1
A.ĐẶT VẤN ĐỀ
1. Lý do chọn đề tài
Sinh thời chủ tịch Hồ Chí Minh đã dạy:
“Trẻ em như búp trên cành
Biết ăn ngủ biết học hành là ngoan”
Với trẻ lứa tuổi mầm non nói chung và đặc biệt là trẻ nhà trẻ từ 18 - 36
tháng tuổi nói riêng thì việc chăm sóc, giáo dục trẻ ngay từ những ngày đầu đến
trường phải thật nhẹ nhàng, vui vẻ, ân cần,gần gũi và đặc biệt là phải mang đến
cũng như tạo cho trẻ một tâm thế, một môi trường thật “an toàn”, thoải mái, vui
vẻ ngay từ những ngày đầu tiên trẻ tới trường,tới lớp.
Những ngày đầu tiên phải rời xa vòng tay của bố mẹ đến trường mầm non
là những ngày vô cùng khó khăn và khủng hoảng đối với trẻ nhỏ. Việc bất ngờ
bị thay đổi môi trường sống đột ngột và thói quen sinh hoạt khiến đa số trẻ có
những phản ứng tiêu cực như nhõng nhẽo, khóc lóc hay ăn vạ mỗi khi ba mẹ
đưa đến trường, điều này sẽ ảnh hưởng xấu tới tâm lý và sức khỏe của trẻ và
cũng là nỗi lo lắng của các bậc phụ huynh. Chính vì vậy, cô giáo lúc này phải
đóng vai trò như người mẹ thứ hai của trẻ, để trẻ có thể thấy được sự “an toàn”
khi ở lớp và coi lớp học như nhà của mình.
Mặt khác, khi đến lớp, trẻ sẽ phải tuân theo một số quy định để đưa trẻ vào
nề nếp như nếp ăn, ngủ, vệ sinh…nên có thể trẻ sẽ chưa thể thích nghi ngay
được mà đặc điểm của môi trường mầm non là trẻ được học mà chơi, chơi mà
học, trẻ phải thật yêu thích đến lớp thì việc chăm sóc và giáo dục trẻ mới đạt kết
quả tốt.
Bản thân tôi là một giáo viên trẻ, với lòng nhiệt tình yêu nghề mến trẻ,
tinh thần trách nhiệm trong công việc cao. Tôi luôn trăn trở và suy nghĩ làm thế
nào để làm sao để trẻ thích nghi với trường lớp sớm nhất, để sức khoẻ của trẻ
được đảm bảo, phụ huynh được yên tâm gửi con và để lớp có nề nếp, thói quen
tốt để trẻ thực sự cảm thấy “mỗi ngày đến trường là một ngày vui”. Xuất phát từ
những lý do trên tôi đã tìm tòi, nghiên cứu, học hỏi và áp dụng: dạn “Một số
biện pháp giúp trẻ nhà trẻ 24 - 36 tháng sớm thích nghi đến trường mầm
non” nhằm góp phần nhỏ bé của mình vào công tác chăm sóc giáo dục trẻ trong
nhà trường đạt kết quả tốt.
* Mục đích nghiên cứu:
Bản thân được nâng cao trình độ chuyên môn, tích lũy được kinh nghiệm
trong việc tổ chức hoạt động chăm sóc giáo dục trẻ, giúp trẻ nhà trẻ 24 - 36
tháng sớm thích nghi với trường mầm non.
Tìm ra những biện pháp để giúp trẻ thích nghi với môi trường lớp Mầm
2
non. Để trẻ khi đến lớp luôn cảm thấy vui vẻ, thoải mái. Để phụ huynh tin
tưởng, yên tâm gửi con và để lớp học có nề nếp tốt từ đó hình thành và phát
triển cho trẻ các lĩnh vực: Tình cảm xã hội , nhận thức, thể chất, thẩm mỹ và
ngôn ngữ.
* Đối tượng nghiên cứu :
Trẻ nhà trẻ (24 – 36 tháng ) trong trường mầm non .
* Phạm vi nghiên cứu :
Trẻ nhà trẻ (24 - 36 tháng) tại lớp nhà trẻ D2 trường mầm non Quỳnh Đô
- xã Vĩnh Quỳnh – học sinh do tôi phụ trách.
* Biện pháp nghiên cứu :
- Biện pháp điều tra.
- Biện pháp phân tích.
- Biện pháp quan sát.
- Biện pháp đàm thoại.
- Biện pháp thực nghiệm.
* Thời gian nghiên cứu:
Thời gian nghiên cứu của đề tài từ 09 năm 2023 đến tháng 04 năm 2024.
3
B.GIẢI QUYẾT VẤN ĐỀ
I. Cơ sở lý luận
Xuất phát từ tâm lý của trẻ nhà trẻ lúc này trẻ vẫn được bao bọc trong
vòng tay ra đình, nhiều trẻ còn chưa được tiếp xúc nhiều với người lạ rồi tự
nhiên trẻ phải đi học, được tiếp xúc với nhiều người trong xã hội mà từ trước
đến nay trẻ chưa từng gặp mặt nên trẻ sẽn khóc nhiều vì xa cha mẹ, chưa quen
với cô và các bạn, chưa thích nghi với điều kiện sinh hoạt và các hoạt động ở
lớp, các cháu không cùng tháng tuổi, mỗi cháu đều có sở thích và tính cách khác
nhau, đa số phụ huynh buôn bán tự do hay tính chất công việc chiếm nhiều thời
gian, một số phụ huynh do bận rộn công việc kiếm sống nên chưa thực sự quan
tâm đến con em mình, vì vậy việc phụ huynh nhờ cậy việc dạy dỗ con cái cho cô
giáo ở trường và có một số phụ huynh lại thương con khóc nhiều, nôn trớ lại đưa
con về không cho đi học nữa.Vì thế để các cháu thích được đi học và phụ huynh
yên lòng gửi con đến lớp,thu hút được đông các cháu đi học, tôi quyết định chọn
đề tài này để đưa ra một số biện pháp tốt nhất giúp trẻ thích được đến lớp không
rụt rè, sợ sệt và dần quen với môi trường để phụ huynh an tâm trong những ngày
đầu tiên con mình xa bố mẹ.
Việc giúp trẻ 24-36 tháng tuổi sớm thích nghi với trường, với lớp, với các
cô là một vấn đề vô cùng quan trọng. Mỗi tính cách của mỗi đứa trẻ khác nhau
và cách làm quen với trẻ cũng khác nhau. Phụ huynh thì thường hay so sánh
giữa lớp nhỏ và lớp lớn, giữa cháu cũ và cháu mới và lo lắng không biết cô đối
xử với con mình ra sao? có tốt không? Với tất cả những lo lắng băn khoăn ấy tôi
đã lựa chọn “Một số biện pháp giúp trẻ 24 - 36 tháng tuổi sớm thích nghi với
trường mầm non”.
II. Cơ sở thực tiễn
1.Thuận lợi
- Trường mầm non Quỳnh Đô xã Vĩnh Quỳnh mới được cải tạo và xây
mới nên trường có điều kiện cơ sở vật chất, trang thiết bị tương đối đầy đủ theo
quy định cho các độ tuổi.
- Ban giám hiệu nhà trường thường xuyên tổ chức bồi dưỡng chuyên môn,
chuyên đề lồng ghép các kỹ năng sư phạm để chị em đồng nghiệp học tập rút
kinh nghiệm.
- Môi trường lớp học được trang trí đẹp, gần gũi với trẻ.
- Tập thể sư phạm đoàn kết, yêu thương quan tâm giúp đỡ nhau trong công
việc cũng như trong cuộc sống, cùng nhau học hỏi trao đổi kinh nghiệm.
- Lớp được phân công 2 giáo viên phụ trách, cả 2 giáo viên đều có trình độ
trên chuẩn và đặc biệt giáo viên trong nhóm lớp có thể ứng dụng công nghệ
4
thông tin trong giảng dạy nên cũng tạo điều kiện thuận lợi trong việc dạy trẻ và
tạo hứng thú cho trẻ.
- Đa số trẻ đi học rất đều. Phụ huynh nhiệt tình, quan tâm, có nhiều kiến
thức về chăm sóc cũng như giáo dục các con theo cách tự lập. Điều đó tạo điều
kiện thuận lợi trong việc các con đến trường sẽ sớm thích nghi với môi trường
mới.
- Giáo viên luôn tạo hứng thú cho trẻ mỗi khi đến lớp cũng như khi trẻ vào
tiết học. Cô luôn gần gũi quan tâm chăm sóc trẻ chu đáo, tạo được cho trẻ cảm
giác an toàn như đang ở bên người thân.
- Trẻ luôn gần gũi cô, mạnh dạn, hồn nhiên.
2. Khó khăn
Mặc dù có những thuận lợi trên nhưng trong quá trình thực hiện:“ Một số
biện pháp giúp trẻ 24- 36 tháng tuổi sớm thích nghi với trường mầm non” vẫn
còn gặp nhiều khó khăn:
- Mặc dù giáo viên trẻ nhiệt huyết song việc tổ chức các hoạt động chăm
sóc giáo dục còn chưa linh hoạt sáng tạo.
- Đầu năm lớp tôi nhận toàn trẻ mới nên việc các con bỡ ngỡ, rụt rè và còn
quấy khóc nhiều.
- Đầu năm, do trường còn đang trong quá trình sửa chữa nên lớp tôi còn
phải ghép với hai lớp khác nên việc giúp trẻ sớm thích nghi với trường mầm non
gặp nhiều khó khăn.
- Dựa trên những trên cơ sở thực tế, những thuận lợi, khó khăn đã nêu, bản
thân tôi sau khi tìm tòi, nghiên cứu tôi mạnh dạn đưa ra: “Mô*t sô+ biện pháp
giúp trẻ 24- 36 tháng tuổi sớm thích nghi đến trường lớp mầm non ” bằng các
biện pháp sau:
- Biện pháp 1: Tạo niềm tin với trẻ và phụ huynh.
- Biện pháp 2: Tạo sự gần gũi, thân thiết với trẻ.
- Biện pháp 3: Xây dựng môi trường lớp học thu hút sự chú ý của trẻ.
- Biện pháp 4: Thay đổi hình thức trong các hoạt động của trẻ
- Biện pháp 5: Đồng hành cùng phụ huynh.
5
3. Thực trạng đầu năm về khả năng thích nghi với trường mầm non
của trẻ.
Để thực hiện tốt biện pháp nâng cao khả năng thích nghi nhanh cho trẻ ở
trường mầm non, tôi đã tiến hành khảo sát trẻ lớp tôi và thu được kết quả cụ thể
như sau:
Nội dung khảo sát đầu năm Đạt Chưa đạt
Trẻ đi học không khóc 10 trẻ = 41,7% 14 trẻ = 58,3%
Trẻ thích chơi cùng cô và các bạn 12 trẻ = 50% 12 trẻ = 50%
Trẻ có nề nếp, hứng thú với các hoạt động 9 trẻ = 37,5% 15 trẻ = 62,5%
Bảng khảo sát trước khi thực hiện đề tài ( số lượng trẻ 24 trẻ)
Qua việc khảo sát trên tôi nhận thấy việc “ giúp trẻ 24-36 tháng tuổi sớm
thích nghi với trường mầm non” nói chung và lớp tôi nói riêng chưa thực sự
đạt được kết quả tốt. Nên bản thân tôi băn khoăn, trăn trở, suy nghĩ làm thế nào
để giúp trẻ nhanh thích nghi với trường lớp mầm non. Nhưng với sự cố gắng
kiên trì của bản thân và sự quan tâm của Ban giám hiệu đã giúp tôi vượt qua
khó khăn để hoàn thành tốt nhiệm vụ và tìm ra được những biện pháp hữu
hiệu nhất.
III. CÁC BIỆN PHÁP THỰC HIỆN
1. Biện pháp 1 : Tạo niềm tin với trẻ và phụ huynh.
Để nắm được tâm lý của trẻ, tạo được niềm tin với trẻ và phụ huynh tôi
thường xuyên quan sát và điều tra thực tiễn để nhìn nhận chính xác về tình trạng
của lớp mình từ đó đưa ra các hoạt động điều chỉnh đến từng cá nhân trẻ. Bởi vì
mỗi trẻ có một tính cách tâm sinh lý khác nhau. Bên cạnh đó tôi trò chuyện
thường xuyên với phụ huynh về trẻ để biết trẻ thích ăn gì, không thích gì, ngủ
như thế nào? các thói quen sinh hoạt hàng ngày ở gia đình ra sao?
Những ngày đầu tiên đến trường trẻ thường hay ôm chặt lấy bố mẹ -
người thân của mình, im lặng nhìn xung quanh, liên tục rò xét.
Nắm bắt được tâm lý đó, thay vì vồ vập xà vào ôm trẻ khiến trẻ sợ và cảm
thấy bất ngờ tôi thường mỉm cười nhẹ nhàng làm quen với trẻ bằng những câu
hỏi đơn giản như:
- Con tên là gì?
- Hôm nay cô có rất nhiều đồ chơi, con có muốn vào xem cô có đồ chơi gì
không?
Sau khi trò chuyện với phụ huynh và từ từ vuốt ve trẻ tôi sẽ nhẹ nhàng