ử ụ ế ị ạ ọ ồ ậ S  d ng thi t b  và đ  dùng d y h c V t lý

Ở Ầ

Ầ

I­ PH N M  Đ U

ộ ọ ổ ả ạ ng pháp d y h c là m t gi

ọ ế ị ạ ơ ả ế ị ậ t b  v t lý

ệ t b  d y h c và làm các thi ọ Ọ Ề ươ ệ ử ụ ữ ấ ệ i pháp c  b n nh t hi n nay.   ở ờ    nhà tru ng ạ   ấ ượ ng d y

ớ ậ ươ ấ ể ớ ng châm “ h c đi đôi v i hành. I.1­ LÍ DO CH N Đ  TÀI: ớ Đ i m i ph Trong đó vi c s  d ng thi ộ là m t trong nh ng bi n pháp quan tr ng nh t đ  nâng cao ch t l ọ ộ h c b  môn V t lý v i ph

ể ộ ố ộ ố ố ọ Do kinh nghi m trong cu c s ng, các em đã có m t s  v n hi u bi

ư ơ ở ể

ở ự ể ướ ệ ượ ậ ộ ng này. B i vì tr c m t hi n t

ứ  nghiên c u các hi n t ể ế   t ậ   ng v t lý. Xong ch a th  coi đó là c  s  đ  giúp các ệ ượ   ng v t lý các t khác nhau.

ả ả ử ổ ệ ặ

ệ ệ ượ ề nào đó v  các hi n t em t ế ữ em có nh ng hi u bi ế ậ ạ ả ậ Vì v y khi gi ng d y giáo viên ph i bi ủ ọ ổ ứ

ụ ữ ậ ậ ệ ệ Vi c s  d ng thi

ụ ớ ệ ậ ọ

ệ ử ụ ể ứ ự

ụ ỹ ế ệ ẩ ậ

.

ẽ ượ ề ấ ầ ạ ộ ắ ế ẩ ị ượ ậ c t n m t, t

ợ Do đ ơ ở ắ ự ẽ ụ ệ   ữ t v n d ng nh ng kinh nghi m ố s ng c a h c sinh, m t khác ph i s a đ i, b  sung nh ng kinh nghi m đó và   ầ ủ ằ nâng lên m c chính xác đ y đ  b ng các thí nghi m V t lý. ế ị t b  và làm các thí nghi m v t lý có tác d ng trong   ứ ủ ươ   ầ ng vi c phát tri n nh n th c c a h c sinh, giúp các em quen d n v i ph ạ   ọ c tr c ti p quan sát, đo đ c, pháp nghiên c u khoa h c, qua đó các em s  đ ậ   ượ đ c rèn tính c n th n, kiên trì. Đó là đi u r t c n cho vi c giáo d c k  thu t ự ế ổ t ng h p chu n b  cho các em tham ra ho t đ ng th c t ệ   ự  tay các em tháo l p và tr c ti p làm thí nghi m. ế ị ử  t b , s

ạ ấ ụ Trên c  s  đó các em s  nhanh chóng làm quen v i các d ng c  và thi ờ ố ụ d ng thành th o chúng trong đ i s ng và trong s n xu t sau này

ớ ặ ớ ả ớ

ả ệ ủ ứ

ạ ạ ư ậ ậ ầ

ậ ế ế ị ủ ệ ử ụ

ấ ề ờ

ả ờ ọ ạ ậ ớ ộ

ộ ấ ề ấ

ủ ọ ề ạ ạ

ế ị ng d n h c sinh s  d ng thi

ử ụ   M c dù các em đã hai năm ( L p 6 và l p 7) làm quen và s  d ng thí ậ ế ị  t b nghi m V t lý. Xong do kh  năng nh n th c c a các em, do trang thi ệ   ộ ố ch a th t đ y đ , bên c nh đó còn m t s  giáo viên còn ng i làm thí nghi m. ờ ọ ủ   ệ  h c c a Vì th  mà vi c s  d ng thi t b  và làm thí nghi m V t lý trong gi ả ờ  ệ ậ các các em còn lúng túng, thao tác ch m, m t nhi u th i gian, hi u qu  gi ư ọ h c ch a cao ệ ể ả  h c trong gi ng d y  b  môn v t lý l p 8. Đ  nâng cao hi u qu  gi ế ị ề ử ụ ấ ư ế ệ V n đ  s  d ng thi t b  và làm thí nghi m nh  th  nào là m t v n đ  r t trăn ỉ ủ ả ở tr , không ph i ch  c a riêng cá nhân tôi mà còn là c a chung các giáo viên ề ậ ạ d y b  môn v t lý. Đi u này đã giúp tôi m nh d n ch n đ  tài này. I.2­ M C ĐÍCH NGHIÊN C U: ọ ứ ồ ế ọ ử ụ ứ ạ ệ ậ ọ   t b  và đ  dùng d y h c ụ t h c. Nhi m v

ộ Ụ Ứ ướ ụ ớ ẫ V i m c đích h ứ ụ ụ ph c v  cho ki n th c nh n th c và gây h ng thú cho ti ượ ặ đ c đ t ra nh  sau:

ứ ế

ủ ị ế ư ứ  tìm tòi nghiên c u n i dung, ch ế ọ ừ t h c t ươ ng trình ki n th c sách giáo  đó xác đ nh cho mình các yêu

ộ c m c tiêu c a ti ệ

ầ ư Đ u t ụ ượ ị khoa, xác đ nh đ ự ả ầ ầ c u c n ph i th c hi n. ứ ứ ổ ạ ộ ể

ọ ệ ứ ợ ứ ứ ậ ớ ỹ

ế    ch c cho h c sinh các ho t đ ng đ  chi m Nghiên c u cách th c t ụ ế   lĩnh ki n th c  và k  năng phù h p v i  vi c v n d ng cách th c làm thí nghi m.ệ ự ể ướ ự ệ ẫ ọ ướ ệ   ng d n h c sinh th c hi n c làm thí nghi m đ  h

ọ L a ch n các b các thao tác nhanh, chính xác.

ị

ườ ạ 1 Lãnh Th  Nga Tr ng THCS M o Khê II

ử ụ ế ị ạ ọ ồ ậ S  d ng thi t b  và đ  dùng d y h c V t lý

ứ ướ ẫ ng d n s  d ng thi

Không nh ng nghiên c u các tài li u h ữ ệ ộ

ướ ẫ ướ ạ ử ụ ệ ử ụ ế ị ủ ử ụ ế ị t b  và ồ c, n i dung c a vi c s  d ng đ  dùng ồ t b  và đ  dùng ng d n các em s  d ng thi

ẻ ữ ậ ầ ầ h c trong không khí vui v  thân m t, g n gũi gi a th y và

.

ờ ọ ờ ọ ạ ế ả ữ ể ắ ệ làm thí nghi m đ  n m v ng các b ế ế ị ừ t b , t thi  đó có k  ho ch h ọ ạ d y h c. ổ ứ T  ch c gi trò sao cho gi h c đ t k t qu  cao

Ị Ể

ả ề ạ ở ọ    các năm h c

ọ

ể

ể ề ệ ố ậ h c V t lý

ừ ự ể ự ạ Ớ Ề Ặ T  tr c quan sinh đ ng đ n t ng tr

ề Ề Ặ ng và t ậ duy tr u t ứ ế ư ệ ừ ư  t ứ Ậ ừ ượ ủ ự ng bi n ch ng c a s  nh n th c th  gi

ộ ườ ọ ừ ượ ế ế ạ ờ Ễ ở  ừ ượ   i khách quan. ớ   ng v i cái

Ờ I.3­ TH I GIAN ­ Đ A ĐI M ờ I.3.1. Th i gian : ứ ể ờ        Th i gian đ  tôi nghiên c u đ  tài là quá trình gi ng d y  ọ xong tr ng tâm là năm h c 2007 ­ 2008 . ị I.3.2. Đ a đi m : ị ờ ọ ọ        Đ a đi m đ  th c hi n đ  tài là h c sinh kh i 8 trong các gi ả ạ ạ ườ ng THCS M o Khê II ­ M o Khê ­ Đông Tri u ­ Qu ng Ninh . i tr t Ự I.4­ ĐÓNG GÓP M I V  M T LÍ LU N V  M T TH C TI N:  duy tr u t ế ớ ễ ề ự v  th c ti n là con đ Trong quá trình d y h c n u lý thuy t suông, tách r i cái tr u t ụ ể c  th . ư ể ậ

ở ấ ằ ệ ế ệ ố

ả ướ ố ữ  giai đo n tr ộ

ơ ở ượ thuy t, h  th ng khái ni m đã đ ấ ạ i ph i xu t phát t dung nào cũng l ầ ả gian mà khôngph i lúc nào cũng c n thi

ọ ả ệ ệ ứ

ự ầ ử ụ

ế ệ

ỗ ằ ứ ở ki n th c  ả hi u qu  các thi ể ử ụ ể ấ   Nh ng n u quên m t r ng c  s  xu t phát có th  là nh ng lu n đi m lý ộ   ạ ạ ế c và d y n i c hình thành  ừ ự ờ   ề  tr c quan sinh đ ng thì t n nhi u th i ế t. ạ   ạ ­ Nh m đáp  ng nhi m v  d y h c trong giai do n hi n nay khi gi ng d y ệ ở ườ   ng THCS c n s  d ng có  tr ế ọ t h c. ọ ụ ạ ọ  các môn khoa h c th c nghi m  ọ t b  d y h c trong t ng ti ả

ọ ừ ế ị ạ ế ị ạ ệ ­ Đ  s  d ng có hi u qu  các thi ể ả ệ ế ị ố

ự ệ ố ẫ ặ

c d

ế ể ệ

ự ữ ệ ừ ướ ọ

ừ ượ ố c h  th ng th ng câu h i h ừ ọ ề ươ ng d n h c sinh x  lý các thông tin và các d  li u t ế ể ổ ợ

ứ c u kĩ SGK và các tài li u tham kh o, tìm hi u vai trò c a t ng thi ỗ m i TN. T  đó l a ch n thi ỏ ướ ư đ a ra đ ừ ớ v i các h c sinh trong t ng TN. T  đó khuy n khích các em đ  xu t đ đoán và đ  xu t các ph viên h thí nghi m ệ (cid:0) ­ Gi

ườ ả ọ

ế ậ ả

ế ể ướ

ọ

ử ụ ộ ớ ọ

ế

ạ ủ ể ả ệ ấ ạ ầ   t b  d y h c m i giáo viên c n nghiên ủ ừ ế ị   t b  trong ọ t b  b  trí TN sao cho khoa h c, Qua đó giáo viên   ầ ụ ể ố   ng d n ho c các yêu c u c  th  đ i ề ấ ượ ự  ề ấ   ng án thí nghi m ki m tra d  đoán đ  ra. sau đó giáo ẫ ử    quan sát và làm ậ  t ng h p đ  rút ra k t lu n. ế   ườ ạ ờ ả  đây giáo viên không ph i là ng i trình bày TN minh ho  hay thuy t ẫ ổ ứ ướ ộ   i : t gi ng n i dung KT SGK mà là ng ng d n h c sinh làm TN.  ch c h ự ự ế ấ ề ệ ự   Thông qua vi c d  đoán, đ  xu t và ti n hành làm TN, t  l c quan sát, phân ậ ổ ể ệ   tích, khái quát đ  đi đ n k t lu n hay thông qa vi c troa đ i, th o lu n nhuóm ự ư ươ ừ ạ c phát tri n năng l c t ng pháp  duy sáng t o, hình thành ph đã t ng b   ứ ể   ố ứ ọ ậ nghiên c u khoa h c. Kích thích h ng thú h c t p, lòng ham mu n tìm hi u ế ị ạ   ạ ộ ọ ậ ạ và h c t p b  môn. V i  cách ho t đ ng đó d y h c có s  d ng thi t b  d y ế ị ạ ỗ ế ọ ọ ử ụ ọ h c là không th  thi u trong m i ti   t h c. S  d ng các thi t b  d y h c sao ỗ ạ ộ cho đ t hi u qu  cao nh t luôn là ho t đ ng sáng t o c a m i giáo viên.

ị

ườ ạ 2 Lãnh Th  Nga Tr ng THCS M o Khê II

ử ụ ế ị ạ ọ ồ ậ S  d ng thi t b  và đ  dùng d y h c V t lý

ị

ườ ạ 3 Lãnh Th  Nga Tr ng THCS M o Khê II

ử ụ ế ị ạ ọ ồ ậ S  d ng thi t b  và đ  dùng d y h c V t lý

ươ II.1­ CH ị ứ

ậ ệ

ự ườ ơ ƯƠ Đ nh h ấ ề ố

ươ ề ng v t lý và các quă trình v t lý đ

ậ ế ợ ả ự ướ

ọ ậ ọ ờ ọ ậ ạ

ả ứ ọ ỉ

ệ ế ả ự ụ ộ ầ

ậ ệ

ự ế ả ẫ ủ ự ậ ng d n c a giáo viên, t

Ầ Ộ II­ PH N N I DUNG Ổ NG 1: T NG QUAN ứ ổ ọ ọ   ạ ề ướ ạ  ch c d y h c ng v  ph ng pháp d y h c và hình th c t ử   ậ ạ ng pháp thu th p thông tin, x  lý ng ph V t lý nh n m nh vi c tăng c ấ   ệ ả ấ thông tin, đ  xu t các d  đoán đ n gi n v  các m i quan h  hay các b n ch t ậ ể ể ượ ệ ượ   c quan sát đ  ki m tra d  đoán hi n t ớ ị ớ ọ ậ ề   đã đ  ra. K t h p  h c t p cá nhân v i h c t p theo nhóm. V i đ nh h ng đó    h c V t lý h c sinh ph i h ng thú hăng say và thành th o các thao trong gi ắ ướ   c đây h c sinh ch  quan sát giáo viên làm thí tác l p ráp thí nghi m. Tr ộ ệ ọ nghi m và rút ra k t lu n m t cách th  đ ng thì l n này h c ph i t    mình ệ ự ắ ế ị ị ẩ    ti n hành thí t b  thí nghi m, t chu n b  thi  l p ráp thí nghi m theo nhóm, t ướ ự ướ ố ệ ệ i s  h nghi m d    ghi chép s  li u, th o lu n và ậ ế ự  rút ra k t lu n. t

ọ ệ ự

ầ ề ế ượ ắ ế c cân nh c đ n nhi u y u t

ọ ư ị ạ

ậ ề ệ

ả ế ượ ơ ở

ẫ ủ ấ ả t c  các thí nghi m V t lý đ ầ ớ ệ ắ ể ọ H c sinh t

ậ ế ử ứ ự ắ  l p đ t thí nghi m d ậ ệ ự  ng d n c a giáo viên, t ế    mình rút ra k t lu n và sau

ồ ụ ọ ậ

ộ ầ ơ ở ậ ạ ử ụ ệ ậ   V t lý là môn khoa h c th c nghi m. Các thí nghi m trong sách giáo ệ ế ố t không? khoa đã đ   t nh  thí nghi m có c n thi ọ   Do giáo viên hay h c sinh làm? Có trang b  đ i trà không? Có an toàn cho h c c trình bày sinh không? Đi u đó có nghĩa là t   ọ   t, kh  thi và đó là c  s  khoa h c trong sách giáo khoa là hoàn toàn c n thi ọ ữ v ng ch c đ  hình thành tri th c m i cho h c sinh. ướ ự ướ ặ i s  h ự ti n hành thí nghi m, thu th p, x  lý thông tin, t ậ ụ đó v n d ng. ử ụ ệ

ể

Ộ ƯƠ ấ ọ ể Ề Ứ

ạ

ả ệ ử ụ t vi c s  d ng thi

t b  và đ  dùng d y h c trong gi

ồ ệ ấ ế ị ộ ọ ọ ả ị

ạ ầ

d y đ t hi u qu  cao, do đó c n ph i: ụ ả ộ

ệ ệ ạ

ủ ươ ế ẩ ạ ạ (Do h c sinh làm hay do giáo viên làm). Ph t b  c n thi ướ ng h ặ t, đ c bi

ế ị ầ ị ệ ượ ả ẩ ệ ộ  ụ ủ ị ộ   c trang b  hi n nay. Giáo viên c n ph i chu n b  m t

t b  (n u c n).

ệ ẩ ế ị ế ầ ­ B  xung, kh c ph c thi ­ V ch k  ho ch ti n hành thí nghi m, cách b  trí thí nghi m.

ỗ ế   S  d ng đ  dùng d y h c v t lý đúng m c đích, đúng lúc, đúng ch  k t ớ ợ h p v i vi c khai thác s  d ng c  s  v t ch t ngoài xã h i đã góp ph n kích     thích tính tò mò và thích tìm hi u khoa h c đ  các em ngày càng yêu thích môn Ấ NG 2: N I DUNG V N Đ  NGHIÊN C U II.2­ CH ị ẩ II.2.1­ Chu n b  cho bài gi ng: ệ ố ể ự ờ  Đ  th c hi n t ẩ ệ ạ ậ d y v t lý vi c chu n b  cho bài gi ng là m t vi c r t quan tr ng giúp cho   ệ ả ả ờ ạ gi ồ ủ ể ­ Tìm hi u ký m c tiêu, n i dung bài gi ng ý d  c a sách giáo khoa. ộ ị ­ Xác đ nh lo i hình hình nghi m c a bài thu c lo i thí nghi m nào? ọ ế ng ti n hành thí nghi m. ệ ớ ị ụ ­ Chu n b  d ng c , thi t v i tình tr ng c a b ầ ệ ồ đ  dùng thí nghi m đ ệ ộ b  thí nghi m chu n. ắ ổ ạ ạ ế ử ụ

ụ ế ế ị t b  và đ  dùng trong d y h c v t lý l p 8: ệ ả ổ

ồ ớ ữ

ả ộ

ủ ụ ả

ả ứ ụ ệ ể ộ ố ệ ạ ọ ậ ớ II.2.2 ­ S  d ng thi ế   ượ ậ ọ ạ ươ ể ả c ti n ng pháp d y h c v t lý đ Đ  đ m b o cho vi c đ i m i ph ớ   ờ ể ế ị ố ệ ộ i thi u cho m t gi hành m t chách có hi u qu  thì nh ng thi  lên l p t b  t ả ệ ụ ể ả   ph i có đ  d ng c  đ  đ m b o cho vi c phân nhóm (6 nhóm). Ph i có phòng ụ ừ ớ    l p này ch c năng dành riêng cho b  môn tránh vi c luân chuy n d ng c  t

ị

ườ ạ 4 Lãnh Th  Nga Tr ng THCS M o Khê II

ử ụ ế ị ạ ọ ồ ậ S  d ng thi t b  và đ  dùng d y h c V t lý

ớ ể ấ

ơ ở ậ ể ự ọ

ư ế ị ạ ị ờ ạ ượ ư ế c xác đ nh rõ theo qui trình gi c vì c  s  v t ch t còn   ệ   t b  d y h c nh  th  này đ  nâng cao hi u ệ    d y bên thí nghi m

(cid:0) ụ(cid:0) ả(cid:0) ế ậ sang l p khác. Tuy nhiên đi m này ch a th c đ ệ ử ụ ố ế thi u th n. Xong vi c s  d ng thi ả ượ ẫ ả ờ ọ qu  gi  h c v n ph i đ đó là: ọ ụ     Ch n d ng c (cid:0) ghi k t quế ti n hành ắ l p ráp ế rút ra k t lu n.

ề

ẩ

ỉ

ụ ắ II.2.2.1­ Chu n b  d ng c , l p ráp đ  ki m tra đi u ch nh: ễ ể *Đ i v i thí nghi m bi u di n (do th y làm):

ủ ậ ỏ

ể ể ầ ệ

ị ụ ệ ệ

ố ớ ạ

ễ ượ ứ ạ ầ Đây là lo i thí nghi m đòi h i tính ngh  thu t bi u di n c a th y. Thí ậ ệ t cho th t thành

ể ả ậ ọ ượ ề ớ ị ỏ nghi m này ph c t p, khó làm, đòi h i giáo viên ph i t p d c ni m tin cho h c sinh. th c, chu n b  kì công m i gây đ

ẩ ự Ví d :ụ

Ự Ằ Ự

ỏ ấ

ệ ề ầ ệ viên ph i làm thí nghi m nhi u l n.

Ệ Ệ

ố ớ Ạ ọ ệ

Ề Ứ ạ ọ ọ ạ

ự ế ạ ậ

ụ ố ề ả ỏ ộ

ự ị BÀI 5: S  CÂN B NG L C­ QUÁN TÍNH.  ệ ớ V i thí nghi m máy A tút – thí  nghi m r t khó thành công, đòi h i giáo ả BÀI 23: THÍ NGHI M V  B C X  NHI T. ồ *Đ i v i thí nghi m đ ng lo t (do h c sinh làm) ế ệ Đây là lo i thí nghi m mà m i h c sinh cùng ti n hành theo nhóm. ặ ế ơ ở Th c tay làm trên c  s  đó rút ra k t lu n ho c minh ho  lý thuy t đã ụ ọ h c, còn ph i có nhi u d ng c  gi ng nhau ( 6 b  cho 6 nhóm ) đòi h i giáo ộ ầ ủ viên ph i có s  chu n b  chu đáo, đ y đ  và đ ng b .

ế ạ ầ ậ

ồ ề ướ ể ể ẩ ệ ứ ể ắ  th i  gian, công s c đ  l p ráp, ki m tra tr ả ả ầ   Lo i thí nghi m này h u h t các bài đ u có vì v y giáo viên ph i đ u ữ   c đ  tránh nh ng sai sót trong

ư ờ t quá trình làm thí nghi m.ệ

ể

ứ ạ ệ t.

ủ ế ẩ ầ ộ ị

ụ d ng c  đo.

Ví d : ụ ự ­ L c ma sát. ­ Áp su t.ấ ấ ­ Áp su t khí quy n – bình thông nhau. ự ẩ ­ L c đ y ác­si­mét. ệ ẫ ­ D n nhi t. ố ư ­ Đ i l u – B c x  nhi v.v…… Trong quá trình chu n b , giáo viên c n chú ý đ n đ  chính xác c a các ụ ụ ự ế Ví d : l c k  – nhi

ẩ ờ ạ ệ ế II.2.2.2 ­ Sau khi đã xong khâu chu n b , b t đ u vào gi d y:

ặ ấ ồ ồ t k  – đ ng h . ị ắ ầ ợ ể ọ Giáo viên c n đ t v n đ  vào bài, g i ý đ  h c sinh phát hi n đ

ế ượ ọ đó  h c sinh nêu đ

ươ ượ ế ợ ứ ệ ượ ộ   c n i ng pháp thí   ụ  ụ c d ng c

ự ế t, cách b  trí thí nghi m, trình t ể ọ ệ  thí nghi m

ệ ệ ế

ố ớ ễ ề ầ ứ ừ ứ ầ dung ki n th c c n nghiên c u t c ra ph ệ nghi m k t h p nghiên c u sách giáo khoa đ  h c sinh nêu đ ố ầ c n thi II.2.2.3­ Ti n hành thí nghi m: * Đ i v i thí nghi m bi u di n:

ủ ế ầ

ể ả ế Yêu c u ph i thành công ngay vì ph i ti ệ ờ ố ề ệ ả ưở ệ ủ ế ả t ki m th i gian, và ch  y u là ọ   ng vào k t qu  thí nghi m, c ng c  ni m tin khoa h c, ể ọ đ  h c sinh tin t

ị

ườ ạ 5 Lãnh Th  Nga Tr ng THCS M o Khê II

ử ụ ế ị ạ ọ ồ ậ S  d ng thi t b  và đ  dùng d y h c V t lý

ặ ệ ứ

ậ ấ ế ữ

ọ ả ế ệ

ả ệ ụ ả ử ụ

ắ ệ ụ ố ậ ệ ụ ả ụ ả ớ ượ ệ c quan sát.

ố ớ ồ

ộ t là tăng thêm uy tín cho giáo viên. xong có gây h ng thú b  môn, đ c bi   ả ầ   ế ệ nh ng thí nghi m r t khó làm, khó đi đ n k t qu  vì v y giáo viên ph i c n ớ ồ   tham kh o thêm tài li u, th o lu n v i đ ng nghi p, chú tr ng đ n vi c chòn ả ế ụ cvà s  d ng d ng c  thí   nghi m, c i ti n các d ng c  thí nghi m, nghiên   ả ụ ế ứ c u cách s p x p, b  trí d ng c  đ m b o cho c  l p đ ạ *Đ i v i thí nghi m đ ng lo t: ặ ờ ọ ệ ệ h c th

ẽ ớ Là thí nghi m luôn ch t ch  v i sách giáo khoa, trong gi ộ ầ ủ ệ ộ

ọ ị ươ ệ ố

ộ ộ ế

ắ ể ề

ề ượ ế ậ ế ượ

ườ   ng ự   ủ ạ là m t ph n c a vi c trình bày m t đo n nào đó c a bài h c. Các nhóm th c ờ   ộ ấ ả ớ ng trình th ng nh t c  l p. Qui đ nh trong m t th i hi n luôn theo m t ch ố ươ ị ng đ i ng n. Do có nhi u nhóm ti n hành cùng m t lúc gian xác đ nh và t   ệ   ộ ả ệ ộ c k t qu  cùng m t lúc, có đi u ki n cùng m t thí nghi m nên có th  thu đ ả ế so sánh các k t qu  thu đ ả ủ c và rút ra k t lu n.  ề ủ ệ ế ế ấ   ­ N u k t qu  c a các nhóm đ u đúng thì thí nghi m c a các em r t

t.ố t

ầ ả

sai, sai

ề ạ ầ ả ế ­ N u có nhóm đúng, nhóm sai thì c n ph i tìm ra nguyên nhân vì sao ở ỗ  ch  nào? ế ­ N u các nhóm đ u sai, giáo viên c n ph i xem l

ặ

ế ể ả ế ọ ả ự ệ ẩ ẩ

ủ   i các thao tác c a ơ ự ọ h c sinh, ho c ch n nhóm có năng l c h n giúp giáo viên có k t qu  đúng   ả  ị ộ ộ ặ ho c giáo viên ph i có s  chu n b  m t b  thí nghi m chu n đ  có k t qu đúng.

ế ọ ộ Do yêu c u c a ti

ể ầ ủ ữ ệ ệ

ộ

ắ

ế ụ ưở ệ ả ả ấ

ệ ả ế t h c ph i k t thúc thí nghi m nhanh, cùng m t lúc,   ả ỏ ở ộ   ặ nên có th  có nh ng nhóm ph i b  d  công vi c ho c làm thí nghi m m t ộ   ả ủ ấ ả ủ ế ầ ượ t c  các nhóm cùng m t c đ y đ  k t qu  c a t cách v i vã, không thu đ ề  ế ẽ ắ ọ ế ẫ ậ ệ lúc, gây khó khăn cho vi c rút ra k t lu n, d n đ n h c sinh s  th c m c v ế ự ậ ế k t qu  làm  nh h   ng x u đ n s  t p trung chú ý vào vi c ti p t c nghe gi ng.ả

ế ề ử ụ ươ

ỗ ớ ổ ị

ế ọ

ồ   ng trình đ u s  d ng thí nghi m đ ng ạ lo t nên giáo viên c n ph i có s  phân nhóm  n đ nh cho m i l p. M i nhóm   ề ầ c n đ ng đ u các đ i t ầ ầ Mà các bài h u h t trong ch ầ ả ự ố ượ ng h c sinh.: Gi ự ệ ỗ i – Khá ­ Trung bình – Y u. ừ ụ ể ộ ỏ ồ Và c n có s  phân công m t cách c  th  cho t ng thành viên trong

nhóm.

ụ ể ộ ụ ụ ệ ộ C  th  trong m t nhóm có: ệ ưở ng có nhi m v  nh n d ng c  thí nghi m, ghi k t qu M t nhóm tr

ậ ắ ụ ụ ử ộ ạ ả  ế ế   ướ c ti n

ọ báo cáo, c  m t b n h c sinh thao tác l p ráp, d ng c  theo các b hành và theo kênh hình. Các h c sinh khác còn l ự ụ ạ i quan sát. ụ ể ấ ả ệ ể ọ Chú ý: C n có s  luân chuy n nhi m v  đ  t

ự ề ế

ượ ế ệ ế ệ ệ ệ ả

ụ ệ

ầ   t c  các thành viên trong ự ượ c   tr c   ti p   th c   hi n   thí   nghi m.   Sau   khi   hoàn   thành   thí   nhóm   đ u   đ ậ   ử ạ ầ c k t lu n. nghi m, yêu c u mõi nhóm c  đ i di n báo cáo k t qu , rút ra đ ủ Đó là m c tiêu c a thí nghi m ụ ụ ể II.2.3: Ví d  c  th :

Ự Ẩ BÀI 10: L C Đ Y ÁC­SI­MÉT

: ụ I­ M c tiêu

ứ ế + Ki n th c:

ị

ườ ạ 6 Lãnh Th  Nga Tr ng THCS M o Khê II

ử ụ ế ị ạ ọ ồ ậ S  d ng thi t b  và đ  dùng d y h c V t lý

ượ ỏ ự ồ ạ ự ẩ ủ ấ ỏ ­ Nêu đ s  t n t ự   i l c đ y c a ch t l ng (l c

ẩ đ y ác­si­mét) ch  rõ đ c đi m c a l c này.

ộ ớ ẩ ­ Vi

ơ ị ạ ượ đ i l

ườ ả ặ ơ ứ ng ch ng t ủ ự ể ứ ạ ượ ng và đ n v  các đ i l ộ ố ệ ượ i thích m t s  hi n t ệ ượ c hi n t ặ ỉ ủ ự ế ượ c công th c tính đ  l n c a l c đ y ác­si­mét. Nêu tên các t đ ứ ng trong công th c. ng đ n gi n th ố ớ ậ ng g p đ i v i v t nhúng

ể ả ứ ẩ ự ­ V n d ng công th c tính l c đ y ác­si­mét đ  gi ệ   i thích các hi n

ả ơ ượ t

ể ệ ẩ ậ ượ ự ậ ể ụ ị ả ­ Gi ấ ỏ trong ch t l ng. ậ ụ ng đ n gi n. ỹ + K  năng: ­ Làm thí nghi m c n th n đ  đo đ c l c tác d ng lên v t đ  xác đ nh

ộ ớ ủ ự ẩ đ  l n c a l c đ y ác­si­mét.

ẩ ị ủ ọ

ỗ ố ướ ả ặ c, 1bình tràn, 1 qu  n ng (1N)

ạ ọ II­ Chu n b  c a giáo viên và h c sinh: ỡ ự ế M i nhóm: 1l c k , 1 giá đ , 1 c c n ng pháp d y h c: III- Ph

ọ

ớ

ể

ễ ự ể ặ

ươ - Nêu v n đấ ề ế - Thuy t trình ệ ự - Th c nghi m - Nhóm nhỏ - Quy n pạ ổ ứ ạ IV­T  ch c d y­ h c: 1-Ổn đ nh l p: ị 2-Ki m tra bài cũ: ỏ ỏ ế ằ ể Câu h i 1: Nêu các đ c đi m và cách bi u di n l c? ự Câu h i 2: Th  nào là hai l c cân b ng

ố  T  ch c tình hu ng h c t p(5p) (cid:0) ổ ứ ở ặ ọ ươ ả ờ i

Đ t câu h i nh  ph n m  bài ể ọ ậ ư  h c sinh đ a ra các ph ủ ấ ỏ ụ ng án tr  l ậ 3- Bài m iớ ạ ộ Ho t đ ng 1: ỏ ư ầ ạ ộ Ho t đ ng 2: Tìm hi u tác d ng c a ch t l ng lên v t nhúng chìm

trong nó (12p)

ị

ườ ạ 7 Lãnh Th  Nga Tr ng THCS M o Khê II

ử ụ ế ị ạ ọ ồ ậ S  d ng thi t b  và đ  dùng d y h c V t lý

ụ ề ụ ưở ọ ạ ộ Ho t đ ng h c ậ ng nh n d ng c  v  cho

ầ ứ Nhóm tr nhóm

ụ ệ ắ ệ

ụ ệ ạ Đ i di n l p ráp thí nghi m theo hình 10.2

ạ ạ ộ Ho t đ ng d y ụ ụ GV phân d ng c  cho các nhóm ệ   ?  Yêu  c u  nghiên  c u  thí  nghi m H10.2 ệ ầ ? Thí nghi m c n có d ng c  gì ướ ế ?   B c   ti n   hành   thí   nghi m   yêu ọ ầ c u h c sinh đo P, P 1 ỏ ề ứ ? P< P1 ch ng t  đi u gì

ế ệ

ậ ậ ế Ti n hành thí nghi m đo:  + P v t ngoài không khí + P1 v t trong không khí ả        K t qu : P< P 1

ự

ụ ư ế ư ấ ỏ ụ ậ   ấ ỏ ? L c do ch t l ng tác d ng lên v t ề có ph ong chi u nh  th  nào? ộ    ch t l ng đã tác d ng m t

ậ ỏ ứ Ch ng t ậ ự l c lên v t                                     Fđ

ế ệ ạ Rút ra k t lu n câu C2 ả ờ ? Đ i di n nhóm tr  l i.

ả ờ i theo th  t ứ ự ừ   t

ọ GV g i 3 HS tr  l khá, TB, Y uế

P

ậ C2: K t lu n (Sgk)

ứ ạ ộ Ho t đ ng 3: ế ự ẩ  Tìm công th c tính l c đ y ác – si – mét (13’)

ị

ườ ạ 8 Lãnh Th  Nga Tr ng THCS M o Khê II

ử ụ ế ị ạ ọ ồ ậ S  d ng thi t b  và đ  dùng d y h c V t lý

ọ ề

ự 1. D  đoán ­ Hs nghe ọ ự ­ Đ c d  đoán

ầ ấ   ng   c a   ph n   ch t

ọ ị ạ

ề ể ứ ứ ấ ươ   ng

ể ệ 2. Thí nghi m ki m tra ề ­ Căn c  hình 10.3 đ  xu t ph án thí nghi mệ

ế ầ ệ ể

ệ ứ ế   ể K  cho h c sinh nghe truy n thuy t ề v  ác­si­mét. ủ ự Nêu d  đoán c a ác­si­mét. ủ ượ Fđ  =   tr ng   l ỗ ế ỏ l ng b  v t chi m ch . ấ ươ ng án ? Hãy suy nghĩ, đ  xu t ph   ủ   ỏ ự ệ thí nghi m đ  ch ng t  d  đoán c a ác­si­mét là đúng. ệ Thông báo thí nghi m hình 10.3 ắ Yêu   c u   hs   l p   ráp,   ti n   hành   thí nghi m theo nhóm.

ư

ướ

ả ặ  = Vn

c tràn ra

ệ ả ế  rút ra k t qu . ả ặ ể ể   Cá   nhân:Tìm   hi u   thí   nghi m   ki m ch ng (B1, B2, B3) Làm thí nghi m theo nhóm nh  hình 10.3 (cid:0) Vqu  n ng ướ ? So sánh th  tích qu  n ng và th tích n ể c tràn ra.

ướ

c tràn ra

(cid:0) FA = Pn ướ ớ ự ẩ ượ ệ ư ế

(cid:0) ự D  đoán đúng ủ

đúng

ọ 3. Công th cứ ướ c tràn ra

ạ (cid:0) ng pháp quy n p  ấ ỏ ể ọ ượ ủ ấ   ng riêng c a ch t

ướ c tràn ra ế

A ậ ặ ụ ng   t

ư ớ ượ ủ   ng riêng c a ấ ấ ỏ FA = V.d ự ẩ Trong đó: FA: l c đ y ác­si­mét (N) ể                   V: th  tích n (m3)                  d: tr ng l ch t l ng (N/m ọ 3) ươ ự nh

ủ ọ ? Tr ng l ng c a n c tràn ra có quan h  nh  th  nào v i l c đ y ác­ si­mét. ự ? D  đoán c a ác­si­mét là đúng hay sai. ươ Dùng ph ớ v i m i ch t l ng. ọ G i: V: th  tích n          d: tr ng l l ngỏ ự ẩ          FA: l c đ y ác­si­mét ứ t công th c tính F ? Hãy vi  Gv l u ý v i hs: Khi v t đ t trong   ủ   ị ch t khí, nó cũng ch u tác d ng c a ư  ẩ ự l c   đ y   ác­si­met   t ấ ỏ trong ch t l ng.

ẫ ạ ộ

ọ

ị i: ng th ng đ ng ố ướ ẽ  ngươ ủ ấ ỏ A có ph

ề ng d n v  nhà. (6’) ả ờ H c sinh tr  l ươ ề ừ ướ ứ i lên ẳ  d

ề ộ ầ ớ ộ ớ - Ph -  chi u t - Đ  l n: tích V.d

ề ọ ộ

ầ ọ

ậ ụ Ho t đ ng 4:  V n d ng, c ng c , h ộ ậ ? M t v t nhúng trong ch t l ng s ủ ự ụ ch u tác d ng c a l c F ư ế ộ ớ chi u và đ  l n nh  th  nào? ọ ­M t HS đ c ph n ghi nh ầ   ầ Yêu c u HS v  nhà h c thu c ph n ghi nhớ ? Yêu c u h c sinh làm các câu C4, C5, C6, C7

C4 C5 C6

ị

ườ ạ 9 Lãnh Th  Nga Tr ng THCS M o Khê II

ử ụ ế ị ạ ọ ồ ậ S  d ng thi t b  và đ  dùng d y h c V t lý

ọ ể ế ư t” C7

ấ ả ụ ọ

ệ ọ ậ

ộ

ữ ? Hs đ c “có th  em ch a bi IV- Rút kinh nghi mệ : ầ   ầ ụ ộ ả Thu c t b o qu n d ng c  là m t vi c không kém ph n quan tr ng góp ph n ầ ạ ế ị ạ ệ ử ụ   t b  d y h c vì v y: Yêu c u các nhóm thu l giúp cho vi c s  d ng thi i toàn ể ả ạ ể ủ ầ ụ ộ ộ ụ   i đ  giáo viên ki m tra, b  d ng c  m t cách đ y đ , nguyên v n, n p tr  l ấ ọ ẽ lau chùi sách s , khô ráo, c t r n, gi ẹ  gìn.

ƯƠ ƯƠ Ả Ế NG 3: PH Ứ NG PHÁP NGHIÊN C U ­ K T QU  NGHIÊN

ươ

ứ

II.3­ CH C UỨ II.3.1­ Ph

ươ ể ờ ọ ệ ạ ả    h c đ t hi u qu .

ữ

ng pháp nghiên c u: ứ Trong quá trình nghiên c u, tìm ra ph ng pháp đ  gi ứ ươ ng pháp nghiên c u ch  y u sau: Tôi đã s  d ng nh ng ph ể ứ 1-Tìm hi u và nghiên c u ch

ủ ế ạ ươ ụ ụ ệ ng trình đ  phân lo i thí nghi m d ng c  thí

ế ị ệ ắ ể ặ ủ ng đ c đi m c a các thi t b  thí nghi m đã đ ượ   c

ử ụ ể nghi m.ệ ể ị ế ươ ậ

ừ ươ ắ ố ượ 2-Tìm hi u n m b t s  l ườ ng. trang b  trong nhà tr ừ ừ ạ 3-L p k  ho ch cho t ng ch ng, t ng bài. ế ị 4-Giáo viên ki m tra, l p ráp các thi

ạ ế ụ ắ ắ ể ổ ể ừ ng, đ  có t b  h  hang ho c thi u chính xác.

ả ạ ả ứ ặ ứ ử ụ t b  theo t ng bài, t ng ch ế ị ư ế k  ho ch b  xung, kh c ph c khi thi ả   ề 5-Th ng nh t trong nhóm gi ng d y v  cách th c, ý th c s  d ng, bo  qu n

ạ Qua áp d ng ph

ờ ọ ồ ị ầ ươ ớ ậ ử ụ t d y đã đ

ủ ề ố ượ t h c có đ  đ

ượ ả ố ọ ế ị   t b  và đ  dùng d y h c trong ng.   c trang b  đ y đ  v  s  l ủ ồ  t h c b  môn v t lý h n, nh ng thao tác   ờ ế ọ ữ c th i gian trong gi

ệ

ể ọ H c sinh hi u bài, bi

ố ổ ấ ố ế ị trang thi t b . ả ế II.3.2­ K t qu : ụ ng pháp s  d ng thi ượ ế ạ ớ  h c v t lý l p 8. V i các ti gi ấ ọ ấ ọ ừ Trong năm h c v a qua tôi th y h c sinh r t hăng say các ti ậ ộ ơ ớ ế ọ ệ dùng thí nghi m  và hăng say v i ti ươ ả ờ ạ ng đ i thành th o giúp cho giáo viên đ m b o đ t ệ ạ ặ ấ ạ t là làm thí nghi m d y. Giáo viên không còn th y ng i đ c bi ả ậ ỏ ế ậ ụ t v n d ng gi i các câu h i bài t p ả ố ế K t qu  cu i năm TB Khá T ng s Kém Y uế Gi iỏ

160 60 60 30 10 0

ọ ỏ ấ ­ H c sinh gi ệ i c p huy n: 2 em

ị

ườ ạ 10 Lãnh Th  Nga Tr ng THCS M o Khê II

ử ụ ế ị ạ ọ ồ ậ S  d ng thi t b  và đ  dùng d y h c V t lý

Ầ

Ậ

Ế

Ế

Ị

III­PH N K T LU N­ KI N NGH

Ậ Ế III.1: K T LU N:

ớ ổ ỗ ự ả ướ

ươ ọ ậ ố ả Trong b i c nh c  n ướ

ồ

ọ ứ ậ ủ ộ ọ   ạ ng pháp d y h c c đang n  l c đ i m i ph ự ủ ọ ệ ử ụ   ng phát huy tính tích c c c a h c sinh trong h c t p. Vi c s  d ng ọ ọ ộ ạ   t b  và đ  dùng d y h c trong d y h c b  môn v t lý đã giúp cho h c sinh ạ ủ ọ   ượ c tính ch  đ ng sáng t o c a h c

ợ

theo h ạ ế ị thi ế ộ ủ ộ ch  đ ng lĩnh h i ki n th c. Phát huy đ ụ ổ sinh, góp ph n giáo d c t ng h p ụ ộ ư ợ Rèn k  năng th c hành, phù h p v i trình đ  t

ề ạ

ớ ứ ộ ấ ượ ọ ả ạ ợ ớ ứ ủ   ậ  duy và nh n th c c a ằ   ọ ậ i ni m tin khoa h c, gây h ng thú h c t p cho các em, nh m ậ   ng gi ng d y b  môn v t lý phù h p v i tình hình

ộ ầ ỹ các em, đem l ầ góp ph n nâng cao ch t l ể ủ phát tri n c a xã h i.

Ị Ế III.2: KI N NGH :

ộ ậ ữ ủ ế ạ ọ M t trong nh ng thành công c a ti

ộ ạ ừ ớ

ậ ệ ế ữ ỏ

ệ ậ ộ

ạ ả ữ ệ

ế ể ố ệ ể ạ ồ

ừ ệ ự ươ ng pháp tích c c trong vi c s  d ng thi ấ ộ ố ế ệ ử ụ ề ị t d y môn v t lý là h c sinh ti n hành    đó m i có th  rút ra thí nghi m m t cách thành th o, nhanh và chính xác t ượ ậ   ớ c k t lu n chính xác v i nh ng câu h i trong sách giáo khoa, mu n v y đ ớ   ườ ả i giáo viên d y b  môn v t lý ph i có kinh nghi m và trách nhi m v i ng ể ứ ề   ngh  nghi p,  ph i không ng ng nghiên c u, tìm hi u nh ng tài li u đ  tìm ra ọ   ế ị ộ m t ph t b  và đ  dùng d y h c. Qua đây tôI cũng xin có m t s  ki n ngh  ­  đ  xu t sau:

ở ườ 1-Phòng GD­ĐT, th

ữ ọ ặ ề ộ ệ ử ụ s  d ng thi

t là b  môn V t lý. ầ ặ ề ậ t b  và đ  dùng d y h c đ c bi ế ế 2-Trang b  c  s  v t ch t đ y đ  đ ng b  ( m t bàn c n thi

ệ   ng xuyên m  nh ng chuyên đ  hay v  kinh nghi m ồ ấ ầ ụ ạ ủ ồ ệ ộ ể ạ ữ ộ

ế ị ư

ế t b  nh  đèn chi u, máy vi tính,…). ệ ươ ề ạ ng pháp phân

ế ị ị ơ ở ậ ẳ   t k  ph ng ụ ể ặ đ   đ t   nh ng   d ng   c   thí   nghi m   đ   t o   đ   chính   xác;   phòng   thí   ệ ệ nghi m riêng bi t có các thi ọ ố ộ ớ i đa là 36 em ( t o đi u ki n cho ph 3-M t l p h c t nhóm).

ồ

ạ ả ạ ờ ầ ư cho ộ 4-Biên ch  m t cán b  chuyên trách đ  dùng. 5-T o đi u ki n cho giáo viên gi ng d y có thêm th i gian đ u t

ạ ẩ ọ ế ộ ệ ề ị ồ chu n b  đ  dùng d y h c.

ị

ườ ạ 11 Lãnh Th  Nga Tr ng THCS M o Khê II

ử ụ ế ị ạ ọ ồ ậ S  d ng thi t b  và đ  dùng d y h c V t lý

ạ ngày 05 tháng 05 năm 2008 M o Khê,

Ng ườ ế i vi t

ị

Lãnh th  Nga

Ụ Ụ

Ả

Ệ

IV­ TÀI LI U THAM KH O ­ PH  L C

Ả

ớ ng trình l p 8.

ệ ướ ậ ạ ớ Ệ IV.1­ TÀI LI U THAM KH O Sách giáo khoa + sách giáo viên ch Tài li u h ẫ ử ụ ng d n s  d ng thi ươ ọ ế ị ồ t b , đ  dùng d y h c môn v t lý l p 8.

Ụ Ụ IV.2­ PH  L C:

Ở Ầ

Ầ

PH N I: M  Đ U

Trang 1

ề ọ I.1 Lí do ch n đ  tài. 1

ụ ứ I.2 M c đích nghiên c u.

ể ờ ị I.3 Th i gian, đ a đi m.

ự ễ ậ ớ ề      I.4. Đóng góp m i v  lí lu n th c ti n.

Ộ

Ầ

PH N II: N I DUNG

1 2 2 3

ươ II.1 Ch ổ ng I: T ng quan

ươ ứ ề ộ II.2 Ch ấ ng II: N i dung v n đ  nghiên c u.

3 3 3 3

II.2.1 ChuÈn bÞ cho bµi gi¶ng: ế ị ử ụ ạ ồ ọ ậ t b  và đ  dùng trong d y h c v t II.2.2 S  d ng thi

ớ lý l p 8:

II.2.3 VÝ dô cô thÓ: II.3 Ch¬ng III: KÕt qu¶

Ầ

Ế

Ế

Ị Ậ PH N III: K T LU N VÀ KI N NGH

5 8 9

Ụ Ụ

Ả

Ầ

Ệ

PH N IV: PH  L C VÀ TÀI LI U THAM KH O

10

ị

ườ ạ 12 Lãnh Th  Nga Tr ng THCS M o Khê II

ử ụ ế ị ạ ọ ồ ậ S  d ng thi t b  và đ  dùng d y h c V t lý

Ậ Ấ ƯỜ Ủ V­ NH N XÉT C A  HĐKH C P TR NG

Ấ C P PHÒNG GD&ĐT

ị

ườ ạ 13 Lãnh Th  Nga Tr ng THCS M o Khê II