UBND HUY N H NG KHÊ Ệ ƯƠ C NG HOÀ XÃ H I CH NGHĨA VI T NAMỘ Ộ Ủ Ệ
TR NG THCS CHU VĂN AN ƯỜ Đc l p – T do – H nh phúcộ ậ ự ạ
H ng Khê, ngày 15 tháng 01 năm 2021ươ
BÁO CÁO
BI N PHÁP TRONG CÔNG TÁC GI NG D Y THAM GIA H I THIỆ Ả Ạ Ộ
GIÁO VIÊN D Y GI I C P HUY N NĂM H C 2020-2021Ạ Ỏ Ấ Ệ Ọ
Tên bi n pháp: ệM t s bi n pháp phát huy tính tích c c, t o h ng thú choộ ố ệ ự ạ ứ
h c sinh trong m i gi d y v i môn sinh h c 8ọ ỗ ờ ạ ớ ọ
Tác gi : ả Nguy n Th Vân Anhễ ị
Đn v công tác:ơ ị Tr ng THCS Chu Văn Anườ
I. PH N M ĐU:Ầ Ở Ầ
1. Lý do ch n đ tài:ọ ề
Trong xu th đi m i n n giáo d c n c nhà, giáo d c THCS đang d n cóế ổ ớ ề ụ ướ ụ ầ
nh ng chuy n bi n tích c c nh m đt m c tiêu chung c a n n giáo d c hi n đi.ữ ể ế ự ằ ạ ụ ủ ề ụ ệ ạ
Cùng v i đó Sinh h c cũng là m t trong nh ng môn h c có nhi u s đi m i do tínhớ ọ ộ ữ ọ ề ự ổ ớ
th c ti n cao.ự ễ
Sau nhi u năm gi ng d y, tôi th y vi c d y và h c ề ả ạ ấ ệ ạ ọ môn sinh h cọ còn g pặ
nhi u khó khăn, ch a đáp ng đc nhu c u c a ng i h c. Sinh h c 8 nghiênề ư ứ ượ ầ ủ ườ ọ ọ
c u v c u t o và ch c năng c a c th ứ ề ấ ạ ứ ủ ơ ế ng i ườ t đó giúp h c sinh bi t đc cácừ ọ ế ượ
bi n pháp rèn luy n thân th , có các hi u bi t khoa h c đ có ý th c và hành việ ệ ể ể ế ọ ể ứ
b o v chính mình, ng i thân, c ng đng và môi tr ng. Th nh ng ph n l nả ệ ườ ộ ồ ườ ế ư ầ ớ
h c sinh còn th v i môn sinh h c, không h ng thú v i b môn, s h c sinh yêuọ ờ ơ ớ ọ ứ ớ ộ ố ọ
thích môn sinh h c, ham tìm hi u ki n th c sinh h c còn h n ch . Trong gi h cọ ể ế ứ ọ ạ ế ờ ọ
các em còn th đng, ch a tích c c, k t qu h c t p ch a cao d n đn các emụ ộ ư ự ế ả ọ ậ ư ẫ ế
không v n d ng đc vào cu c s ng. Vì v y tôi xin đa ra:ậ ụ ượ ộ ố ậ ư “M t s bi n phápộ ố ệ
phát huy tính tích c c, t o h ng thú cho h c sinh trong m i gi d y v i mônự ạ ứ ọ ỗ ờ ạ ớ
sinh h c 8”ọ.
2. Tính c p thi t c a v n đấ ế ủ ấ ề.
Trong th c t khi lên l p nhi u giáo viên v n còn l m d ng ph ng phápự ế ớ ề ẫ ạ ụ ươ
thuy t trình, v n đáp là ch y u do v y ch a phát huy h t trí l c c a h c sinh. ế ấ ủ ế ậ ư ế ự ủ ọ Vì
[1]
v y n u trong quá trình gi ng d y giáo viên không bi t s d ngậ ế ả ạ ế ử ụ t t ph ng phápố ươ
t o h ng thú trong h c t p ạ ứ ọ ậ thì h c sinh ch ti p nh n ki n th c m t chi u ho cọ ỉ ế ậ ế ứ ộ ề ặ
ch nhìn sách giáo khoa đ tr l i, không hi u đc b n ch t c a ki n th c tr ngỉ ể ả ờ ể ượ ả ấ ủ ế ứ ọ
tâm và đc bi t s không gi i thích đc m t s hi n t ng sinh h c trong điặ ệ ẽ ả ượ ộ ố ệ ượ ọ ờ
s ng th ng ngàyố ườ .
- C s v t ch t, trang thi t b , đ dùng d y h c c a nhà tr ng còn nhi uơ ở ậ ấ ế ị ồ ạ ọ ủ ườ ề
h n ch , thi u th n. Đc bi t là đ dùng d y h c, tranh nh s d ng cho vi c d yạ ế ế ố ặ ệ ồ ạ ọ ả ử ụ ệ ạ
và h c môn sinh h c r t thi u th n, n u có thì r t cũ, tranh nh rách, x u xí, nóiọ ọ ấ ế ố ế ấ ả ấ
đúng h n là không còn phù h p v i ph ng pháp m i và th i đi 4.0.ơ ợ ớ ươ ớ ờ ạ
- V h c sinh: Tr c xu h ng h c t p hi n nay h c sinh ph n l n ch chúề ọ ướ ướ ọ ậ ệ ọ ầ ớ ỉ
tr ng h c Toán, Ng văn, Ti ng anh nên h c t p môn sinh h c không đc các emọ ọ ữ ế ọ ậ ọ ượ
quan tâm, chú tr ng.ọ
T đó vi c đa ra m t ph ng pháp đ phát huy tính tích c c, t o h ng thúừ ệ ư ộ ươ ể ự ạ ứ
cho h c sinh trong m i gi d y là r t c n thi t.ọ ỗ ờ ạ ấ ầ ế
3. M c tiêu.ụ
- T o ra m t gi h c sôi n i, thông qua vi c h c sinh đc tham gia các ho tạ ộ ờ ọ ổ ệ ọ ượ ạ
đng h c, quan sát, tìm tòi đ đa ra ki n th c.ộ ọ ể ư ế ứ
- Kh i d y h ng thú c a h c sinh v i môn h c, phát huy tính tính c c c a h cơ ậ ứ ủ ọ ớ ọ ự ủ ọ
sinh, nâng cao ch t l ng môn h c.ấ ượ ọ
4. Đi t ngố ượ : H c sinh l p 8.ọ ớ
II. N I DUNG BI N PHÁP.Ộ Ệ
A. Gi i pháp.ả
Sinh h c 8 nghiên c u v c u t o và ch c năng c th ng i,ọ ứ ề ấ ạ ứ ơ ể ườ r t tr u t ng,ấ ừ ượ
nên khi h c sinh ch đc nhìn các tranh nh trong sgk,ọ ỉ ượ ả đc và l ng nghe giáo viênọ ắ
gi ng các em g p r t nhi u khó khăn và v ng m c,ả ặ ấ ề ướ ắ không gây h ng thú h c t pứ ọ ậ
cho các em, d n đn gi h c không hi u qu .ẫ ế ờ ọ ệ ả Nên đ t o h ng thú h c t p choể ạ ứ ọ ậ
các em,t o ra m t ti t h c sôi n i,ạ ộ ế ọ ổ t t c h c sinh đu làm vi c,ấ ả ọ ề ệ phát huy năng l cự
c a h c sinh,ủ ọ tôi đã s d ng k t h p các ph ng án sau:ử ụ ế ợ ươ
1. Tôi s d ng giáo án ử ụ Powerpoint k t h p v i giáo án th ng. Tế ợ ớ ườ ôi ch sỉ ử
d ng trình chi u các hình nh minh h a,ụ ế ả ọ nh đng,ả ộ trò ch i,ơ n i dung phi u h cộ ế ọ
t p,ậ không thay th n i dung ghi b ng.ế ộ ả
[2]
- T t c tranh trong SGK đu đc trình chi u trên máy chi u, hình nh đp,ấ ả ề ượ ế ế ả ẹ
rõ ràng. Đng th i v i nh ng hình nh mô t các quá trình nh :ồ ờ ớ ữ ả ả ư
+ Bài 16: Khi trình chi u s đ vòng tu n hoàn v i hình nh đng, h c sinhế ơ ồ ầ ớ ả ộ ọ
s th y đc s co bóp c a tim và s v n chuy n c a máu trong vòng tu n hoàn.ẽ ấ ượ ự ủ ự ậ ể ủ ầ
+ Bài 21: Khi s d ng hình nh đng cho h21.4 h c sinh s th y s trao điử ụ ả ộ ọ ữ ấ ự ổ
khí ph i và t bào.ở ổ ế
+ Bài 24: V i hình nh đng h c sinh th y đc c đng n p thanh qu n.ớ ả ộ ọ ấ ượ ử ộ ắ ả
+ Bài 29: V i hình nh đng h 29.3 h c sinh th y đc con đng h p th vàớ ả ộ ọ ấ ượ ườ ấ ụ
v n chuy n các ch t dinh d ng trong c th vv.ậ ể ấ ưỡ ơ ể
V i nh ng hình nh rõ ràng, mô ph ng chính xác h c sinh d dàng n m b tớ ữ ả ỏ ọ ễ ắ ắ
ki n th c,ghi nh nhanh và sâu s c.ế ứ ớ ắ
2. S d ng internet đ cho h c sinh xem các vide trên youtube,ử ụ ể ọ qua đây v iớ
nh ng hình nh s ng đng,ữ ả ố ộ h c sinh hào h ng,t p trung và d đt đc ki n th cọ ứ ậ ễ ạ ượ ế ứ
c a bài.ủ
VD:
+ Trong bài tim và h mach tôi s cho h c sinh xem các video sau:ệ ẽ ọ
https://www.youtube.com/watch?v=OVRSjRyadBQ
+ Bài tu n hoàn máu tôi cho h c sinh xem video sau:ầ ọ
https://www.youtube.com/watch?v=S5tow8SVsZE
+ Bài tiêu hóa và các c quan bài tiêu hóa:ơ
https://www.youtube.com/watch?v=ga4_6PcETt8
Nh ng video này thu hút s t p trung theo dõi c a h c sinh, làm cho ti t h cữ ự ậ ủ ọ ế ọ
di n ra nh nhàng và hi u qu . Nh ng ch s d ng ph n c ng c , v n d ng,ễ ẹ ệ ả ư ỉ ử ụ ở ầ ủ ố ậ ụ
làm cho gi h c thu hút các em đn nh ng phút cu i.ờ ọ ế ữ ố
- S d ng các trò ch i 1 cách linh ho t đ v a giúp h c sinh ti p thu ki nử ụ ơ ạ ể ừ ọ ế ế
th c 1 cách nh nhàng. ứ ẹ Ví d nh trò: ụ ư rung chuông vàng, v t ch ng ng i v t, aiượ ướ ạ ậ
là tri u phú, hái táo… Nh ng trò ch i này s d ng hi u qu cho ph n kh i đng,ệ ữ ơ ử ụ ệ ả ầ ở ộ
m đu cho m t gi h c lí thú, đng th i qua đây ki m tra ki n th c c a các em ở ầ ộ ờ ọ ồ ờ ể ế ứ ủ ở
bài h c tr c.ọ ướ
- Khi t ch c trò ch i có 2 hình th c:ổ ứ ơ ứ
[3]
+ M t là cá nhân ho t đng đc l pộ ạ ộ ộ ậ .
+ Hai là ho t đng theo nhómạ ộ .
3. Vi c ki m tra,ệ ể đánh giá h c sinh ph i di n ra th ng xuyên,ọ ả ễ ườ k p th i,ị ờ chính
xác, đúng lúc. Khi h c sinh tr l i đúng ph i khen t t, n u tr l i ch a đúng thìọ ả ờ ả ố ế ả ờ ư
yêu c u h c sinh ng i xu ng và suy nghĩ thêm. V i cách ng x này s kích thíchầ ọ ồ ố ớ ứ ử ẽ
đc h ng thú h c t p h c sinh.ượ ứ ọ ậ ở ọ
4. Sinh 8 liên h th c t r t nhi u,ệ ự ế ấ ề giáo viên nên khai thác t t m ng này.ố ả Qua
m t s câu chuy n ho c qua ph n gi i thích, liên h h c sinh n m đc m t sộ ố ệ ặ ầ ả ệ ọ ắ ượ ộ ố
ki n th c bài h c giúpế ứ ọ h c sinh nh lâu h n, tăng thêm tính h p d n c a b môn,ọ ớ ơ ấ ẫ ủ ộ
thu hút s chú ý, say mê h cự ọ t p nghiên c u c a h c sinh,ậ ứ ủ ọ các em bi t cách chămế
sóc b n thân,ả v sinh an toàn th c ph m,ệ ự ẩ b o v c thả ệ ơ ể.
5. Sau m i gi d y tôi luôn có ít nh t 1 câu h i nâng caoỗ ờ ạ ấ ỏ , sau 1 ch đ có hủ ề ệ
th ng câu h i ôn t pố ỏ ậ , yêu c u h c sinh hoàn thành nh m m c đích phát huy tính tầ ọ ằ ụ ự
h c, tìm tòi,khai thác các thông tin c a h c sinh.ọ ủ ọ Đc bi t khi h c sinh hoàn thànhặ ệ ọ
đc các bài t p này các em s có 1 ki n th c v ng ch c v sinh h c.ượ ậ ẽ ế ứ ữ ắ ề ọ Và t đâyừ
tìm ra ngu n h c sinh gi i môn sinh h c.ồ ọ ỏ ọ
B. K t qu đtế ả ạ đcượ .
Trong năm h c 2020-2021 này, tháng 9 và đu tháng 10 vì nhà tr ng ch a cóọ ầ ườ ư
đi u ki n đ cho riêng m t phòng sinh h c nên tôi ch a th c hi n đc các bi nề ệ ể ộ ọ ư ự ệ ượ ệ
pháp này trong các l p tôi đc giao nhi m v gi ng d y. Vào th i đi m đó dù côớ ượ ệ ụ ả ạ ờ ể
và trò đã thay đi ph ng pháp d y và h c theo ph ng pháp m i nh ng gi h cổ ươ ạ ọ ươ ớ ư ờ ọ
v n di n ra không sôi n i, h c sinh v n th đng, khó tìm ra ki n th c m i.ẫ ễ ổ ọ ẫ ụ ộ ế ứ ớ
T cu i tháng 10, sau khi nhà tr ng đã trang b đy đ máy chiêu và choừ ố ườ ị ầ ủ
chúng tôi m t phòng sinh h c riêng, tôi đã áp dung ph ng pháp trên và nh n th yộ ọ ươ ậ ấ
s thay đi r t l n trong gi d y và h c. H c sinh luôn hào h ng ch đón các tròự ổ ấ ớ ờ ạ ọ ọ ứ ờ
ch i, quan sát tranh, theo dõi video đ t đó rút ra k t lu n. C cô và trò đu c mơ ể ừ ế ậ ả ề ả
th y gi h c lí thú.ấ ờ ọ
- K t qu t ng k t đi m môn sinh h c kì 1 các l p tôi gi ng d y nh sau:ế ả ổ ế ể ọ ớ ả ạ ư
L pớTS Gi iỏKháTB Y uế
8A1 40 25 62.5% 13 32,5% 2 5%
[4]
8A2 36 16 44.4% 14 38,9% 6 16,7%
8A3 38 15 39,5% 21 55.2% 2 5,3%
8A8 37 14 38% 19 51,4% 4 10,6%
8A9 39 12 31% 18 46% 9 23%
- Năm h c 2019-2020 vi c thu hút h c sinh tham gia thi h c sinh gi i môn sinhọ ệ ọ ọ ỏ
h c 8 g p r t nhi u khó khăn, ch có 4 em đăng kí tham gia và theo h c ôn thi.ọ ặ ấ ề ỉ ọ
Nh ng năm h c này sau khi áp d ng các ph ng pháp trên đã thu hút đc r tư ọ ụ ươ ượ ấ
nhi u h c sinh tham gia thi h c sinh gi i, bu i đu đã có 47 h c sinh tham gia. Đâyề ọ ọ ỏ ổ ầ ọ
là m t d u hi u rõ r t cho th y hi u qu c a ph ng pháp mà tôi đã th c hi n.ộ ấ ệ ệ ấ ệ ả ủ ươ ự ệ
- V ghi chép c a h c sinhở ủ ọ (có nh kèm trong lúc báo cáo)ả.
- M t s hình nh,ộ ố ả video quay l i ho t đng c a h c sinh trong các ti t d yạ ạ ộ ủ ọ ế ạ
(có nh,ả video kèm theo trong lúc báo cáo).
III. K T LU N.Ế Ậ
- Vi c v n d ng ệ ậ ụ m t s bi n phápộ ố ệ này đã đt đc m t s k t qu nh tạ ượ ộ ố ế ả ấ
đnh. Tr c h t là nh ng kinh nghi m này r t phù h p v i yêu c u gi ng d yị ướ ế ữ ệ ấ ợ ớ ầ ả ạ
hi n nay, th t s góp ph n tích c c th c hi n s đi m i ph ng pháp gi ng d yệ ậ ự ầ ự ự ệ ự ổ ớ ươ ả ạ
theo h ng nghiên c u bai hoc, ướ ư , phát tri n năng l c ph m ch t h c sinh, ể ự ẩ ấ ọ phat huy
tích c c ch đng và giúp các em rèn luy n kh năng ch đng lĩnh h i ki n th cự ủ ộ ệ ả ủ ộ ộ ế ứ
góp ph n nâng cao ch t l ng b môn.ầ ấ ượ ộ
- Nh có s đu t vào k ho ch gi ng d y, n l c ph n đu c a giáo viênờ ự ầ ư ế ạ ả ạ ỗ ự ấ ấ ủ
và h c sinh đãọ hoàn thành t t nhi m v , h c sinh h c t p t t b môn, k t qu h cố ệ ụ ọ ọ ậ ố ộ ế ả ọ
t p t ng b c đc nâng d n, t l h c sinh gi i tăng, không có h c sinh y u kémậ ừ ướ ượ ầ ỉ ệ ọ ỏ ọ ế
b môn.ộh c sinh hi u sâu s c bài h c và n m v ng đc ki n th c c b n tr ngọ ể ắ ọ ắ ữ ượ ế ứ ơ ả ọ
tâm. H c sinh có h ng thú yêu thích b môn.ọ ứ ộ
- Kh năng ng d ng: “ả ứ ụ M t s bi n pháp phát huy tính tích c c, t o h ngộ ố ệ ự ạ ứ
thú cho h c sinh trong m i gi d y v i môn sinh h c 8ọ ỗ ờ ạ ớ ọ ” có kh năng ng d ngả ứ ụ
th c ti n, và có th ng d ng m t cách d dàng và đi trà trong toàn tr ng. Cóự ễ ể ứ ụ ộ ễ ạ ườ
th áp d ng cho các l p và m t s môn khác.ể ụ ớ ộ ố
[5]
