M C L CỤ Ụ
Ph n I: Đt v n đ ầ ặ ấ ề ......................................................................................... 1
I. Lý do ch n đ tài ọ ề ................................................................................ 1
II. Ph m vi nghiên c u ạ ứ ............................................................................ 1
Ph n II: Gi i quy t v n đ ầ ả ế ấ ề ........................................................................... 2
I. C s lý lu n ơ ở ậ ...................................................................................... 2
1. Đc tính c b n c a d y h c theo đnh h ng hình thành và phátặ ơ ả ủ ạ ọ ị ướ
tri n năng l c ng i h c.ể ự ườ ọ .............................................................. 2
2. u đi m c a d y h c theo đnh h ng phát tri n năng l c ng iƯ ể ủ ạ ọ ị ướ ể ự ườ
h cọ
........................................................................................................ 3
3. Ph ng pháp d y h c theo đnh h ng hình thành và phát tri nươ ạ ọ ị ướ ể
năng l c ng i h c.ự ườ ọ ....................................................................... 3
II. C s th c ti n ơ ở ự ễ .................................................................................. 3
III. Các gi i pháp ả...................................................................................... 3
IV. D y bài “Đnh lý Pytago” hình h c 7 theo đnh h ng phát tri n năngạ ị ọ ị ướ ể
l c ự....................................................................................................... 4
Ph n III: K t lu n, khuy n ngh ầ ế ậ ế ị ................................................................ 10
Ph n IV: Ph l c ầ ụ ụ .......................................................................................... 11
Minh h a bài gi ng th c t đã xây d ng ọ ả ự ế ự ....................................... 11
M t vài g i ý d y bài “Tính ch t ba đng trung tuy n c a tamộ ợ ạ ấ ườ ế ủ
giác” theo đnh h ng phát tri n năng l c. ị ướ ể ự ..................................................... 14
D y bài “Đnh lý Pytago” hình h c 7 theo đnh h ng phát tri n năng l cạ ị ọ ị ướ ể ự
2/10
PH N I. ĐT V N ĐẦ Ặ Ấ Ề
I. Lý do ch n đ tàiọ ề
Cu c cách m ng công nghi p 4.0 đang phát tri n m nh m trên thộ ạ ệ ể ạ ẽ ế
gi i, giúp cho cu c s ng c a con ng i ngày càng hi n đi và t t đp h n.ớ ộ ố ủ ườ ệ ạ ố ẹ ơ
Tuy nhiên nó đt ra yêu c u cho m i qu c gia v m t ngu n nhân l c có ch tặ ầ ỗ ố ề ộ ồ ự ấ
l ng cao. Vì th giáo d c và đào t o có s m nh vô cùng to l n đ chu n bượ ế ụ ạ ứ ệ ớ ể ẩ ị
ngu n nhân l c đáp ng nhu c u phát tri n c a đt n c trong t ng lai. Đóồ ự ứ ầ ể ủ ấ ướ ươ
là m t th h ng i h c, ng i lao đng tích c c, ch đng, sáng t o, có khộ ế ệ ườ ọ ườ ộ ự ủ ộ ạ ả
năng đáp ng nh ng nhu c u c a th tr ng lao đng khi Vi t Nam gia nh pứ ữ ầ ủ ị ườ ộ ệ ậ
n n kinh t th gi i trong th i kì toàn c u hóa. ề ế ế ớ ờ ầ
H c đ cùng chung s ng, h c đ t kh ng đnh mình - nh ng m c đíchọ ể ố ọ ể ự ẳ ị ữ ụ
h c đc nh n m nh b i UNESCO. V n đ đi m i căn b n, toàn di n Giáoọ ượ ấ ạ ở ấ ề ổ ớ ả ệ
D c đã đc thông qua t i H i ngh l n th 8 Ban Ch p hành Trung ngụ ượ ạ ộ ị ầ ứ ấ ươ
Đng C ng s n Vi t Nam (khóa XI). M c tiêu đi m i Giáo D c là nh mả ộ ả ệ ụ ổ ớ ụ ằ
góp ph n chuy n n n Giáo D c n ng v truy n th ki n th c sang n n Giáoầ ể ề ụ ặ ề ề ụ ế ứ ề
D c phát tri n toàn di n c v ph m ch t, năng l c và phát huy t t nh t ti mụ ể ệ ả ề ẩ ấ ự ố ấ ề
năng c a m i h c sinh. Vì th d y h c theo đnh h ng phát tri n năng l c làủ ỗ ọ ế ạ ọ ị ướ ể ự
yêu c u c p bách đi v i t ng giáo viên.ầ ấ ố ớ ừ
c p THCS, môn Toán nói chung và môn Hình h c nói riêng gi m tỞ ấ ọ ữ ộ
v trí r t quan tr ng, xuyên su t. Trong môn h c này, h c sinh đc h c nhi uị ấ ọ ố ọ ọ ượ ọ ề
ki n th c, nhi u ph ng pháp suy lu n, rèn luy n k năng tính toán, v hình.ế ứ ề ươ ậ ệ ỹ ẽ
Trong quá trình gi ng d y, tôi luôn suy nghĩ, tìm tòi các ph ng pháp gi ngả ạ ươ ả
d y phù h p v i t ng bài h c đ phát huy t i đa năng l c c a h c sinh. Vìạ ợ ớ ừ ọ ể ố ự ủ ọ
th tôi ch n đ tài ế ọ ề D y bài ạ“Đnh lí Pytagoị” Hình h c 7 theo đnh h ngọ ị ướ
phát tri n năng l c.ể ự
II. Ph m vi nghiên c uạ ứ
Nêu ra m t s ph ng pháp d y h c phù h p v i m c tiêu và n i dungộ ố ươ ạ ọ ợ ớ ụ ộ
ki n th c c a bài Đnh lí Pytago trong ch ng trình Hình h c 7 Ch ng II.ế ứ ủ ị ươ ọ ươ
D y bài “Đnh lý Pytago” hình h c 7 theo đnh h ng phát tri n năng l cạ ị ọ ị ướ ể ự
3/10
- Cho h c sinh nghiên c u và phân tích m t s bài toán th c ti n c thọ ứ ộ ố ự ễ ụ ể
đ h c sinh phát tri n năng l c h p tác nhóm, năng l c gi i quy t v n đ,ể ọ ể ự ợ ự ả ế ấ ề
năng l c t nghiên c u…ự ự ứ
- T đó đnh h ng t duy cho h c sinh cách th c gi i quy t v n đừ ị ướ ư ọ ứ ả ế ấ ề
trong nh ng tình hu ng ho c bài t p t ng t ho c sáng t o ra nh ng cáchữ ố ặ ậ ươ ự ặ ạ ữ
gi i quy t m i.ả ế ớ
Đi t ng nghiên c u: ố ượ ứ H c sinh l p 7 tr ng THCS Ng c Lâmọ ớ ườ ọ
PH N II. GI I QUY T V N ĐẦ Ả Ế Ấ Ề
I. C s lý lu nơ ở ậ
1. Đc tính c b n c a d y h c theo đnh h ng hình thành và phátặ ơ ả ủ ạ ọ ị ướ
tri n năng l c ng i h c.ể ự ườ ọ
D y h c theo đnh h ng hình thành và phát tri n năng l c ng i h cạ ọ ị ướ ể ự ườ ọ
không ch chú tr ng phát tri n các năng l c chung, c t lõi mà còn chú tr ngỉ ọ ể ự ố ọ
phát tri n c năng l c chuyên môn (môn h c). Do đó, c n tăng c ng g nể ả ự ọ ầ ườ ắ
ho t đng trí tu v i ho t đng th c hành, ng d ng trong th c ti n. Tăngạ ộ ệ ớ ạ ộ ự ứ ụ ự ễ
c ng vi c h c t p theo nhóm, c ng tác, chia s nh m phát tri n nhóm năngườ ệ ọ ậ ộ ẻ ằ ể
l c xã h i.ự ộ
Vi c đánh giá k t qu h c t p không l y vi c ki m tra kh năng táiệ ế ả ọ ậ ấ ệ ể ả
hi n ki n th c đã h c làm trung tâm, mà c n chú tr ng đánh giá kh năng v nệ ế ứ ọ ầ ọ ả ậ
d ng m t cách sáng t o tri th c trong nh ng tình hu ng sáng t o khác nhau.ụ ộ ạ ứ ữ ố ạ
M t s đc tính c b n c a d y h c phát tri n năng l c:ộ ố ặ ơ ả ủ ạ ọ ể ự
-D y h c l y h c sinh làm trung tâm.ạ ọ ấ ọ
-D y h c đáp ng các đòi h i c a th c ti n, h ng nghi p vàạ ọ ứ ỏ ủ ự ễ ướ ệ
phát tri n.ể
-Linh ho t và năng đng trong vi c ti p c n và hình thành năngạ ộ ệ ế ậ
l c.ự
-Nh ng năng l c c n hình thành cho ng i h c đc xác đnhữ ự ầ ườ ọ ượ ị
m t cách rõ ràng. Chúng đc xem là tiêu chu n đ đánh giá k t quộ ượ ẩ ể ế ả
h c t p.ọ ậ
D y bài “Đnh lý Pytago” hình h c 7 theo đnh h ng phát tri n năng l cạ ị ọ ị ướ ể ự
4/10
D y h c theo h ng phát tri n năng l c ng i h c tăng c ng các ho tạ ọ ướ ể ự ườ ọ ườ ạ
đng; tăng c ng tính th c t , tính m c đích; g n h n n a v i đi s ng hi nộ ườ ự ế ụ ắ ơ ữ ớ ờ ố ệ
th c, h tr h c t p su t đi; h tr vi c phát huy th m nh cá nhân; quanự ỗ ợ ọ ậ ố ờ ỗ ợ ệ ế ạ
tâm h n đn nh ng gì h c sinh đc h c và h c đc.ơ ế ữ ọ ượ ọ ọ ượ
2. u đi m c a d y h c theo đnh h ng phát tri n năng l c ng iƯ ể ủ ạ ọ ị ướ ể ự ườ
h cọ
Nh ng u đi m c a d y h c theo đnh h ng phát tri n năng l c ng i h c:ữ ư ể ủ ạ ọ ị ướ ể ự ườ ọ
-Cho phép cá nhân hoá vi c h c: trên c s mô hình năng l c, ng i h cệ ọ ơ ở ự ườ ọ
s b sung nh ng thi u h t c a cá nhân đ th c hi n nh ng nhi m vẽ ổ ữ ế ụ ủ ể ự ệ ữ ệ ụ
c th c a mình.ụ ể ủ
-Chú tr ng vào k t qu đu ra.ọ ế ả ầ
-T o ra nh ng cách th c riêng, linh ho t, phù h p v i đc đi m và hoànạ ữ ứ ạ ợ ớ ặ ể
c nh c a cá nhân nh m đt t i nh ng k t qu đu ra.ả ủ ằ ạ ớ ữ ế ả ầ
-H n n a, d y h c theo đnh h ng phát tri n năng l c ng i h c cònơ ữ ạ ọ ị ướ ể ự ườ ọ
t o kh năng cho vi c xác đnh m t cách rõ ràng nh ng gì c n đt vàạ ả ệ ị ộ ữ ầ ạ
nh ng tiêu chu n cho vi c đo l ng k t qu .ữ ẩ ệ ườ ế ả
3. Ph ng pháp d y h c theo đnh h ng hình thành và phát tri nươ ạ ọ ị ướ ể
năng l c ng i h c.ự ườ ọ
D y h c theo h ng phát tri n năng l c ng i h c thì ph ng phápạ ọ ướ ể ự ườ ọ ươ
d y h c không ch chú ý t i m t tích c c hoá ho t đng h c t p c a h c sinhạ ọ ỉ ớ ặ ự ạ ộ ọ ậ ủ ọ
mà còn chú ý rèn luy n năng l c gi i quy t v n đ g n v i nh ng tình hu ngệ ự ả ế ấ ề ắ ớ ữ ố
th c, v i ho t đng th c hành, th c ti n. Tăng c ng ho t đng nhóm, điự ớ ạ ộ ự ự ễ ườ ạ ộ ổ
m i quan h giáo viên – h c sinh theo h ng c ng tác, nh m ph t tri n ớ ệ ọ ướ ộ ằ ả ể năng
l c cá nhân, năng l c xã h iự ự ộ ,... Bên canh vi c h c t p nh ng ki n th c, kĩệ ọ ậ ữ ế ứ
năng riêng l thu c các môn h c c n b sung các ch đ h c t p theo h ngẻ ộ ọ ầ ổ ủ ề ọ ậ ướ
tích h p.ợ
II. C s th c ti nơ ở ự ễ
V phía nhà tr ng: Nhà tr ng đã t ch c c giáo viên tham gia cácề ườ ườ ổ ứ ử
l p b i d ng, t p hu n v ph ng pháp d y h c tích c c. Tri n khai vi cớ ồ ưỡ ậ ấ ề ươ ạ ọ ự ể ệ
đi m i sinh ho t chuyên môn d a trên nghiên c u bài h c. Đu t c s v tổ ớ ạ ự ứ ọ ầ ư ơ ở ậ
ch t ph c v đi m i ph ng pháp d y h c.ấ ụ ụ ổ ớ ươ ạ ọ
V phía giáo viên: Nh ng năm g n đây, đa s giáo viên đã b t đu nh nề ữ ầ ố ắ ầ ậ
th c đc s quan tr ng, tính c p thi t v vi c đi m i ph ng pháp d y h cứ ượ ự ọ ấ ế ề ệ ổ ớ ươ ạ ọ
tích c c h n so v i tr c. Trong gi h c, các th y cô đã chú tr ng h n b i d ngự ơ ớ ướ ờ ọ ầ ọ ơ ồ ưỡ
kĩ năng t duy cho h c sinh bên c nh vi c hình thành và xây d ng tri th c. Tuyư ọ ạ ệ ự ứ
D y bài “Đnh lý Pytago” hình h c 7 theo đnh h ng phát tri n năng l cạ ị ọ ị ướ ể ự
5/10
nhiên v n còn m t b ph n th y cô giáo ch a quan tâm đúng m c vi c rèn luy nẫ ộ ộ ậ ầ ư ứ ệ ệ
kĩ năng này cho h c sinh, ho c ch th c hi n 1 ph n nh trong các thao tác hìnhọ ặ ỉ ự ệ ầ ỏ
thành t duy tích c c cho h c sinh. Bên c nh đó áp l c thi c v n còn n ng n ,ư ự ọ ạ ự ử ẫ ặ ề
d n đn vi c ch y theo thành tích, ch đa ra các d ng bài t p khuôn m u đ h cẫ ế ệ ạ ỉ ư ạ ậ ẫ ể ọ
sinh luy n đi luy n l i, kìm hãm s phát tri n t duy c a các em.ệ ệ ạ ự ể ư ủ
V phía h c sinh: Các em đu mong mu n đc h c t p m t cách tíchề ọ ề ố ượ ọ ậ ộ
c c, ch đng. Tuy nhiên vi c c i cách giáo d c ch a đng b , t ti u h cự ủ ộ ệ ả ụ ư ồ ộ ừ ể ọ
các em ch a đc làm quen nhi u v i các ph ng pháp t duy m i nên v nư ượ ề ớ ươ ư ớ ẫ
còn nhi u lúng túng khi ph i suy nghĩ, tìm tòi, đi sâu tìm hi u bài toán. M t bề ả ể ộ ộ
ph n không nh h c sinh ch a ch đng trong vi c nghiên c u bài h c, ch aậ ỏ ọ ư ủ ộ ệ ứ ọ ư
t l c trong các ho t đng h c t p cũng nh khám phá ki n th c. Các em v nự ự ạ ộ ọ ậ ư ế ứ ẫ
còn máy móc, r p khuôn khi áp d ng các ki n th c đã h c. ậ ụ ế ứ ọ
III. Các gi i phápả
Đ tri n khai m t cách hi u qu , d y h c phát tri n năng l c c n ph i:ể ể ộ ệ ả ạ ọ ể ự ầ ả
-Đánh giá “năng l c” c a h c sinh h n là th i gian h c.ự ủ ọ ơ ờ ọ
-Khai thác các th m nh c a công ngh cho vi c d y và h c. H ngế ạ ủ ệ ệ ạ ọ ướ
d n qua máy tính cho chúng ta kh năng cá nhân hóa vi c h c cho m iẫ ả ệ ọ ỗ
h c sinh. B i vì m i h c sinh m t t c đ khác nhau và đn tr ngọ ở ỗ ọ ở ộ ố ộ ế ườ
v i ki n th c khác nhau, đây là m t yêu c u c b n c a d y h c d aớ ế ứ ộ ầ ơ ả ủ ạ ọ ự
trên năng l c.ự
-Thay đi căn b n vai trò c a giáo viên, khi các giáo viên tr c kia th ngổ ả ủ ướ ườ
làm vi c v i h c sinh theo các l p, d y h c theo l ch trong m t s tu n quyệ ớ ọ ớ ạ ọ ị ộ ố ầ
đnh, giáo viên là ng i tr c ti p đa h ng d n và ki m soát quá trình h cị ườ ự ế ư ướ ẫ ể ọ
t p. Đi v i h c sinh, đi u này không phù h p. M t s h c sinh s c nậ ố ớ ọ ề ợ ộ ố ọ ẽ ầ
ch m l i, m t s khác có th c n ho t đng nhanh h n. H c t p d a trênậ ạ ộ ố ể ầ ạ ộ ơ ọ ậ ự
phát tri n năng l c làm thay đi vai trò c a giáo viên t “m t nhà hi n tri t,ể ự ổ ủ ừ ộ ề ế
su i ngu n c a tri th c” đn “ng i h ng d n, đng hành”. Các giáo viênố ồ ủ ứ ế ườ ướ ẫ ồ
làm vi c v i h c sinh, h ng d n chúng h c t p, tr l i các câu h i,ệ ớ ọ ướ ẫ ọ ậ ả ờ ỏ
h ng d n th o lu n và giúp h c sinh t ng h p và áp d ng ki n th cướ ẫ ả ậ ọ ổ ợ ụ ế ứ
-Xác đnh năng l c và phát tri n các đánh giá phù h p, tin c y.ị ự ể ợ ậ
Ti n đ c b n c a d y h c phát tri n năng l c là chúng ta xác đnhề ề ơ ả ủ ạ ọ ể ự ị
nh ng năng l c nào c n hình thành cho h c sinh và có minh ch ng choữ ự ầ ọ ứ
các năng l c đó khi h c sinh t t nghi p. Đi u này có nghĩa là chúng taự ọ ố ệ ề
ph i xác đnh các năng l c m t cách r t rõ ràng. L y nhu c u c a xãả ị ự ộ ấ ấ ầ ủ
h i t ng lai làm c s . Khi các năng l c đc thi t l p, chúng ta c nộ ươ ơ ở ự ượ ế ậ ầ
D y bài “Đnh lý Pytago” hình h c 7 theo đnh h ng phát tri n năng l cạ ị ọ ị ướ ể ự