Sáng kiến kinh nghiệm - Vận dụng nguyên tắc tập trung dân chủ trong quản lý trường phổ thông nhằm nâng cao chất lượng đội ngũ giáo viên

Chia sẻ: Do Manh Ha | Ngày: | Loại File: DOC | Số trang:55

Thêm vào BST

Báo xấu

677
lượt xem 202
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Nhân dân ta rất hiếu học và rất coi trọng vai trò của thầy giáo. Câu ca dao “ Muốn sang thì bắc cầu kiều, muốn con hay chữ thì yêu lấy thầy.” đã nói lên điều đó. Trong lễ giáo trước đây, người ta sắp xếp thứ bậc: Quân - Sư – Phụ; xếp thầy trên cha. Thứ bậc ấy tuy là của đạo Nho nhưng được nhân dân ta chấp nhận, điều đó chứng tỏ nhân dân ta đánh giá cao vai trò của giáo dục, của học vấn trong sự phát triển của xã hội....

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Sáng kiến kinh nghiệm - Vận dụng nguyên tắc tập trung dân chủ trong quản lý trường phổ thông nhằm nâng cao chất lượng đội ngũ giáo viên

SÁNG KI N KINH NGHI M TÀI: “V n d ng nguyên t c t p trung dân ch trong qu n lý trư ng ph thông nh m nâng cao ch t lư ng i ngũ giáo viên” 1
V n d ng nguyên t c t p trung dân ch trong qu n lý trư ng ph thông nh m nâng cao ch t lư ng i ngũ giáo viên. M CL C Ph n m u 3 1. Lý do ch n tài; 2. M c tiêu nghiên c u; 3. Nhi m v nghiên c u 5 4. Phương pháp nghiên c u Ph n n i dung Chương I: M t s v n lí lu n c a vi c v n d ng nguyên t c TTDC nh m nâng cao ch t lư ng i ngũ giáo viên 1. Cơ s khoa h c c a vi c v n d ng nguyên t c TTDC nh m nâng cao ch t lư ng i ngũ giáo viên 2. Cơ s pháp lý c a vi c v n d ng nguyên t c TTDC nh m nâng cao ch t lư ng i ngũ giáo viên 3. Cơ s th c ti n c a vi c v n d ng nguyên t c TTDC nh m nâng cao ch t lư ng i ngũ giáo viên Chương II: Th c tr ng c a vi c v n d ng nguyên t c TTDC nh m nâng cao ch t lư ng i ngũ GV trư ng ph thông . 1. Nh ng thành t u chung 2. Nh ng y u kém và b t c p 3. Nguyên nhân 4. M t s v n t ra trong vi c v n d ng nguyên t c TTDC trong qu n lý trư ng ph thông nh m nâng cao ch t lư ng i ngũ GV Chương III: M t s bi n pháp c a vi c v n d ng nguyên t c TDC nh m nâng cao ch t lư ng i ngũ giáo viên trư ng ph thông . Ph n k t lu n 1. K t lu n 2. Bài h c kinh nghi m 2
PH N M U 1. Lý do ch n tài Nhân dân ta r t hi u h c và r t coi tr ng vai trò c a th y giáo. Câu ca dao “ Mu n sang thì b c c u ki u, mu n con hay ch thì yêu l y th y.” ã nói lên i u ó. Trong l giáo trư c ây, ngư i ta s p x p th b c: Quân - Sư – Ph ; x p th y trên cha. Th b c y tuy là c a o Nho nhưng ư c nhân dân ta ch p nh n, i u ó ch ng t nhân dân ta ánh giá cao vai trò c a giáo d c, c a h c v n trong s phát tri n c a xã h i. Bác H r t quan tâm n s nghi p giáo d c và i ngũ th y giáo. V s nghi p giáo d c, ngư i ã t ng nói: “ Vì s nghi p mư i năm tr ng cây, vì l i ích trăm năm tr ng ngư i”. V vai trò th y giáo, Bác d y “...n u không có th y giáo thì không có giáo d c...”. Nhưng th c hi n ư c vai trò v vang c a mình, trư c h t: “ Th y ph i x ng áng làm th y, th y ph i ư c l a ch n c n th n vì không ph i ai cũng làm th y ư c .” H i ngh Ban ch p hành Trung ương 2 khóa VIII v nh ng gi i pháp ch y u th c hi n m c tiêu GD- T t nay n năm 2010 ã nêu: “ Giáo viên là nhân t quy t nh ch t lư ng giáo d c và ư c xã h i tôn vinh, giáo viên ph i c, tài...”. i u ó có nghĩa là giáo viên không c, tài không th t o ra nh ng con ngư i i vào k nguyên m i, k nguyên c a trí tu , k nguyên c a KHKT hi n i; và s không hoàn thành s m nh CNH - H H t nư c. C Th tư ng Ph m Văn ng ã nói: “ Ngh d y h c là ngh sáng t o b c nh t vì nó sáng t o ra nh ng con ngư i sáng t o”. Ch th s 40- CT/TW ngày 15 tháng 6 năm 2004 c a Ban Bí thư Trung ương ng v "Xây d ng, nâng cao ch t lư ng i ngũ nhà giáo và cán b qu n lý giáo d c giai o n 2005 - 2010" ã ghi nh n rõ lí do vì sao ph i xây d ng, nâng cao ch t lư ng i ngũ nhà giáo và cán b qu n lý giáo d c : “Trong l ch s nư c ta, "tôn sư tr ng o" là truy n th ng quý báu c a dân t c, nhà giáo bao gi cũng ư c nhân dân yêu m n, kính tr ng. Nh ng năm qua, chúng ta ã xây d ng ư c i ngũ nhà giáo và cán b qu n lý giáo d c ngày càng ông o, ph n l n có ph m ch t o c và ý th c chính tr t t, trình chuyên môn, nghi p v ngày càng ư c nâng cao. i ngũ này ã áp ng quan tr ng yêu c u nâng cao dân trí, ào t o nhân l c, b i dư ng nhân tài, góp ph n vào th ng l i c a s nghi p cách m ng c a t nư c. Tuy nhiên, trư c nh ng yêu c u m i c a s phát tri n giáo d c trong th i kỳ công nghi p hoá, hi n i hoá, i ngũ nhà giáo và cán b qu n lý giáo d c có nh ng h n ch , b t c p. S lư ng giáo viên còn thi u nhi u, c bi t các vùng sâu, vùng xa, vùng ng bào dân t c thi u s ...Cơ c u 3
giáo viên ang m t cân i gi a các môn h c, b c h c, các vùng, mi n. Ch t lư ng chuyên môn, nghi p v c a i ngũ nhà giáo có m t chưa áp ng yêu c u và truy n t lý thuy t, ít chú ý n phát tri n tư duy, năng l c sáng t o, k năng th c hành c a ngư i h c; m t b ph n nhà giáo thi u gương m u trong o d c, l i s ng, nhân cách, chưa làm gương t t cho h c sinh, sinh viên. Năng l c c a s nghi p giáo d c. Ch , chính sách còn b t h p lý, chưa t o ư c ng l c m nh phát huy ti m năng c a i ngũ này. Tình hình trên òi h i ph i tăng cư ng xây d ng i ngũ nhà giáo và cán b qu n lý giáo d c m t cách toàn di n. ây là nhi m v v a áp ng yêu c u trư c m t, v a mang tính chi n lư c lâu dài, nh m th c hi n thành công Chi n lư c phát tri n giáo d c 2001-2010 và ch n hưng t nư c”. T nh n th c trên ây, tôi th y v trí, vai trò c a giáo viên trong s nghi p giáo d c, càng th y hơn trách nhi m xây d ng i ngũ giáo viên “v a h ng v a chuyên” c a các nhà qu n lý giáo d c. T ó, tôi th y rõ hơn trách nhi m xây d ng i ngũ giáo viên t chu n các trư ng ph thông là vi c làm c n thi t và ph i làm ngay. ó cũng là m c tiêu hàng u c a qu n lý nhà nư c. Xu t phát t nh ng lý do khách quan và lý do ch quan như ã phân tích trên, tôi l a ch n tài: “ M t s bi n pháp qu n lý nh m xây d ng và phát tri n i ngũ giáo viên trư ng ph thông ”. 2. M c tiêu nghiên c u xu t m t s bi n pháp qu n lý nh m xây d ng và phát tri n i ngũ giáo viên trư ng ph thông ”. 3. Nhi m v nghiên c u a. Xác nh cơ s khoa h c c a vi c qu n lý nh m xây d ng và phát tri n i ngũ giáo viên trư ng ph thông b. Th c tr ng c a i ngũ giáo viên trư ng ph thông . c. Nh ng gi i pháp nh m xây d ng và phát tri n i ngũ GV trư ng ph thông . 4. i tư ng nghiên c u: “M t s bi n pháp qu n lý nh m xây d ng và phát tri n i ngũ giáo viên trư ng ph thông . 4. Phương pháp nghiên c u a. Nhóm phương pháp nghiên c u lý lu n. b. Nhóm phương pháp nghiên c u th c ti n. 4
c. Nhóm phương pháp nghiên c u h tr (bi u b ng, sơ ). PH N N I DUNG: CHƯƠNG I CƠ S KHOA H C C A VI C QU N LÝ NH M NÂNG CAO CH T LƯ NG I NGŨ GIÁO VIÊN C A TRƯ NG PH THÔNG . 1. Cơ s khoa h c c a vi c xây d ng và phát tri n i ngũ giáo viên trư ng ph thông T Cách m ng tháng Tám năm 1945 n nay, ngành giáo d c Vi t Nam ã không ng ng chăm lo xây d ng i ngũ giáo viên c v s lư ng l n ch t lư ng. Ngày nay, chúng ta ã có m t h th ng trư ng sư ph m ào t o giáo viên m i c p, t Trung ương n a phương. T l giáo viên chu n ngày m t cao hơn. i ngũ giáo viên ó ã t o nên thành t u r c r cho n n giáo d c XHCN Vi t Nam. V n i ngũ giáo viên hi n nay là h ã th m nhu n tư tư ng ch o c a Ngh quy t Ban ch p hành Trung ương 2, Ngành giáo d c và ào t o ã có nhi u bi n pháp nâng cao ch t lư ng c a i ngũ giáo viên nói chung, giáo viên ph thông nói riêng, ã và ang không ng ng l n m nh v s lư ng cũng như ch t lư ng. Tuy nhiên, trong nh ng năm g n ây v i cơ ch th trư ng, bên c nh nh ng m t tích c c, ã gây nên nh ng bi n ng l n, làm o l n nhi u b c thang giá tr trong xã h i, trong ó có giáo d c và ào t o. Nguyên nhân c a s gi m sút này có nhi u, trong ó v n i ngũ giáo viên là nguyên nhân quan tr ng. B i m t s giáo viên còn có nh ng bi u hi n chưa toàn tâm toàn ý ph c v s nghi p giáo d c, và m t s b ph n không i u ki n m nh n trách nhi m ngư i th y. S phân b i ngũ gi ng d y l i không ng u; nơi th a, nơi thi u, môn th a, môn thi u. i s ng cán b giáo viên cũng có s phân b sâu s c. Trong lúc ó, t nư c ta trong giai o n hi n nay òi h i ph i có i ngũ cán b gi i v trình nh n th c, trình chuyên môn, trình sư ph m, trình công ngh thông tin, có năng l c, ph m ch t o c t t. ng, Nhà nư c, ngành giáo d c ã và ang có chính sách và nh ng bi n pháp tích c c, c th nh m tháo g nh ng khó khăn c a giáo d c nói chung và i ngũ giáo viên nói riêng, chu n b cho s i m i toàn di n giáo d c khi bư c vào thiên niên k m i. Tuy nhiên, m i chính sách, bi n pháp dù tích c c n m y cũng 5
tr thành hình th c n u b n thân i ngũ giáo viên và m i giáo viên không ý th c y trách nhi m khó khăn và cao c c a mình t i m i và t vươn lên. b) Nguyên t c t p trung dân ch Nguyên t c t p trung dân ch là nguyên t c cơ b n trong ho t ng chính tr xã h i nư c ta, ng th i cũng là m t nguyên t c quan tr ng trong t ch c và ho t ng c a b máy nhà nư c c a nư c ta. T p trung dân ch là m t nguyên t c Hi n nh; i u 6, Chương I, Hi n pháp 1992 ( ã s a i, b xung năm 2001) ghi nh n: "Qu c h i, H i ng nhân dân và các cơ quan khác c a Nhà nư c u t ch c và ho t ng theo nguyên t c t p trung dân ch ". Quan i m v t ch c và ho t ng c a nhà nư c theo nguyên t c t p trung dân ch ã ư c Nhà nư c CHXHCN Vi t Nam ghi nh n trong ba văn b n Hi n pháp: Hi n pháp 1959 ( i u 4, Chương I); Hi n pháp 1980 ( i u 6, Chương I); Hi n pháp 1992 ( i u 6, Chương I - s a i). * Nh ng yêu c u và n i dung c a nguyên t c t p trung dân ch T p trung dân ch là s k t h p hài hoà gi a s lãnh o, ch o t p trung, th ng nh t c a các cơ quan trung ương, c a c p trên v i m r ng dân ch , nh m tăng cư ng tính ch ng, sáng t o và khai thác m i ti m năng c a các cơ quan a phương, c a c p dư i, ng th i m b o phát huy quy n làm ch c a nhân dân trong vi c tham gia qu n lý nhà nư c và th c hi n các quy n và nghĩa v công dân. S ch o th ng nh t c a Trung ương c n t p trung vào các v n vĩ mô như: th ch , chi n lư c, qui ho ch, k ho ch phát tri n c a các ngành cũng như toàn b n n kinh t , còn m r ng dân ch a phương là ph i có s phân nh rõ ràng v th m quy n và trách nhi m c a m i c p chính quy n; ti n hành phân c p qu n lý cho a phương qu n lý các lĩnh v c kinh t , văn hoá, giáo d c, i s ng, thu - chi ngân sách, t ch c nhân s ... a phương; xác nh rõ trách nhi m qu n lý theo ngành và theo lãnh th . Các cơ quan quy n l c nhà nư c là do dân b u ra, các cơ quan ó ph i ch u trách nhi m, ph i báo cáo công tác trư c nhân dân, ph i ch u s giám sát c a nhân dân. Các cơ quan tư pháp, hành pháp t i cao là do Qu c h i l p ra, các cơ quan ó cũng ph i ch u s giám sát c a Qu c h i; ph i ch u trách nhi m và ph i báo cáo công tác trư c Qu c h i. 6
Nguyên t c t p trung dân ch òi h i ph i có s qui nh rõ ràng v các ch c năng, nhi m v , th m quy n c a t ng lo i cơ quan nhà nư c, c a t ng ch c danh công ch c, cán b . Ph i có s phân nh rõ trách nhi m t p th c a các cơ quan nhà nư c và trách nhi m cá nhân c a t ng công ch c, cán b . Ph i xây d ng ch k t h p gi a t p th lãnh o và cá nhân ph c trách. Qu n lý nhà nư c v giáo d c cũng tuân th nguyên t c này. Dư i góc vĩ mô nguyên t c này có nghĩa là nhà nư c th ng nh t qu n lí HTGDQD v m c tiêu, chương trình, n i dung,... qui ch thi c và h th ng văn b ng (Lu t Giáo d c 2005). Bên c nh ó phân c p rõ ràng v QLGD cho a phương và t o i u ki n cơ s phát huy ch ng và sáng t o. Nguyên t c t p trung dân ch quá quen thu c i v i t t c các cơ quan nhà nư c, các t ch c chính tr , xã h i, các ơn v s nghi p… Vi t Nam. Tuy nhiên hi u úng và có th v n d ng ư c nguyên t c t p trung dân ch trong ho t ng qu n lí nhà nư c v giáo d c cơ s c n suy nghĩ tr l i câu h i : Làm th nào gi i quy t t t m i quan h gi a ch th trư ng và th c hi n dân ch cơ s m t trư ng h c ? Như v y, nguyên t c t p trung dân ch i v i qu n lí trư ng ph thông có nghĩa là nhà nư c th ng nh t, t p trung qu n lí v ch , chính sách giáo d c ; v m c tiêu, n i dung giáo d c và qui ch văn b ng... ng th i t o i u ki n cho cơ s ch ng sáng t o trong vi c tri n khai các ho t ng giáo d c và qu n lí trư ng ph thông c th , tránh vi c ôm m ho c buông l ng trên cơ s phân c p, phân quy n v qu n lí trư ng ph thông rõ ràng b ng m t hành lang pháp lí h p lí, ng b . i v i cơ s phát huy quy n làm ch c a t p th sư ph m, ng th i cao trách nhi m cá nhân theo ch th trư ng i v i vi c qu n lí trư ng ph thông . Dân ch hoá giáo d c, dân ch hoá nhà trư ng là các tư tư ng l n, tuy nhiên vi c d a vào các văn b n pháp lu t, pháp qui m b o quy n và nghĩa v iv im i i tư ng tham gia ho t ng giáo d c là i u c n n m ch c khi tri n khai nguyên t c t p trung dân ch cơ s . N i dung cơ b n c a nguyên t c t p trung dân ch ây là phát huy quy n ch ng c a Hi u trư ng ph i h p v i t ch c ng, các t ch c oàn th xã h i trong qu n lý trư ng ph thông . 7
S ph i h p gi a Hi u trư ng v i t ch c ng, các t ch c oàn th xã h i trong trư ng ph thông hình thành nên h th ng các m i quan h . H th ng quan h này có nhi u m c . Có th ch tham gia m c góp ph n vào m t ho t ng, m t t ch c chung nào ó, chưa th hi n ư c chi u sâu trong vi c làm. Có th cùng góp s c làm chung m t công vi c, nhưng có th không th c hi n chung m t trách nhi m. S c ng tác ôi khi có tính ch t nh t th i, tuỳ t ng v vi c. S h p tác cùng chung s c, h tr l n nhau trong m t công vi c m t lĩnh v c ho t ng, nh m m t m c tiêu giáo d c (MTGD) Tóm l i quan h ó là quan h ph i h p v i nhi u m c khác nhau. Quan h y cũng nhi u t ng, b c do vai trò c a t ng l c lư ng trong quan h ph i h p. . Hi u trư ng ph i h p v i t ch c ng, các t ch c oàn th trong trư ng ph thông nh m th c hi n m c tiêu giáo d c, c th là : a) Quan h ph i h p trên cơ s quy nh c a pháp lu t phát tri n giáo d c nói chung và phát tri n trư ng ph thông nói riêng có nhi u văn b n pháp lu t quy nh nhi m v , trách nhi m c a nhà trư ng và các t ch c oàn th . - "M c tiêu c a giáo d c ph thông là giúp h c sinh phát tri n toàn di n v o c, trí tu , th ch t, th m m và các k năng cơ b n, phát tri n năng l c cá nhân, tính năng ng và sáng t o, hình thành nhân cách con ngư i Vi t Nam xã h i ch nghĩa, xây d ng tư cách và trách nhi m công dân;…. Giáo d c ti u h c nh m giúp h c sinh hình thành nh ng cơ s ban u cho s phát tri n úng n và lâu dài v o c, trí tu , th ch t, th m m và các k năng cơ b n h c sinh ti p t c h c trung h c cơ s ." ( i u 27 Lu t Giáo d c). - "Các oàn th nhân dân trư c h t là oàn TNCS HCM, các t ch c xã h i, các t ch c kinh t , gia ình cùng nhà trư ng có trách nhi m giáo d c thanh niên, thi u niên, nhi ng". " oàn TNCS HCM có trách nhi m ph i h p v i nhà trư ng giáo d c thanh niên, thi u niên, nhi ng, v n ng thanh niên gương m u trong h c t p, rèn luy n tham gia s nghi p giáo d c". i u 22, i u l trư ng ph thông quy nh: ”T ch c ng C ng s n Vi t Nam và oàn th trong trư ng 8
1. T ch c ng C ng s n Vi t Nam trong trư ng ti u h c lãnh o nhà trư ng và ho t ng trong khuôn kh Hi n pháp, pháp lu t và i u l c a ng. 2. Công oàn, oàn Thanh niên C ng s n H Chí Minh, i Thi u niên Ti n phong H Chí Minh, Sao Nhi ng H Chí Minh và các t ch c xã h i khác ho t ng trong trư ng ti u h c theo quy nh c a pháp lu t và i u l c a t ng t ch c nh m giúp nhà trư ng th c hi n m c tiêu, nguyên lý giáo d c”. Như v y, n i dung cơ b n c a nguyên t c t p trung dân ch ây ph i ư c bi u hi n s ph i h p gi a Chi b ng, chính quy n, Công oàn, oàn TNCS HCM trong trư ng ph thông PT ư c các văn b n nhà nư c quy nh, là trách nhi m chung, s th ng nh t th c hi n MTGD. Trong m i quan h ph i h p vì MTGD, Hi u trư ng ph i luôn luôn gi vai trò trung tâm, nòng c t. Tuỳ theo n i dung ho t ng, c i m c a t ch c oàn th làm cơ s xác nh m c ph i h p và xây d ng cơ ch ph i h p. S v n hành c a cơ ch ư c ch o b i nguyên t c ng lãnh o - Chính quy n qu n lý - Nhân dân làm ch , toàn xã h i tham gia dư i s qu n lý c a Nhà nư c. . Hi u trư ng ph i h p v i Công oàn trong trư ng ph thông PT Quan h ph i h p gi a Hi u trư ng và Công oàn trong trư ng ph thông PT là s v n d ng m m d o, có tính nguyên t c v quy n, trách nhi m c a t ch c công oàn v i th trư ng ơn v cơ quan. - Quy n ki n ngh , tham gia ý ki n c a Công oàn i v i Hi u trư ng trong các ho t ng : Xây d ng chương trình k ho ch năm h c ; D h i ngh c a trư ng và các cu c h p quan tr ng do Hi u trư ng t ch c ; Gi i quy t và s p x p vi c làm c a cán b , giáo viên, nhân viên; Qu n lý b o hi m xã h i ; Gi i quy t khi u n i, t cáo..... - Quy n cùng th c hi n công vi c c a Công oàn v i Hi u trư ng: T ch c thi ua; Chăm lo công tác b o hi m xã h i; Qu n lý qu phúc l i; Quy n tho thu n quy t nh c a Công oàn v i Hi u trư ng: Quy nh m i quan h gi a Hi u trư ng v i Công oàn; Quy t nh ti n lương, thư ng, nhà , k lu t; i u ki n làm vi c cung c p thông tin cho Công oàn; Th i gian ho t ng, i u ki n ho t ng c a cán b Công oàn. - Quy n " i tho i" gi a Công oàn và Hi u trư ng. 9
i di n ngư i lao ng i tho i v i Hi u trư ng; C p phát tài chính, và nhi u ho t ng khác. Trong th i kỳ i m i c a t nư c, Công oàn ngành Giáo d c ã ph i h p v i B GD & T t o phát ng b n cu c v n ng : dân ch hoá nhà trư ng, xã h i hoá giáo d c, k cương - tình thương - trách nhi m và gia ình nhà giáo văn hóa. Hi u trư ng và Công oàn trong trư ng ph thông PT ph i h p th c hi n b n cu c v n ng ó, trên cơ s các văn b n hư ng d n c a c p trên và tình hình th c ti n c a a phương. Như v y m i quan h gi a Hi u trư ng và Công oàn trong trư ng ph thông PT r t a d ng và phong phú nhi u m c khác nhau. Hi u qu c a s ph i h p này ph thu c vào s năng ng, năng l c c a Hi u trư ng và Ban ch p hành Công oàn trong vi c th c hi n các văn b n pháp quy và gi i quy t tình hình th c ti n trong nhà trư ng. . Hi u trư ng ph i h p v i oàn TNCS HCM oàn TNCS HCM trong trư ng ph thông là t ch c g n ng nh t, là l c lư ng ông o tr c ti p th c hi n nhi m v chính tr c a nhà trư ng. oàn TNCS HCM có v trí, vai trò ã ư c kh ng nh trong Hi n pháp, trong Lu t Giáo d c và trong i u l oàn. oàn có trách nhi m ph i h p v i Hi u trư ng v giáo d c th h tr . oàn có vai trò nòng c t trong các t ch c h c sinh và thanh niên trong các ho t ng giáo d c. T ch c qu n chúng ông o này là i tư ng giáo d c ng th i cũng là ch th công tác giáo d c. Cho nên vai trò m b o hi u qu ch t lư ng giáo d c th c s t lên vai oàn Thanh niên. Trong s ph i h p gi a Hi u trư ng và oàn TNCS HCM có r t nhi u hình th c phong phú v công tác giáo d c trong nhà trư ng. oàn TNCS HCM trong trư ng ph thông có ti m năng l n tham gia công tác giáo d c. oàn Thanh niên cùng v i Hi u trư ng th c hi n các ho t ng ngay trong nhà trư ng. Vi c ch o ho t ng oàn trong nhà trư ng ph thông c ch t là vi c ch o h c t p và tham gia các ho t ng giáo d c theo k ho ch c a nhà trư ng, k t h p v i nh ng ch trương v giáo d c c a b n thân oàn Thanh niên theo hư ng ch o c a Ban nhà trư ng t Trung ương oàn. 10
oàn còn ho t ng ngay trong t ch c c a nh ng ngư i d y, vì không ít giáo viên tr là oàn viên thanh niên, cho nên chính oàn viên là ngư i h c và ngư i d y này s góp ph n quy t nh ch t lư ng và hi u qu c a giáo d c. oàn cùng v i nhà trư ng t ch c và th c hi n các ho t ng ngo i khoá chương trình giáo d c ngoài nhà trư ng. Các ho t ng ngo i khoá tuy g n v i t ng b môn nhưng c n có s h tr c a oàn, nh t là nh ng ho t ng phù h p v i tính ch t c a l a tu i và ch c năng c a oàn. Chương trình ho t ng giáo d c ngoài nhà trư ng xây d ng theo các ch i m có s ph i h p t Trung ương (B GD&- T và Trung ương oàn TNCS HCM). oàn có vai trò ch ng t ch c ho t ng này. - oàn thanh niên gi vai trò chính trong các ho t ng thăm quan, du l ch, vui chơi gi i trí, th d c th thao, sinh ho t câu l c b … oàn còn gi vai trò nòng c t c a nhi u chương trình xã h i trong nhà trư ng như phong trào "thanh niên l p nghi p", "Tu i tr gi nư c" cu c v n ng l n năm 2001 - 2002 " xã h i tình nguy n vì tr em c bi t khó khăn" do Trung ương oàn phát ng. phát huy vai trò trách nhi m c a oàn TNCS HCM trong trư ng ph thông PT v công tác giáo d c c n phát tri n t ch c oàn ngày càng v ng m nh. Cho nên nh ng nơi, nh ng lúc c n thi t chính Hi u trư ng ph i tham gia vào vi c xây d ng, c ng c oàn Thanh niên, nh t là i m i phương th c ho t ng c a oàn t o nên tính ng b trong vi c i m i n i dung và phương pháp giáo d c trong trư ng TH Tóm l i, n i dung cơ b n c a nguyên t c t p trung dân ch ây là phát huy quy n ch ng c a cơ s d a trên hành lang pháp lí ư c qui nh b i Lu t Giáo d c và nh ng văn b n pháp quy trong ho t ng qu n lí giáo d c, ng th i nâng cao tinh th n cá nhân ph trách, t p th lãnh o và phát huy dân ch c a t p th theo qui ch dân ch cơ s do chính ph và B giáo d c ban hành. Mu n có nguyên t c t p trung dân ch cơ s , trong t ch c i u hành công vi c hàng ngày c n th c hi n t t ch th trư ng nhưng ph i b o m th c hi n quy ch dân ch cơ s . 1.2. T p th sư ph m trong trư ng ph thông a. Khái ni m T p th sư ph m trong trư ng ph thông là t ch c c a t p th lao ng sư ph m, ng u là Hi u trư ng. T p th sư ph m liên k t các giáo viên, cán b , nhân viên 11
thành m t c ng ng giáo d c có t ch c, có m c ích giáo d c th ng nh t, có phương th c ho t ng nh m th c hi n m c tiêu giáo d c c a nhà trư ng. i ngũ giáo viên là l c lư ng ch y u, quan tr ng nh t trong t p th sư ph m nhà trư ng làm nhi m v gi ng d y, giáo d c trong nhà trư ng, là ngư i quy t nh ch t lư ng ào t o trong nhà trư ng. T p th sư ph m nhà trư ng a d ng hoá v cơ c u t ch c, bao g m Ban giám hi u, t ch c ng, các t chuyên môn, t hành chính, H i ng trư ng, các h i ng khác và các t ch c oàn th trong nhà trư ng.... Giáo viên nhà trư ng ph thông ư c t ch c thành các t chuyên môn, theo môn h c, ho c nhóm môn h c, có t trư ng, t phó, do hi u trư ng ch nh và giao nhi m v : nhi m v c a h là xây d ng k ho ch ho t ng c a t , hư ng d n xây d ng và qu n lý k ho ch c a t ng giáo viên trong t theo k ho ch d y h c, t ch c b i dư ng chuyên môn nghi p v , t ch c ki m tra, ánh giá ch t lư ng th c hi n nhi m v c a giáo viên, xu t khen thư ng ho c k lu t i v i nh ng giáo viên có thành tích ho c vi ph m k lu t. T trư ng s d ng các bu i sinh ho t th c hi n nhi m v qu n lý c a mình. ng viên ng C ng s n Vi t Nam trong nhà trư ng ph thông ư c t ch c thành chi b - Chi b lãnh o nhà trư ng ho t ng theo i u l ng trong khuôn kh hi n pháp và pháp lu t. Chi b ng Công oàn H i ng trư ng Ban giám hi u oàn, i, (Sao H i ng thi ua Nhi ng,...) khen thư ng, Ban i di n Cha T chuyên môn H i ng k lu t m HS 12
Cơ c u t ch c trong nhà trư ng ph thông Các t ch c công oàn, oàn Thanh niên C ng s n H Chí Minh, Ban n công là nh ng t ch c chính tr - xã h i ư c thành l p và ho t ng theo quy nh c a Lu t Giáo d c, i u l trư ng ph thông , i u l Công oàn, i u l oàn Thanh niên C ng s n H Chí Minh nh m ph i h p v i nhà trư ng ph thông c hi n m c tiêu, nguyên lý giáo d c . M i t ch c t p th trong nhà trư ng ph thông u có ch c năng, nhi m v c th và có m t s c m nh riêng. Ngư i qu n lý có nhi m v khai thác ti m năng c a t ch c ó t o nên s c m nh t ng h p c a t ng t p th sư ph m trong nhà trư ng. b. c i m v lao ng sư ph m: Lao ng c a giáo viên là lo i hình lao ng c thù, i tư ng lao ng sư ph m trư ng ph thông là h c sinh l a tu i t 06 n 11 tu i; l a tu i có s phát tri n cao v tâm lý, sinh lý. H c sinh có nhu c u cao v trí tu và tình c m v i ngư i th y. Phương ti n lao ng cũng r t c thù. ó là nhân cách c a ngư i th y cùng các thi t b d y h c, trong ó nhân cách ngư i th y óng vai trò quan tr ng nh t. Th i gian lao ng sư ph m không ch m b o ư c quy nh trong chương trình ào t o và ch lao ng sư ph m không ch m b o ư c quy nh trong chương trình ào t o và ch lao ng mà c n mang tính năng ng, sáng t o, c ng v i say mê ngh nghi p và tinh th n trách nhi m trư c th h tr và trư c toàn xã h i. S n ph m c a lao ng sư ph m là nh ng nhân cách phát tri n toàn di n, t ư c m c tiêu giáo d c c a nhà trư ng. Nghĩa là s n ph m ó không ư c quy n có ph ph m. H c sinh TH ph i tho mãn ư c nh ng nhu c u c a b n thân, gia ình và xã h i. Lao ng sư ph m c a ngư i giáo viên v a mang tính khoa h c, v a mang tính ngh thu t và tính nhân o cao. Nó mang c thù c a ngh sư ph m, ng th i có tính liên k t công tác, ph i h p v i các l c lư ng giáo d c trong và ngoài nhà trư ng. B i vì s hình thành và phát tri n nhân cách c a ngư i h c sinh cũng như s chi ph i c a "T ng hoà các m i quan h xã h i" trong ó t p th sư ph m nhà trư ng là l c lư ng giáo d c chuyên bi t có h th ng, thư ng xuyên và cơ b n nh t. Các y u t tâm lý xã h i c a t p th sư ph m: quá trình tâm lý xã h i c a m t t p th sư ph m thư ng bi u hi n s giao ti p thích nghi, tìm hi u, ánh giá, c m hoá, thuy t ph c, b c chư c, lan truy n c m xúc cho nhau. S chia r , xung t cũng có th x y ra 13
trong quá trình tâm lý c a t p th sư ph m. Trong quá trình ó, m i quan h thư ng t p trung vào Ban lãnh o c a t p th sư ph m. Ban giám hi u, Chi b ng, Ban ch p hành Công oàn. Ban ch p hành oàn trư ng bao gi cũng có tác ng thúc y hay kìm hãm các quá trình tâm lý xã h i c a t p th sư ph m. Các thu c tính c a t p th sư ph m bao g m t t c các c i m v i s ng tinh th n, v tr ng thái tâm lý xã h i c a t p th . ó là nhu c u v l i ích chung c a t p th là nh ng nét n i b t v truy n th ng, k cương, n n p c a t p th . Khi các thu c tính này ư c khơi d y và phát huy thì s tr thành ng l c và s c m nh tinh th n c a t p th . Giá tr c a t p th sư ph m mang ý nghĩa xã h i to l n c a t p th sư ph m, ó là nhi m v giáo d c th h tr , nh ng công dân tương lai c a t nư c. Có th nói t p th sư ph m góp ph n quan tr ng vào s nghi p ào t o ngu n nhân l c ch t lư ng cao cho công cu c công nghi p hoá, hi n i hoá t nư c, h x ng áng ư c xã h i tôn vinh. 2. Cơ s chính tr , cơ s pháp lý: - Ngh quy t BCH Trung ương 2 khoá VIII ã nêu: "Xây d ng i ngũ giáo viên, t o ng l c cho ngư i d y, ngư i h c, giáo viên là nhân t quy t nh, là l c lư ng c t cán bi n m c tiêu giáo d c thành hi n th c, có vai trò quy t nh v ch t lư ng, quy t nh v hi u qu giáo d c". - Ch th s 40- CT/TW ngày 15 tháng 6 năm 2004 c a Ban Bí thư Trung ương ng v "Xây d ng, nâng cao ch t lư ng i ngũ nhà giáo và cán b qu n lý giáo d c giai o n 2005 - 2010" ã ghi nh n m c tiêu c a vi c xây d ng, nâng cao ch t lư ng i ngũ nhà giáo và cán b qu n lý giáo d c giai o n 2005 – 2010 là: “Xây d ng i ngũ nhà giáo và cán b qu n lý giáo d c theo hư ng chu n hoá, nâng cao ch t lư ng, b o m v s lư ng, ng b v cơ c u, c bi t chú tr ng nâng cao b n lĩnh chính tr , ph m ch t o c, l i s ng, lương tâm ngh nghi p và trình chuyên môn c a nhà giáo, áp ng òi h i ngày càng cao c a s nghi p giáo d c trong công cu c y m nh công nghi p hoá, hi n i hoá t nư c”. - th c hi n m c tiêu giáo d c và ào t o, i u 15, Lu t Giáo d c năm 2005 nh n m nh vai trò và trách nhi m c a nhà giáo : "Nhà giáo gi vai trò quy t nh trong vi c b o m ch t lư ng GD. Nhà giáo ph i không ng ng h c t p, rèn luy n nêu gương t t cho ngư i h c. 14
Nhà nư c t ch c ào t o, b i dư ng nhà giáo; có chính sách s d ng, ãi ng , b o m các i u ki n c n thi t v v t ch t và tinh th n nhà giáo th c hi n vai trò và trách nhi m c a mình; gi gìn và phát huy truy n th ng quý tr ng nhà giáo, tôn vinh ngh d y h c ". i u 27, Lu t Giáo d c năm 2005 còn nh n m nh : “M c tiêu c a GD ph thông 1. M c tiêu c a GD ph thông là giúp h c sinh phát tri n toàn di n v o c, trí tu , th ch t, th m m và các k năng cơ b n, phát tri n năng l c cá nhân, tính năng ng và sáng t o, hình thành nhân cách con ngư i Vi t Nam xã h i ch nghĩa, xây d ng tư cách và trách nhi m công dân; chu n b cho h c sinh ti p t c h c lên ho c i vào cu c s ng lao ng, tham gia xây d ng và b o v T qu c. i u 28, Lu t Giáo d c năm 2005 nh n m nh : “Yêu c u v n i dung, phương pháp GD ph thông 1. N i dung GD ph thông ph i b o m tính ph thông , cơ b n, toàn di n, hư ng nghi p và có h th ng; g n v i th c ti n cu c s ng, phù h p v i tâm sinh lý l a tu i c a h c sinh, áp ng m c tiêu GD m i c p h c. 2. Phương pháp GD ph thông ph i phát huy tính tích c c, t giác, ch ng, sáng t o c a h c sinh; phù h p v i c i m c a t ng l p h c, môn h c; b i dư ng phương pháp t h c, kh năng làm vi c theo nhóm; rèn luy n k năng v n d ng ki n th c vào th c ti n; tác ng n tình c m, em l i ni m vui, h ng thú h c t p cho h c sinh. Quy t nh s 09/2005/Q -TTg, ngày 11 tháng 01 năm 2005, v vi c phê duy t án"Xây d ng, nâng cao ch t lư ng i ngũ nhà giáo và cán b qu n lý giáo d c giai o n 2005 - 2010"; Quy t nh s 09 cũng ã ghi nh n m c tiêu, các nhi m v ch y u, các gi i pháp c a vi c xây d ng, nâng cao ch t lư ng i ngũ nhà giáo và cán b qu n lý giáo d c giai o n 2005 – 2010. Trong ó các nhi m v ch y u mà Quy t nh s 09/2005/Q -TTg nh n m nh là: - y m nh công tác ào t o, b i dư ng nhà giáo thu c các cơ s giáo d c và d y ngh công l p và ngoài công l p, b o m n năm 2010 áp ng v s lư ng, trong ó có 80% giáo viên b c m m non, 100% giáo viên các c p, b c h c ph thông , d y ngh t chu n ào t o theo quy nh; - C ng c , nâng cao ch t lư ng h th ng các trư ng, khoa sư ph m, các trư ng cán b qu n lý giáo d c; y m nh vi c xây d ng các trư ng i h c Sư ph m tr ng i m. 15
- Th c hi n i m i n i dung, chương trình, phương pháp giáo d c, ào t o, b i dư ng trong các trư ng, các cơ s ào t o, b i dư ng sư ph m theo hư ng hi n i và phù h p v i th c ti n Vi t Nam, trong ó chú tr ng i m i phương pháp giáo d c, ào t o, b i dư ng, g n v i n i dung i m i Chương trình giáo d c ph thông . - Tri n khai có h th ng và chu n hoá công tác ào t o, b i dư ng gi ng viên các trư ng i h c, cao ng và giáo viên các trư ng trung h c chuyên nghi p, d y ngh ; b o m cho các nhà giáo ư c b i dư ng nghi p v sư ph m theo quy nh c a Lu t Giáo d c; n i dung, chương trình phương pháp ào t o ph i phù h p v i yêu c u c a t ng b c h c. - i m i công tác qu n lý nhà giáo và cán b qu n lý giáo d c theo hư ng nâng cao ch t lư ng, hi u qu ; quy nh c th trách nhi m, quy n h n c a các c p, các ngành, các cơ quan qu n lý giáo d c và các ngành có liên quan. - y m nh công tác thanh tra, ki m tra, c bi t là thanh tra chuyên môn. Hi n i hoá và y m nh ng d ng công ngh thông tin trong h th ng qu n lý giáo d c. - Ti p t c b sung, s a i, hoàn thi n và th c hi n chính sách ưu ãi i v i nhà giáo và cán b qu n lý giáo d c; khuy n khích i ngũ nhà giáo nâng cao trình chuyên môn, nghi p v và y m nh s g n k t ch t ch gi ng d y v i nghiên c u khoa h c; i m i công tác qu n lý, s d ng và giao biên ch ngành giáo d c nh m nâng cao quy n và trách nhi m c a i ngũ nhà giáo, t o s bình ng gi a các lo i hình cơ s giáo d c và ào t o. - Tăng cư ng s lãnh o c a ng ti p t c xây d ng và nâng cao ch t lư ng i ngũ nhà giáo, cán b qu n lý giáo d c. Ngoài ra, còn nhi u văn b n quy ph m pháp lu t khác v vi c xây d ng, nâng cao ch t lư ng i ngũ nhà giáo và cán b qu n lý giáo d c c a nhà nư c như : - Ch th s 18 ngày 27/08/2001 c a Th tư ng Chính ph v m t s bi n pháp c p bách xây d ng i ngũ nhà giáo. - Ch th s 16/1999/CT-BGD& T v v n b i dư ng nhà giáo, cán b qu n lý GD& T trong các d p ngh hè. - Ch th năm h c c a B trư ng B GD& T và hư ng d n nhi m v năm h c,..... 3. Cơ s th c ti n : 16
Ngh quy t BCH Trung ương 2 c a ng CSVN v giáo d c và ào t o ã có nhi u bi n pháp nâng cao ch t lư ng i ngũ giáo viên. Có th nói r ng: trong nh ng năm qua, i ngũ giáo viên ph thông không nh ng l n m nh v s lư ng cũng như v ch t lư ng, trình chu n ngày m t nâng cao. Tuy nhiên trên th c t , i ngũ giáo viên v n còn trong tình tr ng chưa v s lư ng, y u v ch t lư ng, thi u ng b v cơ c u. Nhưng v n áng lo ng i nh t là ch t lư ng ích th c c a i ngũ giáo viên. Có th th y trình chuyên môn còn y u, ít am hi u các ki n th c v cu c s ng và khoa h c cơ b n. Nhi u giáo viên không nh ng h n ch v ki n th c mà còn thi u m t cái "Tâm" v giáo d c. M t b ph n giáo viên có trình chuyên môn t t nhưng ch lo d y thêm, ch y sô ki m ti n. Trong s giáo viên này, h nói th c r ng: "V n áng quan tâm là ki m ư c bao nhi u ti n, d y ư c bao nhiêu l p" mà không bi t, vì th mà uy tín c a r t kém v ý th c ph n u, không ch u t h c, t b i dư ng nâng cao trình chuyên môn mà chú tâm vào nh ng vi c v t vãnh, t m thư ng. Thái thư ng tr c c a nh ng giáo viên này là m t m i, bàng quan v i nh ng công vi c c a chính mình, công vi c trên l p thì qua loa, chi u l . Ngoài ra còn m t s rào c n, nh hư ng không nh n ng l c trong m i giáo viên, không kích thích, nâng cao ch t lư ng i ngũ giáo viên. ó là công tác b nhi m cán b , công tác qu n lý, thanh tra, ki m tra ánh giá giáo viên, công tác thi ua khen thư ng, công tác ánh giá h c sinh. M t s cán b qu n lý có thái bình quân ch nghĩa, không ch u ph n u nên trình chuyên môn và trình qu n lý t t h u và các xa v i th c t giáo d c. Công tác thanh tra, ki m tra còn n ng v hình th c; k t qu thanh, ki m tra mang rõ tính ch t i phó, ít ph n ánh ư c ch t lư ng ích th c c a m t cá nhân hay m t ơn v . Rõ ràng vi c làm này không thúc y ư c ch t lư ng giáo d c. V v n thi giáo viên gi i ch căn c m t s m t như: giáo án, m t s gi lên l p, sáng ki n kinh nghi m mà không căn c vào quá trình giáo d c c a giáo viên và ch t lư ng mà giáo viên ph trách. N u vi c ánh giá c a ta không d a trên k t qu th c ti n và b ng nh ng tiêu chu n khách quan, công b ng thì s d n t i vi c không ánh giá ích th c c a ch t lư ng giáo d c, ngư i d y không dám "Dũng c m" ưa ra nh ng phương pháp giáo d c m i và cũng không còn hào h ng vi c tìm tòi, ào sâu suy nghĩ nâng cao ch t lư ng giáo d c. 17
Nói tóm l i: có m t i ngũ cán b giáo viên v ng m nh, áp ng ư c nhu c u i m i giáo d c hi n nay thì ngoài vi c b i thư ng nâng cao ch t lư ng i ngũ giáo viên mà còn ph i phá b nh ng rào c n trong qu n lý, cũng như ch , chính sách h p lý. CHƯƠNG II TH C TR NG C A VI C QU N LÝ NH M NÂNG CAO CH T LƯ NG I NGŨ GIÁO VIÊN TRƯ NG PH THÔNG 1. Nh ng thành t u chung Theo th ng kê c a B Giáo d c và ào t o: n cu i năm h c 2002-2003, c nư c có kho ng 911.000 nhà giáo ang m nh n nhi m v gi ng d y cho trên 22 tri u h c sinh, sinh viên t t c các c p h c, b c h c và trình ào t o. i b ph n nhà giáo có o c t t, t n tu v i ngh , có tinh th n trách nhi m và ý th c ph n u, thư ng xuyên t b i dư ng chuyên môn, nghi p v gi ng d y t t, nêu gương t t cho h c sinh, sinh viên noi theo. ý th c ph n u rèn luy n v chính tr tư tư ng c a i ngũ nhà giáo ã có ti n b áng k , nhi u ngư i ư c k t n p và ng, n nay ã có kho ng 23% là ng viên. H th ng các trư ng ào t o giáo viên, quy mô ào t o giáo viên các c p h c, b c h c, các a phương ư c m r ng. Ch t lư ng ào t o giáo viên ang d n ư c nâng cao. Công tác b i dư ng giáo viên ư c th c hi n thư ng xuyên và nh kỳ, nhi u ngư i ư c c i h c trong nư c và nư c ngoài nâng cao trình . Hi n nay t l giáo viên t chu n các b c h c là: m m non 54,5%; ti u h c 87,5%; trung h c cơ s (THCS) 91,5%; trung h c ph thông (THPT) 95,35%; d y ngh 71%; trung h c chuyên nghi p (THCN) 85,17%. B c i h c và sau i h c ã có 1.654 giáo sư và phó giáo sư, 5.743 ti n sĩ và ti n sĩ khoa h c, 10.599 th c sĩ và 571 chuyên khoa c p I,II. Nh ng năm g n ây, nhi u ch chính sách ưu ãi nhà giáo ã ư c th ch hoá. Nh ó, nhi u t nh ã gi i quy t ư c m t ph n áng k tình tr ng thi u giáo viên, giáo viên y u kém. Chính sách mi n h c phí cho các h c sinh, sinh viên sư ph m ã t o m t bu c chuy n bi n rõ r t ch t lư ng u vào c a các trư ng sư ph m các c p. S gi ng viên tr ư c c i ào t o sau i h c trong nư c và nư c ngoài ngày càng nhi u ang góp ph n kh c ph c tình tr ng h ng h t v trình i ngũ gi ng viên các trư ng cao ng, i h c (C , H). 18
i ngũ CBQLGD hi n có kho ng 10.400 ngư i c p b , s , phòng và có kho ng 80.000 ngư i các trư ng h c, chi m 10% t ng s cán b công ch c và viên ch c toàn ngành. i ngũ CBQLGD ã t ng bư c ư c hoàn ch nh v cơ c u và nghi p v ; nói chung có ý th c chính tr v ng vàng, có ph m ch t o c t t, có trình chuyên môn và kinh nghi m qu n lý; ã và ang là l c lư ng nòng c t th c hi n các ch trương, công tác c a ngành, c a a phương và nhà trư ng. Cơ ch tuy n ch n, quy trình, th t c b nhi m CBQLGD t ng bư c ư c hoàn thi n và ư c các c p có th m quy n th c hi n nghiêm túc. Nhìn chung, ph n l n CBQLGD ư c b trí, s d ng úng chuyên môn, s trư ng, do ó ã t o i u ki n h phát huy kh năng c a b n thân. Ch th s 40-CT/TW ngày 15/6/2004, Ban Bí thư Trung ương ã ánh giá: "Nh ng năm qua, chúng ta ã xây d ng ư c i ngũ NG& CBQLGD ngày càng ông o, ph n l n có ph m ch t o c và ý th c chính tr t t, trình chuyên môn, nghi p v ngày càng ư c nâng cao. i ngũ này ã áp ng quan tr ng yêu c u nâng cao dân trí, ào t o nhân l c, b i dư ng nhân tài, góp ph n vào th ng l i c a s nghi p cách m ng c a t nư c." 2. Nh ng y u kém và b t c p 2.1. V s lư ng và cơ c u Hi n nay, Ngành GD& T v n còn thi u nhi u giáo viên, c bi t là các vùng sâu, vùng xa, vùng ng bào dân t c thi u s và giáo viên các môn c thù như th d c, m thu t, âm nh c, giáo d c qu c phòng, giáo d c công dân, tin h c. C nư c còn thi u kho ng 65.000 giáo viên m m non và ph thông, 15.500 giáo viên các trư ng d y ngh , THCN và gi ng viên C , H, nhưng l i có hi n tư ng th a c c b . Trong khi ó m t s lư ng giáo sinh ra trư ng hi n chưa có vi c làm ho c làm ngh khác vì thi u biên ch ho c không mu n xa thành ph , th xã. các vùng ng bào dân t c thi u s , t l giáo viên ngư i dân t c thi u s chi m t l kho ng 5,7%. Bên c nh tình tr ng thi u giáo viên, cơ c u i ngũ cũng ang m t cân i gi a các môn h c, các vùng mi n. V n i dung này, Ch th s 40-CT/ TW c a Ban Bí thư Trung ương ánh giá: " Tuy nhiên, trư c nh ng yêu c u m i c a s phát tri n giáo d c trong th i kỳ công nghi p hoá, hi n i hoá, i ngũ NG&CBQLGD có nh ng h n ch , b t c p. S lư ng giáo viên còn thi u nhi u, c bi t các vùng sâu, vùng xa, vùng ng bào dân t c thi u s ... Cơ c u giáo viên ang m t cân i gi a các môn h c, b c h c, các vùng, mi n." 2.2. V ch t lư ng 19
Ch t lư ng chuyên môn c a i ngũ nhà giáo chưa có chuy n bi n áng k ; vi c gi i quy t m i tương quan gi a d y ch , d y ngư i và d y ngh còn chưa h p lý (còn n ng v d y ch , nh v d y ngư i, d y ngh ); c bi t còn y u v phương pháp gi ng d y; ch m ư c b sung, c p nh t các tri th c m i v sư ph m, khoa h c-công ngh , ngo i ng ... V n còn m t s lư ng áng k giáo viên m m non, ph thông , THCN và d y ngh chưa t chu n ào t o theo quy nh c a Lu t Giáo d c, c bi t là các vùng có i u ki n kinh t -xã h i khó khăn. M t b ph n NG&CBQLGD chưa toàn tâm, toàn ý ph c v s nghi p giáo d c; thi u tính gương m u v o c và l i s ng, cá bi t có ngư i còn vi ph m pháp lu t, làm gi m sút uy tín c a NG&CBQLGD trư c con m t xã h i. Ch th s 40-CT/TW ã ánh giá: "Ch t lư ng chuyên môn, nghi p v c a i ngũ nhà giáo có m t chưa áp ng yêu c u i m i giáo d c và phát tri n kinh t -xã h i, a s v n d y theo l i cũ, n ng v truy n t lý thuy t, ít chú ý n phát tri n tư duy, năng l c sáng t o, k năng th c hành c a ngư i h c; m t b ph n nhà giáo thi u gương m u trong o c, l i s ng, nhân cách, chưa làm gương t t cho h c sinh, sinh viên.." 2.3. Công tác ào t o và b i dư ng giáo viên chưa theo k p v i nh ng i m i c a giáo d c ph thông . Ch t lư ng và hi u qu công tác b i dư ng giáo viên còn th p. Chương trình, hình th c b i dư ng chưa áp ng yêu c u, ch m ư c i m i. Phương pháp b i dư ng v n chưa chú tr ng phát huy tính ch ng, tích c c c a ngư i h c. i ngũ báo cáo viên còn nhi u b t c p. Tài li u b i dư ng còn nghèo nàn, chưa k p th i. Ki m tra, ánh giá nhi u khi còn mang tính hình th c. Vi c th c hi n quy ho ch h th ng các trư ng sư ph m và xây d ng hai trư ng H sư ph m tr ng i m còn quá ch m ch p. 2.4. Năng l c c a i ngũ CBQLGD chưa ngang t m v i yêu c u phát tri n c a s nghi p giáo d c. Tính chuyên nghi p chưa cao; nh n th c v n i dung và phương pháp qu n lý nhà nư c, qu n lý chuyên môn nghi p v GD& T còn y u. Còn nh ng bi u hi n tiêu c c như buông l ng qu n lý, ch y theo thành tích, thi u kiên quy t ch n ng các tiêu c c trong ngành ã ư c ng, Nhà nư c nh c nh nhi u l n. Riêng i v i CBQLNN v giáo d c (Trung ương, t nh, huy n) có nhi u m t y u kém áng quan tâm như tinh th n trách nhi m trong ho t ng công v chưa cao, k lu t chưa nghiêm, m t oàn k t kéo dài. Công tác quy ho ch, k ho ch chưa ư c quan tâm, vi c xây d ng chính sách thanh tra, ki m tra còn nhi u b t c p. 2.5. Cơ ch tuy n d ng, b trí, s d ng, ãi ng , ánh giá, sàng l c và ch chính sách i v i NG&CBQLGD còn có ph n b t h p lý, chưa t o ư c ng l c 20