1
CHƯƠNG 5
PHÖÔNG PHAÙP LÔÏI ÍCH –CHI PHÍ
(B/C)
GV: Haøng Leâ Caåm Phöông
Noäi dung
1. Phöông phaùp B/C
2. Phaân tích ñieåm hoøa voán
3. Thôøi gian buø voán ñaàu tö
o Xaùc ñònh tyû soá giöõa giaù trò töông ñöông cuûa lôïi ích (PV,
hay AV hay FV) treân giaù trò töông ñöông cuûa chi phí
(PV, hay AV hay FV) cuûa döï aùn.
Coù hai loaïi tyû soá B/C
oTyû soá B/C thöôøng
1. Tyû soá lôïi ích –chi phí (B/C)
B/C =PW (Lôïi ích ñem laïi cho Ngöôøi söû duïng) =PW (B)
PW (Chi phí cuûa Ngöôøi cung caáp) PW (CR + O + M)
B/C =AW (Lôïi ích ñem laïi cho Ngöôøi söû duïng) =B
AW (Chi phí cuûa Ngöôøi cung caáp) CR + O + M
1. Tyû soá lôïi ích –chi phí (B/C)
oTyû soá B/C söûa ñoåi
B/C
1: döï aùn ñaùng giaù veà maët kinh teá
B/C = PW[B –(O + M)]
PW(CR)
B/C = B –(O + M)
CR
2
1. Tyû soá lôïi ích –chi phí (B/C)
oNhaän xeùt:
–2 caùch tính theo 2 loaïi tyû soá B/C khaùc nhau seõ cho caùc keát quaû
khaùc nhau, nhöng seõ daãn ñeán cuøng 1 keát luaän.
–Veà maët saép haïng caùc PA, chuùng laïi coù theå daãn ñeán nhöõng keát
luaän khaùc nhau.
–Lôïi ích B phaûi laø hieäu cuûa phaàn lôïi ích do döï aùn mang laïi vaø
–phaàn toån thaát (thieät haïi) do döï aùn gaây ra.
–Ñieåm khaùc nhau cô baûn giöõa 2 tyû soá B/C laø phaàn chi phí haøng
naêm ñöôïc boå sung vaøo phaàn chi phí ôû maãu hay trích ra tröïc tieáp
töø lôïi ích haøng naêm ôû töû soá.
–Ñieåm gioáng nhau laø phaàn giaù trò coøn laïi SV ñeàu ñöôïc duøng ñeå
tính toaùn CR ôû maãu soá trong caû 2 caùch tính.
–Vieäc xaùc ñònh phaàn naøo laø lôïi ích, chi phí, vaø toån thaát khaù phöùc
taïp.
1. Tyû soá lôïi ích –chi phí (B/C)
oPhaân loaïi lôïi ích, chi phí vaø toån thaát
o Lôïi ích trong caùc bieåu thöùc laø lôïi ích roøng, nghóa laø lôïi
ích tröø ñi toån thaát (Benefits –Disbenefits).
o Chi phí laø nhöõng giaù trò öôùc tính veà giaù xaây döïng (vaän
haønh, baûo quaûn) tröø ñi caùc giaù trò coøn laïi SV.
xaùc ñònh thaønh phaàn naøo laø Lôïi ích, Chi phí hay Toån
thaát phuï thuoäc vaøo vieäc xaùc ñònh ai laø Ngöôøi chuû cuûa
döï aùn.
1. Tyû soá lôïi ích –chi phí (B/C)
Ví duï: Trong vieäc xaây döïng 1 con ñöôøng lieân tænh. Xaùc ñònh
lôïi ích, chi phí, toån thaát?
Chi phí: giaù xaây döïng
Lôïi ích: phaàn tieát kieäm ñöôïc do giaûm chi phí löu thoâng vaø
gia soá thu nhaäp do khaùch du lòch taêng leân
Toån thaát: nhöõng thieät haïi cuûa ngöôøi noâng daân do laøm con
ñöôøng gaây ra.
1. Tyû soá lôïi ích –chi phí (B/C)
Ví duï 5-1: Tính tyû soá B/C cuûa cô hoäi ñaàu tö coù caùc döõ lieäu ban
ñaàu sau ñaây (tieàn teä tính theo ñôn vò trieäu Ñ):
Chi phí ñaàu tö ban ñaàu 10,00
Chi phí vaän haønh, baûo quaûn 2,20
Thu nhaäp haøng naêm 5,00
Giaù trò coøn laïi 2,00
Tuoåi thoï (naêm) 5 naêm
MARR (%) 8%
3
1. Tyû soá lôïi ích –chi phí (B/C)
Giaûi
CR = (P –SV)(A/P,i%,n) + SV(i)
= (10 –2)(A/P, 8%, 5) + 2(0,08) = 2,163
B/C thường =B=5=1,146
CR + O + M 2,163 + 2,2
B/C sửa đổi =B –(O + M) =5 –2,2 =1,294
CR 2,163
1. Tyû soá lôïi ích –chi phí (B/C)
Ví duï 5-2: trang 124
Giaûi
Tính caùc giaù trò töông ñöông ñeàu haøng naêm:
Lôïi ích: 500 trieäu Ñ/naêm
CR = 1.500(A/P, 6%, 10) = 203,805trieäu Ñ/naêm
Chi phí O vaø M: 50 trieäu Ñ/naêm
Toån thaát: 200 trieäu Ñ/naêm
B/C thường =B=500 -200 =1,18
CR + O + M 203,805 + 50
B/C sửa đổi =B –(O + M) =500 –200 -50 =1,23
CR 203,805
2. So saùnh caùc phöông aùn theo B/C
Nguyeân taéc khi phaân tích PA: B/C(
)
1
(1) So saùnh PA coù ñaàu tö ban ñaàu lôùn hôn vôùi PA coù ñaàu
tö ban ñaàu nhoû hôn chæ khi PA coù ñaàu tö nhoû hôn laø
ñaùng giaù (B/C ≥1)
(2) Tieâu chuaån ñeå löïa choïn PA laø: “Choïn PA coù ñaàu tö
ban ñaàu lôùn hôn neáu gia soá voán ñaàu tö laø ñaùng giaù”,
nghóa laø Tyû soá B/C(Δ) ≥1.
2. So saùnh caùc phöông aùn theo B/C
So saùnh caëp PA khi bieát thu nhaäp vaø chi phí
Ví duï 5-3: Giaûi baøi toaùn ôû Ví duï 3-2 hoaëc Ví duï 4-5 theo
phöông phaùp döïa treân tyû soá B/C. Sau ñaây laø soá lieäu ban ñaàu
cuûa 2 PA maùy tieän A vaø B cho trong caùc ví duï ñoù.
Soá lieäu ban ñaàu Maùy tieän A Maùy tieän B
Chi phí vaø thu nhaäp (trieäu Ñ):
Ñaàu tö ban ñaàu: 10,0 15,0
Chi phí haøng naêm: 2,2 4,3
Thu nhaäp haøng naêm: 5,0 7,0
Giaù trò coøn laïi: 2,0 0
Tuoåi thoï (naêm): 5 10
MARR (%) 8%