1
CỘNG HÒA XÃ HỘI CHỦ NGHĨA VIỆT NAM
Độc lập – Tự do – Hạnh phúc
ĐƠN YÊU CẦU CÔNG NHẬN SÁNG KIẾN
Kính gửi: Hội đồng sáng kiến huyện Trấn Yên.
Tôi ghi tên dưới đây:
STT
Họ và tên
Ngày,
tháng
năm sinh
Nơi công
tác
Chức
danh
Trình độ
CM
Tỷ lệ (%)
đóng góp
vào việc
tạo ra sáng
kiến
01
Nguyễn Thị Nguyệt
20/03/1994
Trường
MN Tân
Đồng
GV
ĐHSP
Mầm non
100%
Là tác giả đề nghị xét công nhận sáng kiến: “Một số giải pháp nâng
cao chất lượng giáo dục trẻ 3 - 4 tuổi theo quan điểm lấy trẻ làm trung tâm”.
* Lĩnh vực áp dụng sáng kiến: Lĩnh vực giáo dục.
* Ngày sáng kiến được áp dụng lần đầu: Từ ngày 12 tháng 12 năm 2022.
* Mô tả bản chất của sáng kiến:
- Cách thức và các bước thực hiện của giải pháp:
Tôi đã tiến hành điều tra thực trạng, thu thập thông tin về việc giáo dục trẻ
theo phương pháp giáo dục lấy trẻ làm trung tâm, nghiên cứu, tìm hiểu và đưa ra
một số giải pháp để nhằm nâng cao chất lượng giáo dục cho trẻ 3 – 4 tuổi theo
quan điểm lấy trẻ làm trung tâm. Qua đó, phát triển toàn diện cho trẻ, đáp ứng
với yêu cầu đổi mới của giáo dục mầm non trong giai đoạn hiện nay.
- Tình trạng giải pháp đã biết:
Như chúng ta đã biết: Ngày nay việc nâng cao chất lượng giáo dục là một
trong những vấn đề được quan tâm hàng đầu trong xã hội. Ngành giáo dục đang
nỗ lực đổi mới các phương pháp dạy học theo hướng phát huy tính tích cực, chủ
động của trẻ trong hoạt động học tập. Tổ chức các hoạt động theo quan điểm giáo
dục lấy trẻ làm trung tâm đã tạo ra một không gian mở cho trẻ, tạo cơ hội cho trẻ
được phát triển toàn diện, cho trẻ những trải nghiệm học tập tích cực để trẻ phát
huy hết khả năng của bản thân.
Nhận thức được tầm quan trọng của việc nâng cao chất lượng giáo dục trẻ,
trong những năm học gần đây trường Mầm non Tân Đồng đã đẩy mạnh việc tổ
chức các hoạt động giáo dục theo quan điểm “Giáo dục lấy trẻ làm trung tâm”
phù hợp với điều kiện thực tế của trường lớp và khả năng của trẻ.
Tuy nhiên, trong thực tế việc đổi mới hình thức giáo dục chưa thực sự đồng
2
bộ, một số giáo viên còn ngại thay đổi, tâm lý sợ sai, một số ít lại có suy nghĩ
dạy theo lối mòn để không mất thời gian đầu tư cho việc tổ chức hoạt động.
Chính vì vậy, chất lượng giáo dục chưa thực sự được như mong đợi.
Giáo viên tổ chức một số hoạt động giáo dục còn gò bó, rập khuân chưa thực
sự phát huy được hết được tính tích cực, chủ động, sáng tạo, linh hoạt của trẻ.
Tạo môi trường học tập cho trẻ là việc làm đã được thực hiện từ lâu nhưng
nhìn chung chỉ mang tính chất hình thức để trang trí theo đúng chủ đề chưa xuất
phát từ trẻ, chưa kích thích tính tò mò, khám phá của trẻ, khi học và chơi trẻ
đang còn rất thụ động.
Một số trẻ còn hiếu động, chưa tập trung chú ý vào các nội dung, hình thức
mà cô đưa ra, trẻ còn nhút nhát, chưa tự tin tham gia vào các hoạt động.
Đồ dùng đồ chơi chưa thực sự phong phú về chủng loại, chưa có nhiều đồ
dùng đồ chơi làm từ nguyên vật liệu mở.
Chính vì vậy, việc tổ chức các hoạt động giáo dục cho trẻ theo hướng lấy trẻ
làm trung tâm là một nhiệm vụ hết sức quan trọng trong việc thực hiện chương
trình giáo dục mầm non một cách hiệu quả, góp phần nâng cao chất lượng giáo
dục trẻ. Vì vậy tôi chọn đề tài “Một số giải pháp nâng cao chất lượng giáo dục
trẻ 3 - 4 tuổi theo quan điểm lấy trẻ làm trung tâm”.
Trong quá trình nghiên cứu tôi đã nhận ra được một số ưu điểm, nhược điểm
như sau:
* Ưu điểm:
- Giáo viên có trình độ sư phạm, luôn yêu nghề, mến trẻ, đã quan tâm đến
phương pháp giáo dục trẻ theo quan điểm lấy trẻ làm trung tâm.
- Nhà trường đầu tư đầy đủ cơ sở vật chất, trang thiết bị phục vụ cho tổ chức
các hoạt động của trẻ.
- Trẻ học 2 buổi/ ngày thuận lợi cho việc tổ chức các hoạt động giáo dục
cho trẻ.
- Phụ huynh luôn quan tâm và ủng hộ các nguyên vật liệu thiên nhiên để
làm các đồ dùng đồ chơi phục vụ cho việc học tập hàng ngày của trẻ.
* Nhược điểm:
Giáo viên khi tổ chức các hoạt động giáo dục trong chương trình còn rập
khuân, chưa sáng tạo, chưa phát huy được tính tích cực, chủ động, sáng tạo cho
trẻ. Chưa linh hoạt trong việc áp dụng các phương pháp dạy học mới vào tổ
chức các hoạt động giáo dục trẻ.
Việc tạo môi trường học tập cho trẻ chưa kích thích tính tò mò, khám phá
của trẻ, trẻ chưa chủ động trong khi tham gia hoạt động học tập và vui chơi.
Đồ dùng đồ chơi chưa thực sự phong phú về chủng loại và chất liệu, chưa
quan tâm đến các đồ dùng đồ chơi tự tạo.
Việc ứng dụng thông tin trong tổ chức các hoạt động cho trẻ dần mờ nhạt,
chưa phát huy hết vai trò của công nghệ trong thời kỳ chuyển đổi số.
3
Một số phụ huynh chưa thực sự hiểu ý nghĩa, tầm quan trọng của việc nâng
cao chất lượng dạy học theo quan điểm lấy trẻ làm trung tâm đối với sự phát triển
toàn diện cho trẻ.
* Để đánh giá thực trạng tôi đã tiến hành khảo sát trẻ trên lớp tôi chủ nhiệm
đã thu được kết quả như sau:
Bảng 1: Bảng khảo sát trước khi áp dụng giải pháp tại lớp 3 tuổi A
trường Mầm non Tân Đồng với số trẻ 23 trẻ
- Điểm khác biệt, tính mới của sáng kiến đã, đang được áp dụng:
Sau khi thực hiện các giải pháp của sáng kiến “Một số giải pháp nâng cao
chất lượng giáo dục trẻ 3 - 4 tuổi theo quan điểm lấy trẻ làm trung tâm” đã góp
phần nâng cao chất lượng giáo dục cho trẻ trong nhà trường. Đồng thời, kế thừa
và phát huy được những ưu điểm của các giải pháp đã thực hiện.
Giáo viên đã biết cách xây dựng môi trường giáo dục theo hướng mở lấy
trẻ làm trung tâm, phát huy tối đa khả năng sáng tạo tích cực, chủ động của trẻ.
Đổi mới hình thức tổ chức các hoạt động giáo dục lấy trẻ làm trung tâm.
Giáo viên đã biết ứng dụng công nghệ thông tin một cách hiệu quả trong
quá trình tổ chức các hoạt động, phát huy hết vai trò của công nghệ trong thời kỳ
chuyển đổi số.
Giáo viên đã sử dụng đồ dùng đồ chơi, học liệu đa dạng, hấp dẫn tận dụng
những nguyên vật liệu, phế liệu từ thiên nhiên và có sẵn ở địa phương vào các
hoạt động cho trẻ theo hướng trải nghiệm.
Làm tốt công tác tuyên truyền phụ huynh cùng nâng cao chất lượng giáo
dục trẻ theo quan điểm lấy trẻ làm trung tâm.
Sau khi nghiên cứu triển khai áp dụng giải pháp “Một số giải pháp nâng
cao chất lượng giáo dục trẻ 3 - 4 tuổi theo quan điểm lấy trẻ làm trung tâm” đã
giúp nâng cao chất lượng giáo dục trẻ, giáo viên đã biết cách xây dựng môi
STT
Trẻ đạt
Chưa đạt
Số trẻ
Tỷ lệ %
Số trẻ
Tỷ lệ %
1
15/23
65,2
8/23
34,9
2
12/23
52,2
11/23
47,8
3
13/23
56,5
10/23
43,5
4
14/23
60,9
9/23
39,1
4
trường theo hướng mở, tạo cơ hội cho trẻ tham gia trải nghiệm đáp ứng theo nhu
cầu và sở thích của trẻ. Lồng ghép một cách linh hoạt phương pháp giáo dục và
tổ chức các hoạt động giáo dục cho trẻ. Đặc biệt, đã giúp trẻ hứng thú, tích cực,
tự tin hơn khi tham gia vào các hoạt động. Từ đó, các kiến thức được truyền tải
đến trẻ một cách nhẹ nhàng và hiệu quả.
- Nội dung giải pháp: Để khắc phục những nhược điểm và nâng cao chất
lượng giáo dục cho trẻ 3-4 tuổi theo quan điểm lấy trẻ làm trung tâm, tôi đã
áp dụng các giải pháp như sau:
Giải pháp 1: Xây dựng môi trường giáo dục theo hướng mở giáo dục
lấy trẻ làm trung tâm một cách linh hoạt, sáng tạo, tạo hứng thú cho trẻ
tham gia vào các hoạt động
Theo quan điểm lấy trẻ làm trung tâm thì môi trường học tập có ý nghĩa vô
cùng quan trọng đối với việc học tập và tiếp thu kiến thức của trẻ. Trẻ em rất
hiếu kì, thích khám phá mọi thứ xung quanh chúng. Chính vì vậy, tôi luôn chú
trọng tới việc xây dựng một môi trường học tập mà ở đó trẻ sẽ được thoải mái
khi tham gia vào tất cả các hoạt động.
* Xây dựng môi trường bên trong lớp học theo hướng mở, linh hoạt tổ
chức các hoạt động cho trẻ.
Môi trường trong lớp học đóng vai trò then chốt trong việc giáo dục lấy trẻ
làm trung tâm. Trong lớp học không thể thiếu những góc chơi của trẻ, do đó để
lớp học thêm lôi cuốn trẻ tôi trang trí môi trường lớp học phù hợp với tính chất
của các hoạt động, phù hợp với trẻ 3-4 tuổi tạo nên một môi trường lớp học với
những màu sắc sinh động, những nhân vật ngộ nghĩnh, sắp xếp phù hợp, gần
gũi, quen thuộc với cuộc sống thực hàng ngày của trẻ; phản ánh kinh nghiệm,
văn hóa của địa phương; luôn thay đổi để tạo ra sự hấp dẫn mới lạ đối với trẻ.
Với các hình thức hoạt động phong phú, đa dạng, qua đó giúp trẻ củng cố kiến
thức đã học, là nơi tìm hiểu và khám phá cái mới, phát huy khả năng sáng tạo
của trẻ, rèn luyện các kỹ năng giao tiếp, hợp tác cùng bạn, hoặc tự giải quyết các
nhiệm vụ.
Tôi đã bố trí số lượng và vị trí các góc hoạt động phù hợp với diện tích và
không gian lớp học của mình, góc hoạt động cần yên tĩnh bố trí xa góc hoạt
động ồn ào, góc thư viện, sử dụng sách, tranh ở những nơi nhiều ánh sáng. Các
góc hoạt động có “ranh giới” rõ ràng bằng các vật dụng an toàn (giá, kệ, cây
xanh,...), có lối đi cho trẻ di chuyển thuận tiện khi liên kết giữa các góc chơi.
Sắp xếp các góc để giáo viên có thể dễ dàng quan sát, giám sát được toàn bộ
hoạt động của trẻ.
Ví dụ: Sử dụng giá dựng đồ chơi quay lại tạo thành ranh giới cho góc chơi.
Ranh giới ở các góc không che tầm nhìn của trẻ và không cản việc quan sát của
giáo viên. Thay đổi vị trí các góc sau mỗi chủ đề để tạo cảm giác mới lạ, kích
5
thích hứng thú của trẻ. Đặt tên các góc phải đơn giản, dễ hiểu và phù hợp với nội
dung từng chủ đề đang thực hiện, tên góc rõ ràng để tích hợp lồng ghép chữ cái.
Ví dụ:
+ Góc nghệ thuật: Đặt ở vị trí cố định trong phòng, nơi có đủ ánh sáng
chiếu vào. Ở đây, gồm có các thiết bị và những nguyên vật liệu thiên nhiên, các
loại phế liệu để trẻ có thể thỏa sức sáng tạo và thể hiện khả năng nghệ thuật theo
trí tưởng tượng phong phú của mình.
+ Góc học tập: Góc này bố trí nơi yên tĩnh, tránh lối đi lại, có đủ ánh sáng.
Có đầy đủ bàn, ghế, giá sách, các loại tranh ảnh sách, truyện.
+ Góc phân vai, góc xây dựng: Tôi dùng những hình ảnh ngộ nghĩnh, đáng
yêu, đơn giản để trang trí mảng tường mà vẫn làm nỗi bật lên các vai chơi. Đồ
dùng, đồ chơi phù hợp với nhánh và chủ đề đang thực hiện được sắp xếp gọn
gàng vào từng rổ để trẻ dễ lấy và sử dụng.
+ Góc bé làm đẹp: Ở đây trẻ có thể chăm sóc bề ngoài của mình như: Soi
gương, chải đầu, buộc tóc, trang điểm... Qua góc chơi này, cô dạy cho bé các kỹ
năng tự phục vụ bản thân, chăm sóc, giúp đỡ bạn bè.
Đồ dùng đồ chơi ở các góc phải đảm bảo đủ và đa dạng các loại vật liệu,
thiết bị, đồ dùng, đồ chơi phù hợp với từng chủ đề, phù hợp với đặc điểm tâm lý
của trẻ và phù hợp với đặc điểm địa phương.
Qua cách bố trí, sắp đặt các mảng, các góc chơi, sử dụng các đồ dùng đồ
chơi mang tính mở ở lớp mình tôi nhận thấy trẻ hoạt động tích cực hơn, có hiệu
quả hơn. Trẻ được trao đổi, giao lưu với nhau thoải mái mà không ảnh hưởng
đến các góc khác. Trẻ có không gian riêng yên tĩnh để hoạt động. Thỏa mãn nhu
cầu hoạt động và sáng tạo của trẻ.
* Xây dựng môi trường ngoài lớp học
Để thỏa mãn nhu cầu chơi, kích thích tính tò mò, ham hiểu biết của trẻ tôi
không chỉ trang trí trong lớp học mà tôi còn chú trọng trang trí khu vực bên
ngoài lớp học để trẻ có cơ hội trải nghiệm, khám phá môi trường xung quanh
như: Góc thư viện, góc chợ quê, khu phát triển thể chất, góc với thiên nhiên, góc
kỹ năng sống, góc làm đẹp, góc âm thanh, vườn rau, vườn hoa, bể cá, con đường
cảm giác... Ở mỗi khu vực trẻ đều có thể tham gia trải nghiệm, thực hành với
nhiều nội dung chơi đa dạng, phong phú, trẻ có nhiều sự lựa chọn làm quá trình
trải nghiệm của trẻ không bị nhàm chán.
Xây dựng khu cho trẻ trải nghiệm với môi trường thiên nhiên: Đây là khu
vực để trẻ được trải nghiệm khám phá những điều mới lạ như:
Khu vực ngoài hiên tôi xây dựng góc thiên nhiên là nơi dành cho các hoạt
động chăm sóc cây cối: Trẻ được tự tay gieo hạt rau, trồng hành, làm thí nghiệm
“Hạt nảy mầm”, nhặt cỏ, bắt sâu, tưới nước. Ở đây trẻ được trải nghiệm các sự
vật, hiện tượng một cách chân thực nhất.