ĐẶT VẤN ĐỀ
“Bạn có thể không kiểm soát được cả thế giới rộng lớn ngoài kia, nhưng bạn
có thể học cách kiểm soát thế giới tâm hồn của chính mình thông qua Yoga"
- Debasish Mridha –
Câu nói truyền cảm hứng vô cùng sâu sắc của nhà triết học yoga Debasish
Mridha nổi tiếng. Yoga đã được phát triển từ hàng ngàn năm về trước từ những
nhà nghiên cứu thời cổ xưa thông thái nó tự tại như ánh sáng mặt trời như không
khí, nó không thuộc về bất kỳ một ai, một quốc gia nào hay một dân tộc nào mà
nó là của cả nhân loại. Yoga là một lối luyện tập và kiến thức 95% của yoga là
thực tiễn. Bộ môn yoga là một bộ môn khoa học rèn luyện sức khỏe ngày xưa
khởi nguồn từ Ấn Độ. Từ thuở sơ khai nhiều bài luyện, được được vị tổ yoga
tìm ra giúp tăng cường sức khỏe của cơ thể giúp bình an tâm trí làm được sự tập
chung với thiền định. Với dòng thời gian, các động tác này được phát triển phổ
biến rộng rãi. Trong xã hội hiện đại ngày nay Yoga cho người lớn đã rất phổ
biến. Nó mang lại lợi ích thể chất, tinh thần, cải thiện vóc dáng và sắc đẹp, cho
mọi người.
Còn đối với trẻ mầm non Yoga có tác dụng vô cùng tuyệt vời nó giúp trẻ
ngủ ngon hơn, sâu giấc hơn và phát triển vóc dáng một cách hài hòa cân đối;
giúp trẻ mang lại một tinh thần tập trung, thư giãn, giải tỏa căng thẳng kích thích
sự phát triển cơ xương khớp ở trẻ; giúp tăng cường và duy trì độ dẻo dai, linh
hoạt, đảm bảo sự hoàn thiện về thể chất và tinh thần, giúp trẻ có kỹ năng làm
việc nhóm, chơi đoàn kết với bạn. Qua các bài tập trẻ biết yêu bản thân và các
bạn hơn.
Với trẻ mầm non, mỗi bài tập Yoga là một trải nghiệm vui với trẻ, trẻ vừa
được học vừa được thư giãn, tạo tâm thế thoải mái không tạo áp lực nặng nề cho
trẻ. Điều tuyệt vời nhất ở Yoga đối với trẻ mà các môn thể thao khác không có
được chính là bất cứ trẻ nào cũng có thể tham gia luyện tập Yoga. Tuy nhiên, trẻ
nhỏ vốn luôn hiếu động và hoạt động suốt ngày nên thật khó khi yêu cầu trẻ phải
tập trung lâu dài để luyện tập.
Thực tế tại trường bộ môn Yoga kids chưa được ứng dụng rộng rãi, vì
nhiều giáo viên không biết, mặt khác nhiều phụ huynh còn bỡ ngỡ chưa hiểu hết
về yoga kids và nhầm tưởng yoga kids giống như yoga dành cho người lớn, cho rằng
yoga kids là những bài tập sao cho thật dẻo.... Trong khi đó trẻ em không phải là
người lớn thu nhỏ và khi học sẽ tốn kém kinh phí. Hiểu được tâm lý đó bản thân
tôi là một cô giáo đã tham gia tập luyện yoga 10 năm và hiện đang là huấn luận
viên. Nhận thấy được những lợi ích mà bộ môn Yoga kids mang lại đối với sự
phát triển thể chất của những mầm non tương lai của đất nước bên cạnh đó giúp
2
phụ huynh yên tâm vê tinh thần không phải bỏ kinh phí cho con tham gia học
cho nên năm học 2022 -2023 tôi đã mạnh dạn nghiên cứu và lựa chọn: “Một số
biện pháp phát triển thể chất cho trẻ mẫu giáo bé thông qua bộ môn yoga kids
trong trường mầm non” làm đề tài sáng kiến kinh nghiệm của mình.
* Thời gian nghiên cứu: Từ tháng 8/2022 đến tháng 4/2023
* Đối tượng nghiên cứu: Trẻ mẫu giáo bé tại trường mầm non nơi tôi công tác.
* Phạm vi nghiên cứu: Công tác áp dụng phương pháp phát triển thể chất
của trẻ qua yoga kids trong trường Mầm Non ”.
3
GIẢI QUYẾT VẤN ĐỀ
I. CƠ SỞ LÝ LUẬN
Yoga kids là một bộ môn đã được đưa vào giảng dạy đặc biệt ở những
nước phát triển như: Mỹ, Nhật, ....Trẻ ở các lớp này đều tỏ ra rất thích thú đối
với môn học vì sự thú vị và một cơ thể khỏe mạnh do yoga đem lại. Tuy nhiên
trẻ nhỏ chưa thể tự đọc và chưa thể hiểu nội dung bài tập được thể hiện qua văn
bản thậm trí trẻ còn chưa hiểu biết hết các bộ phận trên cơ thể mình, cũng như
trẻ không thể nắm bắt được những sự phức tạp về giải phẫu và định tuyến trong
yoga bởi vậy trẻ rất cần có cô giáo hướng dẫn dạy các bài tập cho trẻ để trẻ có
cái nhìn đúng đắn, động tác đúng với bài tập và phương pháp truyền đạt của giáo
viên phải làm sao để trẻ tiếp thu một cách tích cực đầy đủ toàn diện nhất.
Ở mỗi giai đoạn phát triển của cơ thể đặc điểm tiếp nhận yoga kids của trẻ
khác nhau. Ở lứa tuổi mầm non thì khả năng tập chung của trẻ chưa cao cho nên
ở trường mầm non trẻ học yoga kids chủ yếu dưới hình thức nhóm hoặc cả lớp
dưới sự dẫn dắt của cô và trong môi trường tập thể sẽ tạo ra một không khí vui
nhộn, ấm cúng, làm cho trẻ có động lực để thi đua để phấn đấu xem bạn nào tập
tốt được cô khen, bạn nào chưa tốt thì cần phải cố gắng để bằng các bạn.
Và điều kỳ diệu với bộ môn yoga kids này nó rất tốt cho trẻ hướng trẻ đến
những niềm vui, gây sự chú ý tập trung nhằm tác động đến các tuyến nội tiết
tinh thần. Khi trẻ em nói chung và trẻ tự kỷ nói riêng được tiếp xúc với bộ môn
này sẽ có cơ hội để tìm hiểu về bản thân mình qua sự qua sự kết nối cơ thể, tâm
trí và tinh thần.
Trên thực tế hiện nay Yoga Kids đã được biết đến là một bộ môn và là hoạt
động thư giãn thú vị, là hình thức thay thế các môn thể thao nhằm tạo ra sự cân
bằng trong cuộc sống, hướng tới một tâm thế hòa bình, bao dung, tĩnh lại và tính
linh hoạt chỉ có trong yoga. Chính vì vậy nó đem lại những tác động vượt bậc
cho trẻ. Khi trẻ được tập yoga giúp tăng cường và duy tri sự dẻo dai, linh hoạt
giúp trẻ có một hình thể cân đối, đảm bảo phát triển một cách hài hòa về thể chất
cũng như tâm hồn. Với những cử động nhịp nhàng và sự tập chung cao không
chỉ giúp trẻ trở nên linh hoạt hơn mà còn giúp tâm trí trẻ được ổn định, tăng
cường trí nhớ, nâng cao sự tập chung và khả năng suy luận.
Bên cạnh đó yoga kids cũng giúp trẻ tạo được sự thăng bằng trong cuộc
sống của mình. Đặc biệt những tư thế yoga còn rèn luyện cho trẻ sự bình tĩnh,
vượt qua chính mình, chiến thắng nỗi sợ hãi củng cố thêm sự tự tin lòng dũng
cảm giúp trẻ hoạt bát và chủ động trong các hoạt động, nâng cao khả năng
giao tiếp.
4
II. CƠ SỞ THỰC TIỄN:
1. Đặc điểm chung:
Trường tôi là một trường mầm non thuộc huyện ngoại thành, thành phố Hà
Nội. Trường đạt chuẩn quốc gia mức độ I năm 2009, trường được Chủ tịch nước
tặng huân chương lao động hạng 3 năm 2013.
Trường nhiều năm liên tục đạt tập thể lao động xuất sắc, các lớp học rộng
rãi, sạch đẹp đã được trang bị nhiều đồ dùng đồ chơi hiện đại.
Trường có 3 lớp mẫu giáo bé (3-4 tuổi), lớp mẫu giáo bé do tôi phụ trách
là lớp điểm thực hiện chuyên đề “Phát triển vận động” của khối mẫu giáo bé
cho toàn trường kiến tập.
Phòng học rộng rãi, thoáng mát, sạch đẹp với diện tích 65m2, hệ thống
điều hoà hai chiều, bình nóng lạnh, máy sấy tay khô và đầy đủ đồ dùng phục vụ
cho hoạt động của trẻ.
Nhà trường trang bị đầy đủ cơ sở vật chất, đồ dùng phục vụ cho các hoạt
động giáo dục trẻ theo thông tư 01, ti vi kết nối mạng internet, đồ dùng đồ chơi
Montessori phong phú, đẹp.
Nhà trường có môi trường lớp học rộng rãi thoáng mát, phong cảnh phù
hợp cho không gian tập luyện.
2. Thuận lợi
Lớp có 45 học sinh, trong đó có 22 trẻ gái và 23 trẻ trai, có 3 giáo viên
phụ trách đạt trình độ Đại học phạm mầm non.
Đa số trẻ thông minh, nhanh nhẹn tiếp thu tốt những kiến thức
Trẻ trong lớp cùng lứa tuổi đã học qua các lớp nhà trẻ từ dưới đi lên tại
trường, nhanh thích nghi với môi trường, dễ đi vào nề nếp, trẻ cũng rất tích cực
tham gia bộ môn Yoga Kids.
Bản thân tôi luôn nhiệt tình tâm huyết với nghề, ham học hỏi, trau dồi
kiến thức, có trình độ nghiệp vụ, chuyên môn vững vàng. Đã có 10 năm kinh
nghiệm học Yoga và hiện đã có chứng chỉ là huấn luận viên bộ môn Yoga.
Phụ huynh đều quan tâm đến sự phát triển của con em mình, khi tiếp nhận
các nội dung thông tin về Yoga kids phụ huynh đều hưởng ứng và tích cực để
cho con em mình được tham gia bộ môn này.
3. Khó khăn
Có một số trẻ không thể nhắm mắt và thư giãn một số trẻ khác thì không
thể ngồi yên một chỗ để tập ác tư thế suốt buổi tập. Đây là đặc điểm mà khi
giáo viên hướng dẫn yoga cho trẻ phải có những tác động phù hợp à các tác
động khác tới phụ huynh. Nếu người lớn tập yoga hướng tới sự tĩnh lặng thì
5
yoga cho trẻ em hướng đến niềm vui, sảng khoái, kích thích được sự chú ý,
tập chung cho trẻ.
Phụ huynh và giáo viên chưa có sự phối hợp, trao đổi thường xuyên do hầu
như ông bà, chú, bác đưa đón trẻ. Xuất phát từ tình hình thực tế trên, tôi luôn
mong muốn áp dụng những kiến thức đã tiếp thu được của bản thân để đưa
phương pháp phát triển thể chất qua bộ môn yoga kids vào chương trình dạy trẻ
tại lớp của mình phụ trách nói riêng và trong toàn trường nói chung. Tôi đã thực
hiện các biện pháp sau:
III. BIỆN PHÁP THỰC HIỆN:
1. Biện pháp 1: Khảo sát tình hình thực tế của trẻ đối với bộ môn
yoga kids.
Với đất nước Việt nam bộ môn yoga kids vẫn còn là mới mẻ, các giáo viên
cũng ít có cơ hội để tiếp xúc trải nghiệm do đó học sinh cũng chưa được làm
quen nhiều cho nên các cô chưa thể nắm được tình hình sức khỏe, sự hứng thú,
sự tập chung, sự yêu thích của trẻ với bộ môn này như thế nào. Bên cạnh đó phụ
huynh là những người gần gũi nhất với trẻ, vì vậy tôi khảo sát nhằm nắm được
nhận thức của phụ huynh về sự cần thiết của việc nâng cao thể chất của trẻ. Từ
đó mà giáo viên có thể phân ra những học sinh khỏe mạnh, học sinh duy dinh
dưỡng, thấp còi, trẻ có khả năng tập trung, trẻ yêu thích hay không yêu thích bộ
môn yoga kids này để có kế hoạch thực hiện hiệu quả.
* Cách thực hiện:
Bản thân tôi nhiều năm đạt giải thiết kế bài giảng E-learning, video học
liệu trong các Hội thi do Sở GD&ĐT Hà Nội, Phòng GD&ĐT huyện tổ chức.
Chính vì vậy để thực hiện khảo sát trẻ tôi đã sử dụng Google biểu mẫu: Tôi làm
phiếu khảo sát trên Google biểu mẫu, gửi cho phụ huynh đường link của Google
biểu mẫu mà tôi xây dựng. Phụ huynh điền thông tin rồi gửi lại cho giáo viên.
Giáo viên chỉ việc tổng hợp câu trả lời bằng Excel trích xuất từ Google biểu
mẫu. (Phụ lục 1)
Ngoài ra, tôi đã sử dụng mạng xã hội lập Zalo của nhóm lớp, Facebook cá
nhân để khảo sát, trao đổi với phụ huynh về tình hình phát triển thể chất của trẻ,
sự hiểu biết của họ về bộ môn Yoga kids. Bản thân tôi nhận được nhiều câu trả
lời như: “Mong con được học yoga”, “Mong con luôn mạnh khoẻ”, “Mong con
luôn giữ được sự bình tĩnh”, “Mong con luôn có một cơ thể khỏe mạnh”, “Mong
con cao lớn như các bạn”...
* Kết quả:
Với cách khảo sát theo hình thức mới đã giúp tôi tiết kiệm được nhiều thời
gian, không tốn tiền in phiếu. Tôi chỉ mất 02 ngày để khảo sát thay vì mất cả tuần,