Tr n vinh l p 992SD01 ĐT: 01635543326ầ ớ
I. TÊN Đ TÀIỀ
“ÁP D NG PH NG PHÁP D Y H C TÍCH C C VÀO GI NGỤ ƯƠ Ạ Ọ Ự Ả
D Y THEO CHU N KI N TH C K NĂNG MÔN L CH S C PẠ Ẩ Ế Ứ Ỹ Ị Ử Ấ
TRUNG H C C S VÙNG DÂN T C THI U S ” Ọ Ơ Ở Ở Ộ Ể Ố
II. Đ T V N ĐẶ Ấ Ề
Trong d y h c ngày nay, vi c áp d ng ph ng pháp d y h c tích c cạ ọ ệ ụ ươ ạ ọ ự
vào gi ng d y theo Chu n ki n th cả ạ ẩ ế ứ , kĩ năng là m t trong nh ng bi n phápộ ữ ệ
góp ph n đ i m i căn b n và toàn di n giáo d c, đào t o. Kh c ph c cầ ổ ớ ả ệ ụ ạ ắ ụ ơ
b n l i truy n th m t chi u, phát huy tính tích c c, sáng t o, h p tác,ả ố ề ụ ộ ề ự ạ ợ
gi m th i gian lí thuy t, tăng th i gian t h c, t tìm hi u cho h c sinh,ả ờ ế ờ ự ọ ự ể ọ
g n bó ch t ch gi a h c lí thuy t và th c hành, rèn luy n kĩ năng v nắ ặ ẽ ữ ọ ế ự ệ ậ
d ng ki n th c vào th c ti n, tác đ ng đ n tình c m, đem l i ni m vui,ụ ế ứ ự ễ ộ ế ả ạ ề
h ng thú và trách nhi m h c t p cho h c sinh.ứ ệ ọ ậ ọ
Quan đi m ch đ o trong ch ng trình l ch s ph thông nói chung,ể ủ ạ ươ ị ử ổ
tr ng trung h c c s nói riêng là xu t phát t n i dung, ch c năng,ở ườ ọ ơ ở ấ ừ ộ ứ
nhi m v và đ c tr ng b môn, t đ c đi m c a quá trình nh n th c quáệ ụ ặ ư ộ ừ ặ ể ủ ậ ứ
kh c a h c sinh mà s d ng nh ng ph ng pháp, ph ng ti n, hình th cứ ủ ọ ử ụ ữ ươ ươ ệ ứ
d y h c phù h p, nh m phát huy tính tích c c, đ c l p, sáng t o c a h cạ ọ ợ ằ ự ộ ậ ạ ủ ọ
sinh.
V n đ phát huy tính tích c c c a h c sinh đã đ c đ t ra t nh ngấ ề ự ủ ọ ượ ặ ừ ữ
năm đ u c a th p k 60 c a th k XX. Trong nh ng năm g n đây, ngànhầ ủ ậ ỉ ủ ế ỉ ữ ầ
giáo d c đã có nhi u đ i m i v ch ng trình, sách giáo khoa và ph ngụ ề ổ ớ ề ươ ươ
pháp d y h c. Tuy nhiên, vi c d y l ch s trong nhi u tr ng trung h c cạ ọ ệ ạ ị ử ề ườ ọ ơ
s vùng dân t c thi u s còn ch u tác đ ng n ng n b i m c tiêu thi c ,ở ở ộ ể ố ị ộ ặ ề ở ụ ử
"ch y theo thành tích" h c đ thi, d y đ thi, đa s giáo viên ng i áp d ngạ ọ ể ạ ể ố ạ ụ
ph ng pháp m i do nhi u rào c n tác đ ng nh l ng ki n th c và th iươ ớ ề ả ộ ư ượ ế ứ ờ
gian truy n đ t, c s v t ch t c a nhà tr ng còn h n ch , năng l c nh nề ạ ơ ở ậ ấ ủ ườ ạ ế ự ậ
th c c a h c sinh còn ch m, b t đ ng ngôn ng , hoàn c nh c a đ aứ ủ ọ ậ ấ ồ ữ ả ủ ị
ph ng (kinh t khó khăn, giao l u văn hóa, thi u thông tin...). ươ ế ư ế
Vì v y, làm th nào đ áp d ng ph ng pháp d y h c tích c c theoậ ế ể ụ ươ ạ ọ ự
Chu n ki n th c, kĩ năng môn l ch s c p trung h c c s vùng dân t cẩ ế ứ ị ử ấ ọ ơ ở ở ộ
thi u s là v n đ c n thi t. Xu t phát t t m quan tr ng c a ể ố ấ ề ầ ế ấ ừ ầ ọ ủ v n đ nêuấ ề
trên tôi xin đ a ra m t s ph ng pháp d y h c tích c c môn l ch s , m tư ộ ố ươ ạ ọ ự ị ử ộ
s ví d v vi c l p k ho ch bài h c, cách ki m tra đánh giá môn l ch số ụ ề ệ ậ ế ạ ọ ể ị ử
tr ng trung h c c s vùng dân t c thi u s đ đ ng nghi p thamở ườ ọ ơ ở ở ộ ể ố ể ồ ệ
kh o, áp d ng nh m góp t ng b c nâng cao ch t l ng giáo d c.ả ụ ằ ừ ướ ấ ượ ụ
III. C S LÍ LU NƠ Ở Ậ
Trong báo cáo chính tr c a Ban ch p hành Trung ng Đ ng khóa Xị ủ ấ ươ ả
t i đ i h i đ i bi u toàn qu c l n th XI có đo n vi tạ ạ ộ ạ ể ố ầ ứ ạ ế "Th c hi n đ ng bự ệ ồ ộ
các gi i pháp phát tri n và nâng cao ch t l ng giáo d c, đào t o. Đ i m iả ể ấ ượ ụ ạ ổ ớ
ch ng trình, n i dung, ph ng pháp d y và h c, ph ng pháp thi, ki mươ ộ ươ ạ ọ ươ ể
tra theo h ng hi n đ i; nâng cao ch t l ng giáo d c toàn di n, đ c bi tướ ệ ạ ấ ượ ụ ệ ặ ệ
coi tr ng giáo d c lí t ng, giáo d c truy n th ng l ch s cách m ng, đ oọ ụ ưở ụ ề ố ị ử ạ ạ
1
Tr n vinh l p 992SD01 ĐT: 01635543326ầ ớ
đ c l i s ng, năng l c sáng t o, kĩ năng th c hành, tác phong công nghi p,ứ ố ố ự ạ ự ệ
ý th c trách nhi m xã h i".ứ ệ ộ
Trong nhi u năm qua, Đ ng và Nhà n c ta r t quan tâm t i giáo d cề ả ướ ấ ớ ụ
nói chung và v n đ đ i m i ph ng pháp d y h c trong tr ng trung h cấ ề ổ ớ ươ ạ ọ ườ ọ
nói riêng. V n đ này đã đ c đ c p nhi u l n trong các văn ki n đ i h iấ ề ượ ề ậ ề ầ ệ ạ ộ
Đ ng, lu t giáo d c. Đ c bi t, văn b n s 242- KL/TW ngày 15/4/2009ả ậ ụ ặ ệ ả ố
thông báo k t lu n c a B chính tr v ti p t c th c hi n ngh quy t Trungế ậ ủ ộ ị ề ế ụ ự ệ ị ế
ng 2 (Khóa VIII) ch rõ: "Ti p t c đ i m i ph ng pháp d y và h c,ươ ỉ ế ụ ổ ớ ươ ạ ọ
kh c ph c c b n l i truy n th m t chi u, phát huy ph ng pháp d yắ ụ ơ ả ố ề ụ ộ ề ươ ạ
h c tích c c, sáng t o, h p tác; gi m th i gian lí thuy t, tăng th i gian tọ ự ạ ợ ả ờ ế ờ ự
h c, t tìm hi u cho h c sinh, giáo viên; g n bó ch t ch gi a h c lí thuy tọ ự ể ọ ắ ặ ẽ ữ ọ ế
và th c hành, đào t o g n v i nghiên c u khoa h c, s n xu t và đ i s ng".ự ạ ắ ớ ứ ọ ả ấ ờ ố
Văn b n s 5358/BGDĐT- GDTrH v vi c h ng d n th c hi nả ố ề ệ ướ ẫ ự ệ
nhi m v giáo d c trung h c 2011- 2012 nêu rõ "T ch c d y h c phân hóaệ ụ ụ ọ ổ ứ ạ ọ
theo năng l c c a h c sinh d a theo Chu n ki n th c, kĩ năng c a ch ngự ủ ọ ự ẩ ế ứ ủ ươ
trình giáo d c ph thông c p trung h c c s , trung h c ph thông giáoụ ổ ấ ọ ơ ở ọ ổ
viên căn c vào h ng d n th c hi n ch ng trình và đi u ch nh n i dungứ ướ ẫ ự ệ ươ ề ỉ ộ
d y h c c a B giáo d c đào t o đ s d ng h p lí sách giáo khoa khiạ ọ ủ ộ ụ ạ ể ử ụ ợ
gi ng bài trên l p, ch đ ng thi t k bài gi ng khoa h c, s p x p h p líả ớ ủ ộ ế ế ả ọ ắ ế ợ
ho t đ ng c a giáo viên và h c sinh; kh c ph c l i d y h c thu n túy đ c-ạ ộ ủ ọ ắ ụ ố ạ ọ ầ ọ
chép; chú tr ng t ch c cho h c sinh làm vi c cá nhân và theo nhóm h p lí;ọ ổ ứ ọ ệ ợ
rèn luy n kĩ năng t h c, t o đi u ki n cho h c sinh t nghiên c u sáchệ ự ọ ạ ề ệ ọ ự ứ
giáo khoa và tài li u tham kh o, phát huy tính tích c c h ng thú trong h cệ ả ự ứ ọ
t p c a h c sinh và vai trò ch đ o c a giáo viên trong t ch c quá trìnhậ ủ ọ ủ ạ ủ ổ ứ
d y h c; xây d ng h th ng câu h i h p lí, phù h p v i các đ i t ng, t pạ ọ ự ệ ố ỏ ợ ợ ớ ố ượ ậ
trung vào tr ng tâm, tránh n ng n quá t i; b i d ng năng l c đ c l p suyọ ặ ề ả ồ ưỡ ự ộ ậ
nghĩ, v n d ng sáng t o ki n th c đã h c, tránh ghi nh máy móc, khôngậ ụ ạ ế ứ ọ ớ
n m v ng b n ch t", " Đ i v i các môn ng văn, l ch s , đ a lí c n ti p t cắ ữ ả ấ ố ớ ữ ị ử ị ầ ế ụ
đ i m i ki m tra đánh giá theo h ng đ t câu h i m , đòi h i h c sinhổ ớ ể ướ ặ ỏ ở ỏ ọ
ph i v n d ng t ng h p ki n th c đã đ c h c, h n ch h c sinh ch ghiả ậ ụ ổ ợ ế ứ ượ ọ ạ ế ọ ỉ
nh máy móc, không n m v ng ki n th c, kĩ năng môn h c".ớ ắ ữ ế ứ ọ
IV. C S TH C TI NƠ Ở Ự Ễ
V n đ áp d ng d y h c tích c c vào gi ng d y theo chu n ki nấ ề ụ ạ ọ ự ả ạ ẩ ế
th c, kĩ năng môn l ch s c p trung h c c s vùng dân t c thi u s đãứ ị ử ấ ọ ơ ở ở ộ ể ố
đ c đ t ra trong nh ng năm g n đây. Nh ng nhìn chung vi c áp d ngượ ặ ữ ầ ư ệ ụ
ph ng pháp m i c a giáo viên v n còn h i h t, đa s giáo viên ch a bi tươ ớ ủ ẫ ờ ợ ố ư ế
k th a, phát huy nh ng u đi m, kh c ph c nh c đi m c a các ph ngế ừ ữ ư ể ắ ụ ượ ể ủ ươ
pháp d y h c truy n th ng và c p nh t các ph ng pháp d y h c tích c cạ ọ ề ố ậ ậ ươ ạ ọ ự
sao cho phù h p v i hoàn c nh, đi u ki n d y h c c a nhà tr ng, đ aợ ớ ả ề ệ ạ ọ ủ ườ ị
ph ng. Giáo viên ng i áp d ng ph ng pháp m i vì ph i chu n b kươ ạ ụ ươ ớ ả ẩ ị ế
ho ch bài h c, đ dùng d y h c, t n nhi u th i gian. Do vùng khó khănạ ọ ồ ạ ọ ố ề ờ ở
c s v t ch t còn thi u th n, ph n l n giáo viên ph i t làm đ dùng d yơ ở ậ ấ ế ố ầ ớ ả ự ồ ạ
h c, trình đ nh n th c c a h c sinh quá y u, th đ ng, kĩ năng t h c, tọ ộ ậ ứ ủ ọ ế ụ ộ ự ọ ự
2
Tr n vinh l p 992SD01 ĐT: 01635543326ầ ớ
tìm hi u c a h c sinh tr c khi đ n l p nh đ c tr c bài m i, h c bàiể ủ ọ ướ ế ớ ư ọ ướ ớ ọ
cũ...ch a đ c chu n b kĩ, đa s là con em dân t c thi u s , b t đ ng ngônư ượ ẩ ị ố ộ ể ố ấ ồ
ng , năng l c t duy kém là m t trong nh ng rào c n đ đ i m i ph ngữ ự ư ộ ữ ả ể ổ ớ ươ
d y h c theo h ng d y h c tích c c.ạ ọ ướ ạ ọ ự
Vi c áp d ng ph ng pháp d y h c tích c c vào gi ng d y theoệ ụ ươ ạ ọ ự ả ạ
Chu n ki n th c, kĩ năng môn l ch s c p trung h c c s vùng dân t cẩ ế ứ ị ử ấ ọ ơ ở ở ộ
thi u s tuy đã đ c áp d ng nh ng ch mang tính hình th c là ch y u. Doể ố ượ ụ ư ỉ ứ ủ ế
đó, vi c d y h c ch y u v n là truy n th m t chi u, thông báo ki nệ ạ ọ ủ ế ẫ ề ụ ộ ề ế
th c mang tính đ ng lo t, thiên v lí thuy t, xa r i th c ti n, t p trung ônứ ồ ạ ề ế ờ ự ễ ậ
luy n ki n th c đáp ng ki m tra thi c , ch a th c s quan tâm đ n vi cệ ế ứ ứ ể ử ư ự ự ế ệ
hình thành thói quen t h c, t khám phá ki n th c, phát tri n t duy sángự ọ ự ế ứ ể ư
t o, năng l c gi i quy t v n đ ... cho ng i h c vì th ch t l ng giáoạ ự ả ế ấ ề ườ ọ ế ấ ượ
d c ch a cao. Qua th ng kê ch t l ng môn l ch s tr ng trung h c cụ ư ố ấ ượ ị ử ở ườ ọ ơ
s bán trú c m xã Lý T Tr ng năm h c 2009- 2010 và 2010- 2011 làở ụ ự ọ ọ
tr ng thu c vùng dân t c thi u s cho th y m t dù ch t l ng d y h cườ ộ ộ ể ố ấ ặ ấ ượ ạ ọ
môn l ch s có tăng lên nh ng v n còn th p:ị ử ư ẫ ấ
Năm
h cọSLHS Gi iỏKhá Trung bình Y uếKém
SL TL% SL TL% SL TL% SL TL% SL TL%
2009-
2010
728 3 0,4 153 21,0 542 74,5 30 4,1
2010-
2011
709 7 1,0 170 24,0 514 72,5 17 2,4 1 0,1
Ngoài ch t l ng h c t p nh trên kĩ năng di n đ t v n đ c a h cấ ượ ọ ậ ư ễ ạ ấ ề ủ ọ
sinh còn quá y u. H c sinh mau quên ki n th c cũ, h c sinh ch a làm ch ,ế ọ ế ứ ọ ư ủ
t l c chi m lĩnh ki n th c, kĩ năng gi i quy t nh ng v n đ n y sinhự ự ế ế ứ ả ế ữ ấ ề ả
trong cu c s ng ch a t t. ộ ố ư ố
Hi n nay, đi u ki n c s v t ch t( tr ng, l p, đ dùng d y h c, cácệ ề ệ ơ ở ậ ấ ườ ớ ồ ạ ọ
ph ng ti n thông tin...) vùng dân t c thi u s đang d n d n đ c kh cươ ệ ở ộ ể ố ầ ầ ượ ắ
ph c. L ng ki n th c và th i gian d y h c trong m t ti t d y cũng đãụ ượ ế ứ ờ ạ ọ ộ ế ạ
đ c đi u ch nh cho phù h p, đa s giáo viên đ u đ t chu n ho c trênượ ề ỉ ợ ố ề ạ ẩ ặ
chu n... đây là nh ng thu n l i l n đ giáo viên áp d ng m nh m , có hi uẩ ữ ậ ợ ớ ể ụ ạ ẽ ệ
qu h n n a ph ng pháp d y h c tích c c vào gi ng d y theo Chu nả ơ ữ ươ ạ ọ ự ả ạ ẩ
ki n th c, kĩ năng môn l ch s c p trung h c c s .ế ứ ị ử ấ ọ ơ ở
V. N I DUNG NGHIÊN C UỘ Ứ
A. Đ I V I GIÁO VIÊN D Y MÔN L CH SỐ Ớ Ạ Ị Ử:
Th nh t: Giáo viên b môn ph i th c hi n đúng, n m rõ h ng d nứ ấ ộ ả ự ệ ắ ướ ẫ
th c hi n Chu n ki n th c, kĩ năng môn l ch s c p trung h c c s c aự ệ ẩ ế ứ ị ử ấ ọ ơ ở ủ
B giáo d c và đào t o và h ng d n th c hi n đi u ch nh n i dung d yộ ụ ạ ướ ẫ ự ệ ề ỉ ộ ạ
h c môn l ch s c p trung h c c s c a B giáo d c và đào t o.ọ ị ử ấ ọ ơ ở ủ ộ ụ ạ
Th hai: Ph i hi u đ nh h ng đ i m i ph ng pháp d y h c mônứ ả ể ị ướ ổ ớ ươ ạ ọ
l ch s là không ph i lo i b các ph ng pháp d y h c l ch s truy nị ử ả ạ ỏ ươ ạ ọ ị ử ề
3
Tr n vinh l p 992SD01 ĐT: 01635543326ầ ớ
th ng mà là k th a nh ng tinh hoa, giá tr c a ph ng pháp d y h c l chố ế ừ ữ ị ủ ươ ạ ọ ị
s truy n th ng và v n d ng linh ho t ph ng pháp d y h c m i trongử ề ố ậ ụ ạ ươ ạ ọ ớ
m t gi h c l ch s sao cho phù h p v i m c tiêu, n i dung bài h c, phùộ ờ ọ ị ử ợ ớ ụ ộ ọ
h p v i đ i t ng h c sinh.ợ ớ ố ượ ọ
Th ba: Ph i n m v ng quy trình th c hi n vi c v n d ng cácứ ả ắ ữ ự ệ ệ ậ ụ
ph ng pháp d y h c môn l ch s theo đ nh h ng đ i m i nh ph ngươ ạ ọ ị ử ị ướ ổ ớ ư ươ
pháp tr c quan, ph ng pháp nêu và gi i quy t v n đ , ph ng pháp tìnhự ươ ả ế ấ ề ươ
hu ng, ph ng pháp v n đáp, ph ng pháp th o lu n nhóm, s đ tố ươ ấ ươ ả ậ ơ ồ ư
duy, ...
Th t : Ph i n m v ng đ nh h ng đ i m i đánh giá k t qu h c t pứ ư ả ắ ữ ị ướ ổ ớ ế ả ọ ậ
c a h c sinh trong ch ng trình l ch s tr ng trung h c c s , cáchủ ọ ươ ị ử ở ườ ọ ơ ở
đánh giá không gây áp l c n ng n , tránh ki m tra theo h c thu c lòng, ghiự ặ ề ể ọ ộ
nh máy móc, ph i n m đ c các m c đ nh n th c c a h c sinh nhớ ả ắ ượ ứ ộ ậ ứ ủ ọ ư
nh n bi t, thông hi u, v n d ng đ ra đ ki m tra trong đánh giá.ậ ế ể ậ ụ ể ề ể
Th năm: Giáo viên b môn c n tìm hi u đ i t ng h c sinh l p mìnhứ ộ ầ ể ố ượ ọ ớ
d y đ l a ch n ph ng pháp d y h c thích h p hay nói cách khác là đạ ể ự ọ ươ ạ ọ ợ ể
"D y h c v a s c, đúng đ i t ng h c sinh, ti t h c nh nhàng, hi uạ ọ ừ ứ ố ượ ọ ế ọ ẹ ệ
qu ".ả
Th sáu: Giáo viên b môn c n ph i có tâm huy t, có s đ u t trongứ ộ ầ ả ế ự ầ ư
vi c l p k ho ch bài h c, t làm đ dùng d y h c.ệ ậ ế ạ ọ ự ồ ạ ọ
Th b y: Giáo viên b môn c n hình thành thói quen t h c, ph ngứ ả ộ ầ ự ọ ươ
pháp t h c cho h c sinh trên l p cũng nh nhà b ng cách nêu câu h i,ự ọ ọ ở ớ ư ở ằ ỏ
ra bài t p, h ng d n s d ng sách giáo khoa, tài li u tham kh o. Giúp h cậ ướ ẫ ử ụ ệ ả ọ
sinh ghi nh theo ghi nh lôgíc, ghi nh tích c c trong quá trình h c t pớ ớ ớ ự ọ ậ
b ng cách s d ng s đ t duy.ằ ử ụ ơ ồ ư
B. Đ I V I H C SINHỐ Ớ Ọ .
- Hình thành thói quen t h c l ch s (t h c trên l p, t h c nhà).ự ọ ị ử ự ọ ở ớ ự ọ ở
- Thay đ i thói quen h c t ( h c đ thi), h c l ch, h c v t. Nghĩa là h nổ ọ ủ ọ ể ọ ệ ọ ẹ ạ
ch vi c h c tái hi n l i tri th c mà chú tr ng kh năng v n d ng tri th cế ệ ọ ệ ạ ứ ọ ả ậ ụ ứ
trong vi c gi i quy t các nhi m v ph c h p.ệ ả ế ệ ụ ứ ợ
- C n có đ sách giáo khoa, v ghi, bút.ầ ủ ở
- H c sinh c n t h c sách giáo khoa theo các b c:ọ ầ ự ọ ướ
+ Đ c và t ghi tóm t t, ng n g n nh ng v n đ c b n c a bài vi t.ọ ự ắ ắ ọ ữ ấ ề ơ ả ủ ế
+ Ghi l i nh ng n i dung khó hi u, đ c bi t là nh ng thu t ng , khái ni mạ ữ ộ ể ặ ệ ữ ậ ữ ệ
l ch s .ị ử
+ Hoàn thành bài t p câu h i trong sách giáo khoa.ậ ỏ
+ T làm vi c v i b n đ , tranh nh.ự ệ ớ ả ồ ả
+ Tìm đ c các tài li u tham kh o.ọ ệ ả
+ Ch nào ch a hi u thì yêu c u giáo viên giúp đ .ổ ư ể ầ ỡ
- H c sinh ghi bài gi ng trên l p:ọ ả ớ
+ Ghi dàn bài bài h c c a giáo viên và đ i chi u khi theo dõi sách giáo khoaọ ủ ố ế
đ ghi nh ng s ki n chính.ể ữ ự ệ
+ V l i nh ng hình v giáo viên trình bày trên b ng đen.ẽ ạ ữ ẽ ả
4
Tr n vinh l p 992SD01 ĐT: 01635543326ầ ớ
+ Ghi l i các s li u, niên đ i quan tr ng, l p niên bi u, đ th .ạ ố ệ ạ ọ ậ ể ồ ị
+ Ghi các tài li u l ch s g c, câu nói n i ti ng.ệ ị ử ố ổ ế
+ Ghi t m i, các thu t ng .ừ ớ ậ ữ
+ Ghi l i h ng d n, d n dò c a giáo viên.ờ ướ ẫ ặ ủ
C. M T VÀI PH NG PHÁP D Y H C TÍCH C C MÔN L CH S .Ộ ƯƠ Ạ Ọ Ự Ị Ử
1. Ph ng pháp tr c quan.ươ ự
a) B n ch tả ấ .
Ph ng pháp d y h c tr c quan (hay còn g i là ph ng pháp trìnhươ ạ ọ ự ọ ươ
bày tr c quan) là ph ng pháp s d ng nh ng ph ng ti n tr c quan,ự ươ ử ụ ữ ươ ệ ự
ph ng ti n kĩ thu t d y h c tr c, trong và sau khi n m tài li u m i, khiươ ệ ậ ạ ọ ướ ắ ệ ớ
ôn t p, c ng c , h th ng hóa và ki m tra tri th c, kĩ năng, kĩ x o.ậ ủ ố ệ ố ể ứ ả
Ph ng pháp d y h c tr c quan th hi n d i hai hình th c minh h a vàươ ạ ọ ự ể ệ ướ ứ ọ
trình bày :
- Minh h a th ng là trình bày nh ng đ dùng tr c quan nh b n m u, b nọ ườ ữ ồ ự ư ả ẫ ả
đ , b c tranh, tranh chân dung, hình v trên b ng…nh m b sung cho n iồ ứ ẽ ả ằ ổ ộ
dung bài h c.ọ
- Trình bày là c s , là đi m xu t phát cho quá trình nh n th c h c t p c aơ ở ể ấ ậ ứ ọ ậ ủ
h c sinh, là c u n i gi a lý thuy t và th c ti n. Thông qua s trình bày c aọ ầ ố ữ ế ự ễ ự ủ
giáo viên mà h c sinh không ch lĩnh h i d dàng tri th c mà còn giúp h cọ ỉ ộ ễ ứ ọ
sinh h c t p đ c nh ng thao tác m u c a giáo viên, t đó hình thành kĩọ ậ ượ ữ ẫ ủ ừ
năng, kĩ x o.ả
b) Quy trình th c hi nự ệ
- Giáo viên treo đ dùngồ tr c quan có tính ch t minh h a ho c gi i thi u vự ấ ọ ặ ớ ệ ề
các đ dùng tr c quan đó, nêu yêu c u đ đ nh h ng s quan sát c a h cồ ự ầ ể ị ướ ự ủ ọ
sinh.
- Giáo viên trình bày các n i dung trong s đ , l c đ , b n đ ...ộ ơ ồ ượ ồ ả ồ
- Giáo viên yêu c u m t ho c m t s h c sinh trình bày l i, gi i thích n iầ ộ ặ ộ ố ọ ạ ả ộ
dung s đ , bi u đ , trình bày nh ng gì thu nh n đ c qua quan sát.ơ ồ ể ồ ữ ậ ượ
- T nh ng chi ti t, thông tin thu đ c t ph ng ti n tr c quan, giáo viênừ ữ ế ượ ừ ươ ệ ự
nêu câu h i, yêu c u h c sinh rút ra k t lu n khái quát v v n đ màỏ ầ ọ ế ậ ề ấ ề
ph ng ti n tr c quan c n chuy n t i.ươ ệ ự ầ ể ả
c. u đi mƯ ể .
Tr c quan là m t trong nh ng nguyên t c c b n c a lí lu n d yự ộ ữ ắ ơ ả ủ ậ ạ
h c, nh m t o cho h c sinh nh ng bi u t ng và hình nh các khái ni mọ ằ ạ ọ ữ ể ượ ả ệ
trên c s tr c ti p quan sát hi n v t đang h c hay đ dùng tr c quan minhơ ở ự ế ệ ậ ọ ồ ự
h a s v t. Trong d y h c l ch s , ph ng pháp tr c quan góp ph n t oọ ự ậ ạ ọ ị ử ươ ự ầ ạ
bi u t ng l ch s cho h c sinh, c th hóa các s ki n và kh c ph c tìnhể ượ ị ử ọ ụ ể ự ệ ắ ụ
tr ng hi n đ i hóa l ch s c a h c sinh.ạ ệ ạ ị ử ủ ọ
Đ dùng tr c quan là ch d a đ h c sinh hi u sâu s c b n ch t c aồ ự ỗ ự ể ọ ể ắ ả ấ ủ
s ki n l ch s , là ph ng ti n có hi u l c đ hình thành các khái ni m l chự ệ ị ử ươ ệ ệ ự ể ệ ị
s , giúp h c sinh n m v ng các quy lu t c a s phát tri n xã h i.ử ọ ắ ữ ậ ủ ự ể ộ
Đ dùng tr c quan có vai trò r t l n trong vi c giúp h c sinh nh kĩ,ồ ự ấ ớ ệ ọ ớ
hi u sâu nh ng hình nh, nh ng ki n th c l ch s . Hình nh đ c gi l iể ữ ả ữ ế ứ ị ử ả ượ ữ ạ
5