Ệ ƯƠ

UBND HUY N H

NG KHÊ

ƯỜ

ộ ậ

TR

NG THCS CHU VĂN AN

C NG HOÀ XàH I CH  NGHĨA VI T NAM Đ c l p – T  do – H nh phúc

ươ H ng Khê, ngày 15 tháng 01 năm 2021

Ả Ạ Ệ BÁO CÁO BI N PHÁP TRONG CÔNG TÁC GI NG D Y THAM GIA H I THI

Ỏ Ấ Ọ Ạ Ệ Ộ I C P HUY N NĂM H C 2020­2021 GIÁO VIÊN D Y GI

ự ạ ứ ộ ố ệ ệ Tên bi n pháp: M t s  bi n pháp phát huy tính tích c c, t o h ng thú cho

ỗ ờ ạ ớ ọ ọ h c sinh trong m i gi d y v i môn sinh h c 8

ễ ị Tác gi : ả  Nguy n Th  Vân Anh

ơ ị ườ Đ n v  công tác: Tr ng THCS Chu Văn An

Ở Ầ Ầ I. PH N M  Đ U:

ọ ề 1. Lý do ch n đ  tài:

ớ ề ế ổ ướ ụ ụ ầ Trong xu th  đ i m i n n giáo d c n

ủ ề ụ ữ ự ể ế ệ ằ ạ c nhà, giáo d c THCS đang d n có   ạ   ụ nh ng chuy n bi n tích c c nh m đ t m c tiêu chung c a n n giáo d c hi n đ i.

ề ự ổ ữ ớ ọ ộ ọ ớ Cùng v i đó Sinh h c cũng là m t trong nh ng môn h c có nhi u s  đ i m i do tính

ự ễ th c ti n cao.

ề ệ ả ạ ấ ạ Sau nhi u năm gi ng d y, tôi th y vi c d y và h c ọ môn sinh h cọ   còn g pặ

ư ứ ề ượ ủ ườ ọ ọ nhi u khó khăn, ch a đáp  ng đ ầ c nhu c u c a ng i h c. Sinh h c 8 nghiên

ề ấ ạ ứ ừ ứ c u v  c u t o và ch c năng c a c  th ủ ơ ế ng ọ  đó giúp h c sinh bi ế ượ t đ c các

ệ ể ệ ể ứ ể ọ i ườ t ế bi n pháp rèn luy n thân th , có các hi u bi t khoa h c đ  có ý th c và hành vi

ệ ườ ộ ườ ế ả b o v  chính mình, ng ồ i thân, c ng đ ng và môi tr ầ ớ   ư ng. Th  nh ng ph n l n

ờ ơ ớ ớ ộ ố ọ ứ ọ ọ h c sinh còn th v i môn sinh h c, không h ng thú v i b  môn, s  h c sinh yêu

ứ ể ế ạ ọ ọ ế thích môn sinh h c, ham tìm hi u ki n th c sinh h c còn h n ch . Trong gi ờ ọ    h c

ả ọ ậ ụ ộ ự ư ư ế ẫ ế các em còn th  đ ng, ch a tích c c, k t qu  h c t p ch a cao d n đ n các em

ụ ượ ộ ố ư ậ ộ ố ệ ậ không v n d ng đ c vào cu c s ng. Vì v y tôi xin đ a ra: “M t s  bi n pháp

ự ạ ứ ọ ỗ ờ ạ ớ phát huy tính tích c c, t o h ng thú cho h c sinh trong m i gi d y v i môn

. sinh h c 8”ọ

ấ ế ủ ấ 2. Tính c p thi t c a v n đ ề.

ự ế ụ ề ẫ ạ ớ ươ Trong th c t khi lên l p nhi u giáo viên v n còn l m d ng ph ng pháp

ự ủ ọ ủ ế ư ế ế ấ ậ thuy t trình, v n đáp là ch  y u do v y ch a phát huy h t trí l c c a h c sinh. Vì

[1]

ế ạ ố ươ ả ậ v y n u trong quá trình gi ng d y giáo viên không bi ế ử ụ  t t s  d ng t ph ng pháp

ứ ỉ ế ứ ế ề ọ ộ ạ t o h ng thú trong h c t p

ỉ ể ả ờ ấ ủ ượ ứ ể ế ả ch  nhìn sách giáo khoa đ  tr  l ặ   ọ ậ thì h c sinh ch  ti p nh n ki n th c m t chi u ho c ậ ọ   c b n ch t c a ki n th c tr ng i, không hi u đ

ặ ệ ẽ ả ượ ộ ố ệ ượ tâm và đ c bi t s  không gi i thích đ c m t s  hi n t ờ   ọ ng sinh h c trong đ i

ườ ố s ng th ng ngày .

ơ ở ậ ấ ế ị ồ ọ ủ ườ ­ C  s  v t ch t, trang thi ạ t b , đ  dùng d y h c c a nhà tr

ế ặ ố ệ ử ụ ạ ả ồ ọ ế ạ h n ch , thi u th n. Đ c bi ề   ng còn nhi u ệ ạ   t là đ  dùng d y h c, tranh  nh s  d ng cho vi c d y

ọ ấ ế ế ấ ả ấ ọ ố và h c môn sinh h c r t thi u th n, n u có thì r t cũ, tranh  nh rách, x u xí, nói

ơ ợ ớ ươ ờ ạ ớ đúng h n là không còn phù h p v i ph ng pháp m i và th i đ i 4.0.

ề ọ ướ ướ ầ ớ ọ ậ ệ ỉ ­ V  h c sinh: Tr c xu h ọ ng h c t p hi n nay h c sinh ph n l n ch  chú

ọ ậ ữ ế ọ ọ ọ ượ tr ng h c Toán, Ng  văn, Ti ng anh nên h c t p môn sinh h c không đ c các em

quan tâm, chú tr ng.ọ

ệ ư ừ ộ ươ ự ứ ể ạ T  đó vi c đ a ra m t ph ng pháp đ  phát huy tính tích c c, t o h ng thú

ọ ỗ ờ ạ ấ ầ ế cho h c sinh trong m i gi d y là r t c n thi t.

ụ 3. M c tiêu.

ạ ộ ờ ọ ệ ọ ổ ượ ­ T o ra m t gi h c sôi n i, thông qua vi c h c sinh đ ạ   c tham gia các ho t

ể ư ứ ế ọ ộ đ ng h c, quan sát, tìm tòi đ  đ a ra ki n th c.

ơ ậ ứ ủ ọ ớ ọ ự ủ ọ   ­ Kh i d y h ng thú c a h c sinh v i môn h c, phát huy tính tính c c c a h c

ấ ượ ọ sinh, nâng cao ch t l ng môn h c.

ớ ọ ố ượ : H c sinh l p 8. 4. Đ i t ng

Ộ Ệ II. N I DUNG BI N PHÁP.

ả A. Gi i pháp.

ấ ừ ượ ứ ứ ọ ề ấ ạ Sinh h c 8 nghiên c u v  c u t o và ch c năng c  th  ng ơ ể ườ  r t tr u t i, ng,

ỉ ượ ả ọ ắ ọ nên khi h c sinh ch  đ c nhìn các tranh  nh trong sgk,

ặ ấ ề ả ướ gi ng các em g p r t nhi u khó khăn và v ng m c, đ c và l ng nghe giáo viên   ọ ậ   ắ  không gây h ng thú h c t p ứ

ế ẫ ờ ọ ệ ọ ậ ể ạ ứ cho các em, d n đ n gi h c không hi u qu .

ộ ế ọ ấ ả ọ ề ạ các em,t o ra m t ti t h c sôi n i, ổ  t ả  Nên đ  t o h ng thú h c t p cho   ệ  phát huy năng l cự t c  h c sinh đ u làm vi c,

ế ợ ử ụ ươ ủ ọ c a h c sinh, tôi đã s  d ng k t h p các ph ng án sau:

ử ụ ế ợ ớ ườ Powerpoint  k t h p v i giáo án th ng. T ôi ch  sỉ ử 1.  Tôi s  d ng giáo án

ế ả ả ộ ế ộ ọ   nh đ ng, ọ    trò ch i,ơ  n i dung phi u h c

ả ụ d ng trình chi u các hình  nh minh h a, ế ộ t p,ậ  không thay th  n i dung ghi b ng.

[2]

ấ ả ề ượ ế ế ả ­ T t c  tranh trong SGK đ u đ ẹ   c trình chi u trên máy chi u, hình  nh đ p,

ờ ớ ữ ả ồ ả rõ ràng. Đ ng th i v i nh ng hình  nh mô t ư  các quá trình nh :

ế ơ ồ ầ ả ọ ớ ộ + Bài 16: Khi trình chi u s  đ  vòng tu n hoàn v i hình  nh đ ng, h c sinh

ể ủ ự ậ ủ ầ ẽ ấ ượ ự s  th y đ c s  co bóp c a tim và s  v n chuy n c a máu trong vòng tu n hoàn.

ữ ấ ự ử ụ ả ộ ọ ổ   + Bài 21: Khi s  d ng hình  nh đ ng cho h21.4 h c sinh s  th y s  trao đ i

ở ế khí ổ  ph i và t bào.

ấ ượ ử ộ ả ả ớ ộ ọ + Bài 24: V i hình  nh đ ng h c sinh th y đ ắ c c  đ ng n p thanh qu n.

ấ ượ ả ớ ọ ườ ấ ộ + Bài 29: V i hình  nh đ ng h 29.3 h c sinh th y đ c con đ ụ   ng h p th  và

ể ấ ưỡ ơ ể ậ v n chuy n các ch t dinh d ng trong c  th  vv.

ữ ễ ắ ả ớ ỏ ọ ắ   V i nh ng hình  nh rõ ràng, mô ph ng chính xác h c sinh d  dàng n m b t

ứ ế ắ ớ ki n th c,ghi nh  nhanh và sâu s c.

ử ụ ể ọ qua đây v iớ 2. S  d ng internet đ  cho h c sinh xem các vide trên youtube,

ữ ố ộ ễ ạ ượ ứ ọ ế ả nh ng hình  nh s ng đ ng, ậ  h c sinh hào h ng,t p trung và d  đ t đ ứ   c ki n th c

ủ c a bài.

VD:

ệ ọ ẽ + Trong bài tim và h  mach tôi s  cho h c sinh xem các video sau:

https://www.youtube.com/watch?v=OVRSjRyadBQ

ầ ọ + Bài tu n hoàn máu tôi cho h c sinh xem video sau:

https://www.youtube.com/watch?v=S5tow8SVsZE

ơ + Bài tiêu hóa và các c  quan bài tiêu hóa:

https://www.youtube.com/watch?v=ga4_6PcETt8

ủ ọ ự ậ ữ Nh ng video này thu hút s  t p trung theo dõi c a h c sinh, làm cho ti

ỉ ử ụ ư ễ ẹ ệ ả ở ố ậ ủ ầ ế ọ   t h c ụ di n ra nh  nhàng và hi u qu . Nh ng ch  s  d ng ph n c ng c , v n d ng,

ờ ọ ữ ố làm cho gi ế  h c thu hút các em đ n nh ng phút cu i.

ạ ể ừ ử ụ ế ơ ọ ế   ­  S  d ng các trò ch i 1 cách linh ho t đ  v a giúp h c sinh ti p thu ki n

ứ ẹ ượ ướ th c 1 cách nh  nhàng. ụ ư Ví d  nh  trò: rung chuông vàng, v t ch ạ ậ ng ng i v t, ai

ở ộ ử ụ ữ ệ ệ ả ầ ơ là tri u phú, hái táo… Nh ng trò ch i này s  d ng hi u qu  cho ph n kh i đ ng,

ở ầ ộ ờ ọ ứ ủ ể ế ồ ờ m  đ u cho m t gi h c lí thú, đ ng th i qua đây ki m tra ki n th c c a các em ở

ướ ọ bài h c tr c.

ổ ứ ứ ơ ­ Khi t ch c trò ch i có 2 hình th c:

[3]

ạ ộ ộ ộ ậ . + M t là cá nhân ho t đ ng đ c l p

ạ ộ + Hai là ho t đ ng theo nhóm .

ệ ể ễ ả ọ ườ ị đánh giá h c sinh ph i di n ra th ng xuyên, k p th i, ờ  chính

3. Vi c ki m tra, ọ ả ờ ố ả ờ ế ư xác, đúng lúc. Khi h c sinh tr  l ả i đúng ph i khen t t, n u tr  l i ch a đúng thì

ứ ử ẽ ầ ọ ồ ố ớ yêu c u h c sinh ng i xu ng và suy nghĩ thêm. V i cách  ng x  này s  kích thích

ượ ứ ọ ậ ở ọ đ c h ng thú h c t p h c sinh.

ệ ự ế ấ ố ả r t nhi u, ề  giáo viên nên khai thác t t m ng này. Qua

4. Sinh 8 liên h  th c t ệ ặ ộ ố ầ ả ắ ượ m t s  câu chuy n ho c qua ph n gi ệ ọ i thích, liên h  h c sinh n m đ c m t s ộ ố

ứ ế ọ ẫ ủ ộ ấ ọ ớ ơ ki n th c bài h c giúp h c sinh nh  lâu h n, tăng thêm tính h p d n c a b  môn,

ự ậ ứ ủ ọ ế thu hút s  chú ý, say mê h c các em bi t cách chăm

ệ ọ  t p nghiên c u c a h c sinh, ả ự ả sóc b n thân, v  sinh an toàn th c ph m, ẩ  b o v  c  th ệ ơ ể.

ỗ ờ ạ ỏ ủ ề ấ  d y tôi luôn có ít nh t 1 câu h i nâng cao , sau 1 ch  đ  có h ệ

5. Sau m i gi ỏ ụ ầ ằ ố ọ th ng câu h i ôn t p ậ , yêu c u h c sinh hoàn thành nh m m c đích phát huy tính t ự

ủ ọ ệ ọ ọ h c, tìm tòi,khai thác các thông tin c a h c sinh. ặ  Đ c bi

ượ ứ ữ ẽ ế ậ ắ ề đ c các bài t p này các em s  có 1 ki n th c v ng ch c v  sinh h c. t khi h c sinh hoàn thành  đâyừ ọ  Và t

ồ ọ ỏ ọ tìm ra ngu n h c sinh gi i môn sinh h c.

ế B. K t qu  đ t ả ạ  đ cượ .

ầ ọ ườ Trong năm h c 2020­2021 này, tháng 9 và đ u tháng 10 vì nhà tr

ư ự ệ ề ệ ể ộ ọ ượ đi u ki n đ  cho riêng m t phòng sinh h c nên tôi ch a th c hi n đ ư ng ch a có   ệ   c các bi n

ớ ượ ụ ả ệ ể ờ pháp này trong các l p tôi đ

ổ ươ ươ ư ạ ọ và trò đã thay đ i ph ạ c giao nhi m v  gi ng d y. Vào th i đi m đó dù cô   ờ ọ    h c ớ ng pháp m i nh ng gi ng pháp d y và h c theo ph

ụ ộ ứ ế ễ ổ ọ ớ ẫ ẫ v n di n ra không sôi n i, h c sinh v n th  đ ng, khó tìm ra ki n th c m i.

ừ ố ườ ị ầ T  cu i tháng 10, sau khi nhà tr ủ ng đã trang b  đ y đ  máy chiêu và cho

ộ ươ ậ ọ chúng tôi m t phòng sinh h c riêng, tôi đã áp dung ph ấ   ng pháp trên và nh n th y

ờ ạ ứ ọ ọ ờ ổ ấ ớ ự s  thay đ i r t l n trong gi d y và h c. H c sinh luôn hào h ng ch  đón các trò

ể ừ ơ ế ề ậ ch i, quan sát tranh, theo dõi video đ  t ả   ả  đó rút ra k t lu n. C  cô và trò đ u c m

ờ ọ ấ th y gi h c lí thú.

L pớ

TS

Gi

iỏ

Khá

TB

Y uế

8A1

40

25

62.5%

13

32,5%

2

5%

ả ổ ư ế ể ế ả ạ ớ ọ ­ K t qu  t ng k t đi m môn sinh h c kì 1 các l p tôi gi ng d y nh  sau:

[4]

8A2

36

16

44.4%

14

38,9%

6

16,7%

8A3

38

15

39,5%

21

55.2%

2

5,3%

8A8

37

14

38%

19

51,4%

4

10,6%

8A9

39

12

31%

18

46%

9

23%

ệ ọ ọ ọ ỏ ­ Năm h c 2019­2020 vi c thu hút h c sinh tham gia thi h c sinh gi i môn sinh

ặ ấ ề ọ ỉ

ươ ụ ư ọ ọ h c 8 g p r t nhi u khó khăn, ch  có 4 em đăng kí tham gia và theo h c ôn thi.   ượ ấ   c r t Nh ng năm h c này sau khi áp d ng các ph ng pháp trên đã thu hút đ

ề ọ ọ ỏ ổ ầ nhi u h c sinh tham gia thi h c sinh gi ọ i, bu i đ u đã có 47 h c sinh tham gia. Đây

ộ ấ ả ủ ệ ệ ệ ấ ươ ự ệ là m t d u hi u rõ r t cho th y hi u qu  c a ph ng pháp mà tôi đã th c hi n.

ủ ọ ở ả ­ V  ghi chép c a h c sinh (có  nh kèm trong lúc báo cáo) .

ộ ố ả ạ ủ ọ ạ ộ ­ M t s  hình  nh, video quay l i ho t đ ng c a h c sinh trong các ti ế ạ   t d y

(có  nh,ả video kèm theo trong lúc báo cáo).

Ậ Ế III. K T LU N.

ệ ộ ố ế ạ ượ ả ậ ­ Vi c v n d ng ộ ố ệ ụ m t s  bi n pháp này đã đ t đ

ướ ữ ệ ế ầ ả ợ ớ ấ   c m t s  k t qu  nh t ạ   ấ c h t là nh ng kinh nghi m này r t phù h p v i yêu c u gi ng d y ị đ nh. Tr

ệ ự ổ ậ ự ự ự ệ ầ ớ ươ ả hi n nay, th t s  góp ph n tích c c th c hi n s  đ i m i ph ạ   ng pháp gi ng d y

́ ̀ ướ ấ ọ ự ể ẩ ̣ theo h ư ng nghiên c u bai hoc, phát tri n năng l c ph m ch t h c sinh, ́ phat huy

ủ ộ ủ ộ ự ế ả ộ ứ   ệ tích c c ch  đ ng và giúp các em rèn luy n kh  năng ch  đ ng lĩnh h i ki n th c

ấ ượ ầ góp ph n nâng cao ch t l ộ ng b  môn.

ự ầ ư ờ ạ ế ấ ủ ả ạ ấ ­ Nh  có s  đ u t

ọ ọ ậ ố ộ ụ ọ ệ ố và h c sinh đã hoàn thành t ỗ ự  vào k  ho ch gi ng d y, n  l c ph n đ u c a giáo viên   ả ọ   ế t b  môn, k t qu  h c t nhi m v , h c sinh h c t p t

ỉ ệ ọ ầ ỏ ế ọ ậ ừ t p t ng b ướ ượ c đ c nâng d n, t  l h c sinh gi

ữ ể ắ ắ ọ ượ ế ộ b  môn. ọ h c sinh hi u sâu s c bài h c và n m v ng đ i tăng, không có h c sinh y u kém   ọ   ứ ơ ả c ki n th c c  b n tr ng

ứ ọ ộ tâm. H c sinh có h ng thú yêu thích b  môn.

ụ ả ộ ố ệ ứ ­ Kh  năng  ng d ng: “ ự ạ ứ   M t s  bi n pháp phát huy tính tích c c, t o h ng

ỗ ờ ạ ớ ọ ứ ả ụ   ọ ” có kh  năng  ng d ng thú cho h c sinh trong m i gi d y v i môn sinh h c 8

ể ứ ự ụ ễ ễ ạ ộ ườ th c ti n, và có th   ng d ng m t cách d  dàng và đ i trà trong toàn tr ng. Có

ộ ố ụ ể ớ th  áp d ng cho các l p và m t s  môn khác.

[5]

ỏ ủ ệ ạ ả ộ ọ   Đây là m t kinh nghi m nh  c a tôi trong quá trình gi ng d y môn Sinh h c

ể ả ư ế ắ ẳ ạ ế ượ ở ườ  tr ề ng ch c h n còn nhi u h n ch  ch a th  gi i quy t đ c trong quá trình

ự ệ ươ ệ ạ ấ ồ ọ th c hi n ph ng pháp d y h c. R t mong đ ng nghi p và qu n lýả trong ngành

ế ạ ụ ể ề ọ giáo d c, có nhi u ki n t o đ  chúng tôi cùng  h c h i ỏ   và  cùng nhau xây d ngự

ươ ọ ố ơ ữ ả ạ ế ọ ph ng pháp gi ng d y Sinh h c t ể t h n và đ  nh ng ti t h c ngày càng hoàn

ệ ơ thi n h n.

ƯỜ Ế NG I VI T BÁO CÁO

ễ ị Nguy n Th  Vân Anh

[6]

Ậ Ủ Ơ Ị XÁC NH N C A Đ N V

ệ ộ ố ệ ự ạ ứ Bi n pháp: “M t s  bi n pháp phát huy tính tích c c, t o h ng thú cho

ọ ỗ ờ ạ ớ ượ ể c tri n khai t ạ ơ  v ,ị   i đ n h c sinh trong m i gi d y v i môn sinh h c 8

ạ ự ầ ư ệ ờ ỗ ự ấ ạ ọ ” đã đ ả ạ ế mang l i hi u qu . ả Nh  có s  đ u t ấ    vào k  ho ch gi ng d y, n  l c ph n đ u

ọ ố ọ ủ c a giáo viên và h c sinh đã hoàn thành t ệ t nhi m v , ọ ậ ố ộ t b

ả ọ ậ ừ ế ỉ ệ ọ ầ ụ   h c sinh h c t p t ỏ môn, k t qu  h c t p t ng b ướ ượ c đ c nâng d n, t  l h c sinh gi i tăng, không có

ế ộ ộ ố ả ứ ạ ọ h c sinh y u kém b  môn. M t s  gi

ọ ậ ọ ở ể ệ ề ư ệ ọ ọ ự c c h c t p cho h c sinh i pháp đó đã t o h ng thú, phát huy tính tích   ể   t, h c sinh hi u môn sinh h c, th  hi n nhi u  u vi

ữ ứ ắ ắ ọ ộ ượ ế sâu s c bài h c, h ng thú yêu thích b  môn và n m v ng đ ứ ơ ả   c ki n th c c  b n

ọ tr ng tâm.

ươ H ng khê, ngày 15 tháng 01 năm 2021

HI UỆ  TR NGƯỞ

ễ Nguy n Trung Thành

[7]