M C L CỤ Ụ
II. C S TH C TI NƠ Ở Ự Ế ........................................................................... 9
CH NG II:ƯƠ ..................................................................................................... 12
I. HÌNH TH C T CH C TR I NGHI M SÁNG T OỨ Ổ Ứ Ả Ệ Ạ ............................ 12
II. GIÁO ÁN TH NGHI MỂ Ệ .......................................................................... 16
C. KÊT LUÂN ....................................................................................................... 34
I. K T QU TH C NGHI MẾ Ả Ự Ệ ........................................................................ 34
III. MÔT SÔ ĐÊ XUÂT .................................................................................... 36
PH L CỤ Ụ .............................................................................................................. 39
D. TÀI LI U THAM KH OỆ Ả ............................................................................... 41
1
A. ĐĂT VÂN ĐÊ
I . LÍ DO CH N Đ TÀI.Ọ Ề
1.Chúng ta đã, đang và chu n b th c hi n ch ng trình giáo d c ph thôngẩ ị ự ệ ươ ụ ổ
m i (2018) t t c các b c h c ph thông. M t ch ng trình có s ch đo c aớ ở ấ ả ậ ọ ổ ộ ươ ự ỉ ạ ủ
các c p t trung ng đn đa ph ng, s ph i h p c a toàn đng, toàn dân.ấ ừ ươ ế ị ươ ự ố ợ ủ ả
Ngh quy t ị ế 29-NQ/TW c a Ban ch p hành TW Đng ủ ấ ả đã nêu rõ “Phát tri nể
giáo d c và đào t o là nâng cao dân trí, đào t o nhân l c, b i d ng nhân tài.ụ ạ ạ ự ồ ưỡ
Chuy n m nh quá trình giáo d c t ch y u trang b ki n th c sang phát tri nể ạ ụ ừ ủ ế ị ế ứ ể
toàn di n năng l c và ph m ch t ng i h c. H c đi đôi v i hành; lý lu n g nệ ự ẩ ấ ườ ọ ọ ớ ậ ắ
v i th c ti n; giáo d c nhà tr ng k t h p v i giáo d c gia đình và giáo d c xãớ ự ễ ụ ườ ế ợ ớ ụ ụ
h iộ”. Ngh quy t s 88/2014/QH13 c a Qu c h i cũng ch rõ đnh h ng “Ti pị ế ố ủ ố ộ ỉ ị ướ ế
t c đi m i ph ng pháp giáo d c theo h ng: phát tri n toàn di n năng l c vàụ ổ ớ ươ ụ ướ ể ệ ự
ph m ch t ng i h c; phát huy tính tích c c, ch đng, sáng t o, b i d ngẩ ấ ườ ọ ự ủ ộ ạ ồ ưỡ
ph ng pháp t h c, h ng thú h c t p, k năng h p tác, làm vi c nhóm và khươ ự ọ ứ ọ ậ ỹ ợ ệ ả
năng t duy đc l p: đa d ng hóa hình th c t ch c h c t p, tăng c ng hi uư ộ ậ ạ ứ ổ ứ ọ ậ ườ ệ
qu s d ng các ph ng ti n d y h c, đc bi t là công ngh thông tin vàả ử ụ ươ ệ ạ ọ ặ ệ ệ
truy n thông; giáo d c nhà tr ng k t h p v i giáo d c gia đình và xã h i”.ề ụ ở ườ ế ợ ớ ụ ộ
Có th nói r ng ch ng trình nàyể ằ ươ đc xây d ng trên c s quan đi m c aượ ự ơ ở ể ủ
Đng, Nhà n c v đi m i căn b n, toàn di n giáo d c và đào t o. Ch ngả ướ ề ổ ớ ả ệ ụ ạ ươ
trình ph thông m i s t o c h i bình đng v quy n đc b o v , chăm sóc,ổ ớ ẽ ạ ơ ộ ẳ ề ề ượ ả ệ
h c t p và phát tri n, quy n đc l ng nghe, tôn tr ng và đc tham gia c aọ ậ ể ề ượ ắ ọ ượ ủ
h c sinh; đt n n t ng cho m t xã h i nhân văn, phát tri n b n v ng và ph nọ ặ ề ả ộ ộ ể ề ữ ồ
vinh.
2. B môn Ng Văn b c THPT có đc thù riêng, có u th đ th c hi nộ ữ ậ ặ ư ế ể ự ệ
ch ng trình h ng đn b o đm phát tri n ph m ch t và năng l c ng i h cươ ướ ế ả ả ể ẩ ấ ự ườ ọ
thông qua n i dung giáo d c v i nh ng ki n th c, kĩ năng c b n, thi t th c,ộ ụ ớ ữ ế ứ ơ ả ế ự
hi n đi; hài hoà đc, trí, th , mĩ; chú tr ng th c hành, v n d ng ki n th c, kĩệ ạ ứ ể ọ ự ậ ụ ế ứ
năng đã h c đ gi i quy t v n đ trong h c t p và đi s ng; tích h p cao cácọ ể ả ế ấ ề ọ ậ ờ ố ợ ở
l p h c d i, phân hoá d n các l p h c trên; thông qua các ph ng pháp, hìnhớ ọ ướ ầ ở ớ ọ ươ
th c t ch c giáo d c phát huy tính ch đng và ti m năng c a m i h c sinh.ứ ổ ứ ụ ủ ộ ề ủ ỗ ọ
Đ th c hi n đc nh ng m c tiêu thi t th c đó, ng i d y luôn ph i chúể ự ệ ượ ữ ụ ế ự ườ ạ ả
tr ng đn quá trình t h c, t làm c a ng i h c. Luôn h ng t i m c tiêu đtọ ế ự ọ ự ủ ườ ọ ướ ớ ụ ặ
ng i h c trong m i tình hu ng đ gi i quy t v n đ. Trong quá trình d y h cườ ọ ọ ố ể ả ế ấ ề ạ ọ
đc hi u văn b n nh t thi t ng i d y ph i tránh tình tr ng c a d y h c cũ làọ ể ả ấ ế ườ ạ ả ạ ủ ạ ọ
đc h , c m nh n h cho ng i h c.ọ ộ ả ậ ộ ườ ọ
3. Th c hi n ch ng trình Giáo d c ph thông m i thì ng i d y ph i thayự ệ ươ ụ ổ ớ ườ ạ ả
đi cách làm, cách nghĩ v m c tiêu d y h c đó là s chuy n đi t m c tiêuổ ề ụ ạ ọ ự ể ổ ừ ụ
d y h c cho h c sinh bi t cái gì sang m c tiêu giáo d c là h c sinh làm đoc gìạ ọ ọ ế ụ ụ ọ ự
sau khi đã h c t c là h c đi đôi v i hànhọ ứ ọ ớ . Đi u này đc phát huy trong ch ngề ượ ươ
trình giáo d c ph thông m i (2018) đó là phát huy tính tích c c ch đng sángụ ổ ớ ự ủ ộ
2
t o c a ng i h c và t đó hình thành cho ng i h c phát tri n năng l c. Vi cạ ủ ườ ọ ừ ườ ọ ể ự ệ
v n d ng nh ng ki n th c kĩ năng vào gi i quy t v n đ th c ti n s làm choậ ụ ữ ế ứ ả ế ấ ề ự ễ ẽ
ng i h c không ch nh mà còn hi u sâu v cu c s ng. Do đó ng i th y c nườ ọ ỉ ớ ể ề ộ ố ườ ầ ầ
t o m i đi u ki n, d n d t ng i h c t b c l suy nghĩ, t v n d ng nh ngạ ọ ề ế ẫ ắ ườ ọ ự ộ ộ ự ậ ụ ữ
ki n th c kĩ năng vào gi i quy t nh ng v n đ, tình hu ng mà trong gi đcế ứ ả ế ữ ấ ề ố ờ ọ
hi u truy n ng n đt raể ệ ắ ặ
4. Tr i nghi m sáng t o là các ho t đng tr i nghi m đoc đnh h ng giáoả ệ ạ ạ ộ ả ệ ự ị ướ
d c : “h c đi đôi v i hành, giáo d c k t h p lao đng s n xu t, nhà tr ng g nụ ọ ớ ụ ế ợ ộ ả ấ ườ ắ
li n v i xã h i” . Đi u này phù h p v i xu th c a giáo d c th gi i T ch cề ớ ộ ề ợ ớ ế ủ ụ ế ớ ổ ứ
Unesco đã t ng xác đnh các tr c t c a giáo d c “ H c đ bi t, H c đ làm,ừ ị ụ ộ ủ ụ ọ ể ế ọ ể
H c đ làm ng i và h c đ chung s ng” . Vi c h c đ bi t và h c đ làm làọ ể ườ ọ ể ố ệ ọ ể ế ọ ể
n n t ng c a quá trình d y h c, là m c tiêu mà m i n n giaó d c đu theo đu iề ả ủ ạ ọ ụ ọ ề ụ ề ổ
đ đt m c tiêu cao h n là làm ng i và chung s ng. Ho t đng Tr i nghi mể ạ ụ ơ ườ ố ạ ộ ả ệ
sáng t o trong môn Ng Văn s phát huy cao đ kh năng th hi n k năng, b cạ ữ ẽ ộ ả ể ệ ỹ ộ
l c m xúc tr c nh ng v n đ t sách v ra th c ti n đi s ng. Đc hi uộ ả ướ ữ ấ ề ừ ở ự ễ ờ ố ọ ể
truy n ng n là m t trong nh ng s thú v , h p d n đ ng i h c thông qua nhânệ ắ ộ ữ ự ị ấ ẫ ể ườ ọ
v t đ hi u ng i và hi u mình. T cu c đi c a nhân v t ng i h c đc đtậ ể ể ườ ể ừ ộ ờ ủ ậ ườ ọ ựơ ặ
trong tình hu ng gi đnh đ suy ng m v cu c s ng. Cũng có th đó là nh ngố ả ị ể ẫ ề ộ ố ể ữ
s ng x khác mà ng i h c có th làm khi r i vào tình hu ng đó. T t c đó làự ứ ử ườ ọ ể ơ ố ấ ả
t s tr i nghi m sáng t o c a quá trình d y h c.ừ ự ả ệ ạ ủ ạ ọ
T nh ng s nh n th c trên, qua quá trình th c t d y h c nhà tr ng tôiừ ữ ự ậ ứ ự ế ạ ọ ở ườ
th c hi n đ tài: ự ệ ề M t s kinh nghi m v ộ ố ệ ề Ho t đng tr i nghi m sáng t oạ ộ ả ệ ạ
trong môn Ng Văn qua gi Đc hi u văn b n “Chi c thuy n ngoài xa” c aữ ờ ọ ể ả ế ề ủ
Nguy n Minh Châu.(SGK Ng Văn 12, T p 2, Nxb Giáo D c Vi t Nam)ễ ữ ậ ụ ệ
II. ĐI T NG NGHIÊN C U, M C ĐÍCH NGHIÊN C UỐ ƯỢ Ứ Ụ Ứ
1. Đôi t ng nghiên c u ươ ư
Nghiên c u v lý lu n d y h c trai nghiêm sang tao, tích h p liên môn vàứ ề ậ ạ ọ 3 4 4 ợ
phat triên năng l c h c sinh . Th c nghi m qua gi đc hi u văn b n “Chi c3 ự ọ ự ệ ờ ọ ể ả ế
thuy n ngoài xa” c a Nguy n Minh Châu(SGK Ng Văn 12, Nxb Giáo d c Vi tề ủ ễ ữ ụ ệ
Nam)
2. Muc đich nghiên c u ư
- Đi v i h c sinh:ố ớ ọ Biêt vân dung kiên th c liên môn, tăng c ng trai 4 4 ư ươ 3
nghiêm, phát huy tính tích c c, ch đng, sáng t o đ gi i quy t các v n đ4 ự ủ ộ ạ ể ả ế ấ ề
trong h c t p và th c ti n cu c s ng. ọ ậ ự ễ ộ ố
- Đi v i giáo viên:ố ớ Thi t k bài gi ng tr i nghi m sáng t o, đa d ng hoáế ế ả ả ệ ạ ạ
hình th c d y h c.ứ ạ ọ
III. PH NG PHÁP NGHIÊN C UƯƠ Ứ
3
Đê th c hiên đê tai nay tôi s dung cac ph ng phap sau đây: 3 ư4 4 ư3 4 ươ
1. Ph ng pháp kh o sát so sánhươ ả
2. Ph ng phap th c nghiêmươ ư4 4
3. Ph ng phap phân tich, binh luân ươ 4
IV. C U TRÚC Đ TÀIẤ Ề
Đê tai đc th c hiên thao câu truc gôm co ba phân: ươ ư
+ Phân đăt vân đ: ề Th c hiên nh ng nôi dung m đâu cho đê tai . ư ư ơ
+ Phân nôi dung : Triên khai c s ly luân va th c tiên cua đê tai; ơ ơ ư
nh ng v n đ đã th c nghi m ữ ấ ề ự ệ
+ Phân kêt luân : Th c hiên tom tăt nh ng nôi dung đa lam va nh ng đê ư ư ư
xuât đôi v i giao viên va hoc sinh. ơ
4
B. N I DUNG NGHIÊN C UỘ Ứ
CH NG 1: NH NG C S LÍ LU N VÀ TH C TI NƯƠ Ữ Ơ Ở Ậ Ự Ễ
I. C S LÝ LU NƠ Ở Ậ
I.1. M t s khái ni m, thu t ngộ ố ệ ậ ữ
I.1.1. Khái ni m tr i nghi m sáng t oệ ả ệ ạ
Theo T đi n Ti ng Vi t: “ừ ể ế ệ Tr i nghi m là tr i qua, kinh quaả ệ ả ” đi u nàyề
đoc hi u là tr i nghi m là s th c hành, th c t mà con ng i đã tr i qua.ự ể ả ệ ự ự ự ế ườ ả
Trong khái ni m đó ta th y có s g p g trong quan ệ ầ ự ặ ỡ quan đi m c a tri t h c,ể ủ ế ọ
s tr i nghi m đc hi u là k t qu c a s t ng tác gi a con ng i v i thự ả ệ ượ ể ế ả ủ ự ươ ữ ườ ớ ế
gi i khách quan. S t ng tác này bao g m c hình th c và k t qu các ho tớ ự ươ ồ ả ứ ế ả ạ
đng th c ti n trong xã h i, bao g m c k thu t và k năng, c nh ng nguyênộ ự ễ ộ ồ ả ỹ ậ ỹ ả ữ
t c ho t đng và phát tri n th gi i khách quan. Nhà tri t h c vĩ đi ng i Ngaắ ạ ộ ể ế ớ ế ọ ạ ườ
Solovyev V.S. quan ni m r ng tr i nghi m là ki n th c kinh nghi m th c t ;ệ ằ ả ệ ế ứ ệ ự ế là
th th ng nh t bao g m ki n th c và k năng. Tr i nghi m là k t qu c a sể ố ấ ồ ế ứ ỹ ả ệ ế ả ủ ự
t ng tác gi a con ng i và th gi i, đc truy n t th h này sang th hươ ữ ườ ế ớ ượ ề ừ ế ệ ế ệ
khác.
Cũng theo T đi n Ti ng Vi t: “ừ ể ế ệ Sáng t o là t o ra nh ng giá tr m i v v tạ ạ ữ ị ớ ề ậ
ch t ho c tinh th n; Tìm ra cái m i, cách gi i quy t m i, không b gò bó, phấ ặ ầ ớ ả ế ớ ị ụ
thu c vào cái đã cóộ” có nghĩa là sáng t o chính ạlà năng l c v n d ng nh ng ki nự ậ ụ ữ ế
th c đã bi t đ ng d ng trong tình hu ng m i, không theo chu n đã có. Conứ ế ể ứ ụ ố ớ ẩ
ng i c n có năng l c nh n bi t đc v n đ trong các tình hu ng t ng t tườ ầ ự ậ ế ượ ấ ề ố ươ ự ừ
đó có kh năng đc l p nh n ra ch c năng m i c a đi t ng.,có năng l c tìmả ộ ậ ậ ứ ớ ủ ố ượ ự
ki m và phân tích các y u t c a đi t ng trong các m i t ng quan c aế ế ố ủ ố ượ ố ươ ủ
nó.T đó có kh năng đc l p tìm ki m ra gi i pháp thay th .ừ ả ộ ậ ế ả ế
Nh v y tr i nghi m sáng t o là ư ậ ả ệ ạ m t ho t đng trong đó con ng i th hi nộ ạ ộ ườ ể ệ
s t ng tác c a chính b n thân v i th c ti n khách quan, qua đó phát tri n năngự ươ ủ ả ớ ự ễ ể
l c th c ti n, ph m ch t nhân cách và phát huy ti m năng sáng t o c a cá nhânự ự ễ ẩ ấ ề ạ ủ
con ng i. T c là con ng i đt b n thân mình vào trong nh ng tình hu ng, sườ ứ ườ ặ ả ữ ố ự
ki n, bi n c c th đ t đó c m, hi u v đi t ng và t đt cho mìnhệ ế ố ụ ể ể ừ ả ể ề ố ượ ự ặ
nh ng cách gi i quy t trong nh ng tình hu ng đó.ữ ả ế ữ ố
I.1.2. Khái ni m k năng s ngệ ỹ ố
Theo Wikipedia (Bách khoa toàn th ) thì ưK năng s ngỹ ố là t p h p các hành viậ ợ
tích c c và kh năng thích nghi cho phép m i cá nhân đi phó hi u qu v i cácự ả ỗ ố ệ ả ớ
nhu c u và thách th c c a cu c s ng hàng ngày; nói cách khác là kh năng tâmầ ứ ủ ộ ố ả
lý xã h i. ộ Đó là t p h p các k năng mà con ng i ti p thu qua giáo d c ho cậ ợ ỹ ườ ế ụ ặ
tr i nghi m tr c ti p đc dùng đ x lý các v n đ và câu h i th ng g pả ệ ự ế ượ ể ử ấ ề ỏ ườ ặ
trong đi s ng con ng i. Các ch đ r t đa d ng tùy thu c vào chu n m c xãờ ố ườ ủ ề ấ ạ ộ ẩ ự
5
