ầ ớ
ấ ủ
ễ
ạ
ế 5 sai l m l n nh t c a lãnh đ o khi di n thuy t (ph n 1) ầ
ầ ạ ể ớ ề ả ả t "nói" và truy n c m h ng, t o đ ng l c cho ng ứ ộ ự ậ ộ ạ ứ ả ườ ườ ự ấ i ph i là ng ị i bi ế ạ ữ ể ề ạ ở ự ợ ứ ề ọ ỗ ự ướ ớ ứ ể ể H u h t các lãnh đ o không th truy n c m h ng. Đó là m t s th t. Trong khi, tr trêu ế i khác. thay, h l ề ọ ạ R t nhi u v lãnh đ o đã m o hi m và tr thành nh ng nhà truy n thông tài ba b ng ằ ề cách di n thuy t mà không có nhi u s tr giúp khi đ ng tr c đám đông. Đó là cách ễ ế duy nh t đ m o hi m, và đ phát tri n, và nó x ng đáng v i m i n l c b ra. Hãy nhìn ể ấ ể ạ Luther King, Steve Jobs, Chuck Schwab và Bill Clinton, đó là m t vài ví d đi n hình. ỏ ụ ể ộ
ạ ộ ỹ ộ ề ạ ạ ự ộ ố ớ ệ ộ ị ả ạ i d ỗ ướ c ượ Truy n đ t m t cách tài ba và sinh đ ng là m t k năng đ ộ ạ t y u đ i v i vi c lãnh đ o và t o đào t o. Nó có tính ch t thi ấ ế ế i cao c a m t v lãnh đ o. Tuy nhiên, đ ng l c - nhi m v t ủ ụ ố ệ các lãnh đ o cũng d dàng m c ph i 5 l ễ i đây khi di n ắ ễ ạ thuy t. ế
L i th nh t: Đ c bài di n văn ọ ứ ỗ ễ ấ
ỗ ở ế ượ ổ ế ố ả ộ i là m t hình th c khác bi ứ ộ ệ c x p lên hàng đ u b i vì nó quá ph bi n. Cũng L i này đ ầ ư có th b i vì cách làm này an toàn và "truy n th ng". Nh ng ề ể ở nó không hi u qu . Chúng ta nghĩ r ng vi c "nói" ch đ n gi n ả ệ ỉ ơ ằ ệ t nên. Tuy nhiên, là m t hình th c truy n t c vi i nh ng gì đ ế ượ ữ ề ả chúng l i k t qu hoàn t và đem l ả ạ ế ứ ạ toàn khác nhau.
ng là) có ng ặ ạ ộ ố ườ ể ể ọ ặ ọ ả i hi u qu . Chúng ta bi ế ả ể ế ằ ấ ả ạ ườ i ệ ố ủ t bài di n văn cho h , ho c có th h kiên quy t đ m b o tính chính xác tuy t đ i c a t r ng: n u chúng ế c thông đi p, nh ng đi u này không chính xác ề i s đ t đ ườ ẽ ạ ượ ữ ư ệ ọ Các lãnh đ o hay phó m c các bài di n văn là vì m t s lý do. Có th (và th ễ khác vi ễ ế đây là cách làm này không đem l văn b n. V n đ ề ở ả ng , thì m i ng ta "nói" ra nh ng t ừ ng h p sau: trong các tr ợ ữ ườ
i nghe t ạ ệ ớ ệ ề ố ọ ườ ừ ự s - B n đang chăm chăm vào vi c đ c quá nhi u nên không có m i liên h v i ng "liên h qua nh ng ánh m t" ữ ệ ắ
ọ ướ ạ Ể ng đ u đ u b i vì b n đang Đ C, ch không ph i là NÓI và BI U Ọ ứ ề ề ạ ả ở chính trái tim c a mình. - Gi ng nói c a b n có xu h ủ C M t Ả ủ ừ
ị ạ ụ ễ ế ng là đ "thoát n " (n u b n s ph i nói tr ế ể ả ạ ướ c ườ ợ nhiên, và có c ch đ y s c s ng. - B n b "đóng đinh" vào b c di n thuy t, th đám đông), và không di chuy n m t cách t ự ể ộ ợ ỉ ầ ử ứ ố
ng không th nào làm toát lên đ c cái "th n" trong văn b n, nên cách ọ ể ượ ầ ả Vi c đ c "di n văn" th ườ ễ ng vô c m. b n nói th ả ườ ệ ạ
ư ả ơ c đ ng l c. t, và l Đ ng đ c di n văn! Cách làm đó có th d dàng h n, và c m th y an toàn h n, nh ng nó không ọ th truy n đ t t ả ề ấ i còn không th truy n c m h ng và t o đ ượ ề ể ễ ể ễ ạ ố ơ ự ừ ể ứ ạ ạ ộ
ư ạ ễ ế ệ ả ả ạ ộ ọ ị N u nh b n không đ nh đ c b n di n thuy t, có m t cách t b n b ng cách ghi ra các khái ni m chính, "công não" và s p x p vào m t m u gi y. ắ t h n c là: t o ra thông đi p c a ủ ẩ ố ơ ế ế ạ ệ ằ ấ ộ
L i th hai: Không k chuy n ứ ỗ ể ệ
c khi có máy tính, th m chí tr c khi có t ủ ậ ờ ướ ề c khi có email, tr ướ ề ứ ướ ế ễ ễ ế ề báo c a Guttenberg thì đã có Tr nhi u hình th c truy n thông và c các bài di n thuy t. Và, trong các bài di n thuy t đó đ u có CÁC CÂU CHUY N. Chúng lan t a s c m nh và c m xúc. ả ỏ ứ Ệ ạ ả
ố ẫ ậ ị ị ọ ạ ứ ư ầ t v n v t hàng ngày - do đó, h có xu h ế ụ ế ặ ớ ự ệ ề ể ọ ố ề ấ ệ ớ ế ổ ệ ườ ố ắ ố ạ ạ Các lãnh đ o - cũng gi ng nh h u h t chúng ta - v n b tràn ng p v i các s ki n và con s . ố ớ ự ệ H ch u s c ép v i các chi ti ng nghĩ v các s ki n, ướ c các nhi m v , các khái ni m, con s ... V n đ là, các con s và s ki n không th nào đ ượ ự ệ ụ ể t, khi b n đang c g ng đ nh h t n i, và chúng th ế ậ truy n thông tin, ch không ph i khi gây nh h nh t. Hãy t n d ng chúng khi vi ụ ng. ưở ng t ẻ ả ứ ề ả
ọ ề ưở ự ệ ạ ng vì h là ng ọ ưở ả ả ọ ế ắ Đi u quan tr ng th nh t c n l u ý là công vi c th c s c a lãnh đ o là gây nh h ự ủ không ph i là truy n đ t thông tin. H luôn luôn gây nh h Và t m nhìn đ ỗ ự ừ ậ t ậ ổ ng, ch ứ ả i t o ra t m nhìn. ầ ườ ạ ườ ủ i c a t p h p các khát v ng, n l c và chi n th ng c a con ng ọ ủ ch c đó. Và th luôn tràn ng p s c s ng, s yêu thích, và h p d n chính là các câu chuy n. ệ ấ ầ ư ứ ề ạ c t o nên t ượ ạ ứ ầ ứ ợ ứ ự ấ ẫ ố
ứ ệ ạ ấ ễ ể ẽ ế ễ ề ị ọ ạ ễ ỏ ố ớ ượ ở ộ ầ ộ i tr s chính kho ng 1 tháng tr i r t d k . Nó s khi n cho bài di n văn tr nên d ờ c b u nên sau khi v trí này b tr ng m t th i ị ắ ầ c khi ông chính th c b t đ u ặ ạ ụ ở ướ ứ ả ả Đi u quan tr ng th hai là các câu chuy n l ch u h n. T i m t công ty, có m t CEO m i đ ộ gian. V CEO này ph i có m t t công vi c, và ông s có m t cu c h p v i toàn b nhân viên trong công ty. ọ ơ ị ệ ẽ ớ ộ ộ ộ
ị ỏ ề ư ể ố ế ả ỏ ế ể ọ ỉ ườ ể ự ớ ệ ị ệ ệ i r t thích câu chuy n và v CEO m i đó, cho dù câu chuy n c a ông không có n i dung gì ườ ấ ườ i. ệ ng (tích c c) đ u tiên c a ông v i công ty. M i ọ ủ ủ c s liên h v i m i ng ượ ệ ớ ể ể ộ ọ ự ệ ạ ộ ớ V lãnh đ o t m quy n đã ng ý n u nh ông mu n b qua bài phát bi u, tuy nhiên v CEO m i ạ ạ ị đã nhìn th y m t c h i - không ph i cho bài di n thuy t trang tr ng mà là đ nói vài l i - đ có ộ ơ ộ ể ờ ễ ấ i. Ông nghĩ r t nhanh. Sau đó, ông ch phát bi u trong vòng 8 phút, s làm quen v i m i ng ấ ọ ớ ự trong đó 6 phút là m t câu chuy n v n t ầ ề ấ ượ ộ ng ớ đ c bi t. M t câu chuy n không ch d dàng đ k , mà còn t o đ ỉ ễ ặ Đôi khi, đó m i là đi u quan tr ng nh t. ấ ề ọ ớ
c n p nghĩ và k th a s hi u bi ế ể ệ ự ể ế c đó. Chúng ta có các ph ệ ướ ươ đ ữ ượ ễ ơ ề ươ ệ ấ ớ ằ ượ ử ề ề i t ng đ ườ ừ ụ ệ ữ ủ t di n văn, ho c đ c gì t ườ i vi ườ ế ườ ậ ệ i, và anh ta không t n d ng đ ừ ượ ệ ch c r ng l n h tr , ho c đòn b y c a các ph ủ nh ng ng ươ ứ ộ ỗ ợ ộ ổ ụ ẩ ặ c m i vi c b ng cách "k " các câu chuy n. t trong các năm Các câu chuy n là cách đ chúng ta gi ế ừ ng ti n vi n thông và truy n hình nhanh chóng h n trong ngày tr i h u hi u nh t này. ng ti n truy n t hôm nay, đi u đó không có nghĩa là chúng ta quên đi ph ệ ề ề ả ữ c coi là nhà truy n thông vĩ đ i trong l ch s CH "nói" trong Hãy nh r ng, nhi u ng Ỉ ạ ị i, và c a nh ng câu chuy n và chuy n ng ngôn. Đó là nhà lãnh đ o c a m i, ho c trăm ng ủ ườ ạ ặ ả c c hàng tri u ng ượ ặ ễ ữ m t t ề ng ti n thông tin đ i chúng cho v n đ ớ ấ ạ đó. Jesus đã làm đ ượ ọ ệ ệ ệ ể ằ
i k chuy n. Và đó không ch là vi c nên làm đ i v i các lãnh ở ạ ườ ể ố ớ ệ ỉ ắ ầ ệ ộ ữ ệ ộ ộ ị ư ậ ượ ụ ễ ệ ệ ẫ ệ ủ ữ ữ ủ Do đó, b n hãy tr thành ng đ o, mà là v i toàn b chúng ta. Các cu c trò chuy n b t đ u vào b a ăn, h i ngh và các b a ữ ớ ạ c chúng. ti c. Các câu chuy n luôn di n ra quanh chúng ta - và chúng ta v n ch a t n d ng đ ệ Có nh ng câu chuy n c a riêng chúng ta, và có nh ng câu chuy n c a các nhân viên và khách hàng.
ờ ữ ừ quên đi s c m nh t ứ ủ ệ ề ậ ạ ừ ệ ạ ố ạ nh ng kinh nghi m c a ng ằ ườ ự ấ ặ ấ ạ ạ ơ ứ ệ ả ạ ả ắ ồ ưở ế ộ ắ ự ệ ở ộ ị ề ệ ả ậ ậ ộ i khác. Đi u này th m chí còn Đ ng bao gi hi u qu h n khi b n mu n t o ra đi m nh n b ng cách t o d ng, ho c nh n m nh vào ng ườ i ể ả ơ khác h n là b n thân b n. Hãy nghĩ v các câu chuy n kh i ngu n c m h ng và l ng nghe ề ơ chúng hàng ngày n u chúng ta ch u khó l ng nghe và quan sát. Đó là m t ý t ể ng - và có th m r ng thành m t câu chuy n v các s ki n và hoàn c nh, con v t, thiên nhiên, và th m chí khôi hài, ng ngôn... ụ
Hãy t o thói quen đó - và tr thành ng ạ ở ườ ể i k chuy n vĩ đ i. ệ ạ
ấ ủ
ễ
ạ
sai l m l n nh t c a lãnh đ o khi di n thuy t ế ầ ớ (ph n 2) ầ
ộ ạ h u h t các bài phát bi u c a lãnh đ o ủ ầ ắ ớ ấ i) là s c ng nh c t ườ ị ứ ự ở ỉ giao ti p, ông có th đã tr thành T ng th ng. M t trong nh ng v n đ hàng đ u có th th y ề ữ (và c a m i ng ọ ủ ự ứ cao c p th ườ ấ h n và bi u c m h n trong khi ể ể ấ ở ầ i m c "đ c ng ờ ả ng b ch trích là Al Gore - c u Phó T ng th ng M . N u nh ông c i m ổ ể ả ể i". M t trong nh ng lãnh đ o ạ ữ ở ư ố ộ ỹ ế ổ ế ườ ố ở ơ ơ ế
L i th ba: Quá c ng nh c ứ ứ ỗ ắ
ộ ạ ấ ườ ụ ả i sao các lãnh đ o l
ọ ẳ ợ ự ệ ố ng xuyên m t lãnh đ o đ t c hai tay Chúng ta nhìn th y th ặ ả vào b c (cho r nh n ) m i khi ph i phát bi u. Đi u này không ể ả ỗ ợ ề t chút nào. Tr t ư c nh t, t i đ t tay nh ấ ạ ạ ạ ặ ướ ố v y (ho c có v làm nh v y)? H là nhà lãnh đ o, và h ọ ọ ư ậ ẻ ặ ậ ạ i sao h ng h p. V y, t không nên căng th ng trong m i tr ọ ườ ạ ậ t tình và s sôi n i v thông không th hi n s c s ng, nhi ổ ề ứ ể ệ đi p c a h ? ọ ủ ệ
ố ế ứ ườ ấ ư ể ả ễ ướ ể i m t đi ấ ề nhiên và di n c m vào th i đi m quan tr ng nh t - khi ọ ờ i. H nh n ấ c hàng trăm hay hàng ngàn ng ọ ườ ẽ i s ườ ọ ế ạ ộ Vi c giao ti p luôn có s c s ng, nh ng quá nhi u ng ệ s t ự ự mà phát bi u tr m nh vào n i dung, và nghĩ r ng: "N u tôi nói m i ng nghe". V n đ không ph i nh v y. ằ ư ậ ề ấ ả
ự
ố
ườ i
ỹ ệ
ị
ỉ
Al Gore - c u Phó T ng th ng M - ng ổ v n b ch trích vì cách nói chuy n c ng ứ ẫ nh c.ắ
ư ộ ườ ẽ ạ ưở ọ ữ ọ ữ ế Theo nghiên c u c a Giáo s Albert Mehrabian, khi b n đ a ư ủ ứ ng vào ra m t thông đi p đ y mâu thu n, m i ng ẫ ầ ệ nh ng gì h nhìn th y và nghe đ ề c, ch không đ t nhi u ứ ấ ế ữ i s tin t ặ ậ ượ ề ệ ni m tin vào nh ng gì b n nói. Nh ng nghiên c u và kinh nghi m đ u đi đ n k t lu n: hãy bày ứ ề s nhi t ỏ ự ạ t tình c a b n! ủ ệ ạ
V n đ chính y u trong cách hành x c a lãnh đ o khi phát bi u đó là h không: ử ủ ề ế ể ấ ạ ọ
ỉ - Di chuy nể - C chử - C iườ
C n ph i làm gì: ả ầ
c tiên là ph i h c ư ộ ế ố ố ộ ư ộ ậ ề ộ ọ ư ộ ậ ủ ề ể ạ ộ ạ ậ ẵ ộ ề ả ề ặ ố ạ ướ ể ề ế ề ấ ứ ỏ i m t v trí duy nh t. i" ra t ả ọ (cũng gi ng nh m t v n đ ng viên đi n kinh). N u nh m t lãnh đ o có Tr ạ ướ v trí th nghĩ gi ng nh m t v n đ ng viên đi n kinh, h có th t o ra m t thói quen là "luôn ở ị ể ể s n sàng". Đôi chân c a b n, cũng gi ng nh c a v n đ ng viên đi n kinh, luôn s n sàng đ di ư ủ ẵ chuy n. N u b n ti n v phía tr c, c v m t th ch t và tâm lý. c, b n mu n ti n v phía tr ế ế ể ố ạ Sau đó, b n có th r i kh i cái b c mà b n đang đ ng, và di chuy n xung quanh căn phòng. ể ờ ạ M t cách hoàn toàn t ự ể nhiên. Đ ng có đ ng "đóng đinh" và "đ ng ườ ướ ụ ừ ộ ị ạ ứ ấ ạ ờ ộ
ch , chúng ta có xu h ể ỉ ể ộ ự ỗ ẳ ng có các c ch bi u l ướ ử ừ ệ . V n đ ề ở ấ ả ấ ể ự ử ỉ tr nên hài lòng v i b n khi b n bi u l ở ạ tin và ể ộ ự ự ớ ạ ả ở ả ạ s căng Hãy đ đôi tay làm vi c th ng và chúng ta c m th y tho i mái v i các c ch đó. Đ ng đ s tho i mái đó c a b n tr ủ ớ ả thành ch d n, hãy giúp cho khán thính gi s t ch c ch n trong các c ch . ỉ ẫ ắ ử ắ ỉ
T a sáng . Hãy nhìn vào n c i - nó có s c nh h ng to l n không kém gì hàng tri u USD. ỏ ụ ườ ứ ả ưở ệ ớ
ả ự . Chúng ta ph i nhìn th y b n thân mình đ bi ấ ự ấ ư ế ả ấ ả i n i dung c a bài di n văn, nh ng ch có vài ng t đ ể ế ượ ạ ể ỉ ườ ủ ư ẩ ớ ạ ộ ề ặ ử ề ố ộ ỉ ệ c th c s thì chúng ta xu t hi n T ghi hình ự trong b d ng nh th nào, và nhìn th y c nh ng đi m m nh cũng nh đi m y u. Các lãnh ế ư ể ữ ộ ạ ễ đ o th i "sáng su t" m i di n ễ ố ườ ạ ọ ầ t p các k năng v m t c ch . Gi ng nh các v n đ ng viên đi n kinh chuyên nghi p, h c n ư ậ ệ ồ t là các video ph n h i. ph i luy n t p liên t c và liên t c, có s h ả ự ướ ụ ng nh m l ỹ ệ ậ ng d n và ph n h i. Đ c bi ả ậ ẫ ụ ệ ặ ả ồ
Hãy quan sát các thay đ i trong c ch . ử ổ ỉ
L i th t : Lãnh đ o không th ng xuyên sáng t o ứ ư ỗ ạ ườ ạ
ề ấ ả ề ấ ơ ậ ộ ườ ủ ộ ư ọ ạ ộ ự ứ ể ệ
ỉ ạ ạ ng c a s sáng t o trong t ổ ộ ầ ủ ườ ủ ự ứ ạ ọ ọ i đ t ườ ặ T t c chúng ta đ u quá b n r n, và càng leo lên các n c thang cao h n, càng nhi u ng ậ ộ gánh n ng lên đôi vai c a chúng ta. Do đó, các lãnh đ o th ng xuyên b n r n - nh ng đó là cu c s ng, và không có lý do gì đ không th c hi n m t trong các ch c năng quan tr ng nh t ấ c a h - là t o ra truy n thông. Lãnh đ o không ch t o ra m t t m nhìn và văn hóa, mà còn ề ạ ủ ể ch c c a h . (Bài h c này cũng có th khuy n khích m t môi tr áp d ng cho t ộ t c chúng ta). ấ ả ặ ố ọ ế ụ
ấ ề ố Các lãnh đ o b m c vào cách nghĩ hàn lâm truy n th ng, t ị ắ ề ạ ố i gây duy phân tích và ườ ọ ư ế ị ự ệ ụ ứ ệ V n đ s 1: theo tuy n. Các con s và s ki n, s c ép tài chính, các nhi m v và quy t đ nh, m i ng s c ép v các quy t đ nh. ứ ố ế ị ế ề
Gi ả i pháp cho v n đ s 1: ấ ề ố
ướ ủ ề ạ ấ ư ượ ỏ ng h c, và đi u đó không th đ t ra kh i vùng "d ch u" c a b n - t ễ c d y v "công não" t ạ ị ề ượ "công não" tr ự i tr ạ ườ c các v n đ . Không ể ủ ề ọ M r ng t duy v ở ộ may thay, chúng ta hi m khi đ ế cho công vi c sau này. ệ
D i đây là 3 nguyên t c c a vi c "công não" ắ ướ ủ ệ
- S l ng không ph i là ch t l ng ố ượ ấ ượ ả
- Đ t ra m t gi 3-5 phút đ "ép" đ u óc sáng t o th t nhanh chóng ặ ộ ớ ạ i h n th i gian t ờ ừ ể ạ ầ ậ
- Không biên t p tr c - hãy đ cho các ý t ng "t n công" l n nhau ậ ướ ể ưở ấ ẫ
ạ ề ả ậ ạ ậ ữ ể ặ ng mà b n s không bao gi ẽ ộ ề ờ ố ưở ạ ộ ờ ắ ệ ủ ủ ả ượ ừ ủ ữ ả Th t là kinh ng c khi mà b n có th đ t ra v n đ th o lu n trong m t th i gian ng n, và có ấ nghĩ ra theo m t cách truy n th ng c a vi c "sáng nh ng ý t t o". "Công não" cũng ngăn ng a đ ệ ạ c các rào c n c a nh ng th ký (và rào c n c a vi c t o ư ạ ra thông đi p). ệ
V n đ s 2: ề ố ấ
t nên. Đi m then ch t ố ở ữ ế ạ đây chính i khác vi ườ ủ t c chúng ta) ph i t o ra các "đi m nh n" khi kh i d y s say mê c a chúng ấ ể ấ ả ể ơ ậ ả ạ ự ủ Các bài di n văn c a lãnh đ o luôn do nh ng ng là, lãnh đ o (và t ta n u nh chúng ta mu n tr thành đáng tin c y và hi u qu . ễ ạ ư ế ệ ậ ả ố ở
Gi ả i pháp cho v n đ s 2: ấ ề ố
Luôn t o ra các thông đi p và s d ng các ý t ử ụ ệ ạ ưở ng c a riêng b n. Hãy nghĩ t ạ ủ ớ ệ i các câu chuy n,
ố ớ ầ ữ ng. Ghi vào m t cu n s các câu chuy n c ch c. Liên t c t o ra ý t và các nguyên t c m i v SHARP(*) xung quanh nh ng th quan tr ng đ i v i t m nhìn và ắ i. quy t đ nh c a t ườ ủ ổ ớ ề ứ ụ ạ ế ị ọ ổ ứ ộ ưở ệ ố
V n đ s 3: ề ố ấ
ứ ư ạ ặ ổ ớ duy quan liêu l ẫ , các t ưở ề i) th c s di n ra. i t V i m t s ít ngo i l ạ ệ ộ ố ớ s sáng t o ra các ý t ự ạ đ ữ ượ ch c càng l n, thì t ớ c b o h b i nh ng c p d ướ ạ ơ i càng n ng n . Và bóp ngh t ẹ ề ng m i. Và quá nhi u lãnh đ o đang d n d t c m t b máy quan liêu, ắ ả ộ ộ ự ấ ạ i n i mà công vi c (và kh năng t n t ệ ồ ạ ự ễ ộ ở ả ả
Gi ả i pháp cho v n đ s 3: ấ ề ố
i sáng t o liên t c. D i đây là g i ý v ự ệ ạ ạ ộ ọ ườ ướ ụ ạ ợ ề Ch đ o nhi m v sáng t o. T o đ ng l c cho m i ng ụ m t s cách th c: ỉ ạ ộ ố ứ
- Gi m b t các cu c h p không c n thi ộ ả ầ ọ ớ t ế
- Ch tr ng "công não" trong các cu c h p th ng xuyên ủ ươ ộ ọ ườ
ng bên ngoài - Có các cu c h p b t th ộ ấ ọ ườ ở
i cho câu h i: "đó có ph i là cái t t nh t mà chúng ta có th ộ ế ớ ả ờ ả ỏ ố ấ ể - T o ra m t n p nghĩ m i khi tr l ạ làm?"
- Sáng t o theo m u hình, ch không ph i là quan liêu ứ ẫ ả ạ
ớ ề ấ ủ i đó là, Jobs luôn là ng ườ ề ầ ể ươ ề ậ ớ ớ i Steve Jobs(*) - nhà truy n thông xu t s c nh t c a năm 2005 vì nhi u lý do, ề ấ ắ i truy n c m h ng ứ ả ả
ư i tìm ki m gi ế ệ ạ ế ấ ọ ơ ố ế ọ
ễ
Chúng ta nghĩ t nh ng m t đi u khác mà chúng ta không đ c p t ộ ề ư i khác đ v cho ng n lên các t m cao m i trong sáng t o khi nói: "Đây là phiên b n cu i cùng ườ ố ạ c a b n?". Đi u đó không có nghĩa là anh ta s d dàng h n trong vi c xem xét các v n đ , ề ẽ ễ ấ ề ạ ủ ơ nh ng nó s khi n cho m i ng ầ t nh t và đ y i pháp m i h n, sáng t o h n, t ẽ ườ ả ớ ơ i cho anh ta. Bài h c là sáng ki n tr c khi h mang t đó. ớ ọ ướ ở ế 5 sai l m l n nh t c a lãnh đ o khi di n thuy t ạ ấ ủ ầ ớ (ph n cu i) ố
ầ
ấ ấ ắ ố ọ ạ ủ ề ạ ộ ọ ụ ọ ả Lãnh đ o xu t s c nh t luôn "s ng" và "th " v i t m ở ớ ầ ố nhìn c a h . Có quá nhi u lãnh đ o nghĩ r ng "Tuyên b ằ i m t trang gi y và các nhân t m nhìn" trang tr ng dài t ấ ớ ầ viên có nghĩa v h c thu c lòng chúng. Không ph i nh ư ộ v y!ậ
ng xuyên truy n thông ạ ườ ề L i th năm: Lãnh đ o không th ứ v t m nhìn ỗ ề ầ
ấ ầ ủ ề ấ ộ ệ ế ụ ề ệ ạ ầ ề ề ể ư ạ Công vi c đ u tiên c a b t kỳ m t lãnh đ o v v n đ này, đó là ti p t c truy n thông v t m nhìn - t m nhìn (nhi m v , ụ ề ầ ch c. Đi u này là hi n nhiên đ i m c đích, m c tiêu) c a t ố ứ ủ ổ ụ ụ ệ ạ i i thích cho vi c t v i lãnh đ o, nh ng v n có m t s lý do gi ả ộ ố ẫ ớ i này. i có quá nhi u lãnh đ o m c ph i l sao l ả ỗ ắ ề ạ ạ
1. H có s "cách ly" v m t tinh th n ề ặ ự ọ ầ
i th 4, chúng ta nói v t ỗ duy quan liêu làm thui ch t s sáng t o. Trong cùng môi ộ ự ề ư ạ t" t ề ầ duy v t m ả ớ Trong l gi a các nhà qu n lý và khách hàng có th "d p t tr ườ nhìn c a nhà lãnh đ o n u nh lãnh đ o không n l c ngăn ch n đi u này. ỗ ự ạ ứ ng đó, các l p ng ạ i ườ ở ữ ư ế ể ậ ắ ư ề ủ ặ
Đi u c n làm: ầ ề
- Cô đ ng t m nhìn vào trong m t câu. Đó là đi u c t lõi c a t ủ ổ ề ầ ố ộ ọ ch c ứ
i trong ế ớ ẽ ấ ấ - Starbucks: "Starbucks s là nhà cung c p hàng đ u lo i cafe nguyên ch t trên th gi khi v n duy trì đ ầ c các nguyên t c không khoan nh ạ ng khi chúng ta phát tri n". ượ ượ ể ắ ẫ
- Henry Ford: "Chúng tôi s t o nên m t chi c ô tô cho đám đông r ng l n". ộ ẽ ạ ế ộ ớ
ự ệ ể ạ ộ ể i". - Hãng phim ho t hình Pixar: "Đ k các câu chuy n. Đ làm nên nh ng b phim chân th c. Đ ữ ể ể làm nên b phim truy n hoàn toàn b ng ho t hình đ u tiên trên th gi ế ớ ệ ằ ạ ầ ộ
ờ ỉ ơ lo l ng vì vi c có c t m nhìn, s m nh, m c tiêu và m c đích... M i vi c ch đ n ọ ệ ứ ệ ả ầ ụ ụ ắ Đ ng bao gi gi n là truy n thông v nh ng gì là b n ch t. ề ề ệ ữ ừ ả ấ ả
i sáng l p nên Nhà th Willow Creek ậ ườ ờ ộ ờ ớ ươ ữ ẫ ệ ộ ớ ơ ả ạ ạ ố i phân bi ộ ả ườ ạ - m t trong nh ng nhà th r ng l n nh t ấ ộ ờ ng v i Hi p h i Willow, n i mà các giáo viên d n d t hàng trăm nhà th ắ ươ t cu n sách vĩ đ i "Lãnh đ o dũng c m". Trong cu n sách này, ông không đ ng ý ồ ộ ả t gi a m t b n tuyên b v "t m nhìn", m t b n ườ i ố ề ầ ề ữ ụ ọ t và nh , đó là đi u "c t y u". Bill Hybels là ng ng đ c a M cũng t ỹ ủ khác. Ông vi ố ế v i các c v n lãnh đ o - nh ng ng ệ ố ấ ớ tuyên b v "s m nh", và m t b n tuyên b v "m c đích". Theo Hybels, đi u mà m i ng ố ề c n ph i bi ầ ố ề ứ ệ ớ ả ữ ộ ả ề ố ế ế
- Truy n thông v đi u "c t y u" đó không ng ng. ố ế ề ề ừ ề
ộ ớ ệ ế ầ ả ụ ẩ ề i loài v t, các tin t c m i... Sau đó, truy n ự ệ ứ ớ ế ậ ng và t ễ t nhiên là trong các bài di n ổ ọ ữ ấ ị ứ ủ ệ ề ế ậ ọ - Hãy nghĩ theo m t cách hoàn toàn m i. Hãy tìm ki m các câu chuy n ph n ánh t m nhìn thông qua chính các khác hàng, nhân viên và xa h n n a. Tìm ki m các phép n d và các câu ữ ơ chuy n trong s ki n hàng ngày, thiên nhiên, th gi ế ớ ệ i h i tr i t m nhìn trong các bu i h p, b a ăn, t đ t l ạ ạ ầ ạ ộ ườ thuy t trang tr ng. Hãy k câu chuy n c a b n m t cách thú v , có th t nhi u ki n th c trong ộ ạ ể ế đó.
2. H có s "cách ly" v m t không gian ề ặ ự ọ
ch c l n, các lãnh đ o đ c bi ứ ớ ệ ấ ạ ố ổ Trong các t ề ặ h n b t nhân viên. Và t m nhìn là đi u then ch t cho c hai - v y ph i làm gì? ớ t khó khăn khi mu n nhìn th y nhi u khách hàng ả ề ậ ả ầ ố ơ
Đi u c n làm: ầ ề
ẫ ắ ằ ệ ể ằ ỏ ờ ả ọ ủ - D n d t b ng vi c tìm hi u xung quanh. Hãy r i kh i đó. Tom Peters coi "qu n lý b ng cách tìm hi u xung quanh" nh là n n t ng c a kh năng lãnh đ o và tài năng, và g i đó là "công ề ả ả ngh c a s rõ ràng", nh ng r t ít lãnh đ o th c s làm đi u này. ự ấ ể ệ ủ ư ư ạ ề ự ự ạ
ủ ắ i - và b n không th làm đ t c m i ng ượ c - Jack Welch - CEO c a General Electric - nói r ng các công ty giành chi n th ng "lôi kéo" đ c đi u đó n u b n dành s tham gia đ y đ c a t ế ự ủ ủ ấ ả ọ ế ề ằ ạ ườ ượ ể ầ ạ
h u h t th i gian c a mình t ủ ế ầ ờ ạ i các cu c h p c a ban qu n tr , ho c dán m t vào máy tính. ị ủ ả ặ ắ ộ ọ
- S d ng các ph ng ti n truy n thông khác ử ụ ươ ệ ề
ề ầ ấ ặ ậ ẫ ặ ạ ề ữ ủ ạ ả ầ c âm gi ng và n t ờ ng nghe nhìn, nh ng nó có th h u d ng, và nó không t n nhi u th i ặ ỗ ấ ượ ạ ể ữ ủ ể ố ư ụ ề ọ - S d ng email: Đ t các câu nói "h p d n", ho c th m chí câu nói v t m nhìn c a b n vào ử ụ cu i email, g n ch ch ký c a b n. M c dù email là d ng văn b n, và không th truy n đ t ạ ố đ ượ gian.
ệ ả ờ ề ấ ả ị ạ ấ ạ ề t tình, s c s ng, ứ ệ ấ ằ i (s nhi ự ầ ạ ớ ằ ề ả ẽ ạ ể ệ ớ ặ - Suy nghĩ v t t c kho ng th i gian mà chúng ta dành ra cho vi c nghe đi n tho i - Hãy đ t t m nhìn vào v trí cao nh t trong đ u b n và b n s ng c nhiên khi th y r ng có r t nhi u c ơ ầ ạ ấ i nó. Và nh r ng, đi n tho i có th truy n t h i n y ra có liên quan t ố ệ ộ ả s sôi n i) còn h n email r t nhi u. ơ ự ề ấ ổ
3. Không có t m nhìn ầ
i đang làm vi c v t m nhìn c a t ườ ủ ổ i là không ọ i câu h i. Luôn có m t t m nhìn - ch c h , nhi u ng ứ ể ả ờ i s tr l ườ ẽ ả ờ ộ ầ ề ỏ Th h i m i ng bi nh ng nó c n đ c l p ráp v i nhau. ạ c nghĩ t ử ỏ ệ t. Và nhi u lãnh đ o cũng không n m chính xác đ tr l ế i và đ ư ề ầ ắ ượ ắ ọ ề ầ ượ ớ ớ
Đi u c n làm: ầ ề
t, công vi c c a b n s ự ệ t. N u t m nhìn c a b n không có s khác bi ạ ế ầ ủ ự ệ ủ ệ ạ ẽ - Hãy nhìn vào s khác bi không th kéo dài. ể
ộ ầ ữ ớ ố ậ ư ộ ầ ơ i ích hay nét đ c tr ng, vi mô hay vĩ mô, đ a ự ỏ ư ợ ị ng, luôn ươ ả ố t, nh ng th m chí m t t m nhìn nh cũng còn h n là không có - ặ ng... Luôn có m t th gì đó, và v m t lý t ứ ấ ượ ề ặ ưở ộ - Nh ng t m nhìn r ng l n là t cho dù là d a trên khách hàng hay nhân viên, l ph có cái gì đó hài hòa v i nó. ng hay qu c gia, giá c hay ch t l ớ
i M , tôi thích ườ ộ ỹ ữ t c ng ư ấ ả ữ ớ ề ự ả ứ ậ ố ừ ộ ồ ng s t xa v n d m - và c nh ng b y gia súc l n n a - các nhà máy th t to, ấ ậ ữ ữ ữ ầ ắ ạ ặ ậ ớ Teddy Roosevelt đã nói v s vĩ đ i mang tính dân t c: "Gi ng nh t ạ nh ng th th t to l n, các th o nguyên bao la, nh ng khu r ng r ng l n, nh ng cánh đ ng lúa mì b t t n, con đ ả các tàu th y cao l n, và nhi u th khác n a". ớ ườ ớ ủ ứ ữ ề
t tình là đ ng c hành đ ng - S nhi ự ệ ộ ơ ộ
ạ ủ ệ ậ ằ ườ i Thomas John Watson, Sr. là ng do chính s chuy n đ i ý t t tình". i sáng l p nên IBM nói r ng: "Tài ngh vĩ đ i c a con ng ườ ng v nhi ề ưở ự ể ệ ổ
ướ ầ ộ ố ầ ề ạ ạ ặ ế ộ ơ ằ ủ ủ ủ ạ ậ ả D i đây là m t s t m nhìn nh m khuy n khích b n t o nên t m nhìn cho riêng mình. Xét cho cùng, chúng ta đ u là lãnh đ o c a m t n i nào đó, ho c c a ai đó, th m chí là c a b n thân chúng ta:
ổ ả ế ầ ề ọ ở ng đ u v i trí tu và l ế ề ệ ủ ộ ươ ứ ề ệ ệ ằ ầ ớ ủ ộ ồ ữ ng, t m nhìn, và s can đ m. Nh ng "N u chúng ta quy t theo đu i, chúng ta ph i có các ý t ự ả ế ưở c t o nên b i các y ban. T t c m i đi u quan tr ng trong đ i s ng trí đi u này hi m khi đ ấ ả ọ ờ ố ượ ạ tu và đ o đ c đ u b t đ u b ng vi c m t cá nhân t ủ ng tâm c a đ ự ươ ắ ầ ạ riêng anh ta khi ng i trong m t căn phòng c a anh ta". Arthur M. Schlesinger, Jr.
ưở "M t t m nhìn không ph là m t t m nhìn tr khi nó nói "có" v i các ý t ừ nh ng th khác, truy n c m h ng cho m i ng i và là lý do đ b ớ ể ướ ộ ầ ữ ộ ầ ứ ng, và nói "không" v i ớ ng vào c ra kh i chi c gi ỏ ả ả ườ ườ ứ ề ế ọ
ổ ệ bu i sáng và b t tay vào làm vi c". ắ Gifford Pinchot
ề ể ổ ủ ệ ạ ả ầ ạ ạ ộ ố ừ ậ ộ ế "Đi u vô cùng c t lõi c a vi c lãnh đ o là b n ph i có t m nhìn. B n không th th i m t chi c kèn trumpet m t cách ng p ng ng". Theodore Hesburgh
ớ ạ ừ ệ ể ạ c đi u gì, b n có th làm đ ng ra s th t là b n có th làm ng 100%" ượ i h n. Ch ng nào trí tu có th m ng t ề ể ườ c đi u đó - mi n là b n th c s tin t ạ ễ ự ậ ưở ượ ự ượ ự ể "Trí tu đ u có gi ệ ề đ ạ ề Arnold Schwarzenegger
ặ ấ ạ ặ "Nhìn lên các vì sao, và đôi chân b n đ t trên m t đ t" Theodore Roosevelt
i vi c b n bi t bao nhiêu, cho t i khi h bi t b n quan tâm nhi u t ớ ệ ạ ế ớ ọ ế ạ ề ớ ứ i m c
"Không ai quan tâm t nào". Theodore Roosevelt
t v s khác nhau gi a m t lãnh đ o và m t ông ch . Lãnh đ o là ng ạ ủ ạ ộ ộ ườ i ườ ng, ông ch là ng ữ i đi u khi n". i mu n bi ế ề ự ố ườ ủ ề ể "M i ng ọ d n đ ườ ẫ Theodore Roosevelt
i M c a tôi, đ ng h i đ t n ậ ữ ỏ ấ ướ ừ c có th làm gì cho b n, mà hãy h i b n có ạ ỏ ạ ể ỹ ủ c mình". ể "Vì v y, nh ng ng ườ th làm gì cho đ t n ấ ướ John F. Kennedy
ướ ằ ỷ ệ ạ ượ ụ c m c i lên m t trăng và đ a anh ta tr v trái đ t an toàn". ấ ướ ư ậ ư ườ ặ ộ c này nên cam k t vào vi c đ t đ ế ấ ở ề c khi th p k này trôi qua, tôi tin r ng đ t n "Tr tiêu v vi c đ a m t ng ề ệ John F. Kennedy
