Nâng cao ch t l ng gi i toán có l i văn l p 1 ượ
1. PH N M Đ Çu
1.1. Lý do ch n đ tài:
Trong các môn khoa h c và k thu t, toán h c gi m t v trí n i b t. Nó có
tác d ng l n đi v i k thu t, v i s n xu t và chi n đu. Nó là m t môn th ế
thao c a trí tu , giúp chúng ta nhi u trong vi c rèn luy n ph ng pháp suy nghĩ, ươ
ph ng pháp suy lu n, ph ng pháp h c t p, ph ng pháp gi i quy t các v nươ ươ ươ ế
đ, giúp chúng ta rèn luy n trí thông minh sáng t o. Nó còn giúp chúng ta rèn
luy n nhi u đc tính quý báu khác nh : C n cù và nh n n i, t l c cánh sinh, ý ư
chí v t khó, yêu thích chính xác, ham chu ng chân lý. Đ đáp ng nh ng yêuượ
c u mà xã h i đt ra, Giáo d c và đào t o ph i có nh ng c i ti n, đi u ch nh, ế
ph i thay đi v n i dung ch ng trình, đi m i ph ng pháp gi ng d y cho ươ ươ
phù h p. Ph ng pháp giáo d c Ti u h c ph i phát huy tính tích c c, t giác, ươ
ch đng sáng t o c a h c sinh; phù h p v i đc đi m c a t ng l p h c, môn
h c; b i d ng ph ng pháp t h c, rèn luy n k năng v n d ng ki n th c vào ưỡ ươ ế
th c ti n, tác đng đn tình c m, đem l i ni m vui, h ng thú h c t p cho h c ế
sinh Ti u h c nói chung và h c sinh l p M t nói riêng.
Đi v i môn Toán l p M t, môn h c có v trí n n t ng, là cái g c, là đi m
xu t phát c a c m t b môn khoa h c. Môn Toán m đng cho các em đi vào ườ
th gi i k di u c a toán h c, giúp các em bi t v n d ng nh ng ki n th c đãế ế ế
h c vào cu c s ng h ng ngày m t cách th c t . Qua th c t gi ng d y nhi u ế ế
năm tôi nh n th y h c sinh còn nhi u khi m khuy t trong gi i toán. Đc bi t là ế ế
gi i toán có l i văn.
Xu t phát t nh ng lí do trên, v i nh ng kinh nghi m đc rút ra trong quá ượ
trình d y h c l p M t nhi u năm. Tôi xin m nh d n đa ra ý t ng nghiên c u ư ưở
v v n đ “Nâng cao ch t l ng gi i toán có l i văn l p 1 ượ ”. Nh m phát
hi n th c tr ng, tìm hi u nguyên nhân và đ xu t m t s bi n pháp đ nâng cao
hi u qu c a vi c gi i toán có l i văn l p M t nói riêng và d y Toán nói
chung.
* Nh ng đi m m i c a đ tài:
Qua quá trình nghiên c u h c sinh l p 1, nên sáng ki n này có nh ng đi m ế
m i sau:
- H c sinh l p M t b c đu m i bi t gi i toán có l i văn. ư ế
1
Nâng cao ch t l ng gi i toán có l i văn l p 1 ượ
- D y h c theo ph ng pháp d y h c m i mô hình VNEN (nhóm) đc đt ươ ượ
tên:
Ví d : Nhóm Vàng Anh, nhóm Th Nâu, nhóm S n Ca, nhóm H a My… ơ
- Vi c đánh giá h c sinh theo TT 30 giáo viên d dàng áp d ng đ đánh giá
h c sinh đúng b c Ti u h c.
1.2. Ph m vi áp d ng sáng ki n. ế
Sáng ki n này áp d ng đ áp d ng gi ng d y cho t t c các tr ng Ti uế ườ
h c l p 1 nói riêng và các l p 2, 3, 4, 5 nói chung c a phân môn Toán.
2
Nâng cao ch t l ng gi i toán có l i văn l p 1 ượ
3
Nâng cao ch t l ng gi i toán có l i văn l p 1 ượ
2. PhÇn néi dung
2.1. Th c tr ng c a n i dung c n nghiên c u.
2.1.1. Th c tr ng vi c g i toán có l i văn c a h c sinh l p M t nói
chung.
Trong các m ch ki n th c toán ch ng trình toán Ti u h c thì m ch ế ươ
ki n th c Gi i toán có l i văn” là m ch ki n th c khó khăn nh t đi v iế ế
h c sinh, và càng khó khăn h n đi v i h c sinh l p M t. B i vì đi v i l p ơ
M t: V n t , v n hi u bi t, kh năng đc hi u, kh năng t duy lôgic c a ế ư
các em còn r t h n ch . M t nét n i b t hi n nay là nói chung h c sinh bi t ế ế
cách t h c, th o lu n nhóm m t m t cách tích c c. Nhi u khi v i m t bài
toán có l i văn các em có th đt và tính đúng phép tính c a bài nh ng không ư
th tr l i ho c lý gi i là t i sao các em l i có đc phép tính nh v y. ượ ư
Th c t hi n nay cho th y, các em th c s lúng túng khi gi i bài toán có l i ế
văn. M t s em ch a bi t tóm t t bài toán, ch a bi t phân tích đ toán đ ư ế ư ế
tìm ra đng l i gi i, ch a bi t t ng h p đ trình bày bài gi i, di n đtườ ư ế
v ng v , thi u lôgic. Ngôn ng toán h c còn r t h n ch , k năng tính toán, ế ế
trình bày thi u chính xác, thi u khoa h c, ch a có bi n pháp, ph ng phápế ế ư ươ
h c toán và gi i toán m t cách máy móc n ng v r p khuôn, b t ch c. ướ
2.1.2. Th c tr ng c a vi c gi i toán có l i văn l p M t năm 2013
– 2014.
Qua gi ng d y l p, kh o sát t i l p 1A m t Tr ng Ti u h c (Năm ườ
h c 2013-2014)
Đ bài: (Bài t p 3 SGK Toán 1 trang 155)
L p 1A tr ng đc 35 cây,l p 2A tr ng đc 50 cây. H i hai l p tr ng ượ ượ
đc t t c bao nhiêu cây?ượ
Đi mS h c sinh
đt/T ng s L i c a h c sinh trong bài kh o sát T l %
9 - 10 7/22 31,8%
7 - 8 7/22 Trình bày còn b n, câu l i gi i ch a ư
chu n31,8%
5 - 6 3/22 Ch làm đúng phép tính, và đáp s đúng,
sai tên đn v , sai câu l i gi iơ 13,3%
D i 5ướ 5/22 Không bi t làm bài.ế22,7%
4
Nâng cao ch t l ng gi i toán có l i văn l p 1 ượ
Qua tìm hi u tôi rút ra m t s nguyên nhân sau:
* V phía h c sinh.
a/ u đi mƯ
- Ph n l n h c sinh bi t làm bài toán có l i văn. K t qu c a bài toán đúng. ế ế
- H c sinh ham h c, có h ng thú h c t p môn Toán nói chung và “Gi i bài
toán có l i văn” nói riêng.
- H c sinh b c đu bi t v n d ng bài toán có l i văn vào th c t . ướ ế ế
b/H n ch ế
- Trình bày bài làm còn ch a s ch đp.ư
- M t s h c sinh ch a bi t cách đt câu l i gi i phù h p. ư ế
- M t s ít h c sinh không hi u n i dung bài toán có l i văn d n đn không ế
làm đc bài.ượ
* V đ dùng d y h c :
Tư duy ca hc sinh lp Mt là tư duy c th, đ hc sinh hc tt
Gii toán có li văntrong quá trình ging dy rt cn đ dùng thiết b dy
hc đ minh ho.
Trong nhng năm qua, các trường tiu hc đã được cung cp khá nhiu
trang thiết b và đ dùng dy hc cho tng khi lp nhưng thng kê theo
danh mc thì s lượng vn chưa đáp ng được đy đ yêu cu dy Gii
toán có li văn”.
* V giáo viên
V n còn m t s giáo viên chuy n đi ph ng pháp gi ng d y còn lúng ươ
túng, ch a phát huy đc tính tích c c ch đng c a h c sinh, ph ng pháp d yư ượ ươ
h c truy n th ng đã ăn sâu vào t duy vào l l i d y h c hàng ngày. M t s giáo ư
viên d y theo cách thông báo ki n th c s n có, d y theo ph ng pháp thuy t ế ươ ế
trình có k t h p v i đàm tho i, th c ch t v n là "th y truy n th , trò ti p nh nế ế
ghi nh ". M t s giáo viên còn ng i đu t làm thêm đ dùng d y h c đ ph c ư
5