I. TÊN SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM: “Một số biện pháp dạy tốt hoạt động tạo hình
cho trẻ 3-4 tuổi” tại lớp Mầm 1, trường Mầm non 3, năm học 2021-2022”
II. LÍ DO CHỌN SKKN VÀ MÔ TẢ SKKN:
1- Lý do chọn đề tài:
Hoạt động tạo hình một trong những phương tiện tích cực để phát triển trẻ các
khả năng trí tuệ như: óc quan sát, trí nhớ,duy, tưởng tượng, trong quá trình ghi nhận các
đối tượng đòi hỏi trẻ các thao tác trí tuệ như phân tích, đối chiếu, so sánh, tổng hợp, khái
quát, cụ thể hóa. Chính nhờ hoạt động tạo hình vốn hiểu biết của trẻ về thế giới xung
quanh luôn được tăng lên ngày càng giàu có về chất và lượng.
Đối với trẻ 3-4 tuổi, hoạt động tạo hình giúp trẻ lĩnh hội được những kinh nghiệm xã
hội, kinh nghiệm sáng tạo nghệ thuật giúp trẻ hình thành và nâng cao dần năng lực sáng tạo
và thẩm mỹ vốn có của mình, uốn nắn được những thị yếu cho đúng hưng. Đây cũng là lứa
tuổi trẻ ham hiểu biết nhu cầu lớn trong việc nhận thức khám phá thế giới xung quanh,
yêu cái đẹp, sáng tạo cái đẹp.
Ở trường mầm non hoạt động tạo hình giữ vị trí quan trọng trong các hoạt động nhằm
góp phần giáo dục thẩm hình thành nhân cách cho trẻ. Để trẻ học tốt hoạt động tạo
hình cần tạo môi trường nghệ thuật cho trẻ hoạt động, tích hợp trò chơi trong hoạt động tạo
hình, đồng thời lồng ghép các hoạt động khác vào hoạt động tạo hình bên cạnh đó cần đưa
ứng dụng công nghệ thông tin vào hoạt động tạo hình, việc đầu tư trang thiết bị, đồ dùng, đồ
chơi phục vụ hoạt động tạo hình là một việc không thể thiếu để trẻ hoạt động tạo hình tốt.
Thông qua hoạt động tạo hình giúp trẻ phát triển các chức năng tâm như khả năng
tri giác các sự vật hiện tượng xung quanh, từ đó buộc trẻ phải duy quá trình đó làm
phát triển óc tưởng tượng sáng tạo, ham muốn tạo ra cái đẹp. Đây yếu tố cần thiết góp
phần giúp trẻ phát triển toàn diện nhân cách, nên tôi đã mạnh dạn chọn đề tài “Một số biện
pháp dạy tốt hoạt động tạo hình cho trẻ 3-4 tuổi” tại lớp Mầm 1, trường Mầm non 3, năm
học 2021-2022”
2- Mô tả nội dung:
2.1 Khảo sát thực trạng của lớp:
Năm học 2021-2022, tôi được phân công dạy lp Mầm 1, tổng số là 31 trẻ. Trẻ đã học
qua Nhà trẻ 19 trẻ, chiếm tỷ lệ 61,29%; chưa được học 12 trẻ, chiếm tỷ l 42,86%.
Nhiều trẻ đến lớp còn khóc nhè, trẻ chưa biết hát nhiều, nói chưa trọn câu. Hầu như trẻ
chưa thích học môn âm nhạc nhiều. Vào những ngày đầu năm học tôi hay hát cho trẻ
nghe, rồi tập trẻ hát những bài ngắn, mau thuộc. Tôi nhận thấy nhiều trẻ rất thích nghe tôi
hát và bắt đầu ham thích đến lớp. Tôi tiếp tục nghiên cứu, tìm tòi học hỏi vốn kinh nghiệm:
Làm thế nào để trẻ thích tìm hiểu về âm nhạc và hứng thú tham gia vào các hoạt động có âm
nhạc và tôi đã trực tiếp áp dụng vào lớp mình.
Vào đầu năm học tôi tiến hành một cuộc khảo sát về kỹ năng tạo hình của trẻ, tôi thu
được các kết quả sau:
STT Nội dung khảo sát
Kết quả
Số lượng đạt Tỷ lệ (%)
1Trẻ biết cách chọn màu tô 16/31 51,61
1
2 Trẻ biết sắp xếp bố cục tranh màu hài hòa
hợp lý
15/31 48,38
3 Trẻ có sản phẩm đẹp, sáng tạo 16/31 51,61
4 Trẻ tự tin, hứng thú trong hoạt động tạo hình 20/31 64,51
2.2. Nguyên nhân thực trạng:
Thuận lợi:
Nhận được sự quan tâm, giúp đỡ từ Ban giám hiệu nhà trường khi thực hiện đề tài
này, tạo điều kiện giúp đỡ giáo viên về chuyên môn, cơ sở vật chất,…
Nhà trường đã phân lớp theo đúng độ tuổi lên tạo điều kiện thuận lợi cho các giáo
viên đứng lớp trong quá trình giảng dạy.
Giáo viên có chuyên môn nghiệp vụ, yêu trẻ, nhiệt tình với công tác, có kinh nghiệm
chăm sóc, giảng dạy là điều kiện thuận lợi cho các trẻ trong lớp được học và chơi tốt.
Khó khăn:
Do trẻ còn quá nhỏ, mới chuyển từ nhà trẻ lên nên còn hay khóc nhè, một số trẻ lại
chưa từng đi học nhà trẻ nên chưa quen với nề nếp của trường lớp.
Đa số phụ huynh nghĩ đi học ntrẻ hay mẫu giáo thì công việc chăm sóc chính
nên chưa quan tâm nhiều đến việc học của trẻ, vì vậy gây nhiều khó khăn cho giáo viên.
Một số trẻ quá hiếu động vì vậy trẻ ít tập trung trong giờ học.
Do dịch bnh nên Phụ huynh đưa trẻ đến trường còn lo ngại, trẻ đến lớp không
thường xuyên nên kết quả học tập chưa cao.
3. Đề ra biện pháp:
Từ thuận lợi khó khăn trên , nhằm giúp trẻ thể học tốt hoạt động tạo hình bản
thân tôi luôn trăn trở, tìm tòi, nghiên cứu và thực hiện đã lựa chọn đề tài “Một số biện pháp
dạy tốt hoạt động tạo hình cho trẻ 3-4 tuổi” tại lớp Mầm 1, trường Mầm non 3, năm học
2021-2022” gồm các biện pháp cụ thể như sau:
Phôoi kêot hơpp cuqng đôqng nghiêpp xây dựng caoc hoapt đôpng vaq quay clip, tạo nhóm zalo
của lớp.
Tạo môi trường nghệ thuật cho trẻ hoạt động.
Lồng ghép các hoạt động khác vào hoạt động tạo hình.
Rèn luyện kỹ năng tạo hình cho trẻ.
Sử dụng các học liệu, phế liệu dạy trẻ làm đồ chơi.
Phối hợp với phụ huynh để nâng cao thẩm mỹ cho trẻ.
4. Xác định kết quả cần đạt:
Qua việc khảo sát đầu năm tôi đã đặt ra kết quả cần đạt được như sau:
Trẻ biết cách chọn màu tô 29/31 trẻ, đạt 93%.
Trẻ biết sắp xếp bố cục tranh màu i hòa hợp 28/31 trẻ, đạt 90%Trẻ sản
phẩm đẹp, sáng tạo 28/31 trẻ, đạt 90%.
2
Trẻ tự tin, hứng thú trong hoạt động tạo hình 30/31 trẻ, đạt 96%.
III. CÁC BIỆN PHÁP THỰC HIỆN:
Biện pháp 1: PhôSi kêSt hơUp cuVng đôVng nghiêUp xây dựng caSc hoaUt đôUng vaV quay
clip, tạo nhóm zalo của lớp
Trước tình hình diễn biến phức tạp của dịch Covid -19, thời gian đầu năm học, trẻ
trường Mầm non chưa thể đến trường không tham gia học trực tuyến như các cấp học
khác. Do đó, để hỗ trợ trẻ được những kiến thức, kỹ năng cần thiết, Ban giám hiệu đã
tiến hành chọn, phân công giáo viên thực hiện quay các bài giảng, các video clip ngắn gọn,
gần gũi với những hình ảnh sinh động, đa dạng sắc màu, phù hợp với từng độ tuổi, chẳng
hạn như những câu chuyện, bài hát, bài thơ với những nội dung vô cùng bổ ích, thú vị nhằm
thu hút trẻ vừa học, vừa chơi tại nhà và góp phần phát triển ngôn ngữ tốt hơn.
Bên cạnh đó, do đã danh sách trẻ, số điện thoại của phụ huynh, nên tôi đã tạo
nhóm trên Zalo để gửi các video này cho các phụ huynh hỗ trợ giúp trẻ thực hiện tương
tác lại với giáo viên.
Với hình thức này, tôi c đồng nghiệp trong Khối Mầm đã xây dựng hoàn
thành nhiều video hướng dẫn chăm sóc, giáo dục trẻ tại nhà rất hữu ích, được nhiều phụ
huynh đánh giá cao. Nhất các tiết dạy về hoạt động Tạo hình, hình ảnh đẹp bắt mắt,
thu hút trẻ. sản phẩm do các giáo viên của Khối Mầm tự quay, tự ghép nhạc nhưng
qua theo dõi, các video này có nội dung rất phong phú, dễ hiểu. Không chỉ có giáo viên xuất
hiện trong clip để tạo sự thân thuộc song song với lời hướng dẫn của giáo viên còn
những hình ảnh sinh động minh họa cho lời hướng dẫn nên rất dễ làm theo, rất phù hợp với
trẻ em.
Ví dụ: Sau khi quay clip “Tô màu ngôi nhà của bé” vào nhóm zalo của lớp tôi, trẻ đã
xem clip tương tác lại với Giáo viên. Trẻ đã thực hành theo hướng dẫn, biết chọn
đúng màu để vẽ và tô hoàn thành ngôi nhà, phụ huynh đã gởi vào nhóm tương tác. Bản thân
trẻ khi nhìn thấy sản phẩm của mình và của các bạn trên nhóm rất vui và hứng thú.
Tóm lại: Thông qua các video clip như thế này, nhà trường đã chia sẻ, đồng hành với
phụ huynh học sinh trong thi gian trẻ chưa thể đến trường, đồng thời tăng cường công tác
tuyên truyền,ng dẫn các bậc phụ huynh thực hiện chế độ dinh dưỡng, tổ chức vui chơi
cho trẻ trong thời gian nghỉ phòng chống dịch Covid -19. cách học này, các cùng
thích thú khi được nhìn thấy cô giáo làm mọi việc như ở trên lớp… Qua đó, vừa gắn kết các
với trẻ, giáo viên phụ huynh, vừa giúp các bé có những hoạt động vô cùng bổ ích khi
ở nhà..
Biện pháp 2: Tạo môi trường nghệ thuật cho trẻ hoạt động tạo hình
Trẻ nhỏ “Học chơi, chơi học”, thế để trẻ phát huy tính tích cực cũng như
khả năng sáng tạo, tôi đã tạo điều kiện để trẻ thường xuyên tiếp xúc với môi trường xung
quanh để từng bước cung cấp các biểu tượng phong p về đối tượng cho trẻ tự khám phá
bằng cách huy động sự tham gia của các giác quan.
Việc trước hết cách trang trí lớp học mt yếu tố quan trọng, khi bước vào một
lớp học sạch sẽ, thoáng mát, trang trí đẹp mắt sẽ thu hút sự hứng thú học tập của trẻ.
Ngoài việc cung cấp cho trẻ các kỹ năng cần thiết thì việc tạo điều kiện cho trẻ thể
hiện cảm xúc của mình cũng là rất quan trọng.Để trẻ hứng thú hơn trong hoạt động tạo hình
tôi đã chủ động khuyến khích trẻ vào việc tham gia chuẩn bị cho các hoạt động mới. Tôi
3
cho trẻ quan sát một số sản phẩm tự tạo bằng các nguyên vật liệu khác nhau, trò chuyện trẻ
về các vật liệu cần thiết, cho trẻ tư duy tìm tòi, đóng góp những vật liệu để chuẩn bị cho các
hoạt động mới.
Tóm lại: Môi trường xung quanh cũng một yếu tố tác động hàng đến trẻ vậy
việc xây dựng môi trường xung quanh lớp cần phải được quan tâm: trang trí sắp xếp lớp học
hài hòa, thường xuyên thay đổi theo chủ điểm hp, kích thích trẻ phụ huynh quan sát
tạo được sự chú ý hấp dẫn, giáo viên cần tạo mọi điều kiện cho trẻ tiếp xúc với sản phẩm
tạo hình đẹp giúp trẻ cảm nhận được vẻ đẹp của tác phẩm đó, khơi dạy cho trẻ tính mò,
sáng tạo mong muốn tạo cái đẹp.
Biện pháp 3: Lồng ghép các hoạt động khác vào hoạt động tạo hình
Để cung cấp những kiến thức cơ bản cho các hoạt động tạo hình, giáo viên phải lồng
ghép các hoạt động khác, ngoài hoạt động học tiết học vào quá trình dạy tạo hình.
3.1 Lồng ghép hoạt động học
Ví dụ: Khi dạy đề tài vẽ con cá vàng. Tôi lồng ghép hình ảnh và đặc điểm con cá vào
các hoạt động học khác nhằm củng cố kiến thức, đặc điểm, hình dáng và màu sắc của con cá
vàng giúp trẻ có thêm kiến thực để tạo hình.
Lồng ghép qua tiết thể dục trẻ hiểu thêm về con cá qua động tác bơi.
Lồng ghép qua tiết môi trường xung quanh: Trẻ nhận biết con cá.
Lồng ghép qua tiết âm nhạc “Cá vàng bơi” trẻ hiểu thêm về con cá qua i hát
vàng bơi.
Lồng ghép qua tiết thơ: Cá vàng bơi.
3.2 Lồng ghép hoạt động chơi ngoài trời
Cho trẻ quan sát các sự vật, hiện tượng trong thiên nhiên cuộc sống. Cô khuyến khích
trẻ vẽ trên cát, xếp hình bằng hột, hạt. sỏi đá, làm đồ chơi bằng lá cây.
Trong lúc quan sát môi trường thiên nhiên hay tranh ảnh nghệ thuật đẹp tôi luôn lấy
trẻ làm trung tâm tôi khuyến khích trẻ bằng những câu hỏi gợi mở cho trẻ thể hiện cái ý
muốn cảm xúc của trẻ đối với hiện tượng xung quanh.
3.3 Lồng ghép hoạt động chơi ở các góc
Cho trẻ xem tranh hoặc trẻ được tự do thể hiện việc vẽ, nặn cắt dán, xé dán, xếp hình,
…Trong giờ hoạt động góc , tôi cũng tạo điều kiện cho trẻ được tham gia thường xuyên ,
khích lệ trẻ chưa có kỹ năng tạo hình vào chơi góc nghệ thuật-tạo hình cùng bạn khác để trẻ
cùng quan tâm, giúp đỡ lẫn nhau cùng tiến bộ.
Hoạt động tạo hình ở các góc: cho trẻ xem tranh hoặc trẻ được tự do thể hiện việc vẽ,
nặn cắt dán, xé dán, xếp hình,…
3.4 Lồng ghép hoạt động theo ý thích
Tôi khuyến khích trẻ tham gia vào hoạt động tạo hình theo ý thích, qua đó cô giúp trẻ
chưa biết vẽ, nặn, dán để giúp trẻ tạo ra sản phẩm mà trẻ yêu thích.
Cô trò chuyện cùng trẻ về các hoạt động mà trẻ thích chơi.
Ví dụ: Con nhìn thấy bạn Bích Loan hôm nay có đồ chơi trong lớp gì?
4
Hôm qua được nghỉ học Bố mẹ đã cho các con đi chơi đâu? đó con thấy
đẹp không? Hãy kể cho cô và các bạn nghe nào!
tăng cường sử dụng các câu hỏi gợi mở, giúp trẻ củng cố vận dụng những kinh
nghiệm đã lĩnh hội được c hoạt động khác nhau môi trường xung quanh trẻ môi
trường cô đã cung cấp, tôi luôn khuyến khích trẻ suy nghĩ tìm cách giải quyết.
Ví dụ: Con cho cô biết con sẽ nặn thêm gì cho con cá?
Có cách nào khác để nặn con cá không?
Muốn nặn con đẹp con phải nặn thêm những chi tiết vào nữa? đồng thời thăm
dò khả năng của trẻ để trẻ mưu tả những gì trẻ sẽ làm.
Ví dụ: Con nặn thêm gì cho con Gấu?
Đồng thời dùng những câu hỏi vui, dỏm, ngôn ngữ nghệ thuật biểu cảm cùng với
cử chỉ điệu bộ nét mặt đã tạo cho trẻ hứng thu say mê sáng tạo.
Ví dụ: Con nhìn xem con Gấu của bạn Hải Nam có vòng cổ đẹp không?
Để trẻ tích cực sáng tạo trong giờ hoạt động tạo hình trong các tiết vẽ theo ý thích,
tiết vẽ theo đề tài, tiết vẽ theo đề tài tôi không bao giờ vẽ mẫu.
3.5 Lồng ghép mọi lúc mọi nơi
Mọi lúc mọi nơi cũng cần cho trẻ làm quen với âm nhạc. Vào buổi sáng giờ đón trẻ tôi
cho trẻ nghe nhạc những i trong ngoài chương trình phù hợp với lứa tuổi Mẫu giáo.
Trẻ được nghe nhiều lần sẽ cảm nhận được giai điệu của bài hát. Thích nghe hát và hát được
như bạn. Hoạt động ngoài trời cũng cần cho trẻ làm quen với âm nhạc; hát những bài có nội
dung theo đề tài hoặc giáo dục cho trẻ thông qua đề tài.
ng trẻ t chuyện v i hát, giải thích cho trẻ về nội dung lời ca, âm nhạc nhận thấy
tr thích hẳn lên, vui thú, làm cho hoạt động tm nhẹ nhàng, thoải mái, trẻ rất tch được dạo
ci, trnhanh nhẹn hào hứng tham gia vào các hoạt động.
Tóm lại: Để trẻ tích cực sáng tạo trong giờ hoạt động tạo hình việc lồng ghép vào các
hoạt động khác một việc làm rất quan trọng góp phần nâng cao chất lượng tạo hình cho
trẻ. Kết quả trẻ củng cố lại được kiến thức đã học hoặc làm quen với i t mới giúp trẻ
vào giờ học âm nhạc được dễ dàng, tự tin hoà mình cùng cô, bưc đầu trẻ có khả năng phát
triển về âm nhạc.
Biện pháp 4: Rèn luyện kỹ năng tạo hình cho trẻ
Để giúp trẻ làm được sản phẩm vấn đề đặt ra cần dạy trẻ 1 số kỹ năng bản tạo
hình. Vì vậy tôi đã tiến hành dạy trẻ 1 số kỹ năng tạo hình cơ bản sau:
+ Kỹ năng cầm bút tạo ra các đường nét nghệ thuật:
Đây thao tác tương đối khó khăn đối với trẻ 3 tuổi vậy khi dy trẻ tôi tiến hành
dạy trẻ các thao tác từ dễ đến khó, từ đơn giản đến phức tạp, các hoạt động đó được liên tục
thực hiện tạo thành kỹ năng .
dụ: Đầu tiên tôi cho trẻ cầm t di màu theo ý thích của trẻ. Sau đó di màu các
hình ảnh to rõ nét, ít chi tiết. Khi trẻ đã cầm bút khá thành thạo tôi cho trẻ tập vẽ nét cơ bản
như: Nét vẽ cuộn len, vẽ mưa rơi ( nét xiên, vẽ nét thẳng, vẽ nét ngang…)
5