC GIA TRÊN KHÔNG GIAN MẠNG
AWARENESS AND ATTITUDE OF SOUTHERN
PEOPLE'S PUBLIC SECURITY UNIVERSITIES STUDENTS
ABOUT PROTECTING NATIONAL SOVEREIGNTY IN
CYBERSPACE
ThS. Dương Văn Quế, Bùi Thị Thanh Quyên
Trường Đại học An ninh nhân dân
*Tác giả liên hệ: duongvanque2087@gmail.com
THÔNG TIN
TÓM TẮT
Từ khóa:
Bảo vệ chủ quyền quốc gia,
không gian mạng, nhận thức,
thái độ, sinh viên các Trường
Đại học Công an nhân dân phía
Nam
Keywords:
Protecting national sovereignty,
cyberspace, awareness,
attitudes, Southern People's
Public Security Universities
students
Bài viết làm rõ cơ sở lý luận và thực trạng nhận
thức, thái độ của sinh viên các Trường Đại học
Công an nhân dân phía Nam về bảo vệ chủ quyền
quốc gia trên không gian mạng. Kết quả khảo sát
trên 400 sinh viên cho thấy: Nhận thức của sinh
viên về bảo vệ chủ quyền quốc gia trên không gian
mạng ở mức khá tốt nhưng mặt thái độ chỉ ở mức
trung bình. Ngoài ra, sinh viên chưa tích cực tham
gia các hoạt động bảo vệ chủ quyền quốc gia trên
không gian mạng. Vì vậy, để nâng cao nhận thức
và thái độ đúng đắn cho sinh viên các Trường Đại
học Công an nhân dân phía Nam về bảo vệ chủ
quyền quốc gia trên không gian mạng cần có những
biện pháp tác động tích cực và đồng bộ từ phía Nhà
trường, các đơn vị chức năng và sinh viên.
ABSTRACT
The research article clarifies the basis for
discussion and implementation of awareness and
attitudes of Southern People's Public Security
Universities students regarding protecting national
sovereignty in cyberspace. Survey results of over
400 students show that: Students' awareness of
protecting national sovereignty in cyberspace is
quite good, but their attitudes are only on an

Kỷ yếu Hội thảo Khoa học: “An ninh Sinh viên trong thời kỳ Chuyển đổi số”
122
average level. In addition, students have not
actively participated in activities to protect national
sovereignty in cyberspace. Therefore, to raise
awareness and the right attitude for students of
Southern People's Public Security Universities
about protecting national sovereignty in
cyberspace, it is necessary to have positive and
synchronous impact measures from the University,
functional units and students.
1. Giới thiệu
Hiện nay, với sự phát triển mạnh mẽ của khoa học kỹ thuật và công nghệ, đặc
biệt là cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ tư đã tạo ra một không gian chiến lược mới
- “Không gian mạng” (KGM) và có tác động mạnh mẽ và sâu sắc trên mọi phương diện
của đời sống kinh tế, xã hội. Đồng thời, KGM cũng là môi trường mà các thế lực thù
địch (TLTĐ) triệt để lợi dụng để chống phá Đảng và Nhà nước ta. Tình hình mất an toàn
thông tin, an ninh trên KGM diễn biến rất phức tạp, xuất hiện ngày càng nhiều cuộc tấn
công mạng với quy mô lớn với tính chất rất nghiêm trọng, mức độ nguy hiểm cao đe
dọa trực tiếp đến An ninh quốc gia (ANQG) và trật tự, an toàn xã hội. Theo đó, vấn đề
bảo đảm an ninh mạng và bảo vệ chủ quyền quốc gia trên KGM có ý nghĩa đặc biệt
quan trọng trong giai đoạn hiện nay. Để bảo vệ tốt chủ quyền quốc gia trên KGM cần
phải tăng cường giáo dục, phổ biến pháp luật nhằm nâng cao nhận thức và thái độ cho
người dân nhất là học sinh, sinh viên về vấn đề này. Sinh viên các Trường Công an nhân
dân (CAND) phía Nam là những cán bộ công an tương lai, có vai trò quan trọng trong
công tác bảo vệ an ninh, trật tự nói chung và chủ quyền quốc gia trên KGM nói riêng.
Bên cạnh những sinh viên có nhận thức tốt, thái độ tích cực với hoạt động bảo vệ chủ
quyền quốc gia trên KGM, vẫn còn một bộ phận sinh viên nhận thức chưa đúng đắn,
thiếu tích cực trong hoạt động này. Chính vì vậy, việc làm rõ thực trạng nhận thức và
thái độ của sinh viên các Trường Đại học CAND phía Nam về bảo vệ chủ quyền quốc
gia trên không giang mạng, trên cơ sở đó đưa ra một số đề xuất góp phần nâng cao nhận
thức, thái độ tích cực cho sinh viên là rất cần thiết. Bên cạnh đó, hiện nay, có một số
công trình nghiên cứu về vấn đề chủ quyền quốc gia trên KGM nhưng chưa có công
trình nào nghiên cứu nhận thức và thái độ của sinh viên về bảo vệ chủ quyền quốc gia
trên KGM. Trong phạm vi bài viết, tác giả nghiên cứu làm rõ một số khái niệm công cụ
như: chủ quyền quốc gia trên KGM, bảo vệ chủ quốc gia trên KGM và nhận thức, thái
độ của sinh viên về bảo vệ chủ quyền quốc gia trên không gia mạng; làm rõ thực trạng
nhận thức và thái độ của sinh viên hệ chính quy các Trường Đại học CAND phía Nam
về bảo vệ chủ quyền quốc gia trên KGM và đưa ra một số đề xuất.

Kỷ yếu Hội thảo Khoa học: “An ninh Sinh viên trong thời kỳ Chuyển đổi số”
123
2. Cơ sở lý thuyết
Trên cơ sở nghiên cứu, tổng hợp tài liệu, tác giả làm rõ một số khái niệm công cụ
như sau:
- Chủ quyền quốc gia trên KGM
Theo Điều 2, Luật An ninh mạng khẳng định: “KGM là mạng lưới kết nối của cơ sở
hạ tầng công nghệ thông tin, bao gồm mạng viễn thông, mạng internet, mạng máy tính, hệ
thống thông tin, hệ thống xử lý và điều khiển thông tin, cơ sở dữ liệu; là nơi con người thực
hiện các hành vi xã hội không bị giới hạn bởi không gian và thời gian” (Quốc hội, 2018).
Theo đó, KGM có bản chất vật lý và bản chất xã hội.
“KGM quốc gia là KGM do Chính phủ xác lập, quản lý và kiểm soát” (Quốc hội,
2018). Bên cạnh không gian truyền thống như vùng đất, vùng trời, vùng biển và không gian
vũ trụ, KGM trở thành không gian thứ năm, miền thứ năm của các quốc gia. Chính vì vậy,
việc xác lập chủ quyền trên KGM là nhu cầu tất yếu của các quốc gia để bảo vệ lợi ích quốc
gia, dân tộc.
Chủ quyền quốc gia trên KGM là quyền làm chủ một cách độc lập, toàn vẹn và đầy
đủ về lập pháp, hành pháp và tư pháp của một quốc gia trong phạm vi lãnh thổ mạng của
quốc gia đó, phù hợp với luật pháp quốc tế và bản chất của KGM (Tô Lâm, 2021). Theo đó,
chủ quyền quốc gia trên KGM bao gồm một số nội dung sau: Chủ quyền lãnh thổ mạng;
Quyền kiểm soát hoạt động mạng trên lãnh thổ mạng quốc gia; Quyền tài phán trên KGM;
Quyền pháp lý theo quốc kỳ và hồ sơ đăng ký tại quốc gia; Quyền miễn trừ quốc gia (Tô
Lâm, 2021).
Cũng giống như chủ quyền lãnh thổ, chủ quyền quốc gia trên KGM là quyền tối cao,
tuyệt đối, hoàn toàn và riêng biệt của quốc gia đối với phạm vi KGM và các vùng thông tin
do Nhà nước quản lý, kiểm soát bằng chính sách, pháp luật và năng lực công nghệ phù hợp
với luật quốc tế.
- Bảo vệ chủ quyền quốc gia trên KGM
Chủ quyền quốc gia là quyền thiêng liêng, bất khả xâm phạm của một quốc gia dân
tộc. Việt Nam là một nước độc lập, có chủ quyền, thống nhất và toàn vẹn lãnh thổ, bao
gồm đất liền, hải đảo, vùng biển và vùng trời. Do vậy, yêu cầu bảo vệ chủ quyền quốc gia
là yếu tố sống còn của dân tộc. Trong thời đại của cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ tư
đã tạo ra một không gian mới có chủ quyền đó là KGM. Do đó, bảo vệ chủ quyền quốc gia
trên KGM cũng là một bộ phận của bảo vệ chủ quyền quốc gia. Ngoài ra, Nghị quyết số
51-NQ/TW, ngày 5/9/2019 của Bộ Chính trị về Chiến lược bảo vệ an ninh quốc gia xác
định, cũng đặt ra yêu cầu cần phải “Tăng cường bảo vệ an toàn, an ninh mạng các hệ thống
thông tin quan trọng quốc gia và các hệ thống thông tin quan trọng về an ninh quốc gia;
phòng ngừa, phát hiện và đấu tranh ngăn chặn các hoạt động xâm phạm ANQG trên KGM,
khắc phục điểm yếu, lỗ hổng bảo mật, nguy cơ mất an toàn, an ninh mạng, an ninh thông

Kỷ yếu Hội thảo Khoa học: “An ninh Sinh viên trong thời kỳ Chuyển đổi số”
124
tin”(Ban Chấp hành trung ương Đảng Cộng sản Việt Nam, 2019). Điều đó cho thấy, quan
điểm chỉ đạo của Đảng và Nhà nước ta về bảo vệ chủ quyền quốc gia trên KGM.
Bên cạnh đó, Theo Điều 6, Luật An ninh mạng quy định về bảo vệ KGM quốc gia:
“Nhà nước áp dụng các biện pháp để bảo vệ KGM quốc gia; phòng ngừa, xử lý hành vi
xâm phạm an ninh quốc gia, trật tự, an toàn xã hội, quyền và lợi ích hợp pháp của cơ quan,
tổ chức, cá nhân trên KGM” (Quốc hội, 2018).
Theo đó, bảo vệ chủ quyền quốc gia trên KGM là hoạt động phòng ngừa, phát hiện,
ngăn chặn, đấu tranh làm thất bại âm mưu và hoạt động xâm phạm chủ quyền quốc gia,
ANQG trên KGM, đảm bảo an toàn, an ninh mạng, an ninh thông tin.
Bảo vệ chủ quyền quốc gia trên KGM đó là cuộc đấu tranh toàn diện trên tất các các
lĩnh vực, trong đó có bảo vệ chủ quyền biên giới mạng, bảo vệ an ninh quốc gia, trật tự, an
toàn xã hội trên KGM, việc chấp hành pháp luật, lựa chọn và duy trì thể chế chính trị, văn
hóa, quyền tự quyết, tự do, độc lập, thống nhất, toàn vẹn của quốc gia trên KGM…
Bảo vệ chủ quyền quốc gia trên KGM là trách nhiệm của toàn Đảng, toàn dân, toàn
quân ta, trong đó lực lượng chuyên trách bảo vệ an ninh mạng của Bộ Quốc phòng, Bộ
Công an làm nòng cốt. Do đó, để triển khai công tác này, phải phát huy sức mạnh dân tộc
kết hợp với sức mạnh thời đại; đồng thời, xác định đây là cuộc đấu tranh của toàn dân, dưới
sự lãnh đạo của Đảng, là nhiệm vụ trọng yếu của cuộc đấu tranh bảo vệ ANQG, giữ gìn trật
tự, an toàn xã hội, là trách nhiệm của cả hệ thống chính trị, trong đó, lực lượng công an giữ
vai trò nòng cốt, lực lượng an ninh mạng và cảnh sát phòng, chống tội phạm công nghệ cao
có trách nhiệm trực tiếp thực hiện nhiệm vụ bảo vệ chủ quyền, lợi ích quốc gia trên KGM.
Ngoài ra, lực lượng chuyên trách bảo vệ An ninh mạng của Bộ Quốc phòng, lực lượng bảo
vệ an ninh mạng được bố trí tại Bộ, ngành, Ủy ban nhân dân cấp tỉnh, cơ quan, tổ chức quản
lý trực tiếp hệ thống thông tin quan trọng về ANQG cũng có nhiệm vụ bảo vệ an ninh mạng
(Quốc hội, 2018).
- Nhận thức của sinh viên các trường CAND phía Nam về bảo vệ chủ quyền quốc
gia trên không gian mạng
Nhận thức của sinh viên các Trường Đại học CAND phía Nam về bảo vệ chủ quyền
quốc gia trên KGM là quá trình tâm lý phản ánh hiểu biết của sinh viên về vấn đề bảo vệ
chủ quyền quốc gia trên KGM và được biểu hiện cụ thể ở những tiêu chí sau:
+ Nhận thức về nội dung chủ quyền quốc gia trên KGM;
+ Nhận thức về mức độ cần thiết của việc bảo vệ chủ quyền quốc gia trên KGM;
+ Nhận thức về tầm quan trọng của hoạt động bảo vệ chủ quyền quốc gia trên KGM;
+ Nhận thức về chủ thể bảo vệ chủ quyền quốc gia trên KGM;
+ Nhận thức về trách nhiệm của bản thân trong bảo vệ chủ quyền quốc gia trên KGM;
+ Nhận thức về nguy cơ đe dọa đến An ninh quốc gia trên KGM hiện nay;
+ Nhận thức về âm mưu, phương thức, thủ đoạn hoạt động của các TLTĐ trên KGM;

Kỷ yếu Hội thảo Khoa học: “An ninh Sinh viên trong thời kỳ Chuyển đổi số”
125
- Thái độ của sinh viên các Trường Đại học Công an nhân dân phía Nam về bảo vệ
chủ quyền quốc gia trên không gian mạng
Thái độ của sinh viên các Trường Đại học CAND phía Nam về bảo vệ chủ quyền
quốc gia trên KGM là trạng thái tâm lý tích cực hay tiêu cực của sinh viên về bảo vệ chủ
quyền quốc quốc gia trên KGM thể hiện thông qua hành vi của sinh viên đối với hoạt động
trên. Thái độ của sinh viên về bảo vệ chủ quyền quốc gia trên KGM được nghiên cứu trên
các tiêu chí sau:
+ Mức độ đồng tình, ủng hộ đối với những hành vi tích cực trong bảo vệ chủ quyền
quốc gia trên KGM;
+ Mức độ lên án, phê phán đối với những hành vi tiêu cực trong bảo vệ chủ quyền
quốc gia trên KGM;
+ Mức độ tích cực tuyên truyền, vận động người khác tham gia hoạt động bảo vệ
chủ quyền quốc gia trên KGM;
+ Mức độ chủ động trong nghiên cứu, tìm hiểu về âm mưu, phương thức, thủ đoạn
hoạt động của các TLTĐ lợi dụng KGM để xâm phạm ANQG, an ninh mạng;
+ Mức độ hứng thú khi tham gia các tập huấn các kỹ năng và đấu tranh phản bác
các quan điểm sai trái, thù địch trên KGM;
+ Mức độ sẵn sàng tham gia các hoạt động bảo vệ chủ quyền quốc gia trên KGM;
+ Mức độ tích cực tham gia các hoạt động bảo vệ chủ quyền quốc gia trên KGM;
Nhận thức và thái độ có mối quan hệ biện chứng với nhau. Nhận thức đúng đắn sẽ
giúp cho sinh viên có thái độ tích cực khi tham gia các hoạt động bảo vệ chủ quyền quốc
gia trên KGM và ngược lại. Bên cạnh đó, thái độ đúng đắn, tích cực sẽ giúp cho nhận thức
thêm sâu sắc.
3. Phương pháp nghiên cứu
Để nghiên cứu, làm rõ thực trạng nhận thức và thái độ của sinh viên các Trường Đại
học CAND phía Nam về bảo vệ chủ quyền quốc gia trên KGM, tác giả sử dụng một số
phương pháp cơ bản sau:
- Phương pháp nghiên cứu tài liệu: Tác giả tiến hành nghiên cứu tài liệu từ sách, tạp
chí, các công trình nghiên cứu… có liên quan về chủ quyền quốc gia, bảo vệ chủ quyền
quốc gia trên KGM. Thông qua đó, hệ thống hóa tài liệu, xác định và xây dựng cơ sở lý
luận, làm rõ các khái niệm công cụ về nhận thức và thái độ của SV về bảo vệ chủ quyền
quốc gia trên KGM.
- Phương pháp điều tra bằng bảng hỏi: Đây là phương pháp quan trọng nhất được
tác giả sử dụng để khảo sát về nhận thức và thái độ của sinh viên các Trường Đại học CAND
phía Nam về bảo vệ chủ quyền quốc gia trên KGM, cụ thể:

