I. TÊN SÁNG KIẾN:
“Một số biện pháp phối hợp với phụ huynh lớp Lá 3, trường Mầm non 3 trong
chăm sóc, nuôi dưỡng và giáo dục trẻ”
II. LÝ DO CHỌN ĐỀ TÀI VÀ MÔ TẢ NỘI DUNG CỦA SÁNG KIẾN:
1 - Lý do chọn đề tài:
Giáo dục mầm non là bậc học đầu tiên của hệ thống giáo dục quốc dân, có vai trò đặc
biệt quan trọng trong việc đặt nền móng cho sự hình thành và phát triển nhân cách của con
người. Chăm sóc giáo dục trẻ ở tuổi mầm non là việc làm hết sức quan trọng và cần thiết;
công việc đó đòi hỏi phải có sự kết hợp chặt chẽ giữa nhà trường, gia đình và xã hội để tạo ra
một môi trường giáo dục thống nhất và thuận lợi, đây cũng là một nguyên tắc cơ bản được
quán triệt trong quá trình chăm sóc giáo dục vaD nuôi dươEng trẻ mầm non. Trường mầm non có
nhiệm vụ chăm sóc, nuôi dưỡng, giáo dục trẻ để trẻ phát triển một cách toàn diện và chuẩn bị
tâm thế cho trẻ bước vào lớp 1. Song không thể xem trường mầm non là nơi duy nhất đảm
bảo hoàn toàn quá trình giáo dục cho trẻ, bởi vì hàng ngày trẻ chỉ ở trường với khoảng thời
gian nhất định, còn lại trẻ sống ở gia đình và chịu sự ảnh hưởng sâu sắc môi trường giáo dục
trong gia đình. Giáo dục gia đình có ưu thế hơn giáo dục xã hội và giáo dục nhà trường, vì nó
xuất phát từ tình cảm và thông qua tình cảm, có khi không cần lời nói mà chỉ cần qua thái độ,
haDnh vi, việc làm, cách đối xử cuQa nhưEng ngươDi thân trong gia đình vơRi nhau, do đoR gia đình là
một tổ ấm đảm bảo đuQ điều kiện vaD an toàn nhâRt cho trẻ nhỏ phát triển. VaD nhân cách của đứa
trẻ seE phụ thuộc râRt lơRn vào nề nếp, môi trươDng sinh hoaTt cuQa gia đình, giáo dục phải được bắt
đầu từ gia đình rồi mới đến nhà trường và xã hội.
Việc chăm sóc nuôi dưỡng giáo dục trẻ không phải là một vấn đề đơn giản, nó đòi hỏi
mỗi người chúng ta thực sự phải biết cách chăm sóc, nuôi dưỡng, giáo dục trẻ một cách khoa
học, hơTp lyR. Chăm sóc, nuôi dưỡng, giáo dục một đứa trẻ đã là khó vậy mà ở trường mầm non
các cô phải chăm sóc, nuôi dưỡng và giáo dục rất nhiều trẻ khác nhau cho nên công tác phối
hợp giữa gia đình - nhà trường luôn là nhiệm vụ rất thiết thực và quan trọng. Do đó, để tạo sự
thống nhất và liên kết giữa nhà trường và cha mẹ trẻ về nội dung, phương pháp, cách thức tổ
chức chăm sóc, giáo dục vaD nuôi dưỡng trẻ cần phải có sự thống nhất và đồng bộ. Đây chính
là điều kiện thuận lợi để nhà trường thực hiện công tác tuyên truyền phổ biến những kiến thức
khoa học về giáo dục dinh dưỡng và sức khỏe cho các bậc cha mẹ và cộng đồng nhằm giúp
trẻ có sự phát triển toàn diện về vật chất, tinh thần, nhận thức, tình cảm, thẩm mỹ, ngôn ngữ
và giao tiếp ứng xử.
Do đó nhằm thực hiện tốt mục tiêu giáo dục đã đề ra giáo viên cần phải kết hợp chặt
chẽ với gia đình và xã hội để làm tốt công tác chăm sóc giáo dục trẻ. Chủ tịch Hồ Chí Minh
đã dạy: "Giáo dục trong nhà trường chỉ là một phần, còn cần có sự giáo dục ngoài xã hội và
trong gia đình để giúp cho việc giáo dục trong nhà trường được tốt hơn. Giáo dục trong nhà
trường dù tốt đến mấy nhưng thiếu giáo dục trong gia đình và ngoài xã hội thì kết quả cũng
không hoàn toàn". Giáo dục nhà trường phối hợp với giáo dục gia đình là rất cần thiết, giúp
nâng cao hiệu quả giáo dục con người, góp phần vào sự nghiệp phát triển của ngành học mầm
non. Hiểu được tầm quan trọng của công tác tuyên truyền với các bậc phụ huynh trong công
tác chăm sóc, giáo dục vaD nuôi dươEng trẻ, với vai trò là giáo viên đứng lớp, tôi luôn suy nghĩ,
tìm hiểu và thưTc hiêTn moTi biện pháp để công tác chăm sóc nuôi dưỡng trẻ không chỉ là trách
nhiệm của nhà trường mà cần có sự phối hợp chặt chẽ giữa nhà trường và gia đình thì mới đạt
hiệu quả.
1
Trong thơDi gian tiDnh hiDnh dịch bệnh COVID-19 vâEn đang diễn biến phức tạp các
trường mầm non, mẫu giáo trên địa bàn tỉnh vẫn chưa thể mở cửa đón trẻ trở lại trường. CaRc
giaRo viên không thể triển khai các hoạt động giáo dục trực tiếp cho trẻ taTi trươDng maD thay vào
đó caRc giaRo viên đã tận dụng các phương tiện, nền tảng mạng xã hội để truyền tải kiến thức
chăm sóc, giáo dục trẻ tại nhà cho phụ huynh. Bản thân là một giáo viên được nhà trường
phân công phụ trách lớp Mẫu giáo 5 - 6 tuổi. Là giáo viên chủ nhiệm lớp, tôi cũng nhận thức
được tầm quan trọng vaD traRch nhiêTm của baQn thân vêD việc kết hợp giữa gia đình và nhà trường
trong công taRc chăm soRc, giáo dục vaD nuôi dươEng trẻ. Xuất phát từ những vấn đề trên tôi đã
chọn đề tài: “Một số biện pháp phối hợp với phụ huynh lớp Lá 3, trường Mầm non 3 trong
chăm sóc, nuôi dưỡng và giáo dục trẻ”.
2. Mô tả nội dung:
2.1 Khảo sát thực trạng của lớp:
Nhận thức được tầm quan trọng của việc kết hợp giữa gia đình và nhà trường vêD công
taRc chăm sóc, nuôi dưỡng và giáo dục trẻ, nhìn chung tôi nhận thấy kết quả khảo sát trước khi
thực hiện đề tài như sau:
STT Nội dung khảo sát
Kết quả
Số lượng đạt Tỷ lệ (%)
1 Số phụ huynh thường xuyên liên lạc với giáo
viên.
12/32 37,5
2 Số phụ huynh tích cực trao đổi với giáo viên về
nội dung bài tập về kiến thức, kỹ năng cần dạy
trẻ.
10/32 31,25
3Số phụ huynh tích cực tương tác với giáo viên
để phản hồi bài tập và sản phẩm của trẻ.
09/32 28,13
4Trẻ mạnh dạn trao đổi, trò chuyện với giáo viên
qua zalo, điện thoại.
07/32 21,88
5Trẻ hứng thú, tích cực phản hồi các thông tin,
bài tập với cô.
09/32 28,13
6
Trẻ có kỹ năng tham gia các hoạt động theo
hướng dẫn của giáo viên thông qua các video
clip đã xem.
08/32 25%
2.2 Nguyên nhân thực trạng có những thuận lợi và khó khăn như sau:
Trong quaR triDnh chăm soRc vaD giaRo duTc treQ tôi nhận định được môTt sôR thuâTn lơTi vaD khoR
khăn như sau:
a/ Thuận lợi:
- Được sự chỉ đạo sâu sát của lãnh đạo, chuyên viên mầm non phòng giáo dục-đào tạo
và sự quan tâm, hướng dẫn tích cực của ban giám hiệu nhà trường, bản thân đã đổi mới được
hình thức, phương pháp tổ chức chăm sóc giáo dục trẻ.
2
- Ban giám hiệu nhà trường năng động, nhiệt tình có trình độ chuyên môn vững vàng,
thường xuyên quan tâm giúp đỡ giáo viên khi gặp khó khăn vướng mắc về chuyên môn, động
viên khuyến khích kịp thời khi giáo viên có sáng tạo trong các tiết dạy.
- Sân trường thoáng mát, phòng học rộng rãi, đồ dùng, đồ chơi tương đối đầy đủ.
- Bản thân là người yêu nghề, mến trẻ có trình độ chuyên môn, luôn tích cực, chịu khó
với công việc. Được các bạn đồng nghiệp giúp đỡ nhiệt tình, luôn chia sẻ, thảo luận hỗ trợ lẫn
nhau khi gặp khó khăn trong công tác giảng dạy.
- Các phương tiện thông tin truyền thông ngày càng phát triển nên thuận lợi cho công
tác giảng dạy và việc tuyên truyền với các bậc phụ huynh.
b/ Khó khăn:
- Quá trình tương tác, gửi bài tập các video clip cho phụ huynh rèn dạy cháu khi ở
nhà là một hình thức hoàn toàn mới nên bản thân còn gặp rất nhiều lúng túng, bỡ ngỡ khi
thực hiện.
- Đa số phụ huynh chưa quan tâm đến tầm quan trọng của việc phối kết hợp với giáo
viên rèn dạy kỹ năng và cung cấp kiến thức cho trẻ khi ở nhà thông qua các hoạt động video
clip.
- Đa số trẻ khi nghỉ ở nhà thường được ông bà, cha mẹ cưng chiều, ít chịu khó rèn dạy
trẻ và cho trẻ tự thực hiện các kỹ năng tự phục vụ bản thân, các bài tập và các hoạt động học
theo gợi ý, hướng dẫn của giáo viên thông qua các video clip đã gửi.
- Từ tháng 09/2022 do ảnh hưởng của dịch COVID-19 trẻ chưa thể đến lớp, vì vậy
thời gian, điều kiện để cô hiểu và nắm rõ tính cách, sở thích, đặc điểm của từng trẻ không
nhiều nên việc lựa chọn đề tài, nội dung, phương pháp để tác động và rèn dạy trẻ chưa dược
sâu sát và cụ thể.
- Trẻ chưa được tham gia các hoạt động trực tiếp nên giáo viên không thể rèn dạy kỹ
năng, cung cấp kiến thức và tổ chức hiệu quả các hoạt động cho trẻ trải nghiệm, khám phá.
Do đó giáo viên không thể đánh giá trẻ hiệu quả chính xác để kịp thời điều chỉnh và xây dựng
kế hoạch cho các chủ đề tiếp theo.
3. Đề ra biện pháp:
- Liên laTc, kết nối và thực hiện hiệu quả công tác truyền thông với phụ huynh.
- PhôRi kêRt hơTp cuDng đôDng nghiêTp lựa chọn, xây dựng caRc hoaTt đôTng vaD quay video clip.
- Các hình thức tương tác trao đổi, chia sẻ với phụ huynh và ghi nhận, đánh giá trẻ qua
các hoạt động.
- Định hướng kết hợp các hoạt động khi trẻ trở lại trường.
- Tổ chức các hoạt động khi trẻ đến lớp.
4. Xác định kết quả cần đạt:
- Số phụ huynh thường xuyên liên lạc với giáo viên đạt 30/32, tỷ lệ 93,75%.
- Số phụ huynh tích cực trao đổi với giáo viên về nội dung bài tập về kiến thức, kỹ
năng cần dạy trẻ đạt 30/32, tỷ lệ 93,75%.
- Số phụ huynh tích cực tương tác với giáo viên để phản hồi bài tập và sản phẩm của
trẻ đạt 30/32 trẻ, tỷ lệ 93,75%.
3
- Trẻ mạnh dạn trao đổi, trò chuyện với giáo viên qua zalo, điện thoại đạt 31/32, tỷ lệ
96,86%.
- Trẻ hứng thú, tích cực phản hồi các thông tin, bài tập với cô đạt 31/32, tỷ lệ
96,86%.
- Trẻ có kỹ năng tham gia các hoạt động theo hướng dẫn của giáo viên thông qua các
video clip đã xem đạt 31/32, tỷ lệ 96,86%.
III. CÁC GIAWI PHAYP CỦA SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM:
Từ việc khảo sát tình hình thực tế, tôi xác định được mục đích, ý nghĩa, tầm quan
trọng của việc phối hợp với phụ huynh trong việc nuôi dưỡng, chăm sóc, giáo dục trẻ và
tìm ra các biện pháp hữu ích nhất. Trước những suy nghĩ như vậy và những kiến thức đã
học tôi đã tìm ra một số biện pháp như sau:
1/ Biện pháp 1: Liên la\c, kết nối và thực hiện hiệu quả công tác truyền thông
với phụ huynh
Có thể nói, ngày nay, các trang mạng xã hội đã phủ sóng khắp toàn cầu. Mọi người
vẫn đang sử dụng mạng xã hội mọi lúc, mọi nơi, thậm chí bất cứ khi nào họ rảnh. Bởi sự
tiện lợi, lợi ích, công dụng của nó tác động rất lớn đối với con người là điều không thể
chối cãi và ngay cả đối với trẻ em cũng vậy. Thực tế cho thấy, việc sử dụng nhóm zalo
trong trao đổi thông tin giữa giáo viên và phụ huynh thời gian qua rất phổ biến ở mọi cấp
học, lớp học trên địa bàn toàn tỉnh.
Chính vì lẽ đó, vào đầu năm học, khi tiếp nhận hồ sơ trẻ, tôi đã bắt đầu lập nhóm
Zalo, Facebook nhằm mục đích trao đổi thông tin và tiếp nhận thông tin từ phía phụ huynh
hoặc trao đổi, bàn bạc về các hoạt động của trẻ trong việc phối hợp với giáo viên để quản
lý, chăm sóc và giáo dục trẻ là rất cần thiết và tiện lợi. Zalo nhóm mang tính xây dựng, vì
tập thể. Phụ huynh sẽ giúp giáo viên điều chỉnh và định hướng nội dung để tìm tiếng nói
chung.
Lúc ban đầu lượt tương tác từ phía phụ huynh phản hồi cho cô giáo còn khá ít. Đa
số phụ huynh ngại chia sẻ những ý kiến của mình với cô và hầu như cô không nhận được
những phản hồi nào từ phía phụ huynh về những vấn đề mà cô đưa ra trên nhóm Zalo.
Nhiều gia đình không có không gian cho trẻ vui chơi, mọi sinh hoạt của trẻ bị xáo trộn.
Nhiều phụ huynh không có kỹ năng, kiến thức chăm sóc trẻ, thời gian chăm sóc trẻ dài,
dẫn đến áp lực, căng thẳng mệt mỏi về cả thể chất và tâm lý, dễ gây ra mất an toàn cho trẻ.
Nhiều phụ huynh phải sắp xếp công việc để chăm sóc con ở gia đình, ảnh hưởng lớn tới
thu nhập và phát triển kinh tế.
Thấy được những hạn chế đó, tôi chủ động liên lạc và tìm ra nguyên nhân để tạo sự
gắn kết giữa giáo viên và phụ huynh. Một số nguyên nhân điển hình mà tôi nhận thấy từ
đa số các bậc phụ huynh là còn e dè, ngoài ra hiện có rất nhiều bậc cha mẹ bận rộn với
công việc xã hội, nên việc con cái gần như được phó thác cho ông bà nên không quan tâm
đến những nội dung mà cô đưa ra trên nhóm nên việc kết nối giữa phụ huynh và cô giáo sẽ
khó khăn. Hoặc một số phụ huynh lại còn hạn chế trong vấn đề sử dụng điện thoại nên
không tương tác được với cô. Vì vậy, tôi đã nắm bắt được tâm lí của một số phụ huynh để
tìm ra hướng giải quyết hiệu quả hơn. Tôi chủ động liên lạc, hướng dẫn tới từng cha mẹ
trẻ lựa chọn hình thức chăm sóc giáo dục phù hợp với từng trẻ. Thông qua cha mẹ trẻ, tôi
biết được tâm sinh lí của trẻ ở nhà như thế nào để cùng phụ huynh tìm ra hướng giải pháp
tốt nhất.
4
Cụ thể:
+ Để thực hiện tốt chủ đề “Gia đình”, cô giáo thông báo với phụ huynh về một số
nội dung được chia sẻ trên nhóm Zalo: Biết được các thành viên trong gia đình; mối quan
hệ tình cảm, trách nhiệm của các thành viên với nhau; tôn trọng, lễ phép với ông bà, cha
mẹ; biết công việc hàng ngày của ông bà, cha mẹ; biết địa chỉ, số điện thoại của gia đình;
nhận biết được những đồ dùng trong gia đình,…
+ Hoặc để thực hiện tốt chủ đề “Thế giới động vật”, giáo viên thông báo với các
bậc cha mẹ trên nhóm Zalo về những nội dung cần kết hợp như sau: Sưu tầm những tranh
ảnh, sách báo cũ có liên quan đến chủ đề đang học. Trẻ biết được tên gọi, đặc điểm, lợi
ích,…của các con vật. Qua đó, phụ huynh nắm bắt được phần nào những kiến thức của
con mình cần học trong chủ đề và luôn có sự phối kết hợp với cô giáo để cùng tạo điều
kiện tốt nhất cho trẻ được học và tham gia vào các hoạt động khi ở nhà.
Sau một khoảng thời gian, tôi và phụ huynh được chia sẻ thông tin nhiều hơn.
Đồng thời thông qua phản hồi của phụ huynh một cách tích cực. Phụ huynh nắm bắt thông
tin một cách nhanh chóng và kịp thời. Đáng lưu ý là hình ảnh của các con khi hoạt động ở
nhà được cha mẹ chụp lại và gửi cho cô xem, nhờ đó tạo sự gắn kết giữa giáo viên và phụ
huynh. Qua thực tế cho thấy, nếu như gia đình và giáo viên có sự tương tác kết hợp chặt
chẽ thì sẽ tạo nên một mối quan hệ gần gũi cởi mở giữa hai bên và cả hai bên sẽ nhận
được những đóng góp chân thực và những kinh nghiệm rất thiết thực và quý báu trong quá
trình chăm sóc giáo dục trẻ.
Thông qua đó, cho chúng ta thấy được việc liên laTc, kết nối với phụ huynh giúp
giáo viên và cha mẹ trẻ hiểu nhau nhiều hơn, việc thường xuyên trao đổi với phụ huynh
rất cần thiết nhất là trong thời gian trẻ nghỉ ở nhà. Ngoài ra, giúp giáo viên tạo được sự
hòa đồng, thân mật, giúp phụ huynh bớt rụt rè, họ sẽ tự tin hơn khi trao đổi với giáo viên
những điều liên quan đến con em mình và sẽ cùng nhau hướng tới mục đích chung là
chăm sóc, nuôi dưỡng và giáo dục trẻ.
2/ Biện pháp 2: PhôYi kêYt hơ\p cu`ng đô`ng nghiê\p lựa chọn, xây dựng caYc hoa\t
đô\ng va` quay video clip
Như chúng ta đã biết, do tính chất đặc thù của bâTc học mầm non, trẻ mầm non chưa
có khả năng học online nên việc tương tác với trẻ gặp rất nhiều khó khăn. Vì vậy, tôi đã
phối hợp với các chị em đồng nghiệp xây dựng và hoàn thành một số video hướng dẫn
chăm sóc, giáo dục trẻ tại nhà rất hữu ích, được nhiều phụ huynh đánh giá cao. Những
video lúc đầu còn hơi đơn sơ, hình ảnh chưa sắc nét nhưng về sau kỹ thuật quay clip đã
hoàn thiện, tôi đaE kết hợp các phần mềm chỉnh sửa, cắt ghép trong quá trình quay đêQ clip
chỉnh chu hơn, màu sắc hài hòa, taTo hứng thú cho trẻ ngaDy caDng nhiêDu hơn. Các hoạt động
được chọn lọc phù hợp, gần gũi với trẻ, giúp trẻ dễ hiểu và nắm được các kiến thức trọng
tâm mà cô muốn truyền tải.
Trước khi quay, các cô chuẩn bị thật kỹ nội dung, kịch bản, để có thể làm ra một
video clip gần gũi, dễ hiểu để trẻ có thể tự làm hoặc cùng ba mẹ, anh chị cùng làm trong
những ngày nghỉ dịch. Giáo viên luôn nỗ lực, trăn trở làm sao để những video, clip do
mình làm ra có thể thu hút trẻ, do đó cô thường mày mò, tìm kiếm và ưu tiên sử dụng
nguyên vật liệu từ thiên nhiên có sẵn tại nhà. Với những thao tác đơn giản, dễ thực hiện,
lại được sự hướng dẫn của các bậc phụ huynh, trẻ đã có thể dễ dàng làm theo cô.
Hầu hết, các video đều thể hiện được những nội dung trọng tâm, cốt lõi, ngắn gọn,
dễ hiểu đáp ứng yêu cầu chăm sóc, giáo dục trẻ mầm non; phù hợp với chủ đề. Tất cả
5