1
I. ĐẶT VẤN ĐỀ
1. Tên đề tài sáng kiến kinh nghiệm:
Một số biện pháp ứng dụng phương pháp steam vào các hoạt động cho trẻ
5-6 tuổi.
2. Lý do chọn đề tài.
a. Cơ sở lý luận:
Steam dựa trên lý thuyết giáo dục hiện đại, xem giáo viên là người hỗ trợ
về học tập, không chỉ là người cung cấp kiến thức. Phương pháp này mang lại sự
hứng khởi trong học tập nhưng vẫn đảm bảo việc nắm bắt kiến thức, giúp các
em thật sự tương tác với môn học và học vì yêu thích, đồng thời kích thích sự
tìm tòi khám phá. Mặt khác, việc đặt trẻ làm trung tâm sẽ giúp các em trở thành
những nhà lãnh đạo mạnh mẽ, những nhà cải tiến đầy sáng tạo. Mô hình steam
còn khá mới mẻ ở Việt Nam nhưng đã là “kim chỉ nam” rất thịnh hành trong
lĩnh vực giáo dục ở các quốc gia phát triển hàng đầu trên thế giới như Mỹ, Nhật
Steam viết tắt của các từ Science (khoa học), Technology (công nghệ),
Engineering (kỹ thuật), Art (nghệ thuật) và Math (toán học) là phương pháp học
được áp dụng đầu tiên tại Mỹ với đặc điểm cung cấp kiến thức toàn diện của
năm lĩnh vực: Khoa học, Công nghệ, Kỹ thuật, Nghệ thuật và Toán học. Điểm
nổi bật của steam là kết nối, liên hệ thông tin giữa các lĩnh vực vào trong thực
tế. Các thí nghiệm, hoạt động thực tiễn thường xuyên diễn ra để các em có thể
thảo luận, tự rút ra kết luận và ghi nhớ sâu sắc. Dạy học theo phương pháp steam
giúp trẻ hình thành 5 nhóm kỹ năng cơ bản phục vụ thiết thực cho cuộc sống con
người:
Khoa học (Science):Phương pháp này xây dựng khả năng liên kết những
định luật, khái niệm, nguyên lý và cả những cơ sở lý thuyết trong công cuộc
giáo dục khoa học – công nghệ để thực hành và giải quyết những vấn đề trong
thực tiễn cuộc sống.
Công nghệ (Technology): Mang đến khả năng sử dụng, quản lý, sự nhận
thức về công nghệ từ những vật dụng đơn giản hàng ngày như bút chì, bút màu
đến những vật dụng phức tạp hơn. Cho trẻ hiểu theo hướng tất cả các thay đổi
của thế giới tự nhiên đều phục vụ các hoạt động của con người đều được coi là
công nghệ.
Kỹ thuật (Engineering): Giúp trẻ hình thành các khả năng giải quyết vấn đề
thực tiễn trong đời sống, hiểu được quy trình sản xuất ra một đối tượng cụ thể.
2
Toán học (Mathematics): Trẻ hình thành kỹ năng toán học từ sớm sẽ có các
ý tưởng chính xác, áp dụng hiệu quả các khái niệm, kỹ năng toán học vào cuộc
sống hàng ngày. Giáo dục steam giúp trẻ hình thành sớm các kỹ năng giải quyết
vấn đề, tư duy phản biện, kỹ năng cộng tác, kỹ năng giao tiếp
Nghệ thuật (Art): Mang đến một chiến lược giáo dục cải tiến hiệu quả cao
cho lĩnh vực giáo dục mầm non. Thông qua hình thức tích hợp với nghệ thuật,
trẻ sẽ dễ dàng khám phá ra các giai đoạn khác nhau của vấn đề.
b. Cơ sở thực tiễn.
Trong năm học 2022- 2023 được sự quan tâm của Bộ giáo dục đào tạo,của
Phòng giáo dục Huyện ,đặc biệt là sự quan tâm nhiệt tình của BGH trường MN
Ba Trại A ,bản thân tôi được tiếp cận với phương pháp giáo dục STEAM thông
qua các buổi học tập chuyên đề của Huyện,Trường và thông qua nghiên cứu tài
liệu ,internet, tôi thấy đây là một phương pháp giáo dục thú vị, phát huy được
nhiều tiềm năng, khơi dậy sự sáng tạo trong mỗi bản thân trẻ.
Đặc biệt ngay từ đầu năm học, Ban giám hiệu trường mầm non Ba Trại A
thống nhất áp dụng phương pháp dạy học tiến tiến vào chương trình học, tôi đã
mạnh dạn áp dụng phương pháp giáo dục steam vào các hoạt động hàng ngày.
Từ việc tạo không gian, môi trường ngập tràn năng lượng khám phá đến các
hoạt động trò chuyện, hoạt động học, hoạt động khác...tôi muốn tạo điều kiện tốt
nhất cho trẻ được phát triển tư duy, và khả năng sáng tạo hết mức có thể của bản
thân trẻ.
Dưới sự hướng dẫn của hai giáo viên lớp 5 tuổi A5, mỗi kỹ năng hay kiến
thức sẽ trở nên có ý nghĩa hơn với trẻ khi bài học đó gắn liền với việc các con,
các con đã tạo ra những sản phẩm sáng tạo như: Máy lọc nước mini,mũ sinh
nhật,đôi dép,cánh diều,tranh nghệ thuật...những bộ trang phục độc đáo được làm
ra đồ dùng, đồ chơi mà mình yêu thích, từ đó sẽ tác động mạnh mẽ đến sự hứng
thú và say mê tìm tòi của trẻ. Chính vì vậy tôi đã chọn đề tài: “Một số biện
pháp ứng dụng phương pháp steam vào các hoạt động cho trẻ 5-6 tuổi”
3. Mục đích nghiên cứu:
Bản thân nghiên cứu đề tài này, nhằm mục đích cho trẻ làm quen với
phương pháp giáo dục steam, trẻ được tham gia hoạt động với sự tích hợp của
khoa học- công nghệ- kĩ thuật- nghệ thuật và toán học.
Giúp cho giáo viên năng động, tự tin sáng tạo vận dụng kiến thức kinh
nghiệm vào giảng dạy.Giúp cho trẻ phát triển toàn diện hơn về tư duy,lôgic và
các kĩ năng của trẻ.
3
4. Đối tượng nghiên cứu
- Trên cơ sở nghiên cứu sự hứng thú và khả năng khả năng sáng tạo của trẻ
về các hoạt động chế tạo và thiết kế sản phẩm của hoạt động Steam: Thiết kế
chong chóng,tủ đựng quần áo,máy lọc nước mini... tôi nhận thấy trẻ hăng say
hứng thú,tuy nhiên các kĩ năng và sự sáng tạo của trẻ còn hạn chế nên tôi đã
chọn đề tài: : “Một số biện pháp ứng dụng phương pháp steam vào các hoạt
động cho trẻ 5-6 tuổi”
5. Đối tượng khảo sát,thực nghiệm.
- Căn cứ vào các hoạt động của cô và trẻ tại lớp 5 tuổi A5 trong trường
mầm non mà đưa ra các biện pháp đảm bảo cho trẻ được hoạt động phù hợp với
nội dung chương trình,phù hợp với khả năng nhận thức của trẻ thông hoạt động
steam.
6. Phương pháp nghiên cứu:
- Phương pháp nghiên cứu.
- Phương pháp điều tra.
- Phương pháp nghiên cứu thực tiễn.
- Phương pháp khảo sát.
- Phương pháp so sánh đối chứng.
- Phương pháp nghiên cứu thực hành.
- Phương pháp tổng hợp kinh nghiệm.
7. Phạm vi và kế hoạch nghiên cứu.
- Tại lớp mâou giapo 5 tuôqi A5.
- Đề tài được thực hiện tại trường Mầm non nơi tôi công tác.thời gian từ
tháng 9 năm 2022 đến tháng 5 năm 2023.Củng cố và thực hiện duy trì cho các
năm tiếp theo.
II. NHỮNG BIỆN PHÁP ĐỔI MỚI ĐỂ GIẢI QUYẾT VẤN ĐỀ
1.Cơ sở lý luận liên quan trực tiếp đến đề tài.
Phương pháp giáo dục truyền thống là sự tách rời giữa các lĩnh vực quan
trọng: khoa học, công nghệ, kỹ thuật, nghệ thuật và toán học. Sự tách rời này sẽ
đem đến một khoảng cách lớn giữa lý thuyết và thực hành, giữa kiến thức và
ứng dụng. Giáo dục steam về bản chất được hiểu là trang bị cho trẻ những kiến
thức và kỹ năng cần thiết liên quan đến các lĩnh vực khoa học, công nghệ, kỹ
4
thuật, nghệ thuật và toán học. Các kiến thức và kỹ năng này phải được tích hợp,
lồng ghép và bổ trợ cho nhau giúp học sinh không chỉ hiểu biết về nguyên lý mà
còn có thể thực hành và tạo ra được những sản phẩm trong cuộc sống hằng
ngày. Giáo dục steam sẽ phá đi khoảng cách giữa lý thuyết và thực tiễn, tạo ra
những con người có năng lực làm việc một cách sáng tạo. “Ứng dụng phương
pháp giáo dục steam trong các hoạt động” là mang khoa học, công nghệ, kĩ
thuật, nghệ thuật và toán học đến với các con một cách đơn giản, nhẹ nhàng, gần
gũi với những đồ dùng, vật liệu gần gũi, mang đến cho trẻ những điều thú vị
trong hoạt động.
2. Khảo sát thực trạng đặc điểm tình hình của trường lớp.
a. Thuận lợi:
*Về cơ sở vật chất:
- Nhà trường đạt trường chuẩn quốc gia. Cơ sở vật chất được trang bị đầy
đủ đồ dùng đồ chơi, khuôn viên trường có cây xanh, vườn hoa, khu cát, sỏi,...đồ
dùng đồ chơi, đồ dùng đồ chơi tự tạo cho trẻ tự tạo cho trẻ hoạt động.
- Lớp học thoáng mát rộng rãi,sạch sẽ,gọn gàng đầy đủ đồ dùng theo thông
tư 02.
*Về giáo viên:
- Luôn nhận được sự quan tâm của Ban giám hiệu tạo điều kiện cho giáo
viên được tham gia đầy đủ các lớp tập huấn kiến tập về ứng dụng phương pháp
dạy học tiến tiên của Huyện.
- BGH nhà trường tổ chức bồi dưỡng chuyên môn về steam cho cán bộ
giáo viên trong toàn trường do đồng chí hiệu phó chuyên môn triển khai.
- Tích cực tự học tập bồi dưỡng kiến thức về steam qua mạng,qua bạn bè
đồng nghiệp.
- Bản thân tôi làm TTCM khối 5 tuổi,tôi cũng tích cực nghiên cứu tài
liệu,lên kế hoạch cho tổ khối có ứng dụng hoạt động steam vào chương trình.
- Giáo viên có nhiều năm kinh nghiệm, nhiệt tình trong công tác chăm sóc
giáo dục trẻ.Có năng lực chuyên môn tốt sáng tạo trong các hoạt động,
nhiều
năm đạt giáo viên giỏi.
- Đội ngũ giáo viên trong lớp được nhà trường phân công đều đạt trình độ
chuẩn và trên chuẩn. Luôn có tinh thần đoàn kết giúp nhau cùng tiến bộ.
*Về học sinh:
5
-Tổng số trẻ là 28 cháu,100% các cháu đều ăn ở bán trú .
-Trẻ chủ động, tích cực, hứng thú tham gia các hoạt động học và hoạt động
trải nghiệm ngoại khóa.
- Đa số các cháu đều khỏe mạnh, hồn nhiên, thích hoạt động có ý thức nghe lời
cô giáo.
* Về phụ huynh:
- Qua buổi họp phụ huynh đầu năm học tôi cũng đã trao đổi về các hoạt
động hàng ngày của trẻ và trong năm học 2022-2023 có hoạt động steam vào
chương trình và được phụ huynh nhiệt tình ủng hộ về cơ sở vật chất và động
viên tinh thần cho cả cô và trẻ.
- Phụ huynh ủng hộ rất nhiều các nguyên vật liệu:Bìa cứng,chai,lọ,các loại
hột hạt khi cần thiết.
- Phụ huynh quan tâm tới việc học tập của giáo viên và luôn trao đổi trực
tiếp với giáo viên về tình hình của con em mình.
b. Khó khăn:
- Bên cạnh những thuận lợi trên lớp tôi còn gặp một số khó khăn như sau:
*Về cơ sở vật chất:
-Nhà trường đầu tư mua sắm trang thiết bị dạy học đầy đủ nhưng chưa
được phong phú về chủng loại, chất liệu, mẫu mã.
* Về phía giáo viên:
- Còn hạn chế về thời gian và tài liệu nghên cứu
*Về học sinh:
- Chưa quen với việc tiếp cận,sử dụng,ứng dụng công nghệ trong các hoạt
động.
- Lớp có tổng 28 học sinh trong đó có một học sinh bị tim bẩm sinh nên
hai cô thường xuyên phải để ý chăm sóc học sinh đó nên việc giành thời gian
cho các bạn khác bị hạn chế hơn.
e. Về phụ huynh:
- Một số phụ huynh còn chưa thực sự nhiệt tình giúp đỡ giáo viên khi tổ
chức các hoạt động steam cho trẻ.
3. Khảo sát thực tế: