Gia(cid:239)o tr(cid:231)nh QUI HOA(cid:219)CH THU˝Y L¯(cid:220)I

ThS. Lª Anh TuÆœn

----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Ch(cid:230)(cid:229)ng 4

L˘(cid:219)A CHO(cid:220)N PH˘¯NG AˇN ´`(cid:214)U T˘ --- oOo ---

Tra(cid:237) (cid:226)ª(cid:246)u theo t(cid:230)(cid:236)ng n(cid:224)m cho (cid:226)ªœn khi d(cid:230)(cid:239)t n(cid:229)(cid:252). Tra(cid:237) la(cid:238)i cho t(cid:230)(cid:236)ng n(cid:224)m m(cid:228)(cid:252)t va(cid:236) n(cid:224)m cu(cid:228)œi tra(cid:237) d(cid:230)(cid:239)t v(cid:228)œn lÆøn l(cid:229)(cid:236)i. Tra(cid:237) 1 lÆ(cid:246)n va(cid:236)o 4 n(cid:224)m sau.

4.1 KHAˇI QUAˇT Vˆ(cid:214) S˘(cid:219) T˘¯NG ´˘¯NG 4.1.1 Kha(cid:239)i niªßm Trong phÆn tŒch kinh tªœ, s(cid:230)ß t(cid:230)(cid:229)ng (cid:226)(cid:230)(cid:229)ng (Equivalence) la(cid:236) m(cid:228)(cid:252)t kha(cid:239)i niªßm qui (cid:226)(cid:228)łi gia(cid:239) trº t(cid:230)(cid:229)ng (cid:226)(cid:230)(cid:229)ng taßi m(cid:228)(cid:252)t th(cid:229)(cid:236)i (cid:226)iªłm na(cid:236)o (cid:226)o(cid:239) khi so sa(cid:239)nh ca(cid:239)c ph(cid:230)(cid:229)ng th(cid:230)(cid:239)c chi tra(cid:237) hay (cid:226)Æ(cid:246)u t(cid:230) kha(cid:239)c nhau. VŒ duß 4.1: G(cid:229)(cid:237)i 1.000 $ va(cid:236)o ngÆn ha(cid:236)ng v(cid:229)(cid:239)i la(cid:238)i suÆœt 10%/n(cid:224)m t(cid:230)(cid:229)ng t(cid:230)ß nh(cid:230) cho 1 ng(cid:230)(cid:229)(cid:236)i na(cid:236)o (cid:226)o(cid:239) m(cid:230)(cid:229)(cid:252)n s(cid:228)œ tiª(cid:246)n trªn v(cid:229)(cid:239)i yªu cÆ(cid:246)u tra(cid:237) 1.100 $ va(cid:236)o 1 n(cid:224)m sau (cid:226)o(cid:239). NghØa la(cid:236), 1.000 $ n(cid:224)m nay t(cid:230)(cid:229)ng (cid:226)(cid:230)(cid:229)ng v(cid:229)(cid:239)i 1.100 $ n(cid:224)m sau. C(cid:228)ng th(cid:230)(cid:239)c F = P(1 + i)n hay (F/P, i%, n) la(cid:236) biªłu hiªßn cu(cid:237)a s(cid:230)ß t(cid:230)(cid:229)ng (cid:226)(cid:230)(cid:229)ng. 4.1.2 VŒ duß vª(cid:246) s(cid:230)ß t(cid:230)(cid:229)ng (cid:226)(cid:230)(cid:229)ng va(cid:236) s(cid:230)ß cho(cid:252)n l(cid:230)ßa VŒ duß 4.2: C(cid:228)ng ty XÆy d(cid:230)ßng Thu(cid:237)y l(cid:229)(cid:252)i (Cty) (cid:226)(cid:228)(cid:246)ng y(cid:239) xÆy 1 traßm b(cid:229)m cho 1 H(cid:229)(cid:252)p ta(cid:239)c xa(cid:238) N(cid:228)ng nghiªßp (HTX) huyªßn XYZ gia(cid:239) 10.000 $ nªœu HTX co(cid:239) tiª(cid:246)n tra(cid:237) d(cid:230)(cid:239)t (cid:226)iªłm ngay sau khi ba(cid:236)n giao c(cid:228)ng tr(cid:231)nh. Nªœu kh(cid:228)ng co(cid:239) tiª(cid:246)n ngay khi nhÆßn c(cid:228)ng tr(cid:231)nh, HTX(cid:238) co(cid:239) thªł tra(cid:237) v(cid:229)(cid:239)i ph(cid:230)(cid:229)ng th(cid:230)(cid:239)c tra(cid:237) go(cid:239)p trong 4 n(cid:224)m. La(cid:238)i suÆœt Cty tho(cid:237)a thuÆßn la(cid:236) 10%/n(cid:224)m. Ph(cid:230)(cid:229)ng th(cid:230)(cid:239)c chi tra(cid:237) nh(cid:230) sau: Ca(cid:239)ch 1: Ca(cid:239)ch 2: Ca(cid:239)ch 3: VÆßy ca(cid:239)ch tra(cid:237) na(cid:236)o co(cid:239) l(cid:229)(cid:252)i nhÆœt cho H(cid:229)(cid:252)p ta(cid:239)c xa(cid:238) ? Cho C(cid:228)ng ty ? Gia(cid:237)i: LÆßp ba(cid:237)ng tŒnh toa(cid:239)n:

n

Tiª(cid:246)n tra(cid:237) ($) Ca(cid:239)ch 2 Ca(cid:239)ch 3

PA 

i  ) 1( i 1   000 PA ( .10 10,

A

)4%,

Ca(cid:239)ch tra(cid:237) tiª(cid:246)n Ca(cid:239)ch 1 i 1( ) n

PF / 10, )4%, N(cid:224)m 4: F = P(1+i)n F  .10 (000 Cu(cid:228)œi n(cid:224)m th(cid:230)(cid:239) N(cid:224)m 1,2, 3: A’ = 10% x 10.000 $ N(cid:224)m 4: 10.000 $ + A’

1 2 3 4 3.155 3.155 3.155 3.155 1.000 1.000 1.000 11.000 0 0 0 14.641

12.620 14.000 14.641 C(cid:228)(cid:252)ng *

(*) : PhÆ(cid:246)n c(cid:228)(cid:252)ng (cid:229)(cid:237) (cid:226)Æy chŁ t(cid:228)łng s(cid:228)œ tiª(cid:246)n ma(cid:236) Cty (cid:226)a(cid:238) nhÆßn t(cid:230)(cid:236) HTX dÆ(cid:246)n trong 4 n(cid:224)m (cid:226)ªł so sa(cid:239)nh v(cid:229)(cid:239)i tra(cid:237) 1 lÆ(cid:246)n (cid:226)Æ(cid:246)u duy nhÆœt la(cid:236) 10.000 $

------------------------------------------------------------------------------------------------------- Ch(cid:230)(cid:229)ng 4: L˘(cid:219)A CHO(cid:220)N PH˘¯NG AˇN ´`(cid:214)U T˘ 48

ThS. Lª Anh TuÆœn

Gia(cid:239)o tr(cid:231)nh QUI HOA(cid:219)CH THU˝Y L¯(cid:220)I

---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- Theo ba(cid:237)ng trªn, cÆœu tru(cid:239)c chi tra(cid:237) hoa(cid:236)n toa(cid:236)n kha(cid:239)c nhau. Tuy nhiªn, nªœu la(cid:238)i suÆœt "t(cid:230)(cid:229)ng (cid:226)(cid:230)(cid:229)ng" la(cid:236) 10 %/n(cid:224)m th(cid:231) 3 ca(cid:239)ch trªn (cid:226)ª(cid:246)u gia(cid:239) trº nh(cid:230) nhau. M(cid:228)øi ca(cid:239)ch (cid:226)ª(cid:246)u cho gia(cid:239) trº cu(cid:237)a Traßm b(cid:229)m la(cid:236) 10.000 $ sau 4 n(cid:224)m v(cid:229)(cid:239)i la(cid:238)i suÆœt 10%/n(cid:224)m. Trªn quan (cid:226)iªłm Cty, cu(cid:238)ng vÆßy, v(cid:229)(cid:239)i 10% la(cid:238)i th(cid:231) tiª(cid:246)n Traßm b(cid:229)m (cid:226)(cid:230)(cid:229)(cid:252)c chi tra(cid:237) (cid:229)(cid:237) 4 n(cid:224)m sau (cid:226)o(cid:239) co(cid:239) gia(cid:239) trº h(cid:228)(cid:246)i phußc nªœu kh(cid:228)ng (cid:226)(cid:230)(cid:229)(cid:252)c nhÆßn 1 lÆ(cid:246)n sau khi ba(cid:236)n giao. VŒ duß 4.3: VÆøn la(cid:236) ba(cid:236)i toa(cid:239)n trªn, nh(cid:230)ng (cid:229)(cid:237) (cid:226)Æy HTX co(cid:239) 2 tr(cid:230)(cid:229)(cid:236)ng h(cid:229)(cid:252)p: Tr(cid:230)(cid:229)(cid:236)ng h(cid:229)(cid:252)p 1: HTX co(cid:239) 10.000 $ va(cid:236) la(cid:238)i suÆœt tiªœt kiªßm (cid:229)(cid:237) ngÆn ha(cid:236)ng la(cid:236) 12 %/n(cid:224)m. Tr(cid:230)(cid:229)(cid:236)ng h(cid:229)(cid:252)p 2: HTX kh(cid:228)ng co(cid:239) tiª(cid:246)n nh(cid:230)ng co(cid:239) thªł huy (cid:226)(cid:228)(cid:252)ng v(cid:228)œn cu(cid:237)a xa(cid:238) viªn v(cid:229)(cid:239)i la(cid:238)i

suÆœt tra(cid:237) n(cid:229)(cid:252) la(cid:236) 8%/n(cid:224)m.

So sa(cid:239)nh v(cid:229)(cid:239)i m(cid:230)(cid:239)c la(cid:238)i suÆœt 10 %/n(cid:224)m cu(cid:237)a Cty v(cid:229)(cid:239)i gia(cid:239) Traßm b(cid:229)m la(cid:236) 10.000 $. Gia(cid:237)i: LÆßp ba(cid:237)ng tŒnh toa(cid:239)n:

Kh(cid:228)ng tiª(cid:246)n - Huy (cid:226)(cid:228)(cid:252)ng v(cid:228)œn (la(cid:238)i 8%)

Co(cid:239) tiª(cid:246)n - Tra(cid:237) h(cid:224)(cid:243)n (la(cid:238)i 0%) Co(cid:239) tiª(cid:246)n - G(cid:229)(cid:237)i tiªœt kiªßm (la(cid:238)i 12%)

Tr(cid:230)(cid:229)(cid:236)ng h(cid:229)(cid:252)p Gia(cid:239) trº hiªßn taßi ($)

Ca(cid:239)ch 1 (*1) 10.450 10.000 (*2) 9.583 Ca(cid:239)ch 2 (**1) 10.662 10.000 (**2) 9.392 Ca(cid:239)ch 3 (***1) 10.760 10.000 (***2) 9.304

= 10.450 $ = 9.583 $

Ghi chu(cid:239): (*1) P = 3.155 (A/P, 8%, 4)-1 = 3.155 (0,30192)-1 (*2) P = 3.155 (A/P, 12%, 4)-1 = 3.155 (0,3292)-1 (**1) P = 1.000 (P/A, 8%, 4) + 10.000 (P/F, 8%, 4)

= 1.000(3,312) + 10.000(0,7350) = 10.662 $

(**2) P = 1.000 (P/A,12%, 4) + 10.000 (P/F, 12%, 4)

= 9.392 $ = 10.760 $ = 9.304 $

= 1.000(3,0374) + 10.000(0,6355) (***1) P = 14.641 (F/P, 8%, 4)-1 = 14.641(1,3605)-1 (***2) P = 14.641 (F/P, 12%, 4)-1 = 14.641(1,5735)-1 Chu(cid:239) y(cid:239) r(cid:224)(cid:242)ng v(cid:229)(cid:239)i m(cid:230)(cid:239)c la(cid:238)i suÆœt kha(cid:239)c 10 %/n(cid:224)m th(cid:231) nh(cid:230)(cid:238)ng ph(cid:230)(cid:229)ng ca(cid:239)ch chi tra(cid:237) se(cid:238) kh(cid:228)ng t(cid:230)(cid:229)ng (cid:226)(cid:230)(cid:229)ng cho HTX, (cid:226)iª(cid:246)u na(cid:236)y se(cid:238) dÆøn (cid:226)ªœn ca(cid:239)c quyªœt (cid:226)ºnh kha(cid:239)c nhau: 

Nªœu HTX co(cid:239) 10.000 $ trong tay va(cid:236) g(cid:229)(cid:237)i ngÆn ha(cid:236)ng v(cid:229)(cid:239)i la(cid:238)i suÆœt 12%/n(cid:224)m th(cid:231) nªn cho(cid:252)n ca(cid:239)ch 3 (cid:226)ªł tra(cid:237) 14.641 $ cho 4 n(cid:224)m sau. S(cid:228)œ tiª(cid:246)n na(cid:236)y t(cid:230)(cid:229)ng (cid:226)(cid:230)(cid:229)ng v(cid:229)(cid:239)i 9.304 $ v(cid:229)(cid:239)i m(cid:230)(cid:239)c la(cid:238)i tiªœt kiªßm 12%, nh(cid:230) vÆßy HTX se(cid:238) co(cid:239) thªm tiª(cid:246)n l(cid:229)(cid:252)i nhuÆßn th(cid:230)ßc la(cid:236) 10.000 $ - 9.304 $ = 696 $ Tr(cid:230)(cid:229)(cid:236)ng h(cid:229)(cid:252)p HTX kh(cid:228)ng co(cid:239) tiª(cid:246)n pha(cid:237)i huy (cid:226)(cid:228)(cid:252)ng v(cid:228)œn v(cid:229)(cid:239)i m(cid:230)(cid:239)c la(cid:238)i 8% th(cid:231) ca(cid:239)ch cho(cid:252)n l(cid:230)ßa t(cid:228)œt nhÆœt cho HTX la(cid:236) ca(cid:239)ch 1 la(cid:236) gŒa thÆœp nhÆœt (cid:229)(cid:237) m(cid:230)(cid:239)c la(cid:238)i ma(cid:236) HTX du(cid:236)ng (cid:226)ªł (cid:226)a(cid:239)nh gia(cid:239) chu(cid:228)øi kinh tªœ.

------------------------------------------------------------------------------------------------------- Ch(cid:230)(cid:229)ng 4: L˘(cid:219)A CHO(cid:220)N PH˘¯NG AˇN ´`(cid:214)U T˘ 49

Gia(cid:239)o tr(cid:231)nh QUI HOA(cid:219)CH THU˝Y L¯(cid:220)I

ThS. Lª Anh TuÆœn

----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

4.1.3 Ph(cid:230)(cid:229)ng pha(cid:239)p chu(cid:228)øi t(cid:230)(cid:229)ng (cid:226)(cid:228)(cid:246)ng h(cid:224)(cid:242)ng n(cid:224)m

Ph(cid:230)(cid:229)ng pha(cid:239)p chu(cid:228)øi t(cid:230)(cid:229)ng (cid:226)(cid:228)(cid:246)ng h(cid:224)(cid:242)ng n(cid:224)m (Equivalent Uniform Annual Series (EUAS) method): qui (cid:226)(cid:228)łi tÆœt ca(cid:237) gia(cid:239) trº t(cid:230)(cid:229)ng (cid:226)(cid:230)(cid:229)ng cu(cid:237)a m(cid:228)(cid:252)t da(cid:238)y hoaßt (cid:226)(cid:228)(cid:252)ng ta(cid:236)i chŒnh tha(cid:236)nh m(cid:228)(cid:252)t chu(cid:228)øi tra(cid:237) (cid:226)ª(cid:246)u h(cid:224)(cid:242)ng n(cid:224)m.

EUAS = PV (A/P, i%, n) (4-1)

n

trong (cid:226)o(cid:239): PV - gia(cid:239) trº hiªßn taßi (Present Value),

t

0

t

( iFPCF , )%, t PV = 

n

PV = CF0 + CF1(P/F, i%, 1) + CF2(P/F, i%, 2) + ... + CFn (P/F, i%, n) CFt la(cid:236) s(cid:228)œ tiª(cid:246)n bo(cid:237) ra (khi CFt < 0) ho(cid:224)ßc thu va(cid:236)o (CFt > 0) cu(cid:237)a n(cid:224)m th(cid:230)(cid:239) t.

ti)

n

CF

iFP ,

%,

t

(

iPA ,

n )%,

t

) 1( i n (A/P, i%, n) = (co(cid:239) ba(cid:237)ng tra, xem phuß lußc ch(cid:230)(cid:229)ng 4)  i ) 1  i 1(  1 (P/F, i%, t) = (co(cid:239) ba(cid:237)ng tra, xem phuß lußc ch(cid:230)(cid:229)ng 4) 1( 

t

0

  

   

EUAS = (4-2)

500 500 500 400 400 400 THU 300 300 300 0 $ 1 2 4 5 3 6 8 9 7 N(cid:224)m

CHI 600 600 600

= [- 600 +500(0,9174) + 400(0,8417) + 300(0,7722)]x(0,3951)

EUAS (cid:226)(cid:230)(cid:229)(cid:252)c du(cid:236)ng r(cid:228)(cid:252)ng ra(cid:238)i trong viªßc phÆn tŒch quyªœt (cid:226)ºnh d(cid:230)ß a(cid:239)n. (cid:239) 3 n(cid:224)m pha(cid:237)i thay ma(cid:239)y 1 lÆ(cid:246)n t(cid:228)œn 600 $, VŒ duß 4.4: M(cid:228)(cid:252)t traßm b(cid:229)m cÆœp n(cid:230)(cid:229)(cid:239)c c(cid:230)(cid:239) doanh thu t(cid:230)(cid:236) viªßc cÆœp n(cid:230)(cid:229)(cid:239)c trong 3 n(cid:224)m hoaßt (cid:226)(cid:228)(cid:252)ng thay (cid:226)(cid:228)łi theo tu(cid:228)łi tho(cid:252) cu(cid:237)a ma(cid:239)y b(cid:229)m, n(cid:224)m th(cid:230)(cid:239) 1 (cid:226)(cid:230)(cid:229)(cid:252)c 500 $, n(cid:224)m 2 (cid:226)(cid:230)(cid:229)(cid:252)c 400 $ va(cid:236) n(cid:224)m 3 (cid:226)(cid:230)(cid:229)(cid:252)c 300 $. TŒnh gia(cid:239) trº t(cid:230)(cid:229)ng (cid:226)(cid:230)(cid:229)ng h(cid:224)(cid:242)ng n(cid:224)m EUAS cu(cid:237)a traßm b(cid:229)m cho chu ky(cid:236) 3 n(cid:224)m, biªœt la(cid:238)i suÆœt vay v(cid:228)œn la(cid:236) i = 9%. Gia(cid:237)i: Biªłu (cid:226)(cid:228)(cid:246) do(cid:236)ng tiª(cid:246)n tªß cu(cid:237)a traßm b(cid:229)m: EUAS = [- 600 +500(P/F,9%,1) + 400(P/F,9%,2) + 300(P/F, 9%,3)]x(A/P,9%,3) EUAS = 168,72 $ m(cid:228)øi n(cid:224)m cho 3 n(cid:224)m

------------------------------------------------------------------------------------------------------- Ch(cid:230)(cid:229)ng 4: L˘(cid:219)A CHO(cid:220)N PH˘¯NG AˇN ´`(cid:214)U T˘ 50

Gia(cid:239)o tr(cid:231)nh QUI HOA(cid:219)CH THU˝Y L¯(cid:220)I

ThS. Lª Anh TuÆœn

----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

4.2 T˚NH T¨ SU`(cid:218)T CHIˆ(cid:218)T KH`(cid:218)U 4.2.1 ´ºnh nghØa tŁ suÆœt chiªœt khÆœu TŁ suÆœt chiªœt khÆœu (discouting rate r%) ta(cid:236)i chŒnh cu(cid:237)a d(cid:230)ß a(cid:239)n, tŒnh b(cid:224)(cid:242)ng %, la(cid:236) chi phŒ s(cid:230)(cid:237) dußng v(cid:228)œn (hay co(cid:236)n go(cid:252)i la(cid:236) chi phŒ c(cid:229) h(cid:228)(cid:252)i), no(cid:239) phuß thu(cid:228)(cid:252)c va(cid:236)o c(cid:229) cÆœu s(cid:230)(cid:237) dußng v(cid:228)œn (cid:226)Æ(cid:246)u t(cid:230) cu(cid:237)a d(cid:230)ß a(cid:239)n.  TŁ suÆœt chiªœt khÆœu trong d(cid:230)ß a(cid:239)n biªłu thº tŁ lªß sinh l(cid:229)(cid:236)i mong mu(cid:228)œn t(cid:230)(cid:236) nha(cid:236) (cid:226)Æ(cid:246)u t(cid:230)

(chi phΠc(cid:229) h(cid:228)(cid:252)i)

 TŁ suÆœt chiªœt khÆœu trong d(cid:230)ß a(cid:239)n, m(cid:224)ßt kha(cid:239)c, biªłu thº m(cid:230)(cid:239)c la(cid:238)i vay co(cid:239) kha(cid:237) n(cid:224)ng

thanh toa(cid:239)n theo ngu(cid:228)(cid:246)n v(cid:228)œn.

)

)

(

)

)

( V

i

mt

st

st

lt

lt

e

iE 

r

r %  ilt% (4-3)

( V V

i mt V

lt

mt

st

i  E 

 

 

(4-4) % 4.2.2 Ca(cid:239)c xa(cid:239)c (cid:226)ºnh tŁ suÆœt chiªœt khÆœu  Ph(cid:230)(cid:229)ng pha(cid:239)p la(cid:238)i suÆœt vay v(cid:228)œn v(cid:229)(cid:239)i ilt % la(cid:236) la(cid:238)i suÆœt vay v(cid:228)œn da(cid:236)i haßn (long-term) trªn thº tr(cid:230)(cid:229)(cid:236)ng v(cid:228)œn (ngÆn ha(cid:236)ng, c(cid:228)ł phiªœu, huy (cid:226)(cid:228)(cid:252)ng, ...).  Ph(cid:230)(cid:229)ng pha(cid:239)p c(cid:229) cÆœu v(cid:228)œn ( V  V

trong (cid:226)o(cid:239): Vlt, Vmt, Vst, E - lÆ(cid:246)n l(cid:230)(cid:229)(cid:252)t la(cid:236) v(cid:228)œn vay da(cid:236)i haßn, trung haßn, ng(cid:224)ın han va(cid:236) v(cid:228)œn huy (cid:226)(cid:228)(cid:252)ng

(cid:226)ªł (cid:226)Æ(cid:246)u t(cid:230), tŒnh theo gia(cid:239) trº tiª(cid:246)n lÆ(cid:246)n l(cid:230)(cid:229)(cid:252)t la(cid:236) la(cid:238)i (%) vay da(cid:236)i haßn, trung haßn, ng(cid:224)ın haßn va(cid:236) huy (cid:226)(cid:228)(cid:252)ng

)13,0

000

.10(

r

+ Vay da(cid:236)i haßn 10.000 USD v(cid:229)(cid:239)i la(cid:238)i suÆœt 10% /n(cid:224)m + V(cid:228)œn huy (cid:226)(cid:228)(cid:252)ng riªng: 5.000 USD v(cid:229)(cid:239)i chi la(cid:238)i la(cid:236) 13%/n(cid:224)m

000 000

.5( .5

)1,0  000 

0,11 hay 11% ilt, imt, ist, ie - VŒ duß 4.5: M(cid:228)(cid:252)t nha(cid:236) (cid:226)Æ(cid:246)u t(cid:230) vay v(cid:228)œn t(cid:230)(cid:236) 2 ngu(cid:228)(cid:246)n: Thay va(cid:236)o c(cid:228)ng th(cid:230)(cid:239)c (5-2)  .10

 Ph(cid:230)(cid:229)ng pha(cid:239)p tŁ lªß ngu(cid:228)(cid:246)n v(cid:228)œn

r = (rlt x ilt) + (rmt x imt) + (rst x ist) + (re x ie) (5-5)

trong (cid:226)o(cid:239): ilt, imt, ist, ie - lÆ(cid:246)n l(cid:230)(cid:229)(cid:252)t la(cid:236) la(cid:238)i (%) vay da(cid:236)i haßn, trung haßn, ng(cid:224)ın haßn va(cid:236) huy (cid:226)(cid:228)(cid:252)ng

------------------------------------------------------------------------------------------------------- Ch(cid:230)(cid:229)ng 4: L˘(cid:219)A CHO(cid:220)N PH˘¯NG AˇN ´`(cid:214)U T˘ 51

Gia(cid:239)o tr(cid:231)nh QUI HOA(cid:219)CH THU˝Y L¯(cid:220)I

ThS. Lª Anh TuÆœn

---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- rlt, rmt, rst, re - lÆ(cid:246)n l(cid:230)(cid:229)(cid:252)t la(cid:236) tŁ lªß v(cid:228)œn vay da(cid:236)i haßn, trung haßn, ng(cid:224)ın haßn va(cid:236) huy (cid:226)(cid:228)(cid:252)ng

(cid:230)(cid:239)ng v(cid:229)(cid:239)i t(cid:228)łng s(cid:228)œ v(cid:228)œn (cid:226)Æ(cid:246)u t(cid:230), %

VŒ duß 4.6: Ba(cid:237)ng tŒnh tŁ suÆœt chiªœt khÆœu cho ca(cid:239)c ngu(cid:228)(cid:246)n v(cid:228)œn theo tŁ lªß gom v(cid:228)œn cho d(cid:230)ß a(cid:239)n XYZ.

TT Ngu(cid:228)(cid:246)n v(cid:228)œn

Gia(cid:239) trº v(cid:228)œn (USD) TŁ lªß go(cid:239)p v(cid:228)œn % Chi phŒ c(cid:229) h(cid:228)(cid:252)i (theo ngu(cid:228)(cid:246)n v(cid:228)œn) Chi phŒ c(cid:229) h(cid:228)(cid:252)i b(cid:231)nh quÆn (theo t(cid:228)łng s(cid:228)œ v(cid:228)œn (cid:226)Æ(cid:246)u t(cid:230))

(6) = (4) x (5)

(5) 12 8 10 14

(1) 1 2 3 4 (2) V(cid:228)œn riªng Vay da(cid:236)i haßn Vay trung haßn Vay ng(cid:224)ın haßn T(cid:228)łng c(cid:228)(cid:252)ng = (3) 5.000 10.000 3.000 2.000 20.000 (4) 25 50 15 10 100 0,25 x 0,12 0,50 x 0,08 0,15 x 0,10 0,10 x 0,14 r =

0,030 0,040 0,015 0,014 0,099 LÆœy tro(cid:236)n s(cid:228)œ (theo chiª(cid:246)u h(cid:230)(cid:229)(cid:239)ng l(cid:229)(cid:239)n lªn) r = 10 %

4.2.3 Ca(cid:239)c ph(cid:230)(cid:229)ng pha(cid:239)p phÆn tŒch ta(cid:236)i chŒnh liªn quan (cid:226)ªœn tŁ suÆœt chiªœt khÆœu Trong viªßc phÆn tŒch ca(cid:239)c (cid:226)Æ(cid:246)u t(cid:230) mang tŒnh c(cid:228)ng c(cid:228)(cid:252)ng, cu(cid:238)ng nh(cid:230) ca(cid:239)c phÆn tŒch kinh tªœ kha(cid:239)c, th(cid:230)(cid:229)(cid:236)ng (cid:226)o(cid:236)i ho(cid:237)i s(cid:230)ß so sa(cid:239)nh gi(cid:230)(cid:238)a th(cid:229)(cid:236)i gian va(cid:236) gia(cid:239) trº (cid:226)(cid:228)(cid:246)ng tiª(cid:246)n nh(cid:230) (cid:226)a(cid:238) no(cid:239)i (cid:229)(cid:237) phÆ(cid:246)n trªn. Hiªßn nay, co(cid:239) 4 ky(cid:238) thuÆßt ph(cid:228)ł biªœn (cid:226)ªł so sa(cid:239)nh gia(cid:239) trº qui (cid:226)(cid:228)łi trªn c(cid:229) s(cid:229)(cid:237) qui (cid:226)(cid:228)(cid:246)ng theo (cid:226)(cid:229)n vº th(cid:229)(cid:236)i gian, (cid:226)o(cid:239) la(cid:236):

n

1

CF

t

t

 Ph(cid:230)(cid:229)ng pha(cid:239)p gia(cid:239) trº hiªßn taßi th(cid:230)ßc (Net Present Value (NPV) method): xa(cid:239)c (cid:226)ºnh hiªßu s(cid:228)œ gi(cid:230)(cid:238)a hiªßn gia(cid:239) l(cid:229)(cid:252)i Œch va(cid:236) chi phŒ trong toa(cid:236)n b(cid:228)(cid:252) th(cid:229)(cid:236)i gian th(cid:230)ßc hiªßn d(cid:230)ß a(cid:239)n.

1(

i

)

t

1

(4-6) NPV = - |CF0| +

ti)

1 = (P/F, i%, t) 1( 

(CF = Cash Flow)

CFt > 0 CFt < 0 khi co(cid:239) tiª(cid:246)n thu va(cid:236)o khi pha(cid:237)i bo(cid:237) tiª(cid:246)n thu ra

CFt = A (tiª(cid:246)n co(cid:239) (cid:226)(cid:230)(cid:229)(cid:252)c h(cid:224)(cid:242)ng n(cid:224)m)

NPV = - |CF0| + A(P/A, i%, n) (4-7)

+ CF0 la(cid:236) v(cid:228)œn bo(cid:237) ra ban (cid:226)Æ(cid:246)u, biªłu thº gia(cid:239) trº Æm. + CFt la(cid:236) gia(cid:239) trº hiªßn taßi cu(cid:237)a th(cid:229)(cid:236)i (cid:226)iªłm (n(cid:224)m) th(cid:230)(cid:239) t Tr(cid:230)(cid:229)(cid:236)ng h(cid:229)(cid:252)p (cid:226)(cid:224)ßc biªßt: th(cid:231) :  Khi NPV > 0 : hiªßu qua(cid:237) ta(cid:236)i chŒnh cu(cid:237)a d(cid:230)ß a(cid:239)n ca(cid:236)ng t(cid:228)œt khi NPV ca(cid:236)ng l(cid:229)(cid:239)n.  Khi NPV  0 : d(cid:230)ß a(cid:239)n kh(cid:228)ng hiªßu qua(cid:237) vª(cid:246) m(cid:224)ßt ta(cid:236)i chŒnh, cÆ(cid:246)n s(cid:230)(cid:237)a (cid:226)(cid:228)łi.

------------------------------------------------------------------------------------------------------- Ch(cid:230)(cid:229)ng 4: L˘(cid:219)A CHO(cid:220)N PH˘¯NG AˇN ´`(cid:214)U T˘ 52

ThS. Lª Anh TuÆœn

Gia(cid:239)o tr(cid:231)nh QUI HOA(cid:219)CH THU˝Y L¯(cid:220)I

---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- VŒ duß 4.7: N(cid:228)ng dÆn Hai d(cid:230)ß kiªœn (cid:226)Æ(cid:246)u t(cid:230) m(cid:228)(cid:252)t c(cid:228)œng nu(cid:228)i t(cid:228)m v(cid:229)(cid:239)i v(cid:228)œn ban (cid:226)Æ(cid:246)u xÆy d(cid:230)ßng la(cid:236) CF0 = - 50 Triªßu (cid:226)(cid:228)(cid:246)ng (Tr.´), (cid:228)ng d(cid:230)ß kiªœn v(cid:229)(cid:239)i c(cid:228)œng na(cid:236)y m(cid:228)øi n(cid:224)m se(cid:238) (cid:226)em l(cid:229)(cid:252)i vª(cid:246) cho (cid:228)ng la(cid:236) A = 15 Tr.´ trong su(cid:228)œt n = 5 n(cid:224)m . ´a(cid:239)nh gia(cid:239) kha(cid:237) n(cid:224)ng hiªßu qua(cid:237) th(cid:230)ßc tªœ nªœu (cid:228)ng Hai pha(cid:237)i (cid:226)i vay tiª(cid:246)n v(cid:229)(cid:239)i la(cid:238)i suÆœt n(cid:224)m la(cid:236) 10%, 15% va(cid:236) 20%. Gia(cid:237)i: V(cid:229)(cid:239)i i = 10% NPV = - 50 + 15(P/A, 10%, 5) = - 50 + 15.(0,26380)-1 = +6,81626 Tr.´. V(cid:229)(cid:239)i i = 15% NPV = - 50 + 15(P/A, 15%, 5) = - 50 + 15.(0,29832)-1 = +0,28158 Tr.´. V(cid:229)(cid:239)i i = 20% NPV = - 50 + 15(P/A, 20%, 5) = - 50 + 15.(0,33438)-1 = - 0,51408 Tr.´. Nh(cid:230) vÆßy, v(cid:229)(cid:239)i m(cid:230)(cid:239)c la(cid:238)i 10% th(cid:231) s(cid:230)ß (cid:226)Æ(cid:246)u t(cid:230) rÆœt hiªßu qua(cid:237), m(cid:230)(cid:239)c 15% th(cid:231) hiªßu qua(cid:237) Œt va(cid:236) v(cid:229)(cid:239)i m(cid:230)(cid:239)c 20% th(cid:231) bº l(cid:228)ø.

 Ph(cid:230)(cid:229)ng pha(cid:239)p tŁ(cid:237) suÆœt hoa(cid:236)n v(cid:228)œn n(cid:228)(cid:252)i (Internal Rate-of-Return (IRR) method):

n

NPV

(

)

0

t

t

CB 

t

Xa(cid:239)c (cid:226)ºnh tŁ suÆœt chiªœt khÆœu i% = IRR %na(cid:236)o ma(cid:236) (cid:229)(cid:237) (cid:226)o(cid:239) gia(cid:239) trº NPV = 0.

1 IRR

)

1(

t

1 

(4-8)

IRR% (cid:226)(cid:230)(cid:229)(cid:252)c xa(cid:239)c (cid:226)ºnh b(cid:224)(cid:242)ng ca(cid:239)ch th(cid:230)(cid:237) dÆ(cid:246)n ho(cid:224)ßc b(cid:224)(cid:242)ng (cid:226)(cid:228)(cid:246) thº. NPV A NPV1 > 0

IRR %

i2% i % i1% 0

NPV2 < 0 B

Ca(cid:239)c b(cid:230)(cid:229)(cid:239)c ve(cid:238) (cid:226)(cid:228)(cid:246) thº xa(cid:239)c (cid:226)ºnh IRR:  B(cid:230)(cid:229)(cid:239)c 1: Ve(cid:238) trußc ha(cid:236)nh biªłu thº tŁ(cid:237) suÆœt chiªœt khÆœu i%, trußc tung biªłu thº gia(cid:239) thu

nhÆßp thuÆ(cid:246)n NPV

 B(cid:230)(cid:229)(cid:239)c 2: Xa(cid:239)c (cid:226)ºnh (cid:226)iªłm A (cid:230)(cid:239)ng v(cid:229)(cid:239)i i1 % (v(cid:229)(cid:239)i i1 la(cid:236) gia(cid:239) trº la(cid:236)m NPV1 > 0)  B(cid:230)(cid:229)(cid:239)c 3: Xa(cid:239)c (cid:226)ºnh (cid:226)iªłm B (cid:230)(cid:239)ng v(cid:229)(cid:239)i i2 % (v(cid:229)(cid:239)i i2 la(cid:236) gia(cid:237) (cid:226)ºnh sao cho NPV2 < 0)  B(cid:230)(cid:229)(cid:239)c 4: N(cid:228)œi A - B, (cid:226)iªłm c(cid:224)ıt (cid:226)oaßn A-B v(cid:229)(cid:239)i trußc hoa(cid:236)nh chŒnh la(cid:236) IRR % cÆ(cid:246)n t(cid:231)m.

 Nªœu IRR > [IRR] th(cid:231) d(cid:230)ß a(cid:239)n co(cid:239) triªłn vo(cid:252)ng ta(cid:236)i chŒnh. [IRR] la(cid:236) m(cid:230)(cid:239)c ty(cid:237) suÆœt h(cid:228)(cid:246)i v(cid:228)œn cho phe(cid:239)p (cid:226)(cid:230)(cid:229)(cid:252)c qui (cid:226)ºnh cu(cid:237)a Nha(cid:236) n(cid:230)(cid:229)(cid:239)c.  Nªœu IRR  [IRR] th(cid:231) d(cid:230)ß a(cid:239)n kho(cid:239) (cid:226)(cid:230)(cid:229)(cid:252)c chÆœp nhÆßn

------------------------------------------------------------------------------------------------------- Ch(cid:230)(cid:229)ng 4: L˘(cid:219)A CHO(cid:220)N PH˘¯NG AˇN ´`(cid:214)U T˘ 53

ThS. Lª Anh TuÆœn

Gia(cid:239)o tr(cid:231)nh QUI HOA(cid:219)CH THU˝Y L¯(cid:220)I

NPV vu(cid:236)ng la(cid:238)i i%

IRR

---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- Ghi chu(cid:239) : ThÆßt s(cid:230)ß (cid:226)(cid:230)(cid:229)(cid:236)ng NPV ~ i% la(cid:236) (cid:226)(cid:230)(cid:229)(cid:236)ng cong daßng parabol, nh(cid:230)ng trong 1 (cid:226)oaßn ng(cid:224)ın ta co(cid:239) thªł xem no(cid:239) nh(cid:230) 1 (cid:226)(cid:230)(cid:229)(cid:236)ng th(cid:224)(cid:243)ng tuyªœn tŒnh. Trong ca(cid:239)c d(cid:230)ß a(cid:239)n l(cid:229)(cid:239)n, gia(cid:239) trº IRR (cid:226)(cid:230)(cid:229)(cid:252)c xa(cid:239)c (cid:226)ºnh b(cid:224)(cid:242)ng ph(cid:230)(cid:229)ng pha(cid:239)p th(cid:230)(cid:237) dÆ(cid:246)n (trial and error) b(cid:224)(cid:242)ng ca(cid:239)ch cho ca(cid:239)c gia(cid:239) trº i% kha(cid:239)c nhau (cid:226)ªł tŒnh NPV. Kªœt qua(cid:237) (cid:226)(cid:230)(cid:229)(cid:252)c ve(cid:238) trªn (cid:226)(cid:228)(cid:246) thº (cid:226)ªœn khi taßo (cid:226)(cid:230)(cid:229)(cid:252)c 1 qua(cid:239) tr(cid:231)nh chuyªłn tiªœp trº NPV t(cid:230)(cid:236) d(cid:230)(cid:229)ng (NPV > 0) sang Æm (NPV < 0). Lu(cid:239)c (cid:226)o(cid:239) lÆœy 2 gia(cid:239) trº gÆ(cid:246)n (cid:226)ªł n(cid:228)(cid:252)i suy tuyªœn tŒnh. VŒ duß 4.8: LÆœy vŒ duß 5.7 (cid:226)ªł tŒnh IRR. Gia(cid:237)i:

NPV 0,28158

20 IRR i%

15

i% 15 % IRR 20% NPV 0,28158 0 - 5,14085 - 5,14085

IRR  15% + (20% - 15%)  15,26 % ,00  14085 28158 ,0 ,5 28158  

(b -a)

Ta co(cid:239): a  m x  k b  n (n-m) (x -a) (k-m) n H(cid:231)nh ve(cid:238) trªn la(cid:236) 1 tr(cid:230)(cid:229)(cid:236)ng h(cid:229)(cid:252)p (cid:226)(cid:224)ßc biªßt cu(cid:237)a c(cid:228)ng th(cid:230)(cid:239)c tŒnh n(cid:228)(cid:252)i suy tuyªœn tŒnh: k

ax  ab 

mk  mn 

m

a suy ra: x

x

a 

b 

a

b

mk  mn 

(4-9)

------------------------------------------------------------------------------------------------------- Ch(cid:230)(cid:229)ng 4: L˘(cid:219)A CHO(cid:220)N PH˘¯NG AˇN ´`(cid:214)U T˘ 54

Gia(cid:239)o tr(cid:231)nh QUI HOA(cid:219)CH THU˝Y L¯(cid:220)I

ThS. Lª Anh TuÆœn

----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

 Th(cid:229)(cid:236)i gian hoa(cid:236)n v(cid:228)œn (Payback Period, PBP)

Th(cid:229)(cid:236)i gian hoa(cid:236)n v(cid:228)œn, PBP, la(cid:236) khoa(cid:237)ng th(cid:229)(cid:236)i gian cÆ(cid:246)n thiªœt (cid:226)ªł co(cid:239) laßi s(cid:228)œ tiª(cid:246)n (cid:226)Æ(cid:246)u t(cid:230) ban (cid:226)Æ(cid:246)u ma(cid:236) kh(cid:228)ng kªł (cid:226)ªœn gia(cid:239) trº th(cid:229)(cid:236)i gian cu(cid:237)a (cid:226)(cid:228)(cid:246)ng tiª(cid:246)n.

CF 0

jCF

Nªœu |CF0| la(cid:236) s(cid:228)œ tiª(cid:246)n bo(cid:237) ra (cid:226)Æ(cid:246)u t(cid:230) ban (cid:226)Æ(cid:246)u va(cid:236) CFt la(cid:236) doanh thu th(cid:230)ßc tªœ cu(cid:237)a n(cid:224)m th(cid:230)(cid:239) t (t = 1, 2, ..,n) th(cid:231) th(cid:229)(cid:236)i gian hoa(cid:236)n v(cid:228)œn (cid:226)(cid:230)(cid:229)(cid:252)c biªłu thº trong c(cid:228)ng th(cid:230)(cid:239)c: PBP

(4-10)

t

1 

PBP

CF 0 YCF

Nªœu t la(cid:236) n(cid:224)m trong biªłu (cid:226)(cid:228)(cid:246) do(cid:236)ng tiª(cid:246)n tªß th(cid:231): (4-11) , (

20 18 15 12 10

Do(cid:236)ng tiª(cid:246)n x 1000 USD 3 5 1 2 4 0

n(cid:224)m

50

= 37.000 USD < 50.000 USD

x

a 

a

55 50 v(cid:229)(cid:239)i YCF (Yearly Cash Flow) la(cid:236) s(cid:228)œ n(cid:224)m tŒnh toa(cid:239)n. VŒ duß 4.9: M(cid:228)(cid:252)t d(cid:230)ß a(cid:239)n hªß th(cid:228)œng thu(cid:237)y n(cid:228)ng (cid:226)(cid:230)(cid:229)(cid:252)c (cid:226)Æ(cid:246)u t(cid:230) xÆy d(cid:230)ßng v(cid:229)(cid:239)i v(cid:228)œn ban (cid:226)Æ(cid:246)u la(cid:236) 50.000 USD, do viªßc hoa(cid:236)n chŁnh dÆ(cid:246)n ph(cid:230)(cid:229)ng ca(cid:239)ch qua(cid:237)n ly(cid:239) n(cid:230)(cid:229)(cid:239)c nªn n(cid:224)ng suÆœt lu(cid:239)a t(cid:224)ng dÆ(cid:246)n theo t(cid:230)(cid:236)ng n(cid:224)m, tiª(cid:246)n thu (cid:226)(cid:230)(cid:229)(cid:252)c theo biªłu (cid:226)(cid:228)(cid:246) do(cid:236)ng tiª(cid:246)n nh(cid:230) sau: Yªu cÆ(cid:246)u tŒnh th(cid:229)(cid:236)i gian hoa(cid:236)n v(cid:228)œn PBP. Gia(cid:237)i: T(cid:228)łng s(cid:228)œ thu trong 3 n(cid:224)m (cid:226)Æ(cid:246)u la(cid:236): (10 + 12 + 15) x 1000 USD T(cid:228)łng s(cid:228)œ thu trong 4 n(cid:224)m (cid:226)Æ(cid:246)u la(cid:236): (10 + 12 + 15 + 18) x 1000 USD = 55.000 USD > 50.000 USD Nh(cid:230) vÆßy th(cid:229)(cid:236)i gian hoa(cid:236)n v(cid:228)œn se(cid:238) n(cid:224)m (cid:229)(cid:237) gi(cid:230)(cid:238)a n(cid:224)m th(cid:230)(cid:239) 3 va(cid:236) th(cid:230)(cid:239) 4. Du(cid:236)ng ph(cid:230)(cid:229)ng pha(cid:239)p n(cid:228)(cid:252)i suy tuyªœn tŒnh: 37

PBP

4(

)3

3 

mk  b  mn  .50 000 .55 000

.37 .37

000 000

 

n k m

4

? x 3 a b ------------------------------------------------------------------------------------------------------- Ch(cid:230)(cid:229)ng 4: L˘(cid:219)A CHO(cid:220)N PH˘¯NG AˇN ´`(cid:214)U T˘ 55

Gia(cid:239)o tr(cid:231)nh QUI HOA(cid:219)CH THU˝Y L¯(cid:220)I

ThS. Lª Anh TuÆœn

----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

PBP  3,72 n(cid:224)m Chu(cid:239) y(cid:239): Do kh(cid:228)ng kªł (cid:226)ªœn gia(cid:239) trº th(cid:229)(cid:236)i gian cu(cid:237)a (cid:226)(cid:228)(cid:246)ng tiª(cid:246)n nªn ph(cid:230)(cid:229)ng pha(cid:239)p tŒnh th(cid:229)(cid:236)i gian hoa(cid:236)n v(cid:228)œn PBP chŁ co(cid:239) gia(cid:239) trº nh(cid:230) m(cid:228)(cid:252)t phÆn tŒch th(cid:230)(cid:239) cÆœp trong khi gia(cid:239) trº hiªßn taßi th(cid:230)ßc NPV va(cid:236) ty(cid:237) suÆœt hoa(cid:236)n v(cid:228)œn n(cid:228)(cid:252)i IRR th(cid:230)(cid:229)(cid:236)ng (cid:226)(cid:230)(cid:229)(cid:252)c du(cid:236)ng nh(cid:230) ca(cid:239)c phe(cid:239)p phÆn tŒch chŒnh. VŒ duß 4.10: ˜ng B(cid:231)nh xÆy d(cid:230)ßng m(cid:228)(cid:252)t hªß th(cid:228)œng t(cid:230)(cid:229)(cid:239)i cho 1 n(cid:228)ng traßi v(cid:229)(cid:239)i s(cid:228)œ v(cid:228)œn vay (cid:226)Æ(cid:246)u t(cid:230) la(cid:236) 75.000 USD, (cid:228)ng co(cid:239) 3 ph(cid:230)(cid:229)ng a(cid:239)n l(cid:230)ßa cho(cid:252)n: ph(cid:230)(cid:229)ng a(cid:239)n A - tr(cid:228)(cid:246)ng lu(cid:239)a, ph(cid:230)(cid:229)ng a(cid:239)n B - tr(cid:228)(cid:246)ng (cid:226)Æßu va(cid:236) ph(cid:230)(cid:229)ng a(cid:239)n C - tr(cid:228)(cid:246)ng cÆy c(cid:228)ng nghiªßp, m(cid:230)(cid:239)c thu d(cid:230)ß kiªœn nh(cid:230) sau:

Cu(cid:228)œi n(cid:224)m th(cid:230)(cid:239) Ph(cid:230)(cid:229)ng a(cid:239)n A Gia(cid:239) trº do(cid:236)ng tiª(cid:246)n tªß (USD) Ph(cid:230)(cid:229)ng a(cid:239)n B Ph(cid:230)(cid:229)ng a(cid:239)n C

0 1 2 3 4 - 75.000 25.000 25.000 25.000 25.000 - 75.000 20.000 25.000 30.000 35.000 - 75.000 0 0 0 130.000

Xa(cid:239)c (cid:226)ºnh gia(cid:239) trº hiªßn taßi th(cid:230)ßc NPV va(cid:236) th(cid:229)(cid:236)i gian hoa(cid:236)n v(cid:228)œn PBP. ´(cid:230)a ra l(cid:229)(cid:236)i khuyªœn ca(cid:239)o viªßc cho(cid:252)n l(cid:230)ßa ph(cid:230)(cid:229)ng a(cid:239)n giu(cid:239)p (cid:228)ng B(cid:231)nh. Cho biªœt la(cid:238)i suÆœt (cid:226)(cid:228)(cid:246)ng tiª(cid:246)n theo n(cid:224)m la(cid:236) 10%. S(cid:228)œ tiª(cid:246)n vay pha(cid:237)i tra(cid:237) d(cid:230)(cid:239)t (cid:226)iªłm va(cid:236)o cu(cid:228)œi n(cid:224)m th(cid:230)(cid:239) 4. Gia(cid:237)i: NPV(A) = -75.000 + 25.000(P/F, 10%, 3) + 25.000(P/F, 10%, 2) +25.000(P/F, 10%, 1)

+25.000(P/F, 10%, 0)

= -75.000 + 25.000(1,100)-1 + 25.000(1,210)-1 + 25.000(1,331)-1 + 25.000(1,462)-1 = 4.242 USD

va(cid:236) NPV (C) = 13.792 USD

T(cid:230)(cid:229)ng t(cid:230)ß: NPV (B) = 10.289 USD Du(cid:236)ng ca(cid:239)c ph(cid:230)(cid:229)ng pha(cid:239)p n(cid:228)(cid:252)i suy (cid:226)ªł tŒnh PBP, kªœt qua(cid:237) chung cho (cid:229)(cid:237) ba(cid:237)ng sau:

PBP (n(cid:224)m)

Ph(cid:230)(cid:229)ng a(cid:239)n A B C NPV (USD) 4.248 10.289 13.792 3 3 3,58 *

------------------------------------------------------------------------------------------------------- Ch(cid:230)(cid:229)ng 4: L˘(cid:219)A CHO(cid:220)N PH˘¯NG AˇN ´`(cid:214)U T˘ 56

Gia(cid:239)o tr(cid:231)nh QUI HOA(cid:219)CH THU˝Y L¯(cid:220)I

ThS. Lª Anh TuÆœn

---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- * ¯˝ ph(cid:230)(cid:229)ng a(cid:239)n C (tr(cid:228)(cid:246)ng cÆy c(cid:228)ng nghiªßp), gia(cid:237) thiªœt r(cid:224)(cid:242)ng s(cid:228)œ tiª(cid:246)n 130.000 USD (cid:226)(cid:230)(cid:229)(cid:252)c tra(cid:237)

.75 000 130 000 .

(cid:226)ª(cid:246)u su(cid:228)œt t(cid:230)(cid:236) (cid:226)Æ(cid:246)u n(cid:224)m th(cid:230)(cid:239) 4 (cid:226)ªœn cu(cid:228)œi n(cid:224)m th(cid:230)(cid:239) 4: PBP = 3 +  3,58 n(cid:224)m

 Ta thÆœy, ph(cid:230)(cid:229)ng a(cid:239)n A va(cid:236) B (cid:226)ª(cid:246)u co(cid:239) cu(cid:236)ng th(cid:229)(cid:236)i gian hoa(cid:236)n v(cid:228)œn PBP la(cid:236) 3

n(cid:224)m, nh(cid:230)ng ph(cid:230)(cid:229)ng a(cid:239)n B co(cid:239) gia(cid:239) trº hiªßn taßi th(cid:230)ßc NPV cao h(cid:229)n A:

NPV (B) = 10.289 USD > NPV (A) = 4.248 USD. Nh(cid:230) vÆßy, ph(cid:230)(cid:229)ng a(cid:239)n B co(cid:239) (cid:230)u thªœ h(cid:229)n.  So sa(cid:239)nh tiªœp gi(cid:230)(cid:238)a 2 ph(cid:230)(cid:229)ng a(cid:239)n B va(cid:236) ph(cid:230)(cid:229)ng a(cid:239)n C, ta thÆœy

NPV (C) = 13.792 USD > NPV (B) = 10.289 USD nh(cid:230)ng th(cid:229)(cid:236)i gian hoa(cid:236)n v(cid:228)œn cu(cid:237)a C lÆu h(cid:229)n B PBP (C) = 3,58 n(cid:224)m > PBP (B) = 3 n(cid:224)m 

Viªßc quyªœt (cid:226)ºnh cho(cid:252)n gi(cid:230)(cid:238)a B va(cid:236) C cÆ(cid:246)n (cid:226)(cid:230)(cid:229)(cid:252)c xem xe(cid:239)t trªn c(cid:229) s(cid:229)(cid:237) ng(cid:230)(cid:229)(cid:236)i quyªœt (cid:226)ºnh co(cid:239) kho(cid:239) kh(cid:224)n vª(cid:246) tiª(cid:246)n baßc va(cid:236) s(cid:230)ß chºu (cid:226)(cid:230)ßng ch(cid:229)(cid:236) (cid:226)(cid:229)(cid:252)i (cid:226)ªœn cu(cid:228)œi ky(cid:236).

n

1

[(

)

]

t

DB  t

t

i

)

t

1 

(

CB /

)

n

 Ph(cid:230)(cid:229)ng pha(cid:239)p tŁ s(cid:228)œ thu - chi (Benefit-Cost Ratio (B/C) method): xa(cid:239)c (cid:226)ºnh tŁ s(cid:228)œ gi(cid:230)(cid:238)a hiªßn gia(cid:239) l(cid:229)(cid:252)i Œch va(cid:236) hiªßn gia(cid:239) chi phŒ trong toa(cid:236)n b(cid:228)(cid:252) ky(cid:236) tŒnh.

1( 1

DB  C

C

t

t

i

1(

)

t

1 

(4-12)

B - t(cid:228)łng doanh thu do d(cid:230)ß a(cid:239)n (cid:226)em laßi, Bt la(cid:236) doanh thu (cid:229)(cid:237) th(cid:229)(cid:236)i (cid:226)iªłm t D - t(cid:228)łng thÆœt thu do d(cid:230)ß a(cid:239)n gÆy ra, Dt la(cid:236) thÆœt thu (cid:229)(cid:237) th(cid:229)(cid:236)i (cid:226)iªłm t C - t(cid:228)łng v(cid:228)œn (cid:226)Æ(cid:246)u t(cid:230) cho d(cid:230)ß a(cid:239)n, Ct la(cid:236) v(cid:228)œn bo(cid:237) ra (cid:229)(cid:237) th(cid:229)(cid:236)i (cid:226)iªłm t

¯˝ (cid:226)Æy: Gia(cid:239) trº th(cid:230)ßc la(cid:238)i (Net Benefit Value, NBV) do d(cid:230)ß a(cid:239)n (cid:226)em laßi la(cid:236):

NBV = B - D - C (4-13)

 Nªœu (B/C) > 1 ho(cid:224)ßc NBV > 0  Nªœu (B/C) = 1 ho(cid:224)ßc NBV = 0  Nªœu (B/C) < 1 ho(cid:224)ßc NBV < 0 : d(cid:230)ß a(cid:239)n co(cid:239) triªłn vo(cid:252)ng vª(cid:246) ta(cid:236)i chŒnh : hoa(cid:236) v(cid:228)œn, thu nhÆßp v(cid:230)(cid:236)a (cid:226)u(cid:237) chi phŒ : d(cid:230)ß a(cid:239)n bº thua l(cid:228)ø

L(cid:230)u y(cid:239): CÆ(cid:246)n thÆßn tro(cid:252)ng khi (cid:226)a(cid:239)nh gia(cid:239) ty(cid:237) s(cid:228)œ thu chi B/C do gia(cid:239) trº doanh thu B va(cid:236) thÆœt thu D chŁ d(cid:230)ßa trªn s(cid:230)ß (cid:230)(cid:229)(cid:239)c (cid:226)oa(cid:239)n. Tu(cid:236)y quan (cid:226)iªłm phÆn loaßi, ca(cid:239)ch go(cid:252)i tªn ma(cid:236) ca(cid:239)c chi phŒ nh(cid:230) qua(cid:237)n ly(cid:239), vÆßn ha(cid:236)nh, s(cid:230)(cid:237)a ch(cid:230)(cid:238)a, ... (cid:226)(cid:228)i khi n(cid:224)(cid:242)m trong D ho(cid:224)ßc C. Ngoa(cid:236)i ra, ca(cid:236)n xe(cid:239)t (cid:226)ªœn m(cid:228)(cid:252)t s(cid:228)œ l(cid:229)(cid:252)i Œch hay thiªßt haßi do d(cid:230)ß a(cid:239)n (cid:226)em (cid:226)ªœn ma(cid:236) kho(cid:239) xa(cid:239)c (cid:226)ºnh b(cid:224)(cid:242)ng tiª(cid:246)n (cid:226)(cid:230)(cid:229)(cid:252)c (m(cid:228)i tr(cid:230)(cid:229)(cid:236)ng sinh tha(cid:239)i, an ninh qu(cid:228)œc pho(cid:236)ng, v(cid:224)n ho(cid:239)a xa(cid:238) h(cid:228)(cid:252)i, ...)  Do s(cid:230)ß bÆœt tiªßn na(cid:236)y ma(cid:236) m(cid:228)(cid:252)t s(cid:228)œ ng(cid:230)(cid:229)(cid:236)i thŒch du(cid:236)ng NBV h(cid:229)n la(cid:236) B/C.

------------------------------------------------------------------------------------------------------- Ch(cid:230)(cid:229)ng 4: L˘(cid:219)A CHO(cid:220)N PH˘¯NG AˇN ´`(cid:214)U T˘ 57

Gia(cid:239)o tr(cid:231)nh QUI HOA(cid:219)CH THU˝Y L¯(cid:220)I

ThS. Lª Anh TuÆœn

----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

------------------------------------------------------------------------------------------------------- Ch(cid:230)(cid:229)ng 4: L˘(cid:219)A CHO(cid:220)N PH˘¯NG AˇN ´`(cid:214)U T˘ 58

ThS. Lª Anh TuÆœn

Gia(cid:239)o tr(cid:231)nh QUI HOA(cid:219)CH THU˝Y L¯(cid:220)I

H(cid:228)(cid:246) ch(cid:230)(cid:239)a n(cid:230)(cid:229)(cid:239)c

C`(cid:218)P N˘¯ˇC

THU˝Y SA˝N

S(cid:228)ng (cu(cid:238) )

´Æßp n(cid:230)(cid:229)(cid:239)c

THU˝Y ´Iˆ(cid:219)N THU˝Y N˜NG

---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- VŒ duß 4.11: M(cid:228)(cid:252)t d(cid:230)ß a(cid:239)n xÆy d(cid:230)ßng h(cid:228)(cid:246) ch(cid:230)(cid:239)a n(cid:230)(cid:229)(cid:239)c v(cid:229)(cid:239)i nhiª(cid:246)u mußc tiªu phußc vuß cho m(cid:228)(cid:252)t loaßt c(cid:228)ng tr(cid:231)nh thu(cid:237)y l(cid:229)(cid:252)i (cid:229)(cid:237) haß l(cid:230)u (xem h(cid:231)nh minh ho(cid:252)a d(cid:230)(cid:229)(cid:239)i). Gia(cid:239) tiª(cid:246)n xÆy d(cid:230)ßng c(cid:228)ng tr(cid:231)nh t(cid:228)łng c(cid:228)(cid:252)ng hªœt 280 Ty(cid:237) (cid:226)(cid:228)(cid:246)ng. Tiª(cid:246)n qua(cid:237)n ly(cid:239), vÆßn ha(cid:236)nh va(cid:236) s(cid:230)(cid:237)a ch(cid:230)(cid:238)a c(cid:228)ng tr(cid:231)nh t(cid:228)œn 1,5 Ty(cid:237) (cid:226)(cid:228)(cid:246)ng m(cid:228)øi n(cid:224)m. Cho biªœt tiª(cid:246)n vay m(cid:230)(cid:229)(cid:252)n hay ky(cid:239) g(cid:229)(cid:237)i trong NgÆn ha(cid:236)ng ´Æ(cid:246)u t(cid:230) va(cid:236) Pha(cid:239)t triªłn (cid:226)ª(cid:246)u (cid:226)(cid:230)(cid:229)(cid:252)c tŒnh v(cid:229)(cid:239)i la(cid:238)i suÆœt la(cid:236) 7%/n(cid:224)m. Ca(cid:239)c ky(cid:238) s(cid:230) tŒnh r(cid:224)(cid:242)ng: + Gia(cid:239) trº tiª(cid:246)n thu (cid:226)(cid:230)(cid:229)(cid:252)c do pha(cid:239)t (cid:226)iªßn la(cid:236) 30 Ty(cid:237) (cid:226)(cid:228)(cid:246)ng/n(cid:224)m + Gia(cid:239) trº tiª(cid:246)n do ca(cid:239)c c(cid:228)ng tr(cid:231)nh thu(cid:237)y n(cid:228)ng (cid:226)em laßi la(cid:236) 10 Ty(cid:237) (cid:226)(cid:228)(cid:246)ng/n(cid:224)m + Gia(cid:239) trº tiª(cid:246)n n(cid:230)(cid:229)(cid:239)c do c(cid:228)ng tr(cid:231)nh cÆœp thu(cid:237)y la(cid:236) 10 Ty(cid:237) (cid:226)(cid:228)(cid:246)ng/n(cid:224)m + Gia(cid:239) trº tiª(cid:246)n thu do khai tha(cid:239)c thu(cid:237)y sa(cid:237)n t(cid:224)ng trung b(cid:231)nh la(cid:236) 5 Ty(cid:237) (cid:226)(cid:228)(cid:246)ng/n(cid:224)m va(cid:236) viªßc khai tha(cid:239)c hiªßu qua(cid:237) trong vo(cid:236)ng 10 n(cid:224)m sau kªł t(cid:230)(cid:236) n(cid:224)m th(cid:230)(cid:239) 2 kha(cid:239)nh tha(cid:236)nh va(cid:236) (cid:226)(cid:230)a va(cid:236)o s(cid:230)(cid:237) dußng c(cid:228)ng tr(cid:231)nh. + Do c(cid:228)ng tr(cid:231)nh haßn chªœ (cid:226)(cid:230)(cid:229)(cid:252)c lu(cid:238) lußt nªn tiªœt kiªßm (cid:226)(cid:230)(cid:229)(cid:252)c 0,8 Ty(cid:237) (cid:226)(cid:228)(cid:246)ng/n(cid:224)m tiª(cid:246)n pho(cid:236)ng lu(cid:238). - Viªßc xÆy d(cid:230)ßng h(cid:228)(cid:246) ch(cid:230)(cid:239)a la(cid:236)m mÆœt (cid:226)Æœt lÆm nghiªßp gÆy thÆœt thu 1,3 Ty(cid:237) (cid:226)(cid:228)(cid:246)ng/n(cid:224)m. - N(cid:228)ng dÆn (cid:229)(cid:237) haß l(cid:230)u pha(cid:237)i chi thªm 0,7 Ty(cid:237) (cid:226)(cid:228)(cid:246)ng/n(cid:224)m tiª(cid:246)n phÆn bo(cid:239)n do l(cid:230)(cid:229)(cid:252)ng phu(cid:236) sa bº gi(cid:230)(cid:238) laßi (cid:229)(cid:237) lo(cid:236)ng h(cid:228)(cid:246), kh(cid:228)ng (cid:226)em va(cid:236)o ru(cid:228)(cid:252)ng (cid:226)(cid:230)(cid:229)(cid:252)c. + Viªßc xÆy d(cid:230)ßng h(cid:228)(cid:246) ch(cid:230)(cid:239)a la(cid:236)m ca(cid:237)i thiªßn (cid:226)iª(cid:246)u kiªßn vi khŒ hÆßu, la(cid:236)m khu v(cid:230)ßc h(cid:228)(cid:246) ch(cid:230)(cid:239)a ma(cid:239)t me(cid:237) h(cid:229)n, co(cid:239) thªł xÆy d(cid:230)ßng la(cid:236)m n(cid:229)i du lºch, (cid:226)iª(cid:246)u d(cid:230)(cid:229)(cid:238)ng, thªł thao n(cid:230)(cid:229)(cid:239)c, ... - Tuy nhiªn, cu(cid:238)ng ghi nhÆßn se co(cid:239) mÆœt mÆœt (cid:226)i va(cid:236) thu heßp m(cid:228)(cid:252)t s(cid:228)œ loa(cid:236)i th(cid:230)ßc va(cid:236) (cid:226)(cid:228)(cid:252)ng vÆßt hoang da(cid:238) quŒ hiªœm, ... C(cid:228)ng tr(cid:231)nh (cid:226)(cid:230)(cid:229)(cid:252)c d(cid:230)ß ba(cid:239)o co(cid:239) tu(cid:228)łi tho(cid:252) 30 n(cid:224)m. VÆßy, co(cid:239) nªn xÆy d(cid:230)ßng no(cid:239) hay kh(cid:228)ng ? DU L¸CH AN D˘¯˛NG Gia(cid:237)i:

------------------------------------------------------------------------------------------------------- Ch(cid:230)(cid:229)ng 4: L˘(cid:219)A CHO(cid:220)N PH˘¯NG AˇN ´`(cid:214)U T˘ 59

Gia(cid:239)o tr(cid:231)nh QUI HOA(cid:219)CH THU˝Y L¯(cid:220)I

ThS. Lª Anh TuÆœn

----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Thu(cid:237)y sa(cid:237)n: t(cid:224)ng 5 Ty(cid:237) (cid:226)(cid:228)(cid:246)ng/n(cid:224)m trong 10 n(cid:224)m

Pho(cid:236)ng lu(cid:238): 0,8 Ty(cid:237) (cid:226)(cid:228)(cid:246)ng/n(cid:224)m

CÆœp n(cid:230)(cid:229)(cid:239)c: 10 Ty(cid:237) (cid:226)(cid:228)(cid:246)ng/n(cid:224)m

Thu(cid:237)y n(cid:228)ng: 10 Ty(cid:237) (cid:226)(cid:228)(cid:246)ng/n(cid:224)m

Thu(cid:237)y (cid:226)iªßn: 30 Ty(cid:237) (cid:226)(cid:228)(cid:246)ng/n(cid:224)m

Qua(cid:237)n ly(cid:239), vÆßn ha(cid:236)nh, s(cid:230)(cid:237)a ch(cid:230)(cid:238)a: 1,5 Ty(cid:237) (cid:226)(cid:228)(cid:246)ng/n(cid:224)m

Thiªßt haßi do mÆœt (cid:226)Æœt r(cid:230)(cid:236)ng: 1,3 Ty(cid:237) (cid:226)(cid:228)(cid:246)ng/n(cid:224)m

Thiªßt haßi do mÆœt phu(cid:236) sa: 0,7 Ty(cid:237) (cid:226)(cid:228)(cid:246)ng/n(cid:224)m

Tra(cid:237) v(cid:228)œn vay xÆy d(cid:230)ßng trong su(cid:228)œt 30 n(cid:224)m

0 10 1 30 n(cid:224)m 20

Hªß s(cid:228)œ EUAS qui s(cid:228)œ tiª(cid:246)n na(cid:236)y

Gia(cid:239) trº hiªßn taßi th(cid:230)ßc cu(cid:237)a

Hªß s(cid:228)œ chu(cid:228)øi Gradien

trong 30 n(cid:224)m

s(cid:228)œ tiª(cid:246)n na(cid:236)y

trong 10 n(cid:224)m

280 Ty(cid:237) (cid:226)(cid:228)(cid:246)ng

10

30

10

1

10

30

Biªłu (cid:226)(cid:228)(cid:246) do(cid:236)ng tiª(cid:246)n cu(cid:237)a d(cid:230)ß a(cid:239)n Doanh thu t(cid:230)(cid:236) c(cid:228)ng tr(cid:231)nh m(cid:228)øi n(cid:224)m, su(cid:228)œt 30 n(cid:224)m: B = (Thu(cid:237)y (cid:226)iªßn) + (Thu(cid:237)y n(cid:228)ng) + (CÆœp n(cid:230)(cid:229)(cid:239)c) + (Pho(cid:236)ng lu(cid:238)) + (Thu(cid:237)y sa(cid:237)n) B = 30 + 10 + 10 + 0,8 + 5(A/G, 7%, 10).(P/A, 7%, 10).(A/P, 7%, 30)

1 07,0

07,01   07,0

1

 1 

07,01.07,0   07,01 

07,01 

   

       

   

   

   

30

30

B = 50,8 + 5.

 1 

  B = 50,8 + 5(3,1272)(0,14403)-1(0,08263) = 60,06 Ty(cid:237) (cid:226)(cid:228)(cid:246)ng ThÆœt thu t(cid:230)(cid:236) c(cid:228)ng tr(cid:231)nh m(cid:228)øi n(cid:224)m, su(cid:228)œt 30 n(cid:224)m: D = 1,3 + 0,7 = 2 Ty(cid:237) (cid:226)(cid:228)(cid:246)ng V(cid:228)œn xÆy d(cid:230)ßng va(cid:236) chi phŒ qua(cid:237)n ly(cid:239), vÆßn ha(cid:236)nh, s(cid:230)(cid:237)a ch(cid:230)(cid:238)a tra(cid:237) m(cid:228)øi n(cid:224)m, su(cid:228)œt 30 n(cid:224)m: 07,01.07,0   07,01 

   

   

C = 280 (A/P, 7%, 30) + 1,5 = 280. + 1,5 = 24,1 Ty(cid:237) (cid:226)(cid:228)(cid:246)ng

------------------------------------------------------------------------------------------------------- Ch(cid:230)(cid:229)ng 4: L˘(cid:219)A CHO(cid:220)N PH˘¯NG AˇN ´`(cid:214)U T˘ 60

Gia(cid:239)o tr(cid:231)nh QUI HOA(cid:219)CH THU˝Y L¯(cid:220)I

ThS. Lª Anh TuÆœn

---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- 06,60  1,24

2  Ty(cid:237) s(cid:228)œ Thu - Chi : = 2,49 B/C = DB  C

NBV = B - D - C = 60.06 - 2 - 24,1 = 35,92 Ty(cid:237) (cid:226)(cid:228)(cid:246)ng

Th(cid:230)ßc la(cid:238)i la(cid:236): Ta thÆœy B/C > 1 va(cid:236) NBV > 0. Nh(cid:230) vÆßy vª(cid:246) m(cid:224)ßt ta(cid:236)i chŒnh, c(cid:228)ng tr(cid:231)nh (cid:226)(cid:230)(cid:229)(cid:252)c khuyªœn khŒch xÆy d(cid:230)ßng. Bªn caßnh viªßc phÆn tŒch kinh tªœ, khi quyªœt (cid:226)ºnh tiªœn ha(cid:236)nh d(cid:230)ß a(cid:239)n cÆ(cid:246)n co(cid:239) thªm ca(cid:239)c phÆn tŒch, (cid:226)a(cid:239)nh gia(cid:239) ta(cid:239)c (cid:226)(cid:228)(cid:252)ng m(cid:228)i tr(cid:230)(cid:229)(cid:236)ng va(cid:236) ta(cid:239)c (cid:226)(cid:228)(cid:252)ng xa(cid:238) h(cid:228)(cid:252)i. 4.3 CHO(cid:220)N L˘(cid:219)A PH˘¯NG AˇN T˜(cid:218)I ˘U CHO QUI HOA(cid:219)CH ´A MU(cid:219)C TIˆU

Ca(cid:239)c qui hoaßch pha(cid:239)t triªłn thu(cid:237)y l(cid:229)(cid:252)i th(cid:230)(cid:229)(cid:236)ng phußc vuß cho nhiª(cid:246)u mußc tiªu kha(cid:239)c nhau, kªœt qua(cid:237) (cid:226)ª(cid:246)u nh(cid:224)(cid:242)m va(cid:236)o l(cid:229)(cid:252)i Œch cao nhÆœt co(cid:239) thªł (cid:226)aßt (cid:226)(cid:230)(cid:229)(cid:252)c cho (cid:226)(cid:228)œi t(cid:230)(cid:229)(cid:252)ng cÆ(cid:246)n (cid:226)Æ(cid:246)u t(cid:230). Ca(cid:239)c mußc (cid:226)Œch (cid:226)(cid:228)i khi bº ra(cid:236)ng bu(cid:228)(cid:252)c lÆøn nhau, (cid:226)o(cid:236)i ho(cid:237)i ng(cid:230)(cid:229)(cid:236)i (cid:226)iª(cid:246)u ha(cid:236)nh chung pha(cid:237)i co(cid:239) m(cid:228)(cid:252)t quyªœt (cid:226)ºnh t(cid:228)œi (cid:230)u go(cid:252)i la(cid:236) thuÆßt quyªœt (cid:226)ºnh (cid:226)a chuÆłn (Multi- Criteria Decision Making - MCDM). M(cid:228)(cid:252)t d(cid:230)ß a(cid:239)n (cid:226)a mußc tiªu ly(cid:239) t(cid:230)(cid:229)(cid:237)ng tho(cid:237)a ma(cid:238)n ca(cid:239)c yªu cÆ(cid:246)u sau (theo USA): 1. ´a(cid:237)m ba(cid:237)o yªu cÆ(cid:246)u cao nhÆœt vª(cid:246) m(cid:224)ßt ky(cid:238) thuÆßt (max. reliability) va(cid:236) gia(cid:237)m thiªłu

  T(cid:228)œi (cid:230)u vª(cid:246) m(cid:224)ßt ky(cid:238) thuÆßt.

thÆœp nhÆœt ca(cid:239)c tai naßn do c(cid:228)ng tr(cid:231)nh gÆy ra (min. of accidents).

  T(cid:228)œi (cid:230)u vª(cid:246) m(cid:224)ßt kinh tªœ.

2. ´aßt hiªßu qua(cid:237) kinh tªœ cao nhÆœt (max. B/C ho(cid:224)ßc max. NPV).

  T(cid:228)œi (cid:230)u vª(cid:246) s(cid:230)ß bª(cid:246)n v(cid:230)(cid:238)ng

3. Taßo nªn s(cid:230)ß pha(cid:239)t triªłn chung cho ca(cid:237) khu v(cid:230)ßc (D(cid:230)ß a(cid:239)n co(cid:239) thªł t(cid:228)œt (cid:229)(cid:237) ph(cid:230)(cid:229)ng diªßn na(cid:236)y hay khu v(cid:230)ßc na(cid:236)y nh(cid:230)ng co(cid:239) thªł gÆy haßi (cid:229)(cid:237) ph(cid:230)(cid:229)ng diªßn hay khu v(cid:230)ßc kha(cid:239)c).

4. Gia(cid:237)m thiªłu t(cid:228)œi (cid:226)a s(cid:230)ß thay (cid:226)(cid:228)łi bÆœt l(cid:229)(cid:252)i vª(cid:246) ta(cid:236)i nguyªn m(cid:228)i tr(cid:230)(cid:229)(cid:236)ng thiªn nhiªn

  T(cid:228)œi (cid:230)u vª(cid:246) m(cid:224)ßt m(cid:228)i tr(cid:230)(cid:229)(cid:236)ng 5. Taßo nªn s(cid:230)ß nhÆœt trŒ cao trong xa(cid:238) h(cid:228)(cid:252)i:

 PhÆn ph(cid:228)œi thu nhÆßp: d(cid:230)ß a(cid:239)n kh(cid:228)ng chŁ (cid:226)em laßi thu nhÆßp cho ng(cid:230)(cid:229)(cid:236)i (cid:226)Æ(cid:246)ut(cid:230) ma(cid:236) t(cid:224)ng thu nhÆßp cho ng(cid:230)(cid:229)(cid:236)i nghe(cid:236)o nh(cid:230) taßo c(cid:228)ng (cid:224)n viªßc la(cid:236)m va(cid:236) phu(cid:239)c l(cid:229)(cid:252)i xa(cid:238) h(cid:228)(cid:252)i qua (cid:226)o(cid:239)ng thuªœ thu nhÆßp, kinh doanh, taßo sa(cid:237)n phÆłm, ...

 Gia(cid:237)m thiªłu s(cid:230)ß (cid:226)ußng chaßm vª(cid:246) cu(cid:228)(cid:252)c s(cid:228)œng c(cid:230) dÆn: chuyªłn dÆn la(cid:236)ng (cid:226)i n(cid:229)i

(min. of natural changes).

kha(cid:239)c, gÆy (cid:228) nhiªłm, ...   T(cid:228)œi (cid:230)u vª(cid:246) m(cid:224)ßt xa(cid:238) h(cid:228)(cid:252)i

Gi(cid:229)(cid:239)i thiªßu m(cid:228)(cid:252)t s(cid:228)œ ph(cid:230)(cid:229)ng pha(cid:239)p chŒnh cho viªßc l(cid:230)ßa cho(cid:252)n ph(cid:230)(cid:229)ng a(cid:239)n t(cid:228)œi (cid:230)u: 1. Ph(cid:230)(cid:229)ng pha(cid:239)p Thu dußng (Collective Utility Method) 2. Ph(cid:230)(cid:229)ng pha(cid:239)p Hiªßu Œch ´(cid:228)(cid:246)ng v(cid:228)œn (Cost Effectiveness Method) 3. Ph(cid:230)(cid:229)ng pha(cid:239)p Qui hoaßch Ho(cid:236)a hiªßp (Compromise Programming Method)

------------------------------------------------------------------------------------------------------- Ch(cid:230)(cid:229)ng 4: L˘(cid:219)A CHO(cid:220)N PH˘¯NG AˇN ´`(cid:214)U T˘ 61

Gia(cid:239)o tr(cid:231)nh QUI HOA(cid:219)CH THU˝Y L¯(cid:220)I

ThS. Lª Anh TuÆœn

----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Ph(cid:230)(cid:229)ng pha(cid:239)p na(cid:236)y phÆn tŒch theo kiªłu ma trÆßn, g(cid:228)(cid:246)m ca(cid:239)ch b(cid:230)(cid:229)(cid:239)c tŒnh toa(cid:239)n

4.3.1 Ph(cid:230)(cid:229)ng pha(cid:239)p Thu dußng (Collective Utility Method) nh(cid:230) sau:

B(cid:230)(cid:229)(cid:239)c 1: Liªßt kª ph(cid:230)(cid:229)ng a(cid:239)n (cid:226)ª(cid:246) xuÆœt t(cid:230)(cid:229)ng (cid:230)(cid:239)ng v(cid:229)(cid:239)i mußc tiªu cho t(cid:230)(cid:236)ng kªœt qua(cid:237) Zij nh(cid:230) ba(cid:237)ng sau:

Ph(cid:230)(cid:229)ng a(cid:239)n (Alternatives)

Gia tro(cid:252)ng Weight % A1 A2 ... Aj ... Am

Z11 Z21 Z12 Z22 ... ... Z1j Z2j ... ... Z1m Z2m O1 O2

ß ... Zi1 ... Zi2 ... ... ... Zij ... ... ... Zjm ... Oi

u ª i t c u M

) s e v i t c e j b O

(

... Zn1 ... Zn2 ... ... ... Znj ... ... ... Znm ... On

Chuyªłn Zij (cid:229)(cid:237) t(cid:230)(cid:236)ng ha(cid:236)ng tha(cid:236)nh chŁ s(cid:228)œ kh(cid:228)ng th(cid:230)(cid:239) nguyªn bij :

Z

Z

ij

ij

min i

b ij

B(cid:230)(cid:229)(cid:239)c 2:

Z

Z

ij

ij

min i

max i

(min bij = 0; max bij = 1) (4-14)

Gia tro(cid:252)ng Ph(cid:230)(cid:229)ng a(cid:239)n (Alternatives)

A1 b11 A2 b12 ... ... Aj b1j ... ... Am b1m Weight % O1

j

u ª i t c uß M

) s e v i t c e b O

(

b21 ... b22 ... ... ... b2j ... ... ... b2m ... O2 ...

bi1 ... bi2 ... ... ... bij ... ... ... bjm ... Oi ...

On

bn1 bn2 ... bnj ... bnj

B(cid:230)(cid:229)(cid:239)c 3:

n

´ºnh tŁ lªß gia tro(cid:252)ng j (0  j  1) theo m(cid:230)(cid:239)c quan tro(cid:252)ng cu(cid:237)a mußc tiªu, (cid:226)iª(cid:246)u kiªßn:

i

1 

(4-15) 1 i 

ho(cid:224)ßc (cid:226)ºnh theo nho(cid:239)m, vŒ duß 1 = { Zi1, ..., Zi4}; 2 = { Zi5, ..., Zi7} ; ...

------------------------------------------------------------------------------------------------------- Ch(cid:230)(cid:229)ng 4: L˘(cid:219)A CHO(cid:220)N PH˘¯NG AˇN ´`(cid:214)U T˘ 62

Gia(cid:239)o tr(cid:231)nh QUI HOA(cid:219)CH THU˝Y L¯(cid:220)I

ThS. Lª Anh TuÆœn

----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Ph(cid:230)(cid:229)ng a(cid:239)n (Alternatives)

O1 A1 b11 A2 b12 ... ... Aj b1j Am b1m ... ...

j

u ª i t c uß M

) s e v i t c e b O

(

O2 ... b21 ... b22 ... ... ... b2j ... b2m ... ... ...

Oi ... bi1 ... bi2 ... ... ... bij ... bjm ... ... ...

On

Gia tro(cid:252)ng Weight % 1 2 ... j ... n j = 1

bn1 bn2 ... bnj bnj ...

n

CU

j

i

B(cid:230)(cid:229)(cid:239)c 4:

i

1 

TŒnh gia(cid:239) trº thu dußng theo c(cid:228)(cid:252)t ph(cid:230)(cid:229)ng a(cid:239)n Ai: . b ij (4-16)

A1 Ph(cid:230)(cid:229)ng a(cid:239)n (Alternatives) ... A2 Aj ... Am

j

O1 O2 b11 b21 b12 b22 ... ... b1j b2j b1m b2m ... ...

u ª i t c uß M

) s e v i t c e b O

(

... Oi ... bi1 ... bi2 ... ... ... bij ... bjm ... ...

... bn1 ... bn2 ... ... ... bnj ... bnj ... ...

... Gia tro(cid:252)ng Weight % 1 2 ... j ... n ... CU1 CU2 CUj CUm ... On T(cid:228)łng  =

S(cid:224)ıp th(cid:230)(cid:239) t(cid:230)ß gia(cid:237)m dÆ(cid:246)n cu(cid:237)a CUi r(cid:228)(cid:246)i cho(cid:252)n gia(cid:239) trº max cu(cid:237)a (CUi)

B(cid:230)(cid:229)(cid:239)c 5: VŒ duß 4.12: D(cid:230)ß a(cid:239)n H(cid:229)(cid:252)p ta(cid:239)c xa(cid:238) N(cid:228)ng nghiªßp la(cid:236)ng X, co(cid:239) 4 mußc tiªu tr(cid:228)(cid:246)ng lu(cid:239)a, tr(cid:228)(cid:246)ng cÆy (cid:224)n tra(cid:239)i, dªßt va(cid:237)i va(cid:236) dºch vuß. Co(cid:239) 3 ph(cid:230)(cid:229)ng a(cid:239)n sa(cid:237)n xuÆœt v(cid:229)(cid:239)i d(cid:230)ß tru(cid:236) thu sau:

Tr(cid:228)(cid:246)ng lu(cid:239)a (TÆœn) PA 1 500 PA 2 800 PA 3 700  (%) 20

CÆy (cid:224)n tra(cid:239)i (Tr. $) Dªßt va(cid:237)i (me(cid:239)t) 400 600 600 400 500 500 40 10

Dºch vuß (nga(cid:236)y c(cid:228)ng) 900 600 700 30

------------------------------------------------------------------------------------------------------- Ch(cid:230)(cid:229)ng 4: L˘(cid:219)A CHO(cid:220)N PH˘¯NG AˇN ´`(cid:214)U T˘ 63

Gia(cid:239)o tr(cid:231)nh QUI HOA(cid:219)CH THU˝Y L¯(cid:220)I

ThS. Lª Anh TuÆœn

----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Gia(cid:237)i: LÆßp ca(cid:239)c b(cid:230)(cid:229)(cid:239)c tŒnh toa(cid:239)n nh(cid:230) ly(cid:239) thuyªœt, kªœt qua(cid:237) sau cu(cid:236)ng co(cid:239) thªł biªłu hiªßn nh(cid:230) ba(cid:237)ng sau: 

PA 1 0,00 PA 2 1,00 PA 3 0,66 0,20 Tr(cid:228)(cid:246)ng lu(cid:239)a

0,00 1,00 1,00 0,00 0,50 0,50 0,40 0,10 CÆy (cid:224)n tra(cid:239)i Dªßt va(cid:237)i

n

CU

Dºch vuß

i

j

. b ij

i

1 

1,00 0,40 0,00 0,60 0,33 0,48 0,30

4.3.2 Ph(cid:230)(cid:229)ng pha(cid:239)p Hiªßu Œch ´(cid:228)(cid:246)ng v(cid:228)œn (Cost Effectiveness Method) Hiªßu Œch (cid:226)(cid:228)(cid:246)ng v(cid:228)œn co(cid:239) thªł d(cid:230)ßa va(cid:236)o 2 trº s(cid:228)œ la(cid:236) B/C ho(cid:224)ßc NPV. Nªœu ta co(cid:239) nhiª(cid:246)u ph(cid:230)(cid:229)ng a(cid:239)n kha(cid:239)c nhau, m(cid:228)øi ph(cid:230)(cid:229)ng a(cid:239)n ta co(cid:239) thªł (cid:226)ºnh trº s(cid:228)œ v(cid:228)œn bo(cid:237) ra va(cid:236) m(cid:230)(cid:239)c hiªßu suÆœt, th(cid:231) ta co(cid:239) thªł lÆßp m(cid:228)(cid:252)t biªłu (cid:226)(cid:228)(cid:246) trong (cid:226)o(cid:239) trußc tung biªłu thº m(cid:230)(cid:239)c hiªßu qua(cid:237) E (Effectiveness, B/C ho(cid:224)ßc NPV) va(cid:236) trußc hoa(cid:236)nh la(cid:236) gia(cid:239) trº (cid:226)(cid:228)(cid:246)ng v(cid:228)œn bo(cid:237) ra C (Cost):

A7 Hiªßu Œch E (B/C) ho(cid:224)ßc (NPV)

A8 A6 A4

E* A5

A3 A2 A1 V(cid:228)œn C

C* C**

Ta co(cid:239) ca(cid:239)c ca(cid:239)ch cho(cid:252)n l(cid:230)ßa sau:

 Nªœu C* (cid:226)(cid:230)(cid:229)(cid:252)c cho th(cid:231) cho(cid:252)n ph(cid:230)(cid:229)ng a(cid:239)n A4 (v(cid:231) A4 cho hiªßu qua(cid:237) h(cid:229)n A3)  Nªœu C** (cid:226)(cid:230)(cid:229)(cid:252)c cho th(cid:231) cho(cid:252)n ph(cid:230)(cid:229)ng a(cid:239)n gÆ(cid:246)n nhÆœt vª(cid:246) phŒa tra(cid:239)i (A6 thay v(cid:231) A7)  Nªœu E* (cid:226)(cid:230)(cid:229)(cid:252)c cho th(cid:231) cho(cid:252)n ph(cid:230)(cid:229)ng a(cid:239)n A2 (v(cid:231) A2 Œt v(cid:228)œn (cid:226)Æ(cid:246)u t(cid:230) h(cid:229)n A5)

------------------------------------------------------------------------------------------------------- Ch(cid:230)(cid:229)ng 4: L˘(cid:219)A CHO(cid:220)N PH˘¯NG AˇN ´`(cid:214)U T˘ 64

Gia(cid:239)o tr(cid:231)nh QUI HOA(cid:219)CH THU˝Y L¯(cid:220)I

ThS. Lª Anh TuÆœn

---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- 4.3.2 Ph(cid:230)(cid:229)ng pha(cid:239)p Qui hoaßch Ho(cid:236)a hiªßp (Compromise Programming Method)

Ph(cid:230)(cid:229)ng pha(cid:239)p na(cid:236)y a(cid:239)p dußng cho nh(cid:230)(cid:238)ng tr(cid:230)(cid:229)(cid:236)ng h(cid:229)(cid:252)p ma(cid:236) ngu(cid:228)(cid:246)n ta(cid:236)i nguyªn khai tha(cid:239)c la(cid:236) m(cid:228)(cid:252)t ngu(cid:228)(cid:246)n h(cid:230)(cid:238)u haßn, khi s(cid:230)(cid:237) dußng cho mußc (cid:226)Œch na(cid:236)y nhiª(cid:246)u th(cid:231) pha(cid:237)i gia(cid:237)m cho mußc (cid:226)Œch kha(cid:239)c. Trong ca(cid:239)c tr(cid:230)(cid:229)(cid:236)ng h(cid:229)(cid:252)p nh(cid:230) vÆßy, ng(cid:230)(cid:229)(cid:236)i ta th(cid:230)(cid:229)(cid:236)ng phÆn vÆn kh(cid:228)ng biªœt phÆn chia ta(cid:236)i nguyªn sao cho co(cid:239) hiªßu Œch l(cid:229)(cid:239)n nhÆœt ? VŒ duß 4.13: M(cid:228)(cid:252)t n(cid:228)ng dÆn co(cid:239) 1 ha (cid:226)Æœt, (cid:228)ng s(cid:230)(cid:237) dußng ma(cid:237)ng (cid:226)Æœt na(cid:236)y (cid:226)ªł lªn liªœp cho tr(cid:228)(cid:246)ng ma(cid:236)u va(cid:236) va(cid:236) phÆ(cid:246)n ra(cid:238)nh (cid:226)ªł nu(cid:228)i ca(cid:239), nªœu diªßn tŒch ao nu(cid:228)i cao (l(cid:229)(cid:252)i nhuÆßn t(cid:230)(cid:236) ca(cid:239) nhiª(cid:246)u) th(cid:231) diªßn tŒch tr(cid:228)(cid:246)ng ma(cid:236)u se(cid:238) gia(cid:237)m (l(cid:229)(cid:252)i nhuÆßn tr(cid:228)(cid:246)ng ma(cid:236)u Œt) va(cid:236) ng(cid:230)(cid:229)(cid:252)c laßi.

M(cid:192)(cid:219)T B(cid:192)(cid:210)NG PhÆ(cid:246)n ao nu(cid:228)i ca(cid:239)

PhÆ(cid:246)n (cid:226)Æœt tr(cid:228)(cid:246)ng ma(cid:236)u

M(cid:192)(cid:219)T ´˘ˇNG PhÆ(cid:246)n (cid:226)Æœt tr(cid:228)(cid:246)ng ma(cid:236)u PhÆ(cid:246)n ao nu(cid:228)i ca(cid:239)

Nh(cid:230) vÆßy (cid:228)ng n(cid:228)ng dÆn na(cid:236)y (cid:226)(cid:230)(cid:239)ng gi(cid:230)(cid:238)a 2 ha(cid:236)m mußc tiªu:

+ Go(cid:252)i Z1 la(cid:236) s(cid:228)œ tiª(cid:246)n thu (cid:226)(cid:230)(cid:229)(cid:252)c t(cid:230)(cid:236) mußc tiªu nu(cid:228)i ca(cid:239) + Go(cid:252)i Z2 la(cid:236) s(cid:228)œ tiª(cid:246)n thu (cid:226)(cid:230)(cid:229)(cid:252)c t(cid:230)(cid:236) mußc tiªu tr(cid:228)(cid:246)ng ma(cid:236)u Ro(cid:238) ra(cid:236)ng khi Z1 max (diªßn tŒch Z1  1 ha) th(cid:231) Z2 min (= 0) va(cid:236) ng(cid:230)(cid:229)(cid:252)c laßi

Ve(cid:238) quan hªß na(cid:236)y lªn trußc to(cid:252)a (cid:226)(cid:228)(cid:252):

------------------------------------------------------------------------------------------------------- Ch(cid:230)(cid:229)ng 4: L˘(cid:219)A CHO(cid:220)N PH˘¯NG AˇN ´`(cid:214)U T˘ 65

Gia(cid:239)o tr(cid:231)nh QUI HOA(cid:219)CH THU˝Y L¯(cid:220)I

ThS. Lª Anh TuÆœn

----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

(tr(cid:228)(cid:246)ng ma(cid:236)u)

Z2 Ha(cid:236)m biªœn (cid:226)(cid:228)łi

Q Z2Q L A1 A2 Z2j Ai

(nu(cid:228)i ca(cid:239))

Z2min Z1 Z1min Z1Q Z1j

+ Go(cid:252)i Q(Z1Q , Z2Q) la(cid:236) to(cid:252)a (cid:226)(cid:228)(cid:252) cu(cid:237)a ba(cid:236)i gia(cid:237)i ly(cid:239) t(cid:230)(cid:229)(cid:237)ng (ideal solution) la(cid:236) (cid:226)iªłm ma(cid:236) kªœt qua(cid:237) cu(cid:237)a no(cid:239) (cid:226)ª(cid:246)u cho ca(cid:239)c mußc tiªu (cid:226)aßt gia(cid:239) trº max. + Go(cid:252)i L la(cid:236) khoa(cid:237)ng ca(cid:239)ch t(cid:230)(cid:236) (cid:226)iªłm Q (cid:226)ªœn (cid:226)(cid:230)(cid:229)(cid:236)ng cong. Ha(cid:236)m s(cid:228)œ biªłu thº (cid:226)(cid:230)(cid:229)(cid:236)ng cong go(cid:252)i la(cid:236) ha(cid:236)m biªœn (cid:226)(cid:228)łi (transformation function). M(cid:228)øi (cid:226)iªłm trªn (cid:226)(cid:230)(cid:229)(cid:236)ng cong Ai la(cid:236) 1 ph(cid:230)(cid:229)ng a(cid:239)n na(cid:236)o (cid:226)o(cid:239).

j

Lmin j

Mußc tiªu cu(cid:237)a ba(cid:236)i toa(cid:239)n la(cid:236) t(cid:231)m khoa(cid:237)ng ca(cid:239)ch t(cid:228)œi thiªłu t(cid:230)(cid:236) Q (cid:226)ªœn (cid:226)(cid:230)(cid:229)(cid:236)ng cong, ho(cid:224)ßc:

1

2

2

2

L

Z

j

iQ

ij

a). C(cid:228)ng th(cid:230)(cid:239)c tŒnh khoa(cid:237)ng ca(cid:239)ch theo Eudidean:

 Z

min j

1 i

  

    

(4-17)

1

n

n

n

L

Z

j

iQ

ij

´(cid:228)œi v(cid:229)(cid:239)i ha(cid:236)m (cid:226)a mußc tiªu:

 Z

min j

1

i

  

    

1

2

(4-18)

2

Z

iQ

ij

L

j

b). C(cid:228)ng th(cid:230)(cid:239)c tŒnh khoa(cid:237)ng ca(cid:239)ch b(cid:231)nh ho(cid:239)a (normalized distance): 2

min j

 Z Z

Z

1

i

i

max

min

i

   

   

     

   

(4-19)

1

2

2

2

Z

iQ

ij

L

i

j

c). C(cid:228)ng th(cid:230)(cid:239)c tŒnh khoa(cid:237)ng ca(cid:239)ch b(cid:231)nh ho(cid:239)a co(cid:239) gia tro(cid:252)ng:

min j

 Z Z

Z

1

i

i

max

min

i

    

   

   

      trong (cid:226)o(cid:239) i la(cid:236) gia tro(cid:252)ng cu(cid:237)a mußc tiªu th(cid:230)(cid:239) i, vŒ duß 1 = 0,3 va(cid:236) 2 = 0,7

(4-20)

i = 1

===========================================================

------------------------------------------------------------------------------------------------------- Ch(cid:230)(cid:229)ng 4: L˘(cid:219)A CHO(cid:220)N PH˘¯NG AˇN ´`(cid:214)U T˘ 66