Sáng kiến kinh nghiệm Mầm non: Những biện pháp dựng môi trường giáo dục hạnh phúc cho trẻ 5 - 6 tuổi

Chia sẻ: _ _ | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:17

Thêm vào BST

Báo xấu

3
lượt xem 1
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Mục đích nghiên cứu của đề tài "Những biện pháp dựng môi trường giáo dục hạnh phúc cho trẻ 5 - 6 tuổi" nhằm giúp tạo dựng một môi trường hạnh phúc cho trẻ, nó có ý nghĩa quan trọng trong việc phát triển trí tuệ, thể chất và tinh thần của trẻ, giúp trẻ phát huy được những tiềm năng đúng với thời kỳ nhạy cảm của trẻ…

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Sáng kiến kinh nghiệm Mầm non: Những biện pháp dựng môi trường giáo dục hạnh phúc cho trẻ 5 - 6 tuổi

MỤC LỤC STT Nội dung Trang I Đặt vấn đề: 1 1 Lý do chọn đề tài 1 2 Mục đích nghiên cứu 1 3 Đối tượng nghiên cứu 1 II Giải quyết vấn đề 2 1 Thực trạng thực tế khi chưa thực hiện đề tài 2 a Cơ sở lý luận 2 b Cơ sở thực tiễn 2 2 Thực trạng của vấn đề 3 a Thuận lợi 3 b Khó khăn 3 c Khảo sát thực trạng 3 3 Các biện pháp thực hiện 4 3.1 Biện pháp 1: Thầy cô thay đổi chính mình 4 3.2 Biện pháp 2: Xây dựng môi trường bên trong và bên ngoài 6 nhóm lớp tạo sự thân thiện gần gũi với trẻ. 3.3 Biện pháp 3: Hãy giúp trẻ cảm thấy hạnh phúc khi ở trường. 7 3.4 Biện pháp 4: Phụ huynh thay đổi 8 4 Kết quả thực hiện 10 III Kết thúc và khuyến nghị 11 1 Kết thúc 11 2 Những khuyến nghị 12 IV Tài liệu tham khảo 13
I. ĐẶT VẤN ĐỀ 1. Lý do chọn đề tài - Cuộc sống của chúng ta ngày càng phát triển mạnh mẽ, kéo theo đó là bao nhiêu những lỗi lo toan của cuộc sống, về gia đình, về con cái và về xã hội…tại sao những năm gần đây cụm từ “Hạnh phúc” lại được chúng ta nhắc đến nhiều như vây? Ai cũng ao ước có được một cuộc sống hạnh phúc. Nhất là ở những trường học hiện nay, từ cấp học mầm non cho đến cấp tiểu học, trung học cơ sở hay trung học phổ thông cũng vậy. Cũng đang trên con đường phấn đấu xây dựng và tìm kiếm “Một Trường học hạnh phúc” để học sinh và phụ huynh tin tưởng và yên tâm khi gửi con đến trường. Là người giáo viên như tôi cũng luôn có một khát khao cháy bỏng làm sao để các bạn nhỏ đến trường được vui vẻ, thoải mái, hạnh phúc và tràn ngập tiếng cười. Phải làm sao để trở thành một trường học hạnh phúc thực sự đối với cả cô và trò? Vậy trường học hạnh phúc là trường học như thế nào? Theo quan điểm của tôi thì “Trường học hạnh phúc rất đơn giản chỉ là nơi mà tất cả mọi người, từ học sinh đến thầy cô giáo, kể cả phụ huynh, mỗi ngày đến trường đều cảm thấy là một ngày vui và thực sự ý nghĩa". Ngoài ra “Trường học hạnh phúc”còn có thể hiểu là nơi không có bạo lực học đường, không có hành vi, vi phạm đạo đức nhà giáo, không có những hành xử xúc phạm danh dự, nhân phẩm, thân thể nhà giáo và học sinh. “Trường học hạnh phúc” là nơi thầy cô và học sinh vui sống trong sẻ chia, cảm thông và yêu thương nhau. Đồng thời, nơi đó cũng là mái nhà chung mà mỗi ngày giáo viên và học sinh đến trường là một niềm hạnh phúc. Tôi cho rằng để có được một trường học hạnh phúc thì phải có một môi trường giáo dục hạnh phúc và những lớp học hạnh phúc. Chính vì vậy học sinh chính là đối tượng trung tâm của sự nghiệp giáo dục và là chủ nhân của “Trường học hạnh phúc”, cần được lưu tâm đầu tiên. Nhiều nghiên cứu đã chỉ ra rằng, 99% môi trường giáo dục tốt ảnh hưởng trực tiếp tới việc hình thành nhân cách tốt ở trẻ. Những biểu hiện của trẻ về tâm lý, hành động, đạo đức ngay trong 6 năm đầu đời phản ánh cách giáo dục mà trẻ được trải nghiệm. - Là giáo viên dạy trẻ lớp mẫu giáo nhỡ (4-5) tuổi tôi đã tìm hiểu và áp dụng một số biện pháp xây dựng môi trường giáo dục hạnh phúc cho trẻ khi tới trường. Và tôi xin phép được chia sẻ với các bạn “Những biện pháp dựng môi trường giáo dục hạnh phúc cho trẻ 5 - 6 tuổi” để các bạn đồng nghiệp cùng tham khảo. 2. Mục đích nghiên cứu. - Mục đích nghiên cứu của đề tài nhằm giúp tạo dựng một môi trường hạnh phúc cho trẻ, nó có ý nghĩa quan trọng trong việc phát triển trí tuệ, thể chất và tinh thần của trẻ, giúp trẻ phát huy được những tiềm năng đúng với thời kỳ nhạy cảm của trẻ… - Một môi trường hạnh phúc sẽ là nơi để phát triển trẻ thành những con người hạnh phúc, lạc quan, biết sẻ chia và thấu hiểu giúp trẻ phát triển một cách toàn diện về ngôn ngữ, thể chất, nhận thức, thẩm mĩ, tình cảm quan hệ xã hội. - Giúp các đồng nghiệp, các bậc phụ huynh có thêm tài liệu và kinh nghiệm để chăm sóc giáo dục trẻ đạt hiệu quả cao. 3. Đối tượng nghiên cứu. - Đề tài này được thực hiện trên 23/23 trẻ lớp 4 Tuổi B2 nhằm tạo dựng môi trường hạnh phúc cho trẻ. - Phạm vi thực hiện đề tài: Từ tháng 9 năm 2020 đến tháng 4 năm 2021.
- Địa điểm: Tại lớp B2 mẫu giáo Nhỡ (4-5) tuổi ở trường mầm non. II. GIẢI QUYẾT VẤN ĐỀ 1. Thưc trạng thực tế khi chưa thực hiện đề tài: 1.1 Cơ sở lý luận: Trẻ em là hạnh phúc của gia đình, là tương lai của đất nước. Sinh thời Chủ tịch Hồ Chí Minh luôn dành cho các cháu thiếu niên, nhi đồng tình thương yêu và quan tâm đặc biệt. Với Bác, trẻ em là những mầm non, những người chủ tương lai của đất nước. Bác nói “Cái mầm có xanh thì cây mới vững, cái búp có xanh thì lá mới tươi quả mới tốt, con trẻ có được nuôi dưỡng giáo dục hẳn hoi thì dân tộc mới tự cường tự lập”. Đặt niềm tin và xác định rõ vai trò, trách nhiệm của trẻ em là những người kế tục sự nghiệp cách mạng của Đảng và dân tộc “Bác mong các cháu chăm ngoan. Mai sau gìn giữ giang sơn Lạc Hồng. Sao cho tỏ mặt nhi đồng Việt Nam”. Vì vậy ở trường mầm non là nơi ươm mầm cho những thế hệ tương lai sau này cần phải giáo dục trẻ một cách toàn diện cả về thể chất lẫn tinh thần thông qua các hoạt động học tập, vui chơi, chơi mà học, học mà chơi. Để đạt được những điều đó thì mỗi chúng ta phải không ngừng phấn đấu xây dựng một môi trường hạnh phúc và an toan cho trẻ để trẻ cảm thấy yên tâm, vui vẻ và bình an khi ở dưới mái trường đó cùng cô và các bạn thì cuộc sống của tất cả chúng ta sẽ ngày càng trở lên hạnh phúc hơn. Trong đó, theo tiến sỹ, nhà giáo duc người Italy – Maria Montessori, 6 năm đầu đời là giai đoạn “vàng” trong tiến trình phát triển của trẻ. Ở giai đoạn này ba mẹ sẽ chứng kiến sự phát triển vượt bậc của trẻ về não bộ, khả năng tiếp thu và học hỏi kiến thức một cách nhanh, mạnh mẽ. Nhất là ở độ tuổi lên 5 cái tôi của trẻ được hình thành, trẻ ý thức khá rõ về những quyền lợi và thế mạnh của mình. Vì thế dễ có những tình trạng hiếu động - nghịch ngợm, nhõng nhẽo, nhút nhát… chính vì vậy chúng ta hãy cùng nhau xây dựng một môi trường hạnh phúc cho trẻ để trẻ cảm thấy được yên tâm thỏa sức sáng tạo, vui vẻ học tập và tự tin tỏa sáng trong mọi lúc mọi nơi, ở đó cái tôi của trẻ sẽ được tôn trọng, những điều trẻ mong muốn được lắng nghe và đáp ứng kịp thời. 1.2. Cơ sở thực tiễn. Trong thời gian gần đây, từ khóa “Trường, lớp mầm non hạnh phúc” được quan tâm hơn bao giờ hết. Những động thái này cho thấy xã hội đang ngày càng nhận thức được tầm quan trọng của “Trường, lớp học hạnh phúc” trong việc giáo dục trẻ toàn diện về cả trí tuệ, thể chất và nhân cách. Liệu trẻ có thực sự được yêu thương, được giáo dục một cách chuẩn mực khi đến trường? Liệu trẻ có được thoải mái, vui vẻ, hòa đồng cùng giáo viên và các bạn khi đến lớp? Làm sao để có môi trường học tập, vui chơi đủ tốt giúp trẻ phát triển toàn diện? Trong bối cảnh mà những vấn đề học đường vẫn đang được nhắc đến mỗi ngày, đây hẳn là những câu hỏi mà bất cứ phụ huynh nào cũng thắc mắc, trăn trở. Bởi giáo dục Mầm non là cấp học đầu tiên trong hệ thống giáo dục quốc dân, có vai trò hết sức quan trọng trong việc hình thành tình cảm, trí tuệ, thẩm mĩ và nhân cách của trẻ. Vì vậy xây dựng trường học hạnh phúc nói chung và xây dựng môi trường giáo dục hạnh phúc cho trẻ mần mon nói riêng là việc cấp thiết cần đổi mới để nâng cao chất lượng chăm sóc giáo dục trẻ ở lứa tuổi
Mầm non sẽ tạo nền tảng để nâng cao chất lượng giáo dục phổ thông và quá trình học tập suốt đời sau này của trẻ. Trên thực tế hiện nay việc xây dựng môi trường giáo dục hạnh phúc cho trẻ trong trường mầm non còn nhiều hạn chế: Ở chương trình giáo dục mầm non (4-5) tuổi không có hoạt động riêng biệt là xây dựng môi trường giáo dục hạnh phúc cho trẻ. Nhưng những năm gần đây được sự lãnh đạo của Phòng Giáo Dục và sự chỉ đạo của Ban giám hiệu nhà trường đã đưa nội dung xây dựng môi trường giáo dục hạnh phúc cho trẻ ở trường mầm non được lồng ghép vào các hoạt động để dạy trẻ. Chính vì thế giáo viên gặp nhiều khó khăn, giáo viên chưa xác định được là mình sẽ phải làm gì hay thay đổi như thế nào + Khi tổ chức hoạt động với trẻ còn cứng nhắc chưa thể hiện được sự gần gũi với trẻ. + Khi tổ chức các hoạt động giáo dục giáo viên còn áp đặt trẻ quá nhiều, không để trẻ được thỏa sức sáng tạo theo ý của riêng mình. + Một số phụ huynh còn quan niệm lạc hậu không phối hợp chặt chẽ với cô giáo và nhà trường để cùng nhau nuôi dạy trẻ, đổ thác hết cho các cô và nhà trường… - Xuất phát từ những lý do trên, tôi mạnh dạn chọn đề tài “Một số biện pháp xây dựng môi trường giáo dục hạnh phúc cho trẻ 4-5 tuổi” Với mục đích tạo cho trẻ một môi trường thật sự thân thiết, gần gũi, hạnh phúc dành cho trẻ để trẻ thỏa sức sáng tạo học tập và tự tin trong mọi lĩnh vực. 2. Thực trạng của vấn đề: Năm học 2020 - 2021, tôi được nhà trường phân công dạy lớp B2 mẫu giáo lớn (4-5) tuổi. Tôi nhận thấy những điều kiện thuận lợi và khó khăn ở lớp tôi như sau: 2.1.Thuận lợi - Trường lớp được xây dựng khang trang, sạch đẹp. Có đầy đủ các khu vui chơi, khu vận động liên hoàn và vườn rau của bé… để cho trẻ được vui chơi trải nghiệm thông qua các hoạt động. - Ban giám hiệu nhà trường luôn tạo điều kiện để các cô giáo được học hỏi cách xây dựng môi trường giáo dục hạnh phúc cho trẻ. - Lớp học rộng rãi, thoáng mát, đầy đủ đồ dùng đồ chơi sáng tạo, các góc chơi được trang trí theo góc mở để trẻ được trải nghiệm các vai chơi tích cực nhất. - Nhiều phụ huynh trẻ rất nhiệt tình quan tâm tới việc học tập của các con. Quan tâm ủng hộ và kết hợp chặt chẽ với giáo viên trong việc chăm sóc và giáo dục trẻ. - Giáo viên nắm vững phương pháp, có trình độ chuẩn, được tiếp cận với các hoạt động giáo dục mầm non mới, được tham gia các lớp bồi dưỡng chuyên môn của trường, của PGD. 2.2. Khó khăn. - Kỹ năng của giáo viên khi truyền đạt tới trẻ còn chưa được khéo léo, còn thiếu linh hoạt trong cách tổ chức các hoạt động, đôi khi còn áp đặt trẻ làm theo ý của mình mà chưa lắng nghe được ý kiến của cá nhân trẻ. - Bên cạnh đó phần đông phụ huynh trong lớp là cán bộ, nhân viên, công nhân nên khá bận rộn, không có thời gian đưa đón trẻ mà chủ yếu là ông bà đưa trẻ đi học. Vì thế việc trao đổi tình hình của trẻ giữa giáo viên và phụ huynh không được thường xuyên, dẫn đến khó khăn trong việc thống nhất phương pháp giáo dục trẻ và mối quan hệ với phụ huynh còn chưa được gần gũi , cởi mở.
- Trước khi thực hiện đề tài tôi có quan sát các trẻ trong lớp. Quan sát các hoạt động của trẻ ở trường : Sự tự tin mạnh dạn của trẻ trong mọi hoạt động, quan tâm, chia sẻ, giúp đỡ, đoàn kết đối với mọi người. Tôi nhận mọi hoạt động của trẻ còn hạn chế. Đa số trẻ chưa mạnh dạn tự tin khi nói lên ý kiến của mình, trong một số hoạt động trẻ vẫn còn cứng nhắc trong các làm chưa có sự sáng tạo, môi trường hoạt động của trẻ còn gò bó chưa được linh hoạt… 2.3. Khảo sát đầu năm. - Sau khi khảo sát chất lượng trên 23 trẻ tại lớp mẫu giáo nhỡ (4-5) tuổi qua bảng điều tra kết quả cụ thể sau: Nội dung khảo sát Kết quả Tỷ lệ Tiêu chí 1: Trẻ tự tin, mạnh dạn trong mọi hoạt động. 8/23 34,8% Tiêu chí 2: Trẻ cảm thấy được yêu thương và 7/23 30,4% tôn trọng. Tiêu chí 3: Trẻ luôn thoải mái, vui vẻ và cảm 8/23 34,8% thấy an toàn. - Trước tình hình thực tế như vậy, bản thân tôi luôn băn khoăn, lo lắng và suy nghĩ để tìm ra: “Một số biện pháp xây dựng môi trường giáo dục hạnh phúc cho trẻ 4-5 tuổi” cụ thể như sau: 3. Các biện pháp thực hiện 3.1. Biện pháp 1: Thầy cô thay đổi vì một môi trường hạnh phúc. Muốn học sinh thực sự hạnh phúc thì mỗi chúng ta đều phải nhìn nhận lại điểm mạnh và điểm yếu của chính bản thân mình từ đó thay đổi chính mình để cùng nhau xây dựng một môi trường hạnh phúc cho trẻ. *Thầy cô giáo thay đổi học sinh hạnh phúc. Để học sinh hạnh phúc thì việc đầu tiên cần làm đó chính là thầy cô chúng ta phải thay đổi, tại sao tôi lại nói như vậy vì từ trước tới giờ chúng ta vẫn đang sống và làm việc theo lối mòn cũ, theo nhưng nguyên tắc cứng nhắc mà chưa có sự lắng nghe, thấu hiểu, đồng cảm ở trong những tiết học nói chung và trong lớp học nói riêng. Chính vì vậy Thầy cô chúng ta phải thay đổi, thay đổi ngay trong cách ứng sử, cách giao tiếp với học sinh, tiếp đến là phải thay đổi trong cách nhìn nhận sự việc, phải biết bình tĩnh lắng nghe, đặt mình vào vị trí của trẻ thơ để đưa ra cách giải quyết vấn đề. Khiến cho trẻ cảm thấy niềm tin của trẻ được đặt đúng chỗ. Trong xã hội hiện nay vấn đề bạo lực học đường đang là vấn đề nóng bỏng nhất mà chúng ta thường thấy. Nhất là ở bậc học mầm non chúng ta các em còn quá nhỏ dại không đáng phải gánh chịu những hình phạt như thế. Là một cô giáo mầm non phần nào tôi cũng hiểu được những áp lực mà cô giáo chúng ta phải gánh chịu, nào là áp lực từ cấp trên giao phó, nào là áp lực về phụ huynh đòi hỏi, làm cô giáo mầm non đã vất vả đủ đường ngày thì chăm cháu, tối về tranh thủ soạn giáo án, rồi nào một đống sổ sách giấy tờ phải hoàn thiện…rồi các cô đều mong muốn thành tích của lớp phải thật tốt, lúc nào cũng muốn lớp phải hoàn hảo 100%, để rồi đè ép lên vai trẻ, trẻ
không làm được hoặc không làm đúng ý mình là cáu mắng trẻ, kỉ luật trẻ… như chúng ta đã biết thì kỉ luật và bạo hành trẻ chính là sự thất bại của giáo dục. Là người giáo viên xuất xắc phải biết lắng nghe học sinh, biết ngồi vào vị trí của các con để xóa đi khoảng cách thầy và trò, biết bao dung và có niềm tin vào các con như vậy còn hiệu quả gấp trăm - nghìn lần là kỉ luật trẻ. Hãy thay thế những lời phê phán, chỉ trích trẻ bằng những lời khen ngợi, động viên trẻ nhiều hơn, gần gũi yêu thương trẻ để trẻ cảm thấy thật sự được yêu thương và tôn trọng khi tới trường. Hãy dạy trẻ từ cái tâm, yêu trẻ bằng cả trái tim chúng ta sẽ nhận được niềm hạnh phúc vô bờ bến.Thay đổi để để được hạnh phúc tại sao chúng ta không làm đúng không ạ? Theo quan điểm của riêng tôi thì thầy cô chúng ta nên: học tập và hiểu biết sâu hơn về tâm lý học sinh của mình, luôn thấu hiểu, tôn trọng trẻ và từ đó yêu thương trẻ hơn, biết chuyển hóa cảm xúc từ tiêu cực thành tích cực, hãy cho trẻ cơ hội sửa sai, không áp đặt trẻ. Như vậy chắc chắn chúng ta sẽ có được một môi trường giáo dục hạnh phúc dành cho trẻ. Trẻ hạnh phúc cô nhất định sẽ hạnh phúc. Cô luôn gần gũi yêu thương, quan tâm và tôn trọng sáng tạo của trẻ ( Minh chứng 1) Ví dụ: Trong giờ hoạt động của các con cô luôn tôn trọng các ý kiến của trẻ đưa ra, cô luôn cho trẻ thảo luận để đưa ra ý kiến của mình, cô luôn là người lắng nghe và chia sẻ cùng các bạn mọi chuyện, có những bạn nhỏ đôi khi còn nghịch ngợm phá đồ dùng đồ chơi mà không tập trung học bài, nhưng không vì vậy mà cô quát mắng hay phạt bạn ấy, mà cô nhẹ nhàng trò chuyện tâm sự với bạn để hiểu được vấn đề của bạn ấy gặp phải để cùng nhau chia sẻ với bạn. Cô luôn hòa nhập tham gia các trò chơi cùng với trẻ để yêu thương trẻ nhiều hơn. 3.2. Biện pháp 2: Xây dựng môi trường bên trong và bên ngoài nhóm lớp tạo sự an toàn thân thiện với trẻ. Ở độ tuổi mầm non các con không chỉ đến trường để học mà các con đến trường còn vui chơi, tham gia các hoạt động cùng cô và các bạn, chính vì vậy xây dựng môi trường hoạt động bên trong và bên ngoài lớp đảm bảo an toàn và thân thiện với trẻ cũng là một vấn đề đáng để chúng ta nhắc đến. Trẻ đến trường ở lớp với các cô từ sáng tới tối, một ngày như thế các con tham gia rất nhiều các hoạt động trong lớp cũng như ngoài trời. Trẻ có thực sự thấy vui vẻ hạnh phúc hay không thì môi trường cũng góp phần không nhỏ giúp phần xây dựng môi trường hạnh phúc cho trẻ. Là một cô giáo mầm non tôi luôn tâm huyết trong việc trang trí môi trường trong và ngoài nhóm lớp cho trẻ, làm sao để giúp trẻ có những không gian mở rộng, gần gũi với trẻ nhất có thể và còn phải an toàn cho trẻ nữa giúp trẻ thỏa sức sáng tạo đam mê trong những giờ hoạt động góc hoặc các hoạt động vui chơi khác trẻ được hòa mình vào những vai chơi, trẻ được trải nghiệm cuộc sống hàng ngày thu nhỏ…để từ đó phát huy hết được những năng lực cũng như khả năng quả trẻ thông qua các góc chơi trẻ còn được phát triển toàn diện về đức, trí, thể, mỹ…chính vì vậy tôi luôn lựa chọn những nguyên liệu an toàn sử dụng để trang trí các góc chơi, chủ yếu để các góc chơi dạng mở để trẻ được hoạt động theo ý sáng tạo của mình, ngoài ra tôi còn tận dụng những đồ dùng đồ chơi của trẻ ở nhà không dùng đến trẻ mang tới lớp trao đổi cho nhau cùng nhau chơi, hoặc là mở rộng góc chơi bên ngoài lớp học tận dụng không gian thoáng mát rộng rãi cho trẻ.
Trẻ chăm chú, vui vẻ, thoải mái khi tham giác hoạt động cùng các bạn (Minh Chứng 2) Từ những định hướng đúng đắn của cô giáo ta sẽ cảm thấy việc xây dựng môi trường hạnh phúc không có quá khó khăn mà chỉ từ những hành động việc làm rất đơn giản cũng có thể giúp trẻ cảm thấy hạnh phúc hơn mỗi ngày. 3.3. Biện pháp 3: Hãy giúp trẻ cảm thấy hạnh phúc khi ở trường. - Như chúng ta đã biết để xây dựng được môi trường giáo dục hạnh phúc cho trẻ không phải cái gì quá to tát cả, không phải áp lực nặng nề như chúng ta nghĩ, mà chỉ là những việc làm hàng ngày của chúng ta kiến cho trẻ cảm thấy vui vẻ và hạnh phúc khi ở bên chúng ta như vậy là chúng ta đã rất thành công rồi. * Trong giờ đón trẻ cô hãy tạo không khí vui tươi thoải mái cho trẻ khi vào lớp. Trong giờ đón trẻ từ những hành động đơn giản như chào đón trẻ bằng một nụ cười thật tươi, hoặc một cái ôm thật chặt, những cái nhún nhảy, bắt tay hoặc những lời khen ngợi đơn giản dành cho trẻ. Như vậy cũng đủ để trẻ cảm thấy được yêu thương khi đến bên cô Ví dụ: Trong giờ đón trẻ cô ân cần, niềm nở đón trẻ vào lớp. Cô ân cần ôm trẻ một cái ôm thật chặt, cô khen ngợi trẻ dù những điều rất nhỏ như hôm nay con có bộ váy đẹp thế, hoặc là ai mặc cho con bộ quàn áo này mà đẹp trai thế…rồi cô trao đổi với phụ huynh về tình hình của trẻ để cùng nhau giáo dục trẻ một cách hiệu quả nhất. * Trẻ cảm thấy hạnh phúc trong các hoạt động học. Xây dựng môi trường giáo dục cho trẻ không chỉ một ngày, hai ngày hay không phải một hay hai hoạt động là chúng ta đã hoàn thành mà nó còn kéo dài từ ngày này sang ngày khách, từ tháng này sang tháng khác hay từ năm này sang năm khác. Chính vì vậy chúng ta cần phải nhận thức đúng đắn để có những thay đổi giúp trẻ yên tâm khi ở bên cô. Ở độ tuổi lên 5 tâm lý trẻ khác hẳn ở độ tuổi 3-4 tuổi, trẻ đã có tính tự trọng cho riêng mình, trẻ bướng bỉnh, ích kỉ hơn và hay đưa ra những lý lẽ của riêng mình, đôi khi còn hay nhõng nhẽo và sẵn sàng cãi nhau với người lớn. Nhưng trẻ lại cực kì thông minh. Vì thế là một cô giáo đứng lớp tôi luôn phải tìm hiểu tâm lý của từng trẻ để mình thấu hiểu trẻ và tôn trọng những ý kiến của trẻ để từ đó mình sẽ khéo léo, mềm dẻo hơn trong việc giao tiếp và dạy trẻ học. Nếu hiểu được tâm lý của trẻ cô giáo sẽ thấy dễ dàng hơn trong việc giáo dục trẻ. Trong các giờ học tôi thường để cho trẻ được hoạt động rất thoải mái, cởi mở, không gò ép trẻ phải như thế này như thế khác theo mong muốn của mình. Trong các giờ hoạt động tôi luôn cho trẻ được thảo luận theo nhóm rồi cho trẻ đưa ra ý kiến của riêng trẻ, tôi là người lắng nghe và thu thập những thông tin, để định hướng cho trẻ. Tôi luôn tôn trọng và lắng nghe mọi ý kiến của trẻ đưa ra và không ép trẻ phải chạy theo thành tích, dù có những trẻ chưa thực sự bằng bạn bằng bè nhưng trẻ luôn nhận được sự yêu thương chia sẻ của cô giáo cũng như các bạn trong lớp. Không phân biệt đối sử với bất kỳ ai trong lớp. Những bài tập tôi giao cho trẻ thường có dạng trò chơi để trẻ cảm thấy thoải mái, không bị áp lực, tôi đã thay thế những lời lẽ phê phán, trách móc trẻ bằng những lời khen ngợi, động viên và khuyến khích trẻ. Để rồi những buổi học của tôi đầy ắp những tiếng cười, những niềm vui và hạnh phúc đọng lại trong trẻ.
Ví dụ: Trong giờ học của các con thay vì bắt trẻ ngồi im lắng nghe cô nói, rồi cô hỏi gì nói đấy, nói leo khi cô chưa yêu cầu trả lời thì sẽ bị mắng, phê bình…Thay vào đó tôi tổ chức cho trẻ hoạt động học tôi có thể cho trẻ lựa chọn bài hát hoặc trò chơi mà trẻ thích để tham gia vào giờ học, ngoài ra tôi cho trẻ được thảo luận nhóm và tự tin đưa ra ý kiến của riêng mình, có thể sáng tạo theo ý thích của trẻ….và tôi luôn ghi nhận những ý kiến của các bạn và động viên góp ý kịp thời cho trẻ. Trẻ thoái mái, tự tin trong các giờ hoạt động (Minh chứng 3) * Giúp trẻ cảm thấy hạnh phúc khi được vui chơi cùng bạn bè thông qua các hoạt đông ngoài trời, hoạt động góc, hoạt động chiều… Tình bạn là một trong những yếu tố quan trọng trong quá trình phát triển tâm lý trẻ lên 5. Trẻ thích nói chuyện, chia sẻ những suy nghĩ và thể hiện lý lẽ của mình với bạn bè. Thêm vào đó, trẻ còn có thêm người nghe mình kể những câu chuyện của riêng mình. Để có thể thành công trong gây dựng những mối quan hệ bạn bè ở trường. Vì thế cô giáo có thể dạy trẻ biết đoàn kết, nhường nhịn nhau, yêu thương, phối hợp cùng nhau tham gia các hoạt động. Trẻ biết cách phối hợp với các bạn trong nhóm để cùng nhau tham gia các hoạt động vui chơi có hiệu quả, các bạn trong nhóm cũng đã biết giúp đỡ quan tâm lẫn nhau trong quá trình vui chơi. Qua đây trẻ cảm thấy môi trường trường học ngày càng gần gũi và thân thiện với trẻ hơn. Thông qua việc tiếp xúc với thiên nhiên và xã hội trong hoạt động ngoài trời góp phần hình thành cho trẻ những kỹ năng đơn giản, giúp trẻ tích lũy kiến thức và ứng dụng chung trong thực tiễn, phát triển tình yêu thương trong cuộc sống của trẻ. Hoạt động vui chơi là một trong những hoạt động giúp trẻ phát triển và hoàn thiện các kỹ năng. Ở các góc chơi trẻ được tham gia vào các vai trong xã hội, tập làm người lớn theo cách riêng của mình. Qua các hoạt động đó trẻ sẽ tự tin thể hiện cá tính cũng như thể hiện tính cách của mình hơn. Từ những trải nghiệm vui chơi đó giáo dục trẻ về nhà trẻ biết giúp mẹ một số công việc đơn giản trong cuộc sống hàng ngày. Từ đó, hoàn thiện khả năng ngôn ngữ cho trẻ, nói rõ ràng, mạch lạc, đủ câu. Qua đó tôi thấy trẻ đã dần hoàn thiện hơn về kĩ năng giao tiếp với bạn trong nhóm chơi và trẻ đã tự tin mạnh dạn chia sẻ cùng mọi người trong cuộc sống. Ví dụ: Trong giờ hoạt động ngoài trời các con được giao lưu vận động giữa 2 lớp B1 và B2. Các con đoàn kết tham gia hoạt động, rất tự tin trong mọi hoạt động. Trẻ hứng thú tham gia chơi cùng bạn (Minh chứng 4) * Giúp trẻ thấy hạnh phúc thông qua các hoạt động ngày hội ngày lễ Bên cạnh những hoạt động học vô cùng ý nghĩa và những hoạt động vui chơi bổ ích cho trẻ giúp trẻ có được môi trường hạnh phúc khi tới trường thì không thể nhắc đến những hoạt động ngày hội ngày lễ được. Ngày hội ngày lễ ở trường là những hoạt động mà luôn được các bạn nhỏ hào hứng và mong đợi nhất từ trước tới giờ. Qua đó sẽ giúp trẻ hiểu được cách thể hiện tình cảm, cảm xúc, biết quan tâm, chăm sóc những người thân trong gia đình. Như ngày 20-10, 20-11, 8-3, ngày giáng sinh… Các trẻ đều rất vui vẻ và mong chờ đến ngày lễ, các con đều thấy hạnh phúc khi mình được làm những việc thật ý nghĩa mang lại niềm vui cho mọi người. Trẻ tham gia biểu diễn văn nghệ mừng ngày Hội Tới Trường ( Minh chứng 5) Ví dụ: Trong ngày lễ khai giảng trẻ vui mừng háo hức và tự tin mặc trên mình những bộ trang phục lộng lẫy tự tin tỏa sáng trên sân khấu.
3.4. Biện pháp 4: Cha mẹ lên thay đổi Gia đình giữ vai trò nền tảng trong sự phối hợp giữa nhà trường và xã hội, nhà trường với phụ hunh học sinh. Cô giáo có thực hiện nhiệm vụ tốt đến đâu nhưng nếu không được sự quan tâm, phối hợp thực hiện cùng với phụ huynh học sinh thì kết quả cũng không thể cao được. Để trẻ có một môi trường giáo dục hạnh phúc thực sự thì cha mẹ chúng ta cũng lên thay đổi. Thay đổi từ những việc làm nhỏ nhất ví dụ như có trách nhiệm với con mình hơn, không ỉ lại các thầy cô giáo, hãy cùng nhau chung tay xậy dựng môi trường hạnh phúc cho trẻ từ nhà tới trường cho trẻ. Các bậc phụ huynh đừng quá cố gắng ép buộc trẻ phải làm cái này, hoặc phải làm cái kia theo ý của bố mẹ muôn. Chẳng hạn con không muốn đi học thêm môn năng khiếu võ vì võ chỉ rành cho những bạn trai thôi mà sao con là con gái mẹ lại bắt con đi, nhưng vì học võ có sức khỏe lên con phải đi con ạ. Như vậy là phụ huynh đang không tôn trọng ý kiến của con mình và không lắng nghe tâm sự cùng con xem con có mong muốn gì…hoặc là trẻ đòi gì được cái đấy mà không cần biết đúng sai ra sao. Chính vì vậy rất mong các bậc làm cha làm mẹ lên thay đổi suy nghĩ của mình để cùng con mình chinh phục con đường hạnh phúc khi tới trường. Đừng lên gò ép trẻ. - Ngoài ra cũng mong các bậc phụ huynh có một cách nhìn đúng đắn và giảm bớt sức ép trên đôi vai của người làm thầy làm cô như chúng tôi. Vì ở môi trường 2 cô 40 trẻ trong suốt thời gian hoạt động cũng không thể tránh khỏi những sơ xuất như là trẻ trêu đùa nhau, cấu cào nhau hay có như thế nào thì cũng chỉ mong các bạc phụ huynh thông cảm và đóng góp ý kiến trên tinh thần nhẹ nhàng, rút kinh nghiệm lần sau, chứ cũng đừng đòi hỏi ở cô quá là cao siêu là cô phải như thế này, cô phải như thế kía…Như vậy chắc chắn là cô giáo cũng gặp phải khá nhiều mệt mỏi, như vậy cô sẽ không còn đủ sức khỏe tâm huyết để cho trẻ nữa. Chính vì thế tôi tha thiết kêu gọi bậc làm cha làm mẹ chúng ta cũng cần phải thay đổi chính bản thân mình để góp phần cùng các cô và nhà trường xây dựng môi trường hạnh phúc cho trẻ. Những hoạt động ngày hội ngày lễ hoặc hoạt động ngoại khóa của trẻ ở trường rất mong nhận được sự chung tay góp sức của đông đảo các cha mẹ học sinh, để trẻ cảm thấy được yên tâm hơn khi hoạt động. Bằng những tin nhắn trao đổi hoặc bằng những tờ giấy thông báo hoặc thông qua những buổi họp phụ huynh tôi thường xuyên trao đổi với các phụ huynh để phối hợp cùng với các phụ huynh cùng nhau xây dựng môi trường học hạnh phúc cho trẻ và vạch ra bảng theo dõi, đánh giá trẻ ở nhà để phụ huynh cùng vào cuộc giáo dục trẻ. Theo dõi những việc trẻ đã làm được hoặc chưa làm được để cùng nhau thống nhất cách giáo dục trẻ hiệu quả. Trong thời gian trẻ thực hiện bố mẹ động viên khen ngợi và khuyến kích trẻ Ví Dụ: Bảng theo dõi, đánh giá trẻ ở nhà STT Nội dung thực hiện Đầu năm Cuối năm 1 Một số hoạt động thấy trẻ mạnh dạn tự Chưa đạt Tốt tin như: Tham gia các hoạt động khu xóm, tự tin đưa ra ý kiến của riêng mình khi ở nhà 2 Sự tự tin của trẻ khi giao tiếp với mọi Chưa đạt Tốt người xung quanh như: Hàng xóm, ông
bà, bạn bè khu xóm… 3 Trẻ cảm thấy vui vẻ, hạnh phúc khi được Chưa đạt Tốt bố mẹ ông bà đưa tới trường học. Sau khi tôi đưa ra ý kiến cha mẹ lên thay đổi để kết hợp cùng với nhà trường xây dựng môi trường giáo dục hạnh phúc cho trẻ, biện pháp phối hợp với phụ huynh để cùng nhau giúp trẻ cảm thấy thật sự hạnh phúc khi tới trường, thì đa phần các phụ huynh đều rất phấn khởi và đồng ý, các phụ huynh hào hứng cho biết trước khi cô triển khai kế hoặch về việc xây dựng môi trường giáo dục hạnh phúc cho trẻ thì đa số trẻ còn chưa thực sự thấy vui vẻ khi đến lớp, đôi khi còn nhõng nhẽo ông bà bố mẹ đòi nghỉ học, hoặc là có những bạn đi học nhưng đến lớp khóc nhè…Nhưng từ khi tôi thực hiện những kế hoạch như tôi đã chia sẻ ở trên thì đa số trẻ lớp tôi đã biết đòi bố mẹ cho đi học, đến lớp vui vẻ tươi cười chào cô từ xa, chạy đến ốm cô thật chặt, tự tin trong mọi hoặt động không còn sự nhút nhát như trước nữa. Đặc biệt là trên lớp chỉ còn những tiếng cười vui vẻ bên nhau, những hành động giúp đỡ lẫn nhau, tôi cảm thấy rằng những đứa trẻ lớp tôi đã thực sự rất hạnh phúc khi tới trường, tới lớp và tôi cũng vậy. 4. Kết quả - Sau một thời gian thực hiện các biện pháp trên tôi thấy kết quả đạt được như sau: * Đối với giáo viên: - Tôi đã thành công hơn trong việc tổ chức các hoạt động cho trẻ. - Tôi đã có nhiều kinh nghiệm hơn trong việc giúp cho những đứa trẻ cảm thấy hạnh phúc và bình an khi ở bên cô. - Tôi đã xây dựng được niềm tin từ phụ huynh. - Các công việc trên lớp của tôi đã được giảm vì có sự giúp đỡ quan tâm, chia sẻ từ phía của trẻ và cả phụ huỵnh. * Đối với trẻ: - Tôi thấy các bạn trong lớp tôi có nhiều thay đổi. Các con vui vẻ hơn, thích được đi học hơn và luôn chờ đợi đến ngày mai để được gặp gỡ cô và các bạn. Các bạn trong lớp thì đoàn kết, giúp đỡ nhau, biết quan tâm đến cô, đến bạn hơn. Trẻ chủ động trong việc đưa ra những ý kiến của riêng mình không còn e ngại như trước. Tôi cảm thấy trẻ luôn vui vẻ và hạnh phúc khi được bên cô và các bạn của mình, trẻ được tôn trọng cái tôi của riêng mình và có được sự quan tâm, chia sẻ, yêu thương. Tôi nhận thấy “Mỗi ngày đến trường của trẻ là một ngày ý nghĩa và thật hạnh phúc đối với trẻ”. Điều đó kiến tôi rất hạnh phúc. * Kết quả trên trẻ: Nội dung khảo sát Kết quả Tỷ lệ Tiêu chí 1: Trẻ tự tin, mạnh dạn trong mọi hoạt động. 21/23 91,3% Tiêu chí 2: Trẻ cảm thấy được yêu thương và 22/23 95,6% tôn trọng. Tiêu chí 3: Trẻ luôn thoải mái, vui vẻ và cảm 23/23 100%
thấy an toàn. * Đối với phụ huynh: - Phụ huynh tin tưởng vào chương trình giáo dục mầm non và chất lượng của nhà trường. - Phụ huynh tin tưởng vào cô giáo, thấy được sự thay đổi của trẻ hàng ngày. III. KẾT LUẬN VÀ KHUYẾN NGHỊ. 1. Kết luận. * Đối với giáo viên: - Sau khi thực hiện đề tài này tôi thấy mình đã đúc rút được nhiều kinh nghiệm hơn trong quá trình xây dựng môi trường giáo dục hạnh phúc cho trẻ. - Giáo viên thực sự yêu nghề mến trẻ, có năng lực sư phạm, vững chuyên môn. - Có sự hiểu biết về tâm lý của trẻ để từ đó thấu hiểu và tôn trọng và yêu thương trẻ. - Có sự sáng tạo trong mọi hoạt động khiến trẻ cảm thấy luôn vui vẻ, an toàn và thân thiện, trẻ luôn có niềm tin ở cô. - Luôn thương yêu, gần gũi và quan tâm trẻ mọi lúc mọi nơi. * Đối với trẻ: - 100% trẻ yêu thích được đến lớp hơn, trẻ vui vẻ, mạnh dạn hơn, trẻ tiếp thu những kiến thức tốt hơn, trẻ thích tham gia các hoạt động cùng cô và các bạn, có ý thức giúp đỡ và quan tam tới cô hơn, ngoài ra trẻ còn cảm thấy thật sự rất hạnh phúc khi tới trường. * Đối với phụ huynh: - Phụ huynh hiểu sâu hơn về chương trình giáo dục mầm non, thấy được tầm quan trọng của việc phát triển toàn diện cho trẻ, yên tâm hơn khi gửi con đến lớp và phối hợp tốt hơn với giáo viên trong công tác chăm sóc, nuôi dưỡng và giáo dục trẻ. Đã tự thay đổi cách nhìn nhận của mình với giáo viện, biết giúp đỡ cô và trò trong mọi hoạt động ngoại khóa… * Bài học kinh nghiệm Từ kết quả trên, tôi rút ra một số kinh ngiệm như sau: - Giáo viên phải có trình độ chuyên môn chắc chắn, nắm vững đặc điểm tâm sinh lý của trẻ để tổ chức các hoạt động giáo dục trẻ từ tình yêu thương, từ tận trái tim của mình, để rồi sẽ nhận lại được niềm hạnh phúc cho riêng mình. - Luôn quan tâm, lắng nghe ý kiến của trẻ. - Làm tốt công tác tuyên truyền với các bậc phụ huynh. - Động viên kịp thời và giúp trẻ cảm thấy được an toàn khi tới lớp. - Xây dựng được kế hoạch và thực hiện tốt kế hoạch đề ra. - Tạo môi trường, cơ hội để trẻ trải nghiệm các tình huống cụ thể, luôn quan tâm đến từng cá nhân trẻ và tôn trọng trẻ. - Tạo niềm tin với phụ huynh, nâng cao chăm sóc, nuôi dưỡng và giáo dục trẻ. 2. Những khuyến nghị. * Đối với phòng giáo dục: - Tổ chức thêm những buổi chuyên đề: “Xây dựng môi trường giáo dục hạnh phúc cho trẻ” để các giáo viên trong ngành thường xuyên được dự giờ học hỏi, trao đổi kinh nghiệm từ đồng nghiệp để nâng cao trình độ chuyên môn nghiệp vụ. * Đối với nhà trường:
- Tăng cường tổ chức những buổi kiến tập chuyên môn về: “Xây dựng lớp học hạnh phúc, hoặc xây dựng môi trường hạnh phúc cho trẻ”, đặc biệt là những giờ dạy về chia sẻ, giúp đỡ…để cùng thảo luận nhằm đem đến cho trẻ những giờ học lý thú. IV. TÀI LIỆU THAM KHẢO STT Tên tài liêu Tác giả 1 Giáo trình tâm lý học trẻ em lứa Nguyễn Bích Thúy – Nguyễn Thị tuổi mầm non Anh Thư 2 Hướng dẫn tổ chức thực hiện TS. Lê Thu Hương – TS. Trần Thị chương trình giáo dục mầm Ngọc Trâm non. Mẫu giáo nhỡ 4-5 tuổi. PGS – TS. Lê Thị Ánh Tuyết 3 Phương pháp giáo dục TS. Ngô Hiểu Huy Montessori 4 Giáo dục giá trị sống và kỹ PGS – TS. Nguyễn Thị Mỹ Lộc - TS. sống cho trẻ mầm non Đinh Thị Kim Thoa - TS. Phan Thị Thảo Hương 5 Hướng dẫn thực hành lấy trẻ Hoàng Thị Dinh - Nguyễn Thị Thanh làm trung tâm trong trường Giang - Bùi Thị Kim Tuyến - Lương mầm non Thị Bình - Nguyễn Thị Quyên - Bùi Thị Lâm - Hoàng Thị Thu Hương - Trên đây là một số biện pháp, kinh nghiệm mà tôi đã thực nghiệm đề tài “Những chia sẻ về xây dựng môi trường giáo dục hạnh phúc cho trẻ 4-5 tuổi”. Tôi xin chân thành cảm ơn!
UBNDH ĐAN PHƯỢNG CỘNG HOÀ XÃ HỘI CHỦ NGHĨA VIỆT NAM TRƯỜNG MN THỌ AN Độc lập - Tự do - Hạnh phúc PHIẾU KHẢO SÁT TRẺ TRƯỚC KHI THỰC HIỆN ĐỀ TÀI SKKN 1. Tên SKKN: “Một số biện pháp xây dựng môi trường giáo dục hạnh phúc cho trẻ 4 - 5 tuổi" 2. Người khảo sát: Lê Thị Thanh Huyền 3. Đối tượng khảo sát: Trẻ 4 - 5 tuổi tại lớp học 4. Số trẻ tham gia khảo sát: 23 trẻ 5. Thời gian khảo sát: 15/ 9/ 2020 6. Nội dung khảo sát: Giáo viên sử dụng phương pháp: - Phương pháp nghiên cứu tài liệu - Phương pháp điều tra khảo sát - Phương pháp đàm thoại - Phương pháp quan sát - Phương pháp thực hành - Phương pháp trắc nghiệm khách quan - Phương pháp phân tích nội dung Khảo sát trẻ đầu năm qua các tiêu chí sau: Nội dung khảo sát Kết quả Tỷ lệ Tiêu chí 1: Trẻ tự tin, mạnh dạn trong mọi hoạt động. 8/23 34,8% Tiêu chí 2: Trẻ cảm thấy được yêu thương và 7/23 30,4% tôn trọng. Tiêu chí 3: Trẻ luôn thoải mái, vui vẻ và cảm 8/23 34,8% thấy an toàn.
UBNDH ĐAN PHƯỢNG CỘNG HOÀ XÃ HỘI CHỦ NGHĨA VIỆT NAM TRƯỜNG MN THỌ AN Độc lập - Tự do - Hạnh phúc PHIẾU KHẢO SÁT TRẺ SAU KHI THỰC HIỆN ĐỀ TÀI SKKN 1. Tên SKKN: “Một số biện pháp xây dựng môi trường giáo dục hạnh phúc cho trẻ 4 - 5 tuổi" 2. Người khảo sát: Lê Thị Thanh Huyền 3. Đối tượng khảo sát: Trẻ 4 - 5 tuổi tại lớp học 4. Số trẻ tham gia khảo sát: 23 trẻ 5. Thời gian khảo sát: 25/ 3/ 2021 6. Nội dung khảo sát: Giáo viên sử dụng phương pháp: - Phương pháp nghiên cứu tài liệu - Phương pháp điều tra khảo sát - Phương pháp đàm thoại - Phương pháp quan sát - Phương pháp thực hành - Phương pháp trắc nghiệm khách quan - Phương pháp phân tích nội dung Khảo sát trẻ cuối năm qua các tiêu chí sau: Nội dung khảo sát Kết quả Tỷ lệ Tiêu chí 1: Trẻ tự tin, mạnh dạn trong mọi hoạt động. 21/23 91,3% Tiêu chí 2: Trẻ cảm thấy được yêu thương và 22/23 95,6% tôn trọng. Tiêu chí 3: Trẻ luôn thoải mái, vui vẻ và cảm 23/23 94,2,2% thấy an toàn.
MỘT SỐ MINH CHỨNG MÔI TRƯỜNG VÀ HOẠT ĐỘNG CỦA TRẺ Minh chứng 1: Cô luôn gần gũi yêu thương, quan tâm và tôn trọng sáng tạo của trẻ Minh Chứng 2: Trẻ chăm chú, vui vẻ, thoải mái khi tham giác hoạt động cùng các bạn
Minh chứng 3: Trẻ thoái mái, tự tin trong các giờ hoạt động Minh chứng 4: Trẻ hứng thú tham gia chơi cùng bạn
Minh chứng 5: Trẻ tham gia biểu diễn văn nghệ mừng ngày Hội Tới Trường